70 Herenhuis | september/oktober 2014
Restauratie door Nederlands echtpaar
Statig stadspaleis in Dubrovnik In het uiterst zuidelijke puntje van Kroatië ligt Dubrovnik, omgeven door de Adriatische Zee. De op rotsen gebouwde vestingmuren houden eeuwenoude huizen met rood betegelde daken in een betoverende omarming. Voor Florien en Wouter van Wijk was het liefde op het eerste gezicht. Al snel betrokken ze een deel van een statig stadspaleis uit de vijftiende eeuw. Nu, dertien jaar later, bezitten ze het gehele pand en is de jarenlange restauratie bijna ten einde. Tekst & fotografie | Veronique Helmink
september/oktober 2014 | Herenhuis 71
72 Herenhuis | september/oktober 2014
De beeldbepalende zeventiende-eeuwse balkons zijn weer teruggebracht
K
‘Kippenvel kreeg ik toen ik dit stadspaleis binnenstapte’,
wolken boven het stadje samen, toen in 1991 de oorlog uitbrak
vertelt Florien met een sprankelende glans in haar ogen. ‘Eerst
in het toenmalige Joegoslavië, waar Kroatië onderdeel van
was er al de ontdekking van Dubrovnik zelf; een compacte
uitmaakte. Dubrovnik was doelwit van een zinloze oorlog en
en charmante stad waar het lijkt of de tijd heeft stilgestaan.
het historische centrum raakte door bommen en granaten
Adembenemende straten met rijen oude gevels. En vervolgens
zwaar beschadigd. Ook het stadspaleis van Florien en Wouter
kwam dit stadspaleis op ons pad.’ Het tweede kippenvelmoment
bleef niet ongeschonden. Bij de aardbeving in 1667 stortten
resulteerde in de aankoop van een deel van het Prijeko Palace, in
twee verdiepingen volledig in en keerden de beeldbepalende
1470 gebouwd voor de familie Isusevic-Braichi door de in die tijd
balkons bij de latere herbouw niet meer terug. Kogelgaten in de
beroemde architect Giorgo da Sebenico. Het was dé plek waar
voorgevel herinneren aan de oorlog die in 1995 ten einde kwam.
Florien en Wouter zich thuis voelden.
Vijf families Donkere wolken
Pijeko Palace is een typisch voorbeeld van architectuur in
De Ierse schrijver George Bernard Shaw schreef ooit over
Dubrovnik; omdat er tussen de stadsmuren weinig ruimte
Dubrovnik: ‘If you want to see the heaven on Earth, visit
was, ging men de hoogte in. De meeste huizen beschikten
Dubrovnik’. Wie vandaag de dag de stad bezoekt kan dit eigenlijk
over drie of vier verdiepingen, waarvan de hoogste de meest
alleen maar beamen. Het in 1979 op de Werelderfgoedlijst
voorname was. Bewoners ondervonden hier minder last van
van Unesco geplaatste stadje lijkt in een bijna onberispelijke
geluiden en geuren en de zon scheen vrijelijk naar binnen.
staat, en zo op het eerste oog herinnert inderdaad niets aan
Florien: ‘We kregen het idee om op deze bijzondere plek een
de vele teisteringen die de stad eeuwenlang onderging en de
kleinschalig hotel met restaurant te beginnen. Stukje bij beetje
zeer zware aardbeving in 1667 waarbij vele duizenden doden
wisten we steeds een deel van het huis te bemachtigen, totdat
vielen. Meer recent pakte zich letterlijk en figuurlijk donkere
we uiteindelijk alle vier de verdiepingen in ons bezit hadden.
Geheel links | Het grauwe stadspaleis voor de aanvang van de restauratie. De ruim tweehonderd jaar oude overwoekerende wijnstok werd (teruggesnoeid) behouden. Links | In het hele huis zijn heiligenbeelden te vinden. Florien: ‘Ik heb een zwak voor religieuze kunst.’ september/oktober 2014 | Herenhuis 73
Dit ging niet zonder slag of stoot. Er woonden maar liefst vijf families. Het hele proces duurde al met al twaalfenhalf jaar.’
Veertig ton natuursteen Na een archeologisch onderzoek startte in september 2011 de restauratie die onder meer de ooit zo glorieuze uitstraling van vóór de aardbeving in 1667 moest terugbrengen. De toen verloren gegane balkons en vensters werden hiertoe opnieuw gereconstrueerd. De nog wel aanwezige maar gehavende balkons, evenals ornamenten rondom en in het huis, kregen een grondige opknapbeurt. Zwarte aanslag werd schoongemaakt met behulp van lasertechnologie. Voor de nieuwe balkons en vensters togen Florien en Wouter naar het ˇ ‘Dit eiland staat bekend om zijn natuursteen van eiland Brac. hoge kwaliteit. Tevens bevindt zich hier de enige overgebleven ˇ ´ aldus steenhouwerschool van Kroatië, in het plaatsje Pucišca’, Florien. De steenhouwers van Bracˇ wisten de enorme klus op bewonderenswaardige wijze te klaren. Voor de gehele reconstructie is maar liefst veertig ton natuursteen gebruikt.
Nederlandse bodemvondsten Wie nu voet zet over de drempel van Prijeko Palace stapt binnen in een warm, modern, kunstzinnig, comfortabel en vooral eigenzinnig gedecoreerd huis. De inrichting van het stadspaleis ademt Floriens smaak en persoonlijkheid. Opvallend zijn de heiligenbeelden die in grote getale te vinden zijn. ‘Ik heb een zwak voor religieuze kunst en op iedere kamer
Boven en rechts | De aanslag op de ornamenten werd met behulp van lasertechnologie weggepoetst. De foto boven toont het resultaat na de behandeling. Pag. 75 | Iedere kamer is ingericht met hedendaags werk van een kunstenaar. In dit vertrek een fraai schilderij van Casper Faassen. 74 Herenhuis | september/oktober 2014
‘Ik kreeg kippenvel toen ik dit stadspaleis binnenstapte’ september/oktober 2014 | Herenhuis 75
staat minstens één beeld van een heilige. In het begin werd hier door de lokale bevolking raar tegenaan gekeken’, vertelt Florien. De negen hotelkamers zijn ingericht met modern werk van kunstenaars uit verschillende Europese landen. Florien reserveerde voor elke kunstenaar steeds één vertrek. De moderne kunst mixt wonderwel met traditionele materialen, antiek, brocante en de rijke zijden stoffering. Her en der in het stadspaleis tonen vitrines Nederlandse bodemvondsten, door Florien zelf opgegraven.
Unieke setting Het Prijeko Palace is het derde hotel binnen de oude stadsmuren van Dubrovnik. Gelegen in een unieke setting is het pand nu, na jarenlange noeste arbeid, klaar voor de toekomst en biedt het aan gasten een sfeervol en aangenaam verblijf. Maar ook Dubrovnik zelf heeft veel te bieden. Florien: ‘Iedereen komt hier aan zijn trekken: er is cultuur, historie, (water)sport, muziek, dans, zee, zon. Wat ik bezoekers in ieder geval aanraad, is de Klapamuziek in de avondschemering, een wandeling over de stadsmuren en een bezoekje aan de musea of het nabijgelegen eiland Lokrum. Er is hier zoveel te doen en te ontdekken, ook wijzelf lopen elke keer nog tegen iets nieuws aan.’ Kijk voor meer informatie over het Prijeko Palace van Florien en Wouter van Wijk op www.prijekopalace.com
Links | De aansprekende foto’s van Russel Chapman geven deze hotelkamer een eigenzinnige uitstraling. Rechts | Ontbijten met een fantastisch uitzicht op de glimmende rode daken van Dubrovnik. Boven | In de eetzaal pronken twee grote paneeldeuren, afkomstig uit Amsterdam. Florien wist ze te bemachtigen tijdens een veiling. 76 Herenhuis | september/oktober 2014
september/oktober 2014 | Herenhuis 77
Cultuurrijk Kroatië Herenhuis reisde langs de Dalmatische kust, van Dubrovnik naar Šibenik, en ontdekte eeuwenoude cultuur en natuur, lieflijke eilanden, uniek Unesco erfgoed en beeldschone vergezichten. Een selectie van hoogtepunten:
1) Dubrovnik
uitzonderlijke hoge kwaliteit en wordt wereldwijd gebruikt
De kabelbaan in Dubrovnik brengt u bijna letterlijk
voor beeldbepalende gebouwen zoals het Witte Huis in
in hogere sferen en biedt een fantastisch zicht op de
Washington.
geheel ommuurde oude stad (onderdeel van Unesco Werelderfgoed) met de omringende zee. Breng ook een
6) Trogir
bezoek aan Memorial Center. Indringende foto’s en video’s
Nog meer Unesco Werelderfgoed vindt u in Trogir. Deze
tonen hoe Dubrovnik veranderde in een spookstad ten tijde
prachtige oude stad, gebouwd op een schiereilandje, is
van de recente oorlog.
door de eeuwen heen in handen geweest van Grieken,
Nog een aanrader: een wandeling over de bijna twee
Romeinen en Venetië. De monumentale binnenstad bevat
kilometer lange stadsmuren, de mooiste en best bewaarde
een interessante mix van oude architectuurstijlen.
in Europa. 7) Oud familiehuis 2) Arboretum Trsteno
Wie het hoog gelegen ‘Jurlinovi dvori’ in Draga (boven
In Trsteno vindt u de oudste botanische tuin van Kroatië;
Primošten) wil ontdekken moet zijn best doen: het is
aangelegd vanaf 1502, met bomen en planten uit de hele
moeilijk te vinden, maar zeer de moeite waard. Hier toont
wereld en een fraaie Neptunusfontein.
de bescheiden maar gastvrije priester Stipe Perkov zijn familiehuis, gebouwd aan het eind van de achttiende eeuw
3) Zeemaaltijd
door zijn over- over- grootvader. Het is een uitzonderlijk
Bezoek voor een uitstekende vismaaltijd restaurant Vila
goed geconserveerd huis, typisch voor deze streek. Een reis
Koruna in het kleine middeleeuwse gehuchtje Mali Ston.
terug in de tijd!
In deze omgeving worden op uitgebreide schaal oesters, venusschelpen, mosselen en sint-jakobsschelpen gekweekt.
8) Šibenik Niet voor niets is de Sint Jacobuskathedraal van Šibenik op
4) Split
de Werelderfgoedlijst van Unesco geplaatst. Het imposante
Ook het oude centrum van Split, de tweede stad van
godshuis werd gebouwd in de stijl van de late gotiek en is
Kroatië, staat op de Werelderfgoedlijst van Unesco. In
pas veel later voltooid in renaissancestijl. De doopkapel
het hart van deze plaats ligt het Romeinse paleis van
met ontzagwekkend beeldhouwwerk is een juweel evenals
Diocletianus. Het nog grotendeels bewaarde complex is
de 71 hoofden aan de buitenzijde van de drie apsissen. De
gewoon in gebruik als woon- en winkelgebied, rondwaren
kathedraal is gelegen aan het mooiste plein van Dalmatië.
tussen de oorspronkelijke paleismuren is heel bijzonder. 9) Natuurpark Krka 5) Steenhouwersschool
Niet ver van Šibenik ligt het Nationaal Park Krka. Hier
Vanuit Split brengt de ferry u in minder dan een uur naar
wordt u getrakteerd op veel natuurschoon en fotogenieke
het eiland Brac, ˇ het grootste eiland van Midden Dalmatië.
watervallen. Vanuit het park kunt u boottochten maken
De hoogste top ‘Vidova gora’ biedt een schitterend
naar verschillende eilanden, onder meer Visovac. Op dit
uitzicht op de zee en omringende eilanden. In Pucišca ˇ ´
kleinschalige idyllische eiland staat al sinds de vijftiende
staat de enige nog overgebleven steenhouwersschool van
eeuw een franciscanenklooster. De mooie kloostertuinen,
Kroatië, waar bekwame studenten de fijne kneepjes van
het huidige kloostergebouw uit de zeventiende eeuw en het
het ambacht leren. Het natuursteen van Bracˇ is van een
kleine museum zijn beslist een bezoekje waard.
Deze reportage kwam tot stand met dank aan het Kroatisch Nationaal Bureau voor Toerisme
78 Herenhuis | september/oktober 2014
1
2
3
4
5
6
7
8
9
september/oktober 2014 | Herenhuis 79