Deze presentatie is louter ter informatie. Professional-Consulting® kan niet verantwoordelijk gesteld worden voor de onvolledigheid of niet correct zijn van deze informatie
Praktijkgerichte sessie milieureglementering “Opslag van gevaarlijke producten (Vlarem, Vlarema en CLP) ” donderdag 28 januari 2016 – CNH Zedelgem Oscar Moonen oscar.moonen @ professional-consulting.be GSM 0473/21.44.16 PROFESSIONAL-CONSULTING bvba
Dronckaertstraat 590 – 8930 MENEN-Lauwe Tel. 056 / 42.40.89 – Fax. 056 / 41.28.93 BTW 0 883.294.371 – Fortis 001-4982611-88 – RPR Kortrijk www.professional-consulting.be -
[email protected] Erkenningsnummer KMO-Subsidies: Pijler Opleiding: DV.O104924 - Pijler Advies: DV.A104938
Programma
Er is geen recente VIB (veiligheidsinformatieblad) voorhanden, CLP aanpassing 1 juni 2015. Hoe onder de juiste rubriek laten vergunnen ?
VIB •
Kan niet het geval zijn voor stoffen, mogelijks voor mengsels
•
Niet alle “aanwezigheid” van gevaarlijke producten vereisen VIB / Vergunning – – – – –
•
Kleinhandelshoeveelheden <30L / 30kg ; <5.000l / 5.000kg Winkels Dagverbruik Afvalstoffen ….
Fabrikant / Importeur moet VIB ter beschikking stellen voor aankoop – – –
•
enkel
Enkel aan downstream user (vele “gebruikers” zijn echter geen downstream users) Hoeft voor Vlaanderen niet meer altijd in het nederlands (let up NL verschilt van BE) VIB aangetekend opgevraagd ?
Als toch nodig: – – – –
Zoeken op www (andere fabrikanten, andere landen, gelijkaardige producten) Omzetten van oude msds Gebruik maken van info beschikbaar van stoffen voor afleiden indeling mengsels http://echa.europa.eu/nl/information-on-chemicals
• Geregistreerde stoffen
CLP indeling van stoffen
•
Voorbeeld primer verf
H204
Ontplofbare stoffen, subklasse 1.5
H205
geen pictogram
geen indeling
geen pictogram
geen indeling
geen pictogram
geen indeling
H220
Ontvlambare aerosolen, categorie 1
H222
Ontvlambare vloeistoffen, categorie 1
H224
Ontvlambare vloeistoffen, categorie 2
H225
Ontvlambare vaste stoffen, categorie 1
H228
Ontvlambare vaste stoffen, categorie 2
H228
Ontvlambare aerosolen, categorie 2
H223
Ontvlambare vloeistoffen, categorie 3
H226
Ontvlambare aerosolen, categorie 2
H223
Ontvlambare vloeistoffen, categorie 3
H226
Pyrofore vloeistoffen, categorie 1
H250
Pyrofore vaste stoffen, categorie 1
H250
Waarschuwing
Ontvlambare gassen, categorie 1
(R12)
Gevaar / Waarschuwing
Ontplofbare stoffen, subklasse 1.6
(R12) R12 R11 (R11) (R11)
geen pictogram
(R10)
geen pictogram, vlampunt 56-60°C
geen indeling
R10
R17 R17
Stoffen en mengsels die in contact met water ontvlambare gassen ontwikkelen, categorieën 1, 2
H260, H261
en categorie 3
H261
Zelfontledende stoffen en mengsels type B
H241
Zelfontledende stoffen en mengsels type C, D
H242
en type E, F
H242
Voor zelfverhitting vatbare stoffen en mengsels,
(R15), (R15) (R15) R11 R11
categorie 1
H251
en categorie 2
H252
Organische peroxides, type B
H241
R7
Organische peroxides type C, D
H242
R7
Organische peroxides type E, F
H242
Oxiderende gassen, categorie 1
H270
Oxiderende vloeistoffen, categorieën 1, 2
H271, H272
en categorie 3
H272
Oxiderende vaste stoffen, categorieën 1, 2
H272, H272
en categorie 3
H272
Ontplofbaar
Ontplofbare stoffen, subklasse 1.4
Zeer licht ontvlambaar
H240, H241
Licht ontvlambaar
Organische peroxides, type A, B
(R2, R3)
Ontvlambaar
H240, H241
Licht ontvlambaar
Zelfontledende stoffen en mengsels, type A, B
Licht ontvlambaar
H201, H202, H203
Gevaar
H200
Ontplofbare stoffen, subklassen 1.1 tot 1.3
Waarschuwing
Instabiele ontplofbare stoffen
Gevaar
•
Oxiderend
ADR indeling gekend
•
R8 R8, R9 R8, R9
Oxiderend
•
Gebruik van etiket
Ontplofbare stoffen:
Gevaar / Waarschuwing
•
Gebruik omzettingstabel R-zinnen Vlampunt
Elementen van etikettering OUD
Gevaar / Waarschuwing
– – –
Elementen van etikettering NIEUW **
Gassen onder druk •
Samengeperste gassen
H280
•
Vloeibaar gemaakte gassen
H280
•
Sterk gekoelde vloeibare gassen
H281
•
Opgeloste gassen
H280
Bijtend voor metalen, categorie 1
*Gebaseerd op Bijlage I van Verordening 1272/2008/EG voor alle gevaarcategorieën met EU-GHS pictogram, gewijzigd door verordening 286/2011
FEDERALE OVERHEIDSDIENST WERKGELEGENHEID, ARBEID EN SOCIAAL OVERLEG
H290
**Gebaseerd op de conversietabel van Bijlage VII van Verordening 1272/2008/EG, gewijzigd door verordening 286/2011
Waarschuwing
Omzetten op basis van oude MSDS
Gevarenklassen en -categorieën *
geen pictogram
geen indeling
Waarschuwing
•
GEVAARLIJKE PRODUCTEN: nieuwe etikettering: concordantietabel (1)
VIB
FYSISCHE GEVAREN
geen pictogram
geen indeling
***Specific Target Organ Toxicity, specifieke doelorgaantoxiciteit
VIB – ADR etikettering
VIB
VIB
VIB
Wat adviseren we naar de exploitant ivm opslag biologische oliën (geen gevaarlijke stoffen), moet dit op een inkuiping? Vergunningsplichtig ? Onder welk een rubriek moet een opslagtank van afvalolie worden vergund? Afvalolie heeft geen gevarensymbool. Bijkomend : stel dat het afvalolie is van biologische oliën, is dit dan nog vergunningsplichtig? Dit komt bijvoorbeeld voor bij “handel in tuinbouwmachines
biologische (afval)oliën •
Afvalstoffen zijn geen gevaarlijke producten cfr. Rubriek 17 (ongeacht indien vloeibaar, gevaarlijk, ...)
•
Wat is biologische olie ? (olie gewonnen zonder gebruik van pesticiden, ...)
•
Doch mogelijks wel onder rubriek 6.4
“brandbare vloeistoffen”: vloeistoffen op basis van etikettering niet gekenmerkt door een gevarenpictogram volgens de CLP-verordening met een vlampunt hoger dan 60 °C tot en met 250 °C of vloeibare brandstoffen op basis van etikettering niet gekenmerkt door gevarenpictogram GHS02 volgens de CLP-verordening met een vlampunt hoger dan 60 °C tot en met 250 °C – –
• • •
afvalolie met vlampunt <60°C of >250°C à geen indeling olie met vlampunt <60°C of >250°C à wel indeling (rubriek 17.3.2. of rubriek 6.4)
Dus frituurolie, biologische oliën, afvaloliën à rubriek 6.4 Smeervet (vast) met symbool à 17.3 Voorwaarden ongeveer gelijk als opslag P3/P4
CLP overzicht wijzigingen en overzicht van de meest voorkomende rubrieken aangepast aan nieuwe rubriekennrs
?
CLP • •
Gebruik brochures CLP in de praktijk van LNE Gebruik omzettings excel
Inventarisatie gevaarlijke producten
INVENTARIS GEVAARLIJKE PRODUCTEN
CLP Veel voorkomende wijzigingen: Brandbare vloeistoffen met vlampunt >60°C (inclusief bvb. Frituuroliën) 17.3.6 of 17.3.7. à 6.4 Aerosolen (gashouder met afgiftesysteem): (16.7) à 17.1.1. Gassen in verplaatsbare houders (ook CO2 in horeca): 16.7 à 17.1.2. Solvent gebaseerde verven - à 17.3.2.1. & 17.3.6./7 & 17.3.8. Mazout, diesel, stookolie Vlampunt tussen 55 en 75°C Soms met (biodiesels) soms zonder GHS02
Oplossing vergunnen onder rubriek 6.4 en rubriek 17.3.2.1.1 Brandstoffen enkel op basis van Vlampunt (idem vroeger)
CLP
CLP
CLP • Voorbeeld van veel gebruikte gevaarlijke producten:
• Bedrijven met een spuitinrichting en die spuiten met solventen. Hoe gaat een bedrijf hiermee om? • waar moet je letten bij de evaluatie van de Vlarem II voorwaarden bij een spuitcabine?
* hoe ziet een solventboekhouding eruit? • Afzuiging met zuivering (wanneer wel/niet nodig) van rookkamer (bv. hout roken met ammoniak), of andere gesloten ruimten (bv spuitcabines) • metaalbewerkingsinrichtingen en garages met spuitinrichting. Hoe te beoordelen?
Spuitcabines Algemeen • Verven op solventen nog steeds courant gebruikt, vaak geen kwalitatief vervangend product op waterbasis. • Watergedragen verven bevatten ook solventen • Bij duurzaamheid dient ook rekening te worden gehouden met leeftijd/houdbaarheid van de laklaag tov gebruik product à Solventverven niet per definitie “slecht” à Veel bedrijven spuiten nog zonder cabine, … à Kunnen verven niet met de rol aangebracht worden ipv spuitbussen (nu explicite rubriek voor aerosolen, ...)
Spuitcabines Wanneer afzuiging met zuivering nodig: • Indien opgelegd door Vlarem voorwaarden / BBT • Niet voldoen aan emissiegrenswaarden (zonder zuivering) • •
Verdunnen is niet zuiveren Watergordijn voor solvent gedragen verven ?
•
Milieu versus welzijn: garandeert bouwer zowel blootstellingslimieten alsook emissiegrenswaarden (bij welke belasting, …) ATEX keuring
•
Spuitcabines •
Emissiegrenswaarden zijn concentraties – (te hoge) lucht verversingsdebieten doen emissie concentraties dalen (cfr. werken met gesloten deuren/poorten) – Vermogen van verwarming ruimte in lijn met specificaties – Emissies mogen niet verdund worden (“openingen” tussen cabine en dak doorvoer ?)
•
Afvoer afvalwater ? – Opvang en externe verwerking – Eigen AWZI
•
Kloppen opgegeven verbruiken met drempels rubriek 59. ifv van zuiveringstechnieken (cfr. Solventboekhouding)
Spuitcabines
Spuitcabines
Spuitcabines
Zonering
Aarding bij overhevelen
Solventboekhouding Verbruik = Input in installatie ( - hergebruik)
Solventboekhouding Evaluatie drempelwaarden
Solventboekhouding O 1. Afg a sse n e m issie s
O 8. O rg a n isc h e o p lo sm id d e le n in p re p a ra te n d ie vo o r h e rg e b ru ik w o rd e n te ru g g e w o n n e n m a a r n ie t o p n ie u w in h e t p ro c e s w o rd e n in g e b ra c h t, m its d ie n ie t b ij O 7 w o rd e n m e e g e re ke n d . I2. De h o e ve e lh e id te ru g g e w o n n e n e n a ls o p lo sm id d e l in h e t p ro c e s h e rg e b ru ikte o rg a n isc h e o p lo sm id d e le n a ls zo d a n ig o f in p re p a ra te n ( d e g e re c yc le e rd e o p lo sm id d e le n w o rd e n te lke n s m e e g e re ke n d w a n n e e r ze w o rd e n g e b ru ikt o m d e a c tivite it u it te o e fe n e n ) .
I1. De h o e ve e lh e id a a n g e ko c h te o rg a n isc h e o p lo sm id d e le n a ls zo d a n ig o f in p re p a ra te n , d ie in h e t p ro c e s w o rd t in g e vo e rd g e d u re n d e d e te rm ijn w a a ro ve r d e m a ssa b a la n s w o rd t b e p a a ld .
O 2. In w a te r g e lo o sd e o rg a n isc h e o p lo sm id d e le n , e ve n tu e e l re ke n in g houd e nd m e t d e a fva lw a te rzu ive rin g b ij d e b e re ke n in g va n O 5.
O 3. De h o e ve e lh e id o rg a n isc h e o p lo sm id d e le n d ie a ls ve ro n tre in ig in g o f a ls re sid u in d e b ij h e t p ro c e s ve rva a rd ig d e p ro d u c te n a c h te rb lijft.
Opmaak boekhouding O1 O8
O3
O7 I2
O 7. O rg a n isc h e o p lo sm id d e le n a ls zo d a n ig o f in p re p a ra te n d ie a ls e e n p ro d u c t m e t h a n d e lsw a a rd e w o rd e n ve rko c h t o f b e ste m d zijn o m te w o rd e n ve rko c h t.
O6 I1
O ve rig = O 9
O4
O2
O 5. O rg a n isc h e o p lo sm id d e le n e n / o f o rg a n isc h e ve rb in d in g e n d ie d o o r c h e m isc h e o f fysisc h e re a c tie s ve rlo re n g a a n ( m e t in b e g rip va n h o e ve e lh e d e n d ie d o o r ve rb ra n d in g , e e n a n d e re zu ive rin g va n a fg a sse n o f a fva lw a te rzu ive rin g ve rn ie tig d w o rd e n o f b ijvo o rb e e ld d o o r a d so rp tie o p g e va n g e n w o rd e n , m its d ie n ie t b ij O 6, O 7 o f O 8 w o rd e n m e e g e re ke n d ) .
O 6. O rg a n isc h e o p lo sm id d e le n in in g e za m e ld a fva l.
O5
O 4. Nie t-a fg e va n g e n e m issie va n o rg a n isc h e o p lo sm id d e le n in d e lu c h t. He t g a a t h ie rb ij o m d e a lg e m e n e ve n tila tie va n ru im te s, w a a rb ij d e lu c h t via ra m e n , d e u re n , lu c h ta fvo e rka n a le n e n so o rtg e lijke o p e n in g e n in h e t b u ite n m ilie u te re c h tko m t.
Solventboekhouding Evaluatie drempelwaarden
Spoorwegstraat 14 - 8200 Brugge - www.stichtingbedrijfsmanagement.be tel. 050/40 30 90 - fax 050/39 06 65 - e-mail:
[email protected]
• Een bedrijf wil een tankplaats installeren op hun site. Een dubbelwandige tank en automatische lekdetectie, afvoer regenwater van tankpiste…. • Een koolwaterstofafscheider en coalescentiefilter • Wat is de exacte werking van een KWSafscheider?
* Hoe kan ik beoordelen of deze een goede werking heeft?
KWS Afscheider • Werking
KWS Afscheider
KWS Afscheider •
Werking op dichtheid – – – –
• • • • • • • •
Lichtere fractie dan water (bvb. Oliën) blijven drijven Zwaarde fractie (bvb. Vervuild zand) zakt naar bodem Waterfractie (enkel deze fractie) gaat door “slot” Effluent < 100mg/l m.o. ; coalescentie 5 à 20 mg/l m.o.)
Drijvende sliblaag moet periodiek worden verwijderd om doorsleep te voorkomen (dimensionering – gebruik afhankelijk) Gezonken sliblaag moet periodiek worden verwijderd om voorstopping slot te voorkomen (dimensionering – plaatselijke omstandigheden) Warme zomer zonder neerslag à werking slot kan in gedrang komen ! Na leegzuigen terug vullen met water ! Voorkomen dat emulsies kunnen ontstaan (bvb. Detergenten) à geen lagen met verschillende dichtheden Oplosbare stoffen worden niet tegengehouden ! Afscheidend vermogen bij piekdebieten (stortbui) vaak te laag ! (à plaatsen coalescentiefilter) Onderhoud periodiek bij voorkeur 3maandelijks onderhoud
KWS Afscheider
Tankplaats •
Afvoer hemelwater tankplaats is niet mogelijk à hemelwater in aanraking met verontreinigde stoffen is afvalwater
Anorganische stoffen
• Beoordeling hemelwater niet in aanraking gekomen, …. Indien concentraties hoger dan indelingscriterium milieukwaliteitsnormen à vergunningsplicht voor lozing bedrijfsafvalwater Rivieren en meren Parameter
arseen kwik barium beryllium boor chroom kobalt koper lood
Eenheid
µg/l µg/l µg/l µg/l µg/l µg/l µg/l µg/l µg/l
Overgangswater
MKN jaargem. opgelost
MKN maximum opgelost
MKN jaargem. opgelost
MKN maximum opgelost
indelings criterium totaal
3 0,05 60 0,08 700 5 0,5 7 7,2
n.v.t. 0,07 n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.
3 0,05 60 0,08 700 5 0,5 7 7,2
n.v.t. 0,07 n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.
5 0,3 70 0,1 700 50 0,6 50 50
huidige MKN
Europese context
totaal 30 0,5 1000
50 50
PGS
PS
Inkuiping ?
Afvoer hemelwater ?
OK
Vloeistofdichte vloer ?
PROFESSIONAL-CONSULTING bvba
Dronckaertstraat 590 – 8930 MENEN-Lauwe Tel. 056 / 42.40.89 – Fax. 056 / 41.28.93 BTW 0 883.294.371 – Fortis 001-4982611-88 – RPR Kortrijk www.professional-consulting.be -
[email protected] Erkenningsnummer KMO-Subsidies: Pijler Opleiding: DV.O104924 - Pijler Advies: DV.A104938
