Rudi Caron Diabetesteam Gasthuisberg Leuven
Diabetes: also a global disease… Estimated global prevalence of diabetes
In België :vandaag heeft 1/12 mensen diabetes
151 million 2000
285 million 347 2010 2008
International Federation. IDF Diabetes Atlas. Fourth Edition. 2010 Danaei et al. Diabetes Lancet 2011;378: 31–40
438 million 2030
Global rise in diabetes mirrors increases in obesity and physical inactivity
Overweight Obese
Global obesity forecast World population (billions)
2.3 billion Ageing population
1.6 billion
Urbanisation
Dietary changes
700 million
400 million Reduced physical activity
2005 World Health Organization
2015
Wat is Diabetes Mellitus? Glucose = brandstof.
Glucose
energie insuline
-cellen van de pancreas produceren insuline.
Sleutel-Slot: Geen Diabetes.
Sleutel-Slot: Diabetes.
Sleutel-Slot: Behandeling.
Classificatie Diabetes (1). 1.
Type 1 Diabetes Mellitus (jeugddiabetes). . Plots optreden symptomen. . Vaak <40 jaar . Definitieve vernietiging ßcellen. . Insuline afhankelijk. . Normaal gewicht. . 15 – 20% van de diabetespatiënten. . 3/1000 Belgen.
Classificatie Diabetes (2). 2.
Type 2 Diabetes Mellitus. . Traag verloop. . >40 jaar. . Onvoldoende vrijzetting insuline en/of insulineresistent. . Overgewicht. . 75 – 85% van alle diabetespatiënten. . 2/100 Belgen.
Classificatie Diabetes (3). 3.
Specifieke Typen Diabetes. o.a. . t.g.v. geneesmiddelen (cortisone,…) . erfelijke syndromen (Down syndroom) . aandoeningen van de pancreas . infecties (vb. rubella in baarmoeder opgelopen)
4. 2011
Zwangerschapsdiabetes.
Zwangerschapsdiabetes: Risico op Latere DM Type 22.
O'Sullivan et al. 1975
Behandeling diabetes Behandeling van diabetes mellitus (ongeacht type) bestaat uit:
1. 2.
3. 4. 5.
Glycemiecontrole. Dieet ( eventueel vermagering) en/of medicatie en/of insuline injecties Educatie Lichaamsbeweging Follow up. Behandeling = individueel.
09-03-2011
Behandeling diabetes Behandeling van diabetes mellitus (ongeacht type) bestaat uit:
1.
Glycemiecontrole.
2.
Dieet ( eventueel vermagering) en/of medicatie en/of insuline injecties Educatie Lichaamsbeweging Follow up.
3. 4. 5.
Behandeling = individueel.
09-03-2011
Glycemiecontrole Goede glycemische controle om LT complicaties te voorkomen, uit te stellen of de progressie ervan af te remmen. • Glycemie
< 60 mg/dl = hypoglycemie • Glycemie 80 – 150 mg/dl = optimaal • Glycemie 150 – 180 mg/dl = matig • Glycemie >250 mg/dl = hyperglycemie
09-03-2011
Glycemiecontrole • Noodzakelijk ter evaluatie van de behandeling. • Bij voorkeur glycemiedagprofielen (8-12-17-22u) • Hemoglobine A1c = evaluatie instrument.
Gemiddelde glycemische regeling van de laatste 2 maanden. Streefwaarde: 7% – 7.5%
09-03-2011
Bij iedere 1% daling in HbA1c: Sterfgeval tgv diabetes: ↓ 21% Hartinfarct: ↓14% Micro-vasculaire complicaties: ↓37% Perifeer vasculair lijden : ↓43% ( ogen en nieren)
Behandeling Diabetes Behandeling van diabetes mellitus (ongeacht type) bestaat uit: 1.
Glycemiecontrole.
2.
Dieet ( eventueel vermagering) en/of medicatie en/of insuline injecties
3. 4. 5.
Educatie Lichaamsbeweging Follow up.
Behandeling = individueel.
09-03-2011
Voeding Doel: Type 1: klemtoon op evenwichtige verdeling/gezonde voeding.
Type 2: • • • • •
09-03-2011
optimaliseren van metabole controle preventie van complicaties verkrijgen van een aanvaardbaar lichaamsgewicht vaak nadruk op vermageren
Behandeling Diabetes Behandeling van diabetes mellitus (ongeacht type) bestaat uit:
3.
Glycemiecontrole. Dieet ( eventueel vermagering) en/of medicatie en/of insuline injecties Educatie
4.
Lichaamsbeweging
5.
Follow up.
1. 2.
Behandeling = individueel.
09-03-2011
Lichaamsbeweging Gezondheidseffecten regelmatige beweging: • goed voor hart- en bloedvaten (gunstig effect
op cholesterol, bloeddruk) • maakt het lichaam gevoeliger aan insuline lagere bloedsuikers • Calorieverbruik • Fitheid : spierkracht, flexibiliteit, gunstig psychologisch effect Levenskwaliteit !!! 09-03-2011
Diabetesbehandelingen Anno 2009 – 2010 (type 2)
Incretine Mimetica Orale combinatietherapie Orale monotherapie Voeding en leefstijladviezen
09-03-2011
Insuline behandeling
O.A.D Sulfonylurea
Biguaniden
Minidiab, Diamicron, Euglucon, Daonil,… insulinesecretie
Glucophage en Metformax. insulineresitentie
Type 2 DM
Obesitas
½ uur voor hoofdmaaltijd
Tijdens of na hoofdmaaltijd
Nuchter: geen medicatie (hypogevaar)
Geen risico op hypo’s.
09-03-2011
O.A.D Gliniden
Gliptines
Novonorm
Januvia, Galvus, Onglyza
insulinesecretie
insulinesecretie verzadigingsgevoel glucagonproduktie
Type 2 DM
Type 2 DM
Net voor de maaltijd
Met of zonder voedsel
Niet eten=geen tablet nemen (hypogevaar)
Geen hypogevaar
09-03-2011
09-03-2011
Effecten van GLP-1 effect op bloedglucose •verbetering van de insulineafgifte*
•remming van de glucagon-afgifte* * beide glucose-afhankelijk pancreas lever
effect op gewicht •beperking van brein voedselinname
• roept verzadigingsgevoel op in de hersenen • vertraagt de motiliteit (maagontlediging)
maagdarmstelsel
•remming glucoseproductie door de lever Bij diabetes type 2 is er een tekort aan GLP-16,7 09-03-2011
BYETTA 2xdaags injectie, start 1 maand 2 x/d 5 ug daarna 2 x/d 10 ug.
Pennen van 5 en 10 ug/injectie
09-03-2011
VICTOZA Start 1 week 1 x 0.6 mg/d Daarna 1x 1.2 mg/d
6 mg/ml in een voorgevulde pen
