Taakbeleid
Vastgesteld in de bestuursvergadering van 10 november 2008
Inhoudsopgave 1.0
Inleiding
2
2.0 2.1 2.2 2.2.1 2.2.2 2.2.3 2.2.4
Taakbeleid Inleiding Definitie taakbeleid Taakomvangsbeleid Taakverdelingsbeleid Taakbelastingsbeleid Belastbaarheidsbeleid
4
3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 3.4.1 3.4.2 3.4.2.1
Taken Inleiding Normjaartaak Lesgevende- en lesgebonden taken / (behandel) taken – taakgebonden uren Niet functiegerelateerde taken Deskundigheidsbevordering Schooltaken Vergadering
6
4.0 4.1 4.1 4.2 4.3
Bijzonderheden Inleiding Resultaat versus werkdruk Verantwoording en waardering Taakbeleid OOP
8
5.0
Procedure uitvoering taakbeleid op schoolniveau
9
2
HOOFDSTUK 1.0
INLEIDING
In het onderwijs staan de taakverdeling op schoolniveau en de werkdruk voor de werknemers volop in de belangstelling. Deze onderwerpen hangen mede samen met normjaartaak, onderwijskundige veranderingen c.q. vernieuwingen, Integraal Personeels Beleid, het ziekteverzuim, de kwaliteit van het onderwijs en het welbevinden van de werknemers. Een goede verdeling van taken is daarom van groot belang voor onze scholen. Een evenwichtige en geaccepteerde verdeling leidt tot een optimale inzet van iedere werknemer. Ook is de kans op overbelasting – met alle vervelende gevolgen voor zowel werknemer als werkgever – beperkter. Taakbeleid wil hieraan een bijdrage leveren. Bij de inzet van personeel wordt geprobeerd een samenhang te krijgen tussen algemeen schoolbelang, persoonlijke wensen van de werknemers en het strategisch beleidsplan van Stichting Cambium in het kader van Integraal Personeels Beleid (IPB). Daarnaast is binnen dit plan aandacht voor beginnende werknemers, senioren en minderarbeidsgeschikten. Het doel van dit taakbeleid voor Stichting Cambium is een raamwerk te verschaffen waarbinnen alle scholen hun eigen taakomvang, taakverdeling, taakbelasting en taakuitvoering kunnen weergeven om zodoende voor alle partijen duidelijke afspraken te maken. Reden dat gekozen is voor kaderbeleid is omdat alle scholen binnen Stichting Cambium een eigen identiteit hebben met een uniek schoolplan dat past binnen het Strategisch Beleidsplan. Dit raamwerk geldt voor een aantal aspecten, maar niet voor het taakverdelings- en taakbelastingsbeleid. Deze worden wel op stichtingsniveau vastgesteld. Dit heeft als reden dat de werknemers een aanstelling hebben bij de stichting en dus op verschillende scholen ingezet kunnen worden. Praktische bezwaren mogen geen belemmering vormen bij mobiliteit en inzetbaarheid.
3
HOOFDSTUK 2.0
TAAKBELEID
2.1 Inleiding In dit hoofdstuk wordt het daadwerkelijke taakbeleid uiteengezet in vier deelonderwerpen, te weten: taakomvangsbeleid, taakverdelingsbeleid, taakbelastingsbeleid en belastbaarheidsbeleid. Deze onderverdeling is van belang aangezien ze alle vier een eigen en andere invulling op taakbeleid hebben. Dit zal uitvoerig beschreven worden, waarbij ook aangegeven wordt welke invulling per onderwerp op stichtings- dan wel schoolniveau van belang is. 2.2
Definitie Taakbeleid:
“Taakbeleid is de optimale afstemming tussen het takenpakket van de school enerzijds en de capaciteiten en de beschikbare tijd van het personeel anderzijds, teneinde de organisatiedoelen van de school te realiseren”1. Hiermee beoogt taakbeleid dat: • de onderwijskundige, strategische en organisatorische doelen die een school zich stelt, bereikt worden; • de juiste persoon op de juiste plek zit; • werknemers bij voorkeur die taken uitvoeren waarin zij goed zijn en die zij leuk vinden; • het werk binnen een school evenredig verdeeld wordt onder de werknemers. In dit afstemmingsproces tussen takenpakket en de capaciteit van de school, worden de volgende doelen onderscheiden: 1. Het taakomvangsbeleid: De afstemming van het totale takenpakket, de beschikbare financiën (het formatiebudget) en de zittende personeelsformatie. 2. Het taakverdelingsbeleid: De evenwichtige verdeling van het takenpakket van de school over de functies en de personeelsleden van de school. 3. Het taakbelastbaarheidsbeleid: De zorg voor elk personeelslid, werkend vanuit de individuele belastbaarheid. 4. Het belastbaarheidsbeleid: Het beleid van de school dat erop gericht is de ervaren werklast te verminderen. 2.2.1 Taakomvangsbeleid Taakomvangsbeleid omvat de volgende aspecten: - Inventariseren: Het totale takenpakket dat wordt uitgevoerd, wordt in kaart gebracht. - Vaststellen: Naast het inventariseren van bestaande taken, zijn er ook nieuwe taken t.b.v. de schoolplan, die uitgevoerd moeten worden. Daarbij moet er goed nagedacht worden of de taken uitgevoerd dienen te worden door de leerkracht. Passen de taken bij de functiebeschrijving en dienen ze het schoolplan? Moeten bepaalde taken wel uitgevoerd worden, of is dit bijvoorbeeld ook een gemeentetaak of is de taak de ‘normale’ verantwoordelijkheid van de werknemers binnen de school? Denk daarbij aan: kerntaken2 (taken t.b.v. de realisatie van de beleids- en onderwijsdoelstelling) en basistaken3 (taken die altijd uitgevoerd moeten worden en die onmisbaar zijn voor het realiseren van de doelstellingen) en de resterende taken. - Normeren: Het totale takenpakket wordt genormeerd: aan elke taak worden klokuren toegekend. - Vergelijken: De tijd die nodig is voor de uitvoering van het takenpakket wordt vergeleken met de tijd die beschikbaar is op grond van de formatie. - Bijstellen: Als het takenpakket te groot is in relatie tot de beschikbare formatie, worden maatregelen genomen om de omvang te reduceren. Daarnaast zullen jaarlijks de taken geïnventariseerd worden en beoordeeld worden op grond van belangrijkheid (prioritering) en normering.
1
Instituut voor Arbeidsvraagstukken (Tilburg), (IVA). Kerntaak: lesgebonden uren en scholing en deskundigheidsbevordering en begeleiding (IB, RT, mentor). 3 Basistaak: voor- en nawerk, overleg/vergaderingen, oudergesprekken etc. 2
4
2.2.2 Taakverdelingsbeleid Het taakverdelingsbeleid gaat om een evenwichtige en evenredige verdeling van de taken over de functies en de werknemers binnen de school. In dit kader is het van belang dat: - bij voorkeur iedere werknemer van de stichting voor de zomervakantie op de hoogte is van zijn taken en voor zover dit niet geheel mogelijk is, binnen twee weken na aanvang van het nieuwe schooljaar. Dit geldt met name voor de medewerkers met taken die uit de formatie gehaald zijn, zoals bijv. IB’er, RT’er, ICT’er. - de werktijdfactor per werknemer niet meer bedraagt dan 1; - dat de wensen, talenten, belastbaarheid worden ingezet t.b.v. het taakbeleid. De taakverdeling wordt bepaald door de school zelf. Wel zal dit gebeuren aan de hand van de volgende indeling (definities zie voetnoot)4: Taak leerkracht
Lesgebonden taken Lesgevende taken
Niet functiegerel. taken Lesgebonden taken
Desk. bev.
Schooltaken
Onderwijsondersteuning
Taken (Behandel) Taken
Niet functiegerel. Taken Taakgebonden uren
Desk. bev.
Schooltaken
Tabel 1: Taakomvang 2.2.3 Taakbelastingsbeleid Het taakbelastingsbeleid is gericht op het creëren van een zo optimaal mogelijke werkomgeving voor werknemers. Dit betekent binnen Stichting Cambium het volgende: - Er wordt rekening gehouden met de minder-arbeidsgeschikten, d.w.z. dat hun les- en/of niet functiegerelateerde taken goed in verhouding staan met hun mogelijkheden. Een en ander wordt schriftelijk vastgelegd na overleg met de arbodienst en de directeur van de school over de arbeidsmogelijkheden (eventueel opgenomen in het reïntegratieplan). Hierin ligt zowel de verantwoordelijkheid bij de school als bij de werknemer. - Er wordt rekening gehouden met beginnende leerkrachten, d.w.z. dat hun niet functiegerelateerde taken minder in omvang zijn, die in vermeerdering gebracht zullen worden t.b.v. de lesgebonden taken. - Er wordt rekening gehouden met senior-werknemers5. Daarbij wel van uitgaande dat Stichting Cambium er zich van bewust is dat iedere individu anders is en daarbij ook zijn mogelijkheden. Daarom is niet gekozen voor dwingende maatregelen, maar worden hieronder een aantal opties genoemd: a. Extra uren voor begeleiding van beginnende leerkrachten: de vele kennis en ervaring die senior-werknemers hebben is van onschatbare waarde. Deze kan ter vermindering van andere niet functiegerelateerde taken of lesgevende taken gerealiseerd worden, zowel binnen de eigen school, maar eventueel ook bovenschools. b. Het niet verplicht deelnemen aan schoolreisjes, wandelvierdaagsen en soortgelijke evenementen. c. Het actief aanbieden van BAPO-uren. - Voor werknemers zoals hierboven beschreven is wordt er in dit taakbeleid compensatie6 gegeven in uren naar rato: Extra werkzaamheden groep 8: 30 uur Beginnende leerkracht (<1 jr): 80 uur Beginnende leerkracht (<2 jr): 40 uur Begeleiding coaching per leerkracht door senior-werkn. 20 uur Nieuwe leerkracht (inwerken) gedurende 1 schooljaar: 40 uur 4
Lesgebonden taken: Lesgeven: geven van onderwijs (Van Dale) en Lesgebonden taken: lesvoorbereiding, nawerk, gesprekken IB’er, leerlingadministratie. Niet functiegerelateerde taken: deskundigheidsbevordering: scholing en schooltaken: teamvergadering, alle niet overige voorkomende taken binnen de school. 5 Seniorwerknemers zijn werknemers die 52 jaar of ouder zijn (gerelateerd aan de BAPO-leeftijd) 6 Deze uren worden in vermindering gebracht in de schooltaakuren.
5
-
Een open cultuur creëren door collegiale visitatie, mobiliteit binnen én buiten de eigen school stimuleren, toegankelijkheid van de schoolleiding, feedback etc., t.b.v. professionalisering van de uit te voeren taken voor iedere werknemer.
2.2.4 Belastbaarheidsbeleid Stichting Cambium is zich er van bewust dat iedere werknemer eigen talenten heeft en ook (tijdelijk) minder bekwaam kan zijn (al dan niet op bepaalde functie/taakgebieden). Hierover worden schriftelijk afspraken gemaakt in welke mate aandacht wordt besteed aan deze facetten. Binnen de school worden mogelijkheden geboden in de vorm van een aangepaste takenpakket, waarbij ruimte is voor de uitvoering van extra taken op bepaalde gebieden of juist gekozen wordt voor het afvallen van bepaalde taken (al dan niet tijdelijk), supervisie, deskundigheidsbevordering en reïntegratiemiddelen.
6
HOOFDSTUK 3.0
TAKEN
3.1 Inleiding Dit hoofdstuk wordt ingegaan op de normjaartaak en daarbinnen de verschillen in de te besteden uren door onderwijsgevend personeel. 3.2 Normjaartaak De algemene arbeidsduur van de werknemer die is benoemd of aangesteld in een voltijd normbetrekking bedraagt 1659 uur op jaarbasis, uitgedrukt in een werktijdfactor 1. Aantal werkweken in een jaar zijn 38,8. In onderstaand tabel staat weergegeven hoe de uren zijn onderverdeeld per week. Fulltimer “Bovenbouw” Maandag week 1 5,5 les 3 taak
Dinsdag 5,5 les 3 taak
Woensdag 4 les 3 taak
Donderdag 5,5 les 3 taak
Vrijdag 5,5 les 3 taak
Totaal 26 15
8.5
8,5
7
8,5
8,5
41 + 4.3 uur desk.bev. 45.3
Maandag week 2 5,5 les 3 taak
Dinsdag 5,5 les 3 taak
Woensdag 2 taak
Donderdag 5,5 les 3 taak
Vrijdag 5,5 les 3 taak
Totaal 22 14
8,5
8,5
2
8,5
8,5
36 + 4,3 uur desk.bev. 40.3
Totaal
Totaal
Gemiddeld per week
42,8
Normjaartaak
1659 / 38.8 = 42.8
Tabel 2: Normjaartaakverdeling 3.3 Lesgevende- en lesgebonden taken / (behandel) taken – taakgebonden uren De lesgevende uren bedragen op jaarbasis bij een voltijd normbetrekking maximaal 930 uur. Dit betekent concreet dat er maximaal 930 / 38,8 = 24 uur gemiddeld per week aan lesgevende taken uitgevoerd dienen te worden. Wanneer de uren t.b.v. deskundigheidsbevordering daarvan afgetrokken worden, resteren er 563 uren die besteed kunnen worden aan lesgebonden (taakgebonden uren). Aangezien er naast de uren aan lesvoorbereiding en nawerk ook uren ingezet moeten worden voor schooltaken, moet er een verhoudingsgetal zijn. Advies vanuit de stichting is om 45 procent7 van de lesgevende taken te benutten voor lesgebonden taken, waardoor de lessen (met name bij de voorbereiding van de lessen) hoger van kwaliteit (kunnen) zijn en er meer gedifferentieerd kan worden. Stichting Cambium staat voor kwaliteit in de school, kwaliteit in de klas en kwaliteit in het management, waarna er een zeker resultaat behaald moet worden. Daarom wil Stichting Cambium dat iedere school weet dat het unieke keuzes kan maken, waardoor hun schoolplannen gerealiseerd kunnen worden door de juiste persoon op de juiste plaats binnen de school te plaatsen. Voorbeelden zijn onder andere: • Aanstellen van een conciërge, waardoor leerkrachten meer tijd hebben voor hun kern- en basistaken8. • Grotere groepen, waardoor onderwijsassistenten ingezet kunnen worden. • (Enkele) Leerkrachten staan minder voor hun eigen groep (fulltimers), of krijgen een grotere formatie (parttimers) dan waarvoor ze ingeroosterd staan, waardoor er meer flexibiliteit gerealiseerd kan worden (bijv. inzet t.b.v. vervanging). • Aanstellen van een administratief medewerker, waardoor directeur/leerkrachten meer tijd hebben voor hun kern- en basistaken. • Inzetten van stagiaires (PABO / Administratief / Licht technisch), eventueel betaald, waardoor de kwaliteit hoger kan zijn.
7 8
45% van 930 = 418,5 / 38,8 = 10,8 uur per week aan lesvoorbereiding en nawerk. Voor het aanstellen van een conciërge is vanuit het ministerie van OCW loonkostensubsidie te verkrijgen.
7
Wanneer 418,5 uur besteed wordt aan lesgebonden taken, resteert er minus de uren t.b.v. de deskundigheidsbevordering nog 145 uur voor schooltaken. 3.4 Niet functiegerelateerde taken Niet functiegerelateerde taken bestaan uit uren t.b.v. deskundigheidsbevordering, resterende schooltaken en vergaderingen/overlegvormen. 3.4.1 Deskundigheidsbevordering Voor deskundigheidsbevordering staat 10% van de normjaartaak, ofwel 166 uur voor een voltijd dienstbetrekking. Dit percentage mag wel hoger zijn, maar niet lager dan 10%. Binnen dit percentage, legt de werknemer in het kader van functioneringsgesprekken achteraf verantwoording af aan de directeur. Daarnaast wordt in overleg tussen de school en de werknemer maximaal 50 procent van deze tijd ingezet voor persoonlijke scholing en ontwikkeling, wat aantoonbaar moet zijn. Het bijwonen van studiedagen wordt buiten de jaarlijks vastgestelde dagen niet verplicht gesteld. De werknemers heeft zelf de verantwoordelijkheid om de afweging omtrent zijn aanwezigheid te maken. De kennis en vaardigheden die op de studiedag geleerd worden, moet de werknemer (ook bij afwezigheid) wel beheersen en in de praktijk kunnen toepassen. Wanneer de werknemer deelneemt aan deze dagen, buiten zijn werkrooster om, zal deze dag gecompenseerd worden. 3.4.2 Schooltaken Wanneer alle uren van de normjaartaak zijn afgetrokken (1659 – 930 – 166 – 418,5) zijn er nog 145 uren over voor de schooltaken. Vanwege de beperkte hoeveelheid, is het daarom van belang om na te gaan welke taken binnen de school prioriteit hebben en hoe dit organisatorisch georganiseerd kan worden (zie ook paragraaf 3.2). 3.4.2.1 Vergadering De uren t.b.v. vergaderingen zijn opgenomen in de uren van de schooltaken. Gekozen hiervoor is dat er op dit gebied nog enige flexibiliteit is. Anders moeten alle vergaderingen van te voren ieder nieuw schooljaar ingepland worden. Wel moet jaarlijks de belangrijkste vergaderingen ingeroosterd zijn. Deze data worden ook voor parttimers gezien als werkdagen/uren, terwijl dit mogelijk niet op hun ‘normale werkdag’ is. Wanneer dit een jaar van te voren is bepaald, in overleg met de werknemers wordt dit als reguliere werkdag (werkuren) beschouwd (zie cao po art. 2.4). Werknemers (ook fulltimers) zijn niet verplicht om niet-vastgestelde vergaderingen bij te wonen. Een werknemer heeft dan de verantwoordelijkheid om zelf, als professional, de afweging te maken of hij bij een vergadering aanwezig wil zijn. De agenda van iedere vergadering is minimaal een week van te voren bekend bij de werknemers en deze dienen zich af te melden bij afwezigheid. Bij afwezigheid wordt de werknemer zelf verantwoordelijk gesteld dat deze op de hoogte is van beslissingen en conformeert zich hier ook aan. Dit uit zich in aantoonbaar gedrag en hij is hierop aanspreekbaar. Wanneer de werknemer deelneemt aan de niet geplande vergaderingen, buiten zijn werkrooster om, zal deze dag gecompenseerd worden in tijd.
8
HOOFDSTUK 4.0
BIJZONDERHEDEN
4.1 Inleiding Dit hoofdstuk behandelt alle zaken die direct of indirect te maken hebben met de uitvoering, dan wel vaststelling van taakbeleid op stichtings-, dan wel opschoolniveau. 4.1 (Gemeenschappelijke) Medezeggenschapsraden De (gemeenschappelijke) medezeggenschapsraden hebben zowel instemmingsbevoegdheid (personeelsgeleding) als adviesbevoegdheid (oudergeleding) ten aanzien van het taakbeleid.
Instemmingsbevoegdheid De (G)MR-leden (personeelsgeleding) hebben instemmingsbevoegdheid ten aanzien van de vaststelling en wijziging van het taakbeleid (conform artikel 12 WMS).
Adviesbevoegdheid De oudergeleding van de (G)MR heeft een adviesbevoegdheid ten aanzien van de vaststelling en wijziging van het taakbeleid. De MR-leden hebben adviesbevoegdheid ten aanzien van de vaststelling of wijziging van de concrete taakverdeling en -belasting binnen de schoolleiding (conform artikel 11 WMS). De Stichting benadrukt dat de uitwerking van het taakbeleid op schoolniveau en de uitvoering hiervan vanzelfsprekend een resultaat is van goed overleg tussen directie, team en MR, waarbij de directie en stichting uiteindelijk eindverantwoordelijk blijven voor de goede gang van zaken op de school. 4.2 Resultaat versus werkdruk Voor het vervullen van de taken geldt een resultatenverplichting. Het gaat om de kwaliteit van de prestatie en niet om de kwantiteit van de daarvoor ingezette uren. Het is de bedoeling dat werknemer die zijn taak binnen de vastgestelde tijd heeft verricht dit niet hoeft te compenseren; wie extra uren besteed heeft, compenseert dit ook niet. Uiteraard kan zich de situatie voordoen dat iemand veel meer tijd moet besteden aan zijn taak om een gewenste kwaliteit te bereiken. In die gevallen wordt, indien mogelijk, vooraf de extra in te zetten tijd in goed overleg tussen betrokkene en directeur het takenpakket aangepast. Daarbij moet de directeur goed in ogenschouw nemen dat het in dit geval niet gaat om hobbyisme, maar dat de reden van de afgeweken vastgestelde uren aantoonbaar gemaakt kan worden (“resultaat”). De werknemer is verantwoordelijk om dit aan te kunnen tonen. 4.3 Verantwoording en waardering Jaarlijks verantwoordt de leerkracht zich aan zijn directeur over zijn resultaten. Zowel bij de functionerings- als bij de beoordelings- en ook bij de POP-gesprekken zullen de resultaten besproken worden. Indien de directeur zich tussentijds zorgen maakt over de resultaten van een leerkracht, dan dient hij spoedig hierover in gesprek te gaan. De leerkracht verantwoordt zich over zijn resultaten en reflecteert daarbij op zijn keuzes inzake het taakbeleid. 4.4 Taakbeleid OOP In paragraaf 2.1.2 is kort ingegaan (tabel) op taakbeleid voor onderwijsondersteunend personeel. Onder onderwijsondersteunend personeel wordt verstaan: schoonmaakpersoneel, conciërges, administratief personeel en overige beroepen die in principe niet voor de klas staan. Directeuren, IB’ers, RT’ers vallen niet onder OOP. Onderwijsassistenten, klassenassistent en leraarondersteuners vormen een uitzondering. Voor hen kan de normjaartaak gelden zoals bij onderwijsgevend personeel óf die van het OOP. Eén en ander is afhankelijk van de taakomschrijving. Wanneer bijvoorbeeld een onderwijsassistent lesgevende taken heeft én ook lesgebonden taken (voor- en nakijkwerk) verricht, is behandeling als OP gebruikelijker. Een aantal zaken zijn anders geregeld als voor onderwijsgevend personeel (normjaartaak is eveneens 1659 uur): 1. Aantal werkweken is 45, d.w.z. dat OOP niet automatisch de dagen vrij zijn dat de leerlingen vrij zijn. (Berekening WTF: bijv. 12 uur pwk x 45 wkn = 540 / 1659 = 0,325 WTF. Hiervan kan wel afgeweken worden indien van te voren bekend is of de onderwijsondersteuner al dan niet in de vakanties doorwerkt. 2. De uren in de normjaartaak zijn de concrete uren die men daadwerkelijk op school moet werken. (Bij onderwijsass. OOP berekening: ’s ochtends werkzaam in groep 3 wordt alleen de 3,5 uur berekend.)
9
HOOFDSTUK 5.0
PROCEDURE UITVOERING TAAKBELEID OP SCHOOLNIVEAU
Dit kaderbeleid geeft enerzijds adviezen en doet anderzijds uitspraken over hoe om te gaan met bepaalde wet- en regelgeving (denk bijvoorbeeld aan het bijwonen van een vergadering). Ieder jaar moeten de scholen vallende onder Stichting Cambium zelf hun taakbeleid uitvoeren. Hieronder volgt de procedure:
Activiteit: Per werknemer omvang normjaartaak berekenen op basis van de WTF, evt. verlofrechten in kaart brengen (spaarverlof, BAPO, ouderschapsverlof, zwangerschaps- en bevallingsverlof, studieregelingen) Bepaling percentage lesgebonden taken (op basis van schoolkeuzes, zie paragraaf 3.3 ) Berekenen van de taakbelasting zie ‘tabel 1 Taakomvang’ (zie ook compensatie uren paragraaf 2.2.3) Vaststellen kerntaken Vaststellen basistaken Prioriteiten stellen en vaststellen van overige schooltaken Inventariseren wensen van de werknemers (wijze waarop is naar eigen idee) Op basis van competenties en wensen van de werknemers gesprekken voeren over de toe te kennen taken. Op basis van bovenstaande (berekening taakbelasting, competenties en wensen) definitieve taaktoedeling Verwerken gegevens in de persoonsdossiers Na schooljaar taakbeleid (op schoolniveau) evalueren
Uit te voeren door: Directeur
Managementteam Directeur Op Schoolniveau Op Schoolniveau Op Schoolniveau Directeur (evt. gedelegeerd ) Directeur (evt. gedelegeerd) Directeur Directeur Op schoolniveau
Tabel 4: Procedure taakbeleid
10
