NIEUWSBRIEF ERWTJES & KNOLLEN VZW ZELFPLUKBOERDERIJ COMMUNITY SUPPORTED AGRICULTURE Inhoud van deze nieuwsbrief
- Teeltplan
2016 pagina 1
- De
wintervoorraad pagina 2
- Inkuilen
/ inkisten pagina 4
14/10/2015 Jaar 1 – N° 1
Het teeltplan voor 2016 is klaar Lieve leden van Erwtjes & Knollen, We nodigen u allen hartelijk uit op woensdag 28 oktober voor een drankje en de voorstelling van het teeltplan voor 2016. Op deze vergadering hebben we niet enkel oor voor uw feedback over het nieuwe teeltplan, maar ook voor wat u in 2015 gewaardeerd heeft aan ons aller Community Supported Agriculture Project en wat in de toekomst beter kan. Graag ontvangen we ten laatste op zondag 25 oktober een berichtje naar
[email protected] met vermelding van het aantal aanwezigen op deze vergadering. We ontmoeten elkaar om 19 uur op het binnenplein van het Hof Van Lier.
Voor niet-leden met een boon voor bio organiseren we begin 2016 een opendeurdag, die o.a. via www.erwtjesenknollen.be zal worden aangekondigd. Ons contacteren voor een persoonlijke rondleiding mag uiteraard ook.
De aanleg van uw wintervoorraad Met de eerste dwarrelende blaadjes en nachtvorst aan de grond komt er jammer genoeg ook stilaan een einde aan enkele teelten, ook al beschermen we ze waar nodig. We sommen hierna de meer vorstgevoelige groenten voor u op en geven per soort enkele bewaartips voor de aanleg van uw wintervoorraad. Wees er tijdig bij en hou ook onze website in de gaten.
(Bron bewaartips: Handboek Ecologisch Tuinieren van Velt)
Tomaat: Een tomaat brengt de zon op uw bord en is in tal van gerechten een basisingrediënt. De moeite waard dus om er een flinke wintervoorraad van aan te leggen. De laatste tomaten worden doorgaans geoogst in oktober. Rijpe tomaten kan u enkele weken bewaren bij een temperatuur van 810°C. Tomaten die niet tijdig rijp raken aan de struik, kunnen worden afgerijpt bij een temperatuur van idealiter 16°C in bakjes met 1-2 lagen, losjes afgedekt met een vel plastic dat regelmatig wordt omgedraaid om de condensdruppels te laten verdampen. Rechtstreeks zonlicht moet worden vermeden. Laat groene en oranje tomaten apart narijpen en haal bedervende tomaten snel weg. Wij hebben in de kweekserre (serre 2 naast de kruidentuin) alvast enkele bakjes afrijpende tomaten staan. Neem daaruit zeker mee wat u kan gebruiken.
Courgette: Ook voor courgettes is oktober de limiet. Jonge courgettes kunnen op een koele plek enkele dagen worden bewaard; volgroeide courgettes aanzienlijk langer wegens de verharde schil. Ze lenen zich goed tot invriezen in blokjes als verrijking voor tomatensaus, in royale schijven om op te vullen met gehakt of alvast klaargemaakt als soep. Heerlijk!
Paprika: Paprika’s zijn een typische zomergroente, maar kunnen in de serre groen of gekleurd worden geplukt zolang de planten gezond zijn. Een geplukte paprika bewaart 4-5 dagen zonder koeling, een week bij 10-13°C, ongeveer twee weken bij 6-8°C en enkele maanden in de diepvries. Paprika’s zijn rijk aan vitamine C en geven uw immuunsysteem die hoognodige winterboost.
Spitskool: Anders dan de naam laat vermoeden, is spitskool een verse zomergroente die voor november dient te worden geoogst, daar ze niet over de beschermende waslaag beschikt die typerend is voor de andere sluitkolen. Spitskool kan worden ingevroren, maar de echte fans maken er zuurkool van. Vroeger dé remedie tegen scheurbuik; vandaag simpelweg lekker en gezond.
Broccoli: Broccoli is zowaar de gezondste groente van allemaal en mag dus absoluut niet ontbreken in uw wintervoorraad. Na oktober heeft de meeste broccoli buiten z’n beste tijd gehad. In de koelkast kan u hem in plastic folie gewikkeld maar enkele dagen bewaren. Invriezen is gelukkig geen probleem.
Snijbiet: Snijbiet, ook warmoes genoemd, is een dankbare groente die kan worden geoogst tot de vorst invalt. De levensduur kan enkele weken worden verlengd door de plant met kluit opnieuw uit te planten in een serre. Wij hebben de snijbiet alvast wat warmere voeten gegeven op het veld en zullen zodra het te koud wordt een gedeelte ervan naar de serre verhuizen. Het blad is zeer smaakvol, bijvoorbeeld klaargemaakt zoals spinazie met room, en de dikke nerven zijn uitstekend voor een winterse ovenschotel met hamrolletjes en kaassaus. Vergeet het lekkere kruimelkorstje niet.
Bloemkool: Bloemkool kan mits de nodige bescherming worden geoogst tot eind november. Bij 25°C kan u ze ongeveer een week bewaren. Ook bloemkool kan worden ingevroren. Wist u dat u de bloem van bloemkool beter niet met de handen aanraakt? Contact met de huid veroorzaakt bruine vlekken. Nog een verrassend weetje: bloemkool behoort tot de groenten met het hoogste gehalte aan calcium en dat zit vooral in de bladeren, die perfect eetbaar zijn.
Koolrabi: November geldt ook als uiterste oogstmaand voor koolrabi. In de koelkast blijft koolrabi vrij lang goed indien bewaard zonder het blad en in een plastic zak. Gooi het blad echter niet weg, want dat is evengoed eetbaar. Voor langdurige bewaring kan koolrabi worden ingekuild of ingekist. Koolrabi is een vergeten groente die opnieuw in opmars is. Ze past perfect in een calorie-arm voedingspatroon, maar niets hoeft u ervan te weerhouden ze ook ‘ns om te toveren tot frietjes. Kindjes zijn er dol op en u allicht ook.
Chinese kool: Chinese kool is een niet te versmaden bron van vitamines. Ze is licht verteerbaar en zowel rauw als gekookt te eten. Chinese kool heeft niet die specifieke koolsmaak, maar neigt naar zoet met een toets van mosterd. Bent u een fijnproever? Goed gevulde, zware kroppen kan u op een koele plaats enkele weken bewaren. Voor de lichtere exemplaren is de bewaartijd enkele dagen. Vries ze licht geblancheerd in om er lang van te kunnen genieten. Oogsten kan tot eind november.
Krulandijvie: Andijvie verdraagt best wat nachtvorst, maar dient bij streng winterweer toch te worden gerooid. Interessant is dat andijvie met kluit ondersteboven op een stenen/betonnen vloer enkele weken kan worden bewaard. Wie niet houdt van de enigszins bittere smaak kan andijvie in een slaatje lekker combineren met appels en rozijntjes of hem verwerken in een stamppot met aardappelen en spekjes. Echt iets voor de herfst!
Een spoedcursus inkuilen en inkisten Voor wie de smaak te pakken heeft, leggen we hieronder de basisprincipes van inkuilen en inkisten uit. (Bron: http://www.velt.be/vraag-antwoord/moestuinvragen/hoe-bewaar-je-wintergroenten) Deze 2 methodes zijn bijzonder geschikt voor langdurige bewaring van de volgende groentesoorten: knolselder, rode en witte kool, savooikool, koolrabi, koolraap, raap, winterrammenas, wortel, pastinaak, rode biet en late aardappelen.
Inkuilen in een kuil of hoop
Op lichte, droge gronden waar het grondwater niet hoog komt, mag men tot 20 à 30 centimeter diep gaan. In gronden die veel water vasthouden (zwaardere grondtypes zoals leem en klei) of in grond waar het water hoog komt te staan, werkt men boven het grondniveau in plaats van in een kuil. Het is altijd handig om aan de zijkanten van de kuil greppeltjes te graven voor de afwatering. Overtollig vocht is immers nefast. De meest eenvoudige kuil bestaat uit een hoop van ±1,5 meter breed en 1 meter hoog; de lengte is onbeperkt. De bodem van de kuil dekt men af met een laag stro/dorre bladeren van ongeveer 15 centimeter dik. Daarop komen de wortels of knollen, na het manueel afdraaien van het loof (om het groeipunt niet te beschadigen). Boven de groenten komt een afdeklaag van ongeveer 15 centimeter stro die hier en daar met een schep grond wordt vastgelegd. Belangrijk is dat de kop van de hoop open blijft. Er moet zeker in het begin ventilatie zijn om de warmte af te voeren. Wanneer de vorst invalt, kan men extra stro aanbrengen (ook op de kop). De kuil kan verder worden dichtgemaakt met grond en/of plastic. Het plastic moet in ieder geval direct na de vorst weer worden weggehaald. Wie last heeft van ratten en muizen kiest beter voor inkuilen in de kelder of omgeeft de hele kuil met kippengaas. Kolen mogen niet tegen elkaar aan liggen omdat ze rotten aan de raakvlakken; stop er dus wat karton of stro tussen. Hun wortels staan volledig in de grond. Verder wordt dezelfde afdeklaag gebruikt.
Inkisten
Vul een bak (houten kist, plastic bad, ijzeren kuip...) met de groenten en strooi er heel wat vochtig zand tussen om uitdrogen te vermijden. Zet de hele bak in een koele ruimte waar het niet vriest (kelder, garage, tuinhuis…). Kolen kunnen in plaats van te worden ingekuild ook worden ingekist, maar ook hier geldt de regel dat ze elkaar niet mogen raken. Verwijder zeker niet de wortels, want deze hebben ze nodig om de belangrijkste levensprocessen voort te zetten. Voor knolselder wordt dezelfde methode gehanteerd. Snij het loof af op 4-5 centimeter boven de knol en plant de knollen uit in vochtig zand.
We wensen u een gezonde herfst en winter boordevol gezelligheid toe. Tot gauw!
Hof Van Lierstraat 2 – 9506 Zandbergen Tel. 0499 54 90 18
[email protected] – www.erwtjesenknollen.be