SIBBING & WATELER FELICITEERT ALLE AIOS MET DE OPRICHTING VAN DE JONGE SPECIALIST

) ?VVg\Vc\')"YZXZbWZg'%&(

=Zii^_YhX]g^[ikVcYZAK6<

;jh^ZkVcAK6<Zc9Z?dc\ZDgYZ 6ai^_Yi^_YiZ`dgi :Zc\ZhX]^abZiYZdeaZ^YZg 9ZZai^_Y^m

SIBBING & WATELER FELICITEERT ALLE AIOS MET DE OPRICHTING VAN DE JONGE SPECIALIST Sibbing & Wateler heeft zich als onafhankelijk financieel adviesbureau gespecialiseerd in de praktijkbegeleiding van vrije medische beroepsbeoefenaren. Wij weten als geen ander hoe belangrijk het is dat u zich al aan het begin van uw carrière goed op uw toekomst voorbereidt. Goede belangenbehartiging hoort daar zeker bij. Daarom feliciteren we alle aios in Nederland met de oprichting van De Jonge Specialist. KLAAR VOOR UW TOEKOMST MET SIBBING & WATELER Om aios te verzekeren van een optimale zakelijke start van hun carrière, organiseren we tweemaal per jaar het seminar ‘De financiële jungle voor de startende medisch specialist’. Ook geven we een gelijknamig informatief boekje uit dat u gratis kunt aanvragen op www.sibbing.nl. Daarnaast kunt u bij Sibbing & Wateler rekenen op deskundige begeleiding bij de zakelijke aspecten van uw medische praktijk en bieden we u een gevarieerd dienstenpakket voor al uw financiële zaken, nu en in de toekomst!

PRAKTIJKVESTIGING FINANCIËLE PLANNING Telefoon: (0318) 544 044 - www.sibbing.nl

ASSURANTIËN

SIBBING & WATELER IS HOOFDSPONSOR VAN DE LVAG.

VOORWOORD

Colofon Redactie Carina Bethlehem, hoofdredacteur Lisette Kunz, hoofdredacteur Heidi Wals, eindredacteur Annemieke Coester Daniël Dresden Tanca Minderhoud Anna Roukens Stephanie van Straaten Anouck Visscher Ralph Hartman, adviseur Redactieadres Postbus 20058, 3502 LB Utrecht T (030) 670 27 05, F (030) 670 27 00 E [email protected] Dagelijks bestuur LVAG Gabie de Jong, voorzitter Charlotte de Bruin, secretaris Jikke Omloo, penningmeester Laura van Geffen, lid Katrien Greefhorst, lid Lieve Knarren, lid Karin Miedema, lid Niene Peek, lid Secretariaat LVAG Postbus 20058, 3502 LB Utrecht T (030) 670 27 05, F (030) 670 27 00 E [email protected] I www.lvag.nl Adreswijzigingen Adreswijzigingen kunnen worden doorgegeven aan de eigen (junior) wetenschappelijke verenigingen. Daarvan ontvangt de LVAG de verzendgegevens. Uitgever LVAG, Utrecht Pre-press en drukwerk Centrum Drukwerk, Maartensdijk Fotografie omslag Jeroen van den Boer Ontwerp Advertentie-exploitatie Cross Advertising Westerkade 2 3116 GJ Schiedam T: 010 – 7421023 E: [email protected] W: www.crossmedianederland.com Abonnementen AIOS is het tijdschrift van de Landelijke Vereniging voor Medisch Specialisten in opleiding (LVAG). Het tijdschrift wordt vier keer per jaar uitgegeven en is gratis voor alleaios in Nederland. Als u AIOS niet ontvangt, neem dan contact op per email [email protected]. Abonnementen: Nederland e 20,incl. btw. Overig buitenland e 30,-. Losse nummers e 6,- incl. btw, excl. verzendkosten. Abonnementen kunnen op elk gewenst tijdstip ingaan. De eerste abonnementsperiode loopt tot het eind van het kalenderjaar. Daarna wordt het abonnement telkens stilzwijgend met een jaar verlengd. Opzeggingen dienen ten minste twee maanden voor de aanvang van een nieuwe abonnementsperiode te worden gericht aan het redactie-adres. Oplage: 5.800 ISSN: 0928-611X Jaargang 24 © 2013 LVAG. Alle rechten voorbehouden. Artikelen geven de mening weer van auteurs en niet noodzakelijkerwijs van LVAG c.q. AIOS. Niets uit dit tijdschrift mag openbaar worden gemaakt door middel van druk, microfilm of welke wijze dan ook, zonder toestemming van de uitgever.

De Jonge Specialist Beste aios, Welkom bij een nieuwe editie van AIOS! Het prachtige magazine wat je nu aan het lezen bent zal vanaf nummer 1 2014 van naam veranderen, namelijk in De Jonge Specialist en wel met een zeer bijzondere reden: de LVAG en De Jonge Orde fuseren tot één vereniging: De Jonge Specialist! De Jonge Specialist streeft naar een duidelijke, daadkrachtige en professionele vertegenwoordiging van alle medisch specialisten in opleiding in Nederland. Dus ook jou, beste lezer, wil ik graag feliciteren, jij hoort daar ook bij! Om je volledig op de hoogte te brengen van deze nieuwe vereniging is het gehele magazine ditmaal dan ook gewijd aan deze bijzondere gebeurtenis, inclusief de aanloop, de achtergronden, de bestuursleden, de plannen en de hoogtepunten van de lancering. Het zou kunnen dat jij als lezer nu denkt; ’Hoezo, een nieuwe vereniging?’ Goede vraag. Als jij geen enthousiaste, hardwerkende, welwillende, patiënt-georiënteerde aios bent, die je werk ontzettend leuk vindt, maar het ook fijn vindt om je bezig te houden met andere zaken in het leven heb je een punt. Ook als je nog nooit een idee hebt gehad over hoe de opleiding beter kan, nog nooit conflicten hebt meegemaakt binnen je opleiding, je het idee hebt dat iedere aios zijn/haar opleiding op een identieke manier moet doorlopen, dan heb je wellicht geen behoefte aan een goede belangenbehartiger. Als je niemand kent die werkloos thuis zit, al dan niet verborgen onder een tijdelijke functie en geen redelijke vergoeding wil voor gedane inspanningen; als jij geen interesse hebt in de zorg in een breder perspectief, inclusief de ontwikkeling, financiering en kwaliteit van zorg waar je nu en later in werkzaam bent, dan beste lezer, heb je zeker een punt. Voor alle anderen: van harte welkom bij De Jonge Specialist! Word lid, de aios van Nederland zijn klaar voor de toekomst! Gabie de Jong, voorzitter De Jonge Specialist

Inhoud Verenigingsnieuws Lidmaatschap en contributie De Jonge Specialist Fusie LVAG en DJO: Interview met Wouter Moojen en Gabie de Jong LAD: Diagnose voor de toekomst Geslaagde AIOSdag en lancering De Jonge Specialist Voorstelrondje nieuwe bestuursleden De Jonge Specialist De Jonge Specialist voor dummies Juridische bijstand voor aios: Een geschil met de opleider Opleidingsprijs 2013: winnaar dr. Frank van den Hoogen Altijd tijd te kort Bijtanken met Martijn de Kruif Column: Deeltijdix De Jonge Specialist, klaar voor de toekomst

pag. 2 5 6 9 10 12 14 16 18 20 22 24 25

1

VERENIGINGSNIEUWS

Verenigingsnieuws Deze editie van AIOS staat geheel in het teken van de nieuwe vereniging De Jonge Specialist. We willen je graag kennis laten maken met wie we zijn, wat we doen en wat we je bieden. Je kunt ons vinden op www.dejongespecialist.nl en volg ons via Twitter @jongespecialist Charlotte de Bruin, bestuur De Jonge Specialist

Agenda 1 januari 2014 Start aiosvereniging De Jonge Specialist

Het tijdschrift AIOS wordt De Jonge Specialist In 2014 wordt dit tijdschrift in een nieuw jasje gestoken, maar zoals je van ons gewend bent blijft het elk kwartaal gratis bij je in de bus vallen, met nieuws rondom de opleiding, informatieve en ontspannende artikelen.

LVAG + DJO = De Jonge Specialist Zoals in september al aangekondigd zullen de LVAG en De Jonge Orde (DJO) vanaf 1 januari 2014 samengaan in één vereniging: De Jonge Specialist. Daarmee ontstaat één gemeenschappelijke, daadkrachtige en zelfstandige beroepsvereniging van en voor alle aios. Op 9 november jl. vond tijdens de AIOSdag de feestelijke lancering plaats. Lees meer hierover op pagina 10 en 11.

Opleidingsprijs 2013 Op 9 november jl. werd tijdens de AIOSdag de Opleidingsprijs voor de beste opleider van Nederland uitgereikt aan dr. Frank van den Hoogen, KNO-arts van het Radboudumc. Lees meer hierover op pagina 18 en 19.

Genomineerden Opleidingsprijs 2013

2

december 2013

VERENIGINGSNIEUWS

Visiedocument

‘Coach, Cure & Care 2025’

‘Hoe kunnen we de gezondheidszorg in de toekomst betaalbaar, toegankelijk en kwalitatief hoogstaand houden, waarbij kwaliteit van zorg voor de patiënt centraal blijft staan?’ Deze vraag stond aan de basis van de discussiebijeenkomsten van Werkgroep Zorg 2025 die bestond uit jonge zorgprofessionals in opleiding, waaronder aios. Het resultaat is het visiedocument ‘Coach, Cure & Care 2025’ dat op dinsdagavond 8 oktober is aangeboden aan minister Schippers van VWS. In dit visiedocument wordt een breed gedragen, discipline-overstijgende visie beschreven, die zowel de toekomstige zorg in de ‘cure’ als in de ‘care’ sector onder de loep neemt. Met de term ‘coach’ wordt gedoeld op de rol die de zorgprofessional vooral zal spelen in 2025. Het behouden van gezondheid en preventie van ziekte, samen met een eigen verantwoordelijkheid van de patiënt, staan hierbij centraal. Met het aanbieden van het visiedocument aan minister Schippers wil de werkgroep het signaal afgeven aan politiek en maatschappij dat wij, als nieuwe generatie zorgprofessionals, graag actief meedenken over de zorg van de toekomst, die wij mede zullen vormgeven. Meer informatie? Zoek op ‘werkgroep zorg 2025’.

VWS positief over Opleidingsetalage, keuzevrijheid aios belangrijk De afgelopen maanden is er hard gewerkt aan de toekomst van de Opleidingsetalage. Er is een projectplan ontwikkeld en er hebben diverse gesprekken plaatsgevonden met VWS. De cultuuromslag onder opleidend Nederland en de keuzevrijheid voor aios die door de Opleidingsetalage is gerealiseerd, wordt ook door VWS gezien en gewaardeerd. Zij heeft zich positief uitgesproken en subsidieverlenging is inmiddels aangevraagd. Om het Etalageproject voort te zetten en uit te breiden, ook na het aflopen van de eerder vastgestelde projecttermijn, heeft de projectgroep in samenspraak met het ministerie van VWS en Stichting BOLS, verbinding gezocht met het project Modernisering Medische Vervolgopleidingen (MMV). Het project MMV ondersteunt en stimuleert de modernisering van de vervolgopleidingen. Een samenwerking tussen deze projecten leidt voor beide partijen tot versterking en verbreding. Dat sluit goed aan bij het doel van het Etalageproject: inzicht geven in kwaliteitsaspecten van de opleidingen en aios in staat stellen bewust keuzes te maken waar (een deel) van de opleiding wordt gevolgd. Daarnaast vormt uitbreiding van het project naar deelname van alle wetenschappelijke verenigingen een belangrijke doelstelling voor de komende periode. Wil je meer weten over wat de Opleidingsetalage voor jou en jouw opleiding kan betekenen? Kijk op www.opleidingsetalage.nl. Joyce van den Brink-Ruissen, Projectmedewerker Opleidingsetalage

december 2013

3

VERENIGINGSNIEUWS

Ziekenhuisgeneeskunde officieel erkend Het College Geneeskundige Specialismen (CGS) heeft op 11 september jl. besloten om de ziekenhuisgeneeskunde per 1 juli 2014 te erkennen als deelgebied van de geneeskunde. Daarmee is de functie ‘ziekenhuisarts’ nu officieel erkend binnen de Nederlandse ziekenhuizen. Dit is goed nieuws voor de 18 artsen die momenteel de driejarige opleiding tot ziekenhuisarts volgen. Met de erkenning is het mogelijk om beginnende opleidingen direct te visiteren om een goede kwaliteit van de opleiding voor aios ziekenhuisgeneeskunde te waarborgen. Zie ook www.ziekenhuisgeneeskunde.nl.

Akkoord voorkomt verwoestende verkorting opleiding medisch specialisten Het huidige kabinet had voor 270 miljoen euro aan bezuinigingen op medische vervolgopleidingen gepland. Deze bezuiniging zou worden gehaald door een generieke verkorting van de opleidingsduur met 1 à 2 jaar: funest voor de continuïteit van de hoogstaande kwaliteit van de medisch-specialistische zorg in Nederland. De OMS, NFU, NVZ, STZ, GGZ NL, het CGS van de KNMG en De Jonge Specialist hebben de handen ineengeslagen. We zijn erin geslaagd een alternatief pakket samen te stellen, wat garant staat voor een besparing van 218 miljoen euro. Na constructief overleg met de minister van VWS is er nu een definitief akkoord gesloten. Het akkoord bestaat uit de volgende elementen: Instroombeperking Het aantal opleidingsplaatsen voor medisch specialisten zal structureel dalen met 100 plaatsen met ingang van 2015. In 2014 worden al 86 aios minder opgeleid. Ook met het oog op de huidige werkloosheid onder jonge klaren is deze vermindering van instroom een goede ontwikkeling. Geïndividualiseerde verkorting van opleiding Daarnaast is een geïndividualiseerde verkorting van de opleiding afgesproken van gemiddeld zes maanden. Dit zal worden gerealiseerd door invoering van een schakeljaar, een verruiming van vrijstellingsmogelijkheden, en de mogelijkheid tot het sneller doorlopen van de opleiding voor excellente aios die de noodzakelijke competenties hebben behaald. Dit sluit goed aan op het in 2011 ingezette moderniseringstraject van de opleidingen en vraagt een volgende stap in het competentiegericht opleiden. Vermindering opleidingsvergoeding per aios Ziekenhuizen krijgen minder geld voor het opleiden van aios. Met dit onderhandelingsresultaat kan de huidige hoogstaande kwaliteit van de opleiding en van de toekomstige medisch specialist worden behouden. Samen met de andere betrokken partijen gaan we nu aan de slag met het uitwerken van de plannen. Laura van Geffen en Bas Hammer, bestuursleden De Jonge Specialist

4

december 2013

VERENIGINGSNIEUWS

Lidmaatschap en contributie De Jonge Specialist wat verandert er? Oude situatie Ik was: 1. lid van De Jonge Orde 2. lid van de LAD 3. triple lid (DJO/OMS/LAD, sinds 2012) 4. nergens lid1 1

Ik betaalde 130 euro/jaar 181 euro/jaar (aios) 150 euro/jaar (anios) 130 euro/jaar 120 euro/jaar, bij automatische incasso geen individuele contributie

Iedere aios was via lidmaatschap van de juniorvereniging vertegenwoordigd in de LVAG, maar geen lid van de LVAG.

(geen cao-onderhandelingen of individuele dienstverlening, geen aansluiting bij de KNMG).

Nieuwe situatie In oude situatie: 1, 2 en 3 a. Je lidmaatschap wordt omgezet naar een lidmaatschap van De Jonge Specialist, daarmee ben je tevens automatisch lid van de OMS en de LAD! Je contributie is 120 euro per jaar, ongeacht je betaalwijze. Je ontvangt een e-mail van De Jonge Specialist over deze lidmaatschapswijziging. b. Verder kan je gebruik maken van aantrekkelijke regelingen en kortingen waardoor je contributie slechts 45,60 euro per jaar zal zijn! Zie tabel 1. Tabel 1: rekensom (voor 5-jarige opleiding) Contributie De Jonge Specialist D.m.v. de regeling ‘betaling vakbondscontributie’ kan je 42% van het contributiebedrag via je werkgever belastingvrij laten vergoeden Gecombineerd met een ABN-AMRO arrangement Contributie bij 5-jarige opleiding Contributie per jaar

5 x 120 euro

600 euro -252 euro -120 euro 228 euro 45,60 euro

december 2013

5

DE JONGE SPECIALIST

Fusie van LVAG en De Jonge Orde

Besturen in een dynamische tijd Nog even en dan is de nieuwe vereniging voor aios De Jonge Specialist (DJS) een feit. AIOS sprak met Wouter Moojen, voorzitter van De Jonge Orde (DJO) en Gabie de Jong, voorzitter van de LVAG en aanstaand voorzitter van De Jonge Specialist. Carina Bethlehem en Daniel Dresden

Wouter Moojen: ‘De Jonge Specialist is een duidelijk fusieproduct’ telt Wouter over de situatie rond het jaar 2000. “Toen ik begon bij DJO, was ook voor mij de situatie totaal onoverzichtelijk. Als aios kon je lid worden van de Orde van Medisch Specialisten (OMS), DJO of de LAD. Bij gesprekken met VWS kwamen soms vier organisaties, maar voor hen was het één pot nat. Dat vonden ze veel te ingewikkeld. Je kunt niet aan de buitenwereld uitleggen dat er verschillende verenigingen zijn. Dus dat moest overzichtelijker.”

‘In het begin waren de organisaties concurrerend’

Het fuseren van concurrerende verenigingen met verschillende werkwijzen en speerpunten gaat vaak niet zonder slag of stoot. Zo ook bij het ontstaan van De Jonge Specialist. Het einddoel biedt voordelen: een grotere vuist in de onderhandelingen en een einde aan ‘excuus-aios’ in allerlei werkgroepen. Wouter Moojen, in opleiding tot neurochirurg in het LUMC te Leiden, startte drie jaar geleden als voorzitter van De Jonge Orde. Een fusieproces kan in zijn algemeenheid lastig zijn indien er verschillende belangen en werkwijzen zijn. Tegelijkertijd biedt een fusie een meerwaarde, omdat hierdoor een groter gemeenschappelijk belang behartigd kan worden. Deze fenomenen speelden ook bij de fusie van LVAG en DJO. Terwijl de LVAG als vertegenwoordiger van de (junior) wetenschappelijke verenigingen van oudsher meer op de opleiding gefocust was, lag de focus bij DJO meer op het behartigen van de beroepsbelangen en het borgen van de kwaliteit van zorg. “In het begin waren de organisaties overlappend en in bepaalde opzichten concurrerend”, ver-

6

december 2013

Zakelijke gesprekken Op organisatorisch niveau vormt De Jonge Specialist een duidelijk fusieproduct. De junior wetenschappelijke verenigingen blijven vertegenwoordigd, een kenmerk van de LVAG, en daarnaast is het een ledenorganisatie, een kenmerk van DJO. Het afgelopen half jaar, toen de LVAG en DJO op bestuurlijk niveau fuseerden, is een onrustige fase geweest, zo blikt Wouter terug. “Er waren twee besturen tegelijkertijd en veel onderhandelingen met onze samenwerkingspartners, zoals de LAD, VvAA en de OMS. Het was makkelijker dat ik, als de vertrekkende voorzitter die zakelijke gesprekken voerde. Dan kan het nieuwe bestuur met een schone lei beginnen.” Vervolgens vertelt Wouter over de keuze voor Gabie de Jong als nieuwe voorzitter van De Jonge Specialist vanaf 1 januari 2014: “Omdat ik erg verbonden was met DJO en Gabie net gestart was als voorzitter van LVAG, leek het ons een goede overgang.” Wouter neemt zelf niet plaats in het bestuur van de nieuwe gefuseerde vereniging. Belangen behartigd Terwijl de LVAG er primair voor de aios was, gaat De Jonge Specialist zich ook inzetten voor de anios en pro-

DE JONGE SPECIALIST

fielartsen in de tweede lijn, zoals spoedeisende hulpartsen (dus niet voor de huisartsen in opleiding). De naam De Jonge Specialist suggereert dat ook de belangen van jonge klaren worden behartigd. “In de nieuwe structuur gaan we de cao’s van alle aios behartigen, dus in de algemene en academische ziekenhuizen en in de psychiatrie. Zo zijn we druk bezig geweest met het voorkómen van de eigen bijdrage voor de opleiding en dit is gelukt. We maken ons ook sterk voor een goed toekomstperspectief voor aios en daarmee een goede arbeidsmarktpositie voor de jonge klaren in de eerste twee jaar na hun opleiding. De werkloze jonge klaren vormen een belangrijk hoofdpijndossier. We hebben ervoor gevochten, om dat in te dammen.” Inmiddels hebben meerdere wetenschappelijke verenigingen taskforces opgericht om de werkloosheid aan te pakken en is de instroom van medisch specialisten per 2014 gereduceerd, een mooi resultaat. Kortere opleiding Verder is er een uitgebreid dossier over de kwaliteit van zorg. Recentelijk is samen met onder andere apothekers en huisartsen het visiedocument Coach, Cure & Care 2025 gelanceerd. Hierin wordt een gezamenlijke breed gedragen visie op de zorg in 2025 gegeven. De Jonge Specialist wil dat aios actief betrokken zijn bij het vormgeven van hun toekomst in de zorg. Daarnaast maakt De Jonge Specialist zich hard voor het vernieuwen en doelmatiger maken van de opleiding. “Als specialisten na 5,5

jaar klaar zijn met de opleiding, moet dat verder niet betaald worden uit het Opleidingsfonds”, laat Wouter weten. “Met VWS is afgesproken dat als de opleiding korter kan worden, dat het dan ook korter gaat worden. Maar we hebben voor elkaar gekregen dat verkorting gebeurt op basis van individuele competenties, zodat de kwaliteit wel gewaarborgd blijft.”

‘Het is belangrijk dat de aios het grotere geheel vertegenwoordigen’ ‘Excuus-aios’ Ten slotte benadrukt Wouter dat hij het belangrijk vindt dat alle aios verbonden zijn aan De Jonge Specialist. “Soms worden aios betrokken bij werkgroepen van andere veldpartijen”, noemt hij als voorbeeld. “Ze worden dan op persoonlijke titel gevraagd, maar kunnen daarmee niet spreken namens alle aios. Wij vinden het belangrijk dat aios die zitting hebben in belangrijke werkgroepen voldoende draagkracht hebben onder alle aios. Dat kan alleen als ze verbonden zijn aan de Nederlandse aios-vereniging De Jonge Specialist. In het rapport van de RVZ (Raad voor Volksgezondheids & Zorg) staat dan ‘in overleg met de aios’, terwijl het slechts één of twee zogenoemde ‘excuus-aios’ zijn, zonder ruggespraak met De Jonge Specialist. Er moet dus van tevoren overlegd worden wie daar heen gaat. Het is belangrijk dat de aios het grotere geheel vertegenwoordigen.”

Gabie de Jong: ‘Met één vereniging staan we als aios sterker’ Na een intensieve periode van voorbereiden staat De Jonge Specialist in de startblokken. Vanaf 1 januari gaat de nieuwe vereniging officieel van start, maar tijdens de AIOSdag op 9 november jl. was de lancering met de presentatie van het logo en de huisstijl. De nieuwe voorzitter van De Jonge Specialist, Gabie de Jong, aios chirurgie in het Rijnstate ziekenhuis in Arnhem en sinds begin dit jaar voorzitter van de LVAG, heeft veel zin in het komende jaar en kijkt vol vertrouwen naar de toekomst. “De LVAG en De Jonge Orde werkten al samen aan een aantal dossiers, zoals de financiering van de opleiding. Daarnaast onderhielden we gezamenlijk de contacten met het ministerie van VWS. Het idee om te fuseren

december 2013

7

DE JONGE SPECIALIST

tot één vereniging om aios te vertegenwoordigen is hieruit ontstaan. De verschillen tussen beide verenigingen waren lang niet voor alle aios duidelijk en ook voor onze gesprekspartners is het overzichtelijker om met één vereniging contact te hebben. Doordat nu direct duidelijk is wie de aios in Nederland vertegenwoordigt staan we als vereniging, en dus als aios, sterker!”

‘Het is super om als aios in de stroom van veranderingen mee te gaan’ Juiste moment “De voorbereidingen lopen al anderhalf jaar”, vertelt Gabie. “We zijn begonnen met een werkgroep om te oriënteren of de fusie haalbaar was. In deze werkgroep zaten Wout van der Meij en ik namens de LVAG, namens DJO namen Robert Minnee en Chella van der Post deel. Vervolgens hebben we bij onze leden gepeild of er draagvlak was voor de fusie en sinds een half jaar zijn we gezamenlijk gaan vergaderen. De samenwerking is hierdoor geleidelijk toegenomen en ondertussen hebben we in de werkgroep de formele kant van de fusie uitgezocht.” “De aanloop naar een fusie is altijd lang. Omdat er op dit moment veel ontwikkelingen zijn rondom de opleiding van aios zijn we erg blij met de snelheid waarmee het proces verlopen is.” Volgens Gabie is dit moment ideaal omdat er ook binnen de LAD en de Orde van Medisch Specialisten met de wetenschappelijke verenigingen herstructureringen spelen. “Het is handig en vooruitstrevend om als belangenvereniging in deze stroom van veranderingen mee te gaan.” Collectief belang en individueel lidmaatschap “De LVAG en DJO waren qua structuur twee verschillende verenigingen. We hebben geprobeerd om in het fusieproces de voordelen van beide verenigingen vast te houden. De LVAG had door de band met de juniorverenigingen niet alleen een compleet bestand van de aios in Nederland, maar ook de mogelijkheid om snel met alle aios te communiceren en zo een groot draagvlak te creëren. DJO had door haar ledenstructuur de mogelijkheid om individuele dienstverlening te verlenen en kon bijvoorbeeld een sterke positie innemen bij de caoonderhandelingen. Bij De Jonge Specialist zijn beide structuren gecombineerd. Met een individueel lidmaatschap worden leden ondersteund bij opleidingsgerelateerde en juridische vraagstukken. Maar met een lidmaatschap geeft een aios ook erkenning aan de noodzaak om het collectieve belang van aios goed te kunnen behartigen. In een tijd van vele veranderingen in de gezondheidszorg zoals

8

december 2013

spreiding en concentratie van zorg, kwaliteits- en opleidingsbeleid en financiering van de opleiding is De Jonge Specialist een belangrijke gesprekspartner voor vele partijen waaronder VWS. Het brede draagvlak van De Jonge Specialist en de gemakkelijke uitwisseling van informatie alsmede de mogelijkheid om specialismeoverstijgende problemen laagdrempelig te signaleren blijft gewaarborgd in de Raad van Advies, waarin alle juniorverenigingen vertegenwoordigd zijn.”

‘Toen het rapport op tafel lag hebben we een glas champagne gedronken’ Een toost op De Jonge Specialist Volgens Gabie was de steun en het enthousiasme van de achterban overweldigend. Een ander mooi moment was het afronden van het rapport van de werkgroep die de fusie voorbereidde. “We hadden een hele spannende, intensieve en leerzame periode achter de rug. Toen het rapport op tafel lag hebben we hier met zijn allen een glas champagne op gedronken.”

‘De Jonge Specialist is klaar voor de toekomst’ Klaar voor de toekomst! “Over vijf jaar hoop ik te kunnen zeggen dat De Jonge Specialist een gevestigde vereniging is met veel leden, een grote slagkracht en uitgebreide bekendheid onder aios en binnen ons netwerk. Het streven is de vereniging steeds verder te professionaliseren.” Gabie vervolgt: “Ik heb vooral heel erg veel zin in het komende jaar! Van twee staande verenigingen gaan we nu als één nieuwe vereniging verder. En dat doen we ook nog eens in een tijd met heel veel veranderingen voor aios. Het is spannend om te zien wat er gaat komen. De Jonge Specialist is klaar voor de toekomst!”

Voor meer informatie en aanmelden kijk op www.lad.nl

LAD bestaat 65 jaar

Diagnose voor de toekomst Jubileumsymposium LAD:

Amper twee weken nadat ‘medisch Nederland’ de geboorte zag van eenarts nieuwe Positie gemarkeerd! De veelzijdige artsenorganisatie, De Jonge Specialist, vierde de artsen-werknemersorganisatie LAD in veranderende zorginstellingen haar 65-jarig bestaan. Oud-en-nieuw viel dit jaar november biedt ook veel 21 november 2013dus vanin13.00 tot 17.00énuur Domus Medica, Utrecht Ralph Hartman, LAD perspectief voor de collega’s in opleiding! Centraal tijdens dit symposium staat de positie van de arts in dienstverband. Die positie - en de versterking daarvan - wordt belicht vanuit verschillende invalshoeken: vanuit de arts zelf, de zorgconsument, de zorginstelling, de zorgverzekeraars en de wetenschap.

Een van de jubileumactiviteiten was de ontwikkeling van een “Wat hebben artsen nodig voor de toekomstige uitoefening Informatiekaart en van een Feitenkaart. Met samenwerkings- van hun vak?” Sprekers sæ prof.dr. Rutger Jan van der Gaag, voorzitter federatie KNMG partner VvAA werd De Argumentenfabriek hiervoor sæ mr. André Rouvoet, voorzitter Zorgverzekeraars Nederland gevraagd; onder meer KNMG en OMS leverden inbreng. In deze laatsteMarcel ‘AIOS’ een impressie van de eerste raad van bestuur AMC enkaart. decaan sæ prof.dr. Levi, voorzitter Faculteit der Geneeskunde Het Op de terreinen ‘Professionaliteit’, ‘Arbeidsvoorwaarden’, Op www.lad.nl staan de Informatiekaart en de Feitenkaart. sæ prof.dr. Toine Lagro-Janssen, em. hoogleraar Vrouwenstudies Accreditatie ‘Opleiding’, ‘Zeggenschap’, ‘Loopbaanontwikkeling’,Bu‘Cultuur’ kan ook: Universiteit, [email protected]. Medische aanvragen Wetenschappen Radboud huisarts Voor reau Algemene Een exemplaar N) BA (A g lin ho Nasceen sæ drs. Monique Caubo, directeur Responsible Care DSM vrijmaken. en ’Imago’ zijn aandachtsgebieden geformuleerd die LAD-leden is dit gratis. Dan wel even een wandje osium heeft het symp rd prof.dr. Judith Sluiter, hoogleraar Medische selectie en antwoord moeten geven op de centrale vraag: Want sædebegeleiding poster isvan 60werknemers cm. x 84 AMC/UvA, cm. geaccreditee Coronel Instituut .

voor 3 punten

voor Arbeid en Gezondheid sæ dr. Michael van Balken, uroloog Rijnstate Ziekenhuis Arnhem, blogger Artsennet sæ mr. Ad Warnar, directeur Cliëntenbelang Amsterdam sæ Peter Kingma, internist-intensivist Medisch Centrum Leeuwarden, oud-bestuurslid LAD en LVAG Artsen hebben zeggenschap binnen hun organisatie Zeggenschap sæ dr. Frans Meijman, hoofddocent medische publiekscommunicatie Artsen hebben formele inspraak over de koers, de strategie en het zorgprofiel van hun organisatie. VUmc, voormalig hoofdredacteur Huisarts Wetenschap Artsen hebben zeggenschap over deen administratieve en technische middelen waarmee zij werken.

Informatiekaart Artsen Artsen hebben de ruimte hun vak uit te oefenen Artsen hebben de inhoudelijke regie over hun behandelingen. Vrije artsenkeuze blijft ook in de toekomst gehandhaafd. Artsen behandelen niet als de patiënt hierbij niet gebaat is en worden niet gestuurd door omzetprikkels. Artsen kunnen afwijken van behandelrichtlijnen en verantwoorden zich hierover aan collega’s en patiënten. Artsen beschikken over goede apparatuur binnen een goed functionerende organisatie.

Professionaliteit

Artsen hebben een positie aan tafel bij gesprekken met verzekeraars en andere zorgaanbieders. Artsen organiseren zich zowel landelijk als op het niveau van hun organisatie.

Artsen nemen verantwoordelijkheid voor de professionaliteit van hun beroepsgroep Artsen hebben invloed op hun loopbaanontwikkeling

Artsen voeren regelmatig evaluatiegesprekken met collega’s over geleverd werk en verbeterpunten. Artsen laten zich beoordelen door collega-artsen. Artsen spreken elkaar aan bij slecht functioneren en maken hier zo nodig melding van.

Arbeidsvoorwaarden

Loopbaanontwikkeling

Artsen evalueren periodiek hun ontwikkeling, wensen en mogelijkheden met een (externe) loopbaancoach. Artsen kunnen wisselen van specialisatie. Artsen kunnen zich bezighouden met niet-medische taken, zoals opleiding, onderzoek of management. Artsen hebben inzicht in de vraag naar artsen per specialisatie en wat hun carrièreperspectief is. In alle zorgorganisaties is het voor artsen mogelijk om onderwijs te geven.

Artsen hebben gedurende hun loopbaan een evenwichtige belasting De werkdruk aan het begin van de carrière wordt over meerdere jaren verspreid. Artsen kunnen kiezen of en op welk moment in hun loopbaan zij promotie-onderzoek willen doen. Artsen hebben arbeidsvoorwaarden die flexibel werken mogelijk maken Artsen hebben invloed op de planning van hun werkzaamheden. Artsen kunnen hun werkuren flexibel indelen. De arbeidsvoorwaarden ondersteunen mobiliteit tussen en binnen organisaties.

Artsen ontvangen een passende beloning voor hun werk In de honorering van de arts speelt geleverde kwaliteit een grotere rol. Mannelijke en vrouwelijke artsen worden gelijk beloond voor gelijke prestaties. Artsen hebben een goede pensioenvoorziening.

Wat hebben artsen nodig voor de toekomstige uitoefening van hun vak?

Artsen hebben een veilige werkomgeving Werkgevers en artsen voelen zich verantwoordelijk voor het creëren van een veilige werkomgeving. Werkgevers en artsen stellen samen vast wat de gewenste cultuur is, en spreken elkaar hierop aan. Artsen melden incidenten die de veiligheid aantasten, zoals agressie en seksuele intimidatie.

Artsen hebben aandacht voor elkaars functioneren en welzijn Artsen spreken met elkaar over aspecten van het werk waar ze zich onzeker over voelen. Artsen spreken met elkaar over hun belastbaarheid en eventuele oververmoeidheid. Artsen spreken met elkaar over problemen op het werk of thuis.

Artsen hebben aandacht voor een gezonde werk-privé balans Artsen nemen afstand van de ‘veel-uren-cultuur’ en werken niet meerdere (nacht)diensten achter elkaar. Alle artsen kunnen parttime werken en accepteren dit van elkaar.

Artsen doen in opleiding en bijscholing kennis op over het veranderende vak van arts Artsen kunnen communiceren en een dialoog voeren met patiënten en mantelzorgers. Artsen kunnen patiënten helpen ziekte te voorkomen en gezond te blijven. Artsen kunnen patiënten coachen. Artsen kunnen delegeren en medewerkers aansturen bij (relatief) eenvoudige behandelingen. Artsen houden hun vakkennis en vaardigheden bij.

Cultuur Artsen verdienen een goed imago bij patiënten en politiek Artsen stellen het belang van de patiënt altijd voorop in hun werk en in de communicatie hierover. Artsen gaan doelmatig om met collectieve (financiële) middelen. Artsen zijn transparant over de kwaliteit van zorg die zij leveren en wat zij doen om die te verbeteren.

Artsen doen in opleiding en bijscholing kennis op over niet-medische onderwerpen Artsen weten hoe het zorgstelsel werkt en hoe de zorg gefinancierd wordt. Artsen hebben inzicht in de bedrijfsvoering van de organisatie waar ze werken. Artsen weten hoe het systeem van kwaliteitsregistraties en productieafspraken werkt. Artsen hebben kennis van management en leiderschap.

Opleiding

Imago

Deze Informatiekaart biedt een overzicht van wat artsen nodig hebben voor de toekomstige uitoefening van hun vak. Waar op deze kaart gesproken wordt over artsen, gaat het in eerste instantie over artsen in dienstverband. Deze kaart is onderdeel van een set van twee; de andere kaart biedt een overzicht van belangrijke feiten over artsen. De kaart is tot stand gekomen op basis van drie denksessies met deskundigen van het Carrièrecentrum voor Artsen, federatie KNMG, Koepel Artsen Maatschappij en Gezondheid, Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde, Nederlandse Vereniging van OpleidingsZiekenhuizen, Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen, Orde van Medisch Specialisten, Radboud Universiteit, Revalidatie Nederland, Samenwerkende Topklinische Ziekenhuizen, Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland, Verenso, VvAA en LAD. Wij danken alle medewerkers voor hun denkwerk. Landelijke vereniging van Artsen in Dienstverband

in opdracht van:

gemaakt door:

2013

december 2013

9

DE JONGE SPECIALIST

Geslaagde AIOSdag 2013 en lance Op zaterdag 9 november jongstleden organiseerden De Jonge Orde, de LVAG, de Orde van Medisch Specialisten en de VvAA voor de 23e keer de landelijke AIOSdag in de Domus Medica in Utrecht. Deze keer was extra bijzonder omdat tevens de nieuwe vereniging ‘De Jonge Specialist’ werd geïntroduceerd. Lisette Kunz

Centraal op deze dag waren vier sessies met parallelle workshops over onder andere de toekomst van jou als medisch specialist, zoals solliciteren voor je nieuwe werkplek, financiële gevolgen van het toetreden in vrij beroep zoals goodwill en pensioenen en het verschil tussen werken in een UMC en een perifeer ziekenhuis. Ook werden workshops gegeven over timemanagement, deeltijdwerken, beroepsgeheim, disfunctionerende collega’s, financiering in de gezondheidszorg en hoe te onderhandelen met je opleider.

‘Door een symbolische druk op de knop door de oude voorzitters Gabie de Jong (LVAG) en Wouter Moojen (DJO) startte een ‘gelikt’ filmpje over de nieuwe vereniging’ Overal werden praktische tips en adviezen gegeven door professionals in het vakgebied. Tussen de workshops door kon je je hart ophalen bij de goed bezochte informatiestands van meerdere banken, adviesbureaus en verzekeringsmaatschappijen, waarbij je opvallend veel op de thuisblijvende kinderen gerichte spulletjes (badeendjes, beertjes) kreeg na achterlaten van je gegevens. Veel aanloop bij de informatiestand van De Jonge Specialist.

10

december 2013

DE JONGE SPECIALIST

ring De Jonge Specialist Opleidingsprijs 2013 ’s Middags werd voor de vijfde keer de Opleidingsprijs uitgereikt aan de beste opleider van Nederland. Na drie indrukwekkende videopresentaties van de genomineerden (waarvoor zelfs kleipoppetjes werden gemaakt), kon er gestemd worden en werd dr. Frank van den Hoogen, KNO-arts in Radboudumc verkozen tot de beste opleider van 2013. De prijs werd uitgereikt door professor Erik Heineman (UMC Groningen). De winnaar verklaarde dat zijn dag niet meer stuk kon en ook de aanwezige aios konden hun geluk niet op. Je leest meer over de opleidingsprijs op pagina 18 en 19.

‘De winnaar van de Opleidingsprijs verklaarde dat zijn dag niet meer stuk kon en ook de aanwezige aios konden hun geluk niet op’ De nieuwe vereniging ‘De Jonge Specialist’ Aan het einde van de middag werd na jarenlange voorbereiding door de LVAG en De De Opleidingsprijs werd uitgereikt door prof. Erik Heineman; v.l.n.r. Erik Heineman, Jong Orde (DJO) de nieuwe fusievereniging ‘De Frank van den Hoogen, Richard Schol en Gabie de Jong. Jonge Specialist’ (DJS) gelanceerd. Door een symbolische druk op de knop door de oude voorzitters Daarna werd door Frank de Grave, voorzitter van de Gabie de Jong (LVAG) en Wouter Moojen (DJO) startte Orde van Medisch Specialisten, het eerste nieuwe lid een ‘gelikt’ filmpje over de nieuwe vereniging, wat zij gekozen uit de door de aanwezige ingeleverde lootjes. voor je kunnen betekenen en de voordelen van het lidLeon Diederix mag zich de winnaar noemen en krijgt maatschap. Gabie de Jong zal tevens de nieuwe voordaarmee een jaar gratis lidmaatschap van De Jonge zitter worden van De Jonge Specialist, die officieel start Specialist. De feestelijke introductie van de vereniging vanaf 1 januari 2014. De oude voorzittershamer van werd gevierd met champagne en de afsluitende borrel! DJO werd door haar uitgereikt aan Wouter Moojen.

‘Bij de workshops werden praktische tips en adviezen gegeven door professionals in het vakgebied’ Al met al was het weer een geslaagde en drukbezochte AIOSdag met informatieve workshops, de winnaar van de Opleidingsprijs 2013 en de start van ‘De Jonge Specialist’.

De vier parallelsessies met workshops werden goed bezocht.

december 2013

11

DE JONGE SPECIALIST

Voorstelrondje nieuwe bestuursleden Jenneke Kramer

Chella van der Post

Bestuurslid, portefeuillehouder Toekomst & Innovatie en organisator AIOSdag, 5e jaars aios urologie Haga Ziekenhuis ‘‘Later' is al begonnen: juist als aios moeten we ons mengen in discussies rondom taakherschikking, centralisatie van zorg en e-health.’

Vicevoorzitter, 3e jaars aios pathologie, ‘Een juiste keuze voor je specialisatie voor alle aspecten in de opleiding; bu uitval onder aios terugdringen is een

Jesse Habets Bestuurslid, portefeuillehouder Opleidingen, 2e jaars aios Radiologie, Gelre Ziekenhuizen /UMC Utrecht ‘De aios wordt niet alleen opgeleid als medisch inhoudelijk expert, maar ontwikkelt ook clinical leadership.’

Laura van Geffen Bestuurslid en portefeuillehouder Financiering Opleidingen, 4e jaars aios klinische geriatrie, Jeroen Bosch Ziekenhuis ‘Ik zie het als mijn kerntaak om de belangen van alle aios te vertegenwoordigen als het gaat om financiële zaken rondom de opleidingen tot medisch specialist.’

Hanneke Verheijde Ambtelijk secretaris van het bestuur, rechterhand van het bestuur en continue factor. ‘Als niet-aios ben ik werkzaam op het bureau van de OMS, adviseur van het bestuur, verantwoordelijk voor de coördinatie en organisatie.’

Marjolein Kremers Penningmeester en bestuurslid PR, 3e jaars aios interne geneeskunde, Jeroen Bosch Ziekenhuis ‘Het is mijn taak De Jonge Specialist financieel gezond te houden en onze leden zoveel mogelijk voordelen te bieden tegen zo laag mogelijke lidmaatschapskosten; mijn missie is dan ook iedere aios in Nederland lid te laten worden van De Jonge Specialist!’

12

december 2013

DE JONGE SPECIALIST

De Jonge Specialist Bas Hammer

, Radboudumc e en aandacht urn-out en n must!’

Secretaris, portefeuillehouder Macrobelangen (o.a. cao, jonge klaren) en Financiering Opleidingen. 4e jaars aios radiologie, Medisch Centrum Haaglanden/ LUMC ‘Een kwalitatief hoogstaande opleiding, met goede arbeidsvoorwaarden en een fatsoenlijk perspectief op de arbeidsmarkt.’

Richard Schol Bestuurslid, portefeuillehouder Opleiding en Beroepsbelangen, 3e jaars aios kindergeneeskunde, Erasmus MC en Reinier de Graaf Gasthuis ‘Medisch specialisten zijn en blijven verantwoordelijk voor opleiding en kwaliteit van zorg, daarom moeten we blijven streven naar voldoende ‘dokters in the lead’. Dit vraagt een gedegen en op maat gemaakte opleiding.’

Niene Peek Bestuurslid, portefeuillehouder Beroepsbelangen en European Junior Doctors, 4e jaars aios MDL Hagaziekenhuis, Den Haag ‘Samen als aios sterk, ook op Europees niveau.’

Charlotte de Bruin Bestuurslid, portefeuillehouder Opleidingen (RGS, CanBetter) en magazine De Jonge Specialist, 4e jaars aios interne geneeskunde, per 2014 differentiatie nefrologie, Radboudumc ‘De Jonge Specialist, per 2014 opvolger van AIOS magazine, hét gratis tijdschrift voor iedere aios met wetenswaardigheden rondom de opleiding, informatieve en ontspannende artikelen.’

Lieve Knarren Gabie de Jong Voorzitter, 4e jaars aios chirurgie, Rijnstate Arnhem ‘Eén vereniging voor alle aios van Nederland, duidelijk en daadkrachtig!’

Bestuurslid, portefeuillehouder Opleidingen, 3e jaar aios interne geneeskunde Radboudumc ‘Het is van belang dat je opleiding en het klimaat optimaal zijn. Kritiek is altijd makkelijk te leveren, maar er zelf iets aan proberen te veranderen en oplossingen te verzinnen, dat is wat ik bij De Jonge Specialist wil bereiken.’

13

DE JONGE SPECIALIST

De Jonge Specialist voor dummies Het kan je niet zijn ontgaan: De Jonge Specialist is DE nieuwe vereniging voor aios. Maar wat speelt zich af binnen die vereniging? Wie doet wat en wat betekent het voor jou als aios? Een beknopte uitleg over de zes portefeuilles die binnen De Jonge Specialist bestaan en de belangrijkste taken. Inclusief een lijst met afkortingen en begrippen. Tanca Minderhoud Opleiding (financiën) oud)

Opleiding (inh

ie de tte de Bruin, Gab lo ar Ch s, et ab H en Richard Wie? Jesse la van der Post el Ch n, re ar Kn Jong, Lieve Schol. euille binnen grootste portef de t di is ijk nl het om het Wat? Eige mengevat gaat Sa t. lis ia ec Sp organen De Jonge aios bij diverse n va en ig rd oo men over vertegenw beslissingen ne ke rij ng la be e di en raden t College ad Opleiding, he Registraaios, zoals de Ra men (CGS), de lis ia ec Sp ge di men (RGS), Geneeskun undig Specialis sk ee en G e si is projectiecomm teitsorgaan. Ook ci pa Ca t he en de MMV en CanBetter eidingsetalage s de Opleiten zoals de Opl efeuille, evenal rt po ze de r de n op bladzijde vallen on meer kunt leze je r ve ro aa w s, dingsprij 18 en 19. ntieel dat wij aios? Het is esse s al n aa er ik Wat heb n en zo invloed en meebeslisse en nk de ee m als aios ekomst. r opleiding en to geven ons mee hebben op onze eidingsetalage pl O de s al n ve Initiatie ogelijkheden. ontwikkelingsm

PR & Media Wie? Marjole in Kremers, o ndersteund d lijk secretaris oor ambteHanneke Ver heijde. Wat? De bela ngrijkste take n zijn ledenw lichting en h erving, vooret generen en coördineren va aandacht. n mediaWat heb ik eraan als aio s? Ledenwer publieke bek ving en endheid is va n belang voor aios omdat D jou e Jonge Spec ialist door het als van veel leden hebben en landelijke bekendheid, sterk mogelij een zo ke onderhan delingspositi bemachtigt en e daardoor veel kan bereiken .

14

december 2013

Wie? Bas Hammer die de portefeuille al langer ken t, sinds kort bijgestaan door Laura van Geffen. Wat? De kerntaak van dez e portefeuille is om de bel angen van aios te vertegenw oordigen als het gaat om financiële zaken rondom de op leidingen tot medisch spe cialist. De afgelopen periode zijn Bas en Laura bijvoorbeeld druk bezig geweest om de eig en bijdrage voor aios af te wenden. En met succes! Het is een ‘politieke’ portefeuille me t veel contacten met alle betrok ken partijen, waaronder ook het ministerie van VWS. Hoe groter de achterban, hoe meer inspraak De Jonge Speciali st kan claimen. Wat heb ik eraan als aio s? Als aios investeer je vee l tijd in een lange opleiding. Het is dus belangrijk dat ook de financiële belangen van aios, tijdens de opleiding en daarna, ond er de aandacht gebracht worde n van de landelijke partije n. Word lid van De Jonge Specialist en geef je steun!

verlening

Individuele Dienst

2 servicemet daarnaast nog st Po r de n va a ell Wie? Ch 2 juristen. deskmedewerkers en nt en het o.a. het Aios-meldpu lt va er nd ero Hi ? at W gespeciade website www.dejon op ols to n va uik br ge ). Van rking time evaluator list.nl (bijvoorbeeld wo verleend die nd sta bij de juridische k oo is g lan be t oo gr ziekte of ateerde (bijvoorbeeld rel ge ids be ar bij t rd wo lemen. gsgerelateerde prob ontslag) en opleidin aios volledig als aios? Doel is de n aa er ik b he at W ialist wil staan. De Jonge Spec te bij en n ne eu rst te onde t een aios preekpunt zijn, zoda ns aa e rst ee t he s lateerd voor aio lijk of opleidingsgere te ch re ids be ar n ee weet bij llen, wellicht Jonge Specialist be De en ev ja, ‘O : m problee oblemen die lpen!’ Ook andere pr he er rd ve ij m zij kunnen nkaarten. t Aios-meldpunt aa he bij je n ka rt lee je signa , maar ook sheidsproblematiek loo rk we de eld be Bijvoor . seksuele intimidatie

DE JONGE SPECIALIST

Toekomst & Innovatie Wie? Jenneke Kramer en

Jesse Habets.

Wat? De commissie Toekom st & Innovatie houdt zich bezig met veranderingen en vernieuwingen in de zor g. Ze bepaalt de eigen aios-v isie over uiteenlopende act uele onderwerpen, die een rol spelen in de maatschapp ij en kijkt naar de impact hierva n voor de aios en/of medis ch specialist. Hierbij is het na tuurlijk de taak van deze com missie om de belangen van de aios zo goed mogelijk te behartigen. Wat heb ik eraan als aio s? De opleiding tot medis ch specialist is, net als de zorg zel f, onderhevig aan vernieuw ing en verandering. Logisch ook , want als aios dien je goe d te worden voorbereid op de eisen die de maatschappi j str aks aan je stelt als medisch spe cialist. Belangen behartige n kunnen we pas echt goed als we weten wat er leeft on der de aios! De commissie Toe komst & Innovatie biedt een platform voor input en discussie vanuit jullie zelf. Dus kijk je graag verder dan je neus lang of je opleiding breed is? Kom dan eens naar onze discussiebijeenkomsten! Houd hiervoor de website in de gaten of mail ons.

elangen

n rd Schol e eek, Richa P e n ie N Hammer, Wie? Bas ramer. macroJenneke K an aios op n aios v n e g n la n de be positie va artigen va ren van de te e voorbeeld rb e Wat? Beh v t: smarkt (bij eteken id b e t a rb d a , e u d a n nive tie op ordiging e cao's, posi ertegenwo amers ten v ), binnen de te ê u q laren en elende K de Jonge K elangrijke overkoep nd en de b ienstverba d ij t b e k h a , p ra e insp bero e porn het vrije . Binnen d aanzien va edisch specialisten ven e g hm ook het academisc epsbelangen hoort nde re e t verand ero tefeuille B ng aan aios over he mgeving hti rko van voorlic de toemomstige we s u d zorgveld, idsniveau s? Op bele io a ls a n de aios. ik eraa agd voor ra Wat heb v e en g t h andac estuursled wordt er a tiviteiten van de b e d ac voorbeeld o van de umc’s Dankzij de uille is bij ca fe e e d rt o it p u e e werkg niet la met dez s e to s en voor d id m e o h k g e ti g a t h onregelm er aandac n is er me e . ld n a a re h e la g eK nder Jong loosheid o

Beroepsb

GIDS VOOR RADEN, PROJECTEN EN ANDERE AFKORTINGEN CanBetter: Project om de algemene competenties (CanMEDS) te concretiseren en verder uit te werken hoe je je als aios hierin kunt bekwamen en hoe dit in de opleiding kan worden geïntegreerd. CGS: Het College Geneeskundige Specialismen (CGS) stelt regels vast voor de opleidingen, de erkenning van opleidingen en opleiders en de (her)registratie van specialisten en profielartsen. CO: het Capaciteitsorgaan raamt het aantal benodigde aios per specialisme en brengt op basis van deze raming een advies uit aan het ministerie van VWS. DJS: De Jonge Specialist: fusie van DJO (De Jonge Orde) en LVAG (landelijke vereniging voor medisch specialisten in opleiding). LAD: Landelijke vereniging van Artsen in Dienstverband, werkt intensief samen met zowel DJS als de OMS. MMV: De stuurgroep Modernisering Medische Vervolgopleidingen bewaakt de inhoud en kwaliteit van het invoeren van het competentiegericht opleiden. OMS: Orde van Medisch Specialisten. PML: Platform Medisch Leiderschap stelt zicht tot doel om meer Doctors in the Lead te krijgen en telt ondertussen bijna 150 artsen met ervaring in management en leiderschap. Het platform ziet zichzelf binnen dit domein als aanjager en bindende factor. RGS: De Registratiecommissie Geneeskundig Specialismen erkent opleidingen en opleiders en voert de (her)registratie van basisartsen, aios, specialisten en profielartsen uit. Raad Opleiding (OMS): Adviseert het bestuur van de OMS, gevraagd en ongevraagd, op het gebied van opleidingen.

december 2013

15

INDIVIDUELE DIENSTVERLENING

Juridische bijstand voor aios: Een In deze rubriek bespreken we een geanonimiseerde casus individuele dienstverlening waarvoor De Jonge Orde (DJO) juridische bijstand heeft verleend. Te denken valt aan een geschil tussen opleider en aios (zoals deze casus) of een geschil van een gehele opleidingsgroep (bijvoorbeeld als de kwaliteit van een opleiding in het geding is). Leden van de nieuwe vereniging De Jonge Specialist kunnen ook gebruik maken van deze inviduele dienstverlening. Dino Jongsma (jurist arbeidsrecht De Jonge Specialist, voorheen DJO) Chella van der Post (vicevoorzitter De Jonge Specialist, voorheen DJO)

CASUS Een aios A. heeft aan het einde van het tweede jaar mondeling van zijn opleider te horen gekregen dat deze hem niet geschikt vindt om de opleiding voort te zetten. Diezelfde opleider heeft na het eerste jaar van de opleiding het A/Bformulier ingevuld en daarin verklaard dat A. wel geschikt is en in staat zijn opleiding voort te zetten. Driekwart jaar later geeft de opleider A. toch het verschrikkelijke bericht de opleiding te willen staken. Wat is er mis gegaan? A. voelt zich tijdens het gesprek overdonderd door het slechte nieuws. Hij heeft de afgelopen tijd enkele gesprekken met zijn opleider gehad, waarin besproken werd wat goed ging en wat verbetering behoefde. Deze feedback gesprekken zijn veelal niet door de opleider vastgelegd. De aios heeft wel verslagen van deze gesprekken gemaakt, maar heeft deze vaak niet laten accorderen door de opleider. In het A/B-formulier vult de opleider, na het gesprek, een beoordelingsformulier in. Dit doet hij in Vrest, een digitale beoordelingssystematiek. De aios kan hierin kijken en de beoordeling voor gezien tekenen.

‘De opleider en aios zijn samen verantwoordelijk voor het bijhouden van beoordelingen in het portfolio’ In deze fase neemt A. contact op met DJO en wordt in contact gebracht met één van de arbeidsjuristen. De aios wordt op de hoogte gesteld van de juridische regels en procedure. De centrale opleidingscommissie kon niets doen in deze casus en A. ging samen met de jurist van DJO naar de Geschillencommissie van de KNMG. Daar werd door de jurist een verzoekschrift ingediend om het geschil met de opleider uiteen te zetten en aan te geven waarom de aios vindt dat zijn opleiding moet worden voortgezet. De opleider diende een verweerschrift in. Tijdens de zitting werd duidelijk dat de

16

december 2013

INDIVIDUELE DIENSTVERLENING

geschil met de opleider

‘Leden van De Jonge Specialist maken kosteloos gebruik van juridische dienstverlening’ Geschillencommissie zich zeer goed in de materie had ingelezen en er werden aan beide partijen kritische vragen gesteld. De aios had zich samen met de jurist goed voorbereid en had zijn dossier paraat. Zes weken na de zitting kwam de verlossende uitspraak. De Geschillencommissie was van oordeel dat de beoordelingsprocedure niet conform de regelgeving had plaatsgevonden. De opleider had de opleiding voortijdig beëindigd, echter, het onvoldoende functioneren was niet adequaat vastgelegd en bleek niet uit de stukken. Evenmin bleek uit de stukken dat A. vanwege het onvoldoende functioneren extra begeleiding is geboden, bijvoorbeeld in de vorm van een plan van aanpak of een coachingstraject, zodat A. zijn functioneren zou hebben kunnen verbeteren. Mogelijk is dit wel besproken, maar is daarover niets vastgelegd. De opleider kon geen concrete voorbeelden geven waaruit ongeschiktheid van A. zou zijn gebleken. Hij heeft alleen aangegeven dat A. één keer afwezig was bij een weekendoverdracht, zonder dit te overleggen of tijdig te melden. Dit biedt naar het oordeel van de Geschillencommissie onvoldoende grond de opleiding voortijdig te beëindigen. De Geschillencommissie vernietigde het oordeel van de opleider en gelastte de opleider in overleg met de aios een andere opleidingsplek te zoeken, buiten de eigen opleidingsregio, alwaar A. zijn opleiding kon voortzetten. Na zes maanden verdere opleiding moest beoordeeld worden of de aios al dan niet geschikt en in staat zou zijn de opleiding voort te zetten. Na deze beoordeling en voortzetting van de opleiding in en ander ziekenhuis, is A. inmiddels medisch specialist.

‘Juristen van De Jonge Specialist kunnen je bijstaan bij juridische problematiek rondom de opleiding’

ACHTERGROND De opleider kan bij onvoldoende functioneren van een aios besluiten de opleiding te beëindigen. Dit betekent ook een einde van zijn/haar leer-/arbeidsovereenkomst. Een verschil in mening tussen opleider en aios kan leiden tot een geschil. Een geschil kan binnen vier weken nadat het oordeel aan de aios kenbaar is gemaakt, aanhangig worden gemaakt bij de centrale opleidingscommissie van het ziekenhuis. Hierbij kan een aios zich laten ondersteunen en adviseren door arbeidsjuristen van De Jonge Specialist. Bij een melding van een geschil aan de centrale opleidingscommissie wordt verzocht te bemiddelen tussen de aios en de opleider. Soms wordt in deze fase nog een oplossing gevonden. Vaker staan de verschillende standpunten haaks op elkaar en slaagt de bemiddeling niet. Na deze fase kan de Geschillencommissie van de KNMG worden ingeschakeld. Groot voordeel van het melden van een geschil is dat gedurende de looptijd van het geschil de leer-/arbeidsovereenkomst doorloopt, aangezien de RGS (Registratiecommissie Geneeskundig Specialismen) de inschrijving in het opleidingsregister handhaaft. Ook tijdens de zitting en procedure bij de Geschillencommissie staan de arbeidsjuristen van De Jonge Specialist voor je klaar.

december 2013

17

VERENIGINGSNIEUWS

Dr. Frank van den Hoogen winnaar Opleidin

Opleidingsprijs 2013 Sinds 2009 reiken de LVAG en De Jonge Orde samen de Opleidingsprijs uit aan de beste opleider van Nederland. De prijs is in het leven geroepen om waardering uit te spreken voor de opleiders. Dr. Frank van den Hoogen, opleider KNO-Heelkunde aan het Radboudumc in Nijmegen kwam dit jaar als winnaar uit de strijd. Anouck Visscher

Wat maakt iemand tot een goede opleider? Zijn of haar vakkennis? Enthousiasme? Betrokkenheid bij het wel en wee van de aios? Ruim 40 opleiders uit heel Nederland werden dit jaar voorgedragen als potentiële beste opleider van Nederland, maar slechts eentje ging op de landelijke AIOSdag naar huis met de hoofdprijs: een bronzen beeldje en een geldbedrag van 7000 euro. De genomineerden waren niet de minsten; Frank van den Hoogen vond waardige mededingers naar de prijs in Caroline Swanink, opleider medische microbiologie aan het Rijnstate te Arnhem (2e prijs) en Jos Draaisma, opleider kindergeneeskunde aan het Radboudumc (3e prijs). De kwaliteiten van de genomineerden werden achtereenvolgens toegelicht in een filmpje van ongeveer 5 minuten, met veel tijd en moeite in elkaar gezet door hun eigen aios. Winnaar Frank van den Hoogen Wat maakte dat de opleider KNOHeelkunde van het Radboudumc de opleider van het jaar werd? Zijn aios vatten het samen: hun opleider is betrokken, persoonlijk, enthousiast, zichzelf, professioneel, relaxed, toegankelijk, eerlijk, vakbekwaam, betrouwbaar, ontspannen, heeft humor en last but not least: hij heeft een passie voor opleiden. Hij wordt gewaardeerd om de manier waarop hij kritiek met humor

18

december 2013

Jos Draaisma, opleider kindergeneeskunde aan het Radboudumc (3e prijs), Caroline Swanink, opleider medische microbiologie aan het Rijnstate te Arnhem (2e prijs) en Frank van den Hoogen, opleider KNO-Heelkunde aan het Radboudumc in Nijmegen (winnaar Opleidingsprijs 2013). brengt, zodat zijn aios zich nooit weggezet voelen maar juist gemotiveerd raken het beter te doen. De aios roemen zijn metaforen, waarvan Van den Hoogen er via het filmpje een deelt met de zaal: “Er is nog nooit iemand hoger gaan springen door de lat lager te leggen. Dus we leggen de lat hoog. Maar is iemand eenmaal aangenomen dan staan we

VERENIGINGSNIEUWS

n gsprijs 2013 achter de aios en gaan we proberen hem of haar naar die lat te tillen, ook als we de lat op bepaalde aspecten wat lager moeten leggen.” Van den Hoogen vindt dat ’opleiden voor een belangrijk deel bestaat uit het analyseren van jonge talentvolle mensen, kijken waar ze goed in zijn en ze vervolgens de mogelijkheden proberen te bieden om er alles uit te halen zonder dat het hun privéleven in de weg staat.’ Van den Hoogen weet nog niet hoe hij de opleidingsprijs zal benutten, maar dat zijn aios een voorname stempel zullen drukken op de besteding, staat wat hem betreft buiten kijf: “Ik heb de prijs aan hen te danken.” Zijn erkentelijkheid hiervoor bewijst Van den Hoogen overigens al door dezelfde avond voor zijn gehele aiosgroep te koken, bij hem thuis.

Terugblik door Paul Jansen, winnaar Opleidingsprijs 2012

De beste opleider vorig jaar, klinisch geriater Paul Jansen (UMC Utrecht), sprak met veel enthousiasme over wat het winnen van de prijs hem heeft gebracht: “Het winnen van de prijs heeft enorm veel publiciteit opgeleverd. Ik heb een groot aantal interviews gegeven en het specialisme kli-

nische geriatrie is daardoor meer zichtbaar geworden. Het meest belangrijke resultaat daarvan is dat er per 2015 een verplicht coschap ouderengeneeskunde wordt opgenomen in het curriculum in Utrecht. Het geld verbonden aan de Opleidingsprijs is gebruikt om de opleiding te verbeteren, zowel aan de kant van de instroom als de uitstroom. We hebben hier inzicht in gekregen door enquêtes af te nemen: een zogenaamde ‘instroomenquête’ is afgenomen onder de aios klinische geriatrie, en een uitstroomenquête werd afgenomen onder de jonge klare geriaters.” “Wat betreft de instroom is duidelijk geworden dat het lopen van een coschap ouderengeneeskunde tijdens de studie echt helpt om een keuze voor de opleiding aantrekkelijker te maken. Studenten kiezen dan niet alleen vaker voor de klinische geriatrie, maar de keuze wordt ook al tijdens de geneeskundestudie gemaakt in plaats van pas na een anios-schap. Een uitgebreid artikel hierover wordt binnenkort in Medisch Contact gepubliceerd. De uitstroomenquête wees uit dat jonge klaren het wenselijk achten een verplichte stage spoedeisende geneeskunde in de vooropleiding te volgen en dat er aan de competentie ‘management’ veel meer aandacht moet worden besteed. Tot slot wordt er, in samenwerking met het bedrijf Unovate (health care innovation) een blended learning module gemaakt voor studenten die zich voorbereiden op het eerste beschouwende coschap, bestaande uit een workshop, een handige coschapkaart voor in de witte jas en informatie via een weblecture en websitelinks.” De aanwezige aios uit het Radboudumc met prijswinnaar Frank van den Hoogen konden hun geluk niet op.

december 2013

19

Altijd tijd te kort! Je bevindt je in het spitsuur van je leven: lange werkdagen, zorg voor een jong gezin, een huis kopen, wisselende stageplekken, vriendschappen onderhouden en je portfolio bijwerken. De dagen vliegen voorbij en je to-do list blijft eindeloos. Voor menig aios zou een module timemanagement niet misstaan in de opleiding tot medisch specialist. Anouck Visscher

“Afgelopen weekend stond ik huilend in de kamer”, verzucht een 32-jarige aios en moeder van een zoontje van ruim twee jaar, “ik vind mijn leven zoals het nu loopt helemaal niet zo leuk.” De gynaecologe in opleiding staat ’s ochtends om half zes op om tijdig te arriveren op haar stageplek in een perifeer ziekenhuis. ’s Avonds is ze rond acht uur thuis, te laat om haar zoontje nog naar bed te brengen, dat heeft haar man of schoonmoeder al gedaan. Ze eet, doucht en gaat slapen. Eens in de zes weken heeft ze een week lang nachtdienst, dan krijgt ze nog minder van haar gezin mee. En hoewel vroeger een fervent hockeyster, sport ze nu helemaal niet meer. Ze is op haar eigen prioriteitenlijst afgezakt naar een bedroevende laatste plaats: “Ik ben in de eerste plaats aios gynaecologie, dan moeder en huishoudster en onderaan bungelen mijn rol als partner en vriendin. Laat staan dat ik tijd heb waarop ik alleen aan mezelf hoef te denken en niet in dienst van de ander sta.” Bovenstaand verhaal klinkt Desiré van Teeffelen, coach, gedragstrainer en eigenaar van bureau ‘Touch, training en coaching’ voor professionals in de zorg, bekend in de oren. Zij ziet wekelijks drie tot vier aios die in de knoop zitten met hun timemanagement. Of, zoals Van Teeffelen het meer passend omschreven vindt: met hun zelfmanagement waar tijd een onderdeel van is. Hierbij zijn de aios die daadwerkelijk slecht kunnen plannen volgens Van Teeffelen in de minderheid. “Veel vaker is het hebben van te weinig tijd de uiterlijke vorm van een onderliggende overtuiging of mindset. Deze mensen vinden bijvoorbeeld dat een goede aios zijn betekent dat je nooit voor zes uur s’avonds het ziekenhuis verlaat, al je vakliteratuur bijhoudt en de eerste bent die op verzoek een referaat verzorgt. En dat gaat nou eenmaal niet meer als je ook moeder bent van jonge kinderen, midden in een verbouwing zit of een partner hebt die ook diensten draait.” Van Teeffelen spreekt de aios die zich bij haar melden meestal een keer of vijf, waarbij ze probeert te achterhalen welke overtuigingen iemands keuzes bepalen en of er ruimte is deze opvatting bij te stellen. Het doel van de

20

december 2013

gesprekken is dat de aios tevreden zijn over hun tijdsbesteding en er voldoening uit halen. In bovenstaande casus, valt Van Teeffelen bijvoorbeeld meteen op hoe stellig de aios gynaecologie zegt ‘In de eerste plaats aios’ te zijn. “Een selffulfilling prophecy” noemt van Teeffelen Desiré van Teeffelen dit. “Als ze deze overtuiging heeft zal ze zich hier ook naar gaan gedragen: dus als vanzelfsprekend opleidingsactiviteiten boven gezin laten gaan.” Van Teeffelen zou haar graag een aantal vragen voorleggen en onderzoeken waar de ruimte zit om in de praktijk iets te veranderen of de situatie anders te ervaren: “Vind je jezelf echt in de eerste plaats aios en waarom vind je dat? Is het leven zoals je dat nu indeelt ook hoe je prioriteiten liggen? En is het echt een vaststaand feit dat je altijd in dienst moet staan van een ander?” Van Teeffelen licht toe: “Ik vraag zoveel, om de aios te laten realiseren dat het ook maar bepaalde gedachten zijn, en hoewel die vaak al lang bestaan en sterk aanwezig zijn, zitten deze mensen niet voor niets tegenover me. Ze zijn bewust ontevreden over hoe hun leven loopt en gemotiveerd iets te veranderen. Je krijgt pas beweging in zo’n hardnekkige gedachte als je er iets tegenover kan zetten wat ze heel belangrijk vinden.”

‘Tegen een extra dienst zeg ik altijd ‘ja’ Van Teeffelen bemerkt dat de aios die zich bij haar melden de overeenkomst hebben dat zij veel aandacht hebben voor het welzijn van de ander. Logisch uiteraard, binnen het beroep van arts, maar volgens Van

Teeffelen vergeten ze te signaleren hoe het met hen zélf gesteld is. Zo meldde zich bij haar een aios met als voornaamste klacht een dagelijks terugkerende, barstende hoofdpijn. “Toen we samen haar dag doorliepen bleek dat ze vanuit de drukte niet toekwam aan een hap van een boterham of een slok water. Het was voor haar een oplossing zichzelf drie keer per dag bewust af te vragen hoe ze erbij zat: had ze dorst, honger? Zat het haar niet lekker dat ze nog niet overlegd had over een lastige patiënt? Als je dat regelmatig doet kan je sneller actie ondernemen op wat je zelf nodig hebt.” Voor Van Teeffelen zijn belangrijke vragen: waar verlies je het gevoel dat het nog leuk is? Wat mis je? Ze wijst op de mogelijkheid andere keuzes te maken: “Ik geloof dat je invloed kan uitoefenen op een aantal zaken in je leven en soms overkomen dingen je ook gewoon, maar de vraag blijft altijd of je het waardevol genoeg vindt om er de gevraagde inspanning voor te leveren.” Een passend voorbeeld hierbij is een 31-jarige aios interne genees-

‘Vergeten te signaleren hoe het met jezelf gesteld is’ kunde: “Ik kan wel nee zeggen hoor,” vertelt hij, “maar dan vooral tegen mijn vriendin, m’n vrienden en mezelf. Tegen een extra dienst zeg ik ‘ja’. En ik zeg ook ‘ja’ als de opleider suggereert dat het ‘zo leuk zou zijn als iemand deze casus eens grondig uit zou zoeken en morgen zou presenteren.’ Het vervelende is dat ik pas merkte hoe weinig er van mijn privéleven overgebleven was toen mijn vriendin en ik een knallende ruzie kregen over hoe ongezellig ze me vond, hoe in mezelf gekeerd en kortaf.”

Van Teeffelen: “Deze aios kan alleen situationeel ‘nee’ zeggen. Ik zou willen weten wat voor hem op het werk de trigger is om ‘ja’ te zeggen. Kan hij het niet maken, doet iedereen het, hoort het erbij? Allemaal aannames – wellicht voortvloeien uit angst of onzekerheid - die maken dat hij akkoord gaat zonder zich af te vragen of

‘Vaak is het hebben van te weinig tijd de uiterlijke vorm van een onderliggende mindset.’ het niet teveel is voor hem om er een extra taak bij te nemen, of dat het ten koste gaat van voor hem andere waardevolle zaken. Wat ik zou doen is samen met hem kijken wanneer en tegen wie ‘nee’ zeggen op het werk lastig is, of bij wat voor soort vragen. Je kan dan trainen hoe hiermee om te gaan en oefenen met een ander soort antwoord: ‘daar moet ik over nadenken’ of ‘alleen als ik een andere taak/dienst/presentatie kan laten vallen’. En als hij het twee keer gedaan heeft weten mensen voortaan dat hij niet zomaar ja zal zeggen.” Hoewel genoeg aios - of jonge klaren - er baat bij zouden hebben bieden slechts enkele opleidingen een module time- of zelfmanagement aan, of staan stil bij wat je missie is als mens en specialist en hoe je daar vorm aan geeft. Voor degenen die geen tijd hebben een dergelijke cursus op eigen kracht te volgen heeft Van Teeffelen ter afsluiting enkele tips (zie kader). De belangrijkste? Zeg niet ‘ik moet nog….’ maar ‘ik kies ervoor om…’ En vraag jezelf dan ook echt af of je ervoor kiest. Zo niet? Laten?! Bureau ‘Touch, training en coaching’ voegt bij De Jonge Specialist nummer 1 van 2014 een coachingsbon ter waarde van 50 euro toe!

Tips tijd creëren: 1. 2.

Neem jezelf serieus en voor waar. Je partner trouwens ook: zij zien vaak als eerste wat er bij jou speelt. Blijf nadenken en voelen hoe het met je is, zoek je balans na elk life event (kind, huis, baan, verbouwing) opnieuw. 3. Besteed taken uit, neem genoegen met minder. 4. Maak keuzes en onderhandel hierover met je opleider, partner, de oppas of je schoonmoeder….. 5. Laat dingen bewust, ook al voelt dit soms als een offer. 6. Genieten in de huidige situatie; als je thuis bent, zit dan ook bewust met je kind in de zandbak zonder te denken aan wat je allemaal nog moet. 7. Zorg voor een goede overgang van werk naar huis en doe dit niet te gehaast. Niet wegrennen maar goed afsluiten; dan ben je thuis ook echt thuis. 8. Beknibbel niet op pauzes, eten, drinken en op je eigen tijd. De oplossing in langer blijven of meer doen werkt een weekje maar zal je op structurele basis uitputten. 9. Vermijd multitasken; de kwaliteit van je werk wordt er meestal niet beter van. 10. Zeg niet ‘ik moet…’ maar verander het in ‘ik kies ervoor….’ Wat is er dan te bemerken?

december 2013

21

BIJTANKEN MET

… Martijn de Kruif Martijn de Kruif, sinds 2008 in opleiding tot longarts in het AMC, tankt bij op toneel. Dat wil zeggen, hij gaat niet naar toneel maar staat zelf op de bühne. Hij vertelt over deze uitdagende hobby, een uitlaatklep voor de dagelijkse hectiek van de opleiding tot specialist. Anna Roukens

Na mijn studie geneeskunde in Amsterdam heb ik eerst promotieonderzoek gedaan. In 2008 ben ik gepromoveerd op een onderwerp dat te maken heeft met ontsteking en stolling en daarna ben ik begonnen aan de opleiding tot longarts in het AMC. Een deel van de opleiding heb ik in het Slotervaart Ziekenhuis in Amsterdam gedaan. ’t Hondje van Mary Toneelspelen doe ik al van jongs af aan, ik ben ermee begonnen toen ik 10 jaar was. Tijdens de puberjaren lag het een beetje stil, maar in mijn studententijd heb ik het acteren weer opgepakt en aan diverse projecten meegedaan. Ik heb er nooit een opleiding voor gedaan maar gewoon veel geoefend. De toneelvereniging waar ik nu bij zit heet ‘t Hondje van Mary’ en bestaat uit enthousiaste amateurs. Er zit nog een andere arts bij, een internist in opleiding; de anderen hebben heel verschillende achtergronden.

‘Als dokter wordt er van je verwacht dat je de emotie een beetje verbergt; op het toneel moet je de emotie juist laten zien’

Ook thuis repeteert Martijn de Kruif.

ook bij toneel. Natuurlijk is er wel een groot verschil. Als dokter wordt er van je verwacht dat je je eigen emotie een beetje verbergt, op het toneel moet je de emotie juist laten zien. Dat maakt toneel spelen een goede uitlaatklep.

Het toneelspelen is goed te combineren met mijn opleiding. We repeteren één keer per week, dat duurt gemiddeld drie uur. Aan het voorzitterschap van de toneelvereniging ben ik nog eens twee uur per week kwijt. Voorstellingen zijn meestal drie avonden na elkaar, in theaters in Amsterdam met gemiddeld honderd stoelen. Carrièrekeuze Hoe leuk ik het ook vind, ik heb nooit getwijfeld om de stethoscoop aan de wilgen te hangen en van acteren mijn beroep te maken. Daarvoor is het vak van longarts veel te leuk. Of ik het acteren ook tijdens mijn werk gebruik? In zekere zin wel. Als arts moet je leren anticiperen op de emoties van een ander. Dat leer je

22

december 2013

Acteren in volle overgave.

22

Aankondiging van het toneelstuk Emergo.

Creatieve inbreng Meestal spelen we bekende toneelstukken, maar soms schrijven we onze teksten zelf. Ik gebruik dan wel eens inzichten of zinsneden van patiënten die heel toepasbaar zijn in een bepaalde scène. Zoals de patiënte die laatst verzuchtte dat ‘het feit dat ze nu eenzaam was, terug te voeren was op haar jeugdjaren’. Zo’n zin vind ik prachtig en verwerk ik dan in een script. Natuurlijk zorg ik er daarbij wel voor dat de anonimiteit van een patiënt gewaarborgd blijft.

Spotlights Of ik zenuwachtig ben voor een optreden? Eigenlijk niet. Meestal heb ik er gewoon enorm veel zin in en kan ik niet wachten tot ik op het podium mag staan.

‘We houden allemaal van de spotlights, daarom hebben we geen hoofdrollen’

Inhoud Ik houd van humor in een toneelstuk. Het mag best absurdistische humor zijn, zoals in stukken van Alex van Warmerdam. Het publiek moet voornamelijk een leuke avond hebben gehad, maar er moet ook een ‘diepere laag’ in zitten om het stuk interessant te maken. Ons laatste stuk ging over een therapie voor Bekende Nederlanders. Uiteindelijk bleek dat de sessie niet voor de acteurs was, maar voor het publiek. Dat gaf een heel andere draai aan het stuk. Het dwong het publiek om na te denken over hoe zij in dezelfde situatie gereageerd zouden hebben.

‘Ik houd van humor in een toneelstuk’ Dokter spelen op de planken. Het maken van een voorstelling vind ik een spannend creatief proces. Een tekst is altijd op meerdere manieren te spelen. De keuzes maak je gaandeweg. Uiteindelijk is er als climax het optreden. Soms besef je pas op het podium zelf de intentie van bepaalde teksten. De interactie met publiek maakt dat elke voorstelling anders is. Maar één ding verandert niet, en dat is de borrel na onze laatste voorstelling. De ontlading is enorm en met een tas vol bloemen en decorspullen staan we nog urenlang te feesten.

Dat geldt voor de meeste van ons. We houden allemaal van de spotlights. Daarom hebben we geen hoofdrollen. We streven ernaar dat de rollen min of meer gelijk verdeeld zijn. Iedereen doet het uiteindelijk toch voor zijn plezier!

Meer informatie is te vinden op www.hondjevanmary.nl. Het volgende optreden is ’Ten Liefde’, met tekst van Ko van den Bosch, 15-17 mei 2014, Pleintheater Amsterdam.

december 2013

23

COLUMN

Deeltijdix Tanca Minderhoud, 4e jaars aios interne geneeskunde en kritische enthousiasteling, reflecteert in deze column op de dagelijkse praktijk.

2013 - Heel Erasmië is overwonnen door een legioen parttime-werkende aios onder leiding van Deeltijdix. Heel Erasmië? Neen, enkele divisies houden dapper stand tegen deze nieuwerwetse fratsen. Kolonix en Historix verzetten zich te vuur en te zwaard tegen de aanvallende partij. Gelukkig hebben ze een tijdsvoordeel, omdat de aanvallende partij maar vier dagen werkt. Gewapend met leuzen en testosteron-toverdrank gaan ze de strijd aan: ‘CONTINUÏTEIT!’ ‘Vroeger werkten we 80 uur per week! ‘ Regelmatig komt het tot een handgemeen waarbij de aanvallende aios, overwerkt en gestrests, steevast het onderspit delft. Elke overwinning wordt gevierd met uitgebreide buffetten van geroosterd everzwijn, waarbij de oude wijn in nieuwe zakken rijkelijk vloeit. Waar de interne geneeskunde over het algemeen vrij modern is, gewend aan deeltijdwerken en ruimschoots geëmancipeerd, kom je soms plotseling iemand tegen die je verbaast. Iedereen die in deeltijd werkt herkent, denk ik, het schuldgevoel tegenover collega’s die met enige regelmaat werk voor je moeten opknappen waar ze niet om verlegen zitten. Aan verantwoordelijkheidsgevoel ontbreekt het de gemiddelde aios niet. Daarom is het juist vervelend als er toespelingen gemaakt worden; zoals ‘deeltijdwerken zou verboden moeten worden’ of ‘oh ja, jij bent zo iemand die het echte werk aan anderen overlaat’. Wat me echter nog meer verbaast zijn de afdelingen die parttime werken gewoon niet toestaan. Ik heb geen inzicht in hun diepste overwegingen. Wel weet ik dat je, om dit tegen te houden, als werkgever moet aanvoeren dat er dermate praktische bezwaren zijn dat het niet haalbaar is om iemand minder te laten werken.

24

december 2013

Blijkbaar is dit op enkele afdelingen een courant argument om aios actief te ontmoedigen de strijd over parttime werken aan te gaan. Wat ik alleen niet begrijp is dat voor elke afdeling die het niet toestaat er misschien wel 10 zijn die het wel kunnen organiseren. Wat is er dan zo anders aan de afdelingen die het niet toestaan? En wat me ook verbaast is dat de bezetting doordeweeks dus heilig is, terwijl het in de weekenden heel normaal is om hetzelfde werk met veel minder dokters en aios te doen (ja, de vorige column ging hier ook al over...). Maar doordeweeks hebben we onze mond vol over continuïteit. Om parttime werken mogelijk te maken zonder veel in te boeten aan continuïteit zijn mijns inziens creatieve oplossingen nodig. Daar zijn er voldoende van te bedenken; bijvoorbeeld mensen voortaan 4 of 3 dagen laten werken van elk 10 of 12 uur, met een continue bezetting door de week heen. Door bijvoorbeeld 12 uur te werken heb je 1 overdracht minder nodig. En de parttimers kunnen in 3 dagen toch genoeg uren maken. Maar het begint natuurlijk allemaal met de wil om parttime werken mogelijk maken. En daar lijkt het bij sommige afdelingen toch aan te ontbreken.

Wat vind jij van je deeltijdcollega’s? En hoe ziet de toekomst eruit voor jouw vakgebied nu het parttimewerken hand over hand toeneemt?? Reageer via de mail [email protected]; of op twitter: #deeltijd_AIOS of @tanca_m

Drie pijlers van De Jonge Specialist opleiding

OPLEIDING Hoeveel aios mogen er worden opgeleid? Zit jouw opleiding goed in elkaar? Hoe bereid je je voor op een visitatie? Hoe kun je je algemene competenties verbeteren?

KWALITEIT Hoe dragen we bij aan de beste zorg in de toekomst? Hoe ziet de toekomst van de aios er uit? Welk effect heeft taakherschikking op jouw opleiding? Hoe zorgen wij er voor dat zorgvernieuwing ook zorgverbetering betekent?

kwaliteit

belangen behartiging

klaar voor de toekomst!

Mercatorlaan 1200 Postbus 20057 3502 LB Utrecht

BELANGENBEHARTIGING Hoe ga je om met een conflict met je opleider? Klopt jouw rooster en ben je klaar om diensten te draaien? Hoe onderhandelen we over jouw cao? Hoe verbeteren we de arbeidsmarkt voor jonge klaren?

[email protected] www.dejongespecialist.nl

1-2

De Jonge Specialist,

klaar voor de toekomst! WIE ZIJN WE?

WAT DOEN WE?

De Jonge Specialist is de zelfstandige beroepsvereniging voor aios, ontstaan uit de fusie tussen De Jonge Orde en de LVAG. De Jonge Specialist is het aanspreekpunt voor partijen zoals het Ministerie van VWS, de landelijke ziekenhuisorganisaties (NFU en NVZ), de KNMG en de Arbeidsinspectie. Ons bestuur bestaat uit aios van diverse medische specialismen die zich met veel visie en enthousiasme inzetten voor de belangen van alle aios in Nederland.

De Jonge Specialist behartigt jouw belangen als aios! Zoals het voorkomen van de eigen bijdrage en de verkorting van de opleiding. Maar ook het aan de kaak stellen van de Jonge Klaren problematiek en vele andere relevante aios-zaken. De Jonge Specialist voert ook onderhandelingen over de arbeidsvoorwaarden voor aios. Dus hoe groter onze achterban als aios-vereniging, hoe sterker onze onderhandelingspositie! De Jonge Specialist staat voor: één gezamenlijke aios-stem op landelijk niveau een sterke onderhandelingspositie voor alle aios het initiëren, coördineren en stimuleren van initiatieven ter bewaking en verbetering van de opleiding tot medisch specialist

WAT BIEDEN WE? juridisch advies roosteradvies en roostercheck lidmaatschap van de OMS, LAD en de KNMG het weekblad Medisch Contact brochures over belangrijke thema’s voor aios ons tijdschrift De Jonge Specialist emailnieuwsbrief gratis toegang tot de AIOS-dag

LID WORDEN! Wil je meer informatie of lid worden, kijk dan op www.dejongespecialist.nl. Het aios-lidmaatschap kost 120 euro per jaar. Je bent dus al lid voor 10 euro per maand. Je kunt als aios het lidmaatschap ook nog deels vergoed krijgen via je werkgever, door gebruik te maken van de regeling binnen je cao. Ben je aios, anios, arts-onderzoeker en haal jij het onderste uit de opleidingskan?

Word dan nu lid!

Nieuw! Specialisatie in in ki kindertherapie ndertherapie vanuit vanuit natuurgeneeskunde natuurgeneeskunde e en n orthomoleculaire orthomoleculaire ge geneeskunde. neeskunde.

inffor or matie over Up Up-to-date -to-date informatie over zwangerschap, zwanger schap, voeding, voeding, vaccinatie, vaccinatie , leefstijl, leefstijl, gedrag gedr ag en en nog nog veel veel meer meer ! omst,, maar een ggoede Kinderen Kinderen hebben de toek toekomst, oede star startt vanuit kkennis ennis en liefde is een ver vereiste. eiste .

se opleiding * 10-daag 10-daagse ddirect * pr praktische aktisc he kkennis, ennis , dir ect toepasbaar toepasbaar * inc inclusief lusief pr praktijkondersteuning aktijkonder steuning na opleiding jjanuarii 2014 star t januar * start Meer inf formatie ormat attie op www w.or .or tholinea.nl a.nll informatie www.ortholinea.nl

De Jonge Specialist feliciteert het team van

dr. Frank van den Hoogen met de Opleidingsprijs 2013