De toekomst van IT-offshoring en de gevolgen voor Nederland Jeroen Oortwijn Symposium ICT Wereldwijd - Open Universiteit 9 juni 2007
Agenda 1. 2. 3. 4. 5.
Trends in outsourcing Offshore Readiness Survey Toekomstscenario’s IT-offshoring Trends Nederlandse ICT-branche Toekomst Nederlandse ICT-er
2
1. Trends in outsourcing
3
Trends in outsourcing (1) z
Outsourcing – – –
z
Offshore outsourcing – – –
z
Grootschalig verlies van werkgelegenheid? Omscholing van personeel? Recent nuancering in denken hierover
India nummer 1 in offshoring (cijfers 2005-2006) – – – – – –
z
Eerst tegenwerking van IT-personeel Goede IT’ers juist betere carrière mogelijkheden Æ primaire proces Enkele jaren geleden een heel eind geaccepteerd
250.000 afstudeerders informatica per jaar 1,3 miljoen Indiërs in Offshore Industrie, groei rond de 30% per jaar Lage tarieven, maar snelle stijging Offshore-branche in India omzet van 36 miljard dollar per jaar 70% wereldmarkt offshorediensten Wachten op eerste overnames van Westerse IT-bedrijven door Indiase IT-bedrijven
Overige near- en farshoring locaties – – – –
Oost-Europa China Zuid-Afrika …
Bron: dr. Guus Delen: A Global Perspective on Sourcing (14 december 2006)
4
Trends in outsourcing (2) z
Groei wereldwijde markt voor BPO – van 382 miljard dollar in 2004 Æ 641 miljard in 2009 – groei van bijna 11 % per jaar
z
Outsourcingsmarkt in Nederland: – Ruim 8 miljard Euro in 2006 – groei van circa 20% per jaar
z
Uitbesteding van ABN AMRO aan IBM, Accenture, Infosys, Tata en Patni ter waarde van 1,8 miljard Euro
z
Interne IT afdelingen 140.000 medewerkers in Nederland (2006) Æ krimp 10% per jaar
z
Niveau uitbestedingen is toegenomen, uitbesteding van software ontwikkeling nu groter dan callcenter en helpdesk activiteiten.
Over de groei van outsourcing zijn weinig twijfels, maar hoe verloopt het in de praktijk ….. 5
2. Offshore Readiness Survey In hoeverre zijn de financiële dienstverleners in staat IT-activiteiten uit te besteden?
6
Opzet van het onderzoek
z
Eerste onderzoek gepubliceerd in 2005, tweede onderzoek in 2007. 16 interviews (108 gesloten en 10 open vragen) Betrokkenen zijn lid van IT directie of hoofd informatiemanagement 3 Case studies (71 open en 4 gesloten vragen)
z
Interviews gehouden bij:
z z z
> ABN AMRO > ABP > Achmea > Aegon > Aon > Bank Mendes Gans > Banque Artesia
> De Goudse Verzekeringen > Fortis ASR > ING/Nationale Nederlanden > Interpolis > Obvion > Rabobank > SNS Bank
7
De offshore succesgebieden en de vijf succesfactoren
Cultuur Cultuur
Succesgebied
Offshore ready
100%
Methode Methode
Offshore potential
Offshore unlikely
Don’t Offshore
Mindset
67%
Activiteiten Activiteiten
33%
Kennisdeling Kennisdeling
0% 0%
33%
67%
Readiness
IT IT Governance Governance
8
100%
Succesfactor Methode Waarom is de methode van invloed op offshoring succes? z
Het uitbesteden van slecht georganiseerde processen leidt in het beste geval tot iets goedkopere, slecht georganiseerde processen.
z
Offshoring levert extra uitdagingen als gevolg van communicatie over grote afstanden en tussen verschillende culturen. Deze kunnen worden aangegaan door te werken volgens vaste standaardprocedures, waarbij alle betrokkenen weten wat er van elkaar wordt verwacht.
9
Offshore Readiness matrix voor succesfactor Methode z z ORA2007 - Methode
z
100%
Allen hebben standaard methode Prince2, lineair methode,DSDM, RUP Spreiding groot – –
Mindse
67%
33%
z
0% 0%
33%
67%
100%
z
Readiness
z z = Benchmark 2007
z
= Benchmark 2005
10
Aantal excelleren Nog steeds zowel kleine en grote instellingen die methode niet op orde hebben
20% geen goed gedefinieerde architectuur 56% projectmanagers niet gecertificeerd in dezelfde methode 76% heeft goede set tooling 88% stelt vooraf acceptatiecriteria op 25% maakt gebruik van video conferencing, Skype en Chat
Uitbesteding van IT-activiteiten Uitbesteding van maatwerk ORA 2005
z
ORA 2005: – nog weinig projecten uitbesteed – verwachting voor 2 jaar later sterke toename uitbesteding
z
ORA 2007: – meer projecten uitbesteed – toename bij een aantal bedrijven gerealiseerd – verwachting is dat er over 2 jaar meer uitbesteed wordt, maar toename is minder sterk.
100 90 80 70 60 2005
50
2005 + 2 jaar
40 30 20 10 0 < 25%
25% - 50%
50% - 75%
> 75%
Uitbesteding van maatwerk ORA 2007 100 90 80 70 60 50
2007
40
2007+ 2 jaar
30 20 10 0 < 25%
25% - 50%
50% - 75%
> 75%
11
Belangrijkste Conclusies z
(Nog) niet goedkoper
z
IT-offshoring is noodzakelijk om tekorten op te vangen
z
IT-offshoring van kostenpost naar innovatiemiddel
z
Meer ervaring met offshoring van IT-activiteiten
z
Low-Cost route van lokale IT-leveranciers is populair
z
IT-sourcing strategie is zeer verschillend
z
Kwaliteitsverschil in methode en aanpak is groot
z
Meer gewend aan Engels, cultuur beter geschikt voor offshoring
z
Nauwelijks aandacht voor terughalen van IT activiteiten
12
3. Toekomstscenario’s IT-offshoring Wat zijn de gevolgen op langere termijn van het uitbesteden van IT-activiteiten aan lagelonenlanden?
13
The World is Flat z
Wet van Ricardo - Comparatieve kostenvoordeel ‘Als elk land zich specialiseert in productie van goederen die ze zelf kostenefficiënter kunnen maken en de landen onderling deze goederen verhandelen dan is dit economisch voordelig (meer handel, lonen overal hoger) voor alle landen.’ – Vrije Handel Æ protectionisme werkt contraproductief – Wel een negatief effect op laag geschoolde arbeid – ‘de taart groeit’ – India en China helpen ons naar de top, en niet in de put!
14
3 Toekomst scenario’s z
Scenario 1: Tijdelijke Hype
z
Scenario 2: Duurzame Groei en Innovatie
z
Scenario 3: Lock-in naar recessie
IT-offshoring is vooral een mogelijkheid om economische groei te realiseren door het effectief inzetten van de beste buitenlandse ITexperts
15
Hoe scenario van duurzame groei en innovatie bereiken? z z z z z z z
1. 2. 3.
Controle over IT-systemen blijven houden Vanuit hier functionele- en architectuurlijnen uitzetten Diepe inhoudelijke kennis behouden van applicatielandschap Goed begrip houden van nieuwste technologie ontwikkelingen en mogelijkheden voor de eigen organisaties Informatica opleidingen moeten zichzelf beter verkopen Informatica opleidingen moeten worden aangepast Aantrekkelijkheid van ICT-branche moet weer omhoog
Investeren in juiste ICT-kennis Omvormen van de rol van lokale ICT-er Offshoring niet als bedreiging, maar als kans zien
16
4. Trends Nederlandse ICT-branche
17
Trends Nederlandse ICT-branche z z
Omzet IT dienstverlening (2006): 16,2 miljard Euro Werknemers: 129.000, groei 8% per jaar Interne IT-afdelingen
IT-dienstverleners
Systeemontwikkeling
Een steeds kleinere groep programmeurs
Systeemanalisten op HBO/WO niveau
Systeembeheer
Veel laag opgeleide selfmade specialisten
-Technische
Totaal (prognose 2006)
140.000 werknemers Krimp 10% per jaar
129.000 medewerkers Groei 8% per jaar
systeemanalisten -Overgenomen laag opgeleide selfmade specialisten
Generatiekloof z Overschot oudere generatie: werkgelegenheid selfmade specialisten neemt snel af, – z
prognose in 2010: 27.000 IT-banen verplaatst naar het buitenland
Tekort aan jongere generatie hoogopgeleide IT professionals –
Structureel tekort (circa 3600 per jaar afstudeerders, vacatures > 7000)
Bron: dr. Guus Delen: A Global Perspective on Sourcing (14 december 2006)
18
ICT Barometer Ernst & Young – 31 mei 2007 z
“Grootste vraag naar externe leveranciers ooit”
z
“Tekort op arbeidsmarkt vraagt om spoedmaatregelen”
z
“De vraag blijft maar stijgen terwijl het aanbod lijkt af te nemen”
z
“Er zullen de komende jaren veel te weinig goed opgeleide ICT’ers afstuderen. Het ziet er dus niet naar uit dat het tij op korte termijn zal keren. Bedrijven zijn gewoon genoodzaakt in zee te gaan met externe ICT’ers, want de interne vacatures blijven onvervuld.”
z
“Naar verwachting zullen de uitbestedingbudgetten de komende 5 jaar verdubbelen. Het opvullen van de groeiende vraag door over de grens te kijken lijkt een prima oplossing, maar kan niet ongestraft door blijven gaan. Er dreigt een kennisdrain als we niet snel ingrijpen.”
19
5. Toekomst Nederlandse ICT-er
20
Omvormen van de rol van lokale ICT-er z z
Bedrijfsleven, overheid en universiteiten moeten pro-actief hierin investeren Opleidingen aanpassen aan de nieuwe eisen die worden gesteld om met offshore projecten te werken –
z z z z z
Laat bijv. Nederlandse junior ICT-ers aan offshore zijde meedraaien zodat ze daarna effectief front-office rollen kunnen vervullen in Nederland
Communicatie vaardigheden: taal, cultureel, relationeel, tooling Basale ICT-vaardigheden niet verwaarlosen Specialisatie op business terreinen, ICT-er dichter tegen business aan Minder hardcore IT-ers (blijft wel nodig) Focus op Front-office rollen als: – – – – – –
Projectmanagement met kennis van IT-offshoring/outsourcing Analyse: Business Process Analist, Business Designer, System Analist, Requirements Specifier Architecture: Software architect Deployment: System Integrator Testing: Test Analist, Acceptation tester, Testmanager Environment: Process engineer
21
Waar leg je de knip?
Model
Vision
Production
Requirements
Acceptance Test
Requirements
Analysis & Architecture
System Test
Analysis & Architecture
System Test
NL Offshore Design
Unit Test
Integration test
...
Development
Iteraties 2..n
iteratie 1
22
Nog meer activiteiten offshoren? • lang ‘onder water’ • iteratief werken is niet mogelijk • bijsturen pas laat mogelijk (en dus kostbaar) • Onshore partij niet aan het stuur
Vision
Production
NL Offshore Requirements
Acceptance Test
Requirements
Analysis & Architecture
System Test
Design
Unit Test
Integration test
Analysis & Architecture
System Test
...
Development
Iteraties 2..n
iteratie 1
23
Vragen ?
24