Op de fiets Lekker naar de Boer Zaterdag 22 & zondag 23 juni 2013 Fietsroute 3. Provincie Utrecht, 44, 37 of 25 km
1/5
tussen
3, 2.30 of 2 uur
Hoeveel Lekker naar de Boer-routes? In 2013 en 2014 wordt het aantal biologische fietsroutes gestaag uitgebreid. Kijk dus regelmatig op www.lekkernaardeboer.nl
of er nieuwe routes bij zijn gekomen.
Lekker naar de Boer is een jaarlijks evenement voor jong en oud waarbij biologische boeren open erf houden. Je kunt dan zelf zien, ruiken, proeven en beleven waarom biologisch zo lekker en gezond is. Er zijn rondleidingen waarbij de boer uitleg geeft en je kunt zelf brood bakken, geiten knuffelen of een bijenhotel maken… Er is te veel om op te noemen. Pak de fiets en vergeet je fietstassen niet, want je kunt al die lekkere producten vast niet weerstaan.
Utrecht
en
Doorn
Bos, landgoederen, weiland
is dat de koeien, kippen, Als je op de fiets naar de varkens etcetera buiten in boer gaat, kun je nog beter ontdekken wat er zo mooi de wei rondlopen. In de biologische veehouderij is het is aan biologisch boeren. De uitgangspunt dat dieren zo boer/teler werkt zo slim moveel mogelijk hun natuurlijke gelijk samen met de natuur gedrag vertonen. Een frisse en dat is vaak goed te zien. Bijvoorbeeld aan de vele neus halen hoort daar bij! soorten bloemen en kruiwww.lekkernaardeboer.nl den langs de randen van de akkers, de houtwallen waar Tuinderij kleine dieren zich in kunnen De Volle Grond, schuilhouden en de nestkasMoestuin ten voor vogels. Koolmezen Maarschalkerweerd en lieveheersbeestjes helpen Kwekerij A8, de boer om de luizen in Maatschap Van Os, toom te houden. Bijen zijn De Hondspol bijzonder welkom omdat ze zorgen voor de bestuiving. Wat verder meteen opvalt
Lekker naar de Boer is een initiatief van Bionext. www.bionext.nl
w ran d vou
* Nieuw Rijsenburg doet niet mee aan de open dagen Lekker naar de Boer en is dus op 22 en 23 juni gesloten. De winkel is het hele jaar op woensdagmiddag open van 12.30-17 uur.
Activiteiten 22 & 23 juni Voor de 16e editie van Lekker naar de Boer zijn fietsroutes ontwikkeld, verspreid over alle provincies van Nederland. Tussen Utrecht en Doorn zitten ongelofelijk veel biologische boeren: op de lange ronde van 44 km maar liefst 6! Uiteraard
kom je op de kortere varianten minder bioboeren tegen. Wie de 25-kilometer route doet komt langs een 7e bedrijf, Nieuw Rijsenburg*. Tijdens het Lekker naar de Boer-weekend op 22 en 23 juni 2013 zijn er de volgende activiteiten:
open Landgoed Kraaybeekerhof: open
Alleen za 22/6: 11-17 uur (dus niet op zondag)
De Hondspol: www.lievegoed.nl/lievegoed-winkels open
Gooyerdijk 20, Driebergen
Academie Kraaybeekerhof met workshops komende cursussen; bijenvoorlichting; eetbare bloemen; koken uit de tuin; zelf ijs maken; eetbare bloemen; rondleiding bloementuin; kruidenworkshop; boerderijwinkel. Voor kids: o.a. fruit plukken + zelf jam maken. Kijk nog even op de site voor het hele programma.
Zelf kaas maken; zelf koeien melken; rondleiding; informatiekramen; restaurant met eigen producten; boerderijwinkel open. Voor kids: kinderactiviteiten; dieren aaien.
Tuinderij De Volle Grond: www. tuinderijdevollegrond.nl open
www.a8-doorn.nl
Alleen zo 23/6: 10-19 uur (dus niet op zaterdag)
Rondleiding en info over kruiden, eetbare planten en groenten; koffie; proeverij eigen producten.
Maatschap Van Os
Alleen zo 23/6: 12-17 uur (dus niet op zaterdag) Koningslaan 5A, Bunnik Proeverij; lekkers van De Veldkeuken; kookworkshop. Voor kids: trampoline; insectenhotel bouwen; groenten raden; schminken; kookworkshop. Let op: niet fietsen op het landgoed!
Achterweg 8, Doorn
open
Alleen za 22/6: 10-15 uur (dus niet op zondag)
Diederichslaan 25a, Driebergen
Kwekerij A8: open
www.kraaybeekerhof.nl
Moestuin Maarschalkerweerd: www.moestuinutrecht.nl open
Alleen zo 23/6: 10-16 uur (dus niet op zaterdag)
Alleen za 22/6: 10-18 uur (dus niet op zondag)
Laan van Maarschalkerweerd 2, Utrecht
Pittesteeg 8, Doorn
Live muziek; proeverij; rondleiding slangenhoop, bijenstal en houtwallen. Voor kids: appelsap persen; schminken; broodjes bakken bij het kampvuur; kinderdraaimolen; diverse workshops.
Proeverij met vlees & worst, koffiehoek; kinderspeurtochten.
Grote
fietstassenroute
Op de fiets langs biologische adresjes
Fietsroute 3. Provincie Utrecht,
tussen
Utrecht
2/5 en
Naar Landgoed Kraaybeekerhof, de kruiden, groenten en eetbare bloemen van Kwekerij A8, de bruine Limousinkoeien van Maatschap Van Os, de boerderijwinkels Hondspol en De Moestuin, en het fruit, de groenten en kruiden van De Volle Grond
Utrecht 44, 37, 25 km 3, 2.30 of 2 uur Bos, landgoederen, weiland
Legenda knp = LA = RA = RD = ri = P25347 = Y =
fietsknooppunt linksaf rechtsaf rechtdoor richting ANWB-paddestoel 25347 richtingbord
Romantische lusthoven, statige bossen, met koeien bespikkelde polders, weelderige landgoederen, aantrekkelijke stadjes: alles kom je tegen tussen Utrecht en Doorn. Echt stil is het alleen op een doordeweekse dag, want half Utrecht fietst en wandelt hier in het weekend. ‘Elk nadeel heb z’n voordeel’, zei Johan Cruyff altijd, en dat klopt. Omdat er zo veel potentiële klanten zijn, heeft de horeca hier flink uitgepakt met theetuinen, pannenkoekenhuizen en sjieke restaurants. En de drukte dan? Die valt reuze mee, zélfs op zaterdag en zondag.
Doorn Biologisch leeft onder de boeren in de provincie Utrecht, dat is zeker. Het is dan ook ondoenlijk om alle bioboeren op één fietstocht te bezoeken. Spreiding is beter en daar komt Johan Cruyff dan weer om de hoek kijken met zijn na- en voordelen. Elke week op de fiets naar een ander bedrijf kan ook en dat is voordelig voor
lijf en leden. De ene boer deelt zijn passie graag dagelijks met mensen die extra zorg nodig hebben, zoals De Volle Grond, De Hondspol en Moestuin Maarschalkerweerd. De andere boer zorgt in alle rust voor zijn Limousins (zoals Van Os) of voor zijn plantjes, zoals A8. Het resultaat is hetzelfde: lekker eten van superkwaliteit.
Het CO2-neutrale gebouw van het Wereld Natuur Fonds in Zeist.
w ran d vou
Praktische informatie Start/eindpunt: P in Bunnik, bij knp 43, Sportlaan. Parkeren: Bij Golfclub Kromme Rijn, Sportlaan 6, Bunnik; bij sportvelden, Tolhuislaan, Bunnik. Naar de route: V.a. Golfclub: op Sportlaan LA. V.a. Tolhuislaan: Tolhuislaan LA verlaten en naar knp 43. Wie in Bunnik parkeert: v.a. station Bunnik via Runnenburg naar de Provinciale Weg N411 en LA fietspad op, richting knp 40. Tip route 25 km: Bij knp 78 een stukje richting knp 76 voor biologische Boerderijwinkel Nieuw Rijsenburg, Langbroekerdijk 2, Driebergen, open wo 12.30-17 uur. Toeristische info: • Slot Zeist, Zinzendorflaan 1, www.slotzeist.nl. • Huis Doorn, Langbroekerweg 10, www.huisdoorn.nl. • Fort Vechten, Marsdijk 2, Bunnik, www.fortvechten.nl. • Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug, www.np-utrechtseheuvelrug.nl. • Landgoed Rhijnauwen, www.utrechtsebuitenplaatsen.nl. • Landgoed Amelisweerd, www.vriendenvanamelisweerd.nl. • Kasteel Sterkenburg, www.kasteelsterkenburg.nl. Bezoek na online aanmelding. Knooppuntennetwerk: Op enkele punten kloppen de knooppuntbordjes niet: zie de routebeschrijving A t/m E. Kaart: ANWB Fietskaart 1:50.000, nr. 11 Utrecht oost. Biologische adressen: • Landgoed Kraaybeekerhof, Diederichslaan 25a, Driebergen, www.kraaybeekerhof.nl. Restaurant open: wo-za 11-15 en 17-22 uur; zo 11-15 uur. Landgoedwinkel open: vr 13.30-16.30 uur; Vaste planten en groenteplanten kopen: di/do/vr 10-16 uur.
• Kwekerij A8, Achterweg 8, Doorn, www.a8-doorn.nl. Boerderijwinkel open: do 15-18 uur; za 12-17 uur (zelf plukken/snijden ook mogelijk). • Maatschap Van Os, Pittesteeg 8, Doorn. Boerderijwinkel opent binnenkort (juni of juli 2013). • De Hondspol, Gooyerdijk 20, Driebergen, www.lievegoed.nl/lievegoed-winkels. Boerderijwinkel open: wo/vr: 10.30-16 uur; za 9.30-13.30 uur. • Tuinderij De Volle Grond, Koningslaan 5A, Bunnik, www.tuinderijdevollegrond.nl. Geen boerderijwinkel, kraam op biologische boerenmarkt Vredenburg, Utrecht, vr 10-18 uur. • Moestuin Maarschalkerweerd, Laan van Maarschalkerweerd 2, Utrecht, www.moestuinutrecht.nl. Boerderijwinkel open: di-vr 10-17 uur; za 9-17 uur; lunchcafé open: di-vr 10-16 uur; za/zo 10-17 uur. Gedeeltelijk biologisch: • Landwinkel Slagmaat, Marsdijk 5, Bunnik, www.nieuwslagmaat.nl. Winkel open: ma/vr 13-18 uur; za 9-17 uur. Horeca biologisch: • Restaurant Kraaybeekerhof, zie hierboven. • De Veldkeuken, Koningslaan 11a, Bunnik (naast De Volle Grond, Landgoed Amelisweerd), www.veldkeuken.nl. Open: di-vr 10-17 uur; za-zo 10-17.30 uur. Horeca, niet-biologisch: Voldoende horeca onderweg. Aanraders: • Theetuin De Pleisterplaats (bij knp 76), Broekweg 1, Driebergen. Zo/do gesl.; overige dagen open van zonsop- tot zonsondergang. • Theehuis Rhynauwen (bij knp 41), Rhynauwenselaan 16, Bunnik. Open ma-vr 11-21.30 uur; za/zo 10.30-21.30 uur.
De routes Route 1 (44 km, ca. 3 uur): P – 43 – 81 – 80 – 79 – ri 04, zie A (Kraaybeekerhof) – 04 (zie B) – 05 – ri 08, zie C (A8, Van Os en De Hondspol) – 59 – 76 – 60 – 62 – 02 – 39 – 35 – ri 37, zie E (Volle Grond en Moestuin) – 41 – 40 – 42 – 43 – P. Route 2 (37 km, ca. 2.30 uur): P – 43 – 81 – 80 – 79 – ri 04, zie A (Kraaybeekerhof) – 04 (zie B) – 05 – ri 59, zie D (Hondspol) – 59 –76 – 60 – 62 – 02 – 39 – 35 – ri 37, zie E (Volle Grond en Moestuin) – 41 – 40 – 42 – 43 – P. Route 3 (25 km, ca. 2 uur): P – 43 – 81 – 80 – 79 – 78 – 42 – 40 – 39 – 35 – ri 37, zie E (Volle Grond en Moestuin) – 41 – 44 – 43 – P. Let op: De hoofdroute, route 1, is nagefietst. De afkortingen van route 2 en 3 zijn op de kaart uitgezet en niet nagefietst. A: Na knp 79: na passeren spoorlijn en A12, vóór bushalte bij P24672 RA, onverhard fietspad, verderop asfaltweg Diederichslaan naar Kraaybeekerhof. Zelfde weg terug en bij P24672 RA. B: Bij knp 04: bord knp staat rechts aan een fietspad. Dat pad niet inslaan (dus níet scherp RA), maar RD, onverhard fietspad door bos. Bij P20924 RA asfaltweg (bordje knp 05 wijst verkeerde kant op), onverhard fietspad langs asfaltweg.
w ran d vou
3/5
C: Bij knp 05: bordjes ri knp 08 volgen tot in Doorn. Einde Van Nagel-laan RA De Beaufortweg (hier gaat knp 8 LA). Einde weg, bij Museum Huis Doorn, LA Langbroekerweg, fietspad aan linkerkant weg. Eerste weg RA Achterweg (Verboden in te rijden voor auto’s en motoren). Na ca. 100 m ligt rechts Kwekerij A8. Weg vervolgen, wordt Molenweg. Einde weg LA Pittesteeg, onverhard (bij bord Beschermd Natuurgebied Moersbergen). Eerste boerderij rechts is biologische boerderij Van Os. Pittesteeg vervolgen en einde weg RA Gooijerdijk. Eerste weg LA Sterkenburgerlaan. Heen-en-weer naar De Hondspol: 1e weg RA Dwarsweg en weg volgen tot De Hondspol. Zelfde weg terug en Sterkenburgerlaan RA. D: Route 37 km: tussen knp 05 en 59: zie C v.a. ‘Heen-en-weer’. E: Ná knp 35, voorbij golfterrein RD spoor over en einde weg voorrangsweg oversteken, Koningsweg, en RD Landgoed Amelisweerd in. Let op: de fiets hier stallen of met de fiets aan de hand naar De Volle Grond (ca. 10 min.). De boswachter handhaaft het fietsverbod streng. Brede weg volgen, ná witte brug RA en pad volgen naar De Volle Grond. Zelfde weg terug, bij uitgang landgoed Koningsweg oversteken en Y59007 RA ri De Uithof, en bij Y59008 RA ri De Uithof. Vóór de brug ligt rechts De Moestuin. Brug over en RA Weg tot de Wetenschap. Bij Y58401 eerste weg RA ri Amelisweerd, Weg naar de Rhijnauwen.
4/5
Het landschap Aan de noordkant fiets je langs Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug: de Piramide van Austerlitz ligt maar een paar kilometer noordwaarts. Voorbij de bossen wordt het land opener, maar je houdt altijd stukjes bos in het vizier. Zoals Landgoed Moersbergen ten zuiden van Doorn, waar je langs komt op weg naar Van Os. Het is minder bekend dan de landgoederen Amelisweerd en Rhijnauwen, maar niet minder mooi. Jammer genoeg is Kasteel Sterkenburg iets verderop bij knooppunt 59 slechts beperkt te bezoeken. Tussen De Hondspol en De Volle Grond overheersen de weilanden. Dan volgt het grandioze beukenbos van Amelisweerd, een oase van rust aan de rand van Utrecht waar fietsen absoluut taboe is: met de fiets aan de hand is het 10 minuten naar De Volle Grond. Van de grote stad pik je slechts een randje mee, langs Stadion Galgenwaard; daar kan het flink druk zijn als FC Utrecht een thuiswedstrijd speelt. De finale door de bossen van Rhijnauwen is weer heerlijk.
Huis Doorn.
of
eekerh
Kraayb
Bijentuin (Foto: Kraa yb
eekerhof)
Kraaybeekerhof Landgoed Kraaybeekerhof is zeer veelzijdig. Eigenlijk moet je er gewoon zelf een kijkje nemen, want het is te veel om op te noemen. Iedereen kan neerstrijken op het terras van het restaurant, eten inslaan in de landgoedwinkel of vaste planten en groenteplantjes kopen. Een deel van de oogst van de kwekerij op het landgoed gaat naar het restaurant, de rest naar de landgoedwinkel. Ogenschijnlijk ziet de menukaart er gewoon uit met een broodje zalm en appeltaart. Het verschil zit hem
in de gebruikte ingrediënten en de inventiviteit van de kok, die zorgen voor een heerlijke smaaksensatie. De Kraaybeekerhof is ook opleidingsinstituut voor wie zich wil verdiepen in de biologische landbouw of – bijvoorbeeld – natuurvoedingsdeskundige wil worden. En dan is er ook nog dat mooie landgoed waar het heerlijk toeven is. Activiteiten hele jaar door: Academie met korte cursussen en opleidingen; restaurant; landgoedwinkel; landgoedactiviteiten.
w ran d vou
Slot Zeist. )
kerhof (Foto: Kraaybee
Kwekerij A8
Boerderij
6. p 59 en 7 tussen kn
Kwekerij A8 Laetitia en Willem ’t Hooft kweken van alles en nog wat op hun biologisch-dynamische kwekerij ten zuiden van Doorn. Natuurlijk staan er prei, tomaten en aardappelen op het land. Maar verrassend zijn de eetbare bloemen, want wie doet er nu viooltjes, dahlia’s of komkommerkruid in de sla? ‘Wist je dat komkommerkruid een hele mooie én lekkere plant is?’, zegt Laetitia. Speerpunt van A8 is dat ze van één kruidensoort verschillende varianten kweken. ‘Neem nou basilicum, bij ons
vind je rode, gewone, kaneel-, citroen- en Thaise basilicum’, somt Laetitia op. ‘Willem is van de gewasveredeling, dat is helemaal zijn ding. Ik vind het rondbrengen van de bestellingen het leukste. Elke week ben ik nieuwsgierig wie er besteld heeft en wat.’ Activiteiten hele jaar door: Boerderijwinkel; zelfpluk; div. markten (zie agenda).
Maatschap Van Os
De Hondspol
De weilanden aan de onverharde Pittesteeg zijn het domein van de koeien, kalveren en stieren van Van Os. Limousins zijn het, een aaibaar ras uit Frankrijk. Mooie koeien, egaalbruin en sterk. Het is de eerste warme dag in april, maar het vee staat nog op stal, want het gras is vanwege de kou nog niet genoeg gegroeid. ‘Ik slacht mijn Limousins pas als ze drie jaar oud zijn. Het zou ook met 18 maanden kunnen, dat doen de meesten. Maar dan moet je veel krachtvoer bijvoeren en dat doe ik liever niet’, legt Nico van Os uit. ‘Mijn vlees is hartstikke lekker. Binnenkort verkoop ik het hier in de winkel.’ De planning is eind juni 2013, tijdens de dagen Lekker naar de Boer. Maar het zou ook nog wel iets langer kunnen duren. Activiteiten hele jaar door: Boerderijwinkel.
De bedrijvigheid spat van het erf van de biologisch-dynamische zorgboerderij en boerderijwinkel De Hondspol af. Geen wonder, want hier werken veel mensen met een verstandelijke beperking die worden begeleid door vrijwilligers en begeleiders. Er moeten koeien, geiten en schapen worden verzorgd. Radijs, wortelen, sla, andijvie en raapstelen groeien niet vanzelf, daar moet worden gewied en geschoffeld, besproeid en bemest. De koeien moeten worden gemolken en van de melk wordt yoghurt, oude Hondspoller-kaas, kwark en – jammiejammie – chocoladevla gemaakt. Dat alles en nog veel meer is vervolgens te koop in de sfeervolle boerderijwinkel. Maar intussen staan de uiers van de koeien alweer op knappen en begint de hele cyclus opnieuw. Activiteiten hele jaar door: Boerderijwinkel; zorgboerderij.
5/5
De Ho nds
Maatschap Van Os
pol
l.
spo De Hond
van Os. ousins van Nico De aaibare Lim
De Hondspol: buiten is nog niet voldoende gras, binnen ligt lekk er stro.
‘De winke l is helaas ges vandaag loten’, zeg t de boer va n De Hondsp ol.
w ran d vou
Tuinderij De Volle Grond Er zijn slechtere locaties denkbaar dan Landgoed Amelisweerd om een biologische tuinderij met groenten, kruiden, bloemen en kleinfruit te beginnen. Dat vindt Mieke Baldé ook: ‘Ik heb altijd al boer willen worden en toch heb ik eerst culturele antropologie gestudeerd. Mijn ideaal is om op deze fantastische plek een soort gemeenschap te creëren van vrijwilligers en mensen die zorg nodig hebben.’ Dat is prima gelukt, want het aantal vrijwilligers dat Mieke en Gertjan Ankersmit wisten te vinden is groot. ‘We gebruiken nauwelijks machines, het meeste wordt met de hand gedaan.’ De tuinderij is een lust voor het oog omdat groenten, kruiden, fruit en bloemen naast elkaar worden gekweekt. ‘We hebben geen boerderijwinkel, maar we staan wel elke vrijdag op de boerenmarkt op het Vredenburg in Utrecht. En we bieden een groenteabonnement aan’, zegt Mieke. Activiteiten hele jaar door: Groenteabonnement; boerenmarkt.
Tuinderij De Volle Grond Mieke Baldé va n De Volle Gron d.
Colofon
Moestuin Maarschalkerweerd
De Moestuin. De winkel van
Moestuin Maarschalkerweerd
Pieter Jagt man van De Moestui n.
‘Op Maarschalkerweerd is de hulp van vrijwilligers belangrijk voor het bijhouden van de mooie tuin. De mensen die komen reïntegreren worden begeleid door professionals. En dan hebben we ook onze klanten nog. Al die doelgroepen gaan hier prima samen’, legt eigenaar Pieter Jagtman uit. ‘Iedereen voelt zich thuis in de winkel en het lunchcafé. Bovendien komen stadskinderen hier in aanraking met de natuur. Dat is een van mijn doelstellingen.’ Ruim 60 soorten groenten schieten er uit de vruchtbare grond, waaronder 7 soorten aardappelen en 13 soorten tomaten. Pieter is trots op zijn bijzondere groenten: ‘Ik vind de oranje cherrytomaatjes het lekkerst, maar de heilige-geestboontjes en de citroenboontjes smaken ook hemels.’ In het lunchcafé ruikt het naar versgebakken brood. ‘Het broodje gegrilde pompoen en de groentequiche zijn lekker; de bonen zijn nog niet rijp, daar moet je later voor terugkomen’, beveelt Pieter aan. Activiteiten hele jaar door: Boerderijwinkel; lunchcafé; educatie; speeltuin, dierenwei en kinderfeestjes.
In opdracht van Bionext Ontwerp en cartografie: Yvonne du Pon, Bionext Noes Lautier, www.noeslautier.nl Fotografie: Robert Eckhardt, Noes Lautier en Giel Tange