CAPAS SEMINAR
Ontwikkeling van de Levensverwachting en de gevolgen voor onze pensioenen 29 oktober 2015
CAPAS SEMINAR
29 oktober 2015
Agenda • Hoe oud gaan we worden?
• Wat voor tafel moeten we gebruiken? • Gevolgen voor onze pensioenen • Conclusies
• Vragen
2
Ontwikkeling levensverwachting en de gevolgen voor onze pensioenen
CAPAS SEMINAR
Hoe oud gaan we worden?
Ontwikkeling levensverwachting en de gevolgen voor onze pensioenen
29 oktober 2015
CAPAS SEMINAR
29 oktober 2015
Wat zijn belangrijke factoren? • Geslacht
• Opleidingsniveau • Welvaart / gezondheidszorg • Eet- en drink gewoontes
• Rookgedrag • Woonwijk • Werk! 4
Ontwikkeling levensverwachting en de gevolgen voor onze pensioenen
CAPAS SEMINAR
29 oktober 2015
Internationale ontwikkelingen
5
Ontwikkeling levensverwachting en de gevolgen voor onze pensioenen
CAPAS SEMINAR
29 oktober 2015
Individuele verschillen
6
Ontwikkeling levensverwachting en de gevolgen voor onze pensioenen
CAPAS SEMINAR
29 oktober 2015
Jeanne-Louise Calment • Geboren in Arles, Frankrijk, op 21 februari 1875
• Oudste persoon ooit van wie de geboorte en sterfdatum officieel is vastgesteld • Roken, port en chocola • Op 90 jarige leeftijd een deal met notaris van 48 • 2500 fr per maand in ruil voor haar appartement na overlijden
• Stopte op 117-jarige leeftijd met roken en leefde nog 5 jaar • Notaris overleed 2 jaar eerder…
7
Ontwikkeling levensverwachting en de gevolgen voor onze pensioenen
CAPAS SEMINAR
29 oktober 2015
Lokale ontwikkelingen
8
Ontwikkeling levensverwachting en de gevolgen voor onze pensioenen
CAPAS SEMINAR
29 oktober 2015
Lokale ontwikkelingen
9
Ontwikkeling levensverwachting en de gevolgen voor onze pensioenen
CAPAS SEMINAR
Wat voor tafel moeten we gebruiken?
Ontwikkeling levensverwachting en de gevolgen voor onze pensioenen
29 oktober 2015
CAPAS SEMINAR
29 oktober 2015
Opinie
• Tafel op basis van locale gegevens • Obv werkende populatie (verzekerdensterfte) • Sterftekansen 50% - 70% van gehele bevolking
• Levensverwachting verzekerden Curacao en Aruba vergelijkbaar • Rekening houdend met een trend
11
Ontwikkeling levensverwachting en de gevolgen voor onze pensioenen
CAPAS SEMINAR
29 oktober 2015
Vergelijking tafels
12
Ontwikkeling levensverwachting en de gevolgen voor onze pensioenen
CAPAS SEMINAR
29 oktober 2015
Vergelijking tafels
13
Ontwikkeling levensverwachting en de gevolgen voor onze pensioenen
CAPAS SEMINAR
29 oktober 2015
Vergelijking tafels
14
Ontwikkeling levensverwachting en de gevolgen voor onze pensioenen
CAPAS SEMINAR
29 oktober 2015
Heersende opinies • Veel fondsen gebruiken nog Nederlandse platte tafels
• Onvoldoende data? Gewoonte? • APFA gebruikt locale tafel • United Nations gaan uit van voortzetting trend in ontwikkeling levensverwachting • CBS: er is een wereldwijde trend die we hier niet kunnen ontkennen op basis van te weinig data • Sterfteresultaten hebben beste fit met locale tafels
• Prudentie => rekening houden met verbetering levensverwachting! Ontwikkeling levensverwachting en de gevolgen voor onze pensioenen
15
CAPAS SEMINAR
29 oktober 2015
Heersende opinies
16
Ontwikkeling levensverwachting en de gevolgen voor onze pensioenen
CAPAS SEMINAR
Gevolgen voor onze pensioenen
Ontwikkeling levensverwachting en de gevolgen voor onze pensioenen
29 oktober 2015
CAPAS SEMINAR
29 oktober 2015
Effect van toename levensverwachting • Bij fondsen en verzekeraars met actieve deelnemers wordt het probleem soms onderschat • Verlies op langer leven wordt gecompenseerd door winst op risicopremie voor kort leven • Gevaar ligt in de toekomst! • Als het te laat is 2 opties: • Korten • Subsidie van jongeren
18
Ontwikkeling levensverwachting en de gevolgen voor onze pensioenen
CAPAS SEMINAR
29 oktober 2015
Effect van toename levensverwachting • Projectie op basis van: • Data van willekeurig pensioenfonds • OP, NP, pensioenleeftijd 65 jaar • Grondslag fonds: GBM 2005 – 2010 -1/-1 • Grondslag “realisatie” VZ 2013 – 2023 • Uitgangspunten voor projectie • Rekenrente en opbrengsten 4% • Nog 15 jaar opbouw/premiebetaling • Startpunt 100% dekkingsgraad 19
Ontwikkeling levensverwachting en de gevolgen voor onze pensioenen
CAPAS SEMINAR
29 oktober 2015
Effect van toename levensverwachting
20
Ontwikkeling levensverwachting en de gevolgen voor onze pensioenen
CAPAS SEMINAR
29 oktober 2015
Effect van toename levensverwachting • Eerste 15 jaar uitkeringen nog redelijk volgens verwachting
• Daarna neemt effect van langlevenrisico snel toe • Zonder ingrijpen pot na 38 jaar leeg, met nog 50 jaar te gaan • Op het moment dat de pot leeg is, is benodigde voorziening nog ongeveer gelijk aan de begin voorziening! • => Korten of bijstorten onvermijdelijk
21
Ontwikkeling levensverwachting en de gevolgen voor onze pensioenen
CAPAS SEMINAR
Conclusies
Ontwikkeling levensverwachting en de gevolgen voor onze pensioenen
29 oktober 2015
CAPAS SEMINAR
29 oktober 2015
Conclusies • Toename levensverwachting is een wereldwijde trend
• Trend in de regio vastgesteld door verschillende onafhankelijke partijen • Prudente sterftegrondslagen zijn van belang voor houdbaarheid pensioensysteem op lange termijn • Korte termijn compensatie van negatief resultaat op langleven door positief resultaat op kortleven, is geen reden tot uitstel verzwaring grondslagen => resultaat analyse is belangrijk
23
Ontwikkeling levensverwachting en de gevolgen voor onze pensioenen
CAPAS SEMINAR
Vragen?
Ontwikkeling levensverwachting en de gevolgen voor onze pensioenen
29 oktober 2015
CAPAS SEMINAR
29 oktober 2015
DANK VOOR UW AANDACHT Arthur Huits Managing Director
Buck Consultants Curacao
[email protected] 25
Ontwikkeling levensverwachting en de gevolgen voor onze pensioenen