Nier-, lever- en hartaandoeningen
ALL AGES
Nieraandoeningen..................................................................Pagina 4 Leveraandoeningen................................................................Pagina 11 Hartaandoeningen..................................................................Pagina 17 Introductie van een nieuw dieet...............................................Pagina 25
2
Uw dierenarts heeft bij uw huisdier een nier-, lever- en/of hartaandoening geconstateerd. Als uw huisdier een aandoening heeft aan een van deze organen, zal dat vaak een bijkomende belasting van een van de andere organen opleveren. Nieraandoeningen kunnen resulteren in een verhoogde bloeddruk en als gevolg daarvan in hartfalen. Hart falen veroorzaakt heel vaak een verminderde bloedtoevoer naar andere lichaamssystemen, wat weer een mogelijke afname van nier- en leverfunctie met zich meebrengt. SPECIFIC® Renil voor katten en honden houdt hier rekening mee. De diëten zijn zorgvuldig samengesteld om te voldoen aan de voedingseisen tijdens ieder stadium en elke combinatie van nier-, lever- en hartaandoeningen. In deze. brochure vindt u informatie over de ziekteleer, de symptomen van nier-, leveren hartaandoeningen en over hoe u uw huisdier tijdens zijn ziekte het beste kunt verzorgen en voeden.
3
Ziekteleer - Nieraandoeningen Wat is chronisch nierfalen? De nieren hebben verschillende functies. De belangrijkste zijn: • Het uit het lichaam verwijderen van afvalstoffen, via de urine (bijv. ureum en creatinine). • Het reguleren van elektrolyten- en mineralengehalten (kalium, natrium,. calcium en fosfor). • Het produceren van hormonen, waarvan er één (renine) de bloeddruk helpt controleren.
Nier Urineleider
Chronisch Nierfalen (CNF) Nierfalen kan zowel chronisch als acuut zijn. Het meest voorkomende type is chronisch nierfalen (CNF). Dit wordt met name veel bij oudere katten en honden waargenomen. Bij CNF treedt een voortschrijdende, onherstelbare verslechtering van de nierfunctie op. Omdat nieren een grote reservecapaciteit hebben, worden de symptomen vaak pas opgemerkt als ongeveer 70% van het functionele nierweefsel (de nefronen) verwoest is. Het schijnbaar plotselinge ontstaan van de symptomen kan wel lijken op een acute aanval, maar is in werkelijkheid een kritisch moment in de ontwikkeling van CNF. De nieren van patiënten met CNF verliezen hun vermogen om urine te oncentreren. Daardoor zal het dier vaker plassen en het vochtverlies c compenseren door meer te drinken. Uiteindelijk zullen zich in het bloed afvalstoffen ophopen, waardoor het huisdier zich ziek gaat voelen.
Blaas
4
Helaas kan het beschadigde nierweefsel zich niet meer herstellen. Maar door het verstrekken van de juiste voeding die de dierenarts adviseert, is het. mogelijk de voortgang van de ziekte te vertragen en daardoor het leven van het dier te verlengen en de symptomen te verlichten.
5
• Andere factoren De aanwezigheid van infecties, een verstopping van de urine-wegen en de opname van giftige stoffen kunnen leiden tot nierfalen.
Factoren die het ontstaan van nierfalen beïnvloeden • Leeftijd
Symptomen Tekenen en symptomen van chronisch nierfalen De volgende symptomen kunnen erop wijzen dat uw huisdier lijdt aan chronisch nierfalen:
Bij oudere katten en honden komt chronisch nierfalen vaker voor. • Ras Bij verschillende rassen is er een erfelijke aanleg voor de ontwikkeling van nierziekten op jonge leeftijd. Hondenrassen met een verhoogde gevoeligheid zijn: Beagles, Cairn Terriers, Cocker Spaniëls, Dobermann Pinchers, Lhasa Apsos, Shih Tzu’s en Soft Coated Wheaten Terriers. Gevoelige kattenrassen zijn Abessijnen, Balinezen, Burmezen, Maine Coons, Blauwe Russen en Siamezen. • Voeding Voeding met een te hoog gehalte aan fosfor, eiwit en/of natrium kan het voort-schrijden van nierfalen versnellen.
6
• • • • • • •
Toegenomen dorst en verhoogde plasfrequentie Verminderde eetlust Gewichtsverlies Braken Slechte adem Pijn in de mond Depressie of sloomheid
Belangrijk Neem contact op met uw dierenarts als uw huisdier een van deze symptomen vertoont.
7
Een dieet van SPECIFIC® Behandeling en controle van chronisch nierfalen SPECIFIC® Kidney Support voor katten en honden zijn ideale voedingen voor alle stadia van chronisch nierfalen. Ze zijn namelijk samengesteld om:
De symptomen die bij CNF voorkomen, kunnen ook bij vele andere aandoeningen waargenomen worden. Uw dierenarts zal daarom aanvullend klinisch onderzoek doen. Afhankelijk van de toestand van uw huisdier, kan uw dierenarts. kiezen uit de volgende onderzoeken: • Bloedonderzoek kan verhoogde gehalten aan giftige afvalstoffen aantonen (met name ureum). Deze afvalstoffen horen normaal gesproken door de. nieren te worden uitgescheiden. • Urineonderzoek kan aantonen of de urine van uw huisdier te veel eiwit bevat, te sterk verdund is of dat er een infectie aanwezig is. • Röntgenonderzoek of echoscopie van de nieren kan helpen bij het vaststellen van de diagnose.
• de voortgang van nierfalen te vertragen dankzij een verhoogd gehalte aan omega-3 vetzuren. • het voortschrijden van nierfalen te vertragen door middel van een beperkt fosforgehalte. Op die manier vergroten de overlevingskansen. Een beperkt fosforgehalte in het dieet voorkomt te hoge fosforgehalten in het bloed. Een te hoog fosfor gehalte in het bloed veroorzaakt verdere beschadiging van de nieren. • de belasting van de nieren te verlagen door middel van een beperking van het. eiwitgehalte. Een beperkt eiwitgehalte leidt tot een verminderde productie van. afvalstoffen die door de nieren moeten worden uitgescheiden. Een lager gehalte aan afvalstoffen in het bloed van uw huisdier vermindert of voorkomt het gevoel van misselijkheid en braken. • ervoor te zorgen dat uw huisdier door het gebruik van eiwitten van hoge kwaliteit voldoende essentiële aminozuren binnenkrijgt. • een verhoogde bloeddruk tegen te gaan door een verlaagd natriumgehalte. • door het verhogen van het gehalte aan wateroplosbare vitaminen, een tekort. hiervan te voorkomen. • door de zeer goede smakelijkheid, gewichtsverlies en slechte eetlust te voorkomen.
8
9
Diagnose Hoe onderzoekt de dierenarts mijn huisdier?
Ondersteuning van de behandeling
Ziekteleer - Leveraandoeningen
Hoe kan ik mijn huisdier helpen herstellen?
Wat is een leveraandoening?
• Betrek uw gezinsleden en vrienden bij de behandeling. Geef alleen het dieet en de hoeveelheden die worden voorgeschreven door uw dierenarts. • Geef uw huisdier geen etensresten en lekkernijen. • Zorg ervoor dat uw huisdier altijd voldoende vers water tot zijn beschikking heeft. • Volg, indien de dierenarts medicijnen heeft voorgeschreven, de aanwijzingen zorgvuldig op, zelfs wanneer de symptomen lijken te zijn verdwenen. • Zorg voor een rustige omgeving en een dagelijkse routine om uw huisdier aan te moedigen te eten en te drinken. Gestresste dieren drinken en eten vaak slecht. Dit brengt de nierfunctie verder in gevaar. • Verdeel, indien mogelijk, het dieet over meerdere maaltijden per dag om de belasting van de nieren te verminderen. • Houd het gewicht van uw huisdier goed in de gaten • Neem contact op met uw dierenarts als de toestand van uw huisdier verandert.
De lever is een actief stofwisselingsorgaan met vele vitale functies. Hij speelt een centrale rol in de vertering van vet en de stofwisseling van eiwitten,. vetten, suikers en bepaalde vitaminen en mineralen. Iedere minuut pompt het hart 30% van al het bloed dat in het lichaam aanwezig is door de. lever. Je kunt zeggen dat de lever fungeert als het ontgiftingscentrum van het lichaam. Hij zet schadelijke afvalproducten en giftige stoffen in het bloed om in minder schadelijke stoffen, die uitgescheiden kunnen worden via de faeces of de urine. Daarnaast is de lever van belang voor de bloedstolling en de. hormoonhuishouding. Leveraandoeningen komen tamelijk veel voor bij honden, maar worden slechts sporadisch gezien bij katten. Het vermogen van de lever om ammoniak, het giftige afvalproduct van eiwitafbraak, om te zetten in ureum, is bij een leveraandoening aangetast. Hierdoor stijgt het ammoniak gehalte in het bloed. Patiënten met een leveraandoening kunnen ook problemen hebben met de omzetting van suikers, vetten en de uitscheiding van koper.. Er kan eveneens vocht in de buikholte worden vastgehouden (ascites).
10
11
Factoren die het ontstaan van lever aandoeningen beïnvloeden • Ras Rassen als Dobermann Pinchers en West Highland White Terriers hebben aanleg voor leveraandoeningen. Bedlington Terriers staan erom bekend dat zij leverziekte ontwikkelen, omdat zij koper in hun lever opslaan. O.a. Yorkshire Terriers, Cairn Terriers, Teckels en Ierse Wolfshonden kunnen bij de geboorte een abnormale bloedtoevoer naar de lever hebben, wat de ontwikkeling van een leveraandoening tot gevolg kan hebben. • Geneesmiddelen Sommige geneesmiddelen en chemicaliën staan erom bekend dat ze een giftig effect op de lever hebben. • Infecties Virale en bacteriële infecties kunnen een leverinfectie veroorzaken. • Tumoren Leverkanker wordt het meest gezien bij oudere huisdieren en vermindert het vermogen van de lever om normaal te functioneren.
Symptomen Tekenen en symptomen van een leveraandoening De volgende symptomen kunnen aangeven dat uw huisdier lijdt aan een leveraandoening: • Verminderde eetlust • Afwezig/Neerslachtig gedrag • Diarree • Misselijkheid/Braken • Gewichtsverlies • Gespannen buik of gevoelig bij aanraking • Toegenomen dorst • Trillen • Geelzucht • Sloomheid • Koorts • Toevallen • Achtergebleven groei (bij jonge huisdieren) Belangrijk Veel van deze symptomen worden ook bij andere ziekten waargenomen. Neem chter toch contact op met uw dierenarts als u een van deze symptomen opmerkt. e
12
13
Diagnose Hoe onderzoekt de dierenarts mijn huisdier? Na een klinisch onderzoek zal uw dierenarts waarschijnlijk een bloedmonster nemen om te zoeken naar bewijs dat de lever slecht functioneert. Daarnaast kan de dierenarts onderzoeken of er infecties zijn, urineonderzoek uitvoeren, röntgenfoto’s of echo’s maken of een leverbiopt nemen.
Een dieet van SPECIFIC® Behandeling en controle van leveraandoeningen SPECIFIC® Kidney Support voor katten en honden zijn ook ideale voedingen voor dieren met een leverziekte. De voedingen zijn met zorg samengesteld om optimaal te voldoen aan de onderhoudsbehoeften van het dier, om mogelijke gebreken of onevenwichtigheden als gevolg van de leverziekte te corrigeren en om de geschikte voedingsstoffen te leveren voor herstel van de lever.
14
De voedingen beschikken daarom over: • een verlaagd eiwitgehalte en eiwitten van hoge kwaliteit. Dit zorgt ervoor dat uw huisdier voldoende essentiële aminozuren opneemt en voorkomt tegelijkertijd een overproductie van ammoniak. • een verlaagd kopergehalte, omdat huisdieren met leverproblemen moeite kunnen hebben met het uitscheiden van koper. Ophoping van koper in de lever tast de leverfunctie aan. • een verlaagd natriumgehalte om het vasthouden van vocht te beperken. • een verhoogd gehalte aan omega-3 vetzuren, die een ontstekingsremmend effect hebben. Hier kunnen met name dieren met een leverontsteking baat bij hebben. • complexe koolhydraten (o.a. zetmeel) voor een geleidelijke afgifte van glucose (bloedsuiker). • een zeer goede smakelijkheid om de eetlust te bevorderen.
In het zeldzame geval van een bijzondere leveraandoening zou een ander SPECIFIC® dieet geschikter kunnen zijn dan SPECIFIC® Kidney Support. Uw dierenarts zal u hier dan over adviseren.
15
Ondersteuning van de behandeling
Ziekteleer - Hartaandoeningen
Hoe kan ik mijn huisdier helpen herstellen?
Wat is een hartaandoening?
• Voer alleen het dieet en de hoeveelheden voorgeschreven door uw dierenarts. • Betrek uw gezinsleden en vrienden bij de behandeling. • Zorg ervoor dat uw huisdier altijd voldoende vers water tot zijn beschikking heeft. • Volg, indien de dierenarts medicijnen heeft voorgeschreven, de aanwijzingen zorgvuldig, zelfs wanneer de symptomen lijken te zijn verdwenen. • Zorg voor een rustgevende omgeving voor uw huisdier. • Houd uw huisdier warm. • Verdeel, indien mogelijk, het dieet over meerdere maaltijden per dag om de belasting van de lever en het spijsverteringskanaal te verminderen.
Het hart is een spier die als een pomp werkt. Zijn voornaamste functie is alle lichaamsweefsels en cellen van voldoende bloed te voorzien. Op deze manier worden zuurstof en voedingsstoffen naar de weefsels gebracht en worden afvalstoffen verwijderd, om uiteindelijk uit het lichaam te worden uitgescheiden. De meest voorkomende oorzaken van hartaandoeningen zijn: • Een chronische aandoening van de hartkleppen. Het vermogen van het hart om bloed in het lichaam rond te pompen is belemmerd door een lekkende hartklep. Dit komt het meest voor bij honden. • Een aandoening van het myocard (hartspier). Het vermogen van het hart om bloed door het lichaam pompen wordt belemmerd doordat de hartspier niet goed werkt. Dit komt het meest voor bij katten. • Een hartworminfectie. In gebieden waar hartworm voorkomt (bijv. Zuid-. Europa), kan hartfalen worden veroorzaakt door een hartworminfectie.. Bij patiënten met hartfalen is het hart niet langer in staat een goede door bloeding van de weefsels te handhaven. Om dit te compenseren wordt de hartslag verhoogd en water en zout (natrium) vastgehouden. Op korte. termijn zorgen deze veranderingen ervoor dat de bloedstroom naar de. weefsels gehandhaafd blijft.
16
17
Het lange termijneffect is echter een verhoogde belasting van het hart en een verslechtering van de hartfunctie. Het meest voorkomende gevolg van hartfalen is dat het lichaam vocht gaat vasthouden, wat leidt. tot de ontwikkeling van zogenaamd. ’congestief hartfalen’. Vocht dat in de borstkas wordt vastgehouden kan ervoor. zorgen dat uw huisdier gaat hoesten en/of. moeilijkheden heeft met ademhalen. Vocht dat in de buikholte wordt vastgehouden kan ertoe leiden dat de buik opzwelt. Bij hartfalen kan de verminderde bloedvoorziening van andere lichaamssystemen leiden tot het minder goed functioneren van de nieren, lever en spijsvertering. Bij de behandeling van huisdieren met hartaandoeningen moet hiermee rekening gehouden worden.
Factoren die het ontstaan van hart aandoeningen beïnvloeden • Gewicht Net als bij mensen zullen te zware huisdieren eerder hartproblemen ontwikkelen dan huisdieren met een normaal lichaamsgewicht. • Ras Sommige hondenrassen, zoals de Amerikaanse Cocker Spaniel, Cavalier King Charles Spaniel, Golden Retriever, Boxer en Dobermann Pincher, hebben meer kans om hartaandoeningen te ontwikkelen dan andere rassen. • Voeding Langdurig voeden met een voeding met te weinig taurine kan bij katten cardiomyopathie veroorzaken. Bij sommige honden wordt cardiomyopathie veroorzaakt door een tekort aan carnitine. Het vasthouden van vocht is het gevolg van een verminderde hartfunctie en kan verergeren als er een voeding met een hoog natriumgehalte wordt gegeven. • Hartworminfectie In gebieden waar de hartworm voorkomt (bijv. Zuid-Europa), kan hartfalen veroorzaakt worden door een hartworminfectie.
18
19
Symptomen Tekenen en symptomen van hartaandoeningen De volgende symptomen kunnen erop wijzen dat uw huisdier lijdt aan een een hartaandoening: • Hoesten • Zwakte • Verminderd inspanningsvermogen • Moeilijkheden bij het ademhalen • Verminderde eetlust • Gewichtsverlies • Gezwollen buik • Ernstige vermoeidheid of ineenzakken
Belangrijk Als uw huisdier een van deze tekenen vertoont of als u twijfelt, neemt u dan. contact op met uw dierenarts.
20
Diagnose Hoe onderzoekt de dierenarts mijn huisdier? Uw dierenarts zal een klinisch onderzoek uitvoeren. Er zijn verschillende. manieren om hartaandoeningen vast te stellen, maar enkele onderzoeken die uw dierenarts kan doen zijn: • Röntgenologisch onderzoek • Elektrocardiografie (ECG) • Echocardiografie (echoscopie) • Bloeddrukmeting • Biochemisch bloedonderzoek
21
Een dieet van SPECIFIC® Behandeling en controle van hartaandoeningen De behandeling van patiënten met congestief hartfalen is er voornamelijk. op gericht om vastgehouden vocht te verwijderen (vooral met diuretica) en. ACE-remmers om verdere verergering van de ziekte te voorkomen en om gerelateerde problemen, zoals gewichtsverlies en verstoringen van de elektrolytenbalans, te bestrijden. SPECIFIC® Kidney Support voor katten en honden zijn ook ideale voedingen om het voortschrijden van hartziekte te vertragen en om uw huisdier een betere kwaliteit van leven te geven. De voedingen zijn zodanig samengesteld dat ze: • de vicieuze cirkel van het in het lichaam vasthouden van natrium en water doorbreken, door een verlaagd natrium gehalte in de voeding. • sterke vermagering voorkomen en een verhoogde bloeddruk verlagen door een verhoogd gehalte aan omega-3 vetzuren. • de hartfunctie ondersteunen, omdat ze L-carnitine en taurine bevatten. • het verlies van wateroplosbare vitaminen aanvullen, welke wordt veroorzaakt door het gebruik van diuretica. • verdere vermindering van de nierfunctie tegen gaan, door een verlaagd fosfor- en eiwitgehalte en doordat ze eiwitten van hoge kwaliteit bevatten. • uitstekend smaken om het gebrek aan eetlust, waar patiënten met hartfalen vaak aan lijden, te doorbreken.
22
23
Ondersteuning van de behandeling Hoe kan ik mijn huisdier helpen herstellen?
Introductie van een nieuw dieet Hoe kan ik mijn huisdier helpen bij een dieetverandering?
• Zorg ervoor dat alle gezinsleden en vrienden zich aan de behandeling houden. • Geef alleen het dieet en de hoeveelheden die uw dierenarts heeft voorgeschreven. • Een te hoog lichaamsgewicht heeft nadelige effecten op de gezondheid van hartpatiënten. Probeer het ideale lichaamsgewicht van uw huisdier te bereiken of te handhaven. • Geef uw huisdier geen etensresten of lekkernijen, want deze bevatten meestal teveel natrium. • Zorg ervoor dat uw huisdier altijd voldoende vers water tot zijn beschikking heeft. • Volg, indien de dierenarts medicijnen heeft voorgeschreven, de aanwijzingen zorgvuldig, zelfs wanneer de symptomen lijken te zijn verdwenen. • Zorg voor een rustgevende omgeving voor uw huisdier. • Beperk de inspanningen van uw huisdier.
De meeste huisdieren accepteren zonder problemen een nieuw dieet van. SPECIFIC®, omdat de diëten van SPECIFIC® bijzonder smakelijk zijn.. Veel huisdieren houden echter graag vast aan hun gewoonten en het kan zijn dat sommige dieren veranderingen niet zomaar accepteren, vooral als zij ziek zijn en geen eetlust hebben. Het volgende kan uw huisdier helpen het nieuwe dieet te accepteren: • Introduceer het nieuwe dieet geleidelijk over een periode van 4-7 dagen, waarbij u iedere dag meer van het nieuwe dieet door de gebruikelijke. voeding mengt. Bij ernstige gevallen kan het helpen als u uw huisdier de. eerste dagen met de hand voert. • Natte voeding kan worden verwarmd en geserveerd op lichaamstemperatuur. • Geef meerdere kleine maaltijden per dag en verwijder eventuele restjes. • Indien uw huisdier langer dan 48 uur weigert te eten, dient u contact op te nemen met uw dierenarts voor advies. Belangrijk: katten met overgewicht lopen een ernstig risico op het ontwikkelen van leverproblemen als zij langer dan 48 uur vasten. • En vooral: geef uw huisdier geen andere voeding of hoeveelheden dan die de dierenarts heeft aanbevolen.
24
25
SPECIFIC® geproduceerd met geavanceerde visolie technologie Alle SPECIFIC® voedingen die zijn voorzien van dit pictogram bevatten de. belangrijke meervoudige onverzadigde vetzuren EPA en DHA uit vis. Om de gunstige effecten van vetzuren uit vis te behouden is speciale deskundig heid vereist. Wanneer deze vetzuren namelijk te lang worden verhit, kan het effect ervan afnemen. VetXX heeft op dit gebied door jarenlange ervaring met vis en visolie de nodige kennis opgedaan. De SPECIFIC® voedingen bevatten in het algemeen dan ook een extra hoog gehalte aan goed geconserveerde EPA en DHA. Raadpleeg uw dierenarts of diens assistent voor meer informatie over. SPECIFIC® of surf naar www.specific-diets.nl om meer te weten te komen over de optimale voeding voor uw huisdier.
Enkele van de vele gunstige effecten van EPA en DHA zijn: • Betere huid- en vachtfunctie • Beter immuunsysteem • Betere ontwikkeling van de hersenen en het gezichtsvermogen van pups . en kittens • Betere nierfunctie • Soepele gewrichten
26
27
•S PECIFIC ® is exclusief verkrijgbaar bij uw dierenarts Omdat alleen de beste voeders en diëten voor uw hond of kat het beste voedingadvies van uw dierenarts waardig zijn. •S PECIFIC ® biedt een compleet programma voedingen en diëten voor elke levensfase van een hond of kat Met SPECIFIC ® bent u er altijd zeker van . dat de hond of kat voeding krijgt met de best . mogelijke voedingswaarde, zijn of haar hele leven lang. • SPECIFIC ® smaakt zeer goed: de voorkeur van honden en katten De smaak van SPECIFIC ® voedingen en diëten wordt altijd getest door honden en katten. . Dit is belangrijk, omdat de smakelijkheid mede bepalend is voor de optimale benutting van de voedingswaarde van deze zorgvuldig samengestelde voedingen en diëten. Bovendien is het hierdoor gemakkelijk om over te gaan op een ander dieet van SPECIFIC ®,. wanneer uw huisdier dat nodig heeft.
•S PECIFIC ® voedingen en diëten zijn goed verteerbaar Dit betekent dat de hond of kat minder hoeft te eten voor de optimale voedingswaarde. Hierdoor zijn SPECIFIC ® voedingen en diëten voordelig in het gebruik. •S PECIFIC ® onderhoudsvoedingen hebben een gematigd energiegehalte Overgewicht bij honden en katten is een . belangrijk gezondheidsprobleem. Ter voor koming van overgewicht hebben SPECIFIC ® . onderhoudsvoedingen een gematigd energiegehalte. •S PECIFIC ® formules en ingrediënten zijn constant van samenstelling Dit geldt ook voor de gebruikte grondstoffen. Dit betekent dat u altijd zeker bent van een product van hoge kwaliteit en constante . samenstelling.
www.specific-diets.com VetXX VetXX heeft een lange geschiedenis van onderzoek en ontwikkeling op het gebied van gezonde diervoeding. Wij hebben een wetenschap gemaakt van de gezondheidsbehoeften van huisdieren. Onze missie is om voedingen en diëten, verzorgingsproducten en medicijnen te maken die u helpen om uw huisdier gezond te houden. VetXX heeft een team van biologen, dierenartsen en voedingsdeskundigen die voortdurend op zoek zijn naar mogelijkheden om de kwaliteit van het leven van huisdieren te verbeteren. Dankzij haar netwerk kan VetXX nieuwe soorten voedingen en diëten, verzorgings producten en medicijnen ontwikkelen die bijdragen aan het welzijn van dieren over de gehele wereld. SPECIFIC ®. Exclusief verkrijgbaar bij uw dierenarts. VetXX B.V. Postbus 3196, 4800 DD BREDA Telefoon +31 (0)76 531 79 77 Fax +31 (0)76 531 79 11 Internet: www.specific-diets.nl en www.vetxx.com
minuskel.dk
Redenen om SPECIFIC® gebruiken
