Overzicht aanbod Nascholing Remonstrants Seminarium remonstrantse predikanten en geestelijk verzorgers 2014 - 2015
Overzicht aanbod Nascholing Remonstrants Seminarium remonstrantse predikanten en geestelijk verzorgers 2014 - 2015
Inleiding We leggen bij deze graag het nascholingsaanbod 2014-2015 voor waaraan vanuit de beroepsgroep van dienstdoende predikanten en geestelijk verzorgers zelf de belangrijkste bouwstenen zijn aangeleverd. Wij zijn jullie, collega’s, zeer erkentelijk voor het aanbod dat jullie op deze manier aan elkaar doen. Dat is waartoe deze nascholing enige jaren geleden als initiatief van convent en seminarium werd ontwikkeld: de mogelijkheid om met elkaar kennis en vaardigheden up-to-date te houden die in ons beroep zo noodzakelijk zijn. Jullie treffen in dit boekje een divers aanbod aan, waaronder een bijeenkomst waarin de nieuw-testamenticus Bert Jan Lietaert Peerbolte ons zal bijpraten over wat er de afgelopen jaren in zijn vak is gebeurd. Na onze studies is het lang niet altijd mogelijk geweest om de ontwikkelingen in de breedte van de theologische encyclopedie te overzien. Voornemen is om vanaf nu dat ook voor andere vakgebieden te doen. Daarnaast zijn er vele collega’s die hun kennis en vaardigheden aan elkaar aanbieden. Wie zichzelf gedurende kortere of langere tijd bekwaamd heeft in een onderwerp krijgt nu de gelegenheid om van het ontvangene te delen. Jullie herkennen de verschillende stijlen en methoden. Wij hebben welbewust ook de omschrijvingen niet in een bepaalde mal willen drukken, omdat ieders eigenheid ook in dezen van belang is. Ook de wetenschappelijke staf van het seminarium zal de vakken waar wij ons mee bezig houden nader over het voetlicht te brengen. Het aanbod van Christa Anbeek heeft een ander karakter. Het is omvangrijker en diepgravender dan alles wat wij verder aanbieden. In de traktementsregeling van ons kerkgenootschap is dit jaar voor het eerst de nascholing verplicht. Over de regels hierbij kunnen jullie achterin dit boekje meer lezen. Wij rekenen er echter op dat niet de 4
overzicht a a nbod na scholing
verplichting tot aanmelding zal leiden, maar de wens om met elkaar ons vak hoog te houden en aan de eigen professionalisering te werken. Vanzelfsprekend zijn wij niet het enige kerkgenootschap dat boeiende cursussen en bijeenkomsten aanbiedt. Daarom is er alle ruimte om gebruik te maken van het aanbod van bevriende instellingen. Ons aanbod staat volgens recente afspraken open voor collega’s uit de Doopsgezinde Broederschap en (in overleg met de aanbieder(s) van een zeker aanbod) eventueel ook voor collega’s uit andere kerkgenootschappen. Nadere informatie is verderop in dit boekje te vinden. We gaan uit van de globale stelregel dat tenminste de helft van de benodigde nascholingspunten uit het eigen aanbod wordt betrokken. Reden daarvoor is dat de nascholingen ook van belang zijn voor de binding aan en in de beroepsgroep, het ‘esprit de corps’. Ook zij vermeld dat het seminarium geen eigen middelen heeft om de kosten te dragen van cursussen die elders worden gevolgd. Tenslotte willen wij jullie verzoeken om ons te ondersteunen met jullie kritische opmerkingen en beschouwingen bij dit programma. Dat kan ons voor het volgende jaar helpen. Graag wensen wij jullie veel plezier en inspiratie bij de nascholing! Tjaard Barnard
[email protected] Elza Kuyk
[email protected]
remons t r ant s s e minar i um
5
Ov e r z i ch t n a s ch o l i n g s a c t i v i t e i t e n datum
onderwerp
door
ECTS
21 - 23 augustus DAC Huissen
Bijspijkerdagen theologie en religiestudies
Diverse theologen en religiewetenschappers
1
11 september
Biografisch werken
Klijnsma
0,15
25 september
17e eeuwse tekst
Barnard
0,25
16 oktober 13.00 - 14.30 uur
Update Bijbelwetenschappen
Lietaert Peerbolte
0,15
30 oktober 9.00 - 16.30 uur
Intervisiedag
Berkvens / Kruyne / Geels
0,25
13 november
Vroege verlichting Le Clerc
Lijzen
0,15
28 november
Medische ethiek in het verpleeghuis
Wassenaar
0,15
8 januari 2015
1e Masterclass contrastervaringen
Anbeek
0,25
22 januari 2015
2e Masterclass contrastervaringen
Anbeek
0,25
5 februari 2015
3e Masterclass contrastervaringen
Anbeek
0,25
12 februari 2015
Synode van Dordrecht
Orthel / De Vries
0,15
20 februari (vrijdag)
4 Masterclass contrastervaringen
Anbeek
0,25
5 maart 2015
5e Masterclass contrastervaringen
Anbeek
0,25
19 maart 2015 10.30 - 16.00 uur
Beeldclinic Het gouden moment
Siebrand-Holleboom
0,25
16 april 2015 10.00 - 16.00 uur
Pelgrimeren
Berkvens
0,25
28 mei 2015
Spelen met rolverwisseling
Siebrand
0,25
e
• Bijeenkomsten vinden plaats op de VU van 13-16 uur, tenzij anders aangegeven. • 1 ECTS = 28 uur. Voor een voltijd predikant/ geestelijk verzorger geldt een nascholingsverplichting van 1,25 ETS per jaar (augustus-juli).
6
overzicht a a nbod na scholing
W i j z e va n k i e z e n De aanstellingsomvang in fte vermenigvuldigd met de factor 1,25 levert het aantal ECTS op dat we verwachten dat je in een jaar (periode augustus juli) aan nascholingspunten behaalt. We vragen je je primair te oriënteren op het eigen aanbod en eventuele aanvullingen of aanbod op specifieke interesses te zoeken in het overzicht van het open erkend aanbod van de Protestantse Kerk in Nederland en de Algemene Doopsgezinde Sociëteit. Dit kun je vinden op de website van de PKN, onder PCTE, permanente educatie predikanten onder “overzicht open erkend aanbod” (op de website van het remonstrants seminarium staat een directe link) en op de site www.doopsgezind.nl. Globaal uitgangspunt is dat tenminste de helft van de nascholing betrokken wordt uit het aanbod van het remonstrants seminarium. Een uitzondering vormt het onderdeel “bijspijkerdagen recente ontwikkelingen in theologie en religiestudies” dat met 1 ECTS voor de meeste predikanten in een keer de nascholingsverplichting voor een heel jaar dekt. Kosten van deelname zijn voor wat betreft bijeenkomsten op de VU in Amsterdam gratis. Reiskosten zijn ten laste van de eigen gemeente of bij de werkgever te declareren. Voor andere nascholingsactiviteiten dien je zelf de kosten te dragen. Op verzoek verschaft het seminarium een lijst van te benaderen fondsen in het geval je daar een aanvraag zou willen doen. Zie verder: spelregels nascholing (pag. 23 van deze brochure).
remons t r ant s s e minar i um
7
B e s chr i jv i n g p e r a c t i v i t e i t 21-23 augustus 2014
Bijspijkerdagen recente ontwikkelingen in theologie en religiestudies Plaats: DAC Huissen - voor het programma, zie www.kloosterhuissen.nl Met bijdragen van Annewieke Vroom, Hans Reinders, Janneke Stegeman, Mariecke van den Berg, Daniëlla Mulder, Stef Aupers, Eric van den Berg, Ton Jorna, Clary Rooda, Trees Versteegen, André van der Braak en Rasit Bal. Aanmelding: bij het Dominicaans Activiteiten Centrum Huissen. Graag ook bericht naar het Remonstrants Seminarium als je voor deze nascholing kiest.
11 september 2014
Pastoraat met behulp van biografisch werken VU, 13.00 - 16.00 uur Het voorbije is niet dood; Het is niet eens voorbij. We maken het van ons los en doen Alsof we er niets van weten. Wie zich zijn verleden niet herinnert Is gedoemd het te herhalen. Christa Wolf 8
overzicht a a nbod na scholing
Tijdens mijn werken als pastor ben ik voor mijzelf tot de conclusie gekomen dat ik naast het gesprek te weinig tools in handen had om een eindje met iemand mee te kunnen lopen. Ik heb daarom de opleiding tot “Biografisch Counselor”, begeleiden in de levensloop, gevolgd. Misschien is “biografisch werken” wel een nieuwe benaming en een eigentijdse vorm voor de hulp die er altijd al was voor mensen voor wie het vinden van een eigen antwoord op de levensvragen te zwaar dreigt te worden. Moeilijkheden en stagnaties kunnen zich op bijna alle gebieden van het leven voordoen. Biografisch werken is ontwikkeld als kader waarbinnen die levensvragen in kaart kunnen worden gebracht. Een methode om dit de doen is het verleden actief te bezien en eventueel her te waarderen. De belangstelling voor het biografisch werken als begeleiding op de levensweg is de laatste jaren sterk toegenomen. Steeds meer mensen realiseren zich dat niets zo uniek en persoonlijk is als de eigen levensloop. Bij het zoeken naar een levenswijze waarin het nemen van verantwoordelijkheden centraal staat, is het werken met de eigen biografie van grote waarde. Levensthema’s komen vaak aan de orde. Ik zou jullie een inleiding willen geven op dit biografisch begeleiden. Wat ons in onze begeleiding zou kunnen helpen is de verdeling van een mensenleven in zeven levensfasen. Dit gegeven vinden we al terug in de zevende en zesde eeuw voor Christus bij de Griek Solon. Andere namen, bekend met dit fenomeen, zijn Hypocrates, Ptolomaeus, Luther, Charlotte Buhler en Erikson. Als wij deze levensfasen met hun eigen kwaliteiten (positief en negatief) kunnen herkennen bij onze pastoranten hebben we meer gereedschappen in handen om hen nabij te zijn. remons t r ant s s e minar i um
9
In deze bijeenkomst wil ik een stuk theorie behandelen, waarbij ik een reader gebruik. Daarna komen er enkele oefeningen met betrekking tot de eigen levensloop aan de orde. Mocht men na deze bijeenkomst meer willen weten over biografisch werken in het pastoraat, dan kunnen er vervolgafspraken gemaakt worden. Jan F. Klijnsma is remonstrants predikant in Dordrecht en Sommelsdijk
25 september 2014
De gepredestineerde dief Waar ging het over in 1618 - 1619? VU, 13.00 - 16.00 uur In een middag willen we in close-reading een oorspronkelijke, Nederlandstalige tekst uit 1619 lezen waarin op een speelse manier het remonstrants/contraremonstrantse conflict aan de orde komt. De remonstrantse predikant Henricus Slatius (1585-1623) schreef een kort pamflet waarin hij de theologische kwestie op een voor leken begrijpelijke wijze inzichtelijk maakte. Een dief is ter dood veroordeeld en zal de volgende morgen worden opgehangen. Heeft het nog zin om zich te bekeren of kan dat gerust achter wege blijven? In een vermakelijke tweespraak blijkt de dief theologisch opvallend goed onderlegd te zijn en op de hoogte van alle uitspraken van gereformeerde theologen en de recent gehouden synode over onderhavige kwestie. Deze studiemiddag is onmisbaar voor wie zich wil voorbereiden op het 400-jarig bestaan van het kerkgenootschap in 2019. 10
overzicht a a nbod na scholing
Ter voorbereiding wordt gevraagd de tekst door te lezen. Bij het lezen van de tekst zal de aandacht gaan naar de theologische argumentatie. Welke predestinatieleer is hier bedoeld? Hoe heeft dit pamflet nog waarde in het actuele debat over de vrije wil? Tjaard Barnard is rector van het Remonstrants Seminarium en predikant in Rotterdam
remons t r ant s s e minar i um
11
16 oktober 2014
Update Bijbelwetenschappen VU, 13.00-14.30 uur Vanuit het convent is voorgesteld om in het nascholingsprogramma updates op te nemen van de wetenschappelijke ontwikkelingen op diverse theologische onderzoeksgebieden. De eerste in deze soort is een update bijbelwetenschappen. In deze bijeenkomst komen de volgende vragen aan de orde: 1 Wat zijn de belangrijkste ontwikkelingen in betreffend vakgebied de afgelopen 15/20 jaar? 2 Wat had ik als gemeente- of instellingspredikant moeten weten over dit vakgebied? 3 Hoe kan ik (voortaan) bijblijven op dit vakgebied en welk boek kan ik aanschaffen cq. me op welk tijdschrift abonneren (etc)? Bert Jan Lietaert Peerbolte is hoogleraar Nieuwe Testament aan de VU faculteit theologie en voorziter van de sectie bijbelwetenschappen
12
overzicht a a nbod na scholing
30 oktober 2014
Intervisiedag Minimum aantal deelnemers: 10 VU, 9.00-16.30 uur In de geest van Salisbury stellen we voor om bij elkaar te komen voor een workshop intervisie in het kader van de nascholing voor predikanten. Predikanten lopen tegen grenzen aan. Deze grenzen hebben met een krimpende organisatie en met de statusverandering van de beroepsgroep te maken. De vrijheid van het ambt staat onder druk. Voor de predikant kan dit beroepsmatig en persoonlijk tot benauwdheid leiden. Hier biedt intervisie de mogelijkheid om deze problemen gezamenlijk het hoofd te bieden. In drie korte lezingen wordt de context van deze problematiek toegelicht: de ontwikkelingen rond het predikantschap, de noodzaak van collegiale contacten en het concept van emotieregulatiesystemen. Geoefend wordt aan de hand van meegenomen casuïstiek. De PKN ontwikkelde een uitstekende intervisiemethode voor predikanten. Drs. Kees Waardenburg (KPV/Pastorale Begeleiding Nederland) speelde daarin een belangrijke rol. Onder zijn deskundige leiding leerde Tina deze beroepsmatige ondersteuning destijds in Utrecht kennen. Sindsdien is zij coördinator van de Utrechtse Intervisie groep van vrijzinnig vrouwelijke predikanten, waarin een aantal leden van het Convent participeert. Bij intervisie is het van belang de methodiek, protocol en organisatie goed te beheersen om het persoonlijke tot zijn recht te laten komen middels de eigen meegenomen casuïstiek. In bovengenoemde lezingen wordt de problematiek boven het zuiver persoonlijke verheven. Het gaat dus om remons t r ant s s e minar i um
13
een intercollegiaal gebeuren dat op landelijk niveau een jaarlijks karakter kan krijgen. Na de training kan in een individueel vervolgtraject supervisie, coaching of geestelijke begeleiding worden geboden door Tina (coaching), Florus (supervisie) of Christiane (geestelijke begeleiding). Christiane Berkvens is remonstrants predikant, academie pastor, www.moederoverste.nl Tina Geels is remonstrants predikant, coach, www.lifecoaching.nl Florus Kruyne is remonstrants predikant, supervisor, www.floruskruyne.nl
13 november 2014
Met Jean Le Clerc over de grens Remonstranten en de vroege verlichting VU, 13.00 - 16.00 uur Tijdens deze studiemiddag maken we kennis met de remonstranten aan het einde van de 17e en begin van de 18e eeuw. Dit doen we aan de hand van de eigenzinnige Zwitsers remonstrantse theoloog Jean Le Clerc (16571736), die gedurende 46 jaar hoogleraar filosofie aan het Remonstrants Seminarium in Amsterdam was. Leidende vragen zijn: waar stonden de remonstranten in het debat tussen de traditionele kerk en het opkomende verlichtingsdenken en hoe heeft deze positie tot vandaag doorgewerkt? Uitgangspunt daarbij is Le Clercs vaststelling: “Het christendom verkeert in een crisis en wordt zowel van orthodoxe als van niet-gelovige zijde belaagd”. Christenen moesten daartoe hun geloof zuiveren. De rede was daarbij de sleutel, aldus Le Clerc. Dat is een prikkelende stelling die 14
overzicht a a nbod na scholing
uitnodigt tot onderzoek. Wat verstond Le Clerc onder de crisis waarin het christendom van zijn tijd verkeerde? Hoe kunnen we zijn bijdrage aan het maatschappelijk debat lezen en waarderen? Hoe doe je daar trouwens onderzoek naar? De studiemiddag is niet alleen een kennismaking met de vroege Verlichting, maar ook een oefening in een onderzoeksattitude met betrekking tot historisch materiaal. Er liggen enkele brieven op tafel aan de hand waarvan vragen gesteld kunnen worden. Hoe krijg je meer kennis en inzicht en houd je toch een open blik? Welke keuze(s) maak je voor een uiteindelijke afbakening als je met een productief theoloog als Le Clerc te maken hebt? Lense Lijzen studeerde geschiedenis in Leiden en Wenen en later theologie aan het remonstrants seminarium. Vanaf 1996 is hij remonstrants predikant, eerst in Amsterdam en sinds 2008 in Groningen. Als studentenpastor is hij in die stad ook betrokken bij het GSp Studentenplatform voor Levensbeschouwing.
28 november 2014
Medische ethiek in een verpleeghuis’: dilemma’s VU, 13.00 - 16.00 uur In het verpleeghuis ben je als geestelijk verzorger betrokken bij dilemma’s rondom het levenseinde. Maar ook rondom de opname, contact met mantelzorg, seksualiteit, dwang en drang. Daarnaast bespreek je als adviseur van directie ook de economisering van de zorg. Kortom een boeiend vak. Door middel van een powerpointpresentatie met aandacht voor de remons t r ant s s e minar i um
15
verschillende soorten ethiek en principes en casuïstiek wordt de interesse voor dit vakgebied bij de deelnemers verdiept. Martine Wassenaar, predikant in Boskoop en geestelijk verzorger in Zuijdtwijck te Leiden. Martine heeft een master Medische Ethiek aan de Rijksuniversiteit Leiden.
8 januari 2015
Masterclass contrastervaringen minimum aantal deelnemers: 8 VU, 13.00 - 16.00 uur Deze nascholing bestaat uit een serie van vijf bijeenkomsten op 8 en 22 januari, 5 en 20 februari (NB: 20 februari is een vrijdag) en 5 maart. Masterclass overkwetsbaarheid, schoonheid, vergankelijkheid en de zin van het leven. In deze masterclass staan we stil bij contrastervaringen en de zoektocht naar zin die hier dikwijls uit voortkomt. Contrastervaringen zijn diepe ervaringen die de alledaagse betekenisgeving overstijgen en door de war gooien. Dat wat vanzelfsprekend leek, is opeens anders. Dit betekenisverlies kan veroorzaakt worden door ervaringen van schoonheid en troost, maar ook door ervaringen van verlies en gebrokenheid. Beide doen ons zoeken naar meer. Vandaag de dag is er in de Westerse wereld geen sprake meer van één overstijgend en gedeeld betekeniskader. Fundamentele ervaringen kunnen op verschillende manieren worden geduid: boeddhistisch, christelijk, 16
overzicht a a nbod na scholing
humanistisch, atheïstisch. Deze veelheid is een rijkdom, maar maakt de zoektocht naar zin ook complex. In deze masterclass wordt een methode geïntroduceerd die kan helpen bij het begeleiden van mensen die zoeken naar zin. Aan de hand van acht thema’s uit de dogmatiek zijn schrijfopdrachten samengesteld. Deze schrijfopdrachten vormen het uitgangspunt voor groepsgesprekken. Er wordt met de methode geoefend, waarna deelnemers er zelf in groepen mee kunnen werken. Literatuur: - Anbeek, C. (2013a). Aan de heidenen overgeleverd. Hoe theologie de 21ste eeuw kan overleven. Utrecht: Ten Have - Anbeek, C. & Jong, de A. (2013b). De berg van de ziel. Een persoonlijk essay. Utrecht: Ten Have Christa Anbeek is hoogleraar Remonstrantse Theologie
remons t r ant s s e minar i um
17
12 februari 2015
De Synode van Dordrecht vanuit remonstrants perspectief: historisch handwerk VU, 13.00 - 16.00 uur In 1618-1619 werd de Synode van Dordrecht gehouden, waar de Remonstrantse standpunten werden veroordeeld en waarmee de aanzet werd gegeven voor de oprichting van de Remonstrantse Broederschap. In 2018 is het vierhonderd jaar geleden dat deze synode werd gehouden. Ter gelegenheid daarvan verschijnt er een wetenschappelijke editie van de Handelingen van de Synode van Dordrecht, aangevuld met alle relevante stukken uit die tijd, zoals bijvoorbeeld reisverslagen van buitenlandse gasten en teksten van remonstrantse zijde. Liesbeth Orthel verzorgt de uitgave van de oratie van Episcopius en de Acta Synodi nationalis breviter conscripta van Theodore Heyngius. Marthe de Vries richt zich op het ‘Historisch Verhael van ’t ghene sich toegedraeghen heeft binnen Dordrecht in de jaren 1618. en 1619’, toe geschreven aan Bernardus Dwinglo. Tijdens deze studiemiddag zal er een inleiding worden gehouden over de Remonstranten tijdens Dordt, maar willen wij ook samen met de deelnemers historisch speurwerk verrichten. Liesbeth Orthel zal een kleine inleiding geven over het 17e eeuwse handschrift. Liesbeth Orthel, bureausecretaris van de Remonstranten, historica Marthe de Vries, remonstrants predikante, thans werkzaam bij de Vrijzinnigen Wassenaar, studeerde af op Johannes Uytenbogaert
18
overzicht a a nbod na scholing
19 maart 2015
Beeldclinic “het gouden moment” minimum aantal deelnemers: 8 VU, 10.30 - 16.00 uur Als predikant ben je werkzaam in een contactberoep: er wordt veel van je gevraagd op het terrein van interactie, didactiek & pedagogiek en groepsmanagement. De eerste indruk die je maakt op mensen is van onschatbare betekenis. In dit ‘gouden moment’ wordt door de ander(en) bepaald in hoeverre jouw presentatie congruent is met je overtuigingen. En dus: in welke mate men bereid is verder naar je te luisteren. ‘Gouden momenten’ doen zich voor in veel van je werkzaamheden als predikant / voorganger: in kerkdiensten, in pastorale gesprekken, bij het leiden van gesprekskringen, jeugdgroepen en vergaderingen. De nascholingsdag ‘het gouden moment’ is een dag van samen praktisch bezig zijn met elkaar & reflecteren op je eigen handelen. We maken tijdens deze training gebruik van korte filmfragmenten, zowel uit de beeld-literatuur als uit ter plaatse gemaakte opnames. Voor predikanten is deze praktische training een ‘must’. Na deze dag ben je je bewust van de ‘gouden momenten’ in je werk en van de manieren waarop je daar gebruik van kunt maken. Oftewel: ‘morgen ga ik dit benutten’. Meer informatie over de principes van Beeldbegeleiding is o.a. te vinden op de site www.lbbb.eu. Birgitta Siebrand-Holleboom (1953), is lid van de Remonstrantse Gemeente Utrecht (Geertekerk). Reeds vele jaren werkzaam in diverse vormen van onderremons t r ant s s e minar i um
19
wijs (primair en voortgezet onderwijs en leidinggevende functies); gecertificeerd Beeldbegeleider (tot voor kort voorzitter van de Landelijke Beroepsgroep voor Beeldbegeleiders in het onderwijs); ruime ervaring in het coachen van professionals & vrijwilligers in onderwijs, kerk en gezondheidszorg.
16 april 2015
Pelgrimeren: zo oud als de weg naar Rome, zo nieuw als de Walk of Wisdom VU, 10.00 - 16.00 uur Pelgrimeren is een eeuwenoud, wereldwijd verschijnsel. In vele religies neemt het pelgrimeren een belangrijke plaats in de beleving van de gelovigen in. Japanse boeddhisten bezoeken 88 tempels op het eiland Shikoku, in India kunnen boeddhisten en hindoeïsten elk kiezen tussen vier bedevaartsoorden. Christenen gaan sinds de eerste eeuwen op pad: Europeanen naar Rome en Santiago, later naar Fatima, Lourdes of Taizé; Zuid-Amerikanen naar Mexico, om tot Onze Lieve Vrouw van Guadelupe te bidden. Pelgrimeren is echter niet voorbehouden aan godsdiensten. ‘Heidenen’ kunnen er ook wat van. Stonehenge was een pelgrimsoord. Het graf van Elvis Presley ook. Welke zijn de karakteristieke elementen van een pelgrimage, vroeger en nu? Een doel? Een reden? Het lopen? In de ochtendsessie kimt het wetenschappelijk onderzoek rondom het fenomeen pelgrimage aan de orde. De controversiële regisseur Werner Herzog maakte in 2001 een korte documentaire, getiteld Pilgrimage. Met het bekijken van deze indruk 20
overzicht a a nbod na scholing
wekkende film, komt het begrip pelgrimeren in een breder verband te staan. De middag wordt gewijd aan de eigen ervaring rondom het pelgrimeren hetzij omdat men die zelf heeft, hetzij omdat gemeenteleden die hebben. Ook ’zendingsdiensten’ (zondagse diensten waarin startende pelgrims een speciale zegen krijgen) komen aan de orde. De Wereldraad van Kerken heeft bij zijn laatste Assembly in Zuid-Korea besloten om de periode tot de volgende Assembly over acht jaar te gebruiken om een wereldwijde pelgrimage te organiseren onder het motto: God of life, lead us to justice and peace. Het is aan de deelnemende landen om zelf gestalte te geven aan deze pelgrimage. Diverse initiatieven hebben al het licht gezien. Ze worden besproken. Doen wij daaraan mee? Tegelijkertijd start in de zomer van 2015 een seculiere wereldwijde pelgrimage. Walk of Wisdom is een Nederlands initiatief dat zich richt op “alle mensen met belangstelling voor pelgrimeren, spiritualiteit en duurzaamheid/globalisering”. Nieuwe pelgrimsrituelen worden ontwikkeld. Kunstenaars, filosofen, politici, economen, zijn daarbij betrokken. De bedoeling is, na een pioniersroute, een wereldwijde pelgrimsroute van de grond te krijgen. Ook dit initiatief wordt in de middag toegelicht. Twee wereldwijde pelgrimages, de ene vanuit kerken, de andere seculier. Wat zegt dat over het verlangen naar de pelgrimservaring? Christiane Berkvens-Stevelinck is emeritus hoogleraar Europese cultuur en remonstrants predikante in Rotterdam. Zij neemt deel aan de Walk for Wisdom, een nieuwe, wereldwijde pelgrimsroute waarin de gedachte centraal staat dat alle mensen deel uitmaken van hetzelfde leven op aarde.
remons t r ant s s e minar i um
21
28 mei 2015
Religie als spelen met gedaanteverandering en rolverwisseling VU, 13.00 - 16.00 uur Deze middag gaat over belangrijke aspecten van religie als spel. Voortbouwend op de gedachte dat religie de poëtische reactie van de mens is op iets dieps in het bestaan, is wat binnen het domein van de religie gebeurt een vorm van procesvoeren zonder bewijs. Aan de hand van twee romans uit de wereldliteratuur, van Tolstoi en Coetzee, wordt het religieuze terrein verkend en in kaart gebracht. Hierbij staan verschillende typen van verborgenheid, waarin de ruimte van de geloofsbeleving in afzondering wordt gevonden, centraal. Dit alles in de context van de vraag of religie gebonden is aan de eigen bekende gestalten van geloof & kerk. In de kantlijn van deze verkenning duiken radicale theologische kwesties op die momenteel in het brandpunt van de belangstelling staan. Deze cursus bijeenkomst heeft een sociëteitsachtig karakter. In een aangename en ontvankelijke sfeer en met een wederzijdse nieuwsgierigheid zoeken we samen naar nieuwe contouren voor gestalten van geloof in onze seculiere samenleving. Met tools die voor ieder nabij zijn en voor het oprapen liggen. Ter voorbereiding wordt een boek gelezen over deze thematiek dat in het najaar van 2014 uitkomt. Heine Siebrand is remonstrants predikant (emeritus).
22
overzicht a a nbod na scholing
spelregels Vastgesteld in het overleg van het Curatorium dd. 5 juni 2014 1. Iedere predikant en/of geestelijk verzorger met een vaste aanstelling bij een Remonstrantse gemeente of die werkzaam is namens de Broederschap in een instelling, volgt jaarlijks verplicht nascholing. 2. Studieverlof is niet hetzelfde als nascholing, en valt daarmee dus ook niet te “verrekenen”. Promotieonderzoek kan evenmin nascholings dagen vervangen. 3. Aan nascholingsactiviteiten worden punten toegekend in ECTS (1 ECTS = 28 uur). Uitgangspunt is 0,25 ECTS per hele studiedag. Voor het bijwonen van een studiemiddag zal 0,15 toegekend worden als er geen ander werk aan verbonden is, zoals het ter voorbereiding (of verwerking) lezen van artikelen. Met een voorbereidingsopdracht kan het aandeel worden opgehoogd naar (bijv.) 0,25 ECTS.Bij een aanstelling voor 100% wordt men geacht 1,25 ECTS te halen Een aanstelling van 20% verplicht tot het halen van 0,25 ECTS aan nascholing; 40% tot 0,5 ECTS. Er wordt naar boven afgerond: 55% wordt 60%, d.w.z. iemand met een aanstelling van 55% volgt jaarlijks 0,75 ECTS. Men volgt ten minste 1 dag nascholing per jaar. 4. Wie (daadwerkelijk) aan een nascholingsbijeenkomst deelneemt, ontvangt een bewijs van deelname met daarop vermeld het aandeel toegekende studiepunten (ECTS). 5. Globaal is de richtlijn dat de tenminste de helft van de verplichte nascholing wordt gevolgd vanuit het aanbod van het eigen seminarium. De overige nascholing kan betrokken worden bij de ADS en de PKN. Voor het erkend krijgen van het volgen van nascholing van andere aanbieders dient vooraf contact met de rector opgenomen te worden. remons t r ant s s e minar i um
23
6. Het volgen van méér dan het verplicht aantal nascholingsactiviteiten is toegestaan voor wat betreft het seminarium, maar verdient wel door de predikant zelf onder de aandacht te worden gebracht bij de eigen gemeente of instelling waar men werkzaam is. In dat overleg zal bepaald worden of de predikant het in werktijd of in eigen tijd zal doen. 7. Aan het nascholingsaanbod dat vanuit het seminarium wordt aangeboden zijn geen deelnamekosten verbonden, tenzij anders vermeld. 8. Aanmelding voor nascholingsactiviteiten is niet vrijblijvend: bij verhindering dient het seminarium bijtijds ingelicht te worden. 9. Voor nascholingsactiviteiten waarvoor additionele kosten zijn gemaakt, zal het seminarium vooraf de eventuele annuleringkosten van de betreffende activiteit vermelden. 10. Boeken en studiematerialen die men eventueel zou willen aanschaffen komen voor rekening van de deelnemer zelf; in zijn/haar aanstellingscontract zijn dergelijke studiekosten opgenomen. 11. Predikanten en geestelijk verzorgers die zelf een nascholing verzorgen, mogen deze activiteit aan het conto van hun eigen nascholingspunten toevoegen. 12. Nascholingsactiviteiten zijn pas erkende nascholingsactiviteiten als ze door de rector van het seminarium als zodanig zijn goedgekeurd. Dat betreft ook de afspraken over de randvoorwaarden zoals eventuele bijkomende kosten (bijv. viatica). 13. Ook nascholing die buiten het reeds genoemde aanbod valt, kan als nascholing tellen, onder voorwaarde dat dit vooraf wordt besproken met de rector en het wordt goedgekeurd voor betreffende specifieke situatie. 14. Het is niet mogelijk alleen onderdelen van de modules te volgen: modules volgt men in zijn geheel. Evenmin is het mogelijk dagen/ punten op te sparen en/of te daarmee te schuiven. 24
overzicht a a nbod na scholing
15. Hoewel het nakomen van de nascholingsverplichtingen gemonitord worden door het seminarium, ligt de primaire verantwoordelijkheid voor het bijhouden van gevolgde nascholing bij de predikant zelf (portfolio). 16. Wanneer een predikant zou vergeten zich aan te melden, wordt hij/ zij daaraan een keer herinnerd. Aan het einde van het jaar, dat parallel loopt aan het academisch jaar, worden de gegevens gecontroleerd en de punten geteld. De kerkenraden, de taakgroep P en G en de personeelsfunctionaris, ontvangen een brief over de deelname aan de nascholing. 17. Doelgroep voor de nascholingsactiviteiten vanuit het seminarium is behalve de eigen beroepsgroep van dienstdoende remonstrantse predikan ten en geestelijk verzorgers, de beroepsgroep van dienstdoende doopsgezinde voorgangers. Omgekeerd staat het nascholingsaanbod van de Doopsgezinde Broederschap open voor de remonstrantse collega’s. 18. Mocht er een reden zijn om aanbod voor een beperkter of juist ruimer omschreven doelgroep open te stellen, dan kan dit na goedkeuring van de rector van het seminarium. 19. De locatie voor nascholingen is de Vrije Universiteit te Amsterdam, omdat het seminarium daar gratis beschikking over zalen heeft voor deze activiteiten. 20. In principe biedt iedereen het om niet aan en wordt om niet deelgenomen. De eigen gemeente of instelling betaalt de reiskosten. 21. In alle gevallen geldt: bij twijfel overlegge men met de rector. Nascholingsaanbod dat door de PKN en de ADS wordt aangeboden cq. erkend (uit het zogenaamd “open erkend aanbod”), erkent het seminarium ook als hetzij nascholing, hetzij als onderdeel van de invulling van het studieverlof. Dit onderwerp behoeft nog nadere aandacht, omdat dit vaak een intensiever aanbod betreft (meer dagen/uren, een specifieke punten remons t r ant s s e minar i um
25
telling) en mee om die reden eerder als mogelijk onderdeel van een studie verlof kan worden opgenomen dan dat het onder de vlag van nascholing valt op de manier die we hier hebben uitgewerkt. Het seminarium sluit geen contracten met externe aanbieders die een bepaald aanbod in het nascholingsaanbod opgenomen willen zien. Er is wel sprake van een soort indirecte erkenning van aanbod van derden, namelijk aanbod dat door de PKN en de ADS erkend wordt, wordt ook door het seminarium erkend.
Colofon samenstelling: Elza Kuyk vormgeving: Marjorie Specht De brochure is als pdf te vinden op de website www.remonstranten.org en op te vragen bij zowel het Landelijk Bureau te Utrecht als bij het Remonstrants Seminarium te Amsterdam juni 2014
Aanmeldingsformulier Naam Omvang functie (in fte) Datum Meldt zich aan voor: 0 Bijspijkerdagen theologie en religiestudies (NB: zelf ook aanmelden bij DAC Huissen) 0 Pastoraat met behulp van biografisch werken 0 17e eeuwse tekst 0 Update Bijbelwetenschappen 0 Intervisiedag 0 Vroege verlichting Le Clerc 0 Medische ethiek in het verpleeghuis 0 Masterclass contrastervaringen 0 Synode van Dordrecht 0 Beeldclinic “Het gouden moment” 0 Pelgrimeren 0 Spelen met rolverwisseling 0 Aanbod PKN of ADS, namelijk:
0 Wil in gesprek met de rector over eventueel ander aanbod:
Opsturen óf de relevante informatie mailen naar: Remonstrants Seminarium, VU Faculteit Theologie, De Boelelaan 1105, 1081 HV Amsterdam
[email protected]
Remonstrants Seminarium VU Faculteit Theologie De Boelelaan 1105 1081 HV Amsterdam www.remonstranten.org