Overzicht presentatie
1. Duurzaamheidsverkenning ‘Nederland Later’
Rekenen aan duurzame 2. Rekenenmethodiek duurzame bereikbaarheid
bereikbaarheid:
3. Case Toepassen van TIGRIS XL in ‘Nederland Later’
4. Resultaten 5. Discussie
Michiel de Bok Presentatie Platos Colloquium, 5 maart 2008
Nederland Later Tweede Duurzaamheidsverkenning deel Fysieke leefomgeving Nederland
Partners:
2
Aanleiding: Duurzaamheidsverkenningen-2
Indicatorenset voor duurzaam ruimtegebruik
Doel Duurzaamheidsverkenningen-2 “Nederland Later”: samenhang in beeld brengen tussen de hier en nu te maken beleidskeuzen voor later, en hieruit concrete beleidsopties en handelingsperspectieven af te leiden Duurzaamheid als doel: Nederland moet mooi, veilig en vitaal blijft voor toekomstige generaties Om ruimtevraag te accommoderen en tegelijkertijd een hoogwaardig NL aan toekomstige generaties na te laten is meer samenhang tussen beleidsthema’s en langetermijn gerichtheid nodig! In hoeverre kan ruimtelijk ordenen bijdragen aan duurzaamheid? 6 thema’s -> Beleidsdoelen -> Indicatorenset -> Duurzame bereikbaarheid
3
4
1
Het TIGRIS XL model
Modellen kader ‘NL Later’:
RuimteScanner: gedetailleerde prognoses grondgebruik TIGRIS XL: Relatie wonen, werken en mobiliteit
TXL: geïntegreerd landgebruik transport model voor NL Klant en eigenaar: Dienst Verkeer en Scheepvaart (DVS) Modulaire opbouw Gekoppeld aan Landelijk Model Systeem (LMS) Empirische onderbouwd: OVG, WBO, LISA
Mobiliteitsindicatoren (Landelijk Modelsysteem - LMS) Bereikbaarheidsindicatoren (LMS)
Nationaal en regionaal toepasbaar
MNP Geluidsmodel
Rol van overheid in RO en V&V flexibel
Modellen/methoden voor natuurkwaliteit, slachtofferrisico’s overstromingen, etc.
Voordeel geïntegreerde aanpak: effecten transportmaatregelen op locatiekeuze huishoudens en bedrijven consistentie ruimtelijke projecties lange termijn (invoer voor LMS) integrale afweging beleidstrategieën voor ruimte en transport
Experimentele kostenmodule
5
6
Functioneel ontwerp TXL
Case: Kijkrichting Bundeling en Intensivering (1)
LMS subzone
COROP
Ruimtelijke Uitgangspunten: regionale arbeidsmarkt
arbeidsmarkt
regionale beroepsbevolking
bedrijven / arbeidsplaatsen
transportmarkt
huishoudens / personen
vastgoedmarkt
kantoorruimte / bedrijventerrein
• verdichtingopgave van 50% demografie
• differentiatie naar locatie type
woningmarkt
grondmarkt
• restclaim per provincie in bundelings gebieden
• woningbouwopgave per provincie gelijk aan trendvariant
woningen
7
8
2
Kijkrichting Bundeling en Intensivering (2)
Infrastructuurvarianten: Trendvariant: MIT (2005) + weginfrastructuurpakket Nota Mobiliteit
Verschil bebouwing tussen bundeling en trendvariant in 2040
Variant 1 (beleidsarm): MIT Variant 2: MIT + kilometerprijs Variant 3: MIT + verbetering bestaand OV in en tussen bundelingsgebieden Variant 4: MIT + Kmprijs + 14,5 miljard Nota Mobiliteit
9
10
Overzicht berekende effecten ‘Landuse’ effecten: bevolking arbeidsplaatsen Bereikbaarheidseffecten: verkeerskundige effecten geografische bereikbaarheid economische bereikbaarheid (‘Logsum’-methode)
11
12
3
Bevolking Bundelingvariant vs trend
Bevolking Bundelingvariant vs trend
13
14
15
16
Arbeidsplaatsen bundelingvariant vs trend % per jaar
0.24 of meer 0.11 tot 0.24 0.06 tot 0.11 0.00 tot 0.06 -0.09 tot 0.00 -0.16 tot -0.09 -0.36 tot -0.16 minder dan -0.36
a. Relatief verschil 2010-2020
% per jaar
0.20 of meer 0.09 tot 0.20 0.04 tot 0.09 0.00 tot 0.04 -0.08 tot 0.00 -0.13 tot -0.08 -0.24 tot -0.13 minder dan -0.24
b Relatief verschil 2020-2040
4
Ontwikkeling bereikbaarheid werk vanuit woonlocaties
140
140
120
120
100
100
80
80
60
60
Trendscenario Kijkrichting bundeling en intensivering Variant Beleidsarm Variant Kilometerprijs Variant Kilometerprijs en investeren OV Variant Kilometerprijs en investeren weg
40 20 0 2000
2010
2020
Auto, spits
2030
Trendscenario Kijkrichting bundeling en intensivering Variant Beleidsarm Variant Kilometerprijs Variant Kilometerprijs en investeren OV Variant Kilometerprijs en investeren weg
40 20
2040
0 2000
2010
2020
2030
2040
Openbaar vervoer, etmaal 17
18
Bbh effect van bundeling en intensivering
Economische benadering van bereikbaarheid
Transport effect: groei congestie op hoofdwegennet neemt beperkt af (van +70% naar +62% tussen 2000-2040)
Logsum methode: richt zich op het nut dat mensen ontlenen aan het kunnen bereiken van ruimtelijk verdeelde activiteiten
Geografische bereikbaarheid: bereikbaarheidwerk neemt toe: per auto (+1-2%) en OV (+2-5%)
‘Nut’ op individueel niveau afgeleid uit discrete keuzemodellen opgenomen in verkeersmodellen (bijv. LMS, NRM-OGM) Consistente berekening van bereikbaarheidsbaten van veranderingen in opportunities (o.a. door veranderingen in ruimtegebruik) op bestemmingskeuze en vervoerwijzekeuze
Effecten lijken beperkt, maar zijn in monetaire zijn groot
19
20
5
Bereikbaarheidswinst in 2040 ten opzichte van trend
Bereikbaarheidswinst in 2040 ten opzichte van trend
(trend = trendmatige bundeling, MIT2005 + 14,5 miljard weginfra Nota Mobiliteit)
(trendmatige bundeling, MIT2005 + 14,5 miljard weginfra Nota Mobiliteit)
Bundeling + MIT2005 + weginfra Nota Mobiliteit
Bundeling + MIT2005 + weginfra Nota Mobiliteit
Bundeling + MIT2005 Bundeling + MIT2005 + kilometerprijs Bundeling + MIT2005 + kmprijs+ OV-pakket Bundeling + MIT2005 + kmprijs+ NoMo
21
22
Conclusies bij bereikbaarheidsberekeningen NL Later
Conclusies bij duurzame bereikbaarheid
Bereikbaarheidswinst van bundeling en intensivering is aanzienlijk
Ruimtelijke ordening heeft significante invloed op bereikbaarheidsontwikkeling
Baten van bundeling en intensivering (bij gematigde mobiliteitsontwikkeling) hoger dan extra pakket Nota Mobiliteit (14,5 mld euro)
Rekenen aan duurzame bereikbaarheid vraagt integrale aanpak: landgebruik & transport modellering
Kwaliteitsverbetering bestaande OV-verbindingen leveren aanzienlijke bereikbaarheidsbaten op, vooral voor OV-reizigers (effect op congestie is beperkt)
Integratie met RS maakt doorrekenen gevarieerde beleidsscenarios mogelijk, bijv. ‘Retreat’, ’Robuuste Natuur’, ‘Bundeling’
Rendement weginvesteringen is kleiner bij een hoge mate van bundeling en intensivering en kilometerbeprijzing
23
Monetariseren van bereikbaarheid maakt afweging bereikbaarheidseffecten in integrale effect analyse (MKBA) beter mogelijk
24
6
Rapport ‘Toepassen van TIGRIS XL binnen de studie ‘Nederland later’: zie www.significance.nl
Rapport ‘Nederland Later’: zie www.mnp.nl
Nadere info: mail
[email protected]
25
7