Onderzoek onder mantelzorgers en vrijwilligers

Gemeente Montfoort, gemeente De Ronde Venen en gemeente IJsselstein

Onderzoek onder mantelzorgers en vrijwilligers Uitgevoerd juli 2014 19 september 2014

DATUM

19 september 2014

TITEL

Onderzoek onder mantelzorgers en vrijwilligers

ONDERTITEL

Uitgevoerd juli 2014

Boulevard Heuvelink 104 6828 KT Arnhem Postbus 1174 6801 BD Arnhem OPDRACHTGEVER

Gemeente Montfoort, gemeente De Ronde Venen en gemeente IJsselstein

[email protected] www.companen.nl (026) 351 25 32 @Companen BTW NL001826517B01 IBAN NL95RABO0146973909 KVK 09035291

AUTEUR(S)

Wietske Tideman

PROJECTNUMMER

736.105/G

Inhoud Samenvatting Verschillen tussen de gemeenten Aanbevelingen

1 2 3

1

Inleiding 1.1 Bereiken van mantelzorgers en vrijwilligers 1.2 Onderzoeksaanpak 1.3 Responsverantwoording 1.4 Leeswijzer

5 5 6 7 8

2

Mantelzorgers 2.1 Wie wordt er verzorgd 2.2 Wat beweegt mantelzorgers 2.3 Delen van zorg 2.4 Belasting door de mantelzorg 2.5 Ondersteuningsbehoefte en ondersteuning 2.6 Zorgen voor de toekomst

9 9 10 10 11 13 13

3

Vrijwilligers 3.1 Aard van het vrijwilligerswerk 3.2 Wat beweegt vrijwilligers? 3.3 Belasting 3.4 Ondersteuningsbehoefte 3.5 Vrijwilligerswerk stimuleren

14 14 14 15 16 16

Bijlage 1. Figuren Algemeen Mantelzorgers Vrijwilligers

1 1 2 11

Bijlage 2. Vragenlijst mantelzorg & vrijwilligerswerk

18

Samenvatting De overheid zal de komende jaren een groter beroep gaan doen op burgers om elkaar te ondersteunen als dat nodig is. Daarmee wordt er steeds meer verwacht van vrijwilligers en mantelzorgers. Gemeenten krijgen de taak om mantelzorgers en vrijwilligers te ondersteunen als zij daaraan behoefte hebben, maar hoe deze ondersteuning vorm krijgt, is nog niet helemaal duidelijk. De gemeenten Montfoort, De Ronde Venen en IJsselstein wilden graag meer inzicht in de achtergronden van mantelzorg en vrijwilligerswerk in hun gemeente en zicht op de belasting die mantelzorgers en vrijwilligers ervaren en hun eventuele ondersteuningsbehoefte daarbij. Daarom hebben zij gezamenlijk een belevingsonderzoek laten uitvoeren naar dit onderwerp. Via verschillende kanalen zijn mantelzorgers en vrijwilligers benaderd. Dit heeft geleid tot een respons van 848 enquêtes in de drie gemeenten, waarvan 343 in Montfoort, 201 in De Ronde Venen en 295 in IJsselstein.

Mantelzorgers De helft van de respondenten geeft aan dat zij mantelzorg verlenen. Veelal biedt men mantelzorg aan één of beide (schoon)ouders of aan de partner, in mindere mate aan kinderen of anderen uit de directe sociale omgeving. De aard van de mantelzorg is divers; het gaat met name om praktische ondersteuning (vervoer, hulp bij klussen in en om huis) en om gezelschap houden. Persoonlijke verzorging wordt minder door mantelzorgers gedaan. Ook is de mantelzorg divers, de meeste mantelzorgers ondersteunen op verschillende vlakken. De intensiteit van de mantelzorg is hoog; 40% is er dagelijks mee bezig en nog eens 30% meerdere keren per week. De belangrijkste motivatie voor het verlenen van mantelzorg komt voort uit een gevoel van morele verplichting: dat doe je voor elkaar, het hoort erbij en dat doe je uit genegenheid en liefde voor elkaar. De meeste mantelzorgers kunnen de zorg die zij moeten verlenen, delen met een ander, vaak een familielid. De samenwerking verloopt over het algemeen goed. De helft heeft (ook) met professionele zorgverleners te maken en ook de samenwerking met hen verloopt veelal goed. Het gevoel van belasting onder mantelzorgers is hoog; bijna driekwart voelt zich in meer of mindere mate belast door het feit dat hij mantelzorg verleent (een kwart zelfs overbelast). Als men geen beroep kan doen op anderen om (incidenteel of voor langere tijd) een deel van de mantelzorg over te nemen, voelt men zich zwaarder belast dan als die mogelijkheid er wel is. Mantelzorgers voelen zich niet altijd begrepen door hun omgeving (familie, vrienden, kennissen, werkgever). Men denkt dat de buitenwereld geen beeld heeft van hoe zwaar mantelzorg is en men heeft het gevoel dat het door de buitenwereld als vanzelfsprekend wordt gezien om deze zorg te verlenen, hoe intensief dit ook kan zijn. Iets meer dan de helft van de mantelzorgers heeft geen behoefte aan ondersteuning, maar toch 40% geeft aan hieraan wel behoefte te hebben. Het gaat om uiteenlopende behoeften; van informatiebehoefte tot behoefte aan hulp bij praktische zaken of financiële ondersteuning. Mantelzorgers is gevraagd of zij zorgen hebben voor de toekomst, en om deze toe te lichten. 70% van de mantelzorgers maakt zich zorgen over de toekomst. Veelal gaat het om zorgen over de beschikbaarheid van zorg, ondersteuning en huisvesting en de betaalbaarheid daarvan. Ook zorgen over wie de zorgbehoevende zal ondersteunen als de mantelzorger het niet meer kan, werd veelvuldig genoemd.

736.105/G | Onderzoek onder mantelzorgers en vrijwilligers

1

Vrijwilligers Iets meer dan de helft van de respondenten doet vrijwilligerswerk. Van de andere helft, de mensen die geen vrijwilligerswerk doen, is maar een klein deel bereid om vrijwilligerswerk te doen als zij daarvoor gevraagd worden. Vaak is tijdgebrek of ouderdom / ziekte de reden dat men geen vrijwilligerswerk wil doen. Veel vrijwilligers zijn actief bij een vereniging, maar ook veel respondenten zetten zich belangeloos in bij het ondersteunen van ouderen of mensen met een beperking, door gezelschap te bieden of door praktische ondersteuning te verlenen. De meeste mensen doen al lang vrijwilligerswerk en zijn van plan daarmee door te gaan zo lang zij daar toe in staat zijn. Beweegredenen om vrijwilligerswerk te doen komen veelal voort uit de wens om iets nuttigs te doen voor de samenleving, om wat voor een ander te doen dat men zelf ook leuk vindt om te doen. Gemiddeld besteden vrijwilligers 7 uur per week aan vrijwilligerswerk, maar de variatie in de hoeveelheid tijd die men er in steekt, is groot. Voor bijna de helft van de vrijwilligers is het vrijwilligerswerk wel eens te veel. Er wordt dan wel heel veel tijd gevraagd, of het botst met het gezinsleven. Toch geeft nog één op de drie vrijwilligers aan dat zij nog wel meer vrijwilligerswerk zouden willen doen. De meeste vrijwilligers, zo’n 60%, is op de hoogte van de mogelijkheden om als vrijwilliger ondersteund te worden. Een kleine groep maakt er ook gebruik van. De behoefte aan (aanvullende) ondersteuning is klein. Als stimulans om mensen aan te zetten tot het doen van vrijwilligerswerk denkt men dat het beter informeren van mensen over wat voor vrijwilligerswerk zij kunnen doen en wat de mogelijkheden zijn, het best zou helpen. Ook het aanbieden van incidentele klussen, in plaats van structurele verbintenis aan vrijwilligerswerk, zou mensen over kunnen halen om zich vrijwillig in te zetten.

Verschillen tussen de gemeenten In grote lijnen komen de enquêteresultaten voor de drie gemeenten overeen. Toch zijn er ook enkele verschillen op te merken, hoewel als het gaat om vrijwilligerswerk de resultaten op één lijn zitten. De opvallende constateringen per gemeente schetsen we hieronder.

Montfoort • •

•

•

Mantelzorgers in Montfoort verlenen gemiddeld intensief mantelzorg; bijna driekwart verleent vaker dan eens per week mantelzorg. Meer dan in de andere twee gemeenten, delen mantelzorgers de taken met andere mantelzorgers. Zij kunnen dan ook vaker een beroep doen op een ander om een deel van de zorg over te nemen dan de mantelzorgers in de andere gemeenten. Dat lijkt te maken te hebben met het meer landelijke karakter van de gemeente, waar familiebanden en verenigingsleven wat sterker is. Het gevoel van belasting is dan ook wat lager dan in de andere gemeenten, hoewel nog altijd meer dan 70% zich in meer of mindere mate belast voelt. Ook ervaart men iets minder problemen door de mantelzorg, alhoewel ook hier blijkt dat mantelzorgers op veel aspecten problemen ondervinden. De behoefte aan ondersteuning is gemiddeld.


2

De Ronde Venen •

• • •

Mantelzorgers in De Ronde Venen zijn intensief bezig met mantelzorg; de helft verleent dagelijks mantelzorg. Opvallend is dat, meer dan in andere gemeenten, mantelzorgers aangeven dat zij betrokken zijn bij de persoonlijke verzorging van de zorgbehoevende. De mantelzorg gaat dus in relatief meer gevallen dan in de andere gemeenten, verder dan praktische hulp of het bieden van gezelschap. Men ervaart een hoge belasting in vergelijking met de andere gemeenten, wat wellicht samenhangt met de intensiteit waarmee men mantelzorg verleent. Mantelzorgers in De Ronde Venen ervaren wat meer problemen dan in de andere twee gemeenten. De behoefte aan ondersteuning is ook groter, vooral aan praktische hulp zoals respijtzorg, hulp bij het huishouden of hulp bij de verzorging en verpleging van de hulpbehoevende.

IJsselstein • •

• •

Mantelzorgers in IJsselstein verlenen iets minder intensief mantelzorg, hoewel 65% vaker dan eens per week bezig is met mantelzorg. Zij staan er vaker, in vergelijking met mantelzorgers in de andere gemeenten, alleen voor en kunnen de zorg niet met andere mantelzorgers delen. Dit lijkt te duiden op de het wat stedelijker karakter van IJsselstein in vergelijking met de andere gemeenten. Dat leidt tot een iets minder sterke sociale samenhang en wat anoniemere samenleving dan in dorpsgemeenschappen. De mantelzorgers voelen zich gemiddeld belast door het feit dat zij mantelzorg verlenen; driekwart voelt zich in meer of mindere mate belast. 68% ervaart problemen doordat hij mantelzorg verleent, dat is gemiddeld. Ook de behoefte aan ondersteuning is gemiddeld in IJsselstein.

Aanbevelingen De conclusies van de gemeenten komen dermate overeen, dat ook de aanbevelingen die uit dit onderzoek voortvloeien, overeenkomen. De aanpak of de maatregelen die zouden kunnen voortvloeien uit deze aanbevelingen verschillen uiteraard wél per gemeente en vergen maatwerk. Veel mantelzorgers hebben het zwaar; zij zijn intensief bezig met mantelzorg, voelen zich daardoor belast en dat zorgt voor diverse problemen. Een netwerk om structureel of incidenteel te ontlasten, zou kunnen helpen. Immers, mantelzorgers die op iemand terug kunnen vallen, voelen zich minder zwaar belast dan mensen die niemand hebben met wie ze de zorg kunnen delen of op wie ze kunnen terugvallen. Dit leidt tot drie aanbevelingen: 1.

Informeer mantelzorgers over de beschikbare ondersteuning Als het gaat om ondersteuning, dan heeft men met name behoefte aan informatie over welke ondersteuning er is en hoe dit te organiseren valt. Daar ligt een opgave; door het gericht informeren van mantelzorgers, ook de mantelzorgers die niet bij de bekende steunpunten of instanties bekend zijn.

2.

Ontlast mantelzorgers door praktische taken uit handen te nemen Ook heeft men behoefte aan praktische ondersteuning; iemand die wat taken uit handen neemt, zoals klussen in en om huis, vervoer of huishouden. Deze vorm van ontlasting van mantelzorgers is te organiseren door de inzet van vrijwilligers, door professionals. Het bekend maken van welke diensten en services reeds beschikbaar zijn zou mantelzorgers wellicht al verder kunnen helpen.


3

3.

Organiseer vrijwilligersnetwerken op wijk-, buurt- of dorpsniveau die ondersteuning bieden Vrijwilligers kunnen een rol spelen bij het ontlasten en ondersteunen van mantelzorgers. Er is een potentiële groep vrijwilligers (die nu niets doet, maar dit wel zou willen doen) die hiervoor is aan te spreken. Voorwaarde lijkt wel dat de klussen concreet en zonder langdurige verplichting zijn en dat het aansluit bij de directe omgeving; voor iemand uit de buurt, bijvoorbeeld. Een vrijwilligersnetwerk zou als instrument in te zetten kunnen zijn om op buurtniveau vrijwillige hulp te organiseren.


4

1 Inleiding De Wmo verplicht elke gemeente jaarlijks de kwaliteit van de maatschappelijke voorzieningen te meten middels een onderzoek onder bewoners. De vorm van dit onderzoek is vrij, wat betekent dat gemeenten een onderwerp kunnen onderzoeken dat op dat moment voor hen relevant is. Voor de gemeenten Montfoort, De Ronde Venen en IJsselstein spelen op dit moment vragen rondom de ondersteuning van mantelzorgers en vrijwilligers. Daarom is er dit jaar voor gekozen, om een onderzoek uit te voeren onder mantelzorgers en vrijwilligers.

Belang van vrijwilligers en mantelzorgers steeds groter Er wordt de komende jaren steeds meer verwacht van vrijwilligers en mantelzorgers. De drempel voor toegang tot zorg en voorzieningen wordt hoger. Voor de ondersteuning die mensen nodig hebben, wordt meer en meer een beroep gedaan op het eigen netwerk en de buurt. De vraag is in hoeverre dit haalbaar is en hoe veel meer ondersteuning mantelzorgers en vrijwilligers kunnen en willen bieden. Mantelzorg versus Vrijwilligerswerk Mantelzorg is langdurende zorg die wordt geboden aan een hulpbehoevende, door personen uit diens sociale omgeving, waarbij de zorgverlening de gebruikelijke zorg van huisgenoten voor elkaar overstijgt. Mantelzorg is geen beroepsmatig geboden zorg. Mantelzorg is vaak van langere duur en kent een zekere mate van regelmaat. Door mantelzorg wordt vaak voorkomen c.q. uitgesteld dat hulpbehoevenden aanspraak maken op formele zorg. Mantelzorg is daardoor belangrijk om de formele zorg betaalbaar te houden. Vrijwilligerswerk is werk dat men uitvoert, zonder daarvoor betaald te worden. Vaak gaat het om maatschappelijke taken, bij een vereniging, door anderen te helpen of op een andere wijze. Het verschil met mantelzorg is dat het zich niet richt op individuen in de directe sociale omgeving en dat er sprake is van een keuze om wel of niet vrijwilligerswerk te doen.

Onderzoek naar achtergronden mantelzorg en vrijwilligerswerk en ondersteuningsbehoefte Het onderzoek richt zich op mantelzorgers en vrijwilligers. Daarbij gaat het om het in beeld brengen van de achtergronden van mantelzorg en vrijwilligerswerk (voor wie, waaruit bestaan de werkzaamheden, hoe intensief is dit, wat beweegt mensen tot het doen van mantelzorg en vrijwilligerswerk) en de mate waarin men zich belast voelt en ondersteuning nodig heeft.

1.1 Bereiken van mantelzorgers en vrijwilligers Het vinden van mantelzorgers en vrijwilligers voor deelname aan het onderzoek is niet eenvoudig. Wie mantelzorg verleent of vrijwilligerswerk doet, is namelijk niet geregistreerd. Dat betekent, dat deze groepen niet direct zijn te benaderen, maar op een andere wijze gevonden moeten worden. Er is daarom gekozen drie verschillende benaderwijzen om mantelzorgers en vrijwilligers uit te nodigen om deel te nemen aan het onderzoek:


5

1.

2.

3.

Via bij steunpunten bekende mantelzorgers en vrijwilligers. Een deel van de mantelzorgers heeft de weg naar ondersteuning al gevonden en is bekend bij steunpunten mantelzorg of vrijwilligersondersteuning. Via deze organisaties is dit deel van de onderzoeksgroep benaderd. Veelal hebben de organisaties hun achterbannen zelf op het onderzoek geattendeerd, middels een brief of een emailbericht. De groep mantelzorgers die bekend is bij de steunpunten, is echter niet representatief voor de gehele groep. Veel mensen leveren mantelzorg en helpen familie, vrienden en bekenden zonder daarbij ondersteuning te krijgen of zich er zelfs maar van bewust te zijn dat wat zij doen ‘mantelzorg’ heet. Breed onderzoek onder bevolking via steekproef. Om deze groep te enquêteren is gekozen voor een bredere benadering van de inwoners van de drie gemeenten. Om de kans zo groot mogelijk te maken om mensen te treffen die mantelzorg of vrijwilligerswerk leveren, is een steekproef getrokken uit de Gemeentelijke Basisadministratie (GBA) onder de inwoners vanaf 45 jaar. De reden voor deze leeftijdsselectie heeft te maken met dat vanaf de leeftijd van 45 jaar het aandeel mantelzorgers en vrijwilligers aanmerkelijk toeneemt. Binnen deze groep is de ‘trefkans’ van mantelzorgers en/of vrijwilligers daarom het grootst. Brede uitnodiging via diverse kanalen om deel te nemen. Naast het actief benaderen van bewoners, kregen bewoners de mogelijkheid om ‘spontaan’ deel te nemen aan de enquête. Deze mogelijkheid werd bekend gemaakt door een oproep te verspreiden via verschillende kanalen, zoals flyers en persberichten via plaatselijke media.

1.2 Onderzoeksaanpak Voor het onderzoek is gebruik gemaakt van een enquête die men via internet kon invullen. Bewoners die deze wijze van deelnemen niet prettig vonden, of om een andere reden niet via een computer konden of wilden deelnemen, konden ook telefonisch meedoen. De enquête werd in dat geval afgenomen door ervaren enquêteurs van Companen. Deze aanpak maakte de drempel voor mantelzorgers en vrijwilligers om aan het onderzoek deel te nemen, zo laag mogelijk. Het onderzoek is uitgevoerd in juli 2014.

Aankondiging van het onderzoek Om een zo hoog mogelijke respons te behalen, is het onderzoek zorgvuldig aangekondigd. Op verschillende wijzen is men op het onderzoek geattendeerd en zijn oproepen tot deelname aan het onderzoek verspreid: • De mensen die via de steunpunten mantelzorg of vrijwilligersondersteuning zijn benaderd hebben via deze organisaties een uitnodiging ontvangen om deel te nemen aan de enquête. • De mensen die in de steekproef vanuit het GBA waren opgenomen, ontvingen een persoonlijke brief met daarin een toelichting op het onderzoek, een oproep tot het invullen van de online enquête en een gebruikersnaam en wachtwoord om deel te nemen aan de enquête. • Om mensen die ‘spontaan’ meedoen aan het onderzoek te attenderen, werden op verschillende plekken flyertjes verspreid. Ook zijn er persberichten in de plaatselijke media en op de websites van de gemeenten geplaatst.

Aanvullende acties ter verhoging van de respons Na enkele weken bleek de eerste oproep niet tot voldoende respons te leiden. Er is daarom een aantal acties ondernomen om de respons te verhogen: • Opnieuw aandacht via plaatselijke media voor het onderzoek in alle drie de gemeenten.


6

In Montfoort in IJsselstein hebben de inwoners die eerder een uitnodigingsbrief hebben ontvangen, maar de vragenlijst nog niet hadden ingevuld, een herinneringsbrief ontvangen. • In Montfoort en IJsselstein is de ‘reserve steekproef’ van 300 personen per gemeente benaderd. Deze steekproef hielden we achter de hand om op dit moment te gebruiken. Deze mensen waren nog niet eerder per brief benaderd. Deze aanvullende acties hadden het gewenste resultaat op de respons.

•

1.3 Responsverantwoording In totaal hebben 848 bewoners deelgenomen aan het onderzoek, via de verschillende hierboven genoemde benaderwijzen. Tabel 1.1 laat zien hoe de respons verdeeld is over de drie gemeenten en via welk kanaal mensen hebben deelgenomen. Tabel 1.1 Gemeenten Montfoort, De Ronde Venen en IJsselstein. Respons onderzoek mantelzorgers en vrijwilligers Open (via organisaties en Met wachtwoord (steekproef) persberichten) Totaal respondenten Gemeente Montfoort 286 57 343 Gemeente De Ronde Venen 128 73 201 Gemeente IJsselstein 240 55 295 Andere gemeente 3 6 9 Totaal

657

191

848

Bron: Companen. Onderzoek Mantelzorgers en vrijwilligers Gemeenten Montfoort, De Ronde Venen en IJsselstein 2014.

Omdat het precieze aantal mantelzorgers en vrijwilligers niet bekend is, hebben wij ons op landelijke cijfers en ervaringscijfers elders gebaseerd bij het inschatten van de mogelijke respons en daarnaast uit ervaring ingeschat wat een realistische respons was. Het aanvankelijke doel was om per gemeente een respons te behalen van ca. 100 geslaagde enquêtes onder vrijwilligers en eveneens ca. 100 enquêtes onder mantelzorgers. Daarmee is per gemeente een goed beeld te geven van de positie van mantelzorgers en van vrijwilligers. De beoogde respons is ruim behaald, zoals hieronder in tabel 1.2 duidelijk wordt. Als een respondent zowel mantelzorger als vrijwilliger is, valt deze in beide doelgroepen. Tabel 1.2 Gemeenten Montfoort, De Ronde Venen en IJsselstein. Respons onderzoek mantelzorgers en vrijwilligers Mantelzorger Vrijwilliger Totaal respondenten Gemeente Montfoort 159 193 343 Gemeente De Ronde Venen 121 119 201 Gemeente IJsselstein 141 131 295 Andere gemeente 4 6 9 Totaal

425

449

848


Enkele kenmerken van de respondenten •

• •

de leeftijd van de meeste respondenten (op twee respondenten na) is boven de 45 jaar, wat uiteraard ook te maken heeft met het feit dat de steekproef uit deze leeftijdsgroep is getrokken. Ruim 60% van de respondenten is tussen de 55 en 75 jaar oud; het grootste aandeel respondenten (60%) is vrouw; ruim de helft van de respondenten woont samen met de partner (zonder kinderen) en ongeveer 20% heeft een gezin met thuiswonende kinderen;


7

de meeste respondenten hebben geen betaald werk (meer), maar zijn gepensioneerd / met de VUT of zijn huisman / huisvrouw. De meeste anderen werken, fulltime of parttime. Deze gegevens zijn in grafiekvorm terug te vinden in bijlage 1, onder het kopje ‘algemeen’.

•

1.4 Leeswijzer In de volgende hoofdstukken beschrijven we de uitkomsten van het onderzoek onder mantelzorgers en vrijwilligers. • In hoofdstuk twee kijken we naar mantelzorgers in de drie gemeenten. Wie zijn zij, welke zorg verlenen zij, hoe ervaren zij de belasting van de zorg die zij verlenen en aan welke ondersteuning hebben zij eventueel behoefte? • In hoofdstuk drie komen vrijwilligers aan bod. Wie zijn zij, wat voor soort vrijwilligerswerk doen zij, wat is de beweegreden voor het doen van vrijwilligerswerk, hoe ervaren zij het vrijwilligerswerk en welke ondersteuningsbehoefte leeft er? • Als bijlage zijn de grafieken opgenomen met daarin de enquêteresultaten weergegeven. Daarbij is steeds een uitsplitsing naar de drie gemeenten gemaakt, waardoor een onderlinge vergelijking duidelijk is te maken. Ook de gebruikte vragenlijst is als bijlage opgenomen.


8

2 Mantelzorgers Mantelzorg is langdurende zorg die wordt geboden aan een hulpbehoevende, door personen uit de sociale omgeving, waarbij de zorgverlening de gebruikelijke zorg van huisgenoten voor elkaar overstijgt. Mantelzorg is vaak van langere duur en kent een zekere mate van regelmaat. Ook wordt vaak gezegd dat mantelzorg geen keuze is; ‘het overkomt je’. In dit hoofdstuk kijken we naar hoe mantelzorgers in Montfoort, De Ronde Venen en IJsselstein het verlenen van mantelzorg ervaren. We kijken daarbij naar verschillende aspecten: • Kenmerken van de mantelzorger en de kenmerken van de mantelzorg (aan wie, welke ondersteuning, intensiteit). • Wat beweegt mantelzorgers, welke aspecten spelen mee bij het verlenen van mantelzorg? • Kan men de (mantel)zorg delen met andere mantelzorgers en professionele zorgverleners, hoe verloopt de samenwerking met hen? • In welke mate voelen mantelzorgers zich belast, ondervindt men problemen door het verlenen van mantelzorg en kan men (incidenteel) een deel van de zorg overdragen aan een ander? • Wordt men ondersteund door een organisatie, welke (aanvullende) ondersteuningsbehoefte bestaat er? Hieronder worden de onderzoeksresultaten beschreven. De grafische weergave van de resultaten in is bijlage 1 opgenomen, onder het kopje ‘mantelzorgers’. Bij een aantal vragen had men de mogelijkheid om een toelichting te geven op het antwoord. Ter illustratie van de resultaten zijn door het hele hoofdstuk kaders opgenomen met daarin een aantal toelichtingen rondom dat onderwerp.

2.1 Wie wordt er verzorgd Van alle respondenten geeft de helft aan dat hij of zij op regelmatige basis (voor langdurige tijd en dan minimaal een paar uur in de week) iemand uit zijn directe omgeving die dit nodig heeft (familie, vrienden of buren) verzorgt of ondersteunt. Dit percentage ligt iets hoger in De Ronde Venen (60%) en iets lager in Montfoort (46%). Veelal biedt men ondersteuning of verzorging aan (schoon)ouder(s), maar ook de partner wordt relatief vaak genoemd. Ook geeft één op de vijf respondenten aan weliswaar nu geen mantelzorg te verlenen, maar dat in het verleden wel te hebben gedaan. Deze respondenten hebben ook de vragenlijst over mantelzorg ingevuld. De aard van de mantelzorg is zeer divers, de mantelzorger verleent op verschillende vlakken ondersteuning; met name op praktisch gebied (vervoer, helpen in en om huis of met administratie, gezelschap houden). Wat minder vaak wordt persoonlijke verzorging genoemd, maar toch ook 40% van de respondenten geeft aan de persoonlijke verzorging (deels) op zich te nemen. Vaak voert men meer dan één bepaalde taak uit, gemiddeld ondersteunt de mantelzorger op vier verschillende genoemde vlakken. De mantelzorg is behoorlijk intensief, ongeveer 40% verleent dagelijks mantelzorg en nog eens ongeveer 30% een paar keer per week. Gemiddeld besteedt men ongeveer 22 uur per week aan mantelzorg. Dit beeld verschilt sterk; het merendeel van de mensen (64%) verleent minder dan 20 uur mantelzorg per week, maar voor 18% neemt de mantelzorg meer dan 40 uur per week in beslag. Voor een aantal


9

mensen is de mantelzorg een taak van dag en nacht en zij geven dan ook aan 24 uur per dag aan mantelzorg te besteden.

2.2 Wat beweegt mantelzorgers Mantelzorgers is een aantal aspecten voorgelegd die een rol kunnen spelen bij het al dan niet verlenen van mantelzorg. Op deze wijze is te concluderen wat mensen motiveert bij het (gaan) verlenen van mantelzorg. De motivatie voor het doen van mantelzorg komt veelal voort uit een gevoel dat het vanzelfsprekend is om iemand uit de directe omgeving te helpen. Als iemand hulp nodig heeft, is het je plicht om daar bij te helpen. En dat doet men uit liefde en genegenheid. Die morele verplichting komt ook naar voren uit de toelichtingen die men geeft: ‘ik doe dit al 40 jaar’, ‘dat hoort bij de relatie tussen kind en ouder’, ‘alleen professionele zorg is niet voldoende’. Aspecten rondom de woonsituatie van de zorgvrager spelen in veel mindere mate een rol bij het verlenen van mantelzorg. Dat er geen plek is in een woonvoorziening en de zorgvrager daarom thuis ondersteuning nodig heeft, speelt in driekwart van de gevallen geen rol. Dat de hulpbehoevende zelf niet wil verhuizen, of dat de mantelzorger liever niet wil dat de hulpbehoevende verhuist, speelt in ongeveer de helft van de gevallen geen rol bij de overweging om mantelzorg te verlenen. Veruit de meeste mantelzorgers verwachten dat degene die zij verzorgen en ondersteunen, de komende jaren steeds meer zorg nodig zal hebben. Maar weinig mantelzorgers zien echter mogelijkheden om meer tijd vrij te maken voor het ondersteunen en verzorgen van de zorgbehoevende. Toelichtingen bij overwegingen om mantelzorg te verlenen ‘Goede professionele zorg is fijn, maar bij demente ouders is dan ook veel extra hulp van mantelzorgers nodig’ ‘We wilden het liefst alles in eigen hand houden’ ‘Mijn man heeft twee psychiatrische aandoeningen en zit niet te wachten op veel verschillende hulpverleners’ ‘De hulpbehoevende kan nog niet naar een tehuis voor dementerenden, daarvoor is hij te goed. Verhuizen naar een verzorgingshuis is ook afgeraden, omdat hij te veel begeleiding nodig heeft. Hij valt dus tussen wal en ’t schip’.

2.3 Delen van zorg Twee op de drie mantelzorgers geven aan dat er meer mensen zijn die mantelzorg verlenen aan degene die zij verzorgen. In de meeste gevallen gaat het om (andere) familieleden. De samenwerking met de andere mantelzorgers is over het algemeen goed. In een aantal gevallen gaat het niet zo goed. Veelal heeft dit te maken met slechte familierelaties, met onbegrip over de situatie waarin de hulpbehoevende verkeert of met een ongelijke verdeling van de taken waardoor relaties zijn veranderd. Vaak worden er afspraken gemaakt over de verdeling van de taken tussen de verschillende mantelzorgers. Opvallend is wel, dat mantelzorgers in IJsselstein vaker aangeven dat er afspraken zijn gemaakt (60%) dan mantelzorgers in Montfoort (39%). De afspraken gaan over de dagen dat er iemand langs komt, over wie taken overneemt als het wat te veel wordt voor de hoofd-mantelzorger. Volgens de toelichtingen die men gaf, loopt het maken van afspraken redelijk automatisch, ‘iedereen doet wat ‘ie kan doen’. Eén op de drie mantelzorgers geeft aan dat zij er in de mantelzorg alleen voor staan, dat er niemand anders is die een deel van de mantelzorg op zich neemt.


10

Iets meer dan de helft van de mantelzorgers heeft te maken met professionele zorgverleners. Dat kunnen medewerkers van de thuiszorg zijn, de hulp bij het huishouden of (huis)artsen. De samenwerking verloopt veelal erg goed, ruim driekwart geeft aan dat het goed gaat. Enkele mantelzorgers ervaren dat de samenwerking met professionals niet goed verloopt; omdat er niet goed wordt gecommuniceerd of omdat er te weinig tijd voor is. Toelichtingen bij afstemming met andere mantelzorgers ‘Over sommige dingen zijn afspraken gemaakt, over andere niet. Tijdens slechte periodes worden afspraken meer op elkaar afgestemd’ ‘Ieder doet waar hij goed in is en waar op dat moment behoefte aan is’ ‘Er is geen familie. Men kan alleen op de wereld zijn’ ‘Afspraken zijn niet mogelijk omdat ook de andere kinderen (zussen en broer) hun eigen leven aan het opbouwen zijn. Ze hebben onregelmatig werk, hebben zelf kleine kinderen of kunnen niet omgaan met het gedrag van onze jongste zoon’. ‘Mijn vader geeft 24 uur per dag zorg, ik heb een fulltime baan en ben in mijn vrije tijd altijd bij mijn ouders aanwezig om mantelzorg aan mijn moeder te verlenen’.

2.4 Belasting door de mantelzorg Driekwart van de mantelzorgers voelt zich in meer of mindere mate belast door de mantelzorg die zij verlenen. Bijna een kwart voelt zich zelfs overbelast. Als we specifieker kijken naar de belasting die men ervaart door het feit dat men mantelzorg verleent, valt een aantal zaken op: • Het lijkt voor de hand te liggen: hoe intensiever de mantelzorg is die men verleent, hoe zwaarder men zich belast voelt. Van de mantelzorgers die dagelijks bezig zijn met deze zorg en ondersteuning, voelt één op de drie zich overbelast. • Mantelzorgers die iemand ondersteunen die bij hen in huis woont (partner of inwonend kind) voelen zich zwaarder belast dan mantelzorgers bij wie de hulpbehoevende wat meer op afstand staat. Dit heeft wellicht ook met de intensiteit van de mantelzorg te maken; als de hulpbehoevende en de mantelzorger in één huis wonen, is de aanspraak die op de mantelzorger wordt gedaan, groter. Toelichtingen bij belasting door mantelzorg ‘Aan het eind van de zorg was de meerderheid van de familieleden overspannen en gestopt met werken wegens onder andere hartklachten of uitputting’ ‘De zorg voor mijn man is erg zwaar, hij is ’s nachts erg onrustig waardoor ik veel wakker ben. Ik moet constant alert zijn en in de gaten houden wat hij doet. Ik kan niet zomaar even weg om een boodschap te doen en kan mijn man niet alleen laten’ ‘Vaak gaat het goed, maar soms zak ik door mijn hoeven’ ‘Alles komt op mij neer, terwijl ik zelf ook een druk gezin heb’ ‘Het gaat gepaard met veel emoties en alles komt boven op de drukte van het dagelijks bestaan’ ‘Mijn ouders vonden het heel vanzelfsprekend dat ze op al mijn vrije momenten een beroep op me konden doen. Dat is mijn eigen schuld geweest’.


11

Respijtzorg Ruim 40% van de mantelzorgers geeft aan dat iemand anders (een deel van) de mantelzorg over kan nemen als dat nodig is of als de mantelzorger daar behoefte aan heeft. Dat kan incidenteel zijn, maar kan ook voor langere tijd het geval zijn. De mantelzorgers uit Montfoort kunnen wat vaker een beroep doen (47%) op een ander om een deel van de zorg over te nemen dan de mantelzorgers in IJsselstein (38%). Mantelzorgers die niemand kunnen vragen om een deel van de zorg over te nemen, voelen zich zwaarder belast dan de mantelzorgers die deze mogelijkheid wel hebben.

De omgeving en mantelzorg Ruim één op de drie mantelzorgers geeft aan dat de omgeving (familie, vrienden, kennissen, werkgever, etc.) begrip heeft voor de situatie waarin de mantelzorger verkeert en de taken waarmee hij is belast. De helft van de mantelzorgers ervaart echter, dat de omgeving geen, of niet altijd begrip heeft voor hun situatie. Uit de toelichting blijkt dat men merkt dat het als vanzelfsprekend wordt gezien dat men de mantelzorgtaken op zich neemt (naast werk, huishouden, gezin), dat mensen van buitenaf geen inschatting kunnen maken van wat er zich afspeelt binnen het gezin en hoe intensief mantelzorg is (‘ze hebben geen idee’). Ook noemen mensen dat zij het er zelf niet over hebben en dus zelf ook niet in hun omgeving aangeven hoe zwaar het is. Toelichtingen bij begrip dat de omgeving heeft ‘Er wordt vaak niet aan gedacht hoeveel tijd er mee gemoeid is en dat het soms ook wel eens zwaar op je drukt waardoor je weleens overspannen overkomt’ ‘Ik heb het er niet over’ ‘Ze vinden me flink’.

Problemen door mantelzorg Het verlenen van mantelzorg heeft invloed op alle aspecten van het dagelijks leven. Bijna 70% van de mantelzorgers ervaart problemen door het feit dat zij mantelzorg verlenen. Mantelzorgers in De Ronde Venen iets meer dan in de andere twee gemeenten. Deze problemen zijn er uiteenlopend. Men geeft aan minder tijd voor zichzelf te hebben, maar ook andere problemen worden genoemd: psychische problemen, lichamelijke problemen, emotionele problemen, problemen in de relatie of in het gezin of financiële problemen. Ook vinden mantelzorgers het vervelend dat zij niet op vakantie kunnen of een dagje weg. Een mantelzorger beschrijft de toenemende intensiteit: ‘het is een zware en verantwoordelijke taak, het begint klein en wordt steeds groter tot een soort top bereikt wordt’. Toelichtingen bij problemen door mantelzorg ‘Het is enerzijds mooi om betrokken te zijn bij het pad van oude ouders, anderzijds vergt het veel energie en ook veel verdriet, omdat je weet dat het gaat eindigen. De kunst is om betrokken te zijn en tegelijkertijd voor jezelf te zorgen’ ‘Doordat ik zelf niet gezond ben, ga ik snel over mijn grenzen heen’ ‘Door de druk van de dagelijkse zorgen ervaar ik gebrek aan energie, vermoeidheid, weinig zin om dingen te ondernemen en spanningen tussen mij en mijn partner’ ‘Ik maak me zorgen over de toekomst; of we het volhouden en mijn partner wil of kan dat niet inzien. Ben ook vaak te moe voor andere dingen dan het verzorgen. En dan de financiele kant: die wordt, denk ik, lastiger’ ‘Het gevoel ons kind nooit los te kunnen laten, altijd rekening houden met ons kind en de benodigde zorg’ ‘Problemen met werkgever, die heeft geen begrip voor mijn situatie en verleent nagenoeg geen medewerking op momenten dat het voor mij erg belangrijk is’ ‘Vakantie houden, doen we met haar erbij, anders kunnen we niet weg’.


12

2.5 Ondersteuningsbehoefte en ondersteuning In elke gemeente zijn organisaties actief die ondersteuning bieden aan mantelzorgers. Dit doen zij door informatie te verstrekken of adviezen te geven, door de mogelijkheid te bieden om lotgenoten te ontmoeten, door praktische ondersteuning (zoals respijtzorg), of door belangen te behartigen. Sommige organisaties zijn lokaal georganiseerd, maar er zijn ook organisaties die landelijk bekend zijn. De mate waarin de organisaties in de drie gemeenten bekend zijn, verschilt sterk. Dat heeft ermee te maken dat niet in elke gemeente dezelfde organisaties actief zijn. De welzijnsinstellingen (SWOM in Montfoort, Pulse in IJsselstein en Timpaan de Baat in De Ronde Venen) kennen een grote bekendheid, net als de gemeentelijke loketten (Wmo-loket IJsselstein of Montfoort en Stichting Servicepunten De Ronde Venen). Ook de landelijke organisatie De Zonnebloem is bekend bij ongeveer de helft van de mantelzorgers. De kleinere organisaties die specifiekere ondersteuning bieden, zijn onder minder mantelzorgers bekend. Veruit de meeste mantelzorgers maken geen gebruik van de diensten van de verschillende ondersteuningsorganisaties. Als men er wel gebruik van maakt, dan is men daarover tevreden. De ondersteuning bestaat uit het ontvangen van een nieuwsbrief, uit bijeenkomsten bijwonen of gespreksgroepen met lotgenoten.

Behoefte Hoewel een grote groep mantelzorgers aangeeft geen ondersteuning nodig te hebben of voldoende te hebben aan de huidige ondersteuning, geeft toch bijna de helft van de cliënten aan wel graag (aanvullende) ondersteuning te krijgen. In De Ronde Venen ligt dit aandeel hoger dan in IJsselstein en Montfoort. De behoeften van de mantelzorgers is erg divers; informatie over de mogelijkheden van ondersteuning, financiële ondersteuning, maar ook concrete hulp, zoals bij het huishouden, bij verzorging / verpleging of respijtzorg.

2.6 Zorgen voor de toekomst Aan de mantelzorgers is tot slot gevraagd waar zij zich, ook in het licht van veranderingen op het gebied van zorg en huisvesting, de meeste zorgen over maken als zij aan de toekomst denken. Een aantal thema’s komt in de zorgen die men noemt veelvuldig terug: • Is er in de toekomst wel voldoende zorg beschikbaar en is deze wel te betalen? • Zijn er geschikte woningen beschikbaar als er echt geen andere oplossing meer is? • Gaan er geen mensen tussen wal en ’t schip vallen als er op begeleiding en ondersteuning wordt gekort (‘want wat hadden we gemoeten zonder de dementieconsulent’, ‘wie bereidt mijn zoon dan voor op een plek in de samenleving’)? • Overbelasting van mantelzorgers omdat er zo veel van ons allemaal verwacht wordt: werken, gezin verzorgen en mantelzorg verlenen. • De zorg voor de hulpbehoevende als de mantelzorger wegvalt of zelf met lichamelijke problemen te maken krijgt.


13

3 Vrijwilligers Vrijwilligerswerk is werk dat men doet zonder daarvoor betaald te worden. Het zijn activiteiten die veelal een maatschappelijk doel dienen, zoals bij een vereniging, zorgen voor mensen die het wat moeilijker hebben. Het onderscheid met mantelzorg is dat het niet gaat om zorg voor iemand uit de directe familie- en / of vriendenkring, maar zich breder richt op de samenleving of een bepaalde groep daarbinnen. In dit hoofdstuk kijken we naar hoe vrijwilligers in Montfoort, De Ronde Venen en IJsselstein hun vrijwilligerswerk ervaren. We kijken daarbij naar verschillende aspecten: • Kenmerken van de vrijwilliger en de kenmerken van het werk dat zij verrichten (welk soort vrijwilligerswerk, intensiteit). • Wat beweegt vrijwilligers ertoe vrijwilligerswerk te doen? • Voelt men zich belast, wordt het vrijwilligerswerk wel eens teveel? Zou men graag nog meer vrijwilligerswerk doen? • Wordt men ondersteund door een organisatie, welke (aanvullende) ondersteuningsbehoefte bestaat er? In dit hoofdstuk worden de onderzoeksresultaten beschreven. De grafische weergave van de resultaten in is bijlage 1 opgenomen, onder het kopje ‘vrijwilligers’. Bij een aantal vragen had men de mogelijkheid om een toelichting te geven op het antwoord. Ter illustratie van de resultaten zijn door het hele hoofdstuk kaders opgenomen met daarin een aantal toelichtingen rondom dat onderwerp.

3.1 Aard van het vrijwilligerswerk Iets meer dan de helft van de respondenten geeft aan vrijwilligerswerk te doen. In de meeste gevallen doet men vrijwilligerswerk bij een vereniging. Ook zijn er veel vrijwilligers die ouderen of mensen met een handicap ondersteunen. Het gaat dan om gezelschap houden, om praktische hulp in en om huis of om ondersteuning bij activiteiten of het vervoer er heen. De meeste vrijwilligers doen het werk al lang; al een groot deel van hun leven, of toch in elk geval sinds een aantal jaren. Bijna iedereen denkt er nog niet aan om te stoppen met het vrijwilligerswerk, zij willen het doen zolang als het kan.

3.2 Wat beweegt vrijwilligers? Aan vrijwilligers is een aantal motivaties en / of beweegredenen voorgelegd, met de vraag om daarbij aan te geven in hoeverre dit aspect meespeelt bij het doen van vrijwilligerswerk. Op die manier is te achterhalen wat vrijwilligers beweegt, waarom zij vrijwilligerswerk doen. Meer dan mantelzorg, is bij vrijwilligerswerk een keuze aan de orde; als het niet leuk is, doe je het niet en als het niet bevalt, kan je ermee ophouden. Dat blijkt ook uit de aspecten die een rol spelen bij het


14

doen van vrijwilligerswerk. Het gaat erom een bijdrage te leveren aan de samenleving, nuttig te zijn voor een ander. Uiteraard is het ook belangrijk dat vrijwilligerswerk leuk is. Een gevoel van wederkerigheid (ik wordt zelf ook ondersteund door een vrijwilliger) speelt veel minder een rol; dat kan komen omdat veel mensen hiermee niet te maken hebben. Aspecten die van buitenaf worden opgelegd (het ‘moet’ van een instantie, er staat een financiële vergoeding tegenover of het is een opstap naar betaald werk) vormen in vrijwel geen van de gevallen een motivatie om vrijwilligerswerk te doen.

Beweegredenen van niet-vrijwilligers De respondenten die geen vrijwilligerswerk doen, is gevraagd naar de bereidheid om vrijwilligerswerk te doen, als zij daarvoor gevraagd zouden worden. In de meeste gevallen is men daartoe niet bereid, 10% van de respondenten die nu geen vrijwilligerswerk doet, zou dat wel willen doen. Als redenen waarom men geen vrijwilligerswerk zou willen doen, geeft men aan dat het door tijdgebrek niet kan, dat men er door ziekte of ouderdom lichamelijk niet (meer) goed toe in staat is of dat men opziet tegen de verplichting die men aangaat bij het vrijwilligerswerk. Voorwaarden waaronder men vrijwilligerswerk wel zou overwegen, is als het af en toe een klein klusje zou zijn, of als het gerichte hulp zou betreffen aan iemand uit de buurt. De mensen die aangeven dat zij wel vrijwilligerswerk willen doen, zouden bij voorkeur ouderen of mensen met een handicap ondersteunen. Toelichtingen bij waaom geen vrijwilliger ‘De vrije tijd wordt al voor een groot deel opgevuld door mantelzorg voor mijn partner, schoonzus en schoonouders’ ‘Naast een meer dan 40-urige werkweek hou ik de vrije tijd graag over voor mijn gezin, vrienden en hobby’s’ ‘Het zo nu en dan vrijwilligerswerk doen is geen probleem. Op vastgestelde tijden vrijwilligerswerk doen wel. Dan is het een verplichting en wordt er op je gerekend’ ‘Wegens mijn leeftijd’.

3.3 Belasting Gemiddeld kost het vrijwilligerswerk zo’n 7 uur per week. De variatie is echter groot; de helft van de respondenten doet niet meer dan 4 uur vrijwilligerswerk per week en slechts enkelen doen meer dan 20 uur vrijwilligerswerk. Voor iets minder dan de helft van de vrijwilligers is het vrijwilligerswerk nooit te belastend. In eveneens bijna de helft van de gevallen is het soms of wat vaker te veel. Agenda’s lopen vol, de vraag wordt steeds groter, de combinatie met het gezinsleven komt onder druk te staan, men vindt het lastig om ‘nee’ te zeggen tegen meer werk. Toch geeft één op de drie vrijwilligers aan dat zij best nog wat meer vrijwilligerswerk zouden willen doen. Vrijwilligers die dit niet zouden willen, geven aan dat zij nu al tijdgebrek hebben, dat zij meer aandacht aan het gezin willen besteden of dat het er gewoon niet bij kan. Veruit de meeste vrijwilligers zijn tevreden met het werk dat zij doen. Het vrijwilligerswerk is volgens de meesten goed te combineren met de andere belangrijke activiteiten die men onderneemt (zoals werk, gezin, huishouden of hobby’s). Bijna iedereen zou het doen van vrijwilligerswerk zelfs aanraden aan anderen. Het vergroot je wereld, je krijgt er veel voor terug en het is fijn om je nuttig te maken, zo luiden enkele reacties.


15

Toelichtingen bij belasting door vrijwilligerswerk ‘De combinatie met thuis en gezin is soms te zwaar’ ‘Ik heb het gevoel dat het vanzelfsprekend gevonden wordt’ ‘Er werd meer van mij verwacht dan was afgesproken’ ‘Er wordt steeds vaker door de hele week een beroep op mij gedaan’ ‘Ik voel inmiddels dat de jaren gaan tellen’ ‘Het kost wel erg veel tijd’.

3.4 Ondersteuningsbehoefte Niet iedereen is ervan op de hoogte dat er vanuit de gemeente vrijwilligersondersteuning bestaat. Bijna 60% is hiervan op de hoogte en 12% maakt hiervan ook gebruik. De tevredenheid met deze ondersteuning is groot. Enkele mensen hebben behoefte aan (aanvullende) ondersteuning. Zij hebben behoefte aan hulp bij planning / indelen van de tijd, financiële ondersteuning, erkenning van vrijwilligers, contact met vrijwilligers die hetzelfde werk doen, intervisie en cursussen. Ook noemt iemand dat het voor mantelzorgers belangrijk kan zijn om vrijwilligerswerk te doen, om onder de mensen te blijven en sociale contacten op te doen.

3.5 Vrijwilligerswerk stimuleren Gemeenten zien graag dat meer mensen zich vrijwillig gaan inzetten voor mensen uit hun omgeving en voor verenigingen en organisaties. Maar hoe zijn mensen daartoe aan te zetten? Respondenten schatten in dat vooral het meer bekendheid geven aan ‘vacatures’, aan dingen die men zou kunnen doen, zou stimuleren, net als het verschaffen van goede informatie over het doen van vrijwilligerswerk. Ook het verminderen van het verplichtende karakter dat aan vrijwilligerswerk kleeft, door vrijwilligerswerk aan te bieden dat meer incidenteel van aard is, zou mensen kunnen stimuleren. Iets minder hoog, maar nog altijd door de helft als stimulerend gezien, scoren vrijwilligersnetwerken in de buurt, financiële vergoedingen of het aanbieden van cursussen en workshops. Ideeen voor het stimuleren van vrijwilligerswerk ‘Buurtnetwerken faciliteren om een (digitaal) platform te creeeren om buurtinformatie te delen, zoals vrijwilligersklussen, leuke buurtactiviteiten. Stimuleren om elkaar in beeld te krijgen’ ‘Kies vooral iets dat je zelf leuk vindt’ ‘Meer vrijwilligers aan het woord laten, hoe fijn het is om iets voor een ander te doen. Je word er ‘rijk’ van’ ‘Waardering op plaatselijk niveau (vieren vrijwilligersdag, vrijwilligersprijs) ‘Vraiatie inbrengen zodat verschillend werk gedaan kan worden’ ‘Mensen die een uitkering krijgen, verplichten om vrijwilligerswerk te doen’ ‘De norm versterken dat vrijwilligerswerk gewoon is en noodzakelijk is voor de samenleving’ ‘Voor scholieren de maatschappelijke stage verplicht houden. Voor veel scholieren is dit een eerste kennismaking met vrijwilligerswerk en de meesten zijn er erg positief over’ ‘Vrijwilligerswerk is een vorm van werk waar iemand een klik mee moet hebben. Je moet er energie van krijgen, het vooral ook leuk vinden. Als dat gevoel er niet is, dan loopt het spaak’.


16

Bijlage 1. Figuren Algemeen Voor de duidelijkheid en leesbaarheid van de grafieken zijn de percentages kleiner dan 5% niet procentueel weergegeven ‘N=‘ in de titel van de figuur verwijst naar het aantal respondenten dat deze vraag voorgelegd kreeg en beantwoorde. Wat is uw leeftijd? (N=848) Bent u man of vrouw? (N=848) < 35 jaar

Montfoort

44%

56%

35 - 44 jaar 45 - 54

De Ronde Venen

33%

67%

55 - 74 jaar IJsselstein

75+ 0%

20%

Montfoort

40%

De Ronde Venen

60%

80%

42% 0%

IJsselstein

Hoe is uw huishouden samengesteld?

(N=848)

20% Man

58% 40%

60%

80% 100%

Vrouw

Welke beschrijving past het best bij u?

(N=848)

Fulltime werk

Alleenstaand

Parttime werk (Echt)paar Huisvrouw/huisman Gezin

Ik ben werkloos

Eenoudergezin

Arbeidsongeschikt Gepensioneerd/VUT

Anders Anders Weet niet

Weet niet 0%

Montfoort

20%

40%

De Ronde Venen

60%

80%

IJsselstein

0% Montfoort

10% 20% 30% 40% 50%

De Ronde Venen

IJsselstein



1

Mantelzorgers Voor de duidelijkheid en leesbaarheid van de grafieken zijn de percentages kleiner dan 5% niet procentueel weergegeven ‘N=‘ in de titel van de figuur verwijst naar het aantal respondenten dat deze vraag voorgelegd kreeg en beantwoorde. Verleent u mantelzorg aan iemand? (N.B. absolute aantallen) Wat is uw leeftijd? (N= 420) (N=848)

Montfoort

184

< 35 jaar

159

35 - 44 jaar De Ronde Venen

80

45 - 54

121

55 - 74 jaar IJsselstein

154 0%

20%

141 40%

Geen mantelzorger

60%

75+

80% 100%

0%

Mantelzorger

20%

Montfoort

40%

De Ronde Venen

Meeste mantelzorg afgelopen jaar verleend aan….

60%

80%

IJsselstein (N=420)

Ouders / schoonouders Partner Ander familielid Uitwonend kind Inwonend kind Broer of zus Buur Vriend, vriendin, kennis Iemand anders Nee, wel mantelzorger geweest 0%

5% Montfoort

10%

15%

20%

De Ronde Venen

25%

30%

35%

40%

45%

IJsselstein

Waaruit bestaat de mantelzorg?

(N=420)

Mee/brengen naar arts of ziekenhuis Gezelschap houden Boodschappen doen Helpen bij de administratie Helpen in het huishouden Klussen in of om huis Persoonlijke verzorging Brengen naar clubs, vrienden of activiteiten Anders Weet niet 0% Montfoort

10%

20%

30%

De Ronde Venen


40%

50%

60%

70%

80%

IJsselstein

2

Hoe vaak verleent u mantelzorg?

(N=420)

Montfoort

39%

De Ronde Venen

34%

11%

50%

IJsselstein

24%

39% 0%

10%

30%

40%

8%

13%

26%

20%

6%

10%

18%

50%

60%

13%

70%

80%

90%

Dagelijks

Een paar keer in de week

Een keer per week

Een paar keer in de maand

Onregelmatig, het wisselt sterk

Anders

100%

Gemiddeld aantal uren mantelzorg per week Montfoort

(N=273)

45%

De Ronde Venen

23%

28%

IJsselstein

29%

10%

20% < 8 uur

15%

27% 30% 8 - 20 uur

12%

22%

40% 0%

16%

40%

50%

20 - 40 uur

15%

17% 60%

40 - 80 uur

70%

5%

80%

90%

100%

> 80 uur

Welke overwegingen spelen mee bij het verlenen van mantelzorg

(N=420)

Er is geen plaats in een woonvoorziening of tehuis Montfoort

7%

De Ronde Venen

9%

IJsselstein

9% 0%

7%

77%

6%

9%

73%

10% 10%

12%

72% 20%

Speelt sterk mee

30%

40%

50%

Speelt een beetje mee

9% 60%

70%

Speelt niet mee

80%

90%

100%

Weet niet

Er is niemand anders beschikbaar Montfoort

24%

De Ronde Venen

28%

41%

36%

IJsselstein

26%

30% 0%

10%

35%

29% 20%

Speelt sterk mee

8%

30%

40%

39% 50%


60%

70%

Speelt niet mee

80%

90%

100%

Weet niet

Ik vind het (niet meer dan) mijn plicht Montfoort

66%

De Ronde Venen

17%

62%

IJsselstein

24%

67% 0%

10%

20%

Speelt sterk mee

30%

12% 24%

40%



16%

50%

60%

70%

Speelt niet mee

80%

7% 90%

100%

Weet niet

3

Ik doe het uit liefde en genegenheid Montfoort

75%

De Ronde Venen

73%

IJsselstein

74% 0%

10%

20%

Speelt sterk mee

30%

40%

15%

8%

19%

7%

19% 50%


60%

70%

Speelt niet mee

80%

6% 90%

100%

Weet niet

Ik wil niet dat de hulpbehoevende in een woonvoorziening of tehuis wordt opgenomen Montfoort

22%

De Ronde Venen

15%

54%

29%

IJsselstein

18%

23% 0%

44%

13%

10%

20%

Speelt sterk mee

9% 9%

59%

30%

40%

50%


60%

70%

Speelt niet mee

80%

90%

100%

Weet niet

De hulpbehoevende wil niet in een woonvoorziening of tehuis worden opgenomen Montfoort

34%

11%

De Ronde Venen

33%

13%

IJsselstein

28% 0%

10%

46% 48%

13% 20%

Speelt sterk mee

30%

9% 6%

50% 40%

50%


60%

70%

Speelt niet mee

9% 80%

90%

100%

Weet niet

Ik vind het vanzelfsprekend om te doen Montfoort

68%

De Ronde Venen

21%

71%

IJsselstein

23%

70% 0%

10%

20%

Speelt sterk mee

30%

9% 5%

21% 40%

50%


60%

70%

Speelt niet mee

80%

9% 90%

100%

Weet niet

De hulpbehoevende krijgt geen professionele zorg en ik vind wel dat zorg nodig is, daarom doe ik het Montfoort

20%

De Ronde Venen

11%

16%

IJsselstein

17%

18% 0%

10%

59%

9%

58%

9%

23% 20%

Speelt sterk mee

30%

52% 40%



50%

60%

70%

Speelt niet mee

6% 80%

90%

100%

Weet niet

4

Stelling: Degene die ik verzorg zal in de komende jaren steeds meer zorg nodig hebben Montfoort

(N=420)

66%

De Ronde Venen

11%

9%

73%

IJsselstein

8%

70% 0%

10%

20%

30%

Mee eens

6%

9% 40%

Neutraal

50%

60%

Mee oneens

70%

13% 13%

5% 80%

16% 90%

100%

Weet niet

Stelling: Ik zie mogelijkheden om meer tijd vrij te maken voor de persoon die ik momenteel ondersteun / verzorg Montfoort

15%

De Ronde Venen

26%

22%

IJsselstein 0%

48% 22%

16% 20%

7%

46%

30%

Mee eens

11%

48%

25%

10%

(N=420)

40%

Neutraal

50%

60%

Mee oneens

Zijn er nog meer mensen die mantelzorg verlenen? (N=420)

13% 70%

80%

90%

100%

Weet niet

Hoe verloopt de samenwerking met andere mantelzorgers? (N=270)

Ja, familie Montfoort

75%

Ja, vrienden

18% 6%

Ja, omwonenden / buren De Ronde Venen

86%

Anders

9%6%

Nee, niemand IJsselstein

77%

Weet niet 0% Montfoort

20%

40%

De Ronde Venen

60%

0%

IJsselstein

Goed

20%

40%

Redelijk

Slecht

18% 5% 60%

(N=270)

39%

De Ronde Venen

53%

47%

IJsselstein

6% 51%

60% 0%

10%

20%

100%

Weet niet

Afspraken gemaakt over de verdeling van de (zorg)taken? Montfoort

80%

34%

30% Ja

40% Nee

Heeft u te maken met professionele zorgverleners? (N=420)

50%

Anders

60%

70%

80%

5% 90%

100%

Weet niet

Hoe verloopt de samenwerking met zorgverleners? (N=233)

Montfoort

55%

41%

Montfoort

75%

19%

De Ronde Venen

55%

42%

De Ronde Venen

74%

20%

IJsselstein

52%

46%

IJsselstein

0% Ja

20% Nee

40%

60%

80%

100%

Weet niet


81% 0%

Goed

20%

Redelijk

40% Slecht

13% 60%

80%

100%

Weet niet

5

In hoeverre voelt u zich belast door het verlenen van mantelzorg? Montfoort

(N=420)

25%

De Ronde Venen

51%

17%

IJsselstein

55%

23% 0%

21%

10%

26% 53%

20%

30%

Niet of nauwelijks belast

40%

50%

Enigszins belast

23% 60%

70%

Overbelast

80%

90%

100%

Weet niet

Mate van belasting naar intensiteit van de mantelzorg – Montfoort Dagelijks

(N=158)

16%


52%

24%

Een keer per week

28% 50%

24%

28%


67% 40%


54% 0%

10%

20%


6% 60% 31%

30%

40%

Enigszins belast

50%

60%

Overbelast

70%

15% 80%

90%

Weet niet

Mate van belasting naar intensiteit van de mantelzorg – De Ronde Venen Dagelijks

10%

(N=121)

51%


39%

21%

Een keer per week

100%

69% 38%

10% 50%


6%

6%

100%


25% 0%

10%

58% 20%


30%

40%

Enigszins belast

50%

8% 60%

Overbelast

70%

80%

90%

18%


(N=141) 45%

11%

35%

62%

Een keer per week

27%

40%

56%


4%

67%


33%

22% 0%

10%

61% 20%


30%

40%

Enigszins belast


100%

Weet niet

Mate van belasting naar intensiteit van de mantelzorg – IJsselstein Dagelijks

8%

50%

11% 60%

Overbelast

70%

80%

90%

6% 100%

Weet niet

6

Mate van belasting naar verlener van de mantelzorg - Montfoort Partner

(N=158)

26%

54%

Inwonende kind

20%

63%

13%

25%

Uitwonende kind

36%

Broer of zus

25%

(schoon)ouder

18%

75%

17%

56%

Ander familielid

25%

40%

Vriend, vriendin, kennis

20%

40%

50%

Buurman of buurvrouw

50% 63%

Anders

38%

29% 0%

10%

29% 20%

30%


14%

29%

40%

50%

Enigszins belast

60%

70%

Overbelast

80%

90%

Weet niet

Mate van belasting naar verlener van de mantelzorg – De Ronde Venen Partner

14%

Inwonende kind

(N=121)

49% 25%

37% 38%

Uitwonende kind

38%

80%

Broer of zus

20%

25%

(schoon)ouder

75%

14%

Ander familielid

61%

24%

20%

60%


20%

40%

Buurman of buurvrouw

60%

40%

Anders

40%

20% 0%

20% 40%

40%

10%

100%

20%

30%


40%

50%

Enigszins belast

60%

70%

Overbelast

80%

90%

100%

Weet niet

Mate van belasting naar verlener van de mantelzorg – Ijsselstein Partner

23%

(N=141) 39%

Inwonende kind

34%

40%

Uitwonende kind

60%

17%

67%

Broer of zus

17%

100%

(schoon)ouder

20%

60%

Ander familielid

20%

50%


50% 60%

40%

Buurman of buurvrouw Anders

33% 0%

10%

67%

20%

30%


40%

50%

Enigszins belast

60% Overbelast

70%

80%

90%

100%

Weet niet

Heeft uw omgeving begrip voor uw situatie? Montfoort

(N=420)

36%

De Ronde Venen

34%

43%

IJsselstein

31%

30% 0%

10%

15% 17%

37% 20%

30% Ja

40% Soms


50% Nee

15% 60%

15%

70%

10% 18%

80%

90%

100%

Weet niet

7

Voelt u zich gewaardeerd als mantelzorger? Montfoort

(N=420) 59%

De Ronde Venen

55%

IJsselstein

55% 0%

10%

20%

30%

40% Soms

33% 41%

20%

IJsselstein

38%

41%

21%

Ja

40%

Nee

60%

80%

60%

70%

5% 5% 80%

Montfoort 12% De Ronde Venen

14%

IJsselstein 9%

100%

0% Ja

Nee

27%

44%

30%

52%

38%

48%

20%

40%

Ik heb geen werk

20% Niet of nauwelijks belast

40% Enigszins belast

80% 100%

Anders

Weet niet

11%

52%

0%

60%

(N=158)

61%

12%

(N=420)

38%

Mate van belasting naar mogelijkheid om (deel van) de zorg over te dragen – Montfoort

Geen respijt mogelijk

100%

Bent u minder betaald werk gaan doen?

Weet niet

Respijt mogelijk

90%

Weet niet

20%

39%

20%

Nee

(N=420)

De Ronde Venen

0%

50%

7%

12%

35%

Kunnen anderen de zorg deels overnemen?

47%

9%

30%

Ja

Montfoort

25%

35% 60% Overbelast

80%

100%

Weet niet

Mate van belasting naar mogelijkheid om (deel van) de zorg over te dragen – De Ronde Venen

Respijt mogelijk

28%

Geen respijt mogelijk

60%

12% 0%

(N=121)

48% 20%



13% 40%

60% Overbelast

80% Weet niet

Mate van belasting naar mogelijkheid om (deel van) de zorg over te dragen – IJsselstein

Respijt mogelijk

32%

Geen respijt mogelijk 0%

41% 20%


(N=141)

58%

17%



100%

6% 41%

60% Overbelast

80%

100%

Weet niet

8

Ervaart u problemen door mantelzorg?

(N=420)

Weinig tijd voor mezelf Psychische problemen Lichamelijke problemen Emotionele problemen Praktische problemen Relationele problemen Financiële problemen Anders Geen problemen Weet niet 0%

20% Montfoort

40%

De Ronde Venen

Bekend met organisaties en maakt gebruik van? – Montfoort (N=158) SWOM Wmo-loket Zonnebloem Rode Kruis Hospice MEE Vrijwillige thuiszorg Oppasservice NPV Mantelzorgmakelaar Sociaal (wijk)team Mezzo Trema Pulse Andere organisatie

60%

IJsselstein

Bekend met organisaties en maakt gebruik van? – De Ronde Venen (N=121) Timpaan de Baat Stichting Servicepunten Zonnebloem Hospice Rode Kruis MEE Vrijwillige thuiszorg Sociaal (wijk)team NPV Mezzo Oppasservice Wmo-loket Ijsselstein Mantelzorgmakelaar Andere organisatie

0% Bekend met

20%

40%

60%

80%

Maakt gebruik van

0% Bekend met

20%

40%

80%

Maakt gebruik van

Bekend met organisaties en maakt gebruik van? – IJsselstein Waaruit bestaat de ondersteuning? (N=141) Pulse

60%

(N=122)

Nieuwsbrief

Wmo-loket Zonnebloem

Bijeenkomsten

Hospice Rode Kruis

Gespreksgroepen

MEE Vrijwillige thuiszorg

Cursussen / workshops

Sociaal (wijk)team Respijtzorg

Oppasservice Mezzo

Anders

Stichting Servicepunten… Mantelzorgmakelaar

Weet niet

Andere organisatie 0% Bekend met

20%

40%

60%

Maakt gebruik van


0% Montfoort

10% 20% 30% 40% 50%

De Ronde Venen

IJsselstein

9

Bent u tevreden met deze ondersteuning? Montfoort

(N=119)

19%

De Ronde Venen

44%

17%

37%

IJsselstein

53%

8% 0%

36% 10%

Zeer tevreden

19%

20%

33%

30%

Tevreden

8%

40%

Neutraal

50% Ontevreden

60%

19% 70%

80%

Zeer ontevreden

90%

100%

Weet niet

Aan welke ondersteuning hebt u aanvullend behoefte?

(N=420)

Ik hoef geen ondersteuning Informatie over diensten en ondersteuning De ondersteuning voldoende Financiële tegemoetkoming Hulp bij het huishouden Respijtzorg Hulp bij verzorging/verpleging Faciliteiten rondom vervoer Betere afstemming met professionele zorg Contact met andere mantelzorgers Activiteiten Hulp bij administratie, financiën en regelingen De mogelijkheid tot bijscholing Vrijstelling van de sollicitatieplicht Betere afstemming met informele zorg Andere activiteiten Kinderopvang Anders Weet niet 0% Montfoort

5%

10%

De Ronde Venen

15%

20%

25%

30%

IJsselstein



10

Vrijwilligers Voor de duidelijkheid en leesbaarheid van de grafieken zijn de percentages kleiner dan 5% niet procentueel weergegeven Bent u vrijwilliger? (N.B. absolute aantallen) (N=848) Wat is uw leeftijd? (N=443) Montfoort

150

193

82

119

De Ronde Venen IJsselstein

164 0%

< 35 jaar 35 - 44 jaar 45 - 54 55 - 74 jaar 75+

131

20%

40%

Geen vrijwilliger

60%

80% 100%

0%

Vrijwilliger

20%

Montfoort

40%

60%

De Ronde Venen

80%

IJsselstein

Aard van het vrijwilligerswerk

(N=443)

Bij een vereniging Ondersteun ouderen of gehandicapten Actief voor de kerk Voor een goed doel Actief voor belangenorganisatie Actief in buurt of wijk Actief op de school van mijn kinderen Anders 0%

5%

10%

Montfoort

15%

20%

De Ronde Venen

25%

30%

35%

40%

45%

IJsselstein

Zou u vrijwilligerswerk willen doen als u daarvoor werd gevraagd? Montfoort

10%

De Ronde Venen

11%

IJsselstein 0%

(N=240)

51%

39%

51%

9%

38%

51% 10%

20%

30% Ja

50%

40% 40%

50%

Nee

Weet niet

60%

70%

80%

90%

Waarom zou u geen vrijwilligerswerk doen als u daarvoor gevraagd zou worden?

100%

(N=201)

Ik kan er onvoldoende tijd voor vrij maken Ik ben er lichamelijk niet (meer) goed toe in staat Ik vind het een te grote verplichting (het gevoel 'er aan… Ik wil er geen tijd voor vrij maken Ik heb geen interesse / affiniteit met het type werk of met… Ik weet niet zeker of ik de gevraagde hulp op een juiste… Ik weet niet wat ik zou kunnen doen Ik weet niet wie ik zou kunnen helpen Ik vind dat anderen dat moeten doen Anders, namelijk: Weet niet 0% Montfoort

10%

20%

De Ronde Venen


30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

IJsselstein

11

Wanneer zou u wel vrijwilligerswerk willen doen?

(N=323)

Als ik af en toe een klusje zou kunnen doen Als ik iemand kon helpen in de buurt Als het niet veel tijd zou kosten Als er een onkostenvergoeding tegenover zou staan Als ik niet zelf op zoek zou moeten naar vrijwilligerswerk Anders Nee, ik wil geen vrijwilligerswerk doen Weet niet 0% Montfoort Hoe lang doet u al vrijwilligerswerk?

10%

20%

De Ronde Venen (N=443)

30%

40%

50%

60%

IJsselstein

Hoe lang wilt u nog vrijwilligerswerk blijven doen?

Groot deel van mijn leven

(N=443)

Minder dan een jaar

Sinds aantal jaren

Een jaar tot enkele jaren

Sinds aantal maanden Zolang als ik kan Ik doe het pas N.v.t.

Wisselend

Weet niet

Weet niet 0% Montfoort

20%

40%

De Ronde Venen

60%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

IJsselstein

Montfoort

De Ronde Venen

IJsselstein

Hoe ondersteunt u ouderen, zieken en / of mensen met een beperking?

(N=78)

Gezelschap houden Klussen doen in huis of in de tuin Meegaan / Met de auto halen en brengen naar arts of… Boodschappen doen Met de auto halen en brengen naar clubs, vrienden of… Helpen bij de administratie Helpen in het huishouden Persoonlijke verzorging (aankleden, wassen, hulp… Anders 0% Montfoort

10%

20%

De Ronde Venen

30%

40%

50%

60%

IJsselstein

Ik vind het (niet meer dan) mijn plicht om een bijdrage te leveren aan de samenleving Montfoort

49%

De Ronde Venen IJsselstein 10%

20%

Speelt sterk mee

20%

25%

44% 0%

(N=443)

30%

50%

21%

38% 30%

40%



50%

70%

60%

17% 70%

Speelt niet mee

80%

90%

100%

Weet niet

12

Ik doe het uit liefde en genegenheid voor de mensen / dieren die het betreft Montfoort

(N=443)

47%

De Ronde Venen

31%

52%

IJsselstein

34%

41% 0%

10%

13%

38%

20%

Speelt sterk mee

19%

30%

40%

50%


60%

17% 70%

80%

Speelt niet mee

90%

100%

Weet niet

Ik ken(de) iemand die in een dergelijke situatie zit en heb dus van dichtbij gezien hoe hard hulp op dit thema nodig is (N=443) Montfoort

20%

De Ronde Venen

17%

53%

27%

IJsselstein

21%

17% 0%

45%

23%

10%

20%

Speelt sterk mee

30%

10% 8%

55% 40%

50%


60%

5%

70%

80%

Speelt niet mee

90%

Weet niet

Het geeft mij een goed gevoel dat ik mij nuttig kan maken, en dat anderen blij zijn met wat ik doe Montfoort

50% 56%

IJsselstein

57% 0%

10%

20%

Speelt sterk mee

(N=443)

36%

De Ronde Venen

13% 34%

6%

30%

30%

40%

50%


60%

100%

11%

70%

80%

Speelt niet mee

90%

100%

Weet niet

Ik word ook door vrijwilliger(s) geholpen, en zet mij daarom ook in als vrijwilliger Montfoort

4%

7%

82%

De Ronde Venen

10%

8%

IJsselstein

11%

7%

0%

10%

(N=443) 7%

75%

7%

80% 20%

Speelt sterk mee

30%

40%

50%


60%

70%

80%

Speelt niet mee

90%

Weet niet

Ik vind het gewoon leuk

(N=443)

Montfoort

58%

De Ronde Venen

28%

56%

IJsselstein 10%

20%

Speelt sterk mee

12%

37% 66%

0%

100%

30%

30% 40%



6%

50%

60%

70%

Speelt niet mee

80%

3% 90%

100%

Weet niet

13

Ik vind dat het bijdraagt aan het vergroten van mijn sociaal netwerk Montfoort

(N=443)

35%

De Ronde Venen

33%

38%

IJsselstein

32%

35% 0%

10%

20%

Speelt sterk mee

28% 29%

40% 30%

40%

50%


23% 60%

70%

Speelt niet mee

80%

90%

100%

Weet niet

Ik ben / werd vanuit een instantie gestimuleerd dit te doen (bijv. UWV, Arbo-arts, reïntegratiebureau, etc.) Montfoort

(N=443)

93%

De Ronde Venen

6%

86%

IJsselstein

11%

91% 0%

10%

20%

Speelt sterk mee

30%

40%

50%


5% 60%

70%

Speelt niet mee

80%

90%

Weet niet

Er zit een financiële vergoeding aan het vrijwilligerswerk verbonden Montfoort

(N=443)

94%

De Ronde Venen

5%

90%

IJsselstein

8%

95% 0%

10%

20%

Speelt sterk mee

30%

100%

40%

50%


5% 60%

70%

Speelt niet mee

80%

90%

100%

Weet niet

Ik wil ontdekken of het daadwerkelijk iets voor mij is, en of ik daarvan straks mijn beroep zou willen / kunnen maken (N=443) Montfoort

3%

De Ronde Venen

89%

7%

IJsselstein

86%

5% 0%

7% 6%

90% 10%

20%

Speelt sterk mee

30%

40%

50%


5% 60%

70%

Speelt niet mee

80%

90%

Weet niet

Ik zie het als een opstap naar betaald werk Montfoort

(N=443)

2%

De Ronde Venen

91%

5%

IJsselstein

5% 0%

10%

20%

Speelt sterk mee

100%

30%

40%



6%

89%

4%

87%

5%

50%

60%

70%

Speelt niet mee

80%

90%

100%

Weet niet

14

Bent u tevreden met het vrijwilligerswerk dat u doet / deed? Montfoort

28%

De Ronde Venen

29%

IJsselstein

(N=443) 61% 64%

34% 0%

10%

6%

54%

20%

Zeer tevreden

10%

30%

Tevreden

40%

Neutraal

50%

11%

60%

Ontevreden

70%

80%

Zeer ontevreden

90%

100%

Weet niet

Is / was het vrijwilligerswerk goed te combineren met uw andere activiteiten zoals werk, eigen huishouden, hobby's? (N=443) Montfoort

24%

De Ronde Venen

30%

IJsselstein

29% 0%

10%

Ja, altijd

65%

6%

58%

7%

63% 20%

30%

Ja, meestal wel

40%

Soms

50%

7%

60%

Nee, meestal niet

70%

80%

Nee, nooit

90%

Weet niet

Wordt / werd het vrijwilligerswerk u wel eens teveel? Montfoort

38%

40%

IJsselstein 10%

20%

Nooit

30%

De Ronde Venen

33%

IJsselstein

35% 0%

40%

Een enkele keer

32%

50%

60%

Regelmatig

Vaak

(N=443)

40%

Misschien

Nee

8% 5%

70%

80%

8%

90%

Weet niet

56%

Montfoort

70%

23%

55%

De Ronde Venen

72%

18%

IJsselstein

73%

60%

80%

100%

0%

Weet niet

Ja

20%

40%

Misschien

Nee

21% 60%

80%

12%

De Ronde Venen IJsselstein

37%

48%

13% 0%

(N=443)

47%

10%

10%

40%

48% 20%

Ja, en ik maak daar gebruik van

30%

40%

34% 50%

60%

Ja, maar ik maar daar geen gebruik van


100%

Weet niet

Bent u op de hoogte dat vrijwilligers ondersteund kunnen worden? Montfoort

100%

Zou u het verrichten van vrijwilligerswerk aanraden? (N=443)

55%

20%

9% 39%

Zou u meer vrijwilligerswerk willen doen? Montfoort

5%

41%

48% 0%

Ja

(N=443)

51%

De Ronde Venen

100%

70%

80%

Nee, ik wist dat niet

90%

100%

Weet niet

15

Hoe tevreden bent u over de vrijwilligersondersteuning? Montfoort

(N=52)

30%

De Ronde Venen

52%

25%

IJsselstein

50%

24% 0%

4% 25%

29%

10%

20%

Zeer tevreden

30%

Tevreden

29%

40%

Neutraal

13%

50%

60%

Ontevreden

6%

70%

12%

80%

Zeer ontevreden

90%

Weet niet

Heeft u behoeften m.b.t. vrijwilligersondersteuning?

(N=52)

Montfoort

83%

De Ronde Venen

17%

33%

IJsselstein

58%

6% 0%

8%

59% 10%

20%

30% Ja

35% 40%

50%

60%

Nee

Weet niet

70%

80%

90%

Stimuleren vrijwilligerwerk: Meer informatie over vrijwilligerswerk Montfoort

32%

De Ronde Venen

42%

0%

10%

9% 38%

30% 30%

Stimuleert erg

40%

Stimuleert een beetje

16%

9%

42% 20%

14%

9%

50%

60%

70%

Stimuleert niet

20% 80%

90%

44%

De Ronde Venen IJsselstein 10%

20%

Stimuleert erg

8% 32%

39% 0%

(N=848)

32%

49%

40%


50%

7% 60%

15% 6%

33% 30%

70%

Stimuleert niet

13% 21%

80%

90%

27%

33%

De Ronde Venen

27%

32%

IJsselstein

26% 0%

10%

(N=848) 12%

33% 20%

Stimuleert erg

30%

40%



50%

100%

Weet niet

Stimuleren vrijwilligerwerk: Vrijwilligersnetwerk in de wijk / buurt opzetten Montfoort

100%

Weet niet

Stimuleren vrijwilligerwerk: 'Vacatures’ voor vrijwilligers meer bekendheid geven Montfoort

100%

(N=848)

39%

IJsselstein

100%

28%

12%

28%

12%

29%

60%

Stimuleert niet

70%

80%

90%

100%

Weet niet

16

Stimuleren vrijwilligerwerk: Mogelijkheden om workshops en / of cursussen te volgen Montfoort

24%

De Ronde Venen

34%

30%

IJsselstein

17% 10%

34%

10%

25%

41%

27% 0%

(N=848)

20%

Stimuleert erg

30%

40%


13% 50%

60%

19% 27%

70%

Stimuleert niet

80%

90%

Weet niet

Stimuleren vrijwilligerwerk: Een kleine financiële vergoeding voor het vrijwilligerswerk Montfoort

20%

De Ronde Venen

33%

22%

IJsselstein

28% 0%

10%

Stimuleert erg

30%

40%


21%

17%

32% 20%

(N=848)

26% 37%

23%

15% 50%

60%

25%

70%

Stimuleert niet

80%

90%

37%

De Ronde Venen

34%

35%

IJsselstein

39% 0%

10%

20%

Stimuleert erg

8%

32%

30%

40%


50%

27%

7% 60%

Stimuleert niet

(N=848) 22%

6%

29%

100%

Weet niet

Stimuleren vrijwilligerwerk: Vrijwilligerswerk dat meer incidenteel van aard is, dat minder verplichtend is Montfoort

100%

70%

24% 80%

90%

100%

Weet niet



17

Bijlage 2. Vragenlijst mantelzorg & vrijwilligerswerk Montfoort, de Ronde Venen en IJsselstein Onderzoek naar mantelzorg en vrijwilligerswerk Er gaat de komende tijd veel veranderen in de manier waarop zorg en ondersteuning worden georganiseerd. Voor de ondersteuning die mensen nodig hebben, wordt meer en meer gekeken naar wat de mensen uit het eigen netwerk en uit de buurt kunnen betekenen. Er wordt dus steeds meer verwacht van vrijwilligers en mantelzorgers. De gemeente is benieuwd naar hoe mantelzorgers en vrijwilligers hierover denken en aan welke ondersteuning zij behoefte hebben. Dit onderzoek wordt tegelijkertijd uitgevoerd in de gemeenten Montfoort, De Ronde Venen en IJsselstein. De enquête is opgedeeld in twee delen. Het eerste gedeelte zal ingaan op mantelzorg en het tweede gedeelte zal ingaan op vrijwilligerswerk. Het invullen van de enquête kost ongeveer 15 minuten. Nu volgt het eerste gedeelte van de enquête, over mantelzorg.

Mantelzorg Iemand is mantelzorger als hij langdurig minimaal een paar uur per week iemand uit zijn omgeving (familie, vriend, buurman) verzorgt en / of helpt. Dat kan iemand zijn die ziek is, beperkingen heeft of om wat voor reden dan ook minder goed voor zichzelf kan zorgen. Bekende voorbeelden van mantelzorgers zijn mensen die voor hun partner zorgen, kinderen die hun ouders verzorgen, ouders die voor gehandicapte kind(eren) zorgen, of mensen die op wat voor manier dan ook zorg dragen voor familieleden, vrienden, buren of kennissen. De volgende vragen gaan over mantelzorg. 1.

Verleent u op dit moment zorg, hulp en / of ondersteuning aan iemand, bent u momenteel mantelzorger? U kunt meerdere antwoorden geven. Ja, voor mijn partner Ja, voor mijn uitwonend(e) kind(eren) Ja, voor mijn inwonend(e) kind(eren) Ja, voor mijn broer(s) en/of zus(sen) Ja, voor mijn ouder(s) en/of schoonouder(s) Ja, voor een ander familielid Ja, voor een vriend, vriendin, kennis Ja, voor een buur Ja, voor iemand anders, namelijk: ……… Nee, maar dat heb ik wel gedaan (wellicht zou u de vragenlijst willen invullen met uw ervaringen) Nee → ga naar vraag 27


18

2.

Aan wie heeft u in de afgelopen maanden de meeste mantelzorg verleend? Eén antwoord mogelijk Aan mijn partner Aan mijn inwonende kind Aan mijn uitwonende kind Aan mijn broer of zus Aan mijn (schoon)ouder Aan een ander familielid Aan een vriend, vriendin, kennis Aan een buurman of buurvrouw Aan iemand anders, namelijk ………

De volgende vragen gaan specifiek over de persoon aan wie u in de afgelopen maanden de meeste zorg, hulp en / of ondersteuning hebt geboden. 3.

Wat voor zorg en / of hulp geeft u aan uw zorgvrager? U kunt meerdere antwoorden geven. Helpen in het huishouden Boodschappen doen Klussen doen in huis of in de tuin Helpen bij de administratie Persoonlijke verzorging (aankleden, wassen, hulp toedienen medicijnen, verbinden, etc.) Gezelschap houden Meegaan / Met de auto halen en brengen naar arts of ziekenhuis Met de auto halen en brengen naar clubs, vrienden of activiteiten Anders, namelijk …… Weet niet

4.

Hoe vaak verleent u mantelzorg? Dagelijks Een paar keer in de week Een keer per week Een paar keer in de maand Onregelmatig, het wisselt sterk Anders, namelijk Weet niet

5.

→ ga naar vraag 6 → ga naar vraag 6 → ga naar vraag 6 → ga naar vraag 6

Kunt u aangeven hoe veel uur u gemiddeld per week ongeveer besteedt aan de mantelzorg? Gemiddeld …… uur per week Weet niet


19

6.

Kunt u aangeven welke zaken meespelen bij het verlenen van mantelzorg? Indien ja, speelt dit dan sterk mee of een beetje? Speelt sterk

Speelt een

mee

beetje mee

Speelt niet mee

Weet niet

a. Er is geen plaats in een woonvoorziening of tehuis b. Er is niemand anders beschikbaar c. Ik vind het (niet meer dan) mijn plicht d. Ik doe het uit liefde en genegenheid e. Ik wil niet dat de hulpbehoevende in een woonvoorziening of tehuis wordt opgenomen f. De hulpbehoevende wil niet in een woonvoorziening of tehuis worden opgenomen g. Ik vind het vanzelfsprekend om te doen h. De hulpbehoevende krijgt geen professionele zorg en ik vind wel dat zorg nodig is, daarom doe ik het i. Anders, namelijk: ...

De volgende stellingen gaan over mantelzorg. Kunt u bij elke stelling aangeven in hoeverre u het daarmee eens of oneens bent? 7.

Stelling 1: ‘Degene die ik verzorg zal in de komende jaren steeds meer zorg nodig hebben’. Mee eens Neutraal Mee oneens Weet niet

8.

Stelling 2: ‘Ik zie mogelijkheden om meer tijd vrij te maken voor de persoon die ik momenteel ondersteun/ verzorg.’ Mee eens Neutraal Mee oneens Weet niet

Samenwerking rondom mantelzorg De volgende vragen gaan over de samenwerking met anderen bij het verlenen van mantelzorg. 9.

Zijn er naast uzelf, meer mensen die mantelzorg verlenen aan degene die u verzorgt? (Het gaat hier niet om professionele zorgverleners, zoals dokters of betaalde hulpen) U kunt meerdere antwoorden geven. Ja, familie, namelijk: ……… Ja, vrienden Ja, omwonenden / buren Anders, namelijk: ……. Nee, niemand anders geeft mantelzorg → ga naar vraag 12 Weet niet → ga naar vraag 12


20

10.

Hoe is de samenwerking tussen u en de andere familieleden en / of vrienden? U kunt meerdere antwoorden geven. Goed Redelijk Slecht, omdat… Weet niet

11.

Heeft u met deze familieleden en / of vrienden afspraken gemaakt over de verdeling van de (zorg)taken? Ja, er zijn afspraken over gemaakt Nee, er zijn geen afspraken over gemaakt Anders, namelijk Weet niet Evt. toelichting

12.

Heeft u te maken met huishoudelijke hulp en / of de professionele zorgverleners bij degene die u verzorgt? Ja Nee → ga naar vraag 14 Weet niet → ga naar vraag 14

13.

Hoe is de samenwerking met de huishoudelijke hulp en / of professionele zorgverlener? U kunt meerdere antwoorden geven. Goed Redelijk Slecht, omdat ……………… Weet niet

Ervaring mantelzorg De volgende vragen gaan over hoe u de mantelzorg ervaart en de belasting ervan op andere activiteiten. 14.

In hoeverre voelt u zich belast door het geven van mantelzorg? Niet of nauwelijks belast Enigszins belast Overbelast, omdat ……… Weet niet

15.

Heeft uw omgeving er begrip voor uw situatie? Wordt er rekening gehouden met het feit dat u mantelzorger bent? Ja Soms Nee, omdat Weet niet


21

16.

Voelt u zich gewaardeerd als mantelzorger? Ja Soms Nee Weet niet

17.

Zijn er anderen die (een deel van) de mantelzorg over kunnen nemen als dat nodig is / als u daar behoefte aan heeft? Ja Nee Weet niet

18.

Welke problemen ervaart u door het feit dat u mantelzorg verleent? U kunt meerdere antwoorden geven. Lichamelijke problemen (zoals pijn, weinig energie, functiebeperking) Praktische problemen (vervoer regelen voor zorgvrager, organiseren van zorg en / of hulp) Psychische problemen (zoals vermoeidheid, depressiviteit, angst) Financiële problemen (zoals kosten die u moet maken om mantelzorg te kunnen geven, inleveren van inkomen omdat u minder tijd heeft om betaald werk te kunnen doen) Emotionele problemen (zoals schaamte, verdriet, teleurstelling) Relationele problemen (bijvoorbeeld omdat het verlenen van mantelzorg spanningen met zich mee brengt met uw partner of kinderen) Weinig tijd voor sociale contacten, hobby’s, vrijetijdbesteding Moeilijkheden rondom school of opleiding Ik kan/ga niet meer op vakantie Ik ervaar geen problemen door het verlenen van mantelzorg → ga naar vraag 20 Anders, namelijk: ………

19.

Kunt u dit toelichten? (optioneel)

Weet niet 20.

Bent u minder betaald werk gaan doen om meer mantelzorg te kunnen verlenen of omdat de mantelzorg zwaarder is geworden? Ja, ik ben minder betaald werk gaan doen Nee, ik ben niet minder betaald werk gaan doen Ik heb geen betaald werk Weet niet Anders, namelijk: …….


22

21.

Er zijn veel veranderingen bezig in het beleid rondom zorg en ondersteuning en er is nog veel onduidelijk. Waarover maakt u zich het meeste zorgen voor de toekomst?

Ik maak mij geen zorgen over de toekomst Weet niet Ondersteuning mantelzorg De volgende vragen gaan over organisaties die ondersteuning kunnen bieden aan mantelzorgers. 22.

Met welke van onderstaande organisaties die ondersteuning bieden aan mantelzorgers bent u bekend? U kunt meerdere antwoorden geven. Wmo-loket IJsselstein of Montfoort Stichting Servicepunten De Ronde Venen Pulse (IJsselstein) SWOM (Montfoort) Timpaan de Baat (De Ronde Venen) Sociaal (wijk)team MEE Mezzo NPV Rode Kruis Trema Zonnebloem Mantelzorgmakelaar Vrijwillige thuiszorg Oppasservice Hospice Anders, namelijk: ……… Met geen van bovenstaande organisaties bekend


23

23.

Ontvangt u ondersteuning, voor de mantelzorg die u verleent, van een of meerdere organisaties? U kunt meerdere antwoorden geven. Wmo-loket IJsselstein of Montfoort Stichting Servicepunten De Ronde Venen Pulse (IJsselstein) SWOM (Montfoort) Timpaan de Baat (De Ronde Venen) Sociaal (wijk)team MEE Mezzo NPV Rode Kruis Trema Zonnebloem Mantelzorgmakelaar Vrijwillige thuiszorg Oppasservice Hospice Ja van een andere organisatie, namelijk: ………… Nee → ga naar vraag 0 Weet niet → ga naar vraag 0

24.

Wat voor ondersteuning krijgt u? U kunt meerdere antwoorden geven. Gespreksgroepen Bijeenkomsten Cursussen / workshops Respijtzorg (iemand die een dag / week uw taken overneemt) Informatie via een nieuwsbrief Anders, namelijk: ……… Weet niet

25.

Hoe tevreden bent u over de ondersteuning die u krijgt? Zeer tevreden Tevreden Neutraal Ontevreden, omdat…. Zeer ontevreden, omdat…. Weet niet


24

26.

Aan welke vorm(en) van ondersteuning heeft u (verder nog) behoefte? U kunt meerdere antwoorden geven. De ondersteuning die ik krijg is genoeg Ik hoef geen ondersteuning, ik red mezelf prima Informatie over welke diensten en ondersteuning er is Contact met andere mantelzorgers De mogelijkheid om mezelf te scholen, bijvoorbeeld via een cursus Actief aanbod in de vorm van activiteiten, een cursus en / of een workshop Concrete hulp bij het huishouden Concrete hulp bij verzorging en / of verpleging Respijtzorg, iemand die de taken eens een dag / week van mij overneemt Hulp bij administratie, financiën en regelingen Betere afstemming met professionele zorg over zaken zoals ‘wie doet wat’, tijdstip van aanwezigheid, betere onderlinge informatie-uitwisseling Betere afstemming met informele zorg (bijvoorbeeld hulp in het huishouden) over zaken zoals ‘wie doet wat’, tijdstip van aanwezigheid, betere onderlinge informatie-uitwisseling Andere activiteiten, zoals een cursus of een andere activiteit om eens wat anders te doen Faciliteiten rondom vervoer, zoals parkeerkaart, (groeps)taxi Kinderopvang Financiële tegemoetkoming Vrijstelling van de sollicitatieplicht Anders, namelijk: ……… Weet niet

Vrijwilligerswerk Nu volgt het tweede deel van de enquête waar in zal worden gegaan op vrijwilligerswerk. 27.

28.

Heeft u in het afgelopen jaar vrijwilligerswerk gedaan? U kunt meerdere antwoorden geven. Ja, ik ben actief bij een vereniging → ga naar vraag Ja, ik ben actief voor een goed doel → ga naar vraag Ja, ik ben actief voor de kerk → ga naar vraag Ja, ik ondersteun ouderen, mensen die ziek zijn of mensen met een beperking → ga naar vraag 33 Ja, ik ben actief op de school van mijn kinderen → ga naar vraag Ja, ik ben actief in mijn buurt of wijk → ga naar vraag Ja, ik ben actief in een belangenorganisatie → ga naar vraag Ja, anders namelijk: ………… → ga naar vraag Nee Zou u vrijwilligerswerk willen doen als u daarvoor werd gevraagd? Ja Nee Weet niet


34 34 34

34 34 34 34

→ ga naar vraag 31

25

29.

Wat weerhoudt u ervan om nu vrijwilligerswerk te doen? U kunt meerdere antwoorden geven. Ik ben er lichamelijk niet (meer) goed toe in staat Ik wil er geen tijd voor vrij maken Ik kan er onvoldoende tijd voor vrij maken Ik vind het een te grote verplichting (het gevoel ‘er aan vast te zitten’) Ik vind dat anderen dat moeten doen Ik heb geen interesse/affiniteit met het type werk of met de mensen Ik weet niet zeker of u de gevraagde hulp op een juiste manier kan bieden ( of u voldoende capaciteiten in huis hebt) Ik weet niet wat ik zou kunnen doen Ik weet niet wie ik zou kunnen helpen Anders, namelijk................. Weet niet

Ruimte voor toelichting:

30.

Wellicht ziet u er tegenop om vrijwilligerswerk te doen omdat het te veel tijd kost, of omdat u niet áltijd voor een ander wil klaarstaan. Wellicht zijn er voorwaarden te bedenken waaronder u wel vrijwilligerswerk zou willen doen. Wanneer zou u wel vrijwilligerswerk willen doen? U kunt meerdere antwoorden geven. Als het niet veel tijd zou kosten Als ik iemand kon helpen in de buurt Als ik af en toe een klusje zou kunnen doen Als ik niet zelf op zoek zou moeten naar vrijwilligerswerk Als er een onkostenvergoeding tegenover zou staan (bijvoorbeeld reiskosten) Anders, namelijk… Nee, ik wil geen vrijwilligerswerk doen Weet niet → ga naar vraag 46

31.

Welk soort vrijwilligerswerk /zou u dan willen doen? U kunt meerdere antwoorden geven. Bij een vereniging Bij een goed doel Ondersteunen of verzorgen van ouderen, mensen die ziek zijn of mensen met een beperking Helpen op school Actief zijn in / voor mijn buurt of wijk Bij een belangenorganisatie (vertegenwoordigen van een doelgroep) Anders, namelijk: ……… Weet niet


26

32.

Hoeveel uur zou vrijwilligerswerk u per week maximaal mogen kosten? Gemiddeld ……… uur per week Gemiddeld ……… uur per maand Verschillend, soms veel uren per week, soms weinig uren per week Het betreft eenmalige activiteit(en) Weet niet → ga naar vraag 46

De volgende vragen gaan in op het vrijwilligerswerk dat u doet. 33.

U heeft aangegeven dat u ouderen en / of mensen met een beperking ondersteunt. Om wat voor taken gaat de ondersteuning? U kunt meerdere antwoorden geven. Helpen in het huishouden Boodschappen doen Klussen doen in huis of in de tuin Helpen bij de administratie Persoonlijke verzorging (aankleden, wassen, hulp toedienen medicijnen, verbinden, etc.) Gezelschap houden Meegaan / Met de auto halen en brengen naar arts of ziekenhuis Met de auto halen en brengen naar clubs, vrienden of activiteiten Anders, namelijk …… Weet niet

34.

Hoeveel uur bent / was u gemiddeld kwijt aan het vrijwilligerswerk? Gemiddeld ……… uur per week Gemiddeld ……… uur per maand Verschillend, soms veel uren per week, soms weinig uren per week Het betreft eenmalige activiteit(en) Weet niet

35.

Hoe lang doet u al vrijwilligerswerk? Ik doe een groot deel van mijn leven al vrijwilligerswerk Sinds een aantal jaren Sinds een aantal maanden tot een jaar Ik doe het pas Vroeger heb ik ook vrijwilligerswerk gedaan, maar dat was wel wat anders Wisselend, soms intensief, dan weer maandenlang niet of nauwelijks Weet niet

36.

Hoe lang wilt u nog vrijwilligerswerk blijven doen? Nog enkele maanden, minder dan een jaar Een jaar tot enkele jaren Zolang als ik kan Weet niet Niet van toepassing, ik doe geen vrijwilligerswerk meer


27

37.

Kunt u aangeven welke zaken meespelen bij het verlenen van vrijwilligerswerk? Indien ja, speelt dit dan sterk mee of een beetje? Speelt sterk

Speelt een

Speelt niet

mee

beetje mee

mee

Weet niet

a. Ik vind het (niet meer dan) mijn plicht om een bijdrage te leveren aan de samenleving b. Ik doe het uit liefde en genegenheid voor de mensen/dieren die het betreft c. Ik ken(de) iemand die in een dergelijke situatie zit en heb dus van dichtbij gezien hoe hard hulp op dit thema nodig is d. Het geeft mij een goed gevoel dat ik mij nuttig kan maken, en dat anderen blij zijn met wat ik doe e. Ik wordt ook door vrijwilliger(s) geholpen, en zet mij daarom ook in als vrijwilliger f. Ik vind het gewoon leuk g. Ik vind dat het bijdraagt aan het vergroten van mijn sociaal netwerk h. Ik ben / werd vanuit een instantie gestimuleerd dit te doen (bijv. UWV, Arboarts, reïntegratiebureau, etc.) i. Er zit een financiële vergoeding aan het vrijwilligerswerk verbonden j. Ik wil ontdekken of deze doelgroep/dit type werk daadwerkelijk iets voor mij is, en of ik daarvan straks mijn beroep zou willen / kunnen maken k. Ik zie het als een opstap naar betaald werk l. Anders, namelijk: ………

Ervaring vrijwilligerswerk De volgende vragen gaan in op uw ervaring met vrijwilligerswerk en belasting ervan op andere activiteiten. 38.

Bent u tevreden met het vrijwilligerswerk dat u doet / deed? Oftewel: vindt u het leuk? Zeer tevreden Tevreden Neutraal Ontevreden Zeer ontevreden Weet niet

39.

Is/was het vrijwilligerswerk goed te combineren met uw andere activiteiten zoals werk, eigen huishouden, hobby’s etc.? Ja, altijd Ja, meestal wel Soms Nee, meestal niet Nee, nooit Weet niet


28

40.

Wordt / werd het vrijwilligerswerk u wel eens teveel? Nooit Een enkele keer, omdat… Regelmatig, omdat… Vaak, omdat… Weet niet

41.

Zou u meer vrijwilligerswerk willen doen? Ja, namelijk… Misschien Nee, omdat… Weet niet

42.

Zou u het verrichten van vrijwilligerswerk aanraden aan mensen die dat nog niet doen? Ja Misschien Nee Weet niet

Ondersteuning vrijwilligerswerk De volgende vragen gaan in op vrijwilligersondersteuning die u kunt ontvangen van welzijnsorganisaties. 43.

Bent u op de hoogte dat vrijwilligers ondersteund kunnen worden? Ja, en ik maak daar gebruik van Ja, maar daar maak ik geen gebruik van → ga naar vraag 46 Nee, dat wist ik niet → ga naar vraag 46 Weet niet → ga naar vraag 46

44.

Hoe tevreden bent u over de vrijwilligersondersteuning? Zeer tevreden, omdat: ……… Tevreden, omdat: ……… Neutraal, omdat: ……… Ontevreden, omdat: ……… Zeer ontevreden, omdat: ……… Weet niet

45.

Heeft u nog eventuele andere/aanvullende behoeften met betrekking tot vrijwilligersondersteuning? Ja, namelijk: ……… Nee Weet niet


29

Stimuleren vrijwilligerswerk Deze laatste vragen gaan over het stimuleren van vrijwilligerswerk. 46.

De gemeente wil vrijwilligerswerk stimuleren. Kunt u aangeven in hoeverre u denkt dat de onderstaande ideeën mensen stimuleren om vrijwilligerswerk te gaan doen? Stimuleert

Stimuleert een

erg

beetje

Stimuleert niet

Weet niet

a. Meer informatie over vrijwilligerswerk b. ‘Vacatures’ voor vrijwilligers duidelijker bekend maken c. Vrijwilligersnetwerk in de wijk / buurt opzetten d. Mogelijkheden om workshops en / of cursussen te volgen e. Een kleine financiële vergoeding voor het vrijwilligerswerk f. Vrijwilligerswerk dat meer incidenteel van aard is, dat minder verplichtend is

47.

Heeft u nog andere ideeën die mensen kunnen stimuleren om (ook) vrijwilligerswerk te gaan doen? Ja, namelijk: ……… Nee Weet niet

Achtergrond Tot slot nog een paar algemene vragen. 48.

Wat is uw geboortejaar? ……

49.

Bent u een man of een vrouw? Man Vrouw

50.

In welke gemeente woont u? Gemeente Montfoort Gemeente De Ronde Venen Gemeente IJsselstein Anders, namelijk: …..

51.

Hoe is uw huishouden samengesteld? Alleenstaand Gehuwd / samenwonend zonder (thuiswonende) kind(eren) Gehuwd / samenwonend met thuiswonende kind(eren) Eenoudergezin met thuiswonende kind(eren) Anders, namelijk: Weet niet


30

52.

Welke omschrijving past het beste bij u? Ik doe (bijna) fulltime betaald werk Ik doe parttime betaald werk Ik verzorg thuis mijn gezin en / of huishouden (huisvrouw, c.q. huisman) Ik ben scholier / student Ik ben werkloos Ik ben arbeidsongeschikt en krijg een uitkering Ik ben gepensioneerd of met de VUT Anders, namelijk: ……… Weet niet

53.

Heeft u aanvullend nog op- of aanmerkingen over mantelzorg en / of vrijwilligerswerk? …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………......

Hartelijk bedankt voor uw tijd en medewerking!


31

Onderzoek onder mantelzorgers en vrijwilligers

Recommend Documents