social media
Praktijk
voorbeelden uit het onderwijs
2.0
Verzameld en samengesteld door Ashwin Brouwer en Willem Karssenberg
Vernieuwing in het onderwijs met toepassing van ict; voor velen een kopzorg, voor anderen een uitdaging, voor iedereen een toekomst. Kennisnet, als het expertisecentrum voor ict in het onderwijs, ondersteunt deze vernieuwingen al vele jaren. En al die tijd heeft Kennisnet ook onderkend dat het naar voren brengen en delen van goede voorbeelden een cruciale activiteit is om die vernieuwing ook handen en voeten te geven. Daarom is dit boekje van grote waarde voor het onderwijs om elkaar te inspireren en te laten zien hoe het ook echt kan. Hulde voor dit initiatief dat Kennisnet graag ondersteunt! Leo Bakker, programmamanager mbo Kennisnet
www.kennisnet.nl
Facetime en Prezi meeting Een student had hulp nodig bij zijn Prezi presentatie en wilde graag samen met mij daar even naar kijken. Alleen zat ik op de andere locatie van het Friesland College te werken, dus kon hem niet persoonlijk helpen. Omdat er van zijn kant nogal haast achter zat heeft hij mij uitgenodigd in de Prezi om via een Prezi meeting samen in de Prezi te kunnen werken. Om dan ook contact met elkaar te hebben hadden we onze iPads ernaast staan met daarop FaceTime! Zo konden we elkaar zien en horen en samenwerken aan de presentatie!
Voorwoord
Dat is mijn meest moderne moment van onderwijs met behulp van sociale en nieuwe media! In deze bundel lees je nog veel meer echte praktijkvoorbeelden, ingezonden door docenten uit alle lagen van het onderwijs. Mede namens Willem Karssenberg wens ik je veel inspiratie toe bij het lezen!
Ashwin Brouwer
Prezi
Communicatie Als docent ben ik actief op Twitter, Facebook en Whatsapp. Ik merk dat communicatie via deze social media accounts sneller en makkelijker gaat dan via de geijkte wegen zoals via de mail. Met mijn klassen heb ik een Facebook groep aangemaakt waarbij leerlingen vragen kunnen stellen. Vaak worden de vragen onderling al beantwoord voordat ik er antwoord op heb kunnen geven. Vorig jaar werd er in de ochtend voor het examen nog heftig overlegd tussen leerlingen over sommen. Ik kan dan snel nog nuttige informatie geven om leerlingen met een goed gevoel het examen in te gaan. Communicatie via social media gaat snel en is effectief. Problemen zijn meteen te tackelen.
Vivian Verstappen, St. Ursula Horn
Facebook
Chatroom TodaysMeet is te vergelijken met Twitter. Het is een besloten groep, waarbij je een chatroom aanmaakt en aangeeft hoe lang de chatroom moet bestaan. Het valt me op dat mbo studenten weinig twitteren of hun account niet voor schoolzaken willen lenen. Daarom gebruik ik TodaysMeet als groepsreactie in een discussie. Ik plaats een stelling op het bord en in een groepje van 4 studenten wordt daarover gediscussieerd. Zij maken dan een korte samenvattende reactie en plaatsen dat in de chatroom. Alle reacties worden klassikaal besproken. Als er een fout zit in de reactie spreken ze elkaar daarop aan. Ze ontdekken dat het kort formuleren van een mening vaak heel lastig is!
Ingrid Maat, Albeda College
TodaysMeet
Praatprikkels
Twitter & Educaplay
Met mijn kleutergroep tweet ik een paar maal per dag over de dingen die in de klas gebeuren. Soms met een foto ter verduidelijking. Ik geef ook regelmatig tips om thuis na te lezen of te doen met de kinderen. Dit geeft voor ouders de benodigde info om thuis op door te praten. Ik noem dit praatprikkels. Omdat onze kinderen een taal- en/of spraakontwikkelings- stoornis hebben werkt deze snelle communicatie erg fijn. Ouders kunnen er goed mee uit de voeten en voor ons als leerkracht is het een snelle manier van communicatie die weinig tijd kost overdag.
Marita Teunisse, De Spreekhoorn
Gamend ontdekken Met Educaplay kun je eenvoudig en snel kleine games maken die je in kunt zetten in de les. Ik heb studenten woorden, begrippen en definities aan elkaar laten koppelen. Studenten ontdekken zo nieuwe begrippen. De student begint met 100 punten en verliest per fout antwoord 10 punten. Bij nul punten is het game over. Het voordeel van deze aanpak is dat er geen instructie door de docent gegeven hoeft te worden. Door de scores na de game te vergelijken en via een onderwijsleergesprek in te gaan op de woorden, definities en voorbeelden kan een en ander beklijven.
Patrick Koning, Koning Willem I College
Spelenderwijs leren Rekenen is voor veel studenten een heikel punt. Om dicht bij de studenten te blijven bied ik onder andere door gebruik te maken van social media mijn rekenlessen gevarieerd aan. De studenten zijn hierdoor enthousiast, betrokken en spelenderwijs met de leerstof bezig. Een voorbeeld hiervan is de QR-code Bingo (bit.ly/qr-code-bingo). Wanneer de student een QR-code scant, verschijnt er een som op zijn smartphone. Hij moet de som uitrekenen en het antwoord op de bingokaart zoeken. Achter het antwoord schrijft de student het nummer van de QR-code. Wie als eerste de bingokaart vol heeft, is de winnaar.
Maurits Wolf, Summa College Eindhoven
QR codes
Feedback geven op presentaties Na het presenteren van apps van een bepaalde categorie, gaven mijn leerlingen elkaar feedback (via IPads) met de app Socrative. Ik had van tevoren open en gesloten vragen in een quiz klaargezet via de website. De leerlingen downloaden de app voor student, en ik open de quiz met de app teacher. Tijdens het geven van de feedback kon ik op het scherm laten zien wat de voortgang was. Na het afronden van de vragen kan de docent een Excel bestand gemaild krijgen met de resultaten. De resultaten bespreken in de klas, en de leerling heeft de feedback als bestand om te bewaren.
Naomi Brewington, ROC De Leijgraaf
Facebook groep bij methode
Bij de methode Hendriks en Mauwen (secretarieel niveau 4) wordt een speciale pagina op Facebook gebruikt door leerlingen. Zij reflecteren hierop, vragen elkaars hulp in bij opgaven, plaatsen recensies en er worden foto's op gepubliceerd. Het bevordert de emotionele betrokkenheid binnen een roc locatie. Het modereren door de docent is belangrijk. Het onderhouden kost dus wel veel tijd. Niet alle studenten willen hun privé Facebook confirmeren aan deze methode FB pagina.
Ingrid Maat
Socrative
Wil je gestructureerd ideeën verzamelen met een groep studenten/collega's: zet een digitale mindmap klaar in Mindmeister met de hoofdvraag plus een aantal thema-takken (waarop je ideeën/antwoorden wil verzamelen) en geef per sub thema weer takken aan met de groepsnummers. Deel de groep mensen op in een aantal subgroepen en nummer de subgroepen. Nodig via de mindmap een persoon van die subgroep -met laptop!- uit om samen te werken in deze mindmap (deze moet wel eenmalig een account aanmaken). De subgroep brainstormt over de verschillende thema's in de digitale mindmap en vult de reacties in bij elk thema bij zijn betreffende nummer-tak. Natuurlijk kan je ondertussen zien wat anderen inbrengen en daar weer op reageren.
Hanna
Brainstormen met een mindmap
Mindmeister
Klasse spel Nadat ik al bekend was met Socrative en Mentimeter, kwam ik via Twitter bij Kahoot. In Kahoot kun je een quiz maken met meerkeuze-vragen. De leerlingen beantwoorden de vragen op hun telefoon, tablet of computer. De opzet van Kahoot is zo dat leerlingen bijna vanzelf erg enthousiast worden. Het opzwepende muziekje, de top vijf die na elke vraag op het bord verschijnt en de feedback over hun eigen score die ze op hun eigen device krijgen zorgen daarvoor. Ik heb het gebruikt als leuke laatste les voor de Kerstvakantie, maar ook om eens op een andere manier woordjes te overhoren. Je kunt in Kahoot ook afbeeldingen en filmpjes toevoegen, wat je nog meer mogelijkheden geeft. Zo heeft een collega het programma ingezet voor een les over Kunstbeschouwing. Kahoot heeft ook een optie voor discussie en meningen peilen (survey), maar die opties heb ik nog niet gebruikt. Je kunt in Kahoot ook quizzen die door anderen gemaakt zijn gebruiken.
Adrienne de Kock – Effent
Kahoot
Beeldendagboek Iedere week mag een ander kind de iPad die we in de klas hebben gebruiken om een fotoreportage te maken van de dingen die we in de klas doen. Van deze foto's maken we op vrijdag een mooie collage via de app PicCollage. Vanuit die tool worden de collages vervolgens direct geplaatst op een Tumblr blog. Daarmee krijgen we de beschikking over een mooi beeldendagboek! Op maandag blikken we dan met de groep terug op de vorige week aan de hand van de gemaakte foto's. De leerlingen leren zo om op een verstandige manier om te gaan met media omdat ze weten dat de foto's door iedereen bekeken kunnen worden.
Ive Hapers, Qworzó Merksplas
PicCollage & Tumblr
Animatie als intro op lessenreeks Een lessenreeks die digitaal wordt aangeboden, bijvoorbeeld middels een wiki, kun je laten starten met een korte animatie van wat de student kan verwachten bij die lessenreeks. Ik gebruik hiervoor de webtool Sparkol van VideoScribe die je via een app op de iPad kan downloaden voor 5 euro. Bij een lessenreeks over Digiwijs in de EduCloud van MBO Utrecht heb ik een animatie met emoticons gemaakt met het nummer Happy van Pharrel Williams op de achtergrond. Een webtool dus om lesmateriaal op te leuken, zal ik maar zeggen!
Astrid Schat, MBO Utrecht
Sparkol & GoAnimate Werkstuk in een flyer Ter voorbereiding op het examen Engels (derde jaars MBO marketing & communicatie niveau 4) hebben we een creatieve sessie animeren met GoAnimate gedaan. Studenten moesten met behulp van GoAnimate een tekenfilm maken waarbij zij moesten toelichten wat zij gingen doen na het behalen van het eindexamen.
Jasper Mannaert
Website als compleet lesprogramma Met Webnode kun je heel eenvoudig een eigen website bouwen. Alle opdrachten, planning, huiswerk, studiewijzer, informatie, filmpjes, afbeeldingen, vaardigheden, leerdoelen, toetsstof (en meer) van bijvoorbeeld mijn lessen Kinder-EHBO heb ik gebundeld in een website.
De leerlingen loggen in en zien heel overzichtelijk bij elk onderdeel wat zij moeten kunnen en kennen. Ook kunnen zij thuis rustig de filmpjes nog eens bekijken en lesstof herhalen. Voordeel is ook dat je de site goed up-to-date kunt houden. Daarnaast komen leerlingen zelf met ideeën en materiaal om toe te voegen.
Marcella van Hooijdonk, Koning Willem I College
Webnode
Docenten Facebook pagina
Een eigen Facebook pagina, als plaats om je presentaties, screencasts en mededelingen naar leerlingen te doen. Ook te gebruiken in communicatie. Mijn Facebook pagina is voor mijn leerlingen een begrip: "Komt deze presentatie ook op je facebook?"
Conrad Berghoef, ROC Friese Poort
Alternatieve proeftoets
Lesverslagen en voorbereidingen
Leerlingen MBO Helpende Zorg en Welzijn die met Socrative Space Race bloedfanatiek worden en zonder dat ze het in de gaten hebben zo al hun kennis toetsen vlak voor de officiële toets!
Ik laat cursisten tools als Smore, Glogster en Mindmeister gebruiken om een les verslag te maken in plaats van in een tekstverwerkingsprogramma. Ook voor lesvoorbereidingen werkt een Smore of Glogster perfect!
Brigit
Smore & Glogster
Aukje Oudman, Friesland College
Samenwerken in Google Drive Binnen de opleiding tot verzorgende IG zijn wij in september een pilot gestart met een BOL groep (eerstejaars), om samen te werken binnen de omgeving van Google drive. Leerlingen werken bij ons elke week een aantal opdrachten groepsgewijs uit die een relatie hebben met de behandelde lesstof.
Eerder leverde deze samenwerking nogal eens problemen op wanneer er leerlingen uit een groepje afwezig waren. De drive van Google biedt echter mogelijkheden om samen te werken in één document vanaf verschillende locaties. Een leerling die niet op school aanwezig kan zijn, kan thuis zijn/haar computer opstarten en toch nog samen met de rest van het groepje werken aan de opdrachten. Ook wanneer de opdrachten niet binnen de lestijd afgemaakt kunnen worden spreken leerlingen met elkaar een tijdstip af waarop ze allemaal thuis vanaf een eigen plek toch nog 'samen' werken aan de opdrachten om de deadline te halen.
Docent van ROC Twente
Google Apps
Communiceren met leerlingen en ouders
MaxClass
Ik gebruik het platform MaxClass omdat ik op zoek was naar een plek waar ik al mijn mededelingen, foto's, nieuwtjes, weetjes en andere zaken kwijt wilde. Ook zocht ik een manier waarop ik leerlingen en ouders tegelijkertijd op de hoogte kan stellen. Met deze tool is dat mogelijk; leerlingen en ouders zijn snel op de hoogte, bij elke nieuwe post krijgen ze een mail, ze missen geen belangrijke zaken omdat het allemaal online staat. In het kader van ouderbetrokkenheid is het een handige manier van communiceren. Leerlingen en ouders kunnen zelf ook zaken toevoegen; vragen stellen, een blog bijhouden, foto's uploaden of belangrijke documenten delen. Resultaat: geen volle mailbox, ouders zijn op de hoogte en de communicatie is zichtbaar voor alle betrokkenen.
Nanda Nijland, ROCA12
Twitter in de klas Twitter is bij mij in de klas (groep 7) niet meer weg te denken. Ik gebruik Twitter als communicatiemiddel naar kinderen, ouders en belangstellenden. Maar daarnaast is Twitter in mijn klas ook een educatief middel, leerlingen leren namelijk omgaan met sociale media en door het op een goede manier te gebruiken leren ze vaardigheden die ze nodig hebben om informatie op internet op te zoeken en te filteren. Twitter werkt omdat het een eigentijds medium is wat staat in de leefwereld van de leerlingen. Ze leren, communiceren, ontdekken en gebruiken het op een eigentijdse motiverende manier.
Koen Steeman, Openbare Basisschool 't Startblok (Cuijk)
Twitter
Creëer je eigen les in een mini website Met Tackk creëer je een mini website. Ik gebruik Tackk om een les op maat te maken voor mijn leerlingen. Heel geschikt om bijvoorbeeld een excursie voor te bereiden. Met Tackk werk je met "blokken" waarin je o.a. een filmpje, foto's, tekst, een spel en linkjes kunt zetten. De volgorde van die blokken kun je verschuiven. Je kan ook een google form inpassen om bijvoorbeeld een toets aan te bieden. Bij Tackk kun je een gratis account aanmaken. Tackk is eenvoudig in gebruik, je deelt je mini website via een link. Ik doe dat meestal met Yurls maar het kan ook via Edmodo.
Nynke Zijlstra, ProDokkum
Tackk & WhatsApp Informeren Via een WhatsApp groep worden studenten op de hoogte gehouden van belangrijke items uit de BeroepsPraktijkVormingsgids tijdens de stage. Door gedurende het traject wekelijks een item rond te sturen, kan men leren van en met elkaar. De studenten reageren op de geplaatste items maar geven elkaar ook peer-support op vragen en reacties. Prima middel om ook buiten de BPV bezoeken om contact te hebben en houden. Tip van studenten zelf: maak de groep niet groter dan 8 personen, om te voorkomen dat er teveel reacties komen op elkaar.
Kees Hilders, ROC Leiden
Flipping the classroom via Edmodo
Via Edmodo, zeg maar een Blackboard in Facebook-kleren, heb ik opdrachten geplaatst voor mijn leerlingen Spaans en Engels. Ik voorzie hen daarbij van allerlei tekstuele en audiovisuele bronnen die voor aanvang van de les bestudeerd moeten zijn. Ik verlang van de leerlingen dat zij de in die bronnen opgedane kennis toepassen in de opdrachten. Met minder neem ik geen genoegen. Zonder het aanvankelijk door te hebben, heb ik hiermee mijn classroom geflipt, waardoor ik mijn lestijd volledig kan wijden aan de uitvoering van de praktische opdrachten. Daarnaast kan ik meer differentiëren door met diegenen die de bronnen niet volledig snapten, nog even samen te gaan zitten en hun vragen door te nemen.
Marcel Keizer, Friesland College
Edmodo
Social media in het mbo Het online platform van initiatiefnemer Ashwin Brouwer voor iedereen in het onderwijs die aan de slag wil gaan met sociale media, mediawijsheid en webtools!
Social media
www.socialmediainhetmbo.nl
Materialen delen Ik heb de online producten van studenten verzameld en met ze gedeeld via de tool ThingLink. Door een zelf gemaakte foto uit de les hiervoor te gebruiken, voeg je er gelijk iets herkenbaars en unieks aan toe. Je hebt dan ook meteen een goede aanleiding om het thema 'auteursrechten' te bespreken. ThingLink is overigens ook een praktische tool om benodigde materialen voorafgaand aan de les te ordenen en te delen.
Rina Timmerman, Windesheim Zwolle
ThingLink Elkaar leren kennen Ik heb mijn leerlingen met behulp van www.graffiticreator.net hun naam laten schrijven. Vervolgens hebben ze de graffiti afbeelding in ThingLink gezet. In ThingLink konden ze dan nog meer over zichzelf vertellen met behulp van teksten, foto's en weblinks die ze als hotspot hadden toegevoegd aan de afbeelding. Een leuke manier om de klas in beeld te krijgen!
Ina Beltman, Reggesteyn
Studenten organiseren zelf een ouderavond. Daarvoor maken zij een PowerPoint. Met Knovio kunnen ze teksten inspreken en video-opnames toevoegen. Ideaal voor de student die niet graag presenteert en zo wel een bijdrage kan leveren!
Joke Arts, ROC Midden Nederland
Ingesproken tekst toevoegen aan een PowerPoint
Anymeeting Een van mijn leerlingen was ziek en kon niet naar school komen. Thuis werkte ze wel aan de leerstof, maar met het boek kwam ze er echter niet helemaal uit. Met behulp van Anymeeting.com heb ik een 1-op-1 webinar opgezet en haar uitleg gegeven. Zij kon meekijken op mijn scherm en we konden met elkaar communiceren. Zelfs de toets heeft ze uiteindelijk via Anymeeting gemaakt en heeft ze mij mee laten kijken!
Petra Spithost
Knovio & Anymeeting
Skype buitenland
Ik kreeg afgelopen januari het idee om mijn plusgroepje die ik bij ons in de bovenbouw begeleid eens kennis te laten maken met Skype. Hoe klein is de wereld? Ik had contact gelegd met een even enthousiaste leerkracht in Canada en we maakten snel een afspraak. Eerst goed voorbereiden hoe je jezelf presenteert in het Engels en vooral ook wat je de ander wil gaan vertellen en vragen. Met z'n vijven rondom de laptop en zij konden ons zien via hun digibord. De geplande ontmoeting die een kwartiertje zou duren werd er één van anderhalf uur. We gaan dit binnenkort zeker nog eens doen, maar dan met de hele klas en op het digibord. Een geweldige ervaring voor onze kids.
Harry Rood, Jozefschool
Skype
Afgelopen jaar heb ik als docent Nederlands op verschillende manieren geëxperimenteerd met de inzet van sociale media in mijn lessen. Om te beginnen heb ik voor mijn klassen in havo 5 besloten Facebook groepen gemaakt. Alle leerlingen hebben zichzelf aan de groep toegevoegd. Binnen deze groep heb ik een poëzieproject opgezet. Doel van de opdracht was om leerlingen op een activerende manier aan het werk te krijgen met poëzie. Ze hebben een bloemlezing aangelegd met gedichten die de leerlingen aanspraken. Daarnaast mochten ze met een groepje van vier leerlingen een gedicht verfilmen of er een animatie van maken met een van de vele online tools die daarvoor beschikbaar zijn. De leerlingen moesten hun filmpje vervolgens delen in de Facebook groep en elkaar van feedback voorzien. Zo heb ik een heel aantal prachtige verfilmde gedichten binnen gekregen. Echt prachtig.
Henk ter Haar
Facebook Poëzie opdracht
Oefentoetsjes verzameld op een Tackk Na elke les liet ik de leerlingen ter evaluatie een testje maken over de lesstof, dit deed ik via Testmoz. De leerling zag gelijk zijn score en wist meteen of hij de lesstof goed begrepen had. Ik kon na mijn lessen zien bij welke vragen de meeste fouten waren gemaakt. Dit gaf mij feedback over de behandelde lesstof. Om de testjes op een makkelijke manier aan te bieden aan de leerlingen besloot ik ze in een Tackk pagina te zetten, samen met 2 filmpjes. Deze Tackk pagina deelde ik met de leerlingen. Erg leuk om te zien (en te horen) dat ze hun hoge cijfers mede aan de testjes in Testmoz te danken hadden!
Marije Hoek, ROC van Twente
Testmoz en Tackk
Vragen stellen via WhatsApp
WhatsApp
Tijdens de les Engels moesten studenten zelf luisteropdrachten voorbereiden, met filmpjes van YouTube. Hier moesten zij ook vragen bij bedenken. De studenten zouden dan hun filmpje laten zien op de beamer om zo de vragen met de hele klas te bespreken. Om het verspreiden van de vragen gemakkelijk te laten verlopen, hebben de studenten het in de 'groepsapp' gegooid. Zo kon iedereen direct meedoen. Op de 'groepsapp' onstond een heus Engels werkboek en de studenten gebruikten hun telefoon alleen voor de les, omdat schakelen tussen schermen te afleidend was voor ze!
Dylan Heldenbergh, MBO Utrecht
Discussies
Socrative
Studenten krijgen voor de studieloopbaanbegeleiding de opdracht om een actualiteit mee te nemen naar de les. In de les bereiden ze een "one minute speech" hierover voor eindigend met een pakkende stelling. Vervolgens mag de rest van de klas stemmen via de app Socrative. De student leidt vervolgens de discussie en krijgt na afloop feedback over zijn presentatie en het begeleiden van de discussie.
Irene Jansen, Saxion
Mening peilen Na afloop van de ouderavond, vroeg ik de ouders van mijn slb leerlingen om een cijfer te geven in Mentimeter voor de waardering van de avond. Handig om snel feedback te vragen! Ouders konden makkelijk stemmen via de telefoon.
Petra Holstein, Drenthe College
Facebook Facebook: Voor, tijdens of na de les? Sinds 2011 gebruik ik Facebook om mijn leerlingen te informeren over bijvoorbeeld huiswerk, toetsen enz. enz. In het begin gebruikte ik het vooral om te zenden maar langzaam aan begon ik ook te reageren op berichten van studenten. Feliciteren met verjaardagen, rijbewijs, stageplaatsen. Beschikbaar zijn via Facebook chat voor vragen over lessen en toetsen, coach gesprekken voeren. Het zorgt ervoor dat het echt een verlengstuk is geworden van mijn lessen met tot nu toe eigenlijk alleen maar positieve ervaringen. Vond ik in het begin nog dat ik me niet met studenten moest bemoeien op Facebook, merk ik nu juist dat het gewaardeerd wordt. Vrienden zijn op Facebook zorgt voor een andere, positievere, dynamiek in de klas. Vergeet echter de leerlingen niet die niet op Facebook zitten en zelf heb ik ervoor gekozen om als docent een profiel aan te maken.
Ralf Hillebrand, Albeda college
Flip the classroom voor Boekhouden
Leerlingen vinden boekhouden een erg saai onderdeel van het vak Handel en Administratie. Om deze reden heb ik een lessenserie ontwikkeld waarin de leerlingen zich thuis voorbereiden met het bekijken van de uitleg die ik met behulp van Prezi heb gemaakt en heb opgenomen via Screencast-o-matic. Deze filmpjes heb ik op YouTube geplaatst. In de les test ik de leerstof met behulp van een quiz in Kahoot en hebben de leerlingen tijd om de geleerde stof te verwerken met behulp van opdrachten. Op de resultaten uit de quiz en de gemaakte opdrachten wordt feedback gegeven zodat leerlingen goed voorbereid worden op de eindtoets.
Roelf-jan Schipper
Prezi, YouTube & Kahoot
Scherm delen Via www.screenleap.com kun je een scherm delen met een simpele code. Zelf gebruik ik het om het scherm van de leerling te delen met de klas. Als docent neem ik het scherm van de leerling over met mijn pc die verbonden is met de beamer. Op deze manier kan de klas meekijken met de leerling die de oefening voordoet. Eventueel kunnen de overige leerlingen ook meekijken op hun eigen scherm als zij de code invoeren. Leerlingen willen graag laten zien wat ze kunnen en op deze manier kan dat eenvoudig zonder een kabel of dure software.
Jeroen de Roode
Screenleap Werkstuk in een flyer Voor het vak Loopbaan en Burgerschap gebruik ik verschillende tools om de leerlingen kennis te laten maken met andere manieren van inleveren van werkstukken. In dit geval gaat het om een opdracht waarin leerlingen te maken krijgen met de economische dimensie van dit vak. Uitzoeken wat de kosten zijn, vergelijkingssites zoeken, berekeningen maken, spaarplan enz. Ze moesten dit presenteren in een wervende Smore flyer, net als bij een echt evenement!
Joop Wolters, CIOS Sittard-Venlo
Op trendmatcher.nl legt Willem Karssenberg verbanden tussen trends die hij tegenkomt op internet en hun mogelijk gebruik in het onderwijs.
TM www.trendmatcher.nl
Gamend leren In een les over online ondernemen heb ik BBL studenten Handel een case aangeboden via een YouTube filmpje. Daarna speelden ze een online memoryspel - aangemaakt via memoryspelen.nl - waarbij het zaak was in zo weinig mogelijk beurten zaken te herkennen. Vervolgens moesten ze een online puzzel oplossen, gemaakt met jigsawplanet. Daarna konden ze meedoen aan een online ondernemersquiz, aangeboden via blubbr. Hun scores konden ze invullen in de online leeromgeving. Zo konden ze het begrip "online" op verschillende manieren ervaren. Het was muisstil en de grootste mopperkont onder de studenten zat binnen no-time volop te puzzelen. Oudere studenten bleken net zo fanatiek te zijn als hun jongere collega's. Als hoofdprijs een usb-stick of simcard back-up apparaat.
Willem van Dinther, Summa College
YouTube & blubbr
Plickers Examentraining met papieren stemkastjes Tijdens een examentraining is het handig om te zien welke vragen leerlingen lastig vinden. Met Plickers houden leerlingen hun kaart omhoog en maken zij hun antwoorden kenbaar. Voor jou als docent is het resultaat direct zichtbaar op je tablet of op je mobiel. Tevens kun je de keuzes direct tonen op het digibord. Als docent kun je dan vragen die goed zijn gemaakt niet behandelen en wanneer de meningen verdeeld zijn kun je leerlingen met een andere mening naast elkaar zetten en ze met elkaar laten discussiëren. Na deze discussie kun je ze dan opnieuw laten stemmen. Het mooie van Plickers is dat leerlingen stemmen met een papieren kaart en dus geen gebruik hoeven te maken van hun mobiele telefoon. Op deze manier is deze applicatie dus ook interessant voor docenten die geen mobiele telefoons in de les toestaan.
Antoine van Dinter, Varendonck-College Asten
Kennis memoriseren
Binnen het vak dat ik geef, Horeca, moet nogal veel kennis opgedaan worden: productenkennis, begrippen, etc. Om het de leerlingen mogelijk te maken buiten de klas oefeningen op dit gebied te doen, maak ik gebruik van matchthememory.com om memory- spellen te spelen. Met educaplay.com maak ik kruiswoordpuzzels en hotspotoefeningen met hetzelfde doel. In de evaluatie van het afgelopen jaar geeft een deel van de leerlingen aan veelvuldig van deze oefeningen gebruik gemaakt te hebben.
Paul Laaper
Vragen stellen Soms wil je voorkennis testen: stel een vraag aan het begin van de les met Mentimeter. Soms zie je halverwege een college dat leerlingen minder aandacht hebben: stel een vraag via Mentimeter. Natuurlijk wil je aan het einde peilen wat men van je les vond of je wilt een inhoudelijke vraag stellen, een discussie op gang brengen: stel een of meerdere vragen via Mentimeter. Vragen zijn opnieuw te gebruiken door de uitslag van de stemming te verwijderen. Laptops en telefoons worden effectief ingezet!
Rita de Vries, Noorderpoort
Mentimeter
Organiseer alles
Trello
Lange tijd was ik op zoek naar een manier om met een projectgroep samen te werken. Vaak gebruikte ik hiervoor een Excel bestand waarin stond wie wat deed. Studenten die in een projectgroep werkten vonden het lastig om alle informatie van het project daarin te verwerken en vaak werd het dan ook een combinatie van een spreadsheet en een map met bestanden in Google Drive. Trello lost dit probleem op en brengt, door middel van een eenvoudige interface, structuur aan in bijvoorbeeld een project. Een aantal studenten is inmiddels zo enthousiast dat ze Trello ook gebruiken om hun persoonlijke planning op orde te houden. Het mooiste voorbeeld kreeg ik van een van mijn studenten die zijn complete eindstage met alle stage-opdrachten in Trello had geplaatst. Door middel van een link naar zijn Trello board kan ik nu precies zien welke todo's er nog staan, waar hij mee bezig is (doing) en wat al klaar is (done).
Jorrit Arntzen
klaar
Digitale uitleg
Screencast-O-matic
In groepen heb je altijd leerlingen die jouw instructie in een keer begrijpen. Je hebt echter ook leerlingen die dit niet kunnen. Je herhaalt je instructie, terwijl de snelle leerlingen al verveeld kijken. Dan is een digitale instructie (opdracht) ideaal. Ik gebruik hiervoor screencast-o-matic. Je spreekt achter je laptop je instructie in (laptopscherm wordt opgenomen, dus gebruik bijvoorbeeld een Word bestand, PowerPoint, Prezi, etc). Je kunt de instructie delen als (groot) bestand, of via YouTube publiceren (eventueel als verborgen video) en de url via ELO of mail verspreiden. Leerlingen kunnen de filmpjes met uitleg opnieuw en opnieuw bekijken.
Rita de Vries, Noorderpoort
Dropbox delen Voor de toetsen ECDL hebben de leerlingen een aantal bestanden nodig. Voorheen kopieerden we die naar usb-stickjes en deelden die dan uit. Later stuurde ik de bestandjes toe via een lijst met e-mailadressen. Maar nu gebruik ik Dropbox. Per klas kan ik een mapje aanmaken, daar de benodigde bestandjes inzetten en de map delen met de leerlingen door het linkje op het bord (of in de toets) te schrijven. Ik maak dan gebruik van www.bit.ly om de link te verkorten en een handige naam te geven. Dit kan natuurlijk ook voor andere lessen gebruikt worden!
Petra Spithost
TodaysMeet bij differentiëren TodaysMeet gebruik ik als backchannel bij het differentiëren. Als een groepje leerlingen extra uitleg nodig heeft dan wil je als docent even niet gestoord worden door de andere leerlingen. Vragen die er ondertussen zijn, kunnen de leerlingen die geen extra uitleg krijgen via TodaysMeet stellen. Leerlingen kunnen elkaar dan via TodaysMeet helpen, terwijl je als docent aan een kleiner groepje ongestoord nog eens uitleg kunt geven. Onbeantwoorde vragen kun je daarna terugkijken en alsnog beantwoorden.
Ankie Cuijpers, Mondriaan College
TodaysMeet, Mindomo & Popplet Maken van mindmaps Tijdens lessen burgerschap leerlingen laten brainstormen over onderwerpen of tijdens de slb-les laten nadenken over het komende schooljaar. Vervolgens maken ze daar een mindmap van in Popplet of Mindomo. Zelf vind ik de eindresultaten van Mindomo speelser en creatiever. Op YouTube zijn (Engelstalige) instructiefilmpjes te vinden, die ik gebruik om een tool te introduceren. De Engelse taal is daarbij geen belemmering en wordt niet als storend ervaren.
Petra Holstein, Drenthe College
Tools overzicht Aanbevolen door de schrijvers Anymeeting - www.anymeeting.com Blubbr - www.blubbr.tv Dropbox - www.dropbox.com Edmodo - www.edmodo.com Educaplay - www.educaplay.com Facebook - www.facebook.com FaceTime - www.apple.com Glogster - www.glogster.com GoAnimate - www.goanimate.com Google apps - docs.google.com
Jigsaw Planet - www.jigsawplanet.com Kahoot - www.getkahoot.com Knovio - www.knovio.com
Match the Memory - www.matchthememory.com MaxClass - www.maxclass.com/nl/ Memory spelen - www.memoryspelen.nl/ Mentimeter - www.mentimeter.com Mindmeister - www.mindmeister.com Mindomo – www.mindomo.com
Tools overzicht Aanbevolen door de schrijvers PicCollage - www.pic-collage.com Popplet – www.popplet.com Prezi - www.prezi.com
Screanleap - www.screenleap.com Screencast - www.screencast-o-matic.com Skype - www.skype.com Smore - www.smore.com
Socrative - www.socrative.com
Sparkol - www.sparkol.com Tackk - www.tackk.com Testmoz - www.testmoz.com ThingLink - www.thinglink.com TodaysMeet - www.todaysmeet.com Trello - www.trello.com Tumblr - www.tumblr.com Twitter - www.twitter.com WhatsApp - www.whatsapp.com YouTube – www.youtube.com
social media
Praktijk
voorbeelden uit het onderwijs
2.0 Verzameld en samengesteld door Ashwin Brouwer en Willem Karssenberg Bezoek voor meer inspiratie socialmediainhetmbo.nl en trendmatcher.nl
Dit werk valt onder een Creative Commons Naamsvermelding-NietCommercieel 4.0 Internationaal-licentie.
