RRBOUWRAPPORT 140. Algemene BouwplaatsKosten (ABK) van B&U-projecten 2010

RRBOUWRAPPORT 140

Algemene BouwplaatsKosten (ABK) van B&U-projecten 2010 samenvatting

1

RRBOUWRAPPORT 140 - SAMENVATTING Algemene BouwplaatsKosten (ABK) van B&U-projecten 2010 In opdracht van de Stichting Rationalisatie Bouw (RRBouw), de researchstichting van Bouwend Nederland, is het onderzoek naar ABK uitgevoerd door: • Dhr. drs. F.J. Jansen, Economisch Instituut voor de Bouw (EIB), Amsterdam • Dhr. W. Brandhorst, MML Benchmarkadvies, Maarssen Vanuit Stichting RRBouw is het onderzoek begeleid door: • Mevr. drs. N.N. van Dalen MC, Bouwend Nederland, Zoetermeer Het onderzoek is inhoudelijk ondersteund door een begeleidingscommissie: • Dhr. R.M. van Essen, A.C. Borst Bouw B.V., Castricum • Dhr. H.M.G. Versleijen, Haegens Bouw Horst B.V., Horst • Dhr. E.G.M. van Zijl, Mens-Zeist Bouw B.V., Zeist • Dhr. B.H.F. Wolferink, Olde Rikkert B.V., Oldenzaal Tevens hebben benchmarkgroepen van Bouwend Nederland dit onderzoek ondersteund met inhoudelijk advies en aanvullende informatie. Daarnaast hebben een groot aantal bedrijven deelgenomen aan het pilotonderzoek en het daadwerkelijke onderzoek. Langs deze weg wil Stichting RRBouw alle personen die hebben meegewerkt aan dit onderzoek hartelijk bedanken. Bij het samenstelling van dit rapport is door Stichting Research Rationalisatie Bouw en de organisaties die daaraan in opdracht van de stichting hebben meegewerkt een zo groot mogelijke zorgvuldigheid betracht. Hoewel aan deze uitgave de uiterste zorg is besteed, kan voor de aanwezigheid van eventuele onjuistheden en onvolledigheden niet worden ingestaan. Stichting RRBouw aanvaardt deswege geen aansprakelijkheid. Door de Stichting Research Rationalisatie Bouw kan geen aansprakelijkheid worden aanvaard indien gegevens uit dit rapport niet mochten leiden tot het bedoelde resultaat of aanleiding mochten geven tot enigerlei schade. Deze uitsluiting van aansprakelijkheid geldt eveneens voor medewerkers die in opdracht van de stichting of van de ingeschakelde organisaties en/ of bedrijven aan de samenstelling van deze rapportage hebben meegewerkt. De in deze publicatie beschikbaar gestelde informatie kan worden gekopieerd voor persoonlijk gebruik, met uitsluiting van elke verdere verveelvoudiging, distributie, commercialisatie of exploitatie onder derden, tenzij met voorafgaande toestemming van de auteur en/ of Stichting RRBouw. Het volledige RRBouwrapport Algemene BouwplaatsKosten is te downloaden op www.bouwendnederland.nl onder Publicaties > RRBouw. Zoetermeer, februari 2011 Stichting Research Rationalisatie Bouw Postbus 340 2700 AH ZOETERMEER ISBN: 978-90-78963-14-1

2

1. Doel, aanleiding en opzet van het onderzoek 1.1 Doel en aanleiding van het onderzoek Algemene BouwplaatsKosten (ABK) zijn onderdeel van de totale kosten van een bouwproject. Het gaat om kosten die te maken hebben met de inrichting en instandhouding van de bouwplaats als tijdelijke productielocatie. Deze kosten hangen niet samen met de verschillende onderdelen van een project en kunnen om die reden niet per project worden toegekend. Doel van het onderzoek is om, uitgaande van recent uitgevoerde projecten van verschillende type, aard en omvang, aan te tonen hoe de hoogte en samenstelling van de ABK hiermee variëren. In de praktijk is lang niet altijd duidelijk hoe hoog de ABK zijn, waaruit zij zijn samengesteld en hoe zij tussen projecten verschillen. Dit onderzoek verschaft bouwbedrijven informatie over de ABK, waarbij is uitgegaan van een uniforme definitie en het Standaardmodel ABK, waarin de kosten naar functie zijn gerubriceerd. Het onderzoek geeft inzicht in het verschil in hoogte van de ABK, afhankelijk van type, aard en grootte van de bouwprojecten. Het komt daarnaast regelmatig voor dat opdrachtgevers inzicht willen hebben in de omvang van de ABK op een moment, dat nog veel onbekend is over de wijze waarop en de omstandigheden waaronder een project moet worden uitgevoerd. Desalniettemin wordt aan het bouwbedrijf vaak gevraagd vooraf opgave te doen van de omvang van de ABK. Dit schept behoefte aan inzicht in de mate waarin de ABK samenhangt met bepaalde kenmerken van bouwprojecten. Op basis van dit inzicht kan, vooraf, beter een beeld worden verkregen van de omvang van de ABK van een bepaald project. Het onderzoek zal bedrijven uitdagen om tot een nauwkeuriger toekenning van de ABK te komen en de uitkomsten daarvan te toetsen aan de uitkomsten van het onderzoek. Als blijkt dat bedrijven structureel hogere percentages kennen dan de landelijke uitkomsten, zal dit bij die bedrijven kunnen leiden tot verbetering van de ABK.

1.2 Opzet van het onderzoek Voor de opzet van het onderzoek zijn drie stappen doorlopen. In de eerste stap is het Standaardmodel Algemene BouwplaatsKosten geconstrueerd. Het Standaardmodel ABK sluit aan op de gangbare bouwkostennormering volgens NEN 2634: 2002 en volgt grotendeels een indeling van de ABK in rubrieken en kostensoorten, zoals door RRBouw op grond van onderzoek in 2003 is opgesteld. In de tweede stap is de vragenlijst en de checklist getest bij een beperkt aantal bedrijven (pilotonderzoek). De derde stap betreft de uitvoering van het hoofdonderzoek: een schriftelijke enquête onder bouwbedrijven, werkzaam in de sector b&u, en met ten minste 20 werknemers in dienst. Het volledige RRBouwrapport Algemene BouwplaatsKosten is te downloaden op www.bouwendnederland.nl onder Publicaties > RRBouw.

3

2. Het Standaardmodel Algemene BouwplaatsKosten 2.1 Definitie Algemene BouwplaatsKosten (ABK) Aan het Standaardmodel ABK ligt de volgende ABK-definitie ten grondslag: “Algemene BouwplaatsKosten zijn kosten, die direct samenhangen met het bouwobject, maar geen direct verband hebben met de onderdelen van het bouwobject. ABK zijn kosten van voorzieningen, productiemiddelen en daaraan verbonden arbeid, die: - in het project worden gebruikt, - niet direct aan onderdelen van het bouwobject kunnen worden toegerekend, - die niet in het project achterblijven.”

2.2 De plaats van ABK in de begroting Figuur 2.2 geeft een beeld van de plaats van de ABK in de begroting van een bouwproject. Daaruit blijkt dat de ABK onderdeel zijn van de totale directe kosten van een bouwproject en niet verward moeten worden met de algemene bedrijfskosten (AK), die geen projectgebonden kosten zijn. De ABK zijn in het onderzoek weergegeven als een percentage van de totale directe projectkosten, exclusief het aandeel van de ABK daarin: dus als percentage van het totaal van de begrotingsonderdelen 1 tot en met 4.

Figuur 2.2 Begrotingsopbouw van een te realiseren bouwproject Nr. Projectgebonden kosten 1. Kosten van directe materialen € 2. Kosten van onderaanneming € 3. Kosten van directe arbeid (eigen personeel) € 4. Materieelkosten, direct toerekenbaar € 5. Subtotaal nr. 1 t/m 4 Algemene BouwplaatsKosten (ABK) 6. % van nr. 5 7. Totale directe projectkosten Niet projectgebonden kosten 8. Algemene bedrijfskosten (AK) % van nr. 7 9. Totale projectkosten Overige opslagen 10. Niet- calculeerbare risico’s % van nr. 9 11. Winst % van nr. 9+10 12. Stelposten, indien van toepassing 13. Aanbiedingsprijs (aanneemsom)

4

€ € € € € € € € €

2.3 Standaardmodel Algemene BouwplaatsKosten Het Standaardmodel ABK bestaat uit acht rubrieken. De eerste rubriek omvat de kenmerken van een project (type, aard en grootte). In de overige zeven rubrieken zijn de ABK naar bouwplaatsfuncties onderscheiden en omvatten éénmalige en tijdgebonden kosten. Figuur 2.3 geeft een overzicht van het model. Een volledig overzicht met checklist treft u in het RRBouwrapport Algemene BouwplaatsKosten, welke is te downloaden op www.bouwendnederland.nl onder Publicaties.

Figuur 2.3 Standaardmodel Algemene BouwplaatsKosten (ABK)

Rubriek 1 Projectkenmerken Type Aard Grootte

Rubriek 2 ABK m.b.t. leidinggevend en ondersteunend personeel Tijdgebonden kosten 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8

Projectleiding Uitvoering Werkvoorbereiding Calculatie Inkoop Werkenadministratie Kopersbegeleiding

Loon- en salariskosten, inclusief reis-, verblijf- en parkeerkosten

Rubriek 3 ABK m.b.t. voorzieningen voor leidinggevend, ondersteunend en uitvoerend personeel op de bouwplaats Eénmalige kosten Inrichtings- en ontruimingskosten 3.1 3.2 3.3

Voorzieningen voor tijdelijke accommodaties Voorzieningen communicatie en databeheer Voorzieningen voor VGA (veiligheid, gezondheid)

Tijdgebonden kosten Gebruiks- en verbruikskosten, huur en/ of afschrijving

Rubriek 4 ABK m.b.t. inrichting en beheer van het bouwterrein en het bouwwerk Eénmalige kosten

Inrichtings- en ontruimingskosten

Rubriek 5 ABK m.b.t. transport en logistiek

Eénmalige kosten


Rubriek 6 ABK m.b.t. tijdelijke aansluitingen

Eénmalige kosten


Rubriek 7 ABK m.b.t. inzet klein materieel

Eénmalige kosten


Tijdgebonden kosten Gebruiks- en verbruikskosten, huur en/ of afschrijving Tijdgebonden kosten Gebruiks- en verbruikskosten, huur en/ of afschrijving Tijdgebonden kosten Gebruiks- en verbruikskosten, huur en/ of afschrijving Tijdgebonden kosten Gebruiks- en verbruikskosten, huur en/ of afschrijving

Rubriek 8 ABK m.b.t. alle overige voorzieningen, voor zover niet in voorgaande posten begrepen Eénmalige kosten


Tijdgebonden kosten Gebruiks- en verbruikskosten, huur en/ of afschrijving

5

3. Uitkomsten Algemene BouwplaatsKosten In dit onderzoek zijn van 103 bouwprojecten financiële gegevens aangeleverd door 79 bouwbedrijven, alle werkzaam in de B&U. De 103 projecten zijn onderscheiden naar type (woningbouw en utiliteitsbouw), projectaard (nieuwbouw en herstel, verbouw, (groot) onderhoud en renovatie) en grootte (aanneemsom). Onderstaand treft u de belangrijkste uitkomsten.

3.1 ABK opslagpercentage van alle B&U-projecten De ABK van alle 103 B&U-projecten (projecten met een aanneemsom tussen € 250 duizend en € 10 miljoen) bedroegen gemiddeld 13,0 % van de totale directe projectkosten, exclusief het aandeel van de ABK daarin (zie figuur 3.1). De grootste bijdrage aan dit percentage komt van loon- en salariskosten van leidinggevend en ondersteunend personeel: 6,3 %-punt (rubriek 2). Voorzieningen voor transport en logistiek maken voor 2,2 %-punt deel uit van het totale ABK- percentage (rubriek 5). Kosten van inrichting en beheer van de bouwplaats omvatten 1,4 %-punt van de ABK (rubriek 4). Voorzieningen voor personeel op de bouwplaats (rubriek 3) maken voor 1,1 %-punt deel uit van de ABK. De aandelen van de kosten van Tijdelijke aansluitingen (rubriek 6), Inzet van klein materieel (rubriek 7) en Overige voorzieningen (rubriek 8) zijn elk minder dan 1 %-punt van de ABK.

Opslag % ABK

Figuur 3.1 Alle B&U-projecten Gemiddeld opslagpercentage1) voor ABK en de samenstelling van het opslagpercentage 14

13,0%

12

0,7 0,7 0,6

10

2,2

8

1,4

Rubriek 6 Tijdelijke aansluitingen

1,1

Rubriek 5 Transport&Logistiek

6 4

6,3

Rubriek 8 Overige voorzieningen Rubriek 7 Inzet klein materieel

Rubriek 4 Inrichting&Beheer bouwterrein

2

Rubriek 3 Voorzieningen personeel op de bouwplaats

0

Rubriek 2 Salariskosten L&Opersoneel

Alle projecten (103)

6

1)

In procenten van de totale directe bouwkosten, exclusief de ABK daarin. Gewogen op basis van de directe bouwkosten.

3.2 Samenstelling van rubriek 2 van de ABK van alle B&U-projecten De loon- en salariskosten van leidinggevend en ondersteunend personeel, het belangrijkste onderdeel van de ABK, bestaat voornamelijk uit personeel dat: • • •

uitvoerende functies uitoefent: 53% van de ABK m.b.t. loon- en salariskosten, betrokken is in de werkvoorbereiding: 22% van de ABK m.b.t. loon- en salariskosten, en tot de projectleiding behoort: 16% van de ABK m.b.t. loon- en salariskosten en (zie figuur 3.2).

Figuur 3.2 Alle B&U-projecten Samenstelling van de ABK m.b.t. loon- en salariskosten van leidinggevend en ondersteunend personeel naar functie Alle projecten

Uitvoering Werkvoorbereiding

22% Projectleiding 53%

Inkoop

16%

Calculatie Werkenadministratie

4%

1%

2% 2%

Kopersbegeleiding

3.3 ABK opslagpercentage in de woningbouw naar projectaard

 Voor nieuwbouwprojecten in de woningbouw is het ABK-percentage 13,6. 

Voor projecten in de herstel, verbouw, (groot)onderhoud en renovatie in de woningbouw is het ABK-percentage 13,1.

Verhoudingsgewijs is het aandeel van de belangrijkste ABK-kostenpost (loon- en salariskosten van leidinggevend en ondersteunend personeel groter in de herstel en verbouw dan in de nieuwbouw (zie figuur 3.3).

7

Figuur 3.3 Woningbouw Gemiddeld opslagpercentage1) voor ABK en de samenstelling van het opslagpercentage

16 14

13,6%

13,1%

Rubriek 8 Overige voorzieningen Rubriek 7 Inzet klein materieel

Opslag % ABK

12 Rubriek 6 Tijdelijke aansluitingen

10


8 6


4


2 0 Nieuwbouw

1)

Herstel, verbouw, onderhoud



3.4 ABK opslagpercentage in de utiliteitsbouw naar projectaard

 Voor nieuwbouwprojecten in de utiliteitsbouw is het ABK-percentage 11,7.  Voor projecten in de herstel, verbouw, (groot)onderhoud en renovatie in de utiliteitsbouw is

het ABK-percentage 13,1.

Ook in de utiliteitsbouw is het ABK-aandeel van de loon- en salariskosten van leidinggevend en ondersteund personeel in de herstel en verbouw groter dan in de nieuwbouw.

8

Figuur 3.4 Utiliteitsbouw Gemiddeld opslagpercentage1) voor ABK en de samenstelling van het opslagpercentage 14

Opslag % ABK

12

13,1% 11,7%

Rubriek 7 Inzet klein materieel

10

Rubriek 6 Tijdelijke aansluitingen

8

Rubriek 5 Transport&Logistiek 6 4


2


0


Nieuwbouw

Rubriek 8 Overige voorzieningen

1)

Herstel, verbouw, onderhoud


3.5 ABK opslagpercentage van alle B&U-projecten naar projectgrootte De ABK-opslagpercentages variëren ook met de grootte van de projecten (zie figuur 3.5). De opslagpercentages liggen bij kleine projecten (projecten met een aanneemsom tussen € 250 duizend en € 1 miljoen) gemiddeld hoger dan bij middelgrote projecten (aanneemsom tussen € 1 miljoen en 5 miljoen) en grote projecten (aanneemsom tussen € 5 miljoen en € 10 miljoen). De verschillen worden vooral bepaald door het verschil in aandeel in de ABK van de loon- en salariskosten van leidinggevend en ondersteunend personeel. Dit daalt bij toenemende projectgrootte. Het tegenovergestelde zien we bij het aandeel van de kosten van transport en logistiek. Dit aandeel is betrekkelijk groot bij de grote projecten en neemt af wanneer projecten kleiner worden.

9

Figuur 3.5 Projectgrootte Gemiddeld opslagpercentage1) voor ABK en de samenstelling van het opslagpercentage van alle B&U-projecten 18

16,5%

Rubriek 8 Overige voorzieningen

16 13,3%

Opslag % ABK

14

12,1%2

12

Rubriek 7 Inzet klein materieel Rubriek 6 Tijdelijke aansluitingen

10


8


6 4 2


0


0,250-1,0

1,0-5,0

5,0-10,0

Projectgrootte (mln €)

1)

In procenten van de totale directe bouwkosten, exclusief de ABK daarin. Gewogen op basis van de directe bouwkosten. 2) Het betreft hier uitsluitend nieuwbouwprojecten.

3.6 Samenvattend overzicht uitkomsten ABK De tabellen 3.6.1 tot en met 3.6.3 geven een samenvattend overzicht van de ABK-opslagpercentages naar projectaard (nieuwbouw of herstel en verbouw) en projectgrootte (volgens aanneemsommen). Tabel 3.6.1 geeft de ABK- percentages voor het totaal van de projecten. Tabel 3.6.2 betreft de uitkomsten voor de woningbouwprojecten en tabel 3.6.3 betreft de utiliteitsbouwprojecten. In het volledige rapport zijn de uitkomsten nog verder uitgesplitst naar de verschillende rubrieken en opbouw hiervan. Ook wordt ingegaan op verschillen in ABK o.b.v. type, aard en grootte van de projecten. Daarnaast kan ook de projectlocatie en toegepaste bouwtechniek aanleiding geven tot verschillen in de ABK. Zo is er bijvoorbeeld een verschil tussen het bouwen in de binnenstad van een grote stad ten opzichte van buitenstedelijk bouwen. Deze zijn in dit onderzoek niet nader uitgelicht, aangezien een eenduidig onderscheid niet goed mogelijk is gebleken. In begrotingen worden ABK, die te maken hebben met buitengewone (door de locatie bepaalde) omstandigheden, vaak afzonderlijk opgegeven. Een verdere toelichting treft u in het volledige rapport.

10

Tabel 3.6.1 Algemene BouwplaatsKosten (ABK) van alle projecten als percentage van de totale directe projectkosten1), exclusief het aandeel van de ABK daarin, naar projectaard Alle projecten Projectgrootte (aanneemsom x € 1.000)

Nieuwbouw % ABK 17,6 13,5 12,1 12,8

250 - < 1.000 1.000 - < 5.000 5.000 - < 10.000 Totaal 1) 2)

Herstel, verbouw, (groot)onderhoud, renovatie % ABK 14,3 12,7 . 13,1

Totaal alle projecten

% ABK 16,5 13,3 12,12 13,0

Gewogen op basis van de directe bouwkosten. Het betreft hier uitsluitend nieuwbouwprojecten.

Tabel 3.6.2 Algemene BouwplaatsKosten (ABK) van woningbouwprojecten als percentage van de totale directe projectkosten1), exclusief het aandeel van de ABK daarin, naar projectaard Woningbouw Projectgrootte (aanneemsom x € 1.000)

Nieuwbouw % ABK 17,8 14,4 12,7 13,6

250 - < 1.000 1.000 - < 5.000 5.000 - < 10.000 Totaal 1) 2)


Totaal woningbouw

% ABK 16,0 14,3 12,72 13,5


Tabel 3.6.3 Algemene BouwplaatsKosten (ABK) van utiliteitsbouwprojecten als percentage van de totale directe projectkosten1), exclusief het aandeel van de ABK daarin, naar projectaard Utiliteitsbouw Projectgrootte (aanneemsom x € 1.000)

Nieuwbouw

250 - < 1.000 1.000 - < 5.000 5.000 - < 10.000 Totaal 1) 2)

% ABK 17,8 12,1 11,0 11,7


Totaal utiliteitsbouw

% ABK 17,1 12,2 11,02 11,9


Voor verdere uitsplitsingen, toelichtingen en ABK-profielen wordt verwezen naar het volledige RRBouwrapport Algemene BouwplaatsKosten, welke is te downloaden op www.bouwendnederland.nl onder Publicaties > RRBouw.

11

RRBOUWRAPPORT 140. Algemene BouwplaatsKosten (ABK) van B&U-projecten 2010

Recommend Documents