Nieuws voor ouders en leerlingen van Scholengemeenschap Dalton Voorburg Editie: december 2014

Dalton Magazine Nieuws voor ouders en leerlingen van Scholengemeenschap Dalton Voorburg Editie: december 2014

Welkom bij Dalton Magazine De school heeft dit schooljaar een nieuwe website gekregen, ouders hebben hun eigen schoolaccount ontvangen (met toegang tot Magister en de afgesloten fotoboeken van de schoolsite) en ook Dalton Contact is vernieuwd. Het verschijnt in een nieuwe vorm en met een nieuwe naam: Dalton Magazine - We hopen dat u de informatie en de nieuwe vorm op prijs stelt! Uw reactie is altijd welkom. Mail uw suggesties naar Paul Goossen [email protected] Redactie Dalton Magazine

In deze uitgave o.a. Onderwijs in 2032? - Wat vindt de rector? Laatst heeft staatssecretaris van Onderwijs Sander Dekker de campagne “Onderwijs 2032” gelanceerd. Wat moet een kind NU leren om in 2032 te kunnen solliciteren? Lees hoe onze rector tegen deze campagne aankijkt

Van de decanen Hoe ondersteunen de decanen de leerlingen bij hun studie en hun studiekeuze? De decanen hebben het op een rijtje gezet voor u!

Let op de OPROEP van de decanen: Zij nodigen u uit om mee te doen met de beroepenmarkt. Voor de derdeklassers zoeken zij ouders die een keer een leerling op hun werkplek willen ontvangen. Zie verderop!

Bijzonder talent: Rémy van Es Rémy zit in 6V en stond dit voorjaar op een verkiesbare plaats op de CDA-lijst voor de gemeenteraadsverkiezingen. Dat is op zijn minst bijzonder te noemen: verkiesbaar zijn wanneer je zelf voor het eerst mag stemmen. Dalton Magazine sprak met hem.

Interview met Léon Bouman Iedereen kent hem op school: Léon Bouman. Hij is een van de conciërges, maar officieel is hij "hoofd interne dienst". Wie is hij en wat doet hij allemaal?

Personalia Nieuws over nieuwe en vertrekkende collega's

Thema avond: geheugen Tijdens de thema-avond van de oudervereniging stond het onderwerp geheugen training centraal. Hoe kun je meer onthouden en je hersenen tegelijkertijd rust gunnen?

Je kind & Cijfers - 5 tips voor ouders

Lustrum - oktober 2014 Met een mooie dag vol activiteiten - gezegend met fantastisch weer - een groots feest en een druk bezochte reünie kunnen we terugkijken op een geweldig lustrum!

Onderwijs in 2032

Column van de rector

Op 17 november j.l. heeft staatssecretaris van Onderwijs Sander Dekker een campagne gelanceerd met de naam “Onderwijs 2032”. Een kind dat in 2014 voor het eerst naar school gaat, solliciteert rond 2032 naar een eerste baan. Leert dit kind nú op school wat het dan nodig heeft om een vliegende start te maken? En hoe bereiden basisscholen en middelbare scholen kinderen optimaal op deze uitdagingen voor? Volgens Sander Dekker is het hoogste tijd voor een nationaal debat rond de vraag: wat moeten kinderen leren op school zodat ze klaar zijn voor hun toekomst? Het is een intrigerende vraag. Welke kennis, welke vaardigheden hebben leerlingen nodig om te overleven in de 21e eeuw? Daar heb ik wel een mening over. Ik heb deze zomer het boek gelezen van Ken Robinson met de titel “The Element. How finding your passion changes everything” uit 2009. Zijn motto in dit boek is: Schools kill creativity. Nog steeds zijn scholen in deze eeuw niet in staat om goed te kijken naar de talenten van leerlingen en hun de ontplooiingsruimte te geven die zij nodig hebben. Ik citeer uit zijn boek graag de volgende anekdote:

“Een onderwijzeres gaf tekenles aan een groep zesjarigen. Achter in de klas zat een meisje dat normaal niet erg oplette. Behalve bij de tekenles. Meer dan twinig minuten zat het meisje met haar armen om het papier gebogen en ging ze volledig op in wat ze deed. De onderwijzeres vond dit intrigerend. Na een tijdje vroeg ze het meisje wat ze aan het tekenen was. Zonder op te kijken zei het meisje: “Ik maak een portret van God”. Verrast zei de onderwijzeres: “Maar niemand weet toch hoe God eruit ziet?”. Het meisje zei: “Nou, zo meteen wel”. Ken Robinson stelt vast: “Ik ben er heilig van overtuigd dat we allemaal worden geboren met enorme natuurlijke capaciteiten en dat we, naarmate we meer tijd in de wereld doorbrengen, het contact met deze capaciteiten verliezen. Ironisch genoeg is het onderwijs een van de voornaamste oorzaken hiervan………….Een aantal van de briljantste en creatiefste mensen die ik ken, deden het niet goed op school. Velen van hen ontdekten pas wat ze konden – en wie ze eigenlijk waren – nadat ze van school gingen en waren hersteld van het onderwijs.”

Wat is het doel van onderwijs? Gaat het om conformiteit of creativiteit? Scholen van nu zijn nog steeds gecreëerd naar het beeld van het industriële tijdperk van 150 jaar geleden. En ze weerspiegelen nog steeds de fabriekscultuur: het onderwijs wordt georganiseerd volgens het principe van de lopende band en in standaard tijdseenheden, gemarkeerd door het rinkelen van de bel, net als bij een fabriek, waar het begin van de werkdag en het begin en het einde van de schaftpauze wordt aangegeven. Leerlingen worden in groepen onderwezen, volgens leeftijdsprincipe, alsof hun belangrijkste overeenkomst hun productiedatum is. De fout van de huidige beleidsmakers - Sander Dekker incluis - is dat ze denken dat ze het onderwijs het beste rijp kunnen maken voor de toekomst door nog meer te doen van wat ze in het verleden al deden. Meer van hetzelfde dus. Daarbij richten zij zich op drie factoren in het onderwijs: Ten eerste: Beleidsmakers en politici bemoeien zich maar al te graag met het vakkenpakket en de inhoud van het curriculum: de oude vakkenhierarchie wordt hierdoor meestal versterkt, de terug-naar-de-basis-neiging leidt o.a. tot het vaststellen van kernvakken. Andere disciplines, die juist ruimte bieden voor de creativiteit van leerlingen, worden hierdoor naar de marge gedrukt. Ten tweede leggen de beleidsmakers de nadruk op de resultaten via o.a. gestandaardiseerde toetsen om de internationale ranking te waarborgen. Ik geloof niet dat er veel leerlingen zijn die ’s morgens hun bed uitspringen en zich afvragen hoe ze de lees- of rekenscore van Nederland in het PISA-onderzoek kunnen opkrikken. Ten derde bestraffen beleidsmakers de ‘falende’ scholen, die niet binnen het format van de beoordelingscriteria vallen. De invoering van de verplichte rekentoets is het laatste huiveringwekkende voorbeeld van zowel vakkenhierarchie als gestandaardiseerde beoordeling. Leerlingen worden door de rekentoets straks letterlijk ‘weggecijferd’: in 2016 kan je als leerling zakken voor je examen als je een onvoldoende scoort voor alleen die ene toets! En de scholen krijgen de schuld, tenminste zo staat het in de brief van de staatssecretaris van juni 2014: Ik citeer: “Leerlingen mogen niet de dupe worden van scholen die het rekenonderwijs nog niet op orde hebben”.

De school van de toekomst? Welke kennis, welke vaardigheden hebben leerlingen nodig? Wat zijn de 21st century skills? Onder 'hard skills' wordt specifieke kennis en vaardigheden verstaan, die kunnen worden gedefinieerd en gemeten. Voorbeelden van hard skills zijn vaardigheden zoals: * lezen en schrijven * rekenen * het spreken van een vreemde taal * de vaardigheid om bepaalde computerprogramma's of speciale apparatuur te gebruiken. Onder 'soft skills" verstaan we persoonlijke, emotionele, sociale en intellectuele vaardigheden: * informatievaardigheden, organisatievaardigheden * probleemoplossend vermogen

* reflecteren, kritisch denken * samenwerken in een groep * op opbouwende wijze omgaan met culturele verschillen (culturele intelligentie) * het motiveren van zichzelf en anderen * coachen * luisteren * metacognitieve vaardigheden * zelfvertrouwen Helen Parkhurst, de grondlegster van het daltononderwijs, vond al dat onderwijs een brede functie dient te hebben: onderwijs behoort leerlingen juist cultureel en moreel te vormen zodat ze zelfredzaam zijn en zich sociaal verantwoordelijk voelen. Het gaat niet alleen om de ‘hard skills’, ook om persoonsvorming en socialisatie. Eigenlijk hebben wij als pedagogen gefaald: we zijn er nog niet in geslaagd om de politici en de beleidsmakers te overtuigen van ons gelijk. De pedagogie, de persoonlijke ontwikkeling van de leerling dient weer meer centraal te komen staan. In de toekomst zijn brede vorming en ontwikkelingsgericht onderwijs broodnodig omdat het leerlingen ondersteunt in hun identiteitsontwikkeling, hun sociale betrokkenheid en democratisch burgerschap in een steeds complexer wordende maatschappij. In plaats van de vraag hoe wij de leerling in de afvalrace van het huidige onderwijs moeten inpassen, moeten we ons de vraag stellen hoe wij het onderwijssysteem van de toekomst moeten afstemmen enerzijds op de onbegrensde leermogelijkheden via Internet en anderzijds op de talenten van de leerlingen die straks onze maatschappij vorm moeten gaan geven. Helen Parkhurst zei het al: Wat wij nodig hebben in deze maatschappij is mensen zonder vrees! Mensen die met zelfvertrouwen, creativiteit en flexibiliteit in de maatschappij van de toekomst hun verantwoordelijkheid kunnen en durven nemen. Voor mij blijft de vraag welke visie op onderwijs toekomstbestendig zal blijken te zijn. Die van de beleidsmakers of die van ons pedagogen, daltondocenten? Wilt u ook bijdragen aan het debat met Sander Dekker? Kijk op http://www.onderwijs2032.nl Paul Hendriks, rector

Interview met Léon Bouman Iedereen kent hem op school: Léon Bouman. Hij is een van de conciërges, maar officieel is hij "hoofd interne dienst". Wie is hij en wat doet hij allemaal?

Zevenklapper

Behalve docenten heeft een school een gebouw nodig, met faciliteiten zoals een repro en toezicht. Voor deze 7 klapper is Léon Bouman geïnterviewd, de man die als hoofd interne dienst verantwoordelijk is voor alles rond het gebouw. Geen dromer, maar een doener. Wat is jouw achtergrond en hoe ben je terecht gekomen bij Dalton? Ik heb zelf als scholier op Dalton Voorburg gezeten: eerst MAVO en HAVO, daarna VWO. Het VWO heb ik helaas niet afgemaakt. Na de schooltijd moest ik de dienstplicht vervullen. Als vervolgopleiding heb ik een opleiding voor bromfiets/motorfiets techniek bij de ‘Innovam’

gevolgd. Ik ben een door de BOVAG erkend hersteller. Zeven jaar heb ik als bromfietstechnicus in Rotterdam gewerkt Ik kreeg een gezin, inmiddels zijn mijn kinderen 6, 10 en 12 jaar oud. Na een aantal jaar was ik toe aan iets anders waarbij ik ook nog iets met mijn handen kon doen. Conciërge leek mij een leuk vak. Heel toevallig kwam op dat moment een vacature vrij voor conciërge bij het Dalton. Ik werd aangenomen en ben al doende doorgestroomd naar de functie van hoofd interne dienst. Inmiddels werk ik hier ongeveer elf jaar.

Hoe is de sfeer op school en hoe is het contact met de leerlingen? Ik zocht een baan als conciërge omdat het mij leuk leek om met jongeren te werken. In mijn vorige betrekking had ik ook al veel met jongeren te maken. Ik heb tijdens het werk niet direct met ze te maken zoals een docent, maar als je hier op school rond loopt heb je vanzelf veel contact met ze. Toen ik hier pas werkte hadden de jongens met de brommers door dat ik kon sleutelen. Maar daar ging teveel tijd inzitten. Ik plak nu soms een fietsband, daar houd ik het maar bij. Wat ik zo fijn vind aan Dalton is de sfeer, de omgang met elkaar. De leerkrachten en de leerlingen gaan als mens op een gelijkwaardig niveau met elkaar om: open en vrij, niet zo stijfjes. De mensen met wie ik werk vormen een leuk team: de schoolleiding, de docenten en mijn directe collega’s. Meerdere mensen die hier werken hebben hier ook op school gezeten. Toen ik hier net kwam, waren er nog veel docenten waar ik zelf les van had gehad.

Wat zijn de belangrijkste aandachtspunten van het gebouw? Op dit moment staat een aantal projecten op de planning: de installatie van een nieuwe centrale verwarming, warm watervoorziening voor de douche gelegenheden van de gymzalen en de renovatie van het kabinet scheikunde (TOA domein). De afgelopen jaren heb ik al veel verouderde installaties laten vervangen, zoals bijvoorbeeld de groepenkasten welke nu voldoen aan de huidige eisen. Het gebouw heeft nog zijn verbeterpuntjes, maar het is een goed gebouw, gemoderniseerd met authentieke details. Ik vind de sfeer en de architectuur erg mooi. Architectonisch heeft het moderne trekjes door de hoekigheid. Toch heeft het een fijne, geborgen uitstraling. Er zijn weinig scholen in de omtrek met een binnenplaats met een vijver met kikkertjes. Dat maakt het ook gezellig. Vergelijk het met bijvoorbeeld andere scholen in Voorburg waar je binnenkomt via de fietsenstalling of een onduidelijke betonnen entree. Wat zijn jouw dagelijkse werkzaamheden? Als hoofd interne dienst geef ik leiding aan de hoofdconciërge, de conciërge en de toezichthouder. We vormen samen het team dat alles doet rond het gebouw, we besteden zo min mogelijk uit. Binnen het team hebben we de taken verdeeld: de hoofdconciërge is onder andere verantwoordelijk voor het hang- en sluitwerk en de conciërge voor reprowerkzaamheden. De toezichthouder heeft als hoofdtaak toezicht houden op de rust in

en rond het gebouw. Hij kan aardig bulderen, alle leerlingen kennen hem. Waar hij binnen komt is het rustig. Ik verdeel het werk en houd toezicht op de uitvoering van werkzaamheden door ingehuurde bedrijven. Daarnaast organiseer ik de BHV, voer regelmatig overleg met de wijkagent en zorg dat alle vergunningen en certificaten op orde zijn. Denk bijvoorbeeld aan de milieuinspectie, de brandweerinspectie, de gebruiksvergunning, keuring van de cv, onderhoud van de airco’s en de brandmeldcentrale.

Wat voor werk doe je over vijf of tien jaar? Ik heb vooralsnog geen plannen om weg te gaan bij Dalton. Waarom zou ik? Hier zijn leuke docenten en leerlingen. Iedere dag is hier anders, dat maakt het dynamisch. Er gebeurt altijd wel iets waardoor de planning in de war wordt gegooid. Die afwisseling is leuk. Maar als Dalton over tien jaar niet meer zou bestaan? Ik weet het niet, iets op het gebied van facilitair beheer. Of een eigen zaak beginnen in antieke Honda motorfietsen. Dat leek me vroeger al erg leuk om te doen, maar dat ging niet goed samen met de verantwoordelijkheid voor een gezin. Ik ben geen dromer. Pluk de dag, pluk je kansen.

Kun je iets meer vertellen over de Bedrijfshulpverlening (BHV) bij Dalton?

Mensen doen soms lacherig over de BHV oefeningen, maar het is heel belangrijk dat we goed voorbereid zijn op mogelijke calamiteiten. Wanneer er brandalarm is, gaan we eerst ontruimen. Iedereen eerst veilig het pand uit, de rest kan mij eigenlijk gestolen worden. Als iedereen veilig het pand verlaten heeft gaat de BHV op onderzoek uit om te kijken wat er aan de hand is. Tien medewerkers zijn opgeleid als BHV’er en EHBO’er. Alle docenten krijgen de ontruimingsinstructie en zij instrueren de leerlingen. Aan het begin van het jaar doen we de jaarlijkse ontruimingsoefening zodat ook de nieuwe leerlingen weten wat ze moeten doen bij een ontruimingsalarm.

Léon samengevat in 7 eigenschappen: Technisch, handig, behulpzaam, meewerkend, initiatiefrijk, oplossingsgericht en een duizendpoot

Personalia Omdat vorig jaar een aantal collega's Dalton verlaten heeft hebben wij met ingang van dit schooljaar een aantal nieuwe collega's mogen verwelkomen. Aurelie Jockin is wiskunde komen geven in de onderbouw. Ook de Engelse sectie heeft een nieuwe collega gekregen in de persoon van Lieke Vera. Nathalie Ruesen is de Duitse sectie komen versterken en Emma Zijm brengt het vak Nederlands bij de leerlingen in de onderbouw onder de aandacht. Wij wensen hun veel succes! Lineke Tiggelaar, docente Nederlands, is in september opnieuw moeder geworden. Wij feliciteren Lineke en haar gezin van harte met haar zoon en broertje! Frank Vlaardingerbroek, afdelingsleider van 2,3 en 4VM heeft door een operatie de start van het schooljaar helaas niet kunnen meemaken. Als vervanger van Lineke hebben wij Annet van Eenennaamwelkom geheten. Guus Vlaardingerbroek (..ja , inderdaad de zoon van) is met open armen ontvangen om de lessen aardrijkskunde van Frank waar te nemen. Herman van der Kouwe, meer dan 35 jaar docent Maatschappijleer/ Kennis van het Geestelijk Leven, 29 jaar lang decaan,zorgbegeleider en zorgcoördinator, heeft besloten vervroegd pensioen op te nemen. Dalton heeft begin november met een receptie en een feestelijke avond afscheid van hem genomen. Monica ten Hagen is de nieuwe decaan voor de HAVO. Loek Klein Breteler, docent natuurkunde is 65 jaar geworden en hij gaat genieten van zijn pensioen. Hij zal ons gaan verlaten met ingang van januari. Zijn opvolgers staan al klaar: Raquel Barchini, een nieuwe collega en Anne van der Beek, reeds verbonden aan Dalton, gaan de natuurkundelessen verzorgen. Anne zal ook een klas scheikunde gaan geven, omdat Mariska Hoorweg de voorexamenklas 3VM van Loek over gaat nemen.

Van de decanen Hoe ondersteunen de decanen de leerlingen bij hun studie en hun studiekeuze? De decanen hebben het op een rijtje gezet voor u! Ook stelt de nieuwe decaan zich even aan u voor.

Studiebegeleiding Tijdens de jaren op school heeft de leerling soms behoefte aan wat extra advies over zijn of haar manier van leren. Wanneer een leerling vastloopt in het leerproces kijken wij in samenspraak met de mentor samen met de leerling hoe hij of zij die leerstijl kan veranderen om effectiever te studeren. Soms adviseren wij daarbij specifieke hulp in te schakelen, bijvoorbeeld taalhulp, faalangsttraining of examenbegeleiding. Keuzebegeleiding Daarnaast begeleiden wij de leerling in de keuzes voor sectoren, profielen en vervolgstudies. Het woord dat u in dit verband vaak zult tegenkomen is LoopbaanOriëntatieBegeleiding (LOB). Kort gezegd omvat dit alle activiteiten die een leerling helpen na te denken en beslissen over wat hij met school en vervolgonderwijs uiteindelijk wil bereiken. Tijdens de schoolperiode moet uw kind een paar belangrijke keuzes maken. Met welke vakken wil ik verder? Hoe maak ik de goede keuze? Wat wil ik na mijn eindexamen gaan doen? Hoe kom ik erachter wat ik wil?

Bij het kiezen staat uw kind niet alleen. Op het Dalton werken docenten, mentoren en decanen samen om uw kind te helpen kiezen. In dit eerste bericht van de decanen treft u enige informatie aan over het kiezen van een sector of een profiel. LOB: sector- en profielkeuze Als hulpmiddel bij het kiezen van een profiel (in 3havo en 3vwo) gebruikt onze school al een aantal jaren het computerprogramma Qompas. U heeft hierover in oktober tijdens de voorlichtingsavonden op school al informatie gekregen. Wanneer u daar niet bij kon zijn kunt u op de internetsite van het programma www.qompas.nl zien hoe het programma werkt. Dit programma gaan wij dit jaar ook in 2vmbo gebruiken voor het kiezen van een sector. De decanen bespreken in de loop van het jaar met elke leerling welke sector of welk profiel het beste bij hem of haar past. De uitkomsten van het Qompasprogramma bieden voor deze gesprekken een handig houvast, evenals de adviezen van de docenten van alle vakken die uw kind in de tweede (vmbo) of derde (havo en vwo) klas heeft gevolgd. In de week voor de voorjaarsvakantie is er voor de 3havo en 3vwo klassen een projectweek “De Professional”, waarin de leerlingen zich in kleine groepen nader verdiepen in specifieke beroepen. Aan het eind van deze week presenteren de leerlingen hun bevindingen aan elkaar en maken zij een voorlopige keuze voor een profiel. In deze week vindt ook een beroepenmarkt plaats. De leerlingen horen van te voren welke beroepen daar vertegenwoordigd zullen zijn en bereiden vragen voor die zij aan de verschillende beroepsbeoefenaren willen stellen. Ter voorbereiding op de voorlopige profielkeuze vindt in deze week verder nog de zogenaamde ‘Vakkencarroussel’ plaats, een voorlichtingsdag over eindexamenvakken waarover een nadere toelichting nodig is: M&O, Maatschappijwetenschappen, BSM, Wiskunde, Filosofie, Biologie, Muziek en Tekenen.

Oproep 1: Beroepenmarkt In de projectweek voor de voorjaarsvakantie wordt op dinsdag 17 februari op onze school de jaarlijkse beroepenmarkt gehouden. In de aula staan marktkraampjes met daarachter vertegenwoordigers van zoveel mogelijk verschillende beroepen. Heeft u een beroep waarover u graag wil vertellen? Zouden er veel meer mensen moeten zijn die uw beroep gaan uitoefenen? Vindt u het gewoon leuk om mee te doen? Meldt u zich

dan aan bij Bert Pley, de decaan die de beroepenmarkt coördineert: [email protected] of 070 3007700. U kunt u zich ook online aanmelden: https://docs.google.com/forms/d/1KZPuZzh0fdHMj6e8IFgj2qwIHOH0BKo62tDUXeb5lE/viewform?usp=send_form

Oproep 2: werkbezoek In diezelfde projectweek onderzoeken de derdeklassers één specifiek beroep. Daarvoor zouden zij graag ook eens op een werkplek komen kijken en beroepsbeoefenaars interviewen. Deze bezoekjes vinden plaats op dinsdag 17 en/of woensdag 18 februari. Vindt u het leuk om één of twee leerlingen te ontvangen? Neemt u dan contact op met de afdelingsleider van de derde klassen, Ben Wester [email protected] of met de mentor van uw kind. Tip voor de bovenbouw Vooruitlopend op de volgende aflevering van de decanen, waarin wij wat meer over LOB studiekeuze zullen vertellen geven wij graag de volgende tip: Uw kind in de bovenbouw kan zich niet vroeg genoeg oriënteren op de verschillende vervolgopleidingen. Deze opleidingen stellen steeds hogere eisen aan de motivatie van de aankomende student. Daarvoor wordt onder andere gekeken naar de manier waarop de leerlingen zich op de keuze voor MBO, Hogeschool of Universiteit hebben voorbereid. Bezoek dus nu al de open dagen van de vervolgopleidingen. Op de site www.studiekeuze123.nl en op de site van Qompas treft u het overzicht van alle open dagen en proefstudeerdagen aan. Nieuwe decaan: Monica ten Hagen Op 7 november jl. heeft Herman van der Kouwe na ruim 35 jaar afscheid genomen als decaan van de Havo. Zijn opvolgster is Monica ten Hagen. Nadat Monica 25 jaar als jurist in de advocatuur en voor de minister van Justitie heeft gewerkt is zij Duits gaan studeren en geeft zij sinds 2008 Duits op het Dalton. Daarnaast is zij mentor geweest van 3vm, 3vwo en 3havo. Monica heeft drie studerende kinderen en haar grootste hobby is zingen. Zij woont in Den Haag. Vragen? Wie vragen heeft op het gebied van studiebegeleiding of LOB is van harte welkom in lokaal 401. U kunt ons natuurlijk ook mailen. Monica ten Hagen Mauricio Robles Bert Pley

Thema-avond: geheugentraining Tijdens de thema-avond van de oudervereniging stond het onderwerp geheugentraining centraal. Hoe kun je meer onthouden en je hersenen tegelijkertijd rust gunnen?

Op 28 oktober vond, na de jaarvergadering, de thema-avond Geheugen Training plaats. Al snel stroomde de aula vol met ouders én leerlingen. Het thema blijkt in trek.Hoe kun je meer onthouden en je hersenen tegelijkertijd rust gunnen? En hoe zorg je ervoor dat je geconcentreerd blijft tijdens het opnemen en verwerken van informatie? Spreker Mark Tigchelaar is 10 jaar geleden gestart met zijn bedrijf MT Company. Als dyslect liep hij tegen de bekende problemen op: lange teksten lezen én leren tegelijk was een probleem en concentratie was ver te zoeken. Na zijn studie psychologie besloot hij methoden te ontwikkelen die mensen zoals hijzelf verder konden helpen. Een test Mark is een snelle spreker, enthousiast en bevlogen. Het houdt de zaal alert. Al snel krijgen we de opdracht om een lijst van 20 woorden in de juiste volgorde te onthouden. Willekeurige woorden, dus niet gemakkelijk. Hij vertelt dat hij aan de score van het aantal goede woorden kan zien welke methode je toepast. Maar voordat we woorden op mogen schrijven leidt hij de aandacht af met een kwis. Zoals het ook in het dagelijks leven gaat als je moet leren voor school. Hoeveel woorden zijn blijven hangen? Het verschilt per persoon, maar het kostte veel energie om de woorden terug te halen.

Je huiskamer als ezelsbruggetje Hierna leert Mark ons hoe het anders en meer ontspannen kan, door onbekende informatie aan een voor jou bekende ruimte, zoals je huiskamer, te koppelen. Het gaat hier om het leren van rijtjes in een juiste volgorde en niet om bijvoorbeeld ‘het stampen van woordjes’. Deze methode werkt, dat is duidelijk merkbaar aan het enthousiasme in de zaal. Op redelijk eenvoudige wijze haal je de informatie terug. Beelden spelen hierbij een belangrijke rol, omdat je beeld nu eenmaal makkelijker onthoudt dan tekst.

Leestechniek Een tweede methode om informatie beter op te slaan, is snellezen. Ons brein maakt tijdens het lezen kleine sprongetjes terug in de regel, wat aan onze oogbewegingen te zien is. Mark laat ons met onze ogen een cirkel maken rond het hoofd van een persoon die tegenover je zit. Die ziet duidelijk geen cirkel, maar een hoekige vorm: onze ogen zijn voortdurend afgeleid. Door met de vinger een cirkel in de lucht te tekenen, blijven de ogen keurig op hun plaats. Bij snellezen volg je met je vinger elke regel waardoor je geconcentreerder leest en je ogen niet telkens terugspringen. Je leest beter wat er staat en onthoud het beter. Hoe blijf je geconcentreerd tijdens het lezen? Het is gebleken dat je bij te snel lezen delen overslaat en bij te langzaam lezen afdwaalt. Je hersenen hebben op dat moment teveel tijd over om aan andere dingen te denken en vullen deze ruimte op. Wat helpt? Hou het tempo erin, maar lees ook niet twee uur achter elkaar. Onderzoek toont aan dat je tekstbegrip dan met 37% afneemt. 60 Minuten is het maximale om de informatie goed op te nemen. Hierna kan je bijvoorbeeld een tekst samenvatten of even iets heel anders doen. Afwisseling is goed om je hersens op een ander gebied te prikkelen.

Andere tips zijn doodlen, het maken van doellloze tekeningetjes tijdens bijvoorbeeld een les of presentatie. Geen desinteresse, maar het zorgt juist voor betere concentratie.

"Ga vooral niet multi-tasken"

En ga vooral niet multi-tasken: 2 dingen tegelijk doen kost juist meer tijd dan wanneer je het één voor één doet. Een uittreksel maken tijdens het lezen werkt dus minder goed dan eerst lezen en hierna een uittreksel maken. Het was een interessante en leerzame avond. Mark benadrukte wel dat je door deze methoden niet slimmer wordt maar wel beter kan onthouden. En dat zullen we zeker niet snel vergeten! Meer over snellezen, geheugentechnieken en mindmappen vind je in zijn boek Haal meer uit je hersenen

Reünie - Topsport op het Dalton Naar aanleiding van het 55 jarig bestaan van Scholengemeenschap Dalton Voorburg in 2014 maakte Frank Evenblij (oud-Daltonleerling) het filmpje (Top)sport toen en nu. Met o.a. Peter Blangé, Ricardo Kishna en oud-docenten Humphry van Haver en Wim van Renesse. Kijk op http://youtu.be/hudmH5W65IQ of zoek op YouTube op "Topsport Dalton"

Bijzonder talent

Rémy van Es Rémy van Es zit in 6V en stond dit voorjaar op een verkiesbare plaats op de CDA-lijst voor de gemeenteraadsverkiezingen. Dat is op zijn minst bijzonder te noemen: verkiesbaar zijn wanneer je zelf voor het eerst mag stemmen.

Hoe komt het dat je zo jong zo met politiek bezig bent? Voordat ik vwo deed, heb ik de havo gedaan. In het jaar dat ik examen deed, raakte ik via vrienden geïnteresseerd in politiek en ben ik lid geworden van de nieuwe Haagse afdeling van het CDJA, de jongerenafdeling van het CDA. We stroomden met een klein clubje in, dus al snel werd ik gevraagd dingen op te pakken. Via een docente hier op school, die 24 jaar in de gemeenteraad heeft gezeten, ben ik afgelopen najaar in contact gekomen met de lokale politiek. Zo kreeg ik de mogelijkheid om op de lijst te komen voor de gemeenteraad mits ik een goede motivatie daarvoor had. Wat is je motivatie? Ik vind het belangrijk dat meer issues die jongeren aangaan op de politieke agenda van de gemeente komen, bijvoorbeeld jeugdwerkeloosheid. Zo ben ik op plaats 16 op de lijst terecht gekomen. Sinds de gemeenteraadsverkiezingen probeer ik nog steeds samen voor jongeren op te komen. Straks volgen de provinciale verkiezingen en daar probeert het CDJA weer invloed uit te oefenen. Sinds kort ben ik gekozen tot voorzitter van het CDJA Den Haag, een erg leuke uitdaging. Je probeert er natuurlijk voor je eigen vereniging te zijn, maar ook voor naar buiten! Ik kom niet uit een politiek of CDA-nest, dus het komt helemaal uit mezelf. Waarom de keuze voor het CDA? Ik heb, toen ik de politiek inging, naar programma’s van meerdere partijen gekeken en had het beste gevoel bij het CDA. Toen ik eenmaal lid was van het CDJA kwam ik erachter dat het echt mijn partij is. Het CDJA is niet afhankelijk van het CDA, dus wij kunnen als jongeren onze eigen visie hebben en die ook uitdragen. Dat helpt ook het CDA een minder suf imago te geven. Al is

het CDA aardig goed op weg! Ik vind het belangrijk dat we uitstralen dat we er voor elkaar zijn en samen het verschil kunnen maken. Het CDA is gewend om te besturen en niet te hoeven knokken om genoeg kiezers te trekken. Dat tij is gekeerd en daar moet de partij aan wennen. Voordeel is wel dat we onze eigen prioriteiten beter kunnen uitdragen.

“Ik vind het belangrijk dat de jeugd in de politiek meebeslist over zaken die hen aangaan”

Wat zijn je plannen na het vwo, wil je verder in de politiek? Ik wil heel graag rechten of rechten en economie studeren, blijf zeker lid van het CDJA en bestuurslid zo lang het kan. Je kunt op verschillende manieren opklimmen in de partij en in de Kamer komen. Jezelf profileren is altijd erg belangrijk, zodat je op de lijst voor de Tweede Kamer gekozen wordt. Het CDA is een opleidingspartij, dus als je goed bent en opvalt wordt dat opgepikt en krijg je volop kansen om op te klimmen. Mijn prioriteiten liggen daar niet, ik heb gewoon een leuke en interessante tijd bij het CDJA en CDA. Eerlijk gezegd zie ik het wel. Maar we moeten wel eerlijk wezen, volksvertegenwoordiger zijn is toch wel een heel mooi inspirerend beroep. Eerst is het belangrijk dat ik mijn vwo-diploma haal; dat heeft de komende tijd prioriteit. Het CDA loopt niet weg.

Enkele handige data Kerstvakantie

20 december 2014 t/m 02 januari 2015

Tafeltjesavond onderbouw

dinsdag 13 januari

Toetsweek 3VM

donderdag 15 januari t/m donderdag 22 januari

en bovenbouw havo/vwo Open Avond

vrijdag 6 februari van 19.00-21.30

Open Dag

zaterdag 7 februari van 10.00-13.00

Mentorcontactavond klas 4,5,6 donderdag 12 februari Einde periode 3 onderbouw

vrijdag 13 februari

Beroepenmarkt

dinsdag 17 februari

De complete jaaragenda vindt u altijd op www.daltonvoorburg.nl

Bijzonder project: De Nieuwe Mens In 5-VWO vond onlangs het vakoverstijgende project "De Nieuwe Mens" plaats. Gedurende een week hielden alle leerlingen zich bezig met de snelle maatschappelijke, culturele en wetenschappelijke veranderingen in West-Europa rond 1900-1930. De afsluiting was in stijl: Met een Evening Dinner in Twenties Stijl en natuurlijk… echt de Charleston leren dansen!

Typisch Dalton

"Hoe zou het Dalton dit hebben aangepakt?" Hoe kijken reünisten terug op hun Dalton tijd en wat maakte het 'Dalton'? Dalton Magazine vroeg het drie van hen.

We treffen Peter Steens, die in 1968 eindexamen deed, aan op het schoolplein terwijl hij een sigaret opsteekt. Hij weet vast niet dat het plein sinds begin dit schooljaar verboden rook-terrein is. Hij maakte de beginperiode van Dalton Voorburg mee. "Het was een hectische tijd. In 1966 was iedereen gezakt voor zijn eindexamen, dus toen ik in 5e klas kwam, ging ouderwets de zweep erover." Desondanks bewaart Steens een zeer leuke herinnering aan zijn schooltijd. "Het was de gezellige wijze waarop leraren met ons omgingen die mij nog bijstaat. Heel amicaal en prettig. Ik was het anders gewend, want ik kwam van de paters uit Nijmegen." Hoogtepunt van zijn Dalton-tijd was een reis naar Engeland toen hij kort verbleef in een gastgezin. "Het was een leuk programma waar we veel van leerden. Zo mochten we een worstelwedstrijd bijwonen; erg Engels, dat was ronduit geweldig!"

Toen Steens een been brak kreeg hij alle ondersteuning die nodig was om hem toch naar de 6e klas over te laten gaan. "Dat is voor mij typisch Dalton."

Samantha Kagie behaalde haar eindexamen in 1989. Zij is actief voor de oudleerlingenvereniging van Dalton Voorburg en dat zegt meteen veel over hoe zij haar schooltijd heeft beleefd. "Het Dalton heeft mij veel gebracht. Ik heb er mijn man ontmoet en ik heb er veel geleerd. Vooral heeft het Dalton mij kritisch leren kijken naar de dingen om mij heen en dat volwassenen niet altijd de wijsheid in pacht hebben. Zo had ik samen met enkele andere leerlingen zitting in de benoemingscommissie voor een conrector. Wij hebben toen echt een stempel gedrukt op die benoeming. Tegen de zin van het schoolbestuur kregen wij het voor elkaar dat Paul Hendriks conrector werd. En de schoolleiding stond achter ons. Er kon dus veel in die tijd. Het betekende dat ik niet altijd negens haalde, die ik anders misschien wel had gehaald. Daar stond tegenover dat ik enorm veel levenservaring opdeed. Dat vind ik heel wat waard. Die anti-autoritaire en open cultuur is voor mij typisch Dalton, maar wel met behoud van waarden en normen. Daarom staat voor mij het Dalton-motto 'Vrijheid in gebondenheid' nog altijd voorop." Toen Janice van der Bijl in 1996 eindexamen deed, heerste nog altijd die open cultuur. "Bij het Dalton mag je buiten de lijntjes kleuren, er heerst geen hokjesgeest. Ik werk nu veel met mbostudenten en ik schrik van hun mentaliteit: zij kijken beperkt naar de wereld en vinden dat zij het voor het zeggen hebben. Dat was op het Dalton wel anders; ondanks dat je amicaal met leraren omging betekende niet dat er geen respect was voor elkaar.

Regels zijn en blijven nodig. De kwestie wel of geen mobieltjes in de klas bijvoorbeeld. Daar moet een duidelijk standpunt over komen die door alle leraren wordt onderschreven en gehandhaafd. Anders red je het als docent niet, met de mondige leerlingen van deze tijd.

"Het Dalton heeft mij gemaakt tot wie ik ben; heeft mij geleerd op mijzelf te vertrouwen"

Dat vraagt best wat van de docenten en zet soms de Dalton-cultuur onder druk. Of we het nu leuk vinden of niet, dingen veranderen. Daarom is het belangrijk die zaken samen te bespreken en als team te blijven opereren. Eensgezindheid in het docententeam is voor leerlingen ongelooflijk belangrijk. Dat geeft leerlingen houvast.

Het Dalton heeft mij gemaakt tot wie ik ben; heeft mij geleerd op mijzelf te vertrouwen. Zet mij voor een zaal en ik sta daar. En ga ik een keer op mijn bek, dan denk ik "weer wat geleerd". Het Dalton zit nog steeds in mij. Ik heb met mijn partner een kappersschool, en als ik met een probleem zit, denk ik tot op de dag van vandaag: hoe zou het Dalton dit hebben aangepakt?"

Je kind en cijfers

5 Tips voor ouders

1. Kijk verder dan cijfers alleen Cijfers zijn lekker concreet en makkelijk vergelijkbaar. Dat maakt het aantrekkelijk om cijfers belangrijker te vinden dan wat dan ook. Zowel voor leerlingen als voor ouders. Maar cijfers zeggen lang niet alles over het leerproces en het leerresultaat. Hoe meer u cijfers in een groter geheel ziet van: je best doen, weten waar je mee bezig bent, leren omgaan met tegenvallers èn successen – des te groter de kans dat je kind open en eerlijk is over zijn of haar cijfers. 2. Het grote “opbiechtmoment” Als docent heb ik nog nooit een leerling meegemaakt die graag slechte cijfers haalt. Besef dat het voor veel leerlingen een flinke stap is om slechte cijfers thuis te vertellen, want ze zijn zelf al teleurgesteld en willen jou als ouder ook niet teleurstellen. Sommigen zijn ronduit bang voor negatieve reacties en vertellen thuis alleen nog de betere cijfers. Spring er dus niet bovenop als “het hoge woord” er uit is, laat je eigen teleurstelling even rusten en kom er een dagje later eens op terug. 3. Stoom afblazen Als het cijfer laag is, is de teleurstelling soms erg groot en moet de onmacht er uit. Om het gevoel voor eigenwaarde overeind te houden leggen (niet alleen) kinderen het probleem nog wel eens ergens anders neer. Dan hoor je uitspraken als: “Die toets was vééél te moeilijk”, “Die leraar geeft geen A’s” , “Niémand had het geleerd” (‘mijn schuld is slechts een klein onderdeel’) en “Ik kan namelijk geen wiskunde” (= ‘dus hoef ik er ook niet meer aan te werken’). Het is allemaal even menselijk. Hoor het kort aan en ga er vooral niet over in discussie. In de emotie van het moment telt een andere waarheid: Die van je kind zelf.

4. Samen werken aan betere resultaten Als de kruitdampen opgetrokken zijn is er ruimte om samen te achterhalen hoe de aanpak was en of je kind zelf door heeft waar het hem in zit. Voor veel jonge leerlingen komt een slecht – maar ook een goed cijfer – soms volkomen uit de lucht vallen (“Ik had opeens een C”), omdat ze het moeilijk vinden om in te schatten wat ze eigenlijk aan het doen zijn en wat het effect daarvan is. Oorzaak en gevolg doorzien is voor veel jonge leerlingen lastig. Zo zijn veel leerlingen bezig met opdrachten maken “omdat het af moet” of “voor een paraaf” maar leggen geen verband met de toets die daarop volgt. Een bepaald resultaat is echter geen natuurverschijnsel dat toevallig bij jou belandt. Kijk daarom samen naar terug èn naar vervolgstappen. Probeer door vragen en te laten vertellen te achterhalen waar de oorzaak zit:         

Heeft uw kind zelf een idee waar hem de schoen wringt? Wist uw kind wát er nu eigenlijk precies geleerd / gemaakt moest worden? Klopt die informatie met wat er in de Daltonagenda genoteerd is? Zijn de bijbehorende oefeningen gemaakt en nagekeken? Kon uw kind al tijdens het maken en nakijken begrijpen dat hij of zij de stof niet goed begreep? (kijk samen in werkboeken en schriften) Is uw kind op tijd begonnen met het voorbereiden van de toets of het maken van het werkstuk? Kan uw kind vertellen op welke onderdelen hij of zij punten verloren heeft? Hoe ging het tijdens de toets zelf: concentratie? zorgvuldigheid? enz. Voor de toekomst: Hoe kun je dingen voorkomen? Afspraken in Daltonuur? Extra overhoren? enz.

5. De lange adem: voorbereiden op lange termijnwinst Iedereen wil graag “klaar terwijl u wacht” maar met tegenvallende resultaten werkt dat vaak helaas niet zo. Na acceptatie dat er een probleem is moeten minder goede studiegewoontes opgespoord, gaten in de kennis gestopt en … er moet lang en hard aan gewerkt worden. Dan is het voor veel jonge leerlingen een ongelofelijke tegenvaller als bij de volgende toets het resultaat niet meteen énorm veel beter is. Ze willen snelle actie en 100% succes. Bereid je kind er op voor dat dat soms zo niet werkt. Laat zien hoe u zelf ook bepaalde dingen in uw leven slechts stap voor stap onder de knie kreeg. Reageer daarom zeer positief op deelsuccessen, want alleen met motivatie blijft de ‘leertrein’ in beweging…

Over Dalton Magazine Dalton Magazine wordt gemaakt door betrokken ouders in samenwerking met Dalton Voorburg, vertegenwoordigd door Paul Goossen. Aan deze uitgave werkten mee: Sylvia Walsarie-Wolff, Fenna ter Meulen, Pauline le Rûtte, Yvonne Waenink en Karen de Mos Eindredactie en lay-out: Paul Goossen Lijkt het u leuk om mee te werken? Neem dan even contact op met Paul Goossen: [email protected]

Wij wensen iedereen fijne feestdagen, een prettige vakantie en tot ziens in 2015!