OVEREENKOMST PRESTATIEAFSPRAKEN ASSEN 2010-2020 GEMEENTE
ASSEN
ACTIUM WOONCONCEPT
Vooraf Met deze overeenkomst bevestigen woningcorporaties Actium en Woonconcept hun betrokkenheid bij de gemeente Assen. Zij bezitten en beheren gezamenlijk ongeveer een derde deel van de Assense woningvoorraad. Daarmee bepalen zij voor een belangrijk deel de kwaliteit van het wonen in Assen. Gemeente en woningcorporaties hebben een gezamenlijk belang bij een hoge kwaliteit van de woningvoorraad en de woonomgeving in Assen en zijn daarom bereid tot investeringen die de sociale en fysieke kwaliteit positief beïnvloeden. Woningmarkt
Als gevolg van de kredietcrisis stagneert de woningmarkt. Sinds 2007 liggen de verkopen van zowel nieuwe als bestaande woningen op een aanzienlijk lager niveau dan gebruikelijk. Op de koopmarkt is de situatie in korte tijd omgeslagen van een vraagoverschot naar een vraagtekort. Dit heeft vooral te maken met een gebrek aan vertrouwen bij de woonconsument. De recente aanscherping van de NHG-normen zal zeker niet bijdragen aan een snel herstel van de koopmarkt. De druk op de huurmarkt neemt juist toe. Het aanbod door mutatie neemt af terwijl de vraag naar huurwoningen toeneemt. Deze toenemende vraag heeft enerzijds te maken met groepen die voorlopig af zien van kopen en zich op de huurmarkt richten. Anderzijds is de vraag van bijzondere doelgroepen de afgelopen jaren toegenomen. Dat heeft onder andere te maken met de scheiding van wonen en zorg, de extramuralisatie van gemeente Assen instellingen en de wens om mensen zo lang mogelijk zelfstandig te laten wonen. Woningproduktie naar type en eigendom
900 800
51
aantal woningen
Als gevolg van de situatie op de woningmarkt stagneert de woningproductie, met name in de koopsector. In de periode 2005 t/m 2009 werden in Assen jaarlijks gemiddeld 630 woningen gebouwd, waarvan 392 (62%) koop en 237 (38%) huur. In 2009 werden 405 woningen opgeleverd, waarvan 50% koopwoningen. In 2010 daalde de woningproductie verder naar 242 woningen.
37
700 133
600 36
33
466
500
377
400 300
11
507 292
200
6
355
77
2000
37 1
20
2001
2002
2003
61
106 104
44
51
280
100 48 24
81
120
264
151
0
303
355
14
76
2004
2005
203
150
158
131
2006
2007
2008
128 0
2
2009
2010
jaar - ééngezins huurwoningen
- meergezins huurwoningen
- ééngezins koopwoning
- meergezins koopwoning
Prognose groei
Alle prognoses voorspellen voor Assen nog een aanzienlijke groei van het aantal inwoners en huishoudens. In de provinciale prognose uit 2009 wordt voor Assen een groei naar circa 80.000 inwoners in 2030 voorspeld. Het woonplan en de daarin geraamde woningbehoefte is op deze prognose gebaseerd. Het is daarom van belang de woningproductie weer op het gewenste peil te brengen voordat groepen woningzoekenden in de knel komen. Gevolgen rijksbeleid
De taken en het functioneren van de woningcorporaties staan al geruime ter discussie. De afgelopen jaren hebben de Vogelaar-heffing en de invoering van vennootschapsbelasting geleid tot afname van investeringscapaciteit op lokaal niveau. In het regeerakkoord is weliswaar aangekondigd dat de Vogelaar-heffing wordt afgeschaft, maar daar staat tegenover dat het kabinet inmiddels een nieuwe heffing heeft aangekondigd, bedoeld om de huurtoeslag te financieren. Die heffing is veel ingrijpender en gaat de woningcorporaties jaarlijks mogelijk zo'n 650 miljoen euro kosten, veel meer dan de Vogelaar-heffing, die 75 miljoen euro per jaar bedroeg. Verder dreigen de corporaties de regie op hun voorraad kwijt te raken door het recht om de huurwoning voor een redelijke prijs te kopen, zoals in het regeerakkoord wordt aangekondigd. Het motto voor het collegeprogramma 2010 – 2014 is bouwen, maar ook de investeringsmogelijkheden van de gemeente staan onder druk door forse kortingen op de uitkering gemeentefonds. Er zijn keuzes gemaakt om de financiële positie in balans te brengen en
OVEREENKOMST PRESTATIEAFSPRAKEN ASSEN 2010 – 2020
1
tegelijkertijd te zorgen dat kwetsbare groepen worden gespaard en de ontwikkeling van de stad door blijft gaan. De gemiddelde gemeentelijke lastendruk blijft nagenoeg gelijk. De uitdaging
Actium, Woonconcept en de gemeente Assen staan voor de gezamenlijke uitdaging om - voldoende kwalitatief goede huisvesting te realiseren, - de bestaande voorraad te verbeteren, - problemen in wijken aan te pakken, - kwetsbare groepen te beschermen en - actief in te zetten op de transitie naar een duurzame samenleving. Daarmee zijn de thema’s in deze overeenkomst benoemd.
OVEREENKOMST PRESTATIEAFSPRAKEN ASSEN 2010 – 2020
2
Partijen: •
De gemeente Assen, ten deze rechtsgeldig vertegenwoordigd krachtens artikel 171 van de Gemeentewet en het besluit van burgemeester en wethouders op 22 maart 2011 door de heer A. Smit, wethouder wonen c.a.,
hierna genoemd : “de gemeente”, en • •
Actium, ten deze rechtsgeldig vertegenwoordigd door de heer K. Stol, directeur/bestuurder; Woonconcept, ten deze rechtsgeldig vertegenwoordigd door de heer H. van Houten, directeur/bestuurder;
hierna genoemd: “de woningcorporaties”.
in aanmerking nemende: a. Partijen – elk vanuit hun eigen rol – verantwoordelijk zijn voor het wonen in Assen. b. Partijen vanuit deze verantwoordelijkheid onderling bindende afspraken wensen te maken en deze afspraken wensen te richten op de volgende doelstellingen: • het realiseren van de woningbouw- en transformatieopgave, zoals vastgesteld in het Woonplan Assen 2010 - 2020; • het bijdragen aan wijken waar het prettig wonen is, met vertrouwen in de buurt; • het bieden van waarborgen voor de huisvesting van mensen met een kwetsbare positie op de woningmarkt; • het bijdragen aan duurzaam en veilig wonen. c. Deze overeenkomst met prestatieafspraken voor de periode 2010 tot 2020 vervangt de volgende overeenkomsten vervangt de ‘Overeenkomst prestatieafspraken wonen 2006-2014’. d. Deze overeenkomst sluit aan bij: 1! • Het gemeentelijk beleid voor maatschappelijke ondersteuning, zoals vastgelegd in ‘Meedoen en meetellen, Beleidsplan Wmo 2008 – 2011’ vastgesteld in de raadsvergadering van 30 oktober 2008. • Het gemeentelijk beleid voor duurzaamheid, zoals vastgelegd in de Duurzaamheidsvisie Assen 2009-2015, vastgesteld in de raadsvergadering van 2 juli 2009. • De Nota Grondprijsbeleid 2010 – 2014, vastgesteld in de raadsvergadering van 3 december 2009. • Het gemeentelijk beleid voor het wonen, zoals vastgelegd in het ‘Woonplan Assen 2010 – 2020, Een stad voor iedereen’, vastgesteld in de raadsvergadering van 28 januari 2010, hierna te noemen ‘het woonplan’. Het woonplan is via een interactief proces tot stand gekomen, waarbij de woningcorporaties actief hebben geparticipeerd. • De vastgestelde wijkvisies. e. Partijen beschouwen het als een gezamenlijke verantwoordelijkheid om zorg te dragen voor een goede en evenwichtige situatie op de woningmarkt en dan met name gericht op het passend huisvesten van de kwetsbare groepen. Daarbij stellen de woningcorporaties hun kerntaken centraal, zoals verwoord in het Besluit Beheer Sociale Huursector (BBSH2).
1
De genoemde beleidsdocumenten zijn dynamisch, waarmee bedoeld wordt dat ze worden aangepast aan gewijzigde omstandigheden.
2 De kerntaken zijn: verhuur woningen, kwaliteit woningen, betrekken bewoners bij beleid en beheer, leefbaarheid en woonomgeving, wonen en zorg (WMO) en financiële continuïteit.
OVEREENKOMST PRESTATIEAFSPRAKEN ASSEN 2010 – 2020
3
Daarnaast is voor de woningcorporaties een rol weggelegd in de sociale koopsector en de middeldure koopsector voor zover dit bijdraagt aan de doorstroming en een gedifferentieerd aanbod in de woningvoorraad. Partijen spannen zich in om met verschillende vormen van specifieke woonproducten de bestaande marktkloof tussen de sociale huursector en de (middeldure) koop- en markthuurwoningen te overbruggen. f.
Partijen zien elkaar als duurzame partner in ontwikkelingen, die hun wederzijdse investeringen in woningen en woonomgeving wensen af te stemmen en zo te versterken. Door middel van deze prestatieafspraken willen partijen deze relatie bestendigen. Dit met behoud van de eigen posities en verantwoordelijkheden.
g. Partijen beseffen dat de prestatieafspraken zich over een zodanige periode uitstrekken dat, door één of meer contractpartijen als zodanig ingebrachte, onvoorziene ontwikkelingen invloed kunnen hebben op de samenstelling en het uitvoeringstempo van de (ver)nieuwbouwprogramma’s. Dit vloeit met name voort uit marktontwikkelingen en/of wijzigingen in regelgeving, maar is ook afhankelijk van de financiële continuïteit van woningcorporaties.
komen het volgende overeen: Artikel 1: Algemeen Woningcorporaties bevestigen met deze afspraken de brede investeringsbereidheid in Assen, hetgeen met name tot uitdrukking komt in het besteden van een verantwoord deel van het investeringsvermogen aan het woningbezit. Daarmee wordt de in eerdere afspraken ingezette lijn voortgezet. Aansluiting bij de marktsector voor met name risicodragende elementen wordt op voorhand niet uitgesloten. De rol van de gemeente in het geheel is voorwaardenscheppend en faciliterend. De meerwaarde van een goede en bestendige samenwerking tussen partijen is leidend. Partijen spreken elkaar aan op het halen van de gezamenlijke doelstellingen en nakomen van deze afspraken. 1. Partijen leggen in deze overeenkomst op hoofdlijnen de afspraken over de woningbouwproductie van de woningcorporaties vast. In een later stadium maken de betrokken partijen, indien nodig, op projectniveau afspraken over de aard van de onderlinge samenwerking en de woningbouwproductie. De afspraken hierover worden per project vastgelegd in intentie-, ontwikkel-, samenwerkings- en/of realisatieovereenkomsten. 2. Partijen werken jaarlijks conform bijlage I een integraal uitvoeringsprogramma uit voor zowel reguliere woningbouw als onzelfstandige huisvestingsvormen in de gemeente Assen, waarin zo nauwkeurig mogelijk het aandeel van andere (markt)partijen wordt meegenomen. Hieronder wordt ook verstaan de specifieke zorgvraag vanuit zorginstellingen voortvloeiend uit specifieke regelgeving3. Verder wordt, voor zover plannen c.q. projecten bekend zijn, een doorkijk gemaakt naar de volgende jaren. Een onderscheid wordt gemaakt naar een vast (met zekerheid te realiseren) deel en een flexibel (nog aan te passen) deel. Op basis van het integraal uitvoeringsprogramma maken partijen afspraken over de door hen te realiseren projecten en opleveringstermijnen. Bij het opstellen van het integraal uitvoeringsprogramma is de woningbouwopgave zoals vastgesteld in het gemeentelijk woonplan leidend.
3
Wet Toezicht Ziekenhuis instellingen, Wet maatschappelijke ondersteuning, etc.
OVEREENKOMST PRESTATIEAFSPRAKEN ASSEN 2010 – 2020
4
3. Partijen spreken jaarlijks af of, en in welke mate, de aantallen en bedragen, als genoemd in de artikelen 2 tot en met 5, aanpassing behoeven. Daarbij wordt gestreefd naar een evenwichtig aanbod in iedere wijk voor de doelgroep van beleid en alle andere in het woonplan benoemde aandachtsgroepen. De betaalbaarheid voor de doelgroep staat centraal. Hierbij ligt het accent meer op mensen dan op stenen. 4. Woningcorporaties krijgen de mogelijkheid om in overleg aanvullende productie te realiseren in de koopsector. De hierbij behaalde extra opbrengsten worden in nader overleg (transparantie) bij voorkeur opnieuw geïnvesteerd in de sociale huursector in Assen. 5. De gemeente spant zich in om de beoogde nieuwbouwontwikkelingen planologisch mogelijk te maken en zal daartoe met voortvarendheid bestemmingsplannen c.q. projectbesluiten (doen) opstellen, (voor)ontwerpen daarvan voortvarend in procedure brengen en bevorderen dat het plan zoveel als mogelijk rechtskracht verkrijgt. Partijen erkennen dat de gemeente in het kader van de uitvoering van deze overeenkomst, vanuit haar wettelijke verantwoordelijkheid voor een goede ruimtelijke ordening en volkshuisvesting, de uiteindelijke beslissing heeft omtrent invulling van plangebieden. 6. De gemeente behoudt bij de nakoming van hetgeen in deze overeenkomst is bepaald volledig haar publiekrechtelijke verantwoordelijkheid ten aanzien van het publiekrechtelijke besluitvormingsproces. Dit houdt in dat er van de zijde van de gemeente geen sprake is van een toerekenbare tekortkoming, indien het handelen naar deze verantwoordelijkheid eist, dat de gemeente publiekrechtelijke rechtshandelingen verricht, die niet in het voordeel zijn van de aard of de strekking van deze overeenkomst of van de voortgang van het project. 7. De uitwerkingen van het regeerakkoord 2010 kunnen op termijn aanzienlijke financiële consequenties hebben voor woningcorporaties. Partijen zijn zich er van bewust dat dit ook gevolgen kan krijgen voor het vermogen van woningcorporaties om te investeren op lokaal niveau.
OVEREENKOMST PRESTATIEAFSPRAKEN ASSEN 2010 – 2020
5
Artikel 2: Woningbouw, transformatie en stedelijke vernieuwing Huisvesting van de doelgroep van beleid is de kerntaak van corporaties. Het bieden van voldoende kwaliteit, keuzevrijheid en betaalbare huisvesting is een gezamenlijke doelstelling van gemeente en woningcorporaties. De voorraad sociale huurwoningen die nodig is om de doelgroep van beleid te huisvesten noemen we kernvoorraad. In het Woonplan is de benodigde omvang van de kernvoorraad geraamd op 10.650 woningen in 2020, een toename van per saldo circa 400 woningen ten opzichte van 2010. Tegelijkertijd vergrijst de doelgroep en doen steeds meer bijzondere doelgroepen een beroep op de sociale huursector. Hierdoor verandert de vraag in de toekomst. Dat betekent dat naast een kwantitatieve toevoeging ook de kwalitatieve samenstelling moet veranderen. De opgave in de sociale huursector is daarom een combinatie van nieuwbouw, sloop, verkoop en woningaanpassingen.
1. Woningbouw en transformatieopgave sociale huursector Woonplan 2010 - 2020 grondgebonden
appartementen
totaal
Nieuwbouw
500
900
1.400
Sloop
-400
-300
-700
Verkoop
-300
Saldo
-200
-300 600
400
Afspraken 1. De woningcorporaties realiseren, op grond van het woonplan, in de periode 2010 tot 2020 het volgende nieuwbouw en transformatieprogramma in de sociale huursector: a. nieuwbouw van circa 1.400 sociale huurwoningen, waarvan: 1. 500 eengezinswoningen 2. 900 appartementen4 De nieuwbouwvoornemens van alle in Assen actieve woningcorporaties omvat in totaal een nieuwbouwvolume van circa 1.580 sociale huurwoningen, 740 eengezinswoningen en 840 appartementen. Het hierbij behorende investeringsvolume bedraagt in totaal circa € 273,8 miljoen, waarbij het aandeel van Actium circa € 177,5 miljoen en Woonconcept circa € 53,1 miljoen bedraagt (prijspeil 2010). Het Integraal uitvoeringsprogramma woningbouw gemeente Assen in bijlage I omvat een overzicht van plannen die reeds in de gemeentelijke woningbouwplanning en programmering zijn opgenomen en omvat vooralsnog plancapaciteit voor de realisatie van circa 1.100 sociale huurwoningen en 370 zorggerelateerde wooneenheden. Het nieuwbouwprogramma is gericht op toevoeging van per saldo circa 400 woningen aan de voorraad sociale huurwoningen. Veranderingen in het aantal onttrekkingen en verkopen resulteren in aanpassing van het nieuwbouwprogramma. Minder slopen en/of verkopen betekent minder nieuw bouwen en omgekeerd. Partijen bewaken de balans in de programma’s.
4
In het Woonplan is aangegeven dat een deel van de appartementenvraag vervangbaar is door grondgebonden nultredenwoningen
OVEREENKOMST PRESTATIEAFSPRAKEN ASSEN 2010 – 2020
6
2. Nieuwbouw sociale huursector 2010 tot 2020 appartementen
eengezins Voornemens nieuwbouw in aantallen woningen
Totaal
Investering
€517 <€517/mnd €652/mnd
€517 <€517/mnd €652/mnd
Actium
0
500
0
500
1.000
€ 177.500.000
Woonconcept andere corporaties
0 0
240
0 0
99 240
339 240
€ 53.139.000 € 43.200.000
0
740
0
839
1.579
€ 273.839.000
Totaal programma corporaties
740 300
839 200
600
300
Totaal opgave Woonplan
1.400 500
(verschil t.o.v. opgave woonplan)
totaal
0%
900 370%
148%
0%
280%
113%
93%
b. onttrekking van circa 500 sociale huurwoningen. Dit betekent een verlaging van het sloopprogramma zoals vastgesteld in het woonplan met 200 woningen. Deze wijziging houdt verband met het door Actium voorgestane verkoopprogramma. c. verkoop van circa 500 sociale huurwoningen. Dit is een verhoging van het verkoopprogramma zoals vastgesteld in het woonplan. Actium heeft op grond van haar Strategisch voorraad beleidsplan 975 woningen voor verkoop gelabeld en verwacht hiervan, rekening houdend met de actuele situatie op de woningmarkt, circa 500 daadwerkelijk te verkopen. De gemeente houdt in het kader van de nieuwbouwprogrammering rekening met deze verruiming van het aanbod aan goedkope koopwoningen. d. Verbetering voorraad sociale huurwoningen. Woningcorporaties zetten hun reguliere onderhouds- en verbeteringsprogramma’s in de komende periode door. Actium investeert in de periode 2011 tot en met 2020 € 113,3 miljoen in haar voorraad sociale huurwoningen in Assen (ca. 7.900 woningen). Het betreft de reguliere onderhoudscyclus en de energetische verbetering van woningen naar energielabel C. Met het verbeteren van de energieprestatie van nog circa 2.500 woningen in Assen is een investering van circa € 7.6 miljoen gemoeid. Woonconcept investeert in deze periode € 1,3 miljoen in haar voorraad sociale huurwoningen in Assen (ca. 200 woningen). Het betreft alleen planmatig onderhoud. De woningvoorraad van Woonconcept in Assen heeft energielabel C of hoger. Verbetering van de energieprestatie is om die reden niet aan de orde. Nieuwbouw
2. Het in lid 1 afgesproken nieuwbouwvolume wordt gerealiseerd op van de gemeente verworven gronden en op gronden die door acquisitie van de woningcorporaties zelf zijn verkregen. 3. De woningcorporaties realiseren in de periode 2010 tot 2020, naast de in lid 1 genoemde woningen, ook zorgeenheden voor specifieke doelgroepen. Deze opgave zal op initiatief van de gemeente in het kader van lokale afstemming wonen, zorg en welzijn samen met zorginstellingen vóór 31 december 2011 nader worden uitgewerkt.
OVEREENKOMST PRESTATIEAFSPRAKEN ASSEN 2010 – 2020
7
4. Partijen spannen zich in om, voor zover dat binnen hun vermogen ligt, de bouwvoornemens in bijlage I volgens de daarbij aangegeven planning uit te voeren. 5. Partijen hebben de intentie dat de woningcorporaties in Kloosterveen in ieder geval de ontwikkeling, bouw, financiering en/of afname van sociale huurwoningen, zowel op gemeentegrond als op grond van derden, voor hun rekening nemen. 6. Partijen werken gezamenlijk een woonprogramma uit voor hun locaties. Het woningbouwprogramma uit het woonplan (pagina 64) vormt hierbij het uitgangspunt, met dien verstande dat een deel van de opgave voor huurappartementen uitwisselbaar is door grondgebonden nultredenwoningen. 7. Partijen geven daar waar cultuurhistorische ambities aan de orde zijn, deze een betekenisvolle plek in de planontwikkeling en -uitvoering. 8. Partijen streven naar een toekomstbestendige kwaliteit van woningen en woonomgeving. Dat wil zeggen energiezuinig, duurzaam, gezond en levensloopbestendig. Bij nieuwbouw wordt zoveel mogelijk volgens de kwaliteitseisen van WoonKeur gebouwd. 9. Wooncorporaties houden bij realisatie van ouderenwoningen en zorgindicatiewoningen rekening met de specifieke wensen van zorgbehoefenden en inwonende mantelzorgers. Partijen gaan in 2011 verkennen welke specifieke wensen daarbij aan de orde zijn en realiseren in de periode tot 2015 een pilotproject. 10. Partijen spannen zich maximaal in voor het realiseren van de woningbouwopgave van de gemeente Assen door een strakke planning te volgen en een slagvaardige afstemming van uitgangspunten voor projecten. Daarnaast optimaliseren partijen hun organisatie om voortvarend te ontwikkelen c.q om de ontwikkelingen te faciliteren. In dat kader actualiseert en digitaliseert de gemeente de komende jaren haar bestemmingsplannen, waarbij zij voldoende flexibiliteit nastreeft in de plannen om in te kunnen spelen op marktomstandigheden. Onttrekking van huurwoningen
11. Woningcorporaties geven op basis van hun strategisch voorraadbeheer nadere uitwerking aan de in lid 1 vermelde vervangingsopgave door een meerjaren sloop-/nieuwbouwprogramma op te stellen. Daarbij wordt rekening gehouden met: a. De benodigde omvang van de kernvoorraad, inclusief de noodzakelijke ruimte voor herhuisvesting bij onttrekking van huurwoningen; b. De doelstellingen uit gemeenschappelijk opgestelde wijkvisies; c. Het streven naar een qua eigendom en woningtypologie meer gedifferentieerde woningvoorraad in wijken met een eenzijdig samengestelde woningvoorraad. 12. Veranderingen in de situatie op de woningmarkt kunnen aanleiding zijn het sloop/nieuwbouwprogramma te temporiseren of te versnellen. In dat geval maken partijen nadere afspraken met elkaar. 13. Partijen stemmen, in het periodieke overleg als bedoeld in artikel 11, de sloopprogramma’s af in lijn met de hiervoor onder de lid 11 genoemde uitgangspunten. Partijen erkennen dat de vervanging van huurwoningen primair de verantwoordelijkheid is van de woningcorporaties, maar zien ook het belang van onderlinge afstemming.
OVEREENKOMST PRESTATIEAFSPRAKEN ASSEN 2010 – 2020
8
Verkoop van sociale huurwoningen
14. Verkoop van sociale huurwoningen door de woningcorporaties vindt plaats als instrument bij het realiseren van doelstellingen van volkshuisvesting, zoals onder andere het bevorderen van de doorstroming op de woningmarkt. In de afwegingen bij verkoop wordt ook betrokken de mogelijkheid van het genereren van voldoende investeringsvermogen voor de periode 20102020. 15. Woningcorporaties geven op basis van hun strategisch voorraadbeheer nader uitwerking aan de in lid 1 vermelde verkoopopgave door een meerjarig verkoopprogramma op te stellen. Daarbij wordt met de volgende uitgangspunten rekening gehouden: a. De benodigde omvang van de kernvoorraad; b. De doelstellingen in gemeenschappelijk opgestelde wijkvisies. c. Het streven naar een qua eigendom en woningtypologie meer gedifferentieerde woningvoorraad in wijken met een eenzijdig samengestelde woningvoorraad. d. Vóór verkoop wordt het beheer en onderhoud van gemeenschappelijk bezit, met name brandgangen, geclusterde bergingen en dergelijke geregeld. 16. Veranderingen in de situatie op de woningmarkt kunnen aanleiding zijn het verkoopprogramma te temporiseren of te versnellen. In dat geval maken partijen nadere afspraken met elkaar. 17. Partijen stemmen, in het periodieke overleg als bedoeld in artikel 11, de verkoopprogramma’s af in lijn met de hiervoor onder de lid 15 genoemde uitgangspunten. Partijen erkennen dat de verkoop van bestaande huurwoningen primair de verantwoordelijkheid is van de woningcorporaties, maar zien ook het belang van onderlinge afstemming. Woningverbetering
18. Partijen bespreken in hun periodieke overleg, als bedoeld in artikel 11, het verbeteringsprogramma voor woningen en wooneenheden voor wat betreft de periode 20102020. 19. Grootschalige ingrepen van woningcorporaties in bestaand bebouwd gebied en gemeentelijk grootschalig onderhoud in de openbare ruimte worden zoveel mogelijk afgestemd. De afstemming vindt plaats in de gemeentelijke Werkgroep Integrale Meerjarenplanning (WIMoverleg). De onderhoudsmanagers van de woningcorporaties nemen deel aan dit overleg. 20. Bij projectmatig en regulier onderhoud zien de woningcorporaties, conform de huidige situatie, af van een huurverhoging, tenzij sprake is van woningverbetering en/of compensatie van daarmee verband houdende woonlasten.
OVEREENKOMST PRESTATIEAFSPRAKEN ASSEN 2010 – 2020
9
Wet maatschappelijke ondersteuning
Alle inwoners van de gemeente Assen moeten zo lang mogelijke zelfstandig kunnen wonen en mee kunnen doen aan alle facetten van de samenleving. De gemeente ondersteunt dit door in het kader van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) faciliteiten te bieden. Daarbij horen ook aanpassingen aan woningen die het zelfstandig wonen mogelijk maken. We vinden het belangrijk dat nieuwe woningen levensloopbestendig en aanpasbaar zijn. Daarom spreken we af dat zoveel mogelijk volgens de kwaliteitseisen van WoonKeur wordt gebouwd. Woningen die specifiek gebouwd worden voor bijzondere doelgroepen zijn uiteraard geschikt voor deze groepen. Bij renovatie of groot onderhoud van woningen is er een natuurlijk moment om tegen geringe meerkosten aanpassingen mee te nemen die de woning levensloopbestendig maken. Afspraken 21. In woningen en woongebouwen, gelabeld als zijnde geschikt voor senioren en gebouwd na 1/1/2010, worden geen Wmo-voorzieningen door de gemeente bekostigd die betrekking hebben op: a. aanpassingen in de gemeenschappelijke ruimten van een woongebouw; b. aanpassingen die volgens de lijst met standaard voorzieningen (bijlage II) aanwezig zouden moeten zijn. Deze komen voor rekening van de verhuurder. 22. Duurzame verbetering van woongebouwen gebouwd vóór 2011, door het aanbrengen van elektrische deuropeners en drempeloplopen in de gemeenschappelijke ruimten, worden op basis van een 50 / 50 regeling door gemeente en woningcorporatie bekostigd. 23. Ten aanzien van preventieve aanpassing van bestaande woningen en woongebouwen spreken partijen het volgende af: a. Actium en de gemeente onderzoeken door middel van een pilot gezamenlijk de mogelijkheden voor het preventief aanbrengen van voorzieningen bij renovatie of groot onderhoud; b. op basis van de uitkomsten van de pilot worden nadere afspraken gemaakt over een toekomstige gedragslijn en de verdeling van de meerkosten van preventieve maatregelen; c. Actium neemt het initiatief voor de pilot wanneer zich hiervoor een geschikte gelegenheid voordoet. 24. In 2011 starten partijen met het opzetten van een registratiesysteem voor de bestaande voorraad aangepaste woningen in het kader van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). In 2011 moet deze voorraad in kaart zijn gebracht en vervolgens jaarlijks worden geactualiseerd. Vraag en aanbod dient zo goed mogelijk op elkaar te worden afgestemd. De registratie van deze gegevens is een verantwoordelijkheid van de gemeente. 25. Partijen zorgen voor een doelmatige benutting van de bestaande voorraad aangepaste woningen. Woningcorporaties garanderen deze voorraad in stand te houden, te beheren en op verzoek van de gemeente uit te breiden. Aangepaste woningen of nultredenwoningen worden met voorrang aangeboden aan mensen met een WMO-verhuisindicatie van de gemeente. Het is verder van belang dat er voldoende spreiding komt van de aangepaste woningen over de wijken.
OVEREENKOMST PRESTATIEAFSPRAKEN ASSEN 2010 – 2020
10
Artikel 3: Wijken waar het prettig wonen is Gemeente en woningcorporaties hebben een gezamenlijk belang waar het gaat om de kwaliteit van het wonen en de leefbaarheid in wijken en buurten. De kwaliteit van het wonen in Assen wordt over het algemeen goed gewaardeerd. Dat willen we zo houden en waar nodig verbeteren. In 2007 is in Assen het gebiedsgericht werken geïntroduceerd met twee pilots. Dit is een manier van werken waarbij de gemeente, verhuurders en bewoners gericht aan de slag gaan om problemen aan te pakken en de leefbaarheid in buurten en straten te verbeteren. Deze manier van werken is succesvol gebleken en wordt voortgezet. In de komende jaren zal er sprake zijn van transformaties in de woningvoorraad. Het gaat hierbij om het toevoegen van woningen op locaties met een nieuwe (woon)functie, vervanging van woningen op herstructureringslocaties, verkoop van huurwoningen en ingrijpende woningverbeteringen. Door op die manier in te spelen op de veranderende woonvraag in de toekomst willen we wijken voldoende toekomstperspectief bieden. Afspraken 1. Bij vastgoedontwikkelingen in bestaand stedelijk gebied is de bijdrage van de gemeente onderdeel van het overleg op projectniveau. In dat verband worden nadere afspraken gemaakt over de inzet van middelen door partijen. 2. Partijen spreken nader met elkaar af hoe zij omgaan met investeringen voor structurele ingrepen in de openbare ruimte. Zij stemmen de planning van hun werkzaamheden rond woningbouw en openbare ruimte tijdig af en optimaliseren deze, waardoor zij ieders investeringen versterken. 3. Daartoe leveren de woningcorporaties tijdig informatie aan voor de jaarlijkse gemeentelijke investeringscyclus voor groot onderhoud. 4. Gemeente en woningcorporaties leveren actief bijdragen aan de verbetering van de leefbaarheid in de wijken vanuit de intentie om gezamenlijk tot oplossing van problemen te komen. In het bijzonder wordt gedoeld op de verbetering van de sociale en fysieke veiligheid, alsmede de kwaliteit van de woonomgeving (schoon, heel en veilig). Daarbij wordt gekozen voor de aanpak van Gebiedsgericht werken. In dat verband worden nadere afspraken gemaakt over werkwijze, organisatie en inzet van middelen. Deze afspraken zijn op 15 december 2010 vastgelegd in de Samenwerkingsovereenkomst gebiedsgericht werken Assen 2011 – 2015 tussen gemeente en de woningcorporaties Actium en Woonconcept. 5. Woningcorporaties zien het belang van wijkaanpak en gecoördineerde inzet van de maatschappelijke partners in de wijk. Naast deelname aan de kernteams en het OGGZ-netwerk, zijn de woningcorporaties bereid ook op het niveau van de uitvoering coördinatie aan te brengen en gezamenlijk verantwoordelijkheid te nemen, dit uiteraard met behoud van de oorspronkelijke verantwoordelijkheden van partijen. Een gecoördineerde aanpak moet meerwaarde opleveren. 6. Gemeente en woningcorporaties nemen het voortouw voor het opstellen van wijkvisies voor die wijken waar zij gezamenlijke belangen hebben.
OVEREENKOMST PRESTATIEAFSPRAKEN ASSEN 2010 – 2020
11
Artikel 4: Huisvesting kwetsbare groepen De huisvesting van de doelgroep van beleid is een primaire taak van woningcorporaties. Gemeente en corporaties hebben beiden een taak waar het gaat om het huisvesten en begeleiden van bijzondere doelgroepen. Ons gezamenlijk doel is om zo goed mogelijk te voorzien in de huisvestingsbehoefte van deze groepen en hen in staat te stellen zo lang mogelijk zelfstandig te wonen. Het is van belang om met betrokken zorginstellingen en maatschappelijke organisaties zicht te krijgen op de aard en de omvang van bijzondere doelgroepen, nu en in de toekomst. Met dit inzicht gaan betrokken partijen nadere afspraken maken over opgave en spreiding in huisvesting. Door tijdig ingrijpen willen we voorkomen dat mensen te diep in de problemen raken. Mocht het toch fout gaan dan willen we mensen onder voorwaarden een tweede kans bieden. Afspraken De doelgroep
1. De doelgroep voor de sociale huursector is in het kader van de ‘Europese beschikking inzake staatssteun ten behoeve van woningcorporaties’ (15 december 2009) door de Rijksoverheid in de ‘Tijdelijke regeling diensten van algemeen economisch belang toegelaten instellingen volkshuisvesting’ vastgesteld. De doelgroep is in deze regeling per 1 januari 2011 afgebakend met een inkomensgrens van € 33.614,-. Dit bedrag wordt jaarlijks aangepast. Woningcorporaties dienen op grond van deze regeling bij nieuwe verhuringen tenminste 90% van de sociale huurwoningen toe te wijzen aan de doelgroep. Bij de overige 10% van de nieuwe verhuringen moeten woningcorporaties voorrang geven aan urgent woningzoekenden. 2. Onder sociale huurwoningen verstaan we huurwoningen met een huur tot de huurtoeslaggrens van de Wet op de Huurtoeslag. Onder betaalbare huurwoningen worden verstaan huurwoningen met een huur onder de aftoppingsgrens van de Wet op de Huurtoeslag. 3. Partijen streven naar een minimum omvang van de voorraad sociale huurwoningen van 10.650 woningen in 2020. Het betreft huurwoningen met een huurprijs onder de huurtoeslaggrens van de Wet op de Huurtoeslag. De voorraad sociale huurwoningen van Actium en Woonconcept in Assen had op 1 januari 2010 een omvang van 7.923 woningen. 4. Partijen spannen zich samen in om de woonlasten voor de primaire doelgroep beperkt en betaalbaar te houden. Wat betreft het huurbeleid volgen de woningcorporaties het rijksbeleid. In het geval het rijksbeleid afwegingsruimte biedt, wordt de voor de primaire doelgroep meest gunstige uitwerking gevolgd. Woonconcept mag in verband met Huur op Maat afwijken van het rijksbeleid ten aanzien van huurverhogingen. 5. De partijen verplichten zich de werking van het instrument huurtoeslag voortdurend te optimaliseren door goede voorlichting en begeleiding bij individuele aanvragen. Bijzondere doelgroepen
6. Woningcorporaties bevorderen dat er een toereikend woningaanbod voor bijzondere doelgroepen is. Onder bijzondere doelgroepen verstaan we groepen huurders die zich, naast de inkomenskenmerken uit het BBSH, bovendien onderscheiden door andere criteria, zoals bijvoorbeeld leeftijd (senioren), een verstandelijke of psychische handicap, personen die zorg of begeleiding nodig hebben en andere sociaal kwetsbare groepen in de samenleving zoals daken thuislozen.
OVEREENKOMST PRESTATIEAFSPRAKEN ASSEN 2010 – 2020
12
7. Partijen bevorderen elk vanuit hun eigen rol het zo lang mogelijk zelfstandig wonen van bijzondere doelgroepen. Daarvoor dragen zij, samen met andere betrokken partijen waaronder de zorgpartijen, actief bij aan de ontwikkeling van woonservicezones, te beginnen in één of twee wijken. 8. De realisatie van woonservicezones, de omvang van het benodigde aanbod woningen en zorgplaatsen en de spreiding van de opvang zullen in het kader van lokale afstemming wonen, zorg en welzijn samen met zorginstellingen nader worden uitgewerkt en vóór 31 12 2011 worden vastgelegd in afspraken met de betrokken partijen. Daarvoor zal met alle betrokken partijen het “Ruimtelijk beleid ten aanzien van kwetsbare groepen” worden geformuleerd. Dit proces vindt plaats onder aansturing van de bestuurlijk Regiegroep wonen, zorg en participatie Assen. De regiegroep, onder voorzitterschap van de gemeente en met vertegenwoordigers van onder andere zorginstellingen, welzijnsinstellingen, woningcorporaties, sociale werkvoorziening en ISD, is het platform voor informatie uitwisseling en afstemming. Bovendien fungeert de regiegroep als stuurgroep voor diverse projecten op het gebied van wonen, zorg en participatie. Vooralsnog worden de volgende projecten door de regiegroep aangestuurd: Woonservicezones, het Transitieproject, Ruimtelijke beleid kwetsbare groepen en Participatie kwetsbare groepen Awbz/Wmo/WWB. 9. Wat betreft de gemeentelijke taakstelling voor de huisvesting van statushouders spreken partijen af dat voor deze (voor de woningcorporaties primaire) doelgroep door de woningcorporaties jaarlijks een toereikend aantal woonruimten beschikbaar wordt gesteld. Partijen maken hierover jaarlijks volumeafspraken. Bij de verdeling van de huisvesting van statushouders over de woningcorporaties (volumeafspraken) wordt ieders aandeel in de gezamenlijke voorraad sociale huurwoningen als uitgangspunt gehanteerd. 10. Woningcorporaties stellen ook geschikte ouderenwoningen en zorgindicatiewoningen beschikbaar voor mensen met een lichamelijke functiebeperking of mensen met psychische problemen die jonger zijn dan 55 jaar. In het periodieke overleg, als bedoeld in artikel 11, vindt afstemming plaats over de te hanteren indicatiestelling voor zorg. Partijen bekijken eenmaal per jaar de effecten hiervan op de (benodigde) voorraad ouderenwoningen en zorgindicatiewoningen. 11. Woningcorporaties nemen deel aan het OGGz-netwerk tussen hulpverlenende instanties, politie en woningcorporaties over probleemsituaties rond zorgwekkende, zorgvragende en zorgmijdende mensen. Deelname van Woonconcept in dit overleg is facultatief in verband met hun beperkte aandeel in de woningvoorraad in Assen.
OVEREENKOMST PRESTATIEAFSPRAKEN ASSEN 2010 – 2020
13
Preventie huisuitzetting
De betrokken woningcorporaties zetten soms mensen uit hun woning vanwege huurschulden en/of overlast. In Assen gaat het jaarlijks om ongeveer 27 huishoudens. Een huisuitzetting is een ingrijpende en ontwrichtende gebeurtenis in het leven van mensen. Daarnaast brengen huisuitzettingen hoge kosten met zich mee, zowel voor de woningcorporatie als voor de maatschappij. Daarom is het beter om een huisuitzetting te voorkomen en de betrokken huurder, al dan niet met enige drang, een integraal traject aan te bieden. In dat traject moet oog zijn voor het verbeteren van de problematische situatie van de huurder, maar evenzeer voor de positie van de woningcorporatie die betaling wenst van de (achterstallige) huur. Afspraken 12. Partijen zetten maximaal in op het voorkomen van huisuitzettingen door huurschuld en/of overlast en hanteren daarbij de volgende uitgangspunten: a. De woningcorporaties hebben een belangrijke verantwoordelijkheid bij het voorkomen van huisuitzettingen en het bieden van een tweede kans aan kwetsbare doelgroepen. Deze verantwoordelijkheid delen zij met andere partijen die eveneens een verantwoordelijkheid hebben jegens kwetsbare mensen, zoals: zorginstellingen, politie, sociale dienst en de Gemeenschappelijk Kredietbank Drenthe (GKB). b. Ter voorkoming van huisuitzettingen door huurschuld en/of overlast hebben de corporaties de inspanningsverplichting om in samenwerkingsverbanden te participeren, of deze te initiëren, met partners uit de Openbare geestelijke gezondheidszorg (OGGz) of de GKB. Met het OGGz-netwerk worden onder meer afspraken gemaakt over het vroegtijdig informeren over beginnende huurachterstanden of overlast. c. De GKB draagt zorg voor de betaling van de huur van personen die bij haar in budgetbeheer en bewindvoering zitten. Hiermee worden huisuitzettingen en daarmee hoge kosten voor de corporaties voorkomen. De gemeente neemt de kosten van budgetbeheer en bewindvoering voor haar rekening. Preventieactiviteiten zijn van belang om het ontstaan van schulden te voorkomen. De woningcorporaties zijn bereid om samen met de GKB preventieactiviteiten te ontwikkelen en deze activiteiten mede te bekostigen. Deze intenties worden voor 31 december 2011 uitgewerkt in nadere afspraken op basis van concrete voorstellen inzake preventieactiviteiten. De GKB neemt hiertoe het initiatief. 13. Het gezamenlijk doel is dat dakloosheid als gevolg van huisuitzettingen op termijn (vrijwel) niet meer voorkomt. Partijen spreken hierover het volgende af: a. Er worden geen huisuitzettingen gedaan zonder hulpaanbod vooraf. b. Partijen voeren jaarlijks in april overleg over de huisuitzettingen in het voorafgaande jaar, knelpunten die zich voordoen bij het voorkomen van huisuitzettingen en mogelijke oplossingen voor die knelpunten. De gemeente neemt hiertoe het initiatief. c. Woningcorporaties hanteren protocollen ter voorkoming van huisuitzettingen. Deze worden in de periode 1 januari - 1 maart 2011 afgestemd met het OGGz-netwerk Assen. Hierbij is het van belang dat het opbouwen van een huurschuld vroegtijdig wordt gesignaleerd en dat er vroegtijdig wordt gereageerd. Vervolgens kunnen er afspraken worden gemaakt met het betreffende huishouden over het aflossen van de opgebouwde huurschuld en over eventuele begeleiding door een dienst- of hulpverlenende organisatie. Als dat niet voldoende resultaat geeft en een corporatie toch overgaat tot een (voorgenomen) huisuitzetting, dan wordt dit tijdig in het OGGz-netwerk gemeld, zodat er gewerkt kan worden aan een tweede kans.
OVEREENKOMST PRESTATIEAFSPRAKEN ASSEN 2010 – 2020
14
Tweede kans
Mensen die uit huis zijn of dreigen te worden gezet vanwege schulden of overlast en mensen die uitstromen uit instellingen voor maatschappelijke opvang of uit detentie hebben een tweede kans nodig om hun leven weer op orde te krijgen. Kenmerkend voor deze groep is dat vertrouwen in ‘goed huurderschap’ (nog) niet mogelijk is, waardoor op termijn de kans op een (nieuwe) huisuitzetting groot is. Afspraken 14. Partijen willen huishoudens die een tweede kans nodig hebben onder voorwaarden relatief snel en ‘duurzaam’ huisvesten. Eén van de voorwaarden betreft ambulante begeleiding bij het aanpakken van de achterliggende problematiek. Met een goede startpositie neemt de kans op ‘recidive’ af. Het gaat om de volgende doelgroepen: a. ex-gedetineerden, die extra zorg of ondersteuning nodig hebben om een nieuwe start in deze samenleving mogelijk te maken; b. personen afkomstig uit de zwerfjongerenopvang; c. personen afkomstig uit de maatschappelijke opvang; d. huurders die uit huis zijn gezet wegens overlast en/of schulden; e. huurders die uit huis dreigen te worden gezet wegens overlast en/of schulden. 15. Verwacht wordt dat er in 2011 maximaal 10 urgentiewoningen nodig zijn voor de doelgroepen genoemd in lid 14 sub a. tot en met d.. Ten aanzien van urgentiewoningen spreken partijen het volgende af: a. Gezien het geringe aantal benodigde urgentiewoningen en de kleine voorraad sociale huurwoningen in Assen van zowel Woonconcept als Omnia, stelt Actium deze 10 urgentiewoningen beschikbaar. b. Het aantal benodigde urgentiewoningen kan toenemen, bijvoorbeeld als gevolg van het openen van een voorziening voor kortdurende- en crisisopvang en een zwerfjongerenopvang (beide in 2011). Daarom maken partijen jaarlijks afspraken over het aantal urgentiewoningen dat beschikbaar wordt gesteld. In oktober van het lopende kalenderjaar worden, op initiatief van de gemeente, afspraken gemaakt over het aantal urgentiewoningen dat in het eerstvolgende kalenderjaar beschikbaar wordt gesteld. c. Bij urgentiewoningen kan worden gewerkt met driehoekscontracten tussen de huurder, corporatie en de betrokken begeleidende instelling. Corporatie en de zorginstellingen definiëren dan samen de voorwaarden waaronder een tweede kans wordt geboden. 16. Actium biedt huurders die uit huis dreigen te worden gezet wegens overlast en/of schulden, onder voorwaarden een tweede kans, al dan niet in een woning van Actium. Woonconcept onderzoekt in de eerste helft van 2011 of zij dit ook kunnen gaan doen. 17. In de eerste helft van 2011 voeren partijen, op initiatief van de gemeente, gezamenlijk een inventarisatie uit naar de omvang, problematiek en mogelijke oplossingen voor huishoudens die dermate veel overlast veroorzaken dat het bieden van een ‘tweede kans’ niet geschikt wordt geacht, maar die toch gehuisvest moeten worden.
OVEREENKOMST PRESTATIEAFSPRAKEN ASSEN 2010 – 2020
15
Artikel 5: Duurzaam Assen Duurzaamheid vinden we een belangrijk thema. Het beperken van energiegebruik en CO2-uitstoot is niet alleen in het belang van een beter milieu maar ook in het belang van het beperken van woonlasten in de toekomst. Er is de afgelopen jaren al veel gebeurd. Zo heeft inmiddels ongeveer 2/3e van de voorraad sociale huurwoningen energielabel C. In de voorraad eigen woningen heeft ongeveer de helft energielabel C of hoger. Er ligt nog een behoorlijke opgave voor ons, met name in de voorraad eigen woningen.
Energielabeling bestaande woningvoorraad Assen bron: Senter Novem / Actium
100% 90%
700
26 181
1.250
712
1.700
80%
1.607
70% 4.350
60% 50% 3.801
40%
5.100
30% 20% 2.600
1.289
10% 1.100
269
0% particuliere eigen woningen (raming)
A
B
C
Actium
D
E
F
G
1. Partijen zullen investeren in duurzaam bouwen en wonen. Duurzaamheid heeft onder andere betrekking op beperking van het energieverbruik, de kwaliteit van binnen- en buitenklimaat, de milieubelasting van bouw-, onderhoud- en sloopactiviteiten. Partijen zoeken samen naar een balans tussen deze onderdelen en zullen pilot-projecten uitvoeren om duurzaamheid van bouwen en wonen te vergroten. Door te werken aan energiebesparende maatregelen dragen partijen bij aan het verlagen van de woonlasten. 2. Partijen trachten gezamenlijk met bewustwording en gedragsbeïnvloeding energiebesparing te realiseren. Hiertoe worden periodiek campagnes ontwikkeld om de aandacht op energiebesparing te vestigen. De gemeente stelt een budget van € 50.000,- beschikbaar voor een gezamenlijke pilot gericht op het vinden en stimuleren van duurzame burgerinitiatieven van huurders. Daarnaast organiseert de gemeente een wij(k)aanpak met particuliere woningeigenaren, gericht op gedrag en energiebesparende investeringen. Bestaande voorraad
3. Partijen voeren gezamenlijk een pilot energieneutrale renovatie van huurwoningen uit, waarbij de doelstelling is gericht op realisatie van huurwoningen voor een huurprijs onder de huurtoeslaggrens. De gemeente stelt hiervoor een budget van € 40.000,- beschikbaar en draagt hieruit voor 50% bij in de meerkosten, voorzover het budget hiervoor toereikend is. 4. De woningcorporaties voeren een programma uit gericht op het verbeteren van de energieprestaties van hun bestaande bezit. In 2020 heeft de gehele bestaande voorraad sociale huurwoningen, met uitzondering van woningen in het sloop-/vervangingsprogramma, tenminste energielabel C.
OVEREENKOMST PRESTATIEAFSPRAKEN ASSEN 2010 – 2020
16
5. De gemeente vindt het van belang dat huurwoningen die worden verkocht ten minste energielabel C hebben. Ten aanzien van de energiekwaliteit van te verkopen huurwoningen zal Actium voor 1 juni 2011 voorstellen doen en met de gemeente nadere afspraken maken. 6. De gemeente stimuleert met een pakket maatregelen de verbetering van de bestaande voorraad particuliere eigen woningen naar tenminste energielabel C. Dit pakket is gericht op activering van marktpartijen, de wij(k)aanpak, ontzorging en het geven van financiële stimulansen vanuit het gemeentelijk Duurzaamheidsfonds. Voor financiële stimulering is vooralsnog een budget beschikbaar van in totaal € 900.000,-. Dit budget wordt ingezet op een combinatie van subsidiëring en laagrentende duurzaamheidsleningen. 7. Partijen onderzoeken gezamenlijk de potentie van geothermie als betaalbare warmtebron voor de bestaande woningbouw. Hiertoe wordt in 2011 voor rekening van provincie en gemeente een quick scan uitgevoerd. Wanneer dit kansrijk lijkt wordt een vervolgonderzoek uitgevoerd. Nieuwbouw
8. Partijen voeren in de periode tot 2015 gezamenlijk één of twee pilot(s) energieneutrale nieuwbouw van huurwoningen uit, waarbij de doelstelling is gericht op realisatie van huurwoningen voor een huurprijs onder de huurtoeslaggrens. De gemeente stel hiervoor een budget van € 80.000,- beschikbaar en draagt hieruit voor 50% bij in de meerkosten, voorzover het budget hiervoor toereikend is. Bij deze pilot(s) gaan partijen ervaring opdoen met het gebruik van de Gemeentelijke Praktijk Richtlijn (GPR) Gebouw. 9. Partijen streven bij de realisatie van nieuwbouw zo veel mogelijk naar aansluiting op duurzame energiebronnen, zoals zonnepanelen. De toepassing van groene sedumdaken wordt in de programmaperiode in minimaal 1 nieuwbouwproject toegepast. 10. Partijen spreken af het energieverbruik van en de lichthinder door verlichtingsbronnen van hun gebouwen zo veel mogelijk te beperken. Bij de aanpak daarvan wordt aangesloten op de wijksgewijze vernieuwing van de openbare straatverlichting door de gemeente Assen.
OVEREENKOMST PRESTATIEAFSPRAKEN ASSEN 2010 – 2020
17
Artikel 6: Leerlingbouwplaatsen en sociale werkvoorzieningschappen 1. Partijen hebben de intentie dat hun nieuwbouwprojecten worden uitgevoerd als leerlingbouwplaats. Deze intentie wordt met andere betrokken partijen nader vastgelegd in een geactualiseerd Convenant voor het realiseren van leerlingbouwplaatsen in de gemeente Assen. 2. Bij de werving van kandidaat-leerlingen hebben leerlingen uit het statutaire werkgebied van de afzonderlijke woningcorporaties voorrang. 3. Bij de uitvoering van werkzaamheden hebben partijen verder de intentie om marktconforme diensten van locale werkvoorzieningschappen af te nemen.
Artikel 7: Dienstverlening 1. Partijen zijn primair verantwoordelijk voor de dienstverlening aan hun eigen klanten. 2. Voor maatschappelijke problemen zoals overlast, schulden en dergelijke werken partijen eensgezind samen en bieden op elkaar afgestemde diensten aan. 3. De intentie van partijen is om “de klant”, in aanvulling op de eigen informatieverstrekking, zo compleet mogelijk te bedienen en de behoefte aan informatie te stroomlijnen. 4. De woningcorporaties streven er naar om in 2011 het KWH-huurlabel te behalen en vervolgens te behouden.
Artikel 8: Financiën 1. De gemeente brengt bij nieuwbouw, per te realiseren betaalbare huurwoning, een vaste grondprijs in rekening overeenkomstig het gemeentelijk grond(prijs)beleid. Bij de uitgifte van grond voor de overige nieuwbouwwoningen brengt de gemeente een marktconforme grondprijs in rekening overeenkomstig het gemeentelijk grond(prijs)beleid. Het grondprijsbeleid is in 2010 herzien. Jaarlijks worden in het kader van dit beleid de grondprijzen voor de verschillende uitgiftecategorieën bijgesteld. 2. De gemeentelijke bijdrage aan herstructurering is in beginsel beperkt tot de gereserveerde onderhoudsgelden (project-programmering groot onderhoud openbare ruimte) ter waarborging van de basiskwaliteit van de openbare ruimte. In bestaand stedelijk gebied kan de gemeente onder bepaalde voorwaarden ook voor ingrepen in de openbare ruimte het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing inzetten. In de periode 2010-2014 worden door de provincie Drenthe drie tranches voor subsidiëring van stedelijke vernieuwingsprojecten georganiseerd. De gemeente zal in overleg met de corporaties tijdig projecten voordragen voor deze tranches, voorzover er relevante projecten zijn.
OVEREENKOMST PRESTATIEAFSPRAKEN ASSEN 2010 – 2020
18
Artikel 9: Participatie 1. De gemeente betrekt de burgers, wijkraden en overige adviesraden, zoals de seniorenraad, gehandicaptenraad en het VAC-Assen, bij gemeentelijke beleidsvoornemens, een en ander overeenkomstig de met betreffende partijen vastgelegde afspraken. 2. De woningcorporaties betrekken de huurdersorganisaties en bewonerscommissies bij het (te voeren) beleid c.q. het complexbeheer door periodiek overleg met hen te voeren. Dit naast het jaarlijkse overleg met belanghouders op grond van de governance code. 3. Partijen hebben belang bij een zo breed mogelijke oriëntatie op de Asser woningmarkt. Daartoe hebben zij het voornemen om in 2011 een Platform Wonen in het leven roepen. De gemeente komt met een voorstel waarin wordt ingegaan op de doelstellingen, deelnemers en de organisatorische opzet van het Platform Wonen. Het voorstel wordt in de eerste helft van 2011 besproken in het periodieke overleg als bedoeld in artikel 11 van deze overeenkomst.
Artikel 10: Monitoring en evaluatie 1. De gemeente rapporteert elk kwartaal omtrent de voortgang van de woningbouw en de situatie op de woningmarkt in Assen. Deze rapportage wordt in het periodiek ambtelijk overleg, als bedoeld in artikel 11, aan de orde gesteld. Voor de monitoring van de marksituatie van de sociale huursector leveren de woningcorporaties tijdig de benodigde gegevens. 2. Bij de monitoring van de voortgang van de woningproductie en onttrekkingen wordt uitgegaan van de door de gemeente aan het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) gemelde cijfers ten aanzien van opgeleverde nieuwbouwwoningen. 3. Partijen monitoren jaarlijks gezamenlijk de ontwikkeling van de omvang van de voorraad sociale huurwoningen, het woningaanbod voor aandachtsgroepen, de huisvestingsmogelijkheden voor bijzondere doelgroepen en de voorraad aangepaste woningen. Partijen leveren de daarvoor benodigde informatie aan en verwerken de uitkomsten in hun voorraadbeleid. 4. De gemeente onderzoekt periodiek de doorstromingseffecten van gerealiseerde nieuwbouw. Woningcorporaties en ontwikkelaars leveren de gemeente hiervoor informatie aan en ontvangen van de gemeente de onderzoeksresultaten. 5. Partijen evalueren jaarlijks gezamenlijk de resultaten van de prestatieafspraken. Hierover wordt vóór 1 april van het volgende kalenderjaar gerapporteerd en verantwoording afgelegd.
Artikel 11:
Overleg en informatie (over de uitvoering)
1. Per woningcorporatie vindt minimaal één keer per jaar bestuurlijk overleg plaats tussen de wethouder wonen en de woningcorporatie. De corporatie neemt het initiatief voor dit overleg. Op verzoek van één van de partijen kan een extra bestuurlijk overleg worden geïnitieerd, onder vermelding van de reden van het overleg. De wethouder wonen van de gemeente is voorzitter van het overleg. 2. Partijen komen minimaal drie keer per jaar op directieniveau bijeen. Dit overleg is strategisch, initiërend en organiserend van aard. De gemeente neemt het initiatief voor dit overleg.
OVEREENKOMST PRESTATIEAFSPRAKEN ASSEN 2010 – 2020
19
3. Op ambtelijk niveau komen partijen vier keer per jaar bij elkaar voor een ‘beleidsmatig overleg’. De gemeente neemt het initiatief voor dit overleg. Dit overleg is bedoeld om de prestatieafspraken en de woningmarkt te monitoren, acties voor te bereiden en uit te voeren op basis van deze prestatieafspraken en eventueel om (besluitvorming in) het bestuurlijk en/of directieoverleg voor te bereiden. 4. Daarnaast vindt op ambtelijk niveau per woningcorporatie minimaal vier maal per jaar een ‘projectmatig overleg’ plaats om de voortgang van de projecten te bespreken. De corporatie neemt het initiatief voor dit overleg. 5. Partijen sturen elkaar tijdig relevante stukken toe, zoals jaarverslagen, activiteitenplannen en beleidsnota’s. Daarnaast berichten partijen elkaar tijdig over relevante stukken en beleidsvoornemens.
OVEREENKOMST PRESTATIEAFSPRAKEN ASSEN 2010 – 2020
20
Artikel 12: Looptijd De overeenkomst loopt tot en met 31 december 2019 en treedt in werking op de dag volgend op die waarop zij door alle partijen is ondertekend.
Artikel 13: Onvoorziene omstandigheden Bij onvoorziene omstandigheden, zoals ingrijpende veranderingen in de woningmarkt of belangrijke beleidsaanpassingen van overheden, die wezenlijke gevolgen hebben voor de uitvoering van deze overeenkomst, zullen partijen over de noodzaak van wijziging in overleg treden. Indien de onvoorziene omstandigheden partijen noodzaken de gemaakte afspraken te herzien, kan deze overeenkomst in overleg gewijzigd worden. Komen partijen er in onderling overleg niet uit dan is er sprake van een geschil dat zal worden behandeld conform artikel 15.
Artikel 14:
Ontbinding
1. Partijen hebben het recht deze overeenkomst met onmiddellijke ingang te beëindigen indien: a. één van de partijen in staat van faillissement raakt dan wel de beschikking c.a. zeggenschap verliest over een substantieel deel van haar vermogen; b. sprake is van een ernstige toerekenbare tekortkoming van één van de partijen en die partij na schriftelijke ingebrekestelling, met inachtneming van een redelijke termijn, niet alsnog aan haar verplichtingen voldoet; c. er vanuit de taakstelling van de corporaties geen reden meer is om deel te nemen aan de overeenkomst, bijvoorbeeld omdat een corporatie geen woningbezit meer heeft in de gemeente of niet meer voldoet aan de criteria van een toegelaten instelling. 2. De ontbinding vindt plaats via een schriftelijke verklaring aan de andere partijen, te verzenden per aangetekende post met bericht van ontvangst.
Artikel 15: Geschillenregeling 1. Wat betreft de behandeling van geschillen, die tussen partijen ontstaan in verband met of naar aanleiding van deze prestatieafspraken of daaruit voortvloeiende uitvoeringsacties, ook die welke door slechts één partij als zodanig worden beschouwd, zal de hierna volgende werkwijze gelden. 2. Het geschil wordt in eerste instantie voorgelegd aan het bestuurlijk overleg als bedoeld in artikel 11, eerste lid. 3. Indien het bestuurlijk overleg niet leidt tot een oplossing van het geschil, verplichten partijen zich hun standpunt ten opzichte van het geschil nogmaals te heroverwegen, met inachtneming van hetgeen in het bestuurlijke overleg is besproken. Binnen 14 dagen na afloop van het bestuurlijk overleg organiseert de voorzitter opnieuw een bestuurlijk overleg. 4. In het geval partijen het geschil niet conform de bovenstaande werkwijze kunnen regelen, dan wordt geprobeerd het geschil op te lossen met behulp van mediation, overeenkomstig het reglement van de stichting Nederland Mediation Instituut te Rotterdam (NMI), zoals dat luidt op aanvangsdatum van mediation.
OVEREENKOMST PRESTATIEAFSPRAKEN ASSEN 2010 – 2020
21
5. Indien mediation niet leidt tot een oplossing van het geschil, wordt de zaak door de meest gerede partij voorgelegd aan de rechtbank te Assen.
Artikel 16:
Conformiteit Europese regelgeving
1. Indien en voor zover mocht blijken dat één of meer van de bepalingen van deze overeenkomst in strijd is met het EG Verdrag en/of het Europese aanbestedings-, staatssteun- en/of mededingingsrecht, zijn de betreffende bepalingen onverbindend. De overige bepalingen van deze overeenkomst blijven onverminderd van kracht. 2. In plaats van de onverbindende bepalingen – als bedoeld in het eerste lid – geldt dan als tussen partijen overeengekomen datgene wat op Europeesrechtelijk toelaatbare wijze het dichtst komt bij wat partijen overeengekomen zijn, indien zij de onverbindende bepaling tijdig als zodanig zouden hebben aangemerkt. In voorkomend geval treden partijen in overleg om tot een passende oplossing te komen. Partijen zijn tegenover elkaar niet gehouden tot vergoeding van enige eventuele schade, hoe ook genaamd en onder welke titel dan ook, door het onverbindend zijn van bedoelde bepalingen. 3. Indien en voor zover op de gemeente op grond van het Europese aanbestedingsrecht dan wel het EG Verdrag een aanbestedings- of publicatieplicht rust, nemen partijen als een passende oplossing – als bedoeld in het tweede lid – in overweging, het door de woningcorporaties met een Europese aanbestedingsprocedure selecteren van een uitvoerende derde. Hiertoe kan de gemeente, indien en voor zover Europeesrechtelijk toegestaan, de woningcorporaties een volmacht verstrekken. In voorkomend geval zullen partijen hierover nadere afspraken maken.
Artikel 17:
Bijlagen
De bijlagen I (het integraal uitvoeringsprogramma woningbouw gemeente Assen per 1/1/2010), II (lijst met standaardvoorzieningen) en III (verklaring van begrippen) maken integraal onderdeel uit van deze overeenkomst.
Aldus overeengekomen en getekend te Assen op 24 maart 2011. Gemeente Assen
Actium
Woonconcept
A. Smit wethouder wonen
K. Stol directeur bestuurder
H. van Houten directeur bestuurder
OVEREENKOMST PRESTATIEAFSPRAKEN ASSEN 2010 – 2020
22
BIJLAGE I Integraal uitvoeringsprogramma woningbouw gemeente Assen per 1/1/2010
OVEREENKOMST PRESTATIEAFSPRAKEN 2010 – 2020
GEMEENTE
ASSEN
Bijlage I
OVEREENKOMST PRESTATIEAFSPRAKEN 2010 – 2020
GEMEENTE
ASSEN
Bijlage I
BIJLAGE II LIJST MET STANDAARD VOORZIENINGEN
Actium
Woonconcept
wastafelmengkraan
V
V
thermostatische douchemengkraan
V
V
eenhandelkeukenmengkraan
—
V
toilet voldoende groot en bezoekbaar conform WoonKeur basispakket C.12
V
V
verhoogd toilet van +6 cm.
—
V
planchet
V
V
douchekop op glijstang en extra ophangpunt
V
V
antislipvloer
V
V
douchevloer dient geen obstakels te hebben, dus geen drempels opstaande randen voor douche of douchebak, maar inloopdouche op afschot
V
V
breedte toegangspad minimaal 3 tegels breed
V
V
centrale verwarming
V
V
sloten op ramen
V
V
sloten op deuren
V
V
raambediening eenvoudig en licht bedienbaar.
V
V
intercom in appartementencomplexen
V
V
24 maart 2011 Kranen
Natte cel / toilet
Algemeen
V standaard aanwezige voorziening
OVEREENKOMST PRESTATIEAFSPRAKEN 2010 – 2020
GEMEENTE
ASSEN
Bijlage II
OVEREENKOMST PRESTATIEAFSPRAKEN 2010 – 2020
GEMEENTE
ASSEN
Bijlage II
BIJLAGE III Verklaring begrippen
(inclusief begrippen die niet in de overeenkomst staan, maar wel in de onderlinge samenwerking een rol spelen) begrip
omschrijving
aangepaste woning
Een woning die speciaal is aangepast aan de lichamelijke handicap van een bewoner en voldoet aan de eisen van integrale toegankelijkheid uit het Handboek voor Toegankelijkheid en NEN 1814: toegankelijk en bezoekbaar zonder hak- en breekwerk, tot en met het niveau van de handbewogen rolstoel.
aanpasbare woning
Een woning die voldoet aan de eisen van WoonKeur Pluspakket Toekomstwaarde.
aftoppingsgrens
De aftoppingsgrens volgens de Wet op de huurtoeslag (per 1 januari 2011 € 517,64 voor 1 en 2 personen en € 554,76 voor 3 en meer personen).
BBSH
Besluit Beheer Sociale Huursector.
(primaire) doelgroep (van Huishoudens met een laag inkomen. Per 1-1-2011 ligt de grens voor het éénpersoonshuishoudens jonger dan 65 bij een netto inkomen van € volkshuisvestingsbeleid) 21.625,-. Voor meerpersoonshuishoudens ligt deze grens bij een netto inkomen van € 29.350,-. Voor 65+ liggen deze grenzen op € 20.325,-. respectievelijk € 27.750,-. dure huurwoning
Een woning met een huurprijs boven de maximale huurprijsgrens voor huurtoeslag (per 1 juli 2011 € 652,52).
dure scheefheid
Huishoudens die behoren tot de doelgroep van het volkshuisvestingbeleid (lagere inkomens) en die gehuisvest zijn in een dure huurwoning.
extra-muralisering
Het proces waarbij een zorginstelling 24-uurzorg levert aan bewoners, in woningen die buiten het zorgcomplex van de instelling liggen.
Gemeenschappelijke ruimten
Alle ruimten in een woongebouw buiten de privé ruimte van de woning, zoals entree, hal, trappen en trappenhuizen, galerijen en terrassen, liften, recreatiezaal en gangen naar en tussen de bergingen.
goedkope huurwoning
Een woning met een huurprijs onder de aftoppingsgrens voor één- en twee persoonshuishoudens (per 1 juli 2011 € 517,64).
goedkope scheefheid
Huishoudens die niet behoren tot de doelgroep van het volkshuisvestingsbeleid (lagere inkomens), maar wel gehuisvest zijn in een goedkope huurwoning.
IBOR
Kwaliteitseisen Integraal Beheer Openbare Ruimten van de gemeente Assen
OVEREENKOMST PRESTATIEAFSPRAKEN 2010 – 2020
GEMEENTE
ASSEN
Bijlage III
begrip
omschrijving
investeringsvolume
Zuivere investeringsbedragen voor vastgoedontwikkeling (nieuwbouw, herstructurering en woningverbetering) op basis van schattingen van de woningcorporaties voor stichtingskosten, inclusief grondkosten, en voor verbeteringskosten. Overige kosten voor bijvoorbeeld slopen, bouw- en woonrijp maken enzovoorts zijn niet in de zuivere investeringsbedragen opgenomen.
kernvoorraad
Voorraad sociale huurwoningen onder de huurtoeslaggrens (per 1/1/2010 € 652,52)
KWH-huurlabel
Kwaliteitskeurmerk voor woningcorporaties. Het KWH-huurlabel geeft een garantie op zorgeloos huren.
levensloopbestendige woning
Een woning die voldoet aan de richtlijnen van WoonKeur, waardoor bewoners zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen.
middeldure koopwoning
Een koopwoning met een koopprijs tussen € 220.000 en € 275.000.
ouderenwoning
Een woning bestemd of geschikt gemaakt voor ouderen.
sociale huurwoning
Een huurwoning met een huur tot de huurtoeslaggrens volgens de Wet op de huurtoeslag, in eigendom van en beheerd door een toegelaten instelling (woningcorporatie) voor de huisvesting van de doelgroep.
sociale koopwoning
Een koopwoning met een vrij op naam prijs van ten hoogste het bedrag genoemd in artikel 26 2e lid onder g van het BBSH.
statushouder
Een verblijfsgerechtigde of vergunninghouder.
VAC
Adviescommissie Wonen van de Stichting VAC Assen
vrije sector huurwoning
Een woning met een huurprijs boven de huurtoeslaggrens (per 1 januari 2011 € 652,52).
WoonKeur
Landelijke keurmerk voor nieuwbouwwoningen, waarbij het accent ligt op gebruikskwaliteit, veiligheid en toekomstwaarde. WoonKeur is het resultaat van de samenwerking tussen: consumentenorganisaties, Aedes, VNG, projectontwikkelaars, de Bond Nederlandse Architecten en de Vereniging Eigen Huis. Een WoonKeur certificaat wordt afgegeven aan nieuwbouwwoningen met voldoende woontechnische kwaliteit.
woning
Een zelfstandige woning die voor particuliere bewoning geschikt is, voorzien van een eigen toegang vanaf de openbare weg of een gemeenschappelijke ruimte (portiek, galerij, trappenhuis), die toegang biedt tot de woonruimte en beschikt over toilet en keukeninstallatie, die bestemd is voor de bereiding van complete maaltijden.
WMO
Wet Maatschappelijke Ondersteuning.
wijk
Wijk op basis van de CBS-indeling.
OVEREENKOMST PRESTATIEAFSPRAKEN 2010 – 2020
GEMEENTE
ASSEN
Bijlage III