Stemmen
Provinciale Staten en waterschapsverkiezingen 2015
2
Voorwoord In dit boek staat informatie over de Provinciale Staten en waterschapsverkiezingen. Die zijn op 18 maart 2015. Het boek gaat over de verkiezingen in de provincie Zuid-Holland. Het Centrum Kennis en Leren voor Cliënten van de Gemiva-SVG Groep maakte dit boek. Hiervoor is gebruik gemaakt van de internetpagina www.verkiezingen2015.nl Deze site is van de Rijksoverheid. In dit boek staat wat de Provinciale Staten als taak hebben. Ook staat er wie de leden van Provinciale Staten kiezen namens jou. Verder lees je over de politieke partijen die meedoen aan de verkiezingen in de provincie Zuid-Holland. De plannen en ideeën van de partijen staan er niet in. Daarvoor kun je kijken op de internetpagina’s van de politieke partijen. Die staan bij de partijen genoemd. Je kunt op internet ook kijken op: www.kieskompas.nl (over de waterschapsverkiezingen) www.stemwijzer.nl (over de Provinciale Statenverkiezingen) www.stemjijook.nl (op deze site kan je een verkiezingskrant vinden) Er bestaat ook een verkiezingskrant van Steffie. Kijk daarvoor op www.steffie.nl > nieuws > Steffie's 2015. Klik op de oranje knop. In het boek en op websites staan soms moeilijke woorden. We raden aan om hulp te vragen als je het niet begrijpt. Samen kom je er vast uit. Veel succes met bedenken op wie je wilt stemmen op 18 maart 2015.
3
Inhoudsopgave
Voorwoord Inhoudsopgave Wat is stemmen? Wie mogen er stemmen? Provinciale Staten en waterschapsverkiezingen Wat doe je op 18 maart 2015? Lijsttrekker De politieke partijen die meedoen aan de Provinciale Statenverkiezingen in Zuid-Holland De verkiezingsdag Uw gedrag in het stemlokaal Uw gedrag in het stemhokje
Bladzijde 3 4 5 6 7 8 9 10 13 15 16
4
Wat is stemmen? Nederland is een democratie. Dat betekent dat iedereen die in Nederland woont, meebeslist. We kunnen meedenken en meepraten over plannen, afspraken en regels. We kunnen niet allemaal in de gemeenteraad, Provinciale Staten of Tweede Kamer zitten. Daarom kiezen we mensen die dat voor ons kunnen doen. Dat doen we als we gaan stemmen. Je kunt stemmen op een politieke partij. Politieke partijen met veel stemmen hebben veel te zeggen in Nederland.
5
Wie mogen er stemmen? Bij de Provinciale Staten verkiezingen mag iedereen met de Nederlandse nationaliteit stemmen. Je mag stemmen voor de provincie waar je in woont. Je moet 18 jaar of ouder zijn en niet uitgesloten van het kiesrecht. Bij de waterschapsverkiezingen mag iedere Nederlander en nietNederlander stemmen die in het waterschap woont. Je moet 18 jaar of ouder zijn en niet uitgesloten van kiesrecht. Ook mensen met een verstandelijke beperking mogen stemmen. En mensen met een geestelijke stoornis die onder curatele staan mogen ook stemmen.
6
Provinciale Staten en waterschapsverkiezingen Op 18 maart 2015 gaan we stemmen voor de Provinciale Staten en het waterschap. Voor het eerst in Nederland zijn er 2 verkiezingen op 1 dag. Je stemt voor de Provinciale Staten en het algemeen bestuur van jouw waterschap. Door te stemmen bepaal je (samen met alle andere kiezers) welke partijen en personen in de Provinciale Staten en het algemeen bestuur van jouw waterschap komen te zitten. Voor deze verkiezingen krijg je twee stempassen thuisgestuurd. Provinciale Staten De provincie regelt veel, bijvoorbeeld: • de indeling van de provincie: waar wegen en spoorwegen, natuurgebieden en recreatiegebieden komen; • dat ambulances op tijd kunnen komen; • schone lucht, bodem en water; • houdt toezicht op waterschappen en gemeenten. De Provinciale Staten nemen voor ons besluiten in de provincie. In ZuidHolland zitten er 55 mensen in de Provinciale Staten. De leden van de Provinciale Staten kiezen de leden van de Gedeputeerde Staten. Dat is het bestuur van de provincie. De voorzitter van de Gedeputeerde Staten noemen we de commissaris van de koning. Ook kiezen de leden van de Provinciale Staten de leden van de Eerste Kamer. De Eerste Kamer beslist samen met de Tweede Kamer of een besluit van de regering kan doorgaan. Waterschappen De waterschappen zijn verantwoordelijk voor het waterbeheer in Nederland. Zij zorgen voor de aanvoer en afvoer van water, het zuiveren van rioolwater en het onderhoud van waterkeringen zoals dijken en duinen. Sommige waterschappen beheren ook wegen en vaarwegen. Een waterschap wordt ook wel hoogheemraadschap genoemd. Waterschapsverkiezingen zijn verkiezingen voor het bestuur van de waterschappen. Door te stemmen kan je invloed uitoefenen op de werkwijze van het waterschap. Vanaf 2015 worden de bestuurders voor de waterschappen en de Provinciale Staten gelijktijdig gekozen.
7
Wat doe je op 18 maart 2015? Je kunt tussen 7.30 en 21.00 uur gaan stemmen. Neem je stempassen en identiteitsbewijs mee naar het stembureau. Op de stempas staat welk stembureau het dichts bij is voor je.
8
Lijsttrekker Alle mensen die samen op een lijst staan, hebben dezelfde politieke opvattingen. De nummer 1 op de lijst is de lijsttrekker. De politieke partij bepaalt zelf wie dat is. Onder de naam van de lijsttrekker volgen de namen van de andere kandidaten. Je kunt ook op 1 van hen stemmen. Dat wordt het uitbrengen van een voorkeurstem genoemd. Je stemt dan dus niet op de lijsttrekker, maar op een andere kandidaat van die partij. Je stem gaat nooit verloren. Stem je op iemand die niet wordt gekozen? Dan gaat je stem naar iemand anders op de lijst. Er komt nu een lijst met de politieke partijen die meedoen aan de Provinciale Statenverkiezingen in Zuid-Holland. De naam van de lijsttrekker staat erbij genoemd. Ook staat er een internetadres bij waar je meer informatie kunt vinden.
9
De politieke partijen die meedoen aan de Provinciale Statenverkiezingen in Zuid-Holland VVD Volkspartij voor Vrijheid en Democratie Floor Vermeulen www.zuidholland.vvd.nl PvdA Partij van de Arbeid Ron Hillebrand www.pvdazuidholland.nl PVV Partij voor de Vrijheid Henk de Vree www.pvvzuidholland.nl CDA Christen-Democratisch Appèl Adri Bom-Lemstra www.zuidholland.cda.nl SP Socialistische Partij Bart Vermeulen www.zuid-holland.sp.nl D’66 Democraten 66 Geertjan Wenneker https://zuidholland.d66.nl GroenLinks Huri Sahin www.zuidholland.groenlinks.nl
10
De politieke partijen die meedoen aan de Provinciale Statenverkiezingen in Zuid-Holland ChristenUnie Chris Schaapman www.zuidholland.christenunie.nl
SGP Staatkundig Gereformeerde Partij Servaas Stoop www.zuid-holland.sgp.nl 50Plus John Struijlaard www.50pluszuidholland.nl
Partij voor de Dieren Carla van Viegen https://zuidholland.partijvoordedieren.nl
NederlandLokaal Hilbrand Nawijn www.nederlandlokaal.info
Libertarische Partij Kim Winkelaar www.libertarischepartij.nl/zuid-holland
Verenigde Lokale Partijen Zuid-Holland Kees Schrama www.vlpzh.nl
11
De politieke partijen die meedoen aan de Provinciale Statenverkiezingen in Zuid-Holland Vrijzinnige Partij Tjitske Kroon-Leegwater www.vrijzinnigepartij.nl/zuid-holland Alleen in kieskring Dordrecht en Leiden. Jezus Leeft Jan Romijn www.jezusleeft.nl Alleen in kieskring Dordrecht.
12
De verkiezingsdag
Neem je legitimatiebewijs en stempassen mee naar het stembureau. Je ziet op de bordjes waar je heen moet.
Bij het stembureau aangekomen, ga je naar binnen.
Binnen geef je je stempassen af aan de mensen achter de tafel.
Deze mensen kijken je stempassen en legitimatiebewijs na.
13
Dan krijg je een stembiljet. Je gaat naar een stemhokje.
Soms moet je even wachten. Houd dan genoeg afstand van de stemhokjes. Ben je aan de beurt? Ga dan alleen in het stemhokje staan.
Vouw je stembiljet open. De namen van de politieke partijen staan bovenaan op het stembiljet. Daaronder staan de namen van de mensen waaruit je kunt kiezen. Zoek de persoon op wie je wilt stemmen. Voor de naam staat een leeg vakje. Dat kleur je rood. Let op: maak maar 1 vakje rood. Heb je een fout gemaakt? Vraag dan een nieuw stembiljet.
Vouw het stembiljet dubbel en stop het in de stembus.
14
15
16