RWA versus sprinklerbeveiliging
Sprekers
Patrick Verboven Technisch adviseur brandveiligheid
Bart van den Oetelaar Sales en project manager
Inhoud • • • • • • • • • • • •
introductie Brakel Atmos brug naar uitnodiging themamiddag doel presentatie gelijkwaardigheid werkingsprincipe RWA doelen RWA toepassingsgebieden voordelen RWA NEN 6093 (randvoorwaarden) interactie RWA met sprinkler kwaliteitsborging praktijkvoorbeelden
Introductie Brakel Atmos • Ontstaan in 1975
Internationale projecten Productie
hoofdvestiging in Uden eigen productie 10.000m2 ± 320 FTE ± 80 agentschappen in 36 landen
Introductie Brakel Atmos Veiligheid
3 pijlers
licht Energie
Lucht The benefits of nature inside
Introductie Brakel Atmos Fire Safety Engineering
Brug naar uitnodiging Brakel Atmos Marktsituatie schade preventie: • premies op dieptepunt • veel concurrentie • lastig om huidige cliënten binnen portefeuille te behouden • meerdere manieren om brandveiligheid te waarborgen Crisis: • cliënten hebben moeite met investeren in brandpreventie (verantwoordelijkheid brandpreventie ligt bij cliënt) Regelgeving: • minimale eisen tot brandveiligheid bouwbesluit 2012 (veilig afbrandscenario)
Doel presentatie •
informeren omtrent mogelijkheden RWA
•
situaties waar RWA niet mogelijk is
•
combinatie met andere brandveiligheidsystemen zoals sprinkler
•
in de presentatie zijn stellingen verwerkt om verschillende invalshoeken en meningen naar boven te laten komen. (beperkte discussie tijd)
•
extra kennis en creatieve / innovatieve mogelijkheden bieden om een beter / ander advies te kunnen uitbrengen (onderscheidend vermogen adviseur).
•
bewustwording brandveiligheid (preventie) bij klant
•
brandveiligheidsysteem ook voor dagelijks gebruik eindgebruiker
RWA en/of Sprinkler
STELLING • bouwen conform Bouwbesluit 2012 leidt tot een brandveilig gebouw
EENS
ONEENS
Werkingsprincipe RWA •
hete rook- /verbrandingsgassen stijgen op basis van thermiek en worden via het dak naar buiten afgevoerd
•
luchttoevoer onder de rooklaag
•
creëren rookvrije zone
•
m.n. hoge en grote ruimten
•
koppeling met BMI (NEN 2535)
Gelijkwaardigheid Gelijkwaardigheidsbepaling (art. 1.3 Bouwbesluit 2012) bijvoorbeeld bij: • brandcompartiment (> 1.000 of 2.500 m2) • te lange vluchtweglengte (> 30 meter) gelijkwaardigheidoplossingen: • sprinkler • RWA • overdruksysteem • FSE
Doelen RWA (Hoofd)doelen: • invulling niet besloten ruimte • vluchtwegbeveiliging • ondersteuning brandweer bij offensieve inzet (binnenaanval) • schadebeperking
Doelen RWA Invulling Niet-besloten ruimte • artikel 2.107 & 2.117 Bouwbesluit 2012 • functionele eis: ruimte moet tijdens brand voor langere tijd (30 à 60 min) kunnen worden gebruikt om te vluchten en er moeten reddings- en bluswerkzaamheden mogelijk zijn • hoe? middels toe- en afvoervoorzieningen (RWA) • prestatie-eis in toelichting voor (oneindig lang) verblijven: – stralingsflux max. 1 kW/m2 – temperatuur max. 45°C – zichtlengte min. 100 m
• VOOR VLUCHTEN MOGEN MINDER STRENGE CRITERIA WORDEN GEHANTEERD (GELIJKWAARDIG!)
Doelen RWA Vluchtwegbeveiliging: • 2,5 m rookvrij boven hoogste vluchtmogelijkheid • straling max. 2,5 kW/m2 • indien vluchten door rook: – zichtlengte ≥ loopafstand – rooktemperatuur ca. 70°C • woongebouw: vluchttijd 30 minuten • utiliteit: kortere vluchttijd (bijv. 10 min)
2,5 kW/m2
Doelen RWA Vluchtwegbeveiliging straling: • belangrijke effecten van straling: – brandwonden op de huid – angst, shock
• maximum warmtestralingsbelasting voor vluchten is sterk tijdsafhankelijk: – geen hinder: continu ca. 1 kW/m2 – geen brandwonden: enkele minuten ca. 2,5 kW/m2 (rooklaag van ca. 200 °C) – voor kortere perioden: zie figuur
• kleding en gangbare validiteitsfactoren hebben veel invloed op het effect !
tropische zon geeft max. ca. 1 kW/m2
Doelen RWA Ondersteuning offensieve inzet van de brandweer (binnenaanval): • • • • •
rooklaag ten minste 2,5 boven vloer snelle / goede risicoafweging brandweer voor offensieve binneninzet stralingsflux < 5 kW/m2 voorkomen flash-over (> 600°C) voorkomen rookgasexplosie (De Punt) schadebeperking
Doelen RWA Schadebeperking: • voorkoming secundaire branden: – meestal rooklaag boven inventaris – bij inventaris in de rook: max. ca. 200 °C i.v.m. zelfontbranding
• voorkoming bezwijken dakconstructie: – staal: < 450°C / glasdak: < 300°C – beton & hout > 1000°C
• succesvolle binnenaanval brandweer!!
Toepassingsgebieden RWA •
atria in: – woon- en zorggebouwen – scholen – kantoorgebouwen
•
industriegebouwen (met een niet te grote vuurbelasting en brandontwikkelingssnelheid m.n. productieomgevingen)
•
PGS15 ruimten
•
beursgebouwen
•
stations
•
musea
•
overdekte kinderspeeltuinen
•
parkgarages en tunnels
•
…
Voordelen RWA •
minder ontwerpbeperkingen: – (deels) vervallen brand- en/of rookscheidingen – minder trappenhuizen en/of nooduitgangen benodigd
•
RWA kan tevens worden gebruikt voor dagelijkse ventilatie en daglichttoetreding (duurzaamheid)
•
beperkte investering
STELLING • toepassing van RWA op vrijwillige basis (gebouw voldoet aan Bouwbesluit 2012) moet leiden tot een “premievoordeel” op de brandverzekering
EENS
ONEENS
Rook- en warmteafvoer (RWA) NEN 6093 “Beoordelingsmethode voor rook- en warmteafvoerinstallaties” • berekening toe- en afvoercapaciteit om een rookvrije zone te creëren • natuurlijke of mechanische afvoer i.c.m. natuurlijke toevoer Dynamische zonemodellen: • Vultijdenmodel • NEN 6055 • Ozone • CFAST
NEN 6093: voorwaarden • • • •
lengte rooksegment max. 100 m (> 60 m onderbouwd) oppervlakte rooksegment max. 2.000 m2 verschil rooklaagtemperatuur en omgevingstemperatuur ≥ 10°C voorkom uitzakken van de rook stabiele rooklaag
NEN 6093: afvoer (natuurlijk) • 1 per 200 m² dakoppervlakte bij dakhelling ≤ 12° • 1 per 400 m² dakoppervlakte bij dakhelling >12º (in nok) • min. 2,5 m vanaf buitengevel (niet zijnde randcomp.wand) • min. 5 m vanaf brandcompartimenteringswand • min. 2,5 m vanaf rookscheiding • max. 30 m tot wand of rooksegmentscheiding • rookluiken gelijkmatig verdelen
NEN 6093: afvoer (natuurlijk)
BC1
BC2 5m
rookscherm
2,5m
≤ 30m 2,5m
NEN 6093: luchttoevoer • toevoer (vanuit gevel) minimaal 1 m onder de rooklaag • maximaal 150 m vanaf tot enig punt in de RWA-ruimte • natuurlijke RWA: maximaal 50 % luchttoevoer uit “onafhankelijk” rooksegment (dak) • ten minste 2 gevels (hoek: minimaal 90°), met max. 60 % uit één gevel RS = rooksegment
luchttoevoer 50% via dak
RS1
RS2
RS3
1m
Combinatieoplossingen atria Vergroten rookbuffer: • afrolbare rookschermen / puien op bovenste verdieping(en) toepassen waardoor onderzijde rooklaag kan zakken minder RWA • rookschermen alléén aansturen bij brand lagere verdieping! rookvrije galerij
Combinatieoplossingen atria Beperken rookuitstroom vanuit aangrenzende ruimte: • glasdelen brandwerend uitvoeren • openingsbegrenzer op draairamen toepassen • deuren zelfsluitend maken (elektrische vrijloopdeurdrangers bij woningen) atrium wordt berekeningstechnisch verdieping lager • aangrenzende ruimten brandwerend afscheiden d.m.v. brandschermen
deuren zelfsluitend
Sprinkler & RWA : algemeen •
doel RWA ontvluchting, repressie (beheersen / blussen) en schadebeperking –
indien primair ontvluchting aansturing door rookdetectiesysteem
•
doel sprinkler beheersen / blussen en schadebeperking
•
installaties mogen elkaar niet nadelig beïnvloeden bij gecombineerde toepassing
Sprinkler & RWA : positieve onderlinge interactie •
RWA zorgt ervoor dat de brandweer niet wordt gehinderd door verminderd zicht
•
door RWA wordt kans op het aantal ten onrechte aangesproken sprinklerkoppen verkleind minder waterschade en sprinklerdruk blijft op peil
•
ophoping van brandbare gassen wordt verhinderd kans op vlamoverslag wordt verkleind
Sprinkler & RWA : gecombineerde toepassing •
ruimte met deels sprinkler & deels RWA (gesplitste uitvoering): – bijv. atrium / passage met relatief lage vuurbelasting grenzend aan kantoren / winkels – RWA in atrium / passage en sprinkler in kantoren / winkels – geen nadelige onderlinge beïnvloeding
•
sprinkler & RWA in één ruimte (dubbele uitvoering)
Sprinkler & RWA : gecombineerde toepassing •
uit experimenteel onderzoek blijkt dat gelijktijdig ventileren geen negatief effect heeft op aantal geactiveerde sprinklers en reactietijd
•
in overleg tussen de normcommissies voor “rookbeheersing” en “sprinklerinstallaties” en NVBR is overeenstemming bereikt voor een gecombineerde toepassing
•
de (on)mogelijkheden voor gecombineerde toepassing zijn omschreven in het boek: “Brandbeveiligingsinstallaties” van het NVBR
Sprinkler & RWA : gecombineerde toepassing
gevarenklasse HHS/HHP
ja
voor vluchten (i.p.v. RWA): voor branduitbreiding (i.p.v. SPR): • toepassen vultijdenmodel • aanbrengen brandcompartimenten • rookcompartimentering • extra uitgangen
ja
combinatie zonder meer mogelijk
nee gevarenklasse OH
combinatie niet mogelijk mogelijke oplossingen:
nee
gevarenklasse LH
combinatie niet mogelijk mogelijke oplossingen:
ja
voor vluchten (i.p.v. RWA): voor branduitbreiding (i.p.v. SPR): • toepassen vultijdenmodel • aanbrengen brandcompartimenten • rookcompartimentering • SPR opwaarderen naar OH • extra uitgangen • SPR opwaarderen naar OH
Kwaliteitsborging •
certificering volgens NCP Regeling Rookbeheersingssystemen 2002
•
Bouwbesluit 2012 : – inspectiecertificaat op grond van CCV-inspectieschema Rookbeheersingsinstallaties (1 jaar geldig) – beheer, controle en onderhoud conform NEN 2654-3
•
installatie/componenten conform NPR 6095-1:2012
Praktijkvoorbeelden Meander MC Amersfoort (sprinkler & RWA)
Praktijkvoorbeelden Rijksmuseum Amsterdam (sprinkler & RWA)
Praktijkvoorbeelden OLVG Amsterdam (sprinkler & RWA)
Praktijkvoorbeelden Flevoziekenhuis Almere (RWA)
Praktijkvoorbeelden Vixia Sittard (RWA) & Bavaria Lieshout (RWA)
Praktijkvoorbeelden
Conclusie
•
RWA is zeker een systeem dat bijdraagt aan schadebeperking
•
RWA als aanvulling op het bouwbesluit biedt een hoger brandveiligheidniveau
•
voorbeeld nemen aan omringende landen
STELLING • zou een multifunctioneel systeem (RWA/ventilatie/daglicht) de eindgebruiker eerder doen besluiten te investeren in een beter brandveiligheidniveau?
EENS
ONEENS
Einde VRAGEN ???
Doel presentatie •
informeren omtrent mogelijkheden RWA (Rook en WarmteAfvoer)
•
situaties waar RWA niet mogelijk is
•
combinatie met andere brandveiligheidsystemen zoals sprinkler
•
in de presentatie zijn stellingen verwerkt om verschillende invalshoeken en meningen naar boven te laten komen. (beperkte discussie tijd)
•
extra kennis en creatieve mogelijkheden bieden om een beter advies te kunnen uitbrengen (onderscheidend vermogen adviseur).
•
bewustwording brandveiligheid (preventie) bij klant
•
brandveiligheidsysteem ook voor dagelijks gebruik eindgebruiker