Schiphol Group
Jaarverslag 2012
38. Handels- en overige schulden 2012
2011
108.379
95.767
(in EUR 1.000)
Schulden aan leveranciers Schulden aan participanten en deelnemingen Schulden ter zake van loonbelastingen en premies sociale verzekeringen Schulden ter zake van pensioenen Te betalen interest Verplichting Stichting Mainport en Groen Nog te betalen kosten
-
7
6.859
4.803
2.545
2.186
58.902
58.735
-
2.150
86.256
95.934
-
15.100
39.729
39.030
Vooruitontvangen erfpacht
1.801
1.643
Huurincentives
3.974
657
40.427
88.445
348.872
404.457
Teruggave havengelden 2011 Vooruitontvangen baten
Overige schulden
Over het boekjaar 2011 is, binnen de gereguleerde segmenten Aviation en Security, sprake van een hoger resultaat van EUR 15,1 miljoen dat gecrediteerd is in 2012. Onder de overige schulden is per 31 december 2012 het onder de ‘cash collateral’ overeenkomst met JPMorgan gestorte onderpand van circa EUR 27,0 miljoen verantwoord (per 31 december 2011: EUR 77,6 miljoen). Schiphol Group heeft ten laste van het boekjaar 2006 EUR 8,5 miljoen ter beschikking gesteld aan de Stichting Mainport en Groen. Dit bedrag is in 1996 toegezegd met de afspraak dat uitkering zou plaatsvinden op basis van nader uitgewerkte plannen. Per 31 december 2011 is de laatste termijn van 25% verantwoord onder de kortlopende schulden. De Stichting Mainport en Groen zet zich in voor een aantrekkelijk groen landschap rondom de luchthaven Schiphol. De handels- en overige schulden worden opgenomen tegen de reële waarde, gewoonlijk de nominale waarde. 39. Voorwaardelijke vorderingen en verplichtingen Pensioenregeling Schiphol Group heeft de pensioenregeling ondergebracht bij het ABP. Op basis van de bepalingen in de pensioenregeling kwalificeert deze als een toegezegd-pensioenregeling. Dit betekent dat Schiphol Group haar proportionele aandeel in de contante waarde van toegekende aanspraken, de fondsbeleggingen en de baten en lasten die voortvloeien uit de regeling dient weer te geven en de bijbehorende informatie dient op te nemen in de toelichting. Schiphol Group beschikt evenwel over onvoldoende informatie om de verwerkingsmethodiek voor toegezegd-pensioenregelingen toe te passen, omdat het ABP niet in staat is de hiervoor benodigde gegevens aan te leveren. Er is geen consistente en betrouwbare basis om de verplichting, fondsbeleggingen en kosten van de regeling van het ABP toe te rekenen aan individuele aangesloten werkgevers die deelnemen aan het plan. Dientengevolge wordt de regeling verwerkt volgens de methodiek voor toegezegde-bijdragenregelingen. Schiphol Group heeft de premie die verschuldigd is aan het ABP als last in de winst- en verliesrekening verantwoord. Het reglement van het ABP voorziet in geen enkel opzicht in de mogelijkheid tot bijstortingen in en/of onttrekkingen aan het fonds. Het proportionele aandeel van Schiphol Group in overschotten en tekorten zal daardoor uitsluitend kunnen leiden tot wijzigingen in de in de toekomst af te dragen premie. De hoogte van de premie is afhankelijk van de (verwachtingen ten aanzien van de) financiële positie van het pensioenfonds die wordt uitgedrukt in een dekkingsgraad. De
Jaarverslag 2012
202
dekkingsgraad van ABP bedraagt per 31 december 2012 96%. ABP heeft maatregelen genomen om te zorgen dat zijn financiële situatie weer gezond wordt. Deze maatregel bestaat uit een verlaging van de pensioenen per 1 april 2013 (pensioenaanspraken voor werkenden en pensioenrechten voor gepensioneerden) met 0,5%. ABP houdt rekening met een aanvullende verlaging in 2014 als de financiële situatie van ABP in 2013 niet verbetert. Convenanten inzake de toekomstige ontwikkeling van Amsterdam Airport Schiphol De Tafel van Alders is opgericht in december 2006 en is een overlegorgaan onder voorzitterschap van de heer Hans Alders. Het doel is om het kabinet te adviseren over de balans tussen de groei van de luchtvaart op Schiphol, de hinderbeperking en de kwaliteit van de omgeving voor de middellange termijn (tot en met 2020). Aan de Tafel van Alders komen alle betrokken partijen samen: het Rijk (ministerie van Infrastructuur en Milieu), de luchtvaartpartijen (Schiphol Group, Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL) en KLM), een aantal regionale en lokale overheden (de provincies Noord-Holland en Zuid-Holland, de gemeenten Haarlemmermeer, Amstelveen, Uitgeest en Amsterdam verenigd in de Bestuurlijke Regie Schiphol (BRS), vertegenwoordigers van omwonenden van Schiphol via CROS (Commissie Regionaal Overleg luchthaven Schiphol) en VGP (Vereniging Gezamenlijke Platforms). Op 1 oktober 2008 heeft de Tafel van Alders haar advies voor de middellange termijn (tot 2020) aangeboden. Dit advies is nader uitgewerkt in drie convenanten: Omgevingskwaliteit middellange termijn, Hinderbeperking en ontwikkeling Schiphol middellange termijn en Behoud en versterking Mainport functie en netwerkkwaliteit. De uitvoering van de afspraken ligt sinds die tijd bij de betrokken partijen. Tenminste tweemaal per jaar wordt de voortgang hierover besproken aan de Tafel van Alders. Per 1 november 2010 is gestart met een experiment voor een periode van twee jaar betreffende een nieuw geluidsstelsel voor Schiphol. Het doel van het nieuwe geluidsstelsel is de instandhouding van het netwerk van verbindingen op Schiphol en het moet bewoners in de omgeving van Schiphol gelijkwaardig of beter beschermen. Daarbij moet het niet ingewikkeld zijn en goed uitlegbaar. Tijdens het experiment blijft het huidige stelsel met grenswaarden in handhavingspunten van kracht. In 2013 wordt het experiment met het nieuwe geluidsstelsel geëvalueerd en wordt door de Tafel van Alders besloten over de definitieve invoering hiervan. Daarnaast worden rond die tijd de eerder gemaakte afspraken tegen het licht gehouden onder andere ten aanzien van timing en onderlinge consistentie met deelakkoorden regionale velden. Convenant Omgevingskwaliteit middellange termijn De onder dit convenant te maken afspraken betreft gebiedsgerichte projecten (verbetering van de omgevingskwaliteit in een bepaald gebied), individuele maatregelen (verbetering in individuele, schrijnende gevallen van overlast) en generieke afspraken. Schiphol Group heeft (ten laste van het boekjaar 2006) EUR 10 miljoen beschikbaar gesteld voor de korte termijn (tot 2010), uitsluitend bestemd voor de financiering van individuele maatregelen voor schrijnende gevallen. Het Rijk en de provincie Noord-Holland hebben ieder eveneens EUR 10 miljoen ter beschikking gesteld, voor de financiering van alle genoemde maatregelen. De drie partijen hebben daarnaast de intentie, indien de gekozen aanpak succesvol is gemeten aan de inhoudelijke criteria uit het convenant, het proces en het beschikbaar komen van projecten waarvan de primaire financiering is geregeld, ieder een tweede bedrag van EUR 10 miljoen ter beschikking te stellen voor de middellange termijn (tot 2020). In 2013 zal door de partijen op basis van een evaluatie, die onderdeel vormt van de 4-jaarlijkse evaluatie van de Aldersafspraken, bepaald worden of een tweede tranche opportuun is. Convenant Hinderbeperking en ontwikkeling Schiphol middellange termijn In dit convenant zijn onder meer afspraken opgenomen over verkeersvolume en selectiviteit (een maximum verkeersvolume van 580.000 vliegtuigbewegingen per jaar, waarvan 70.000 elders), operationeel concept en baangebruik en een nieuw normen- en handhavingstelsel. Terzake van hinderbeperkende maatregelen verplicht Schiphol Group zich specifiek, al dan niet in samenwerking met andere partijen, tot maatregelen ter beperking van grondgeluid (een geluidswerende voorziening ten zuidwesten van de Polderbaan), ontmoediging van operaties met 'onderkant Hoofdstuk 3' vliegtuigen (marginaal conforme vliegtuigen), objectivering van criteria voor de prioritering van de plaatsing van nieuwe NOMOS meetposten en inzichtelijk maken van de huidige kwaliteitsborging van het NOMOS systeem, ontwikkelingen van een
Jaarverslag 2012
203
milieusimulator die de beleving van grondgeluid inzichtelijk maakt en uitbreiding van de informatievoorziening via het Bewoners Aanspreekpunt Schiphol. Tot dusver is het grootste deel van de afspraken nagekomen. Ook dit convenant zal in de grotere evaluatie van het Aldersakkoord meegenomen worden. Aan de Tafel van Alders van oktober 2012 is het besluit genomen tot alternatieve invulling van de Continous Descent Approach(CDA) afspraken. Onder meer de reductie van nachtbewegingen van 32.000 naar 29.000 in een periode van drie jaar is een van de compenserende maatregelen die zal gelden totdat aan de oorspronkelijke afspraken voldaan kan worden. Convenant Behoud en versterking Mainport functie en netwerkkwaliteit Conform de afspraken aan de Tafel van Alders spannen partijen zich ervoor in dat extra capaciteit op de regionale luchthavens van in totaal circa 70.000 vliegtuigbewegingen gerealiseerd kan worden. Aan de Alderstafels van Eindhoven Airport en Lelystad Airport is resp. in 2010 en in 2012 overeengekomen dat de benodigde capaciteit gecreëerd kan worden (Eindhoven Airport 25.000 vliegtuigbewegingen, Lelystad Airport 45.000 vliegtuigbewegingen). Voor de realisatie van luchthavencapaciteit op de regionale velden zijn planologische procedures en andere voorbereidende activiteiten noodzakelijk voordat daadwerkelijk over deze extra capaciteit beschikt kan worden. De gemiddelde doorlooptijd hiervan en de betrokkenheid van belanghebbenden bij de totstandkoming en uitwerking van besluitvorming vergen een tijdig en zorgvuldig proces. Omlegging van de A9 In 2005 is betreffende de financiering van de omlegging van de A9 te Badhoevedorp een overeenkomst gesloten tussen de Staat der Nederlanden, de provincie Noord-Holland, de gemeente Haarlemmermeer, het Regionaal Orgaan Amsterdam, de gemeente Amsterdam en Schiphol Nederland B.V. Op voorwaarde dat de omlegging van de A9 tegemoet komt aan door Schiphol Nederland B.V. gestelde condities in het kader van onder meer een doelmatige besteding van middelen, doorstroming van het verkeer en ontsluiting van het luchthavenareaal is een geconditioneerde bijdrage in de kosten van de omlegging toegezegd van maximaal EUR 15,0 miljoen. Het geïndexeerde bedrag bedraagt inmiddels EUR 16,9 miljoen. Dit bedrag dient betaald te worden nu het tracébesluit in december 2012 onherroepelijk geworden is. De betaling zal in 2013 dienen plaats te vinden. In het voorjaar van 2007 hebben Schiphol Group en de gemeente Haarlemmermeer overeenstemming bereikt over een additionele bijdrage van EUR 14,8 miljoen uit de gebiedsontwikkeling Elzenhof ten behoeve van de omlegging van de A9. Dit bedrag wordt geïndexeerd en bedraagt in 2011 totaal EUR 15,6 miljoen. Aan deze bijdrage heeft Schiphol Group als voorwaarde gesteld dat onomkeerbare planologische medewerking wordt verleend aan de ontwikkeling van 100.000 m2 van het gebied Elzenhof dat in eigendom is van Schiphol Group. Aan deze medewerking kan invulling worden gegeven in de vorm van een artikel 19 vrijstelling of in de vorm van bestemmingsplannen. Dit laatste is mede bepalend voor het tijdstip waarop en de termijnen waarin voornoemde bijdrage door Schiphol Group zal worden betaald. Het bestemmingsplan zal naar verwachting begin 2013 onherroepelijk worden. Op basis hiervan dient dan in 2013 een bedrag van EUR 11 miljoen te worden betaald en in 2017 EUR 5,6 miljoen (4 jaar na het onherroepelijk worden van het bestemmingsplan). Omlegging van de N201 In 2005 is betreffende de financiering van de omlegging van de N201 tussen Uithoorn en Hoofddorp een overeenkomst gesloten tussen de provincie Noord-Holland en Schiphol Nederland B.V. In deze overeenkomst heeft Schiphol Nederland B.V een bijdrage toegezegd van maximaal EUR 5,0 miljoen in geld (betaalbaar achteraf in gelijke jaarlijkse termijnen) en maximaal EUR 7,0 miljoen in natura. Aan de bijdrage zijn voorwaarden verbonden. In de loop der jaren heeft een verschuiving plaatsgevonden in de verdeling van de bijdragen in geld en natura. Inmiddels wordt in totaal EUR 10,0 miljoen bijgedragen (sinds 2005 door de detachering van medewerkers van Schiphol Group of derden, werkzaam op het gebied van projectmanagement en/of daaraan ondersteunende diensten) en EUR 2,0 miljoen in geld. Eén jaar nadat de vereiste ruimtelijke bestemmingswijzigingen met betrekking tot de voor Schiphol Group meest wezenlijke onderdelen van het project onaantastbaar zijn geworden, wordt de eerste termijn van de overige bijdrage in geld (EUR 2 mio) opeisbaar. Aangezien het bestemmingsplan op 11 september 2011 onherroepelijk is geworden zal dit begin 2013 het geval zijn.
Jaarverslag 2012
204
Watersaneringsplan Om de kwaliteit van het oppervlaktewater duurzaam te verbeteren, is een saneringsplan opgesteld voor het terugdringen van de schadelijke effecten van de winteroperatie. Recentelijk is Saneringsplan deel 4 aangeboden aan het Hoogheemraadschap van Rijnland. Op verzoek van het Hoogheemraadschap van Rijnland is het vigerende saneringsplan deel 1 samengevoegd met het saneringsplan deel 4, om zodoende in één document helder alle door de luchthaven uit te voeren maatregelen inzichtelijk te maken. Het nieuwe saneringsplan deel 4 is in nauwe samenwerking met het Hoogheemraadschap tot stand gekomen. Dit plan bestaat uit bronreductie maatregelen en investeringen in veeg- en zuigmaterieel op rijbanen en VOP’s. De verwachting is dat het hoogheemraadschap van Rijnland in februari 2013 zal instemmen met het definitieve saneringsplan. De directie van Schiphol Group kan nog geen betrouwbare inschatting maken van de investeringen en kosten die op grond van het saneringsplan in de komende jaren voor rekening zullen komen van Schiphol Group. Compensatie Stikstofdioxide In 2010 is het gewijzigde Luchthavenverkeerbesluit Schiphol (LVB) in werking getreden. Het LVB is gericht op de beheersing van de belasting van het milieu door het luchtverkeer van Amsterdam Airport Schiphol. Er zijn o.a. maatregelen opgenomen die de verwachte toename van de concentratie van stikstofdioxide compenseren. In het gewijzigde besluit is bepaald dat Schiphol Group jaarlijks, vanaf 2010, op 15-16 vliegtuigopstelplaatsen vaste stroomvoorzieningen en voorzieningen voor preconditioned air aanlegt. In totaal zullen begin 2014 61 vliegtuigopstelplaatsen geëlektrificeerd zijn.De huidige inschatting is dat er in het komende, en laatste, jaar nog voor EUR 5 miljoen aan investeringen voor rekening zullen komen van Schiphol Group voor het aanleggen van de benodigde infrastructuur. Daarnaast is begin 2011 in overleg met de sector besloten dat Schiphol Group ook de investeringen in de 400Hz omvormers voor haar rekening zal nemen. De benodigde investering hiervoor is opgenomen in, en daarmee onderdeel van, bovenstaande investering van EUR 5 miljoen. Tarieven Door transavia.com is medio oktober 2012 een aanvraag bij de NMa ingediend op grond van artikel 8.25 ea Wlv, inhoudende dat Schiphol transavia.com onterecht de toegang zou ontzeggen tot afhandeling aan de H pier en het daarbij bijbehorende lagere tarief. Vervolgens is door transavia.com ook een aanvraag ingediend tegen het lagere tarief voor afhandeling op de H-pier en de redelijkheid van de geldende voorwaarden. De NMa zal besluiten op deze aanvragen binnen circa 4 maanden na indiening; indien de twee aanvragen gevoegd worden behandeld zal de NMa naar verwachting over beide aanvragen besluiten voor 1 april 2013. KLM heeft een aanvraag ingediend bij de NMa tegen de consultatieprocedure en de tarieven en voorwaarden vanaf 1 april 2013, specifiek ten aanzien van de verrekening over het jaar 2011, de aansprakelijkheid bepalingen in de Schiphol Rules and Regulations, de consultatie van het project Redevelopment Lounge 2, toerekening van vierkante meters van de B/C Corridor over voorgaande jaren, toerekening van kosten voor de Gemeenschappelijke Meldkamer Infrastructuur, en de allocatie van diverse gebouw gebonden kosten (overige kantoren). De NMa heeft aangegeven dat zij voornemens is te besluiten op deze aanvraag voor de inwerkingtreding van de betreffende tarieven en voorwaarden op 1 april 2013. easyJet heeft een aanvraag ingediend bij de NMa tegen de tarieven vanaf 1 april 2013, specifiek ten aanzien van opname van de kosten voor High Risk Flight maatregelen in de algemene security tarieven. De NMa heeft aangegeven dat zij voornemens is te besluiten op deze aanvraag voor de inwerkingtreding van de betreffende tarieven en voorwaarden op 1 april 2013. Vernieuwing Grensmanagement (No-Q) Schiphol Group en de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) van het Ministerie van Justitie hebben medio 2009 besloten, als onderdeel van hun doorlopende samenwerking op het gebied van veiligheid en beveiliging op Amsterdam Airport Schiphol, een gezamenlijk programma Vernieuwing Grensmanagement te starten. Het programma heeft als doelstelling om bij te dragen aan veiligheid en kwaliteit en snelheid van dienstverlening door een effectief en efficiënt grenstoezichtproces te creëren, waarbij zoveel mogelijk gebruik wordt gemaakt van de inzet van zowel informatie gestuurd optreden op basis
Jaarverslag 2012
205
van vooraf ontvangen informatie over passagiers en hun bagage als het toepassen van nieuwe concepten voor automatische grenspassage. Schiphol Group en IND hebben eenmalige financiële bijdragen aan het programma toegezegd van maximaal EUR 16,5 miljoen respectievelijk maximaal EUR 10 miljoen voor het ontwikkelen en toepassen van een nieuw concept voor automatische grenspassage zoals dat thans wordt onderzocht en uitgewerkt in het project No-Q. Schiphol Group heeft eind 2012 afspraken gemaakt met IND over de periode 2012-2015 waarmee de initiële afspraken volledig zijn ingevuld. Verontreiniging door bluswater Het hoogheemraadschap van Rijnland heeft in juli 2008 verontreinigd bluswater, dat bij een incident is vrijgekomen bij een KLM Hangar op Schiphol-Zuidoost, opgevangen en opgeslagen in door Schiphol beschikbaar gestelde bassins. Rijnland heeft daarvoor een vergunning van de provincie Noord-Holland gekregen. Ondanks verwijdering en zuivering van het verontreinigd bluswater in 2009, is later gebleken dat bodem en grondwater ter plaatse van de bassins verontreinigd zijn geraakt. Schiphol heeft als grondeigenaar van de bassins schade geleden door de verontreiniging. In 2011 heeft Rijnland het slib van de bassins verwijderd waardoor geen verdere verontreiniging via de grond plaatsvindt. Rijnland, KLM en Schiphol hebben in 2012 beheersmaatregelen uitgevoerd om verdere verspreiding van de verontreiniging (via grondwater) tegen te gaan door het plaatsen van een scherm rondom het verontreinigde gebied. Uiteindelijk is sanering van de verontreinigde bassins van belang waarvoor in de loop van 2013 verder onderzoek wordt gedaan welke saneringsmethode daarvoor in aanmerking komt. De watergangen van Schiphol, die bij hetzelfde incident verontreinigd zijn geraakt, worden in het kader van het reguliere baggerprogramma schoon gemaakt. De meest verontreinigde locaties (vlakbij de hangar) zullen met voorrang worden gereinigd. De meerkosten (voor afvoer en verwerking van het verontreinigde materiaal) ten opzichte van het reguliere baggerprogramma worden bij KLM in rekening gebracht. Het waterzuiveringsbedrijf Evides is, voor de door dit incident eveneens verontreinigde installaties, in overleg met de gemeente Haarlemmermeer bezig maatregelen te treffen voor de aanpak van deze verontreiniging. Convenant Reduceren risico vogelaanvaringen Schiphol Op 16 april 2012 heeft Schiphol, samen met de vereniging van Nederlandse verkeersvliegers, vereniging Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer en landschap Noord Holland, land- en tuinbouworganisatie Nederland, gemeente Haarlemmermeer, provincies Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht, en Staat der Nederlanden het convenant Reduceren risico vogelaanvaringen Schiphol ondertekend. Met het ondertekenen van dit convenant verplichten de bovengenoemde partijen zich in te spannen om het convenant uit te voeren en te blijven participeren in de Nederlandse Regiegroep Vogelaanvaringen (NRV). Het doel van het convenant is het in het gebied rond Schiphol jaarlijks reduceren van het risico van botsingen tussen vliegtuigen en vogels met daarbij specifiek aandacht voor ganzen. Middels de zogenaamde vier sporen aanpak wilt de NRV het doel van het convenant realiseren. Deze vier sporen zijn 1) populatiebeheer, 2) teeltaanpassing, 3) aanpassing (natte) natuur en 4) inzet van techniek. Schiphol Group is in nauwe samenwerking met LVNL en KLM verantwoordelijk voor de ontwikkeling van het vierde spoor 'inzet van techniek'. Naar redelijkheid en billijkheid zullen de kosten voor de diverse maatregelen over de betrokken partijen worden verdeeld. De financiering van de uit te voeren maatregelen is een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Schiphol draagt de kosten van het vogeldetectiesysteem en de monitoring van vogelaanvaringen en near misses. Overige voorwaardelijke vorderingen en verplichtingen Schiphol Group heeft voor 2012 een verplichting van EUR 0,5 miljoen inzake Stichting het Schipholfonds en heeft geen garanties verstrekt ten behoeve van door personeel opgenomen leningen. Aan de provincie Noord-Holland is een bankgarantie verstrekt tot een bedrag van EUR 2,3 miljoen met betrekking tot betalingsverplichtingen voortvloeiend uit het besluit ‘Opslaan in ondergrondse tanks’. Inzake de cash collateral met JPMorgan heeft Schiphol Group een verplichting van EUR 14,1 miljoen zijnde het verschil tussen de verplichting in de balans en het ontvangen bedrag als onderpand. Villa Carmen Srl en Avioport SpA hebben
Jaarverslag 2012
206
bankgaranties verstrekt aan bouwondernemingen van EUR 4,4 miljoen (het aandeel van Schiphol Group betreft EUR 2,4 miljoen). Daarnaast zijn nog diverse andere claims tegen N.V. Luchthaven Schiphol (hierna de vennootschap) en/of haar groepsmaatschappijen ingediend en zijn geschillen aanhangig. Alle claims worden betwist. Over de claims en geschillen is door de vennootschap juridisch advies ingewonnen. De afloop van de onderhandelingen en/of procedures kan evenwel niet met zekerheid worden voorspeld. Dientengevolge is het op dit moment nog onvoldoende duidelijk of een en ander zal leiden tot daadwerkelijke verplichtingen voor de vennootschap en/of haar groepsmaatschappijen. Voor deze claims en geschillen is daarom per balansdatum geen voorziening opgenomen in de balans. Voorts heeft de vennootschap claims ingediend respectievelijk geschillen aanhangig gemaakt bij derden. Op dit moment is nog onvoldoende duidelijk of de vennootschap wat betreft deze zaken in het gelijk zal worden gesteld. Dientengevolge zijn voornoemde vorderingen per balansdatum niet in de balans opgenomen.
Jaarverslag 2012
207