Pensioennieuwsbrief AC Rijksvakbonden Ferry Pereboom Angelique Kansouh
Februari 2012
De AC Rijksvakbonden zijn een initiatief van NCF, Juvox, VPW en VCPS
Inhoudsopgave 0. Voorwoord…………………………………………..…….…..…….…..…….… 3 1. Lage dekkingsgraad pensioenen zorgen voor onrust…...……… 4 2. Het herstelplan van ABP om de dekkingsgraad op te krikken.…….............................................................................. 5 3. Wat betekent dit nu voor u?….…………..…............................. 6 4. Nog meer vragen?….…………..…..…….....................................
6
5. Wat vinden de AC Rijksvakbonden......................................
6
6. Wist u dat? .........................................................................
7
Pensioennieuwsbrief AC
Februari 2012
2
0
Lage dekkingsgraad ABPpensioenfonds zorgt voor onrust De financiële positie van ons pensioenfonds ABP noopt tot extra maatregelen. De maatregelen die pensioenfondsen nu moeten nemen, zijn mede gericht om te zorgen dat de pensioenpotten straks niet leeg zijn. Op dit moment hebben de pensioenfondsen meer dan genoeg geld om de lopende uitkeringen te betalen. Het probleem zit echter in de verplichtingen voor de lange termijn. Een pensioenfonds is verplicht om ook de toekomstige toezeggingen (voor de jongeren van nu) te kapitaliseren. En voor deze toekomstige toezegging is er te weinig geld. Pensioenfondsen moeten elk jaar bekijken wat hun verplichtingen en vermogen is. Indien er onvoldoende vermogen is, zoals nu, dienen er maatregelen te worden genomen om dit aan te vullen zodat wel aan de verplichtingen (ook op lange termijn) kan worden voldaan. En alle deelnemers dienen hieraan bij te dragen.
Pensioennieuwsbrief AC
Februari 2012
3
1
Lage dekkingsgraad pensioenen zorgen voor onrust Wat is ‘dekkingsgraad’ eigenlijk? De dekkingsgraad geeft de verhouding weer tussen enerzijds het vermogen van ABP (de bezittingen) en anderzijds de nu en in de toekomst uit te keren pensioenen (de verplichtingen). De waarde van de verplichtingen is afhankelijk van de stand van de rente. In Nederland is gekozen om de pensioenverplichtingen boekhoudkundig te waarderen op basis van de (nu zeer lage) marktrente. Is de rente laag (zoals nu het geval is)? Dan moet ABP meer geld reserveren om aan de verplichtingen te kunnen voldoen. Als de rente stijgt, neemt deze reservering juist af. Een pensioenfonds is dus erg afhankelijk van de dagkoers van de rente. Als de rente bijvoorbeeld met 1%-punt daalt, dan nemen de verplichtingen met ca. 17% toe, en daalt de dekkingsgraad met ca. 12%-punt. Waarom is de rekenrente zo laag? De rekenrente waarvan eind 2011 is uitgegaan bedroeg 2,7%.De lage rente is deels het gevolg van het monetaire beleid vanwege de Europese schuldencrisis.
Pensioennieuwsbrief AC
Waarom geen andere rekenrente gebruiken? De rekenrente voor pensioenfondsen is een heikel punt. De lage marktrente van nu levert veel pleidooien op om de pensioenverplichtingen maar te berekenen met een hogere rente. Bijvoorbeeld op basis van een meerjarig gemiddelde. ABP is overigens voorstander van een middeling van de rente over een periode van een jaar. De toezichthouder van de pensioenfondsen, De Nederlandse Bank, gaat hier dit jaar nog verder naar kijken. Zelfs in de Tweede Kamer wordt er discussie over gevoerd. Hierbij heeft minister Kamp overigens al aangeven dat hij een teruggang naar de oude vaste rekenrente van 4% onverstandig vindt. Wat is de huidige stand van de dekkingsgraad? Op basis van de gemiddelde rente over de laatste drie maanden van 2011 kwam de dekkingsgraad eind 2011 uit op 94%. Dit betekent dat er tegenover elke Euro 100 die ABP moet uitbetalen aan gepensioneerden, slechts Euro 94 aan vermogen is. Is de lage dekkingsgraad alleen te wijten aan de lage rente? Nee, ook de gestegen levensverwachting heeft bijvoorbeeld gevolgen voor de dekkingsgraad. De gemiddelde resterende levensverwachting van 65-plussers blijkt hoger te zijn dan eerder was voorspeld en waarmee de pensioenfondsen bij de premievaststelling destijds rekening hielden. ABP heeft de gestegen levensverwachting doorberekend in de verplichtingen. Die verplichtingen nemen hierdoor fors toe want als mensen langer leven, zal ABP langer pensioen moeten uitkeren. Daarnaast worden pensioenfondsen vanwege de Europese schuldencrisis geconfronteerd met onzekerheid ten aanzien van beleggingsrendementen.
Februari 2012
4
2
Het herstelplan van ABP om de dekkingsgraad op te krikken De dekkingsgraad van ABP lag in 2009 op 90%. Het ABP heeft toen bij de toezichthouder De Nederlandse Bank een herstelplan ingediend. Hierin moest ABP kunnen aantonen dat ABP in 5 jaar tijd weer boven het vereiste minimum van 105% dekkingsgraad zit. (En binnen 15 jaar boven de 135%.) Om dit te bereiken worden de volgende maatregelen genomen:
A. Geen indexatie in 2012 Het streven is om de pensioenopbouw en de pensioenuitkering jaarlijks te verhogen met de gemiddelde loonstijging in de overheids- en onderwijssector. Dit heet indexatie. Maar voor 2012 kan ABP de pensioenen niet indexeren vanwege de financiële situatie van het fonds. Dekkingsgraad
Indexatie
Lager dan 105%
Nee
Tussen 105 en 135%
Gedeeltelijk
Hoger dan 135%
Volledig (eventueel naindexatie)
B. Premieverhoging in 2012 en 2013 De tijdelijke (herstel)opslag op de pensioenpremie wordt in ieder geval in 2012 en 2013 verhoogd van 1% naar 3%. De verhoging gaat in per 1 april maar wel zodanig dat de voor 2012 en 2013 benodigde premiestijging over de resterende 21 maanden wordt gerealiseerd. Van deze 2% verhoging zal overigens 1/3 deel op het bordje van de werknemer terechtkomen en 2/3 deel door de werkgever worden betaald. C. Eventueel korten van de pensioenuitkeringen en pensioenaanspraken per 1 april 2013 Ook het ABP zal als de dekkingsgraad in 2012 niet verbetert tot korten overgaan en wel met 0,5%. Dit gebeurt dan per 1 april 2013. Maar.. als dit jaar de toestand op de financiële markten fors verbetert, kan de korting dus nog worden afgewend.
Wanneer vindt in principe pensioenindexatie plaats? De bovenstaande indexatiestaffel heeft een onderen een bovengrens voor de dekkingsgraad. Is de dekkingsgraad lager dan 105%, dan is er sprake van een dekkingstekort en wordt er niet geïndexeerd. Dat komt omdat ABP buffers moet aanhouden. De bovengrens van de indexatiestaffel is 135%. Ligt de dekkingsgraad tussen de 105% en 135%, dan wordt in beginsel een gedeeltelijke indexatie toegepast. Bij een dekkingsgraad hoger of gelijk aan 135%, vindt in beginsel volledige indexatie plaats. Bij een dekkingsgraad hoger dan 135%, kan het pensioenbestuur onder voorwaarden besluiten tot na-indexatie voor gemiste indexatie in het verleden. Pensioennieuwsbrief AC
Februari 2012
5
3
4
Wat betekent dit nu voor u?
Nog meer vragen?
Voor u als medewerker Allereerst: uw pensioen wordt niet geïndexeerd. Daarnaast de extra 2% premieverhoging voor 2012 en 2013. Voor een gemiddelde werknemer is dit ca. 7-8 Euro netto per maand. En voor wat betreft uw premieopbouw: het pensioen dat u heeft opgebouwd wordt dus mogelijk per 1 april 2013 ook met 0,5% verlaagd. Uiterlijk 1 maart 2013 hoort u van ABP of de verlaging van de pensioenopbouw ook echt doorgaat.
ABP heeft de meest gestelde vragen op een rijtje gezet. U vindt deze op de site van de AC Rijksvakbonden: www.rijksvakbonden.nl
Voor u als gepensioneerde Ook voor u geldt geen indexatie van uw pensioen. Verder de mogelijke verlaging van uw pensioenuitkering van 0,5% per 1 april 2013. Deze eventuele verlaging van 0,5% betekent voor een gemiddelde gepensioneerde (AOW + Euro 10.000 pensioen) ca. Euro 3,50 minder pensioenuitkering per maand. Uiterlijk 1 maart 2013 hoort u van ABP of de verlaging van uw pensioenuitkering ook daadwerkelijk doorgaat. Voor de werkgever De Rijksoverheid draait voor ruim Euro 300 miljoen op (de rijkswerkgever betaalt 70% van de pensioenpremie).
Pensioennieuwsbrief AC
5
Wat vinden de AC Rijksvakbonden? Een collectief pensioenstelsel heeft veel voordelen: het is goedkoper en samen lopen we minder risico’s. Het idee van solidariteit en collectiviteit betekent juist dat we met elkaar, dus met alle pensioendeelnemers, de lusten en de lasten eerlijk verdelen.
Februari 2012
6
6
Wist u dat? … Dat de AOW vanaf 1 april niet meer uitgekeerd wordt aan het begin van de maand, maar pas vanaf het moment dat u 65 jaar wordt. Dus, hoe later in de maand u jarig bent, hoe meer geld u dat scheelt. … Dat in het pensioenakkoord is afgesproken dat de AOW vanaf 2013 t/m 2028 jaarlijks met 0,6% extra stijgt? Maar dat in een wijzigingsnota de ingang nu een jaar later ligt namelijk vanaf 2014?
Deze weetjes staan in het Wetsvoorstel Verhoging pensioenleeftijd, verhoging AOW en flexibilisering ingangsdatum AOW. De verwachting is dat dit medio/eind februari in de Tweede Kamer wordt behandeld. Indien de Tweede Kamer het voorstel aanneemt, wordt het ingediend bij de Eerste Kamer. Zodra ook de Eerste Kamer het wetsvoorstel heeft aangenomen wordt het in het Staatsblad gepubliceerd en is het definitief. Mogelijk dus dat zich in de wetsvoorstellen nog wijzigingen voordoen. De AC Rijksvakbonden houden u op de hoogte.
… Dat de AOW-leeftijd wordt gekoppeld aan de levensverwachting? De AOW-leeftijd wordt in 2020 opgehoogd naar 66 jaar en in 2025 vermoedelijk naar 67 jaar. Stopt u vanaf 2020 toch op uw 65e? Dan krijgt u de rest van uw leven 6,5% minder op uw netto AOW. Werkt u door na uw 65e? Dan krijgt u al vanaf 2013 6,5% extra op uw bruto AOW. … Dat in 1957 er tegenover 1 65-plusser, ruim 6 mensen tussen de 20-65 jaar stonden? In 2011 stond er tegenover 1 65-plusser, 4 mensen tussen de 20-65 jaar. Zo bedroegen de AOW-uitgaven in 1957 2,5% van het BBP en dat was in 2010 verdubbeld naar 4,9% … Dat u uw AOW-pensioen per 2013 flexibel kunt opnemen? Zo kunt u bijvoorbeeld besluiten om met een deeltijdpercentage van 40% AOW te gaan. Let op: een eenmaal ingegaan deeltijdpercentage van je AOW-pensioen kunt u alleen verhogen (dus niet verlagen)!
Pensioennieuwsbrief AC
Februari 2012
7