Obec a její finanční zabezpečení krizových situací Aleš Kudlák Město Písek
1
www.econ.muni.cz
Motta: „Neštěstí (povodeň) nechodí po horách, ale po obcích.“ „Pozdě bycha honiti honiti.“ .“ „Kdo je připraven, není povodní zaskočen.“
Protipovodňové vzdělávací a výzkumné centrum
2
www.econ.muni.cz
Finanční zabezpečení krizových opatření Obce ve svých rozpočtech na příslušný rok vyčleňují: objem finančních prostředků potřebný k zajištění přípravy na krizové situace; účelovou rezervu finančních prostředků na řešení krizových situací; účelovou rezervu na odstraňování následků krizových situací. [§ 25 písm. a) zákona č. 240/2000 Sb., o krizovém řízení a o změně některých zákonů (krizový zákon), ve znění pozdějších předpisů, především pak zákona č. 430/2010 Sb.] Protipovodňové vzdělávací a výzkumné centrum
3
www.econ.muni.cz
Etapy finančního zabezpečení krizových opatření Prevence Příprava Řešení Obnova
Protipovodňové vzdělávací a výzkumné centrum
4
www.econ.muni.cz
Prevence před povodní – 1. úpravy územního a regulačního plánu obce (územně analytické podklady); omezování rizika povodní (hlásná a předpovědní služba, záplavová území, výstražné systémy, digitální plány povodňové ochrany, úpravy koryt, výstavba poldrů); vybavení odpovídajícími mobilními a věcnými prostředky k zásahu; štábní a praktické nácviky, cvičení, odborná příprava, školení apod.; Protipovodňové vzdělávací a výzkumné centrum
5
www.econ.muni.cz
Prevence před povodní – 2. zajištění akceschopnosti jednotek sborů dobrovolných hasičů obcí k zásahu; modernizace, opravy, rekonstrukce požárních zbrojnic; rozpočet obce (vlastní zdroje - vyčleněné prostředky, účelová rezerva, peněžní fond, rozpočtová opatření); pojištění majetku obce; Protipovodňové vzdělávací a výzkumné centrum
6
www.econ.muni.cz
Prevence před povodní – 3. možnost získávání (omezené časově) prostředků od: Ministerstvo zemědělství (oblast vodovodů a kanalizací, rybníky, prevence před povodněmi);
Ministerstvo životního prostředí
(oper. program
1.3 omezování rizika povodní);
Ministerstvo pro místní rozvoj
(ROP např.
Jihozápad);
Ministerstvo vnitra
kraje
(reprodukce požární techniky, účelová neinvestiční dotace [akceschopnost, odborná způsobilost, zásah mimo obec], rozvoj koncových prvků varování = oper. program 1.3.1); (program rozvoje kraje, investiční a neinvestiční grant, investiční a neinvestiční příspěvek). Protipovodňové vzdělávací a výzkumné centrum
7
www.econ.muni.cz
Příprava na povodně – 1. činnost orgánů a složek při zabezpečování úkolů civilní ochrany související s výstavbou a přípravou personálu zařízení civilní ochrany bez právní subjektivity, a přípravě obyvatelstva; pořízení, výstavba, provoz, údržba a oprava protipovodňových zábran a prvků jednotného systému varování a vyrozumění (informování); činnost související s hospodařením se speciálním materiálem civilní ochrany, s krytovým fondem a ochrannými systémy dopravních staveb a dalšími ochrannými opatřeními; Protipovodňové vzdělávací a výzkumné centrum
8
www.econ.muni.cz
Příprava na povodně – 2. evakuace obyvatelstva (smlouvy, dohody, dokumentace apod.); náhradní a nouzové ubytováním a stravování (smlouvy, dohody, dokumentace apod.); zásobování pitnou vodou a potravinami (smlouvy, dohody, dokumentace apod.); další nezbytné prostředky k přežití obyvatelstva; zřízení fondů (např. povodňový, krizový). Protipovodňové vzdělávací a výzkumné centrum
9
www.econ.muni.cz
Řešení krizové situace – povodně – 1. zabezpečit řídicí činnost zaměřené na:
analýzu ohrožení, vyhodnocení ohrožení;
řešit krizové situace, včetně zabezpečení připravenosti k obraně státu, a to v oblasti: plánování, organizování, realizace, kontroly činností. Obec použije všechny dostupné finanční zdroje!
[vlastní zdroje (vyčleněné prostředky, účelová rezerva, peněžní fond, rozpočtová opatření), pojištění majetku obce, dary a příspěvky od jiných subjektů, veřejné sbírky] Protipovodňové vzdělávací a výzkumné centrum
10
www.econ.muni.cz
Řešení krizové situace – povodně – 2. zřízení nebo aktivování řídícího týmu (krizový štáb, povodňová komise, rada obce apod.), který bude řešit krizovou situaci; v prvním zápisu ze zasedání řídícího týmu, zaznamenat, kdo je pověřen provádět objednávání služeb, prací, pořizování nákupu potřebného materiálu pro řešení a odstraňování následků krizové situace; zaznamenat, kdo:
zapisuje, provádí kontrolu náležitostí účetních dokladů ve smyslu zákona o účetnictví a finanční kontrole ve veřejné správě, zaúčtuje, opatří likvidačním dokladem a proplatí faktury
za všechny úkony, které jsou popsány výše; Protipovodňové vzdělávací a výzkumné centrum
11
www.econ.muni.cz
Řešení krizové situace – povodně – 3. realizovat stanovená opatření podle charakteru a rozsahu krizové situace; přijímat opatření na ochranu obyvatel – evakuace, zajištění nouzového přežití obyvatelstva (např. náhradní a nouzové ubytování, stravování), řešení potřeb postižených obyvatel; spolupracovat s velitelem zásahu (budou požadavky i na finanční prostředky!!!!); řešit dopady situace na infrastrukturu; získávat zdroje potřebné k řešení krizové situace; zajistit prostory a manipulační techniku pro příjem a uskladnění humanitární nebo jiné nabízené pomoci; Protipovodňové vzdělávací a výzkumné centrum
12
www.econ.muni.cz
Řešení krizové situace – povodně – 4. zajistit prostory a manipulační techniku pro příjem a uskladnění humanitární nebo jiné nabízené pomoci; určit osoby pro příjem, evidenci a distribuci humanitární pomoci potřebným osobám; řešit finanční zajištění výše citovaných opatření; každou proplacenou fakturu, která byla prokazatelně vystavena na řešení krizové situace, vést odděleně v účetní evidenci např. dle jednotlivých akcí, včetně objednávky a bankovního výpisu o úhradě; prostředky poskytnuté z dotace vést odděleně v účetní evidenci dle jednotlivých účelových znaků; uchovávat doklady v souladu se zákonem o účetnictví. Protipovodňové vzdělávací a výzkumné centrum
13
www.econ.muni.cz
Odstraňování následků – obnova – 1a. bez jakýchkoliv odkladů zahájit inventarizaci škod způsobených krizovou situací a v případě, že se jedná o živelní pohromu s vyhlášeným krizovým stavem:
reálně vyhodnotit škody na obecním majetku (znalecké posudky); připravit si podklady do Přehledu o předběžném odhadu nákladů na obnovu majetku sloužícího k zabezpečení základních funkcí v území postiženém živelní nebo jinou pohromou; Protipovodňové vzdělávací a výzkumné centrum
14
www.econ.muni.cz
Odstraňování následků – obnova – 1b.
spolupracovat s osobou, kterou za tím účelem pověřil Jihočeský kraj a umožnit ji vstupovat na pozemky a do objektů nacházejících se na území postiženém pohromou; může se požádat Ministerstvo pro místní rozvoj ČR o poskytnutí státní pomoci po živelní nebo jiné pohromě ve formě dotace např.: • v oblasti bydlení, • na obnovu majetku ve vlastnictví obcí a krajů po živelní pohromě.
Protipovodňové vzdělávací a výzkumné centrum
15
www.econ.muni.cz
Odstraňování následků – obnova – 2. řešit sociální dopady dané situace (osoby bez finančních prostředků, přístřeší apod.); proplácet faktury za vykonání a poskytnutí pracovní povinnosti, pracovní výpomoci popř. dobrovolné pomoci a dodání věcné pomoci; zpracovat harmonogram obnovy postiženého území; organizovat provádění sanačních a asanačních prací; Protipovodňové vzdělávací a výzkumné centrum
16
www.econ.muni.cz
Odstraňování následků – obnova – 3. jedná-li se o mimořádnou událost havárií, při které bylo nutno vyhlásit krizový stav, požadovat na základě objektivní odpovědnosti od původce havárie úhradu nákladů vynaložených na provedení likvidačních prací a úhradu využité věcné nebo osobní pomoci; zajistit finanční krytí na obnovu postiženého území; zřídit veřejnou sbírku (písemné oznámení u kraje); organizovat a zajistit postupný návrat k běžnému životu. Protipovodňové vzdělávací a výzkumné centrum
17
www.econ.muni.cz
Několik otázek k zamyšlení - 1. Jaký objem finančních prostředků v rozpočtu obce vyčlenit? (0 Kč a v rámci rozpočtu si připravit položky; 1 Kč; 100 Kč) Jak velký koeficient zvolit na vyčlenění finančních prostředků z rozpočtu obce ? Co s obcí, kde je správce konkurzní podstaty?
Protipovodňové vzdělávací a výzkumné centrum
18
www.econ.muni.cz
Několik otázek k zamyšlení - 2. Zřídit účet u České národní banky? Jaké jsou výhody či nevýhody?
Zřídit peněžní fond např. povodňový? Jak stanovit kritéria? Kdo všechno se na něm bude podílet? Koho do něj zařadit – všichni a nebo je ti, kteří budou postiženi?
Nesystémovost v získávání finančních prostředků. Protipovodňové vzdělávací a výzkumné centrum
19
www.econ.muni.cz
Město Písek v roce 2011 - 9.287 tisíc Kč
Prevence
(1,52 %)
1,04 % rozpočtu
Životní prostředí a vodní hospodářství 390 tisíc Kč Všeobecná pokladní rezerva 6.000 tisíc Kč
Příprava
0,37 % rozpočtu
Oddělení starosty Ochrana obyvatelstva Pracoviště krizového řízení Požární ochrana
Řešení
300 tisíc Kč 130 tisíc Kč 1.829 tisíc Kč
0,10 % rozpočtu
Oddělení starosty Činnost krizového řízení - krizové situace 638 tisíc Kč
Obnova (VPR, sbírky, fondy apod.) Protipovodňové vzdělávací a výzkumné centrum
? % ? Kč 20
www.econ.muni.cz
Město Písek v roce 2012 – návrh 16.988 tisíc Kč Prevence
1,63 % rozpočtu
Životní prostředí a vodní hospodářství Obnova rybníků, oprava ledolamů Všeobecná pokladní rezerva
Příprava
(2,09 %)
1.000 tisíc Kč 6.258 tisíc Kč 6.000 tisíc Kč
0,38 % rozpočtu
Oddělení starosty Ochrana obyvatelstva Pracoviště krizového řízení Požární ochrana
Řešení
1.300 tisíc Kč 110 tisíc Kč 1.650 tisíc Kč
0,08 % rozpočtu
Oddělení starosty Činnost krizového řízení - krizové situace
Obnova (VPR, sbírky, fondy apod.) Protipovodňové vzdělávací a výzkumné centrum
670 tisíc Kč
? % ? Kč 21
www.econ.muni.cz
Závěrem – 1. Na základě příslušného zákona má mít obec ve svém rozpočtu na příslušný rok vyčleněn objem finančních prostředků k zajištění přípravy na krizové situace a vyčleňuje účelovou rezervu na řešení krizových situací a odstraňování jejich následků; pro přípravu, řešení a odstraňování krizové situace použije všech možných dostupných zdrojů; o činnosti skupiny a použití finančních prostředků vede záznam a pomocnou dokumentaci pro pozdější kontrolu; Protipovodňové vzdělávací a výzkumné centrum
22
www.econ.muni.cz
Závěrem – 2. o poskytnutí finanční pomoci se žádá písemně na předepsaném formuláři kraje; provede řádnou inventarizaci škod na majetku obce a všechny podklady předá pověřené osobě před ukončením vyhlášeného krizového stavu, která bude určena krajem (většinou z obce s pověřeným obecním úřadem); o konání veřejné sbírky žádá písemně na předepsaném formuláři příslušný odbor krajského úřadu. Protipovodňové vzdělávací a výzkumné centrum
23
www.econ.muni.cz
Vaše otázky?
Protipovodňové vzdělávací a výzkumné centrum
24
www.econ.muni.cz
Děkuji za pozornost!
Protipovodňové vzdělávací a výzkumné centrum
25