ECONOMIE VOOR DE EIGEN ZAAK OP HET ALFA-COLLEGE
Online ondernemen MODULE: Juridische zaken & Fiscale voordelen Inhoud: • Wanneer ben je ZZP’er? • Rechtsvormen: • Fiscale voordelen • Juridische zaken
Opleiding Naam
Klas
1
ECONOMIE VOOR DE EIGEN ZAAK OP HET ALFA-COLLEGE
Online Ondernemen Fiscale en Juridische zaken Je gaat daadwerkelijk voor jezelf beginnen. Maar wat nu? Kan dat zo maar, kan ik vandaag beslissen morgen een bedrijf te beginnen? Wat zijn mijn rechten en wat zijn mijn plichten en wellicht het belangrijkste, hoe kan ik zorgen dat ik zoveel mogelijk geld verdien.
Stap 1: Wanneer ben je ZZP’er en inschrijven bij de KvK Heel veel mensen denken dat ze ZZP’er zijn, maar zijn eigenlijk ‘gewoon’ in loondienst. Wat is nu precies het verschil tussen deze 2 en nog belangrijker, hoe ziet de belastingdienst het? Wanneer ben je zzp’er in de ogen van de Belastingdienst? Om te bepalen of jij zelfstandig bent, gebruikt de Belastingdienst een aantal criteria. Als jij voldoet aan onderstaande kenmerken, ben je zelfstandig ondernemer. •
aantal opdrachtgevers: als ondernemer heb je meerdere opdrachtgevers of klanten en heb je wisselende inkomsten;
•
zelfstandigheid: je bepaalt zelf hoe jij het werk uitvoert;
•
streven naar continuïteit: je onderneemt acties om te zorgen dat jouw bedrijf blijft bestaan;
•
investeren: je investeert in je bedrijf: Bedrijfsmiddelen, marketing, enzovoorts;
•
risico: je loopt zelf het risico als dingen misgaan, bent bijvoorbeeld aansprakelijk bij schade;
•
winst: je streeft naar winst.
Voorbeeld: zelfstandigheid Een belastingadviseur geeft parttime les op een opleidingsinstituut en werkt daarnaast ook voor andere opdrachtgevers. Er is geen schriftelijke overeenkomst. Aan het begin van de cursus geven de cursisten de gewenste data door. Het opleidingsinstituut bepaalt de data dus niet. In dit geval is er sprake van zelfstandigheid. Reden hiervoor is dat de docent zelf de cursusdata vaststelt, in overleg met de cursisten. Hij is zelfstandig in zijn werk: hij bepaalt zelf de inhoud en data van de cursus en zorgt ook zelf voor vervanging als hij ziek is. Wanneer loop je risico dat de Belastingdienst jou ziet als werknemer, en niet als ondernemer? Als de volgende criteria op jouw situatie zijn, is de kans heel groot dat de Belastingdienst oordeelt dat je een (verkapt) dienstverband hebt - en dus niet zelfstandig bent: •
je krijgt betaald voor jouw werkzaamheden. Er is sprake van loon;
•
jij bent altijd degene die de werkzaamheden uitvoert. Je kunt zonder toestemming van de werkgever niet zomaar iemand anders als vervanger sturen;
•
er is een gezagsverhouding. Je bepaalt niet zelf waar, wanneer en hoe jij je werk doet.
Voorbeeld: verkapt dienstverband Een directiesecretaresse werkt freelance voor drie opdrachtgevers. Voor opdrachtgever nummer één werkt zij op maandag en dinsdag. Voor opdrachtgever twee op woensdag en donderdag. Op vrijdag werkt ze voor opdrachtgever drie. Ze werkt op min of meer vaste werktijden. Ondanks de drie verschillende opdrachtgevers is hier wel sprake van een dienstverband. Dat komt door de vaste werktijden en door de aard van het werk. Er is een gezagsverhouding: de directiesecretaresse kan niemand anders sturen om haar werk te doen.
2
ECONOMIE VOOR DE EIGEN ZAAK OP HET ALFA-COLLEGE
Beoordeling zelfstandigheid Je omstandigheden spelen een belangrijke rol bij het bepalen of je wel of niet zelfstandig ondernemer bent voor de Belastingdienst. In sommige gevallen is het bijvoorbeeld minder belangrijk om drie opdrachtgevers te hebben. Het gaat er niet alleen om dat je aan bepaalde criteria voldoet, maar vooral hoe deze criteria met elkaar samenhangen. De mate waarin je voldoet aan de verschillende criteria geeft de doorslag. Voorbeeld: zelfstandigheid Een interim-manager krijgt de opdracht om als zelfstandige een grote reorganisatie door te voeren bij een bedrijf. Hij heeft hierdoor in het betreffende jaar maar één opdrachtgever. Toch wordt hij als zelfstandige gezien. Het gaat in dit geval om weliswaar een langdurige opdracht, maar dat hangt samen met de aard van de opdracht. Daarnaast heeft de opdracht een duidelijk begin en eind, er is geen gezagsverhouding en de interim-manager mag zijn werk naar eigen inzicht uitvoeren. Ook is hij zelf aansprakelijk voor de schade die ontstaat bij een eventueel verkeerd gegeven advies. Voorbeeld: verkapt dienstverband Een thuiszorghulp verleent via één bemiddelingsbureau haar diensten bij een groot aantal hulpbehoevenden. Zij stuurt haar facturen hiervoor aan het bemiddelingsbureau. De partij die de facturen krijgt, wordt gezien als de opdrachtgever. In dit geval het bemiddelingsbureau. De thuishulp heeft dus maar éen opdrachtgever en voldoet daarmee niet aan de criteria voor zelfstandig ondernemer. Ze heeft daarom een dienstbetrekking bij het bureau. Inschrijven bij de Kamer van Koophandel: Het eerste dat je moet doen om een bedrijf te beginnen is naar de Kamer van Koophandel. Hier schijf je jezelf in in het handelsregister. (dit kan pas vanaf 18 jaar). Als je je wilt inschrijven moet je aan de volgende voorwaarden voldoen: de ondernemer verricht een 'regelmatige maatschappelijke werkzaamheid'. Of te wel, je hebt vaste werkdagen • de werkzaamheden worden tegen betaling verricht. Je vraagt geld voor wat je doet • de ondernemer treedt zelfstandig op, voor eigen rekening en risico. Jij bent verantwoordelijk • de ondernemer treedt openlijk op, in concurrentie met andere ondernemers. Je bedrijf bevind zich op de ‘markt’, andere bedrijven kunnen met je concurreren. Het inschrijven bij de Kamer van Koophandel kost 50,- euro en indien je kiest voor de rechtsvorm eenmanszaak, moet je persoonlijk langskomen. •
3
ECONOMIE VOOR DE EIGEN ZAAK OP HET ALFA-COLLEGE
Stap 2: Rechtsvormen Welke rechtsvormen zijn er allemaal en waarom zou ik kiezen voor de een i.p.v. de ander? In het kort: •
Eenmanszaak (1 baas, prive en werk niet gescheiden)
•
VOF (2 gelijke bazen, prive en werk niet gescheiden)
•
Maatschap (3 of meerdere bazen met elk hun eigen onderdeel. Prive en werk niet gescheiden)
•
BV (1 of meerdere bazen, prive en werk wel gescheiden)
Uitgebreid: Eigenlijk zijn er 2 mogelijkheden, of je kiest voor een eenmanszaak of voor een BV. De rechtsvorm VOF en Maatschap verschillen eigenlijk niet met de eenmanszaak, enkel het aantal personen. Maar wat is het verschil tussen deze 2? Prijs range per item
Eenmanszaak
BV
Oprichtingskosten
€ 0
€ 349
KvK registratiekosten
€ 50
€ 50
Administratie
€ 200 – € 1200
€ 600 – € 1800
Onderwerp
Eenmanszaak
BV
Oprichting
Geen eisen
Akte van de notaris
Kapitaalinbreng
Geen eisen
€ 0,01 minimum startkapitaal
Bestuur
Eigenaar
Directie.
Andere organen
Geen
Aandeelhouders. Eventueel raad van commissarissen
Aansprakelijkheid
Zakelijk en privé voor 100%
In principe alleen de bv
Belasting
Inkomstenbelasting. Onder voorwaarden mkbwinstvrijstelling en ondernemersaftrek.
Vennootschapsbelasting en inkomstenbelasting over salaris en dividend.
4
ECONOMIE VOOR DE EIGEN ZAAK OP HET ALFA-COLLEGE
Sociale zekerheid
Geen recht op werknemersverzekeringen.
Geen werknemersverzekeringen (behalve als ontslag tegen de wil van de directeur-grootaandeel-houder (dga) mogelijk is en/of als het aandelenbelang al dan niet samen met jouw partner minder dan 50% is) ).
Aansprakelijkheid Als je een eenmanszaak hebt, dan ben je persoonlijk aansprakelijk voor de schulden van jouw bedrijf. Met een bv ben je in principe niet aansprakelijk voor de schulden van jouw bv. Belastingen Een eigenaar van een eenmanszaak betaalt inkomstenbelasting over de winst. Een bv betaalt vennootschapsbelasting en eventueel dividendbelasting. De directeur-grootaandeelhouder (dga) van een bv betaalt daarnaast inkomstenbelasting over zijn fiscaal minimaal loon en over uitgekeerd dividend (winst). Een bv heeft een iets lagere belastingdruk dan een eenmanszaak, maar hogere kosten, onder meer door jaarrekeningverplichtingen en accountantskosten. Een eigenaar van een eenmanszaak heeft onder voorwaarden recht op zelfstandigenaftrek. Starters mogen extra startersaftrek toepassen. Ondernemers die inkomstenbelasting betalen kunnen gebruikmaken van de mkb-winstvrijstelling. Kiezen voor een eenmanszaak of bv? De eenmanszaak biedt fiscale voordelen bij lagere winsten. Een bv is aantrekkelijker bij hogere winsten, omdat het tariefsvoordeel dan groter is dan de extra aftrekmogelijkheden van de eenmanszaak. Een ander voordeel van de bv is de beperking van de aansprakelijkheid. Verder spelen er bij de keuze voor een bv vaak ook argumenten mee als imago, status en het eenvoudig kunnen overdragen of verkopen van het bedrijf. Eenmanszaak •
Wanneer je in een eenmanszaak onderneemt, bijvoorbeeld als zzp’er, is de winst die je maakt in principe gelijk aan je belastbare inkomen voor de inkomstenbelasting. Afhankelijk van hoeveel je verdient, kan dit oplopen tot 52 procent. Dat is hoog, maar daarom zijn er allerlei faciliteiten voor ondernemers.
•
Je hebt de startersaftrek en de ondernemersaftrek. Bij een winst van minder dan 14.045 euro, bedraagt de ondernemersaftrek nu nog 9.484 euro. Dit bedrag neemt geleidelijk af tot 4.602 euro bij een winst groter dan 59.810 euro.
•
In 2012 zal de ondernemersaftrek ongeacht de winst 7.280 euro worden. Daarna mag je op grond van de MKB-vrijstelling nog eens 15 procent van je winst aftrekken voor de Belastingdienst. De mkb-vrijstelling verlaagt jouw fiscale winst. Daardoor ben je minder belasting verschuldigd. Als jouw onderneming verlies lijdt, verkleint de mkb-vrijstelling het fiscale verlies. In dat geval is de vrijstelling dus nadelig voor je.
5
ECONOMIE VOOR DE EIGEN ZAAK OP HET ALFA-COLLEGE
BV •
Wanneer je onderneemt vanuit een BV, dan betaal je vennootschapsbelasting over de winst die het bedrijf maakt. Over de eerste 200.000 euro winst is dit 20 procent, daarna 25,5 procent.
•
Keer je de winst uit aan de aandeelhouder (jezelf dus), dan betaal je er ook nog eens 15 procent dividendbelasting over. De BV betaalt je een salaris, waar je natuurlijk inkomstenbelasting over betaalt.
•
Het verschil in tarieven geeft je een fiscale prikkel om jezelf zo min mogelijk salaris uit te keren en zo veel mogelijk winst. Hierom is je salaris als directeur en grootaandeelhouder (DGA) aan regels gebonden. ( minstens 41.000 euro òf als dat hoger is minstens 70 procent van een marktconform loon voor iemand in dezelfde functie die geen eigen BV heeft.)
Dus wat ga je kiezen? Keuze 1: Risico -> eenmanszaak, vooral in het begin kans op een hogere nettowinst. Negatieve: als het slecht gaat wordt je prive vermogen aangetast • Keuze 2: Zekerheid -> BV, in het begin minder winst, echter prive vermogen kan niet worden aangetast als het slecht gaat. Beste dat je kan doen? Begin als eenmanszaak en maak zo min mogelijk kosten. Als je merkt dat je bedrijf goed begint te gaan en je winst begint rond de 120.000,- euro te raken, je eenmanszaak omzetten naar een BV. Rond dit bedrag hou je namelijk netto meer over bij een BV en heb je daarnaast ook nog extra zekerheid. •
Prestatie 1 Kies je rechtsvorm Welke rechtsvorm heeft jouw voorkeur en waarom? Beargumenteer waarom je kiest voor de ene rechtsvorm en niet voor de andere. Beoordeling docent (o/v)
Bij onvoldoende 2e Inlevermoment 2e kans: kans: De student kan met de De prestatie moet over volgende prestatie of aangepast beginnen Bij voldoende:
6
ECONOMIE VOOR DE EIGEN ZAAK OP HET ALFA-COLLEGE
Stap 3: Fiscale voordelen: Bij een eenmanszaak heb je enkele fiscale voordelen indien je weinig winst maakt. Wat zijn deze?
Startersaftrek Waar moet je aan voldoen? •
Je bent ondernemer
•
Voldoet aan het urencriterium
•
1.225 uren = ongeveer 31 uur per week uitgaande van 40 werkweken in het jaar
Wat krijg je? •
De aftrek is 7.280 euro! (mag niet meer zijn dan de winst)
•
Het niet verrekenbare deel van de zelfstandigenaftrek mag echter wel 9 jaar lang gereserveerd blijven voor latere aftrek, wanneer de winst dat gaat toelaten.
•
Startersaftrek •
De zelfstandigenaftrek wordt verhoogd met een startersaftrek van € 2.123 in de volgende situatie:
•
Je was in 1 of meer van de 5 voorafgaande kalenderjaren geen ondernemer.
•
Je paste in die periode niet meer dan 2 keer zelfstandigenaftrek toe.
Voorbeeld: •
Stel dat je een winst uit onderneming behaalt van € 6.000, en je voldoet aan de criteria voor het ondernemerschap en je in de onderneming bestede uren zijn méér dan 1.225. De zelfstandigenaftrek mag niet méér bedragen dan deze € 6.000, zodat de belastbare winst in je belastingaangifte per saldo € 0 bedraagt. Een bedrag van € 7.280 minus € 6.000 ofwel € 1.280 blijft dus ongebruikt. Dat bedrag mag maximaal 9 jaar lang blijven staan en kan gebruikt worden in de volgende jaren waarin je voldoende winst behaalt.
•
Stel dat je het volgende jaar een winst maakt van € 8.000. De zelfstandigenaftrek zal dan opnieuw € 7.280 bedragen. De resterende belastbare winst bedraagt dan € 8.000 minus € 7.280 ofwel € 720. Van de 'gereserveerde' zelfstandigenaftrek van € 1.280 mag je nu € 720 gebruiken. Er blijft dan voor volgende jaren nog € 560 over.
kleine ondernemersregeling •
Als je minder dan € 1.883 aan BTW moet betalen in een jaar, heb je belastingvermindering (2,5 x (€ 1.883 - btw-bedrag)) en als je minder dan € 1.345 hoeft te betalen, krijg je al je BTW terug. Je hoeft dan dus niets te betalen.
7
ECONOMIE VOOR DE EIGEN ZAAK OP HET ALFA-COLLEGE
Voorbeeld: •
Voorbeeld 1: Meer dan € 1.345, maar minder dan € 1.883 Je verkoopt bloemen en de btw over jouw jaaromzet is € 4.500. Je hebt kosten gemaakt en bloemen en planten ingekocht. Hierover heb je € 2.865 btw betaald. Dit bedrag mag je als voorbelasting aftrekken. Om te bepalen hoe hoog de btw-vermindering is en hoeveel btw je moet betalen, maak je de volgende berekening:
•
Te betalen btw € 4.500
•
Voorbelasting € 2.865 –
•
Btw-bedrag vóór vermindering € 1.635
•
Vermindering voor kleine ondernemers: 2,5 x (€ 1.883 - € 1.635) € 620
•
Te betalen € 1.015 (1.635-620)
Een site waarin je kan toetsen waar jou bedrijf aan voldoet is de volgende: http://belastingdienst.nl/rekenhulpen/startersvoordeel/
Prestatie 2
Bereken je fiscale voordeel. Welke fiscale voordelen kan je toepassen in onderstaande situaties: (alle bedragen zijn ex. Btw) Situatie 1: Marian is 29 jaar en werkt als ZZP’er. Ze werkt ongeveer 600 uur per jaar en verdient hiermee 5000 euro. Ze koopt materialen in voor 500 euro, betaald in totaal aan verzekeringen 750 euro. Van het geld dat ze over heeft investeerd ze 1000 euro aan haar bedrijf. Van welke fiscale voordelen kan Marian gebruik maken en waarom? Wat is haar fiscale voordeel? Situatie 2: Marian haar bedrijf gaat goed. Er komen zoveel orders binnen dat ze nu 1000 uur per jaar werkt. Ze verdient 15000 euro, koopt in voor 750 euro, betaald 750 euro aan verzekeringen en investeerd voor 750 euro. Van welke fiscale voordelen kan Marian gebruik maken en waarom? Wat is haar fiscale voordeel? Situatie 3: Marian haar bedrijf loopt zo goed, dat ze nu bijna fulltime aan het werk is. Ze werkt 1300 uur per jaar. Heeft een omzet van 27500 euro, koopt in voor 1250 euro, betaald 750 euro aan verzekeringen en investeerd 1000 euro. Van welke fiscale voordelen kan Marian gebruik maken en waarom? Wat is haar fiscale voordeel? Leg in eigen woorden uit wat ficaal voordeel is. Beoordeling docent Bij voldoende: Bij onvoldoende 2e Inlevermoment 2e (o/v) kans: kans: De student kan met De prestatie moet de volgende over of aangepast prestatie beginnen 8
ECONOMIE VOOR DE EIGEN ZAAK OP HET ALFA-COLLEGE
Stap 4: Juridische zaken Verzekeringen Het belangrijste dat je moet weten is dat prive verzekeringen geen zakelijke gebeurtenissen dekken. Je moet dus verzekeringen afsluiten voor je bedrijf. Je hebt de volgende: Bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering Een bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering dekt de schade die kan ontstaan tijdens de uitoefening van jouw bedrijf. Bijvoorbeeld: als een werknemer van een bouwbedrijf een baksteen op een geparkeerde auto laat vallen, wordt de schade vergoed door de bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering. Als je een slecht bouwwerk aflevert en jouw opdrachtgever dient een schadeclaim in, dan kun je dit echter niet op jouw verzekering schuiven. Dat is jouw ondernemersrisico. De beroepsaansprakelijkheidsverzekering Met een beroepsaansprakelijkheidsverzekering ben je beschermd bent tegen eventuele aanspraken wegens nalatigheid. Met een BAV ben je onder andere verzekerd voor: nalatigheid: dekking tegen het geven van verkeerde adviezen of het maken van fouten tijdens jouw werkzaamheden Goederen- en inventarisverzekering Deze verzekering dekt de schade aan voorraden of jouw bedrijfsinventaris. Deze schade kan bijvoorbeeld ontstaan door brand of inbraak. Een voorwaarde voor deze verzekering is dat het pand goed is beveiligd. Opstalverzekering Een opstalverzekering dekt de schade aan jouw bedrijfsgebouw als gevolg van bijvoorbeeld brand, blikseminslag of ontploffing. Bedrijfsschadeverzekering Brand of inbraak in jouw bedrijf, hebben vaak niet alleen directe materiële schade tot gevolg. De kans bestaat dat jouw bedrijf tijdelijk stil komt te liggen. In die tijd verdien je niets, terwijl de kosten blijven doorlopen. Een bedrijfsschadeverzekering vergoedt deze kosten. Rechtsbijstandverzekering Als je een rechtsbijstandverzekering heeft afgesloten regelt de verzekeraar dat je, indien nodig, juridische hulp krijgt. Dit kan bijvoorbeeld voorkomen in geval van conflicten met werknemers, leveranciers, de overheid of zakenpartners. Kredietverzekering Wanneer je goederen op rekening levert, loop je debiteurenrisico: het risico dat jouw klant niet wil of kan betalen. De kredietverzekering dekt je in tegen dit risico. Arbeidsongeschiktheidverzekering (AOV) ZZP’ers die ziek worden hebben geen inkomen en geen recht op ziekengeld. Een arbeidsongeschiktheidsverzekering kan een oplossing bieden. Hiermee vang je terugval in inkomen op tijdens een lagere periode van ziek zijn.
9
ECONOMIE VOOR DE EIGEN ZAAK OP HET ALFA-COLLEGE
Prestatie 3
Kies je verzekeringen.
Welke verzekeringen ga je afsluiten? Beargumenteer waarom je kiest voor deze verzekeringen en zoek op internet wat deze verzekeringen je per jaar gaan kosten. Beoordeling docent Bij voldoende: Bij onvoldoende 2e Inlevermoment 2e (o/v) kans: kans: De student kan met De prestatie moet de volgende over of aangepast prestatie beginnen
10
