2000_2010 / PERSDOSSIER
De tentoonstelling ‘Afwezige twintigste-eeuwse architectuur’ wordt georganiseerd door het CIVA in samenwerking met het MINISTERIE VAN HUISVESTING VAN SPANJE, in het raam van het Spaanse voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie.
AFWEZIGE TWINTIGSTE-EEUWSE ARCHITECTUUR > De tentoonstelling Het CIVA opent het jaar van zijn tiende verjaardag met de tentoonstelling Afwezige twintigste-eeuwse architectuur. De expositie, in 2004 bedacht en uitgewerkt door het Ministerie van Huisvesting van Spanje – curator was de Madrileense architect Mariano Bayón – is nu voor het eerst buiten Spanje te zien. Ze komt naar Brussel in het kader van het culturele programma van het Spaanse voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie. Ze is opgevat als een eerbetoon aan de architectuur van de twintigste eeuw en bestaat uit maquettes die een reconstructie zijn van projecten van grootmeesters van het modernisme die nooit werden gerealiseerd, of slechts een tijdelijke bestemming hadden en achteraf werden ontmanteld, of wel werden uitgevoerd maar achteraf afgebroken of grondig gewijzigd. In elk geval: grondleggende architectuur die nu fysiek afwezig is. Dankzij de maquettes krijgt de bezoeker dus een beeld van fysiek afwezige architectuur die van kapitaal belang is geweest voor de manier waarop de bouwkunst zich in Europa heeft ontwikkeld in een periode waarin zij medebepalend was voor het tot stand komen van een gemeenschappelijke Europese cultuur. De tentoonstelling is in twee opzichten grensverleggend. Enerzijds worden de kwalitatief hoogstaande maquettes door het ambachtelijke kunnen dat eraan ten grondslag ligt, tot spectaculaire staaltjes van de zeggingskracht van een maquette als object. Anderzijds was deze ‘herschepping’ van afwezige bouwwerken niet mogelijk geweest zonder het indrukwekkende voorafgaande documentair onderzoek van gerenommeerde hedendaagse architecten als Juan Navarro Baldeweg, Josep Llinàs en Rafael Moneo. De maquettes werden gemaakt door het ‘Taller Juan de Dios Hernández y Jesús Rey’. Zoals het onderzoek van het beschikbare materiaal voor elk project op een geëigende wijze gebeurde, zo verliep ook het herscheppingsproces elke keer op een specifieke manier. Soms mondde dat uit in één maquette, soms in meerdere, maar elke keer was het de bedoeling de kijker te confronteren met de significante aspecten van het betrokken project. Het onderzoek dat aan de herscheppingen voorafging, vond zijn neerslag in monografieën die zijn gesteld in het Spaans en het Engels. De tentoongestelde projecten zijn zowel afkomstig van Spaanse architecten die beschouwd worden als referentiepunten in de geschiedenis van de hedendaagse Spaanse architectuur (Candela-Pérez Piñeiro, Coderch, Corrales-Molezun, Fisac, Sáenz de Oiza, José Luis Sert en het collectief GATCPAC, De La Sota, en Zuazo-Torroja) als van Europese en Amerikaanse architecten die een sleutelrol hebben gespeeld in het avant-gardisme van de twintigste eeuw, waar geen enkele hedendaagse architect omheen kan en die ook de belangstelling van het grote publiek wegdragen (Aalto, Asplund, Duiker, Gropius, Jacobsen, Kahn, Kiesler, Le Corbusier, El Lissitzki, Loos, Melnikov, Mendelsohn, Mies Van Der Rohe, Terragni, Utzon, en Wright). De projecten staan opgesteld in de lokalen van het CIVA, Kluisstraat 55 in Elsene. De tentoonstelling loopt van 26 februari tot 18 april en is geopend van dinsdag tot zondag, telkens van 10.30 tot 18.00 uur.
> Afwezige twintigste-eeuwse architectuur : de tentoongestelde projecten Cimetière de Lingby Exposition de Stockholm, 1930 Couverture du Vélodrome d’Anoeta Projet à Torre Valentina Pavillon espagnol de l’Expo’58, Bruxelles Cineac à Amsterdam Assemblage autour du vide Théâtre Total, Berlin Restaurant-mirador à Hanovre Palais des Congrès, Venise La maison sans fin, New York Villa Savoye, Poissy Wolkenbügel, Moscou Villas à la Côte d’Azur Garage pour 1.000 autos, Paris Cine Universum, Berlin Café de Velours et Soie Chapelle sur le chemin de Saint Jacques de Compostelle Ville du Repos et des Vacances, Barcelone Logements dans la baie d’Alcudia, Majorque Danteum, Rome Musée de Silkeborg Memorial Masieri, Venise Fronton des Récollets, Madrid
ALVAR AALTO ERIK GUNNAR ASPLUND FELIX CANDELA & EMILIO PERÉZ PIÑERO JOSÉ ANTONIO CODERCH JOSÉ ANTONIO CORRALES & RAMÓN VÁZQUEZ MOLEZÚN JAN DUIKER MIGUEL FISAC SERNA WALTER GROPlUS ARNE JACOBSEN LOUIS I. KAHN FREDERICK J. KIESLER LE CORBUSIER & PIERRE JEANNERET EL LISSITZKY ADOLF LOOS CONSTANTIN MELNIKOV ERICH MENDELSOHN MIES VAN DER ROHE met LILLY REICH FRANCISCO JAVIER SÁENZ DE OIZA JOSÉ LUIS ROMANÍ JORGE OTEIZA G.A.T.C.P.A.C. ALEJANDRO DE LA SOTA GIUSEPPE TERRAGNI JØRN UTZON FRANK LLOYD WRIGHT SECUNDINO ZUAZO & EDUARDO TORROJA
Het universitair onderzoeksproject was in handen van 24 experten die elk een eigen onderzoeksteam leidden. Het geheel werd gecoördineerd door een wetenschappelijk comité dat bestond uit Francisco Javier Sáenz de Oíza (van 1997 tot 2000), Miguel Fisac, Rafael Moneo, Juan Navarro Baldeweg, Josep Quetglas en Mariano Bayón, die ook de tentoonstelling curateert.
ALVAR AALTO VOORSTEL VOOR DE WEDSTRIJD VOOR DE BEGRAAFPLAATS VAN LYNGBY, DENEMARKEN, 1951-1952 De deelnemers aan het concours dat was uitgeschreven door het gemeentebestuur van Lyngby moesten zowel een voorstel indienen voor een begraafplaats bij twee bestaande dalweggetjes, als voor een rouwkapel. Het ontwerp van de kapel moest rekening houden met het feit dat er in de onmiddellijke nabijheid een gotisch kerkje stond. Niet verwezenlijkt project.
Met aluminium verstevigd hars Schaal: 1/200 241 x 100 x 20 cm
ERIK GUNNAR ASPLUND WERELDTENTOONSTELLING STOCKHOLM DE 1930 Gebouwencomplex, door Gunnar Asplund in samenwerking met Nils Einar Eriksson, Sigurd Lewerentz, Sven Markelius, Uno Ahren en Osvald Almquist ontworpen voor de wereldtentoonstelling van Stockholm in 1930 op het eiland Djurgården. Nadien afgebroken.
26 blokken extra helder glas van 14 x 10 x 10 cm Binnenin met laserstralen gegraveerd Plaatselijk verlicht met optische vezels Aluminiumplaat van 126 x 70 x 12 cm Schaal: 1/750
FÉLIX CANDELA & EMILIO PÉREZ PIÑERO BEELDDIALOOG PROJECT VOOR HET CONCOURS VOOR DE VELODROOM VAN ANOETA, SAN SEBASTIÁN, 1972 Voorstel van Félix Candela en Emilio Pérez Piñero voor de overkapping van de velodroom van Anoeta. Het project kan worden gelezen als de verstilde dialoog van twee verschillende bewegingen die elkaar nu eens kruisen, dan weer samenkomen en soms zelfs met elkaar lijken te dansen. Project voor een concours.
Maquette 1: Structuur in Forex van 2 mm dik Velodroom in hars
Sokkel in zwart geschilderd hout Schaal: 1/75 150 x 150 x 30 cm Maquette 2: Structuur in kleurloos methacrylaat; hyperbolische paraboloïden in PVC Sokkel met spiegel van 6 mm dikte Schaal: 1/75 150 x 150 x 35 cm Structure 1: "Théâtre ambulant". Maquette présentée au concours d’étudiants du congrès de l’UIA de Londres en 1961
JOSÉ ANTONIO CODERCH TORRE VALENTINA, LANDSCHAPSPROJECT, 1959 Torre Valentina was een van de projecten die werden geselecteerd om te worden voorgesteld op het congres van de CIAM van 1959. De CIAM hield toen op te bestaan en Coderch werd lid van zijn ‘vervanger’, Team X. Coderch wilde een project dat perfect aansloot bij het milieu, waarin de bewoners hun zeg zouden hebben en waarin het moderne idioom vorm zou krijgen via traditionele bouwwijzen, zodat de eigenheid van de plek bewaard bleef. Het project werd officieel goedgekeurd, maar de bouwpromotor besliste het niet uit te voeren.
Terrein in met aluminium verstevigd smelthars Bomen in messing van 2 mm dikte, bewerkt met zuur en warm gepatineerd Huizen in wit geschilderde PVC Schaal: 1/100 262 x 92 cm
JOSÉ ANTONIO CORRALES & RAMÓN VÁZQUEZ MOLEZÚN SPAANS PAVILJOEN OP DE WERELDTENTOONSTELLING VAN BRUSSEL IN 1958, IN 1959 OPNIEUW OPGERICHT IN CASA DE CAMPO IN MADRID Met dit paviljoen was Spanje vertegenwoordigd op Expo ’58 in Brussel. Het werd na de wereldtentoonstelling afgebroken en deels weer opgebouwd – de verschillende onderdelen werden op een nieuwe manier rond de patio’s geschikt – in het Madrileense park Casa de Campo, waar het nu al jaren staat te verkommeren.
Maquette 1: Sokkel in MDF, gegraveerd en geschilderd in verschillende tonen grijs Details aan de binnenzijde en gevels in beuk Dak en gebinte in PVC Schaal: 1/75 155 x 57 x 19,5 cm Maquette 2:
Situatie in Brussel Hars en kleurloos methacrylaat Schaal grondplan: 1/350, hoogteschaal: 1/300 45 x 21 x 6 cm Maquette 3: Situatie in Madrid Schaal: 1/300 45 x 40 x 3cm JAN DUIKER INTERIEUR VAN DE CINEAC VAN AMSTERDAM, 1934 Cineac was een initiatief van de krant Het Handelsblad. Het publiek kon in deze bioscoop vrij in- en uitlopen om het filmjournaal (een gefilmd actualiteitenoverzicht) te bekijken. De naar achter verbredende halfcirkelvormige rijen zitplaatsen zorgen ervoor dat de zaal als het ware op het scherm toeloopt. De buitenkant van het gebouw werd gewijzigd en de zaal werd omgebouwd tot restaurant; daarbij werd ook de signaletiek veranderd.
Kleurloos gelakt methacrylaat Gewelf in glasvezel, bekomen door het indrukken van vaste voorwerpen Speciale inkten om zwart licht te genereren; dvd-lezer en monitor van 5" Schaal: 1/50 80 x 52 x 62 cm MIGUEL FISAC SERNA ASSEMBLAGE ROND DE LEEGTE, 1959-68 In het kader van deze tentoonstelling werd onderzoek verricht naar de manier waarop Miguel Fisac de oppervlakte behandelt. Fisac ziet de buitenkant van een gebouw immers als een huid die een ruimte afbakent. Daarbij ging de aandacht uit naar twee prototypes uit het latere werk van Fisac: zijn project voor het concours voor de parochiekerk van San Esteban (1959) in Cuenca (niet gerealiseerd) en zijn gebouw voor de Laboratorios Jorba (1965-1968) (afgebroken).
Maquette: Buitenmodule in natuurden, binnenmodule in geschilderde PVC Binnenmeubilair in natuurhout Schaal: 1/30 123 x 123 x 80 cm Module 1 : dak van de kerk van San Esteban Buitenframe in geschilderd pershout Met glasvezel versterkt hars 210 x 210 x 54 cm Module 2: Façade van ‘de pagode’ Buitenframe in geschilderd pershout Met glasvezel versterkt hars 210 x 210 x 54 cm
ARNE JACOBSEN RESTAURANT-BELVEDERE IN DE HERRENHÄUSER GÄRTEN IN HANNOVER, 1964 Project voor een restaurant-belvedère in de Herrenhäuser Gärten in Hannover. Het gebouw zou worden opgetrokken op de plaats van het in de Tweede Wereldoorlog verwoeste Schloss Herrenhausen. Het project werd niet uitgevoerd.
Maquette 1: 7 aluminium platen van 12 mm Gebouw in hars Schaal: 1/500 298,5 x 120 x 1,2 cm Maquette 2: Zwarte houten doos Gebouw in hars Structuur in messing van 0,5 mm Schaal: 1/200 123 x 123 x 80 cm
LOUIS KAHN PALAZZO DEI CONGRESSI, VENETIË, 1968-1974 Project van Louis I. Kahn voor een Palazzo dei Congressi in Venetië. Het gaat hier om de tweede versie, opgevat als een brug over het water van het Arsenale Vecchio, een terrein dat vroeger tegelijk scheepswerf en wapenarsenaal was. Het project werd zonder motivatie afgewezen door de opdrachtgever, het stadsbestuur van Venetië.
Gebouw in gekleurd hout Groen geschilderde glazen plavuis van 15 mm voor het water Massief beuken sierlijsten Schaal: 1/200 105 x 76,5 x 18 cm
LE CORBUSIER & PIERRE JEANNERET VILLA SAVOYE "LES HEURES CLAIRES", 1928-1962 Op de tentoonstelling worden verschillende momenten getoond – gaande van 1928 tot 1962 – van de uitwerking van het project.
Maquette 1 (met gezicht op de binnenzijde van elke verdieping) Witte Forex en methacrylaat Schaal 1/50 39 x 45 cm Maquette 2: proefmaquettes in wit karton Schaal 1/200 Maquette 1: représentant chaque étage et permettant la vue de l’intérieur Forex blanc et méthacrylate Echelle 1/50 39 x 45 cm
EL LISSITZKY WOLKENBÜGEL, 1924-1925 Hoewel de Wolkenbügel veel van zijn vormtaal te danken heeft aan de bijna gewichtloze lichtheid van de prounen, Lissitzky’s ruimtelijke experimenten die het midden houden tussen zijn abstracte schilderijen en protoarchitecturen, maakt het werk daar geen deel van uit. Het is namelijk geen plastisch, maar een constructief experiment, een typologische structuur die rekening houdt met en op haar beurt bepalend is voor de infrastructuur van de stad waarin ze een plaats krijgt.
Video: ‘De man met de camera’ van Dziga Vertov, 1929 Klankband gebaseerd op zijn aantekeningen Maquette 1: Messing van verschillende dikten, met zilver gebraseerd Schaal: 1/56 177,3 x 99,1 x 144,5 cm Maquette 2: Messing van 0,5 mm dik, bewerkt met zuur, met zilver gebraseerd, ondergedompeld in een elektrolytisch zilverbad Schaal: 1/400 30 x 30 x 30 cm
ADOLF LOOS ENSEMBLE VAN TWINTIG VILLA’S MET TUINDAKEN AAN DE COTE D’AZUR, 1923 Twintig villa’s zijn zo gebouwd, dat het dak van elke villa dienstdoet als tuin voor de vertrekken van de laatste verdieping van het achterliggende huis. Loos combineerde hier zijn ‘Raumplan’concept met een terrasstructuur. Het project werd niet uitgevoerd.
Maquette 1: Pleisterwit geschilderde witte Forex Schaal: 1/100 90,1 x 60,1 x 21,8 cm Maquette 2: Doorsnede in kleurloos methacrylaat Schaal: 1/100 13 x 35 x 20,8 cm Sokkel in donkerblauw geschilderd pershout Vitrine: 19 mm dik glas, 88 x 59,7 x 135,4 cm Vitrine: verre de 19 mm d’épaisseur, 88 x 59,7 x 135,4 cm
CONSTANTIN MELNIKOV GARAGE VOOR DUIZEND AUTO’S IN PARIJS, TWEEDE VERSIE, 1925 Project voor een garage voor duizend auto’s (tweede versie, 1925) in Parijs. Melnikov in 1925: ‘Voor het tweede project was een terrein van vijftig bij vijftig meter beschikbaar. Vier spiraalvormige hellingen die elkaar nergens kruisen. Een daarvan geeft uit in het midden van de voorgevel van het gebouw. De menigte ziet verwonderd met wat een snelheid de auto’s er binnenrijden.’ Het project werd niet uitgevoerd.
Maquette 1: Twaalf platen gematteerd methacrylaat van 6 mm; vier hellingen in Forex van 3 mm, beschilderd met verschillende kleuren; ronde staafjes en scheidingselementen in aluminium Schaal: 1/100 53,7 x 53,7 x 42,7 cm Maquette 2: Twee façades in 3 mm dik aluminium; gesneden met waterstralen Fond in kleurloos methacrylaat Schaal: 1/100 50,8 x 50,8 x 45 cm Maquette 3: proefstuk + versnijdingen 26 x 26 x 22 cm
ERICH MENDELSOHN INTERIEUR VAN CINEMA UNIVERSUM, 1926-1928 De Universum-bioscoop maakte deel uit van het door Mendelsohn ontworpen Woga-complex, een geheel van cultuurgebouwen, winkels en wooneenheden in Berlijn. Hij werd tussen 1926 en 1928 gebouwd voor Universum Film AG en geldt als het archetype van de versie van het modernisme die kiest voor krachtige, sprekende aerodynamische vormen. Sinds hij in 1937 werd verkocht, werden er meerdere veranderingen doorgevoerd, tot hij uiteindelijk werd afgebroken. Toen hij in 1981 opnieuw werd opgebouwd, werd alleen de buitenzijde getrouw gereconstrueerd; de zaal, die inspirerend heeft gewerkt voor menig architect voor wie licht belangrijk was, was voorgoed verdwenen. Maquette in geschilderd PVC Elektrische binneninstallatie: TL-buislampen met koud licht van 30 cm lengte en 0,4 cm diameter Schaal: 1/50 158 x 70,6 x 29,6 cm
MIES VAN DER ROHE met LILLY REICH CAFÉ FLUWEEL EN ZIJDE, BERLIN 1927 Tijdelijke installatie voor ‘Die Mode der Dame’, een tentoonstelling die de Deutscher Werkbund in 1927 in Berlijn organiseerde. Met een minimum aan middelen – loodrecht neerhangende gordijnen van fluweel en zijde – werden afzonderlijke ruimten afgebakend, elk met een eigen sfeer, opgeroepen door de grootte en de kleur van het gordijn. Hier waren ook de eerste versies te zien van Mies van der Rohes tafels, taboeretten en stoelen met buisframes. Mies maakt hier duidelijk gebruik van de ruimtelijke eigenschappen van de materialen en van hun interactie, en loopt daarmee vooruit op wat hij zou doen in het Duitse paviljoen op de wereldtentoonstelling van Barcelona in 1929. Na de tentoonstelling werd het café gedemonteerd. Als enige visuele herinnering blijven ons nu twee zwart-witfoto’s. Twee modules in methacrylaat, aan elkaar gezet met Colaplex Module 1: 56,9 x 31,6 x 10 cm Module 2: 56,9 x 31,6 x 6 cm
FRANCISCO JAVIER SÁENZ DE OIZA & JOSÉ LUIS ROMANÍ & JORGE OTEIZA KAPEL AAN DE WEG NAAR SANTIAGO DE COMPOSTELA, 1954 De kapel aan de weg naar Santiago de Compostela (in samenwerking met José L. Romaní en Jorge Oteiza) kwam niet alleen als beste project uit een concours, ze kreeg in het jaar van haar bouw ook de Nationale Architectuurprijs. Ze is zeer ruimtelijk gedacht: een uiterst eenvoudig glashelder prisma wordt doorbroken door twee bas-reliëfs. Het project werd niet uitgevoerd. Structuur in messing van 1,5 mm dikte, gesneden met waterstralen Fries in messing van 10 mm dikte, chemisch gegraveerd Schaal: 1/100 105 x 130 cm
G.A.T.C.P.A.C (JOSÉ LUIS SERT) ‘CIUTAT DEL REPÒS I LES VACANCES’ EN DEMONTEERBAAR WEEKENDHUISJE, BARCELONA 1931-1935 De ‘stad van rust en vakantie’ werd door de G.A.T.C.P.A.C. (Groep van Catalaanse architecten en technici voor de vooruitgang van de hedendaagse architectuur) in de jaren voor de Spaanse Burgeroorlog naar voor gebracht als stedenbouwkundig antwoord op de nood aan collectieve ontspanningsruimten. Met hetzelfde doel ontwikkelde de G.A.T.C.P.A.C. toen ook een prototype van een demonteerbaar weekendhuisje. De woelige politieke situatie verhinderde dat de ‘stad’ werd gebouwd. Het huisje werd één keer gemonteerd en weer uit elkaar gehaald.
Structuur in den met beslag in roestvrij staal Binnenbekleding: vezelcementpanelen Frame: platen multiplex van okoumé met daartussen Porex Vloer: dennenhouten planken Geraamte: in elkaar gewerkte den en glas Reling: katoenen zeildoek Schaal: 1/1 521 x 450,5 x 372,1 cm
ALEJANDRO DE LA SOTA WONINGEN IN ALCUDIA, MALLORCA 1984 Dit project (met de medewerking van Mauricio Sánchez Bella) voor woningen in de baai van Alcudia, in een deelgemeente van Artà, is nooit volledig uitgevoerd. Het geheel sluit nauwer aan bij het soort ruimte dat mensen nodig hebben om te leven dan bij de vormvoorschriften van de architectuur. De hedendaagse technologie staat hier ten dienste van een traditionele cultuur. Zo ontstaat een constructie die haar eigen voorschriften uitvindt. Het project werd niet uitgevoerd.
Uitgeholde blok methacrylaat De pergola’s zijn binnenin met laserstralen gegraveerd Schaal: 1/125 640 x 620 x 100 cm
JØRN UTZON MUSEUM VAN SILKEBORG, 1963 In 1963 kreeg Jørn Utzon de opdracht om voor de Deense gemeente Silkeborg een ontwerp uit te werken voor een museum voor het werk van Asger Jorn, de Deense kunstenaar die mee aan de wieg stond van de Cobra-beweging. Jorn was vanaf 1953 zijn werk aan het kleine plaatselijke museum beginnen te schenken. Het project werd nooit uitgevoerd.. 34 platen van zeer helder glas van 19 mm, met zandgravures Schaal: 1/100 56,7 x 60 x 62,7 cm
FRANK LLOYD WRIGHT MASIERI-GEDENKTEKEN, VENETIË 1953 Dit project is in dramatische omstandigheden tot stand gekomen. Angelo Masieri, een jonge architect uit Padua en groot bewonderaar van Wright, had de meester opdracht gegeven om voor hemzelf en zijn vrouw een woning met atelier te ontwerpen die in de plaats moesten komen van een bescheiden gebouw aan het Canale Grande waarvan hij eigenaar was. Door het plotse overlijden van Masieri en op vraag van zijn familie werden de inhoud en de bedoeling van het project gewijzigd: Wright zou een gedenkteken voor Angelo ontwerpen. Het ontwerp lokte in Venetië zo veel polemiek uit, dat het nooit werd verwezenlijkt. Gebouw van de Fondazione Masieri: Zwart geschilderd en met bladgoud belegd hout, methacrylaat Andere gebouwen van het Canale Grande: Kersenfineer van 10 mm met lasergravure Basis: imitatie van water met methacrylaat Sokken in pershout Schaal : 1/75 236,8 x 122 x 236,8 cm, verdeeld in twee modules van elk 236,8 x 122 x 122 cm
SECUNDINO ZUAZO & EDUARDO TORROJA KAATSBAAN VAN DE RECOLLECTEN, MADRID 1935 Reconstructie van het interieur van de kaatsbaan (1935). Het gebouw werd in 1973 gesloopt.
Buitenzijde: zwart geschilderd hout Binnenzijde: behandelde Forex Meubelen in met zuur gegraveerd messing Binnenverlichting: optische vezels Schaal: 1/50 140 x 136 x 81,7 cm
>Colophon
AFWEZIGE TWINTIGSTE-EEUWSE ARCHITECTUUR 26.02.2010 – 18.04.2010
De tentoonstelling ‘Afwezige twintigste-eeuwse architectuur’ wordt georganiseerd door het CIVA in samenwerking met het Ministerie van Huisvesting van Spanje, in het raam van het Spaanse voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie.
MINISTERIE VAN HUISVESTING VAN SPANJE Mevrouw Beatriz Corredor Sierra Minister van Huisvesting De Heer Marcos Vaquer Caballería Ondersecretaris Huisvesting De Heer Javier E. Ramos Guallart Secretaris-generaal Huisvesting Mevrouw Anunciación Romero González Algemeen directrice Architectuur en Huisvestingsbeleid Mevrouw Rita Lorite Becerra Algemeen onderdirectrice Architectuur Cel voor de bevordering van de kwaliteit van de architectuur
Mevrouw Marie Vanhamme Voorzitster en de leden van de Raad van Bestuur De Heer Christophe Pourtois Directeur Met de steun van: Ministerie van buitenlandse zaken van Spanje Ambassade van Spanje in België Spaans Agentschap voor Internationale Samenwerking op het vlak van Ontwikkeling – AECID Franse Gemeenschap van Belgïe Franse Gemeenschapscommissie Brussels Hoofdstedelijk Gewest Willy Decourty Burgemeester en Schepencollege van Elsene Met de steun van: Nationale Loterij OCMW Brussel Sigma Coatings Invicta
Commissaris Mariano Bayón Volumetrische maquettes Taller Juan de Dios Hernández y Jesús Rey Scenografie Bayón Arquitectos, S.L.P Mariano Bayón Daniel Martínez Pablo Bayón Carmen Ortega Uitvoerend commissariaat Marie Vanhamme Christophe Pourtois Marcelle Rabinowicz Opbouw van de tentoonstellingsruimten Renaud De Staercke Mohamed Houlliche Christophe Méaux Et toute l’équipe du CIVA Montage van de maquettes Iniciativas y Exposiciones Fernando Andrés Hernández Manuel Quesada Pardo Pablo Antonio Hidalgo Pérez Juan Carlos Serrano Tomas Andrés Taller Juan de Dios Hernández y Jesús Rey Félix Ortega González Communicatie Veronique Moerman Marcelline Bosquillon Andrea Flores Vormgeving BaseBRU BaseBCN Foto’s Aurofoto Diego Hernández Pablo Bayón Vertaling en nalezing Wouter Meeus Marie Vanhamme Myriam Degauque Druk Créaset Monografieën Editorial Rueda
Inlichtingen CIVA Kluisstraat 55– 1050 Brussel T. + 32 2 642 24 50 – f : + 32 2 642 24 55
[email protected] – www.civa.be Dinsdag > zondag : 11u > 18u Gesloten elke maandag Opening en vernissage Publiek : donderdag 25.02.2009 om 19u. Toegangsprijs 6 € : individuele bezoeker 4 € : groepen (10 bezoekers min.) 2 € : studenten, werklozen Gratis voor kinderen (tot 6 jaar) Rondleidingen en reservatie Contactpersoon Sonia Camara T +32 (0)2 642 24 50 60 €: per gids + ingang 4 €: volwassenen 2 €: studenten Prijs rondleiding voor scholen: 1 €/ persoon + gids (50 €) Taal : Frans, Nederlands U kan privé-avonden voor bedrijven organiseren Contactpersoon Andrea Flores T +32(0)2 642 24 57 Huurprijs voor een privé-avond 1500 euros Hoe te bereiken ? Auto-trein-tram-metro
bus 71, 38, 60, 59 / tram : 81, 83
> Persfoto’s
© het Ministerie van Huisvesting van Spanje
Jacobsen
Asplun d
Coderch
Loos
Mendelsohn
Candela & Perez Pineiro
Duiker
Melnikov
GATPAC (Sert)
