NHG-Jaarverslag Patiënt in beeld

NHG-Jaarverslag 2013 Patiënt in beeld

1

Inhoud 1. Inleiding .............................................................................................................................................. 3 2. Speerpunten 2013 ................................................................................................................................ 4 2.1. Arts-patiëntrelatie ......................................................................................................................... 4 2.2. Samenwerking in het licht van continuïteit .................................................................................. 5 2.3. Oncologie ..................................................................................................................................... 6 2.4. Innovatie huisartsenzorg............................................................................................................... 7 3. Richtlijnontwikkeling en samenwerking rond richtlijnen ................................................................... 8 3.1. Richtlijnontwikkeling ................................................................................................................... 8 3.2. Samenwerking rond richtlijnen .................................................................................................... 9 4. Wetenschapsbeleid ............................................................................................................................ 10 5. Implementatie .................................................................................................................................... 11 5.1. Chronische en complexe zorg .................................................................................................... 11 5.2. Deskundigheidsbevordering ....................................................................................................... 11 5.3. Preventie en publieks- en patiëntenvoorlichting ........................................................................ 12 5.4. Praktijkautomatisering................................................................................................................ 13 5.5. Ontwikkeling Kwaliteitsinstrumenten en Evaluatie ................................................................... 14 6. NHG-Projecten .................................................................................................................................. 16 6.1. Individueel Zorgplan .................................................................................................................. 16 6.2. DementieEnDan ......................................................................................................................... 16 7. Samenwerking en overleg ................................................................................................................. 17 7.1. Platform gedeelde besluitvorming .............................................................................................. 17 7.2. POH-GGZ .................................................................................................................................. 17 7.3. Concilium voor de Huisartsopleiding ......................................................................................... 17 7.4. Interfacultair Overleg Huisartsgeneeskunde .............................................................................. 17 7.5. NHG-erkende expertgroepen...................................................................................................... 17 7.6. Samenwerking rondom de POH-opleiding ................................................................................ 18 7.8. IVM ............................................................................................................................................ 18 8. Communicatie en PR ......................................................................................................................... 19 9. Huisarts en Wetenschap en Tijdschrift voor praktijkondersteuning.................................................. 20 9.1. Huisarts en Wetenschap (H&W) ................................................................................................ 20 9.2. Tijdschrift voor praktijkondersteuning ....................................................................................... 20 10. Bedrijfsondersteunende afdelingen ................................................................................................. 21 10.1. Algemene en interne Zaken (AIZ) ........................................................................................... 21 10.1.1. Evenementen en prijzen ........................................................................................................ 22 10.2. Personeel, Opleiding & Organisatie (PO&O) .......................................................................... 24 10.3. Financiele zaken/Planning, Advies & Controle (FZ/PAC) ...................................................... 25 Bijlage A Overzicht en activiteiten en producten.................................................................................. 26 Bijlage B: Gouvernance ........................................................................................................................ 37 Bijlage C: Externe vertegenwoordiging (voordrachten en interviews) ................................................. 44 Bijlage C: Externe Vertegenwoordiging (werk-/project-/stuur-/taakgroepen) ...................................... 49 Bijlage C: Publicaties Nationaal............................................................................................................ 55 Bijlage C: Publicaties Internationaal ..................................................................................................... 58 Bijlage C: Overige producten NHG ...................................................................................................... 59 Bijlage D: Lijst van gebruikte afkortingen ............................................................................................ 60

2

1. Inleiding De afgelopen jaren richt het kabinetsbeleid zich op het beteugelen van de steeds verder oplopende zorguitgaven. Hierbij wordt ingezet op een grotere rol van de eerste lijn. In 2013 werden de consequenties hiervan voor de huisarts duidelijk zichtbaar. Zo is besloten de ggz te reorganiseren via een uitbreiding van taken voor de huisartsenzorg. Daarnaast werd gewerkt aan de decentralisatie door overheveling van verantwoordelijkheden naar gemeenten op het gebied van zorg voor jeugd, welzijn en arbeid. Samenhangende zorg dicht in de buurt van de burger met de nadruk op zelfredzaamheid en participatie is het politieke motto. De huisarts heeft hierbij als vast aanspreekpunt voor de patiënt en spil in de zorg een centrale rol, waarbij afstemming en samenwerking steeds belangrijker zijn. Reden voor het NHG om aan dit aspect extra aandacht te besteden in de ondersteuning van de beroepsgroep, bijvoorbeeld met ondersteunende ICT voor ketenzorg, de ontwikkeling van een format voor het werken met een Individueel Zorgplan en deskundigheidsbevordering op het gebied van samenwerking. Om in te kunnen spelen op alle ontwikkelingen is investering in de organisatie van de huisartsenzorg noodzakelijk. De nieuwe organisatie InEen voor de georganiseerde eerste lijn werd dan ook aan de structurele samenwerkingspartners van het NHG toegevoegd. Speciale aandacht heeft het NHG ook voor de samenwerking met de patiënt. De publiekswebsite Thuisarts.nl ondersteunt de relatie tussen huisarts en patiënt en is steeds meer geïntegreerd in de patiëntencontacten en praktijkvoering van de huisartsen(praktijken). Met trots ontving het NHG hiervoor de Innovatieprijs van Zorgverzekeraars Nederland. Op het NHG-Congres werd in de Thuisarts-app gepresenteerd met een persoonsgerichte functionaliteit. Binnen de richtlijnontwikkeling zijn zowel het patiëntenperspectief als samenwerking vaste aandachtspunten. Hiertoe wordt samengewerkt met patiënten(organisaties) en diverse medische en paramedische beroepsorganisaties. 2013 was een jaar van personele veranderingen binnen het management van het NHG. Het was mijn eerste jaar als bestuursvoorzitter en Ivo Smeele en Marc Eyck traden aan als hoofden van de afdeling Implementatie, respectievelijk de afdeling Beleid, Communicatie en Marketing. Het nieuwe samengestelde managementteam hield de interne organisatie en werkwijze tegen het licht. Via een ledenraadpleging is onderzoek gedaan naar het oordeel van de leden over hun wetenschappelijke vereniging. Zo’n 70% van de respondenten beoordeelde het NHG met een 8 of hoger voor de ondersteuning van het huisartsenteam in het dagelijks werk; ongeveer 90% gaf een 7 of hoger. Maar dat betekent niet dat we achterover kunnen leunen. Stilstand is immers achteruitgang en er valt voldoende te verbeteren! De koers voor de activiteiten in de komende vijf jaar is op basis van de in 2012 vastgestelde Toekomstvisie Huisartsenzorg 2022 vastgelegd in het Meerjarenbeleidplan ‘Samen de zorg beter maken’, na consultatie van onder meer de Verenigingsraad, kaderhuisartsen, het Interfacultair Overleg Huisartsgeneeskunde en de LHV. Een greep uit de vele activiteiten die we in 2013 ondernamen, waarmee ik hoop dat we de kernwaarden van het NHG – Deskundig, Kritisch, Betrokken en Betrouwbaar – waarmaken.

Rob Dijkstra, Bestuursvoorzitter NHG

3

2. Speerpunten 2013 2.1. Arts-patiëntrelatie Huisartsenzorg is generalistische, persoonsgerichte en continue zorg. De kracht en toegevoegde waarde van de huisartsgeneeskunde liggen in de langdurige arts-patiëntrelatie, de generalistische deskundigheid van de huisarts en de opgebouwde vertrouwensrelatie. Het is de ambitie van de beroepsgroep om de komende jaren de kernwaarden van de huisartsgeneeskunde op eigentijdse wijze te waarborgen. De Toekomstvisie Huisartsenzorg 2022 heeft daarom als motto ‘Modernisering naar menselijke maat’. In het speerpunt arts-patiëntrelatie richt het NHG zich op het ondersteunen van de beroepsgroep met verschillende projecten. Thuisarts.nl Thuisarts.nl is een digitaal platform voor betrouwbare publieksinformatie over gezondheid en ziekte. Thuisarts.nl is een groot succes, hetgeen blijkt uit de enorme aantallen bezoekers (bijna 12 miljoen in 2013), maar ook uit de waardering van de achterban. Steeds meer vervult Thuisarts.nl de beoogde ondersteunende rol voorafgaand, tijdens en na afloop van het consult, doordat de huisarts dit medium integreert in de patiëntencontacten en praktijkvoering. In november ontving het NHG voor Thuisarts.nl de tweejaarlijkse innovatieprijs, de zogenoemde Niek de Jongprijs, van Zorgverzekeraars Nederland. Ook andere partijen in de zorg onderkennen het belang van de toegankelijke en gebruiksvriendelijke website voor patiëntenvoorlichting. Bij het vervallen van de keuzehulpen op de vernieuwde versie van kiesbeter.nl zijn op voorstel van het Platform Gedeelde Besluitvorming afspraken gemaakt over het overnemen van de keuzehulpen op Thuisarts.nl. Thuisarts.nl speelt ook een ondersteunende rol bij het multidisciplinaire project DementieEnDan (zie voor meer informatie hoofdstuk 6: Projecten). Er wordt voortdurend gewerkt aan het verder optimaliseren en uitbreiden van Thuisarts.nl. Zo zijn er 20 filmpjes opgenomen over veelvoorkomende aandoeningen. Daarnaast is een voorleesfunctie toegevoegd bij alle onderwerpen. Met deze uitbreidingen is Thuisarts.nl toegankelijker voor laaggeletterden. Verder is een hoofdpijncheck ontwikkeld, aansluitend bij de NHG-Standaard Hoofdpijn, die kan worden gebruikt als zelftriage. De service voor patiënten is eind 2013 uitgebreid met een Thuisarts.nl-app. Deze app biedt ondersteuning op maat voorafgaand, tijdens en na het consult met een persoonsgerichte functionaliteit. Deze app is heel goed ontvangen en stond na lancering een paar maanden in de medische top-10 van de App-store. Vanwege het grote bereik en de vele toepassingsmogelijkheden willen externe partijen graag met Thuisarts.nl samenwerken. Het is niet alleen een betrouwbare bron van medische informatie, maar ook een manier om de patiënt te betrekken bij de professionele keuzes en afwegingen van de arts, als hulp bij zelfmanagement en bij de verschuiving van de zorg van de eerste naar de nulde lijn. Thuisarts.nl is met eigen middelen ontwikkeld. Ook het onderhoud en de verdere ontwikkeling worden gefinancierd uit de verenigingskas. Het NHG hecht sterk aan onafhankelijkheid en betrouwbaarheid. Samenwerking met externe partijen is wenselijk, maar gebeurt daarom op strikte voorwaarden. Dit maakt een bedrijfsmatig positieve businesscase tot een grote uitdaging. Naar een generiek Individueel Zorgplan Het Individueel Zorgplan (IZP) is het gereedschap voor de vormgeving van de betrokkenheid en actieve inbreng van de patiënt bij zijn zorgproces. (Zie voor meer informatie hoofdstuk 6: Projecten.)

4

Patiëntenperspectief in richtlijnen Patiënten(organisaties) worden op meerdere manieren structureel betrokken bij de ontwikkeling en herziening van de NHG-Standaarden. Voor aanvang wordt de betreffende patiëntenorganisatie (of de NPCF als koepel) benaderd met de vraag of er knelpunten worden ervaren in de zorg van de huisarts en welke vorm van betrokkenheid wenselijk is. Ook is er een pilot gestart waarin patiënten via Thuisarts.nl betrokken worden bij richtlijnontwikkeling door te vragen naar knelpunten in de zorg. Deze methode kan bij uitstek toegepast worden wanneer de patiëntenpopulatie van de standaard niet vertegenwoordigd is in een vereniging. In dergelijke gevallen wordt ook geëxperimenteerd met het houden van patiëntenfocusgroepen. Ook is een samenwerking gestart met de onafhankelijke netwerkorganisatie voor patiënten en gehandicaptenorganisaties (PGO-support), die het NHG toegang biedt tot een netwerk van 200 patiëntenverenigingen. (Zie voor meer informatie hoofdstuk 3: Richtlijnontwikkeling en samenwerking rond richtlijnen.) Deskundigheidsbevordering De arts-patiëntrelatie is een vast aandachtspunt bij deskundigheidsbevordering. Zowel in de individuele nascholing (PIN’s) als in alle cursussen Standaarden in de Praktijk (zogenoemde STiPcursussen) en Asklepion-Leergangen wordt behalve aan vakinhoudelijke kennis ook aandacht besteed aan de andere taakgebieden van het competentieprofiel, zoals arts-patiëntrelatie, samenwerking en praktijkorganisatie. Ook zijn er specifieke cursussen, zoals Motiverende gespreksvoering, SOLK, Starten met stoppen (met roken) en Triage. De PraktijkWijzer Palliatieve zorg is, in afwijking van de planning, niet ontwikkeld in 2013. In plaats daarvan wordt in 2014 een Handboek palliatieve zorg ontwikkeld. Dat biedt handvatten voor de organisatie van deze zorg. Zie bijlage A voor een schematisch overzicht van activiteiten 2.2. Samenwerking in het licht van continuïteit Continuïteit van zorg behoort tot de kernwaarden van de huisartsgeneeskunde. Het gaat hierbij niet alleen om continuïteit van zorg de klok rond, zeven dagen per week, maar ook om continuïteit in de loop van de tijd. Uitgangspunt van de Toekomstvisie Huisartsenzorg 2022 is dat de patiënt zoveel mogelijk samenhangende en afgestemde zorg krijgt in zijn eigen woonomgeving door de juiste zorgverlener. Het is de ambitie van de beroepsgroep om te zorgen voor coördinatie van de zorg van de eigen patiënten en de gids- en coördinatiefunctie te versterken voor patiënten die daaraan behoefte hebben, zoals kwetsbare ouderen en patiënten met comorbiditeit. Spoedzorg De huisartsgeneeskundige spoedzorg heeft zich de afgelopen tien jaar in snel tempo ontwikkeld. . Om die reden is het Standpunt De huisartsgeneeskundige inbreng in de acute (keten)zorg uit 2005 geactualiseerd. In het nieuwe Standpunt blijft de huisarts 7 x 24 uur verantwoordelijk voor toegankelijke en bereikbare generalistische spoedzorg. De patiëntenvraag is het uitgangspunt voor de spoedzorg. Aan de hand van de zorgvraag en het toestandsbeeld van de patiënt beoordeelt de huisarts de mate van urgentie en de daarbij passende actie. Het Standpunt Huisarts en Spoedzorg is over het voetlicht gebracht tijdens het NHG-Congres 2013 Help, een spoedgeval! Huisarts en acute zorg. Hier waren 2500 deelnemers. In samenwerking met DOKh heeft het NHG het spoedboekje uitgebracht. Het helpt de huisarts bij een snelle inschatting van levensbedreigende problematiek en mogelijke interventies. Scholing op het gebied van samenwerking Het goed functioneren van de huisartsenpraktijk is mede afhankelijk van de samenwerking binnen het team van huisarts, praktijkondersteuner/-verpleegkundige en -assistente. In 2013 is een nascholingscursus Teamcoaching aangeboden aan supervisoren/coaches om zich toe te leggen op het

5

coachen van een eerstelijnsteam of huisartsenteam. De 25 NHG-erkende teamcoaches hebben na het met goed gevolg beëindigen van de cursus, de speciale registratie Teamcoach ontvangen. Aan EKC’s is in de regio’s nascholing aangeboden op het gebied van samenwerking tussen eerste en tweede lijn, verwijsbeleid en continuïteit van zorg. Goede samenwerking is een succesfactor in multidisciplinaire zorg. In de Asklepion-leergangen Ouderengeneeskunde en Palliatieve zorg zijn dan ook enkele modules gewijd aan samenwerking met andere partners op het gebied van ouderenzorg en palliatieve zorg. Waar dit relevant is wordt ook in de individuele nascholing systematisch aandacht besteed aan de competentie Samenwerking. Samenwerking in het kader van de ketenzorg Met het oog op transparantie heeft het NHG meegewerkt aan het ontwikkelen van instrumenten voor betrouwbare en vergelijkbare data. Voor verbetering van het registreren van zorgprestaties is de uniformering van het proces van dataregistratie, -verzameling en -analyse nodig. Het platform van Regionale Datacentra heeft voor de benchmark de Stuurgroep Datamanagement ondersteund. In de Stuurgroep Datamanagement van de LOK zitten gerenommeerde zorgverleners, deskundigen en bestuurders. Daarbij leverden de voorzitters van de CAHAG en DIHAG en een senior-onderzoeker van het LUMC een bijdrage. Een resultaat van de stuurgroep is het rapport Transparante ketenzorg diabetes mellitus, COPD en CVRM. Ook neemt het NHG deel aan het expertpanel VZVZ in het programma Gegevensuitwisseling ketenzorg. Bovendien levert het NHG een bijdrage aan het platform van zorgstandaardenorganisaties voor indicatoren in de ketenzorg. Zie ook bijlage C: Externe vertegenwoordiging (werk-/project/stuur-/taakgroepen). Zie bijlage A voor een schematisch overzicht van activiteiten 2.3. Oncologie Een op de drie Nederlanders krijgt kanker. De huisarts heeft te maken met patiënten in alle fasen van het ziekteproces. Hierbij is samenwerking met andere partijen in de zorg belangrijk. Binnen de ziekenhuizen zijn nieuwe kwaliteitsnormen van kracht en vindt taakdifferentiatie en specialisatie plaats. De Gezondheidsraad en KWF en NFK pleiten voor een versterking van de rol van de huisarts in de oncologische nazorg. Deze ontwikkelingen waren de aanleiding voor het ontwikkelen van een Standpunt Oncologie in de huisartsenzorg. Als onderdeel van de voorbereidingen is tijdens een symposium ingegaan op de rol van de huisarts in de oncologische nazorg aan de hand van good practices. Tegelijkertijd is meegewerkt aan een Zorgstandaard Kanker waarmee wordt beoogd de afstemming, samenhang en patiënteninbreng in de oncologische zorg te bevorderen. Het concept-Standpunt is in 2013 de interne commentaarronde ingegaan; de externe commentaarronde start begin 2014. Bevolkingsonderzoek De huisartsenzorg werkt mee aan de vroege opsporing van kanker via verschillende bevolkingsonderzoeken. Het NHG is voor het RIVM de vaste samenwerkingspartner om de beroepsgroep hierbij te ondersteunen met diverse implementatiematerialen voor huisartsen en patiënten. De introductie van het bevolkingsonderzoek darmkanker is gepaard gegaan met een discussie over wenselijkheid en effectiviteit. Het NHG bracht in november een Standpunt uit, met het advies aan de beroepsgroep om mee te werken aan de uitvoering van het advies van de Gezondheidsraad om het bevolkingsonderzoek uit te voeren. Ter ondersteuning van de voorbereiding is een breed implementatiepakket gemaakt voor de huisartsenpraktijk in opdracht van het RIVM. Dit bestaat uit het Programma voor Individuele Nascholing Bevolkingsonderzoek Darmkanker (e-learning) voor de huisarts en de NHGPraktijkHandleiding Bevolkingsonderzoek Darmkanker voor de praktijkassistente en huisarts. Daarnaast is patiëntenvoorlichting opgenomen op Thuisarts.nl. In samenwerking met de 23 screeningsorganisaties zijn informatiebijeenkomsten in het gehele land georganiseerd voor huisartsen en praktijkassistentes. Naast medisch-inhoudelijke informatie is in deze 6

bijeenkomsten aandacht gegeven aan de communicatie over dit nieuwe bevolkingsonderzoek. In totaal namen ca. 2500 huisartsen en praktijkassistentes aan deze bijeenkomsten deel. Keuzehulp Testen op prostaatkanker Een activiteit die niet in het werkplan 2013 was voorzien betreft de herziening van de keuzehulp Testen op prostaatkanker in opdracht van ZonMw en in samenwerking met de NPCF, het CBO en het Radboud UMC. Het doel van de keuzehulp is om huisarts en patiënt ondersteuning te bieden bij de afweging om wel of niet over te gaan tot prostaatkankerscreening (PSA-test). PraktijkHandleiding Cervixscreening Voor de cervixscreening in de huisartsenpraktijk is in samenwerking met het RIVM een PraktijkHandleiding gemaakt die in december onder alle huisartsenpraktijken verspreid is. PreventieConsult kanker in de ijskast Het NHG streeft naar de uitbreiding van het PreventieConsult met een module voor preventie van kanker. Hiervoor is samenwerking gezocht met het KWF. Helaas blijkt er door koerswijzigingen in het KWF-beleid geen plaats voor financiering van het PreventieConsult kanker. Nascholing oncologie Er is een nascholingscursus over erfelijke kanker en borstkanker, maar hiervoor was in 2013 weinig belangstelling. Reden kan zijn dat op dit gebied veel (vaak kosteloos) concurrerend aanbod bestaat vanuit de tweede lijn. Ditzelfde geldt voor de StiP-cursus Borstkanker en melanoom. Het onderwerp oncologie kwam ook aan de orde tijdens het NHG-Voorjaarscongres over palliatieve zorg. Voor overige deskundigheidsbevordering zie ook 5.1. Website Huisarts en genetica Samen met het Erfocentrum beheert het NHG de website Huisarts en genetica, waar informatie is te vinden over onder meer erfelijkheid en kanker. De website is in 2013 circa 35.000 maal geraadpleegd. 2.4. Innovatie huisartsenzorg In 2012 is de Toekomstvisie Huisartsenzorg 2022 vastgesteld na een uitgebreid voorbereidingstraject van LHV en NHG in samenwerking met het Interfacultair Overleg Huisartsgeneeskunde (IOH). Deze koersbepaling lag aan de basis van de ontwikkeling van het NHG-Meerjarenplan 2013-2017 Samen de zorg beter maken. Centrale thema’s van de Toekomstvisie zijn voor het NHG richtinggevend bij de ondersteuning van de beroepsgroep, zoals het bevorderen van een actieve rol van de patiënt, de zorg voor patiënten met comorbiditeit en samenwerking met andere partners in de zorg en de gemeenten. Deze thema’s komen in het Meerjarenbeleidplan terug en worden in de Jaarplannen verder uitgewerkt. Het Meerjarenbeleidplan is gemaakt met input van de Verenigingsraad en expertgroepen en afgestemd met het IOH en de LHV. Het Meerjarenplan Samen de zorg beter maken is door de ALV bekrachtigd op 6 juni.

7

3. Richtlijnontwikkeling en samenwerking rond richtlijnen 3.1. Richtlijnontwikkeling In 2013 verschenen negen NHG-Standaarden, waarvan acht herzieningen. Eén onderwerp is nieuw: Somatisch onverklaarde lichamelijke klachten (SOLK). Atriumfibirilleren is de eerste standaard die als een partiële herziening is verschenen. Om de standaarden internationaal te ontsluiten zijn dit jaar 19 al eerder verschenen standaarden vertaald in het Engels. In 2013 is besloten om bij alle standaarden kwaliteitsindicatoren te gaan ontwikkelen om het gebruik van standaarden te meten en te evalueren. In het kader van het speerpunt Arts-patientrelatie werd een aantal pilots uitgevoerd om het patientenperspectief in richtlijnen verder te ontwikkelen (zie 2 Speerpunt arts-patientrelatie).

Nieuwe aanpak In 2013 is gestart met het herzien van de procedures van standaardontwikkeling teneinde te voldoen aan nationale en internationale kwaliteitscriteria om de richtlijnen toekomstbestendig te maken. Zo voldoen de NHG-Standaarden aan de Richtlijn voor Richtlijnen van het Kwaliteitsinstituut en wordt gewerkt conform de criteria van het internationale AGREE instrument (AGREE II). Het reglement van de Autorisatiecommissie (AC), en daarmee de criteria voor autorisatie, is in 2013 hierop aangepast. In de nieuwe werkwijze beperkt de AC zich niet meer tot de monodisciplinaire NHG-Standaarden; ook de multidisciplinaire richtlijnen waar het NHG de trekker van is worden ter autorisatie voorgelegd. Een en ander brengt meer werk voor de AC met zich mee. Er wordt om die reden actief gebruikgemaakt van plaatsvervangers om de bespreking en autorisatie van de richtlijnen conform het strakke tijdschema te kunnen realiseren. De actieve en betrokken AC-leden zijn voor het NHG van grote waarde. Methoden voor het samenwerken met andere beroepsorganisaties en patiëntenverenigingen zijn in 2013 uitgewerkt en zullen in 2014 worden doorontwikkeld. Bij alle in 2013 opgestarte standaarden zijn beroepsorganisaties en patiëntenverenigingen benaderd voor knelpunten in de zorg door en samenwerking met de huisarts. Benaderd worden ook de Federatie van Medisch Coördinerende Centra (voor knelpunten rond de implementatie van de regionale transmurale afspraken) en de NHGAdviesraad Standaarden (NAS) (voor algemene knelpunten in de praktijk). Als er knelpunten worden ervaren in de samenwerking en organisatie van zorg, wordt hier extra aandacht aan besteed. In een aantal standaarden zijn samenwerkingsafspraken met andere disciplines in de tweede lijn opgenomen. Het betrekken van stakeholders bij de richtlijnontwikkeling zorgt voor een betere implementatie van standaarden, doordat deze bijdragen aan een gedeelde professionele visie op samenwerking in de zorg. Transparantie In 2013 is gestart met het toepassen van de GRADE-(Grading of Recommendations, Assessment, Development and Evaluation-)methode om de sterkte van het wetenschappelijke bewijs transparant weer te geven. GRADE gaat uit van patiëntrelevante uitkomstmaten die worden gerangschikt op importantie. Vooralsnog wordt GRADE toegepast op de onderbouwing van therapeutische aanbevelingen waarbij voldoende bewijs beschikbaar is. De toepassing van GRADE is zichtbaar door een systematische opbouw van sommige eindnoten bij de standaard. Implementatie Een pilot met een implementatiecoördinator om een nauwere interne samenwerking met de afdeling Implementatie te waarborgen, is in 2013 van start gegaan. Hierdoor worden de implementatieproducten en de planning daarvan afgestemd op de ontwikkeling en voortgang van de standaardontwikkeling. Deze pilot bleek succesvol en heeft geleid tot het aanstellen van een vaste implementatiecoördinator om een samenhangende productontwikkeling te borgen.

8

Inhoudelijke vraagbaak Het NHG vervult als kennisinstituut een belangrijke rol als vraagbaak. Vrijwel dagelijks wordt het NHG door de leden en door de media benaderd met medische vragen. De wetenschappelijke staf van de afdeling R&W biedt medisch-inhoudelijke informatie ter ondersteuning van de beantwoording van deze vragen en mediaoptredens en treedt regelmatig als woordvoerder op. 3.2. Samenwerking rond richtlijnen Bijdrage aan richtlijnen van andere partijen Het NHG wordt veelvuldig gevraagd om huisartsen af te vaardigen voor deelname aan werkgroepen en om commentaar op of goedkeuring aan richtlijnen te geven die door andere partijen worden ontwikkeld. Zo hebben huisartsen bijgedragen aan richtlijnen in de jeugdgezondheidszorg, oncologische zorg en andere multidisciplinaire richtlijnen. In 2013 is een richtlijnprogramma in de GGZ gestart binnen het netwerk Kwaliteitsontwikkeling GGZ. Het NHG is lid van de Agendaraad en trekker van de landelijke samenwerkingsafspraken tussen huisarts, generalistische basis-GGZ en gespecialiseerde GGZ. Hierin zullen onder andere criteria over verwijzing en terugverwijzing worden opgenomen. Zie bijlage A voor een schematisch overzicht van activiteiten.

9

4. Wetenschapsbeleid In afstemming met de Verenigingsraad en het IOH is gewerkt aan de herijking van het NHGWetenschapsbeleid. Dit heeft een stimulans gegeven aan de activiteiten op dit gebied. Bij de ontwikkeling van NHG-Standaarden worden de belangrijkste kennislacunes in kaart gebracht. Sinds 2012 wordt voor het formuleren van de kennislacunes een nieuw format gebruikt dat goed blijkt aan te sluiten bij de behoeften van senioronderzoekers. Aansluitend is een overzichtswebsite van kennislacunes en lopend huisartsgeneeskundig onderzoek in ontwikkeling, in samenwerking met het IOH-R. De NHG-Wetenschapsdag vond plaats in Leiden met als titel Resultaten bekend, en dan…?. Na de plenaire lezingen door Rob Dijkstra en Sue Dopson over implementatie van onderzoek waren er vele korte voordrachten, een workshop, posterpresentaties en critically appraised topics (CAT’s). Tijdens deze wetenschapsdag werd ruim aandacht besteed aan de posterpresentaties. Dit jaar werd naast de Jan van Esprijs voor de beste CAT ook de Telesphorusprijs uitgereikt. Zie bijlage A voor een schematisch overzicht van activiteiten.

10

5. Implementatie De missie van het NHG luidt: het bevorderen van een wetenschappelijk gefundeerde uitoefening van de huisartsgeneeskunde in de praktijk. Het NHG biedt zijn leden een uiteenlopend scholingspakket om invulling te geven aan hun deskundigheidsbevordering, zowel individueel als in groepsverband. Met deze scholing richt het NHG zich op huisartsen, praktijkondersteuners en doktersassistentes. De behoefte wordt onder meer gepeild met behulp van focusgroepen en ledenraadplegingen. 5.1. Chronische en complexe zorg Complexe ouderenzorg, samenhangende chronische zorg, GGZ, oncologische nazorg en palliatieve zorg vormen essentiële onderdelen van de huisartsenzorg. Door maximaal gebruik te maken van de mogelijkheden binnen de huisartsenvoorziening en door samenwerking met andere zorgverleners in de eerste en tweede lijn, ontvangt de patiënt zoveel mogelijk zorg in zijn eigen woonomgeving. De huisarts en de praktijkondersteuner zijn belangrijk als vast en vertrouwd aanspreekpunt, zij hebben overzicht over de zorg die de patiënt ontvangt. De rol van coach wordt steeds belangrijker. Patiënten willen met hun huisartsen kunnen overleggen over de verschillende behandelingsmogelijkheden. Zij willen ook op hun huisarts kunnen terugvallen na behandeling in het ziekenhuis. Daarnaast verwachten patiëntenorganisaties dat zelfmanagement haalbaar is voor een groeiende groep patiënten. Zolang het niet om complexe problematiek gaat kan de praktijkverpleegkundige hierbij een belangrijke functie vervullen, al dan niet in samenspraak met de mantelzorger. De persoonlijke continuïteit tussen huisarts en patiënt wordt belangrijker gevonden naarmate de zorgvraag toeneemt en complexer wordt. Protocollaire zorg Voor praktijkondersteuners groeit de behoefte aan producten voor protocollaire zorg. De productlijn NHG-PraktijkWijzer is daarom vervangen door boeken over protocollaire zorg voor patiënten met een chronische aandoening. In 2013 is het boek Protocollaire diabeteszorg, mede gebaseerd op de NHGStandaard Diabetes mellitus type 2, uitgegeven in samenwerking met de stichting Langerhans. In tegenstelling tot de in het jaarplan 2013 genoemde ontwikkeling van de KetenWijzer Leefstijl worden aspecten over leefstijl in deze boeken geïntegreerd. In 2013 is gestart met een boek over protocollaire GGZ dat begin 2014 is gepubliceerd. De PraktijkWijzer Verrichtingen is vervallen. Er is nu een aparte productlijn Instructiefilmpjes. Alle filmpjes uit de PraktijkWijzers zijn nu als los product beschikbaar inclusief een protocol en patiëntenvoorlichting. Daar zijn drie nieuwe onderwerpen aan toegevoegd: enkel-armonderzoek, voetonderzoek, enkelonderzoek/enkelbrace. 5.2. Deskundigheidsbevordering Deskundigheidsbevordering huisartsen, praktijkondersteuners en praktijkassistentes De Programma’s voor Individuele Nascholing (PIN’s) blijft onverminderd een succes. Uit de evaluatie blijkt dat deze vorm van deskundigheidsbevordering wordt gewaardeerd omdat de huisarts hiermee kan werken op een moment dat het hem uitkomt. Ook blijkt de papieren versie van de PIN nog niet uit de gratie. Er zijn onder meer PIN’s gemaakt aansluitend bij het project DementieEnDan (zie ook 6.2) en ter voorbereiding op het bevolkingsonderzoek darmkanker (zie ook 2.3.). In samenwerking met het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik zijn webprogramma’s gemaakt voor praktijkondersteuners over hartfalen, dementie en nierschade. Ook is een informatief programma ontwikkeld over palliatieve sedatie. Bovendien verscheen een actualisering van het NHG-Standaardenboek voor praktijkassistentes. De Geïnformeerde Huisarts heeft in 2013 een metamorfose ondergaan en is doorontwikkeld tot de NHG-LiteratuurWijzer. De online NHG-LiteratuurWijzer bevat een selectie uit op huisartsen en praktijkondersteuners gerichte Nederlandstalige literatuur. 11

Zowel in richtlijnen als in producten voor deskundigheidsbevordering besteedt het NHG aandacht aan etnische en culturele diversiteit en de implicaties hiervan voor de dagelijkse praktijk. De focus ligt hierbij op de zorg voor laaggeletterden. Op Thuisarts.nl zijn tien filmpjes en een voorleesfunctie toegevoegd (zie ook speerpunt 2.1 arts-patiëntrelatie). NHG-Scholing De door het NHG ontwikkelde scholing is onafhankelijk van commerciële sponsors en wordt zoveel mogelijk georganiseerd in samenwerking met zestien regionale partners (WDH’s, ROS’en). Bij de uitvoering worden veelal kaderhuisartsen ingezet. Deze samenwerking is stimulerend en blijkt effectief om te kunnen inspelen op de behoeften aan nascholing. Met de LHV-Academie vindt regelmatig overleg plaats over afstemming en bundeling van krachten op het gebied van (na)scholing. Ook wordt samengewerkt met diverse expertgroepen zowel op het gebied van chronische zorg (DiHAG, HartVaatHAG, CAHAG) als op andere gebieden (onder meer Palliatieve zorg, GGZ). Voor NHG-Scholing is 2013 een goed jaar geweest. Voor de EKC’s zijn zowel basiscursussen als diverse vervolgcursussen georganiseerd. Ook de cursussen Verrichtingen – zowel Injectietechnieken als Wondbehandeling, die zijn gebaseerd op het Handboek verrichtingen in de huisartsenpraktijk, voorzien in een behoefte. Nieuw was de ontwikkeling en organisatie van veel cursussen Standaard in de Praktijk (StiP), die in 2013 voor het eerst ook openstaan voor POH’s. De Masterclass Huisarts in Achterstandswijken werd herhaald. De omvang van de NHGLeergangen Asklepion is teruggebracht naar vier dagdelen, wat leidt tot een grotere deelname van huisartsen. De oorspronkelijke opzet van zes dagdelen bleek in de praktijk voor velen een te grote tijdsinvestering. De cursus over triage op basis van de NHG-TriageWijzer is een groot succes. In totaal namen circa 420 praktijkassistentes en enkele huisartsen deel aan deze cursus, die in twee varianten wordt aangeboden: één of drie dagdelen. De samenwerking met de regionale nascholingsorganisaties is geïntensiveerd, onder meer in de vorm van contact met LINKH en individuele WDH’s en ROS’en. Ook zijn enkele Zorggroepen tot de partners van NHG-Scholing gaan behoren. Kaderopleidingen Het NHG is verantwoordelijk voor de ontwikkeling, de programmavaststelling en de kwaliteitsbewaking van NHG-Kaderopleidingen. Naast structureel contact met de coördinatoren en opleidingscommissies van elke bestaande kaderopleiding zijn in 2013 voorbereidingen getroffen voor de kaderopleiding Spoed, waarmee het totaal aan kaderopleidingen op 12 komt. Er is bovendien veel geïnvesteerd in de herziening van het curriculum van de kaderopleiding Beleid en Beheer. Voorjaarscongres Jaarlijks organiseert het NHG in samenwerking met expertgroepen een landelijk voorjaarscongres dat openstaat voor huisartsen en praktijkondersteuners. Op 23 mei stond dit congres in het teken van het levenseinde en de dood. Het programma is gemaakt in samenwerking met de expertgroep Palliatieve zorg (PalHAG) en Coaches voor Medici. Het is een vruchtbare bijeenkomst geworden met 150 deelnemers. 5.3. Preventie en publieks- en patiëntenvoorlichting In de Toekomstvisie Huisartsenzorg 2022 wordt de ambitie uitgesproken om doelgericht te investeren in preventie als onderdeel van kwalitatief goede en samenhangende zorg. De rol van de huisarts wordt hierbij zo goed mogelijk in de hele keten van de reguliere zorg en publieke gezondheidszorg benut. De nadruk ligt op de geïndiceerde en zorggerelateerde preventie. Het bevorderen van zelfredzaamheid en zelfmanagement van de patiënt is hierbij van groot belang. Preventie Het NHG biedt ondersteuning bij preventieactiviteiten, mits deze bewezen effectief zijn en praktisch 12

uitvoerbaar in de huisartsenpraktijk. De influenzavaccinatie, cervixscreening, opsporing van familiaire hypercholesterolemie en de screening op darmkanker en mammacarcinoom voldoen hieraan. Deze activiteiten worden programmatisch uitgevoerd of ondersteund in de meeste Nederlandse huisartspraktijken, daarbij geholpen vanuit het LVG/NHG-project ‘Preventie: maatwerk’. Daarnaast is er het PreventieConsult; een methode voor het in kaart brengen van personen met een verhoogd risico op bepaalde aandoeningen in de eerstelijnszorg, gevolgd door leefstijladvisering, behandeling en doorverwijzing naar (lokaal) vervolgaanbod. Het PreventieConsult is bedoeld voor mensen die nog niet in behandeling zijn voor de aandoeningen, maar mogelijk wel een verhoogd risico hebben. Het PreventieConsult wil daarnaast tegenwicht bieden aan de commerciële, ongerichte zelftests en gezondheidschecks. Op dit moment kent het PreventieConsult twee modules: Cardiometabool Risico (CMR) en COPD. Voorlichting De maatschappij verandert en patiënten en zorgvragen veranderen mee. Dit vraagt om een voortdurende aanpassing van de huisartsen(zorg) en andere zorgverleners. Een belangrijke trend is dat aan patiënten een grotere verantwoordelijkheid wordt toegekend. Patiëntenvoorlichting kan hier een belangrijke bijdrage aan leveren, waarbij Thuisarts.nl een centrale rol vervult. (Zie ook 2.1 Speerpunt arts-patiënt relatie.) Voor zeldzame aandoeningen gaat de informatievoorziening juist andersom, van de patiënt naar de huisarts. In het project De patiënt als informatiedrager zijn vier huisartsenbrochures aan het assortiment toegevoegd. Alle veertig brochures zijn te vinden onder ‘zeldzame ziekten’ op de NHGwebsite. Het NHG-folderrek bevat vertrouwde patiëntenvoorlichting die in vrijwel alle wachtkamers van huisartsenpraktijken te vinden is. Het NHG onderzoekt de behoefte aan en mogelijkheden voor wachtkamerschermen, Thuisarts.nl en Praktijkinfo.nl. In 2014 wordt daar het resultaat van verwacht. 5.4. Praktijkautomatisering Als vast aanspreekpunt voor de patiënt en als spil in de zorg zorgt de huisarts voor het beheer van het huisartsen elektronisch patiëntendossier (H-EPD) en verschaft hij bij verwijzing de juiste informatie op de juiste tijd en de juiste plaats. Continuïteit van zorg wordt onder meer gewaarborgd door het gezamenlijk gebruik en beheer van het H-EPD binnen een samenwerkingsverband van huisartsen. Adequate registratie is daarbij een belangrijke voorwaarde. Kerntaken voor NHGPraktijkautomatisering zijn: standaardisatie, communicatie en consultondersteuning. Standaardisatie van gegevens Het NHG vervult een centrale rol in de standaardisatie van digitale gegevens. Standaardisatie is randvoorwaardelijk voor goede gegevensverwerking en -uitwisseling. De activiteiten op het gebied van standaardisatie hebben verder betrekking op het beheer en onderhoud van het HIS-Referentiemodel, de HIS-Tabellen en de ICPC-codes. Er in 2013 zijn stappen gezet in het aanpassen van ICPC-1 zodat deze beter aansluit bij allerlei vormen van programmatische zorg (bijvoorbeeld ouderenzorg, CVRM, polyfarmacie). Verder is de derde versie van de richtlijn Adequate dossiervorming met het EPD geautoriseerd. De richtlijn is tekstueel bijna volledig aangepast en is uitgebreid met onder meer aandacht voor programmatische zorg. De meest gestelde vragen over werken met episodes zijn met voorbeelden in een bijlage opgenomen. Het beheer en onderhoud van de NHG-indicatoren en de afstemming met zorgstandaardenorganisaties en vele andere betrokken partijen valt ook onder de noemer standaardisatie. Dat geldt ook voor de ontwikkeling van zogenoemde e-kernsets voor de uitwisseling van gegevens in de ketenzorg. In aansluiting op de diabetes-kernset zijn e-kernsets gemaakt voor onder andere CVRM, astma en COPD. Het waarborgen van privacy in de gezondheidszorg is een belangrijk thema. Begin 2013 is de Quick Scan patiëntenprivacy afgerond met een succesvolle workshop voor softwareleveranciers, direct 13

betrokken koepels en Nictiz. Het uitwerken van de specificaties van informatiebeveiliging voor softwareleveranciers is belegd bij Nictiz. De PraktijkWijzer Informatiebeveiliging is aangepast. Het NHG participeert daarnaast in de werkgroep van de NEN die een norm opstelt over toegang tot patiëntengegevens. Deze norm is in de afrondingsfase en zal volgend jaar voor commentaar beschikbaar komen. Communicatie In dit onderdeel van de praktijkautomatisering gaat het om richtlijnen met betrekking tot goede en veilige elektronische communicatie met andere zorgverleners. Zij ondersteunen ook binnen de huisartsenpraktijk de continuïteit van de zorg voor de patiënt. Het NHG werkt met Nictiz en de VZVZ aan de ontwikkeling van ketenzorgberichten, gericht op HIS/KIS-uitwisseling. De datasets zijn gereed; berichtspecificaties moeten nog ontwikkeld worden. De richtlijn Gegevensuitwisseling huisarts-centrale huisartsenpost beschrijft de gegevens die de huisarts als waarnemer op een huisartsenpost (HAP) in de vorm van een professionele samenvatting te zien krijgt. Deze richtlijn beschrijft ook welke gegevens de behandelend huisarts mag terugverwachten van een HAP. In versie 4, van mei 2013, zijn nieuwe elementen zoals beschreven in het HISReferentiemodel opgenomen. De richtlijn is uitgebreid met gegevens over behandelingen en beleid. Daarnaast zijn afgesloten episodes met attentiewaarde toegevoegd. Overdrachtsgegevens als apart onderdeel in het bericht van de huisarts naar de waarnemer verdwijnen. Daadwerkelijke implementatie van gegevensuitwisseling volgens deze richtlijn is afhankelijk van de ontwikkeling en invoering van aangepaste berichtstandaarden door Nictiz en softwareleveranciers. Consultondersteuning E-health staat volop in de belangstelling. In het NHG-Standpunt E-health voor huisarts en patiënt worden rond dit brede begrip visie en beleid van het NHG samengevat. Het NHG is voorstander van de nieuwe mogelijkheden die e-healthtoepassingen kunnen bieden aan burger, patiënt of zorgverlener en heeft dit ook zo verwoord in de Toekomstvisie Huisartsenzorg 2022. E-health biedt volop kansen voor huisartsen om hun service/bereikbaarheid te verbeteren en zorg op een meer efficiënte manier te organiseren. Het NHG ziet het als zijn taak de leden te ondersteunen met richtlijnen, praktische hulpmiddelen en onderbouwde adviezen voor kwalitatief goede e-healthtoepassingen. Het NHG levert de bronbestanden aan diverse afnemers voor het digitale formularium en andere consultondersteunende informatiebronnen. Langs deze route is de informatie geïntegreerd in het HIS beschikbaar voor de huisarts en andere praktijkmedewerkers. 5.5. Ontwikkeling Kwaliteitsinstrumenten en Evaluatie Het is de ambitie van de beroepsgroep om kwalitatief hoogwaardige huisartsenzorg te bieden. Een goed kwaliteitsbeleid op verschillende niveaus van de huisartsenzorg is een voorwaarde om goede zorg ook voor de toekomst te borgen. Door de voortschreidende automatisering zijn huisartsen(groepen) steeds meer in staat hun eigen handelen te toetsen met spiegelinformatie uit hun eigen HIS of met spiegelinformatie die zij via zorggroepen of verzekeraars krijgen. Het gaat hierbij primair om het monitoren van het eigen handelen en om het werken aan kwaliteitsverbetering. Daarnaast kan hiermee ook inzicht worden gegeven aan patiënten en andere partijen over de geboden zorg. Indicatoren Indicatoren spelen een belangrijke rol bij het transparant maken van de kwaliteit van de geleverde zorg. Het NHG heeft inmiddels diverse indicatorensets ontwikkeld bij richtlijnen die de huisarts hiervoor kan gebruiken. Dit vraagt om onderhoud, revisie en mogelijk doorontwikkeling van de huidige indicatorensets. Daarnaast zijn er op het gebied van kwaliteitsbeleid en indicatoren diverse trajecten en ontwikkelingen die van belang zijn voor de huisarts en het NHG. Er zijn veel vragen uit het veld over indicatoren en de ervaren knelpunten. Belangrijk daarbij is onder andere structureel overleg met InEen, NDF, PON, PlVV, LAN. Ook partijen als RIVM en NIVEL doen regelmatig een beroep op het NHG. Hiervoor bestaan structurele 14

contacten met het KwaliteitsInstituut, ZN en de expertgroepen op bureauniveau. Het ontwikkelen van indicatoren voor ouderenzorg volgt in 2014. De PraktijkWijzer Kwaliteit en veiligheid is op onderdelen herzien met (voorbeeld)materialen die bruikbaar zijn voor alle praktijken, maar vooral voor praktijken die deelnemen aan de NHGPraktijkaccreditering. Praktijkacccreditering Het NHG participeert in de doorontwikkeling van de NHG-Praktijkaccreditering®. Praktijken doen een beroep op het NHG om aan de eisen van het nieuwe schema van NHG Praktijk Acceditering bv te kunnen voldoen. De PraktijkWijzer Kwaliteit en veiligheid en de helpdesk voorzien hierin. Van de helpdesk is circa 400 keer gebruikgemaakt in 2013. Daarnaast vervult het NHG een rol in de informatievoorziening aan en het beantwoorden van vragen van praktijkconsulentes. Visitatie In samenwerking met IQ Healthcare is een instrument ontwikkeld voor de ‘individuele visitatie’ van huisartsen. Met behulp van een methode waarbij gebruik wordt gemaakt van instrumenten uit het IFH - ofwel Individueel Functioneren Huisartsen – verzamelt de huisarts op systematische wijze feedback van collega’s en patiënten. Het gaat hierbij om thema’s die zijn vastgesteld in het competentieprofiel van de huisarts: aspecten rond communicatie, medisch-inhoudelijk handelen, samenwerking et cetera. Pas met ingang van 2016 wordt visitatie een onderdeel van de herregistratie, maar voor huisartsen die al eerder willen deelnemen komt het instrument in de tweede helft van 2014 ter beschikking. Zie bijlage A voor een schematisch overzicht van activiteiten.

15

6. NHG-Projecten 6.1. Individueel Zorgplan Het gesprek met de patiënt over de behandeling die het best bij hem en zijn situatie past, vormt de basis van het Individueel Zorgplan (IZP). Het is als het ware een stuk gereedschap waarmee de zorg voor sommige patiënten wordt vergemakkelijkt. Het ligt ‘op de plank’ zodra je het nodig hebt bij een specifieke patiënt en vormt een raamwerk voor de behandelingsdoelen en de met de patiënt gemaakte afspraken. En het heeft een ‘hoekje voor vrije tekst’ dat de patiënt en meebehandelende ketenpartners kunnen raadplegen. Een van de gebruikers noemde dat ‘een knus hoekje in mijn KIS of HIS’. Het is niet nodig om voor alle patiënten een eigen IZP te maken. Maar het kan goede diensten bewijzen bij ingewikkelde problematiek, vooral wanneer meerdere zorgverleners bij eenzelfde patiënt betrokken zijn. Voor de uitwisseling van gegevens is het dan handig om een vast format te gebruiken. Van plan naar pilot Allereerst is een plan van eisen geformuleerd in samenwerking met Vilans, het NPCF, een aantal patiënten- en brancheorganisaties en softwareleveranciers. In dit plan van eisen zijn de uitgangspunten, functionaliteiteisen en de fasen in het primaire proces met bijbehorende informatiebehoeften beschreven. De softwareleveranciers Labelsoft en Protopics hebben een door het NHG ontwikkeld registratiemodel ingebouwd in modules gekoppeld aan een HIS of KIS. Dit is getest in zeven huisartsenpraktijken en vervolgens zijn de bevindingen van de softwarebouwers, de zorgverleners en de patiënten geëvalueerd. Het vastleggen van de behandelingsdoelen en afspraken is als zinvol ervaren en het IZP-model blijkt softwareleveranciers voldoende basis te bieden voor de inbouw van een module in hun informatiesystemen. 6.2. DementieEnDan In dit samenwerkingsproject van IDTV/Achmea/Verenso/V&VN en NHG zijn materialen ontwikkeld voor deskundigheidsbevordering van verpleegkundigen, specialisten ouderengeneeskunde en huisartsen om de samenwerking te bevorderen. E-learning voor huisartsen was tijdens de campagneweek DementieEnDan in september 2013 volgens planning gereed. E-learning voor Specialisten Ouderengeneeskunde is vanaf 19 december 2013 beschikbaar voor de beroepsgroep. Elearning voor verpleegkundigen is inhoudelijk gereed en is naar verwachting april/mei 2014 beschikbaar voor V&VN-leden. In alle e-learnings zijn beelden van IDTV DementieEnDan opgenomen. 6.3. Spoedzorg Spoedzorg was onderwerp van het NHG-Congres 2013. Aan de basis van dit congres lag het Standpunt Huisarts en spoedzorg, een actualisering van het Standpunt De huisartsgeneeskundige inbreng in de acute ketenzorg uit 2005. Een samenvatting van dit Standpunt zat in de congrestas. Ook het Spoedboekje, dat in samenwerking met DOKH is ontwikkeld, was beschikbaar op het NHGCongres. Het congres in samenwerking met de Vereniging Huisartsenposten Nederland was eveneens succesvol. Beide congressen hebben de spoedzorg dichter bij de leden gebracht. In 2013 is onderzoek gedaan naar het gebruik van de NHG-TriageWijzer. Het NHG wil graag aansluiten bij de behoeften van de leden. De suggesties die uit het onderzoek naar voren zijn gekomen zullen meegenomen worden in de herziening van de TriageWijzer in 2014. .

16

7. Samenwerking en overleg Het NHG onderhoudt contacten met een groot aantal partijen, al dan niet via vertegenwoordiging in samenwerkingsverbanden. Enkele daarvan, maar zeker niet alle, worden hieronder toegelicht. 7.1. Platform gedeelde besluitvorming Bestuursvoorzitter Rob Dijkstra ondertekende 10 oktober 2013 namens het NHG het Salzburg Statement over gedeelde besluitvorming. Deze verklaring roept patiënten en zorgverleners op om samen te werken rond het nemen van medische beslissingen. De verklaring werd ook ondertekend door andere leden van het Platform Vitale Vaten. Door het ondertekenen van het Statement maken de organisaties duidelijk dat zij het gedachtegoed van gedeelde besluitvorming onderschrijven en er actieve invulling aan willen geven. Het Nederlandse Platform Gedeelde Besluitvorming, waaraan onder andere NHG, CBO en TNO deelnemen, heeft deze verklaring laten vertalen met als doel bewustwording en draagvlak te krijgen via ondertekening. 7.2. POH-GGZ De veranderende organisatie van de GGZ – en de belangrijke rol die de huisartsenpraktijk hierbij gaat vervullen – leidt tot het initiatief om samen te werken met de Landelijke Vereniging POH-GGZ. Het NHG was samen met PsyHAG bij het programma van het oprichtingscongres van de vereniging betrokken en er zijn plannen gemaakt voor een najaarscongres voor de POH-GGZ in 2014. 7.3. Concilium voor de Huisartsopleiding Het doel van het Concilium voor de Huisartsopleiding (CHO) is te komen tot samenhang in het beleid ten aanzien van de huisartsopleiding. Deze samenhang komt tot uiting in het op elkaar afstemmen van inhoudelijke en uitvoeringsaspecten van de huisartsopleiding. In het samenhangende beleid wordt rekening gehouden met zowel wetenschappelijke, maatschappelijke en kwaliteitsaspecten als organisatorische, logistieke en financiële aspecten. Voor het functiegebied inhoud nemen LHV eb NHG deel. Voor het functiegebied uitvoering zijn dit Huisartsopleiding Nederland (acht huisartsopleidingen en huisartsopleiders). 7.4. Interfacultair Overleg Huisartsgeneeskunde Het NHG werkt nauw samen met de hoofden/hoogleraren van de universitaire afdelingen Huisartsgeneeskunde, verenigd in het Interfacultair Overleg Huisartsgeneeskunde (IOH). Het NHGbureau voert het (ambtelijk) secretariaat van het IOH. Er vonden vier vergaderingen plaats, waarvan er één gecombineerd werd met een bestuurlijk overleg met de LHV tijdens de IOH-dagenop 28 en 29 maart. Tijdens deze tweedaagse werd uitgebreid stilgestaan bij de verschillende aspecten van geneeskundig onderwijs (van student tot aios) en de consequenties van de Toekomstvisie Huisartsenzorg 2022 voor de huisartsopleiding. Het NHG verzorgde verder het (ambtelijk) secretariaat van één onder het IOH ressorterend gremium: het IOH-Research, dat het samenwerkingsverband is van de UMC’s op het gebied van het wetenschappelijk onderzoek in de huisartsgeneeskunde. 7.5. NHG-erkende expertgroepen Expertgroepen zijn een bron van kennis, kunde en informatie en dragen in belangrijke mate bij aan de ontwikkeling van het vak. Daarom hecht het NHG als wetenschappelijke vereniging grote waarde aan samenwerking met de expertgroepen. Expertgroepleden vertegenwoordigen het NHG in diverse commissies en werkgroepen. Zo is de PalHAG betrokken bij het opzetten van het Nationaal Programma Palliatieve Zorg. Ook op het gebied van scholing wordt veel samengewerkt met de expertgroepen.

17

In 2013 waren de volgende expertgroepen door het NHG erkend: CAHAG, DiHAG, PsyHAG, HartVaatHAG, Laego, seksHAG, expertgroep Urogynaecologie en de expertgroep Supervisoren en teamcoaches. 7.6. Samenwerking rondom de POH-opleiding Er is gewerkt aan de uitvoering van de in het convenant (2012) gemaakte afspraken over de toekomst van de POH-opleiding, mede op basis van het NHG/LHV Standpunt (Ondersteunend) team in de huisartsenvoorziening. Uitgaande van de kernwaarden van de huisartsenzorg en de veranderende zorgvraag is in dit Standpunt gekozen voor een generalistische HBO Praktijkverpleegkunde. De huidige opgeleide groep POH’s is, conform het competentieprofiel van 2004, opgeleid voor het verlenen van geprotocolleerde zorg aan patiënten met diabetes mellitus type 2, astma, COPD en harten vaatziekten. Voor de toekomst zijn aanvullende kennis en vaardigheden noodzakelijk, evenals het vermogen om protocoloverstijgend te kunnen werken. In een project van V&VN, NvPO, hogescholen, LHV en NHG is een competentieprofiel ontwikkeld dat is gebaseerd op het Beroepsprofiel verpleegkundige 2020. Er is vervolgens een start gemaakt met de uitwerking daarvan in eindtermen, waar de expertgroepen bij zijn betrokken. Het geactualiseerde competentieprofiel en de nieuwe opleiding zijn bedoeld om voorbereid te zijn op de toekomstige vraag. Er is sprake van een groeimodel waarbij praktijkondersteuners en praktijkverpleegkundigen naast elkaar werkzaam zullen zijn. Een speciale werkgroep zal zich bezig gaan houden met vragen over de overgangsperiode. 7.7. Samenwerking met LHV en InEen Met de LHV vindt periodiek overleg plaats op bureau-, directie- en bestuursniveau. Met LHV en InEen gezamenlijk vindt regelmatig een tripartiet overleg plaats. De studiereis die LHV en NHG jaarlijks maken is in 2013 uitgebreid met bestuur, directie en beleidsmedewerkers van InEen. De drie partijen hebben een samenwerkingsovereenkomst getekend die oproept tot meer onderlinge afstemming. Deze overeenkomst wordt geïmplementeerd in een tripartiet werkplan waarin gezamenlijke dossiers staan benoemd. Samen met LHV en InEen ondersteunt het NHG regionale en lokale huisartsensamenwerkingsverbanden, onder andere met richtlijnen op het gebied van chronische aandoeningen, transmurale afspraken, protocollaire boeken en indicatoren. 7.8. IVM Ook dit jaar heeft er weer afstemming plaatsgevonden met het IVM. De intentie is uitgesproken om formeel vast te gaan leggen op welke terreinen er wordt samengewerkt. Dit zal in 2014 resulteren in een samenwerkingsovereenkomst.

18

8. Communicatie en PR Intern In 2013 hebben reguliere interne communicatieactiviteiten doorgang gevonden met onder andere berichten op intranet, interne columns van de bestuursvoorzitter, medewerkersblogs, vier grote lunchbijeenkomsten, twee kleine lunchbijeenkomsten, drie bijeenkomsten voor de medewerkers over de nieuwe koers (bezuinigingen, innovatie en reorganisatie), de Publicatieprijs en de knipselkrant. Het interne HAwebplatform voor de medewerkers wordt in toenemende mate gebruikt voor het delen van kennis (zowel op inhoudelijk als op persoonlijk gebied) en het aangaan van dialoog. Er is een marketeer in dienst gekomen bij het NHG en toegevoegd aan de nieuw gevormde afdeling Beleid, Marketing en Communicatie. Extern Er is een marketing- en communicatieplan geformuleerd dat begin 2014 door het managementteam is vastgesteld. Verder hebben de reguliere werkzaamheden op het gebied van externe communicatie en PR plaatsgevonden: afhandelen van persvragen, versturen van persberichten, plaatsing van nieuwsberichten, het medeopstellen van &NHG (verenigingskatern) en de Highlights 2012 (populair jaarverslag), redigeren van artikelen/interviews van NHG-medewerkers, deelnemen aan communicatie-uitingen van derden, bijvoorbeeld het Medicijnjournaal en webcasts van IVM. Pers Er zijn 12 persberichten verstuurd waarvan vier persberichten gezamenlijk met andere organisaties. De media weten het NHG nog altijd goed te vinden. In 2013 zijn er bijna 200 persvragen binnengekomen. Onderwerpen die veel publiciteit gaven waren: anticonceptie (Diane-35, Nuvaring), preventieve check-ups (bodyscan), palliatieve sedatie (zaak Tuitjenhorn). Ook in 2013 heeft een aantal MT-leden en medewerkers een mediatraining gevolgd. Er zijn televisieopnames gemaakt onder andere door RTL4 met Jako Burgers (over kinderen met gedragsproblemen) en Ivo Smeele (over ‘foute’ medische apps), en door Zembla met Rob Dijkstra (over Diane-35).

19

9. Huisarts en Wetenschap en Tijdschrift voor praktijkondersteuning 9.1. Huisarts en Wetenschap (H&W) In het maandblad H&W zijn 25 onderzoeksartikelen, 10 beschouwingen, 9 NHG-Standaarden en 26 nascholingen verschenen. De oplage is in 2013 gestegen van 12.685 naar 13.084. Nieuw is de rubriek (Ver)stand van zaken. Daarnaast is een nieuwe serie nascholingen van start gegaan over huisarts en recht. Zoals gebruikelijk verscheen een special over het thema van het NHGCongres. De aflevering van november stond om die reden in het teken van spoedzorg. Verder is een boek uitgebracht over de klinische relevantie van oncologische behandelingen voor de huisarts. Hierin zijn de H&W-artikelen uit de lange reeks over nieuwe kankerbehandelingen en mogelijke bijwerkingen daarvan samengebracht. Deze serie startte in 2011 met het oog op het NHGCongres Als het kanker is. De ambitie is om meer ruchtbaarheid te geven aan de publicatie van een nieuwe H&W-aflevering, in de richting van zowel de huisartsen alsook het algemene publiek. Om die reden wordt maandelijks een persbericht uitgebracht over een aansprekend artikel. Verschillende persberichten hebben hun uitwerking niet gemist, zoals dat over het artikel Otitis externa na cerumenlavage, waarin de noodzaak van meer hygiëne bij het uitspuiten van oren werd aangetoond. 9.2. Tijdschrift voor praktijkondersteuning De praktijkondersteuners maken deel uit van het team van de huisartsenpraktijk en vervullen een belangrijke aanvullende rol op die van de huisarts en praktijkassistente. Dit is de reden dat de POH tot de doelgroep van het NHG behoort. Het Tijdschrift voor praktijkondersteuning (TPO) richt zich speciaal op de praktijkondersteuners/praktijkverpleegkundigen en het werk dat zij binnen de huisartsenzorg verrichten. Er is overleg gestart met het de sectie Praktijkverpleegkundigen en Praktijkondersteuners van de V&VN om de mogelijkheden voor samenwerking te onderzoeken. Met de veranderingen in de organisatie van de GGZ heeft de huisartsenzorg een meer taken gekregen waarbij een belangrijke rol is weggelegd voor de POH-GGZ. Om die reden besteedt TPO steeds meer aandacht aan dit onderwerp. Hiervoor zijn ook contacten gelegd met de nieuwe Landelijke Vereniging voor POH-GGZ. In TPO verschenen één onderzoek, vijftien beschouwingen, negen interviews, drie nascholingen en twee artikelen over belangrijke ontwikkelingen voor praktijkondersteuners. Gezien de relevantie voor de praktijkondersteuners is gelijktijdig met de publicatie in H&W de nieuwe NHG-Standaard Diabetes mellitus type 2 ook als bijlage bij TPO 5 opgenomen. Op 31 oktober is het Jaarcongres praktijkondersteuning samen met BSL georganiseerd, dat door 130 praktijkondersteuners is bezocht. Het NHG maakte deel uit van de congrescommissie. Zie bijlage A voor een schematisch overzicht van activiteiten

20

10. Bedrijfsondersteunende afdelingen 10.1. Algemene en interne Zaken (AIZ) Algemene en Interne Zaken zorgt voor de ondersteuning van de primaire processen binnen het NHGbureau en de facilitaire ondersteuning. Het gaat hierbij onder meer om de huisvesting, receptie en postkamer, interne automatisering, de ledenadministratie, de organisatie van NHG-evenementen, onderhoud en ontwikkeling van websites en de productie, verkoop en marketing van NHG-producten en diensten. Optimalisering digitale infrastructuur kennis en informatiecentrum Het gebruik en optimaliseren van de digitale infrastructuur is een structureel aandachtspunt. De corporate website, HAweb en de publiekswebsite Thuisarts.nl zijn de digitale snelwegen van het NHG als kennis- en informatiecentrum. In 2013 is Haweb ook toegankelijk gemaakt voor POH-ers. Verder is gewerkt aan de doorontwikkeling van Haweb en de corporate website om de gebruiksvriendelijkheid te vergroten. Thuisarts.nl is uitgebreid met een aantal filmpjes en gesproken teksten (zie ook speerpunt arts-patiënt relatie 2.1.). CE-markering NHGDoc Vanuit de Inspectie voor de Gezondheidszorg van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport is dwingend opgelegd dat fabrikanten van softwareproducten op het gebied van medische hulpmiddelen per 1 januari 2014 aan CE-markering moeten voldoen met als doel veilige en kwalitatieve goede producten in de markt te hebben. Na extern advies is gebleken dat alleen NHGDoc als product een CE-markering nodig heeft. Samen met de ontwikkelaar van NHGDoc, Expertdoc, is een kwaliteitssysteem opgezet en eind 2013 heeft dit geresulteerd in het indienen van een CEmarkering bij de Inspectie. Hiermee voldoet het NHG aan de eisen. Interne automatisering De interne automatisering staat in dienst van het werk van de medewerkers op kantoor en thuis en de manier waarop de producten en diensten kunnen worden ontwikkeld. De ontwikkelingen in de ICT gaan snel en de toepassingsmogelijkheden nemen toe. In 2013 heeft extern bureau ATOS onderzocht of de interne automatisering, het netwerk en de softwarepakketten voldoen aan de huidige standaarden. Dit heeft een aantal verbeterpunten aan het licht gebracht. Op het gebied van de digitale ondersteuning van de bureaumedewerkers is verder gegaan met de ontsluiting van CRM (Customer Relationship Management). Het eigen maken van het werken met CRM gaat langzaam, waardoor de uitrol binnen het NHG niet goed van de grond komt. Projectmatig werken Ook in 2013 is gewerkt aan de verdere implementatie van gestructureerd projectmatig werken. Het betreft een eigen systematiek, PRO3 genoemd, dat is gebaseerd op de PRINCE2-systematiek; een beproefde systematiek en wereldwijd het meest gebruikt. Het merendeel van de medewerkers heeft een cursus gevolgd om op basis hiervan te kunnen werken. Het projectmatig werken is in 2013 echter nog geen vanzelfsprekendheid. Structurele inbedding van projectmatig werken vraagt om een consequente aanpak en uitvoering en stelt eisen aan de financiële administratie. Verkoop en marketing AIZ is ook de verkooporganisatie van alle NHG-producten en diensten. De omzet in 2013 is uitgekomen op 1.224.587 en is daarmee circa 17 % hoger dan begroot. De grotere verkoop van de TriageWijzer heeft daarop een grote invloed. In 2013 is besloten te stoppen met de ConsultWijzer vanwege teruglopende verkoopaantallen en een noodzakelijke forse investering om het product up-todate te brengen.

21

Na de introductie in 2012 van de eerste NHG-app met daarop de standaarden, samenvattingkaartjes en volledige tekst, heeft de app-ontwikkeling zich in 2013 verder voortgezet met de lancering van een Thuisarts app en met een app gekoppeld aan het NHG-Congres. Daarnaast is het nieuw verschenen Spoedboekje ook als e-book uitgegeven. 10.1.1. Evenementen en prijzen Evenementen Jaarlijks worden diverse evenementen georganiseerd met het oog op de platformfunctie van de vereniging. Deze bijeenkomsten vervullen een belangrijke rol in de ontmoeting en uitwisseling met de leden. Terugkerende evenementen zijn onder meer het NHG-Congres, de NHG-Wetenschapsdag en de symposia om de leden te betrekken bij actuele ontwikkelingen. Het jaarlijkse congres was ook dit jaar weer het hoogtepunt van de jaarlijkse evenementen. Circa 2550 deelnemers, waaronder een groot aantal huisartsen in opleiding, namen deel aan dit NHG-Congres ‘Help een spoedgeval, huisarts en acute zorg’. Het gevarieerde en uitgebreide inhoudelijke programma bestaande uit plenaire lezingen en grotere en kleinere deelsessies werd door de deelnemers goed gewaardeerd. De NHG-Wetenschapdag vond plaats in Leiden en had als thema: Resultaten bekend, en dan? Er werden 82 abstracts ingezonden en de Wetenschapsdag werd bezocht door 170 deelnemers. Het NHG-Voorjaarscongres, een jaarlijks terugkerend evenement van Scholing en Advisering had als titel ‘Palliatieve zorg: de ultieme huisartsenzorg!’. Circa 155 deelnemers namen deel aan een interactief programma. Voor een volledig overzicht van NHG-evenementen wordt verwezen naar de bijlage. NHG-prijzen Het NHG kent een prijzenbeleid voor de honorering van wetenschappelijke publicaties en scripties van huisartsen (-in-opleiding). In 2013 zijn de volgende prijzen uitgereikt. - Casuïstiekprijs Jaarlijks wordt de Casuïstiekprijs toegekend tijdens het NHG-Congres voor de beste huisartsgeneeskundige gevalsbeschrijving of klinische les gepubliceerd in Huisarts en Wetenschap. De redactiecommissie van H&W zoekt de personen voor de jury die bestaat uit drie leden: de voorzitter van de redactiecommissie H&W (tevens juryvoorzitter), het lid van het dagelijks bestuur NHG met H&W in de portefeuille en een vertegenwoordiger van het IOH. De prijs werd dit jaar uitgedeeld door Just Eekhof, hoofdredacteur van H&W, aan Rob van Kimmenaede voor het artikel: ‘Eenzijdig vergrote tonsil’. - Jan van Esprijs De Jan van Esprijs wordt uitgereikt bij de NHG-Wetenschapsdag voor de beste scriptie of het beste onderzoeksverslag of artikel geschreven door een arts in opleiding tot specialist huisartsgeneeskunde. In 2013 is de Jan van Esprijs uitgedeeld aan Anna-Ishtar Gabriël-Wegman voor haar CAT ‘Bij een nieuwe fractuur, bisfosfonaten pas na enige duur? ‘. - Heert Dokterprijs De Heert Dokterprijs wordt uitgereikt tijdens het NHG-Congres voor het beste onderzoeksartikel dat het afgelopen jaar is gepubliceerd in Huisarts & Wetenschap. De winnaar in 2013 was Ferdinand Schreuder met het artikel ‘Vitamine D bij pijn van het bewegingsapparaat’. - Telesphorusprijs Deze prijs is ingesteld door de G.J. Bremerstichting en wordt eens in de twee jaren (in de oneven jaren) toegekend tijdens de NHG-Wetenschapsdag aan het beste huisartsgeneeskundige proefschrift. De redactiecommissie van H&W zoekt de personen voor de jury die bestaat uit drie leden: de voorzitter van de redactiecommissie H&W (tevens juryvoorzitter) en twee hoogleraren in de medische wetenschappen anders dan het vakgebied huisartsgeneeskunde. De Telesphorusprijs is in 2013 uitgereikt aan Marieke Perry. Zij won de prijs voor het beste 22

proefschrift ‘Development and evaluation of a dementia training programme for primary care’. NHG-speld Prof.dr. A.L.M. Lagro-Jansen, huisarts en hoogleraar Vrouwenstudies Medische Wetenschappen ontving de speld van bestuursvoorzitter Rob Dijkstra als blijk van waardering voor haar inzet voor de huisartsenzorg en de gendergerelateerde thema’s daarin. Bovendien heeft ze in de loop der jaren buitengewoon veel voor het NHG gedaan. Zo was ze – onder nog veel meer – lid van de NHGAdviesraad Standaarden, de Autorisatiecommissie, de redactiecommissie H&W en van de congrescommissie die het WONCACongres in Amsterdam organiseerde. Ze was voorzitter van het NHG-Congres Huisarts en somatiek en initiatiefnemer en voorzitter van de NHG-commissie Vrouwen en Huisartsgeneeskunde, en ze trad op als vaste referent van de NHG-Standaarden voor de beoordeling op genderaspecten. Fred Dijkers, huisarts in ruste, ontving ook een NHG-speld van bestuursvoorzitter Rob Dijkstra voor zijn de enorme bijdrage die hij heeft geleverd aan het NHG. Al sinds de jaren ’70 was de heer Dijkers actief voor het NHG, vooral voor de toenmalige Commissie Praktijkvoering. In ’89 was hij voorzitter van de Wetenschappelijke Programmacommissie van het NHG-Congres Praktijk in uitvoering en later was hij betrokken bij de organisatie van het congres Met spoed en goed. Van ’91 tot’99 was de heer Dijkers lid van het Algemeen Bestuur van het NHG. NHG – lid van verdienste Het lidmaatschap van verdienste is de hoogste onderscheiding die het NHG aan haar leden toekent. In 2013 is deze onderscheiding niet uitgereikt. Zie bijlage A voor een schematisch overzicht van activiteiten

23

10.2. Personeel, Opleiding & Organisatie (PO&O) De afdeling PO&O ontwikkelt personeels- opleidings- en organisatiebeleid passend binnen de missie van het NHG. De afdeling draagt zorg voor de correcte uitvoering van dit beleid via adviesgesprekken met de integraal leidinggevenden. De afdeling draagt zorg voor een zorgvuldig beheer van personeelsdossiers en voor een goede uitvoering van de personeelsadministratie. De afdeling is beschikbaar voor het voeren van coach- en loopbaangesprekken. PO&O voert het casemanagement bij verzuim. Het NHG heeft eind 2013 129 medewerkers (82,6 fte) in dienst. Een groot deel van hen is langdurig in dienst van het NHG en een groeiende groep is ouder dan 50 jaar. Kernkwaliteiten Met het oog op de koersbepaling voor de interne organisatie van het bureau zijn de kernkwaliteiten van het NHG beschreven als volgt omschreven: 1. De ontwikkeling en vertaling van actuele geneeskundige kennis in praktische aanbevelingen voor de huisarts en in betrouwbare, eenvoudig toegankelijke informatie voor de patiënt. 2. Het NHG heeft een nauwe en unieke band met haar leden. 3. Het NHG is alert op zijn omgeving en toont dit door middel van verbetering, aanpassing en innovatie van het aanbod van producten en diensten. 4. Het NHG is een bron van geneeskundige informatie die de huisarts en andere zorgverleners in de eerstelijnsvoorziening ter plekke en op maat ondersteunt. Loopbaanbeleid In 2012 is een loopbaanbeleid voor het NHG ontwikkeld dat is gericht op het vitaal inzetbaar houden van medewerkers. Hierbij wordt rekening gehouden met de levensfase waarin de medewerker verkeert met bijbehorende behoeften en ontwikkelmogelijkheden. Het loopbaanbeleid zou in 2013 geïmplementeerd worden met de start van een management development traject voor teamleiders en senior wetenschappelijk medewerkers. Daar is het nog niet van gekomen doordat de discussie over een nieuw organisatieplan voor het bureau veel tijd en aandacht vroeg van het MT, dat in 2013 te maken had met een aantal personele wisselingen. Medewerkersperceptieonderzoek Zowel de Trust Index (van 73% naar 68%) als de gevoelsindicator (de stelling: ‘alles overziend, vind ik het NHG….’) (van 77% naar 65%) zijn gedaald ten opzichte van vorig jaar. Trots en kameraadschap blijven hoog scorende dimensies. Geloofwaardigheid is veruit de laagst scorende dimensie en is het sterkst gedaald ten opzichte van 2012 (-11%). De stelling ‘het management heeft een duidelijk beeld van waar de organisatie naar toe gaat en hoe daar te komen’ scoort het laagst (27%). Binnen het NHG scoren de afdelingen FZ/PAC en PO&O (96% en 95%) het hoogst. De afdelingen Implementatie en R&W scoren het laagst (63% en 65%). De tegenvallende uitkomsten worden gerelateerd aan de langdurige discussie over het organisatieplan die tot onduidelijkheid en onzekerheid heeft geleid bij medewerkers. Aanpassing gespreksformulieren In 2013 is voor het eerst gewerkt met de nieuwe formulieren die ondersteunend zijn in de gesprekkencyclus. Het nieuwe formulier is in nauw overleg met de teamleiders en hoofden ontwikkeld. Op dit formulier is ruimte voor kennis, vaardigheden, gedrag en ontwikkeling. De toevoegingen ‘gedrag’ en ‘ontwikkeling’ zijn vooruitlopend op de beschrijving van competenties. Verzuim De dalende lijn van 2012 (3,2%) in het percentage wordt in 2013 voortgezet. Het verzuimpercentage is in 2013 2,7%. (CBS tot en met het derde kwartaal 3,5%). De daling wordt voornamelijk veroorzaakt door de daling van het aantal langverzuimers. Zie bijlage A voor een schematisch overzicht van activiteiten

24

10.3. Financiele zaken/Planning, Advies & Controle (FZ/PAC) De afdeling FZ/PAC zorgt voor alle financiële handelingen van het NHG en zijn dochter vennootschappen. De afdeling is verantwoordelijk voor de facturering, debiteurenbeheer en incasso, salarisadministratie, projectadministratie, crediteurenbeheer en liquiditeit- en vermogensbeheer. Ondersteuning en advies wordt geboden aan directie, hoofden en teamleiders en NPA bv, onder meer door het opstellen van begrotingen en jaarrekeningen en de controle van contracten. De afdeling zorgt ook voor de financiële administratie van de stichting Nederlandse Triage Standaard (NTS) en een aantal externe projecten, zoals NHGDoc en Zorg voor Veilig. Verbetering efficiency De werkzaamheden van de afdeling nemen toe, doordat binnen het NHG-bureau steeds meer projectmatig wordt gewerkt en dochterondernemingen groeien in capaciteit en omzet. De medewerkers van FZ/PAC vervullen een interne adviesfunctie voor MT-leden, team- en projectleiders en verstrekken hen periodiek managementinformatie. Ook het hoofdaannemerschap van externe projecten brengt veel extra werk met zich mee. De toegenomen werkzaamheden zijn door verbetering van de efficiency opgevangen. Vanaf december worden de inkoopfacturen via een geautomatiseerd systeem door de betreffende medewerkers geautoriseerd. Samen met PO&O is, na een grondige analyse, gekozen voor een nieuw personeels- en salarissysteem. Met dit nieuwe systeem wordt in 2014 proefgedraaid en vanaf 2015 wordt het operationeel. Betalingsverkeer Europa is op weg naar een gezamenlijke betaalmarkt waar overal op dezelfde manier betaald kan worden: SEPA (Single Euro Payments Area). Om dit mogelijk te maken zijn onze systemen op SEPA aangepast en begin 2014 wordt hier daadwerkelijk mee gewerkt.

Penningmeesterschap Vereniging van Huurders Vanaf juni 2013 is het hoofd van FZ/PAC benoemd als penningmeester van de Vereniging van Huurders. De aanstelling is op persoonlijke titel, maar met goedkeuring van de directie. Fiscaliteiten Het NHG verzorgt scholing voor haar leden. Scholing is vrijgesteld van BTW onder de voorwaarde dat het NHG is aangesloten bij het CRKBO. Het NHG voldoet aan deze voorwaarde. In 2013 is de module ABCDE-sim aan het scholingsproduct toegevoegd. Over dit product was onduidelijkheid of het onder de scholingsvrijstelling voor de BTW zou vallen. Hierover is advies gevraagd bij de Belastingdienst. In januari 2014 is door de Belastingdienst aangegeven dat het hier daadwerkelijk om scholing gaat en de vrijstelling voor BTW kan worden toegepast. Administratieve organisatie In het jaarplan is opgenomen dat gestart wordt met het maken van een overzicht per risicogebied inzake wet- en regelgeving en de interne procedures. Door de extra werkzaamheden voor het penningmeesterschap en de uitbreiding van werkzaamheden bij de dochterondernemingen is met deze activiteit nog geen start gemaakt. Een aantal ontwikkelde NHG-producten brengt grote financiële administratieve belasting met zich mee en strategische vraagstukken ten aanzien van de bedrijfsvoering. Dit vraagt om een overwogen beleid ten aanzien van eventuele wenselijke vorm van verzelfstandiging. Zie bijlage A voor een schematisch overzicht van activiteiten

25

Bijlage A Overzicht en activiteiten en producten 2.1 Speerpunt arts – patiëntrelatie Producten Vernieuwing NHG-Standaarden: vergroten inbreng van patiënten

Toelichting - Bij de ontwikkeling van NHG-Standaarden wordt het patiëntenperspectief betrokken. Er is met verschillende werkwijzen geëxperimenteerd. Structurele samenwerking met NPCF. - In de NHG-Standaarden wordt, in samenwerking met de sectie voorlichting, een voorlichtingsparagraaf opgenomen over mogelijke verschillende behandelopties. Dit geeft de huisarts een handvat voor het gesprek met de patiënt.

Keuzehulpen

-

-

Thuisarts.nl

-

Aanbod NHG-scholing met aandacht voor communicatie huisarts - patiënt

Nacholingsproducten

Praktijkorganisatie

Digitaal patiëntenportal

Individueel Zorgplan Participatie Project Patiënt als informatiedrager i.s.m. VSOP, VSN en NFK

In opdracht van ZonMW en in samenwerking met NPCF, het CBO en St Radboud UMC is de keuzehulp Testen op prostaatkanker gemaakt. Keuzehulp Darmkanker voor de ondersteuning bij de besluitvorming over deelname aan het sceeningsonderzoek. Thuisarts.nl is uitgebreid met drie nieuwe onderdelen: Zelftriage in de vorm van Hoofdpijncheck op basis van NHG. Standaard Hoofdpijn . 20 filmpjes over veelvoorkomende aandoeningen. Voorleesfunctie. Betrouwbare informatie van andere organisaties (specialisten, gezondheidsfondsen). Thuisarts app. Afspraken over het opnemen van keuzehulpen van kiesbeter.nl. Thuisarts.nl won de Niek de Jongprijs, de tweejaarlijkse innovaieprijs van ZN.

Het NHG biedt onafhankelijke nascholing voor de huisarts en andere leden van het team van de huisartsenpraktijk. De relatie huisarts-patient komt aan bod in de volgende onderdelen: - Scholing Asklepion leergang, Praktijk op Orde. - Masterclass Achterstandswijken . - Voorjaarscongres ‘Levenseinde en dood’ . - Cursus Gedragstherapeutische technieken. - Cursus Triage. - Cursus Zelfmanagement bij patiënten met een chronische aandoening voor POH’s. - Cursus Intervisie voor POH’s. - Aan de arts-patienrelatie wordt aandacht besteed in de individuele nascholing en in alle cursussen Standaarden in de Praktijk PraktijkWijzer Palliatieve zorg met aandacht voor Individueel Zorgplan en zelfmanagement.is vertraagd en staat nu voor 2015 op de rol in de vorm van een Handboek , Beschrijving van een koppeling tussen HIS of KIS en een portal voor patiëntendata. Deze beschrijving biedt een handvat voor softwareleveranciers, zodat deze volgens dezelfde standaard gegevens beschikbaar kunnen stellen aan patiënten via een portal. Programma van eisen ontwikkeld. . Medewerking aan beoogd nieuw project, mits VSN dit project gaat uitvoeren.

26

2.2 Speerpunt Continuïteit Product Standaardisatie elektronische communicatie

Samenhangend zorgplan voor de patiënt Continuïteit palliatieve zorg Scholing op terrein van samenwerking en continuïteit

7 x 24 uurszorg

Thuisarts.nl

Resultaten - Aanpassing HIS-referentiemodel en standaard ketenzorgberichten (KIS): - ondersteuning groepsgerichte zorg (planning en monitoring), model zorgplan (in samenwerking met onder meer Vilans, Nictiz, softwareleveranciers en gebruikers). - Aanscherping eisen ten aanzien van privacybescherming (in samenwerking met leveranciers, Nictiz en vertegenwoordigers van ROS’en, VHN en KNMP). - Richtlijn ‘Bouwstenen in het medicatieproces’. - Nieuwe versie tabel Gebruiksvoorschriften (over elektronische communicatie over medicatie tussen eerste en tweede lijn). Project Individueel Zorgplan. PrakijkWijzer Palliatieve zorg. Vertraagd, naar 2015, wordt overigens dan een Handboek geen PW term meer gebruiken Scholing op het terrein van samenwerking in het licht van continuïteit komt aan de orde in de volgende scholingsprogramma’s: - Standaard in de Praktijk (STIP)-borstkanker. - STIP CVRM. - Leergang Ouderengeneeskunde. - Cursus Triage. - POH-Cursus Zelfmanagement voor patiënten met chronische aandoening . - Het Standpunt Acute huisartsgeneeskundige zorg uit 2005 is geactualiseerd naar aanleiding van actuele ontwikkelingen en op basis van de Toekomstvisie Huisartsenzorg 2022 . - Spoedboekje voor de huisarts met bijbehorende app is uitgebracht. - NHG-Congres 2013 over Spoed 2013. - Het NHG is betrokken bij calamiteiten in de acute eerstelijnszorg. Uitbreiding van de NHG-Publiekswebsite met informatie van medisch specialisten en zelftriage-samenhang nulde en eerste lijn. Aandacht in de teksten op www.thuisarts.nl voor de samenwerkingsaspecten uit NHG-Standaarden.

2.3 Speerpunt Oncologie Product Ontwikkeling en proefimplementatie van nieuwe module van het PreventieConsult: module oncologie Ondersteunings- en voorlichtingsmaterialen m.b.t. HPV- en cervixscreening voor huisartsen, praktijkassistentes en patiënten Voorlichting(smaterialen) en scholing aan/ voor huisartsen en patiënten over bevolkingsonderzoek darmkanker o.a. elearning/ internetPIN en STIP-cursus) en patiënteninformatie op Thuisarts.nl Herziening van de standaard

Resultaten Beoogd resultaat is een module kanker van het PreventieConsult die wetenschappelijk is onderbouwd, inclusief bijbehorende implementatiematerialen voor huisartsen en patiënten. E.e.a. is in pilotpraktijken getest. (project loopt t/m 31-12-2014). Doel is huisartsen en patiënten tijdig en adequaat te informeren over de veranderingen in het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker ten gevolge van het toevoegen van de HPV-screening. 2013 is vooral voorbereidingsjaar geweest. Doel is huisartsen en hun patiënten tijdig en adequaat te informeren en te scholen over het nieuwe bevolkingsonderzoek darmkanker dat in september 2013 van start gaat en was gereed voor uitrol begin 2014. e-learning najaar gepubliceerd Uitbreiding scope (nazorg); start herziening voorjaar 2014.

27

Mammacarcinoom Publicatie standaard Mictieklachten bij mannen Asklepion leergang Palliatieve zorg: 4 dagdelen StiP cursus Borstkanker NHG-Standpunt ‘Huisarts en oncologische zorg’ Betrokkenheid bij externe producten

Bij deze standaard een bijlage over diagnostiek en vroegdiagnostiek van prostaatcarcinoom. 3 x gepland voor 2013. Onderdeel aanbod: weinig afgenomen. Is ontwikkeld: externe commentaarronde vanaf begin 2014. In het kader van de ontwikkeling heeft een symposium plaatsgevonden op over oncologische nazorg. - Ontwikkeling Zorgstandaard Kanker (KWF-Kankerbestrijding, IKNL, NFK). - Implementatie en onderhoudsfase Zorgstandaard Erfelijke borst- en eierstokkanker (Borstkanker Vereniging Nederland). - Beoordeling IKNL richtlijnen. - Richtlijn Hoofd-halstumoeren (OMS).

3. Richtlijnontwikkeling Onderwerp Procedure richtlijnontwikkeling

Activiteiten Patientenperspectief in richtlijnen Knelpunteninventarisatie samenwerkingspartners

Transparantie

-

Samenwerkingspartners

-

GRADE (‘Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation’) Bijdrage richtlijnen andere partijen Bijdrage Netwerk kwaliteitsontwikkeling GGZ

NHG-Standaarden Maagklachten Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijk klachten (SOLK) Mictieklachten bij mannen Atriumfibrilleren Urineweginfecties Diabetes mellitus type 2 Schildklieraandoeningen SOA consult Beroerte Perifeer arterieel vaatlijden Hoofdpijn Astma bij kinderen Psoriasis Eczeem Slechthorendheid Delier bij ouderen

Resultaten Bij alle standaarden gestart in 2013 zijn knelpunten verzameld vanuit patientenperspectief en samenwerkingspartners -

-

GRADE is toegepast bij de onderbouwing van therapeutische aanbevelingen in verschillende standaarden Deelname in werkgroepen en klankbordgroepen NHG is lid Agendaraad en trekker Landelijke samenwerkingsafspraken tussen huisarts, generalistische basis ggz en gespecialiseerde ggz

Januari 2013 Mei 2013 Maart 2013 Augustus 2013 Juni 2013 Oktober 2013 Juli 2013 September 2013 December 2013 Publicatie in 2014 Publicatie in 2014 Publicatie in 2014 Publicatie in 2014 Publicatie in 2014 Publicatie in 2014 Publicatie in 2014

28

Otitis media bij kinderen Otitis met effusie Anemie Slaaproblemen en slaapmiddelen Acute diarree Vaginaal bloedverlies ADHD Decubitus COPD Medicamenteuze pijnbestrijding (voorheen FTR) Astma bij volwassenen Stabiele angina pectoris Rhinosinusitis Refractieafwijkingen Aspecifieke lage rugpijn Lumbosacraalradiculair syndroom Incontinentie voor urine Urinesteenlijden Acute keelpijn Infectiepreventie Trauma capitis Niet-traumatische knieklachten bij volwassenen Diepe veneuze trombose

Publicatie in 2014 Publicatie in 2014 Publicatie in 2014 Publicatie in 2014 Publicatie in 2014 Publicatie in 2014 Publicatie in 2014 Publicatie in 2014 Publicatie in 2015 Publicatie in 2015 Publicatie in 2015 Publicatie in 2015 Publicatie in 2015 Publicatie in 2015 Publicatie in 2015 Publicatie in 2015 Publicatie in 2015 Publicatie in 2015 Publicatie in 2015 Publicatie in 2015 Publicatie in 2015 Publicatie in 2015 Publicatie in 2015

Overige richtlijnen en activiteiten Samenwerkingsrichtlijnen LESA Laboratoriumdiagnostiek LESA Besluitvorming over Reanimatie bij kwetsbare ouderen LTA CVRM Modules Leefstijl Zorgstandaard Oncologie Farmacotherapie Onderhoud Consultwijzer

Doorlopend Publicatie in 2013 Publicatie 2014 Publicatie beoogd in 2015 Afronding/publicatie verwacht in 2014 Doorlopend

Zakboekje Farmacotherapie Mobiele applicatie Zakboekje Farmacotherapie Overig Spoedboekje Standaardenboek Vertaling standaarden Handboek Diagnostische verrichtingen

Doorlopend; jaarlijkse publicatie bij NHG-congres Publicatie in 2014/2015

Indicatorenontwikkeling NHGDoc

Doorlopend Doorlopend

Implementatieproject polyfarmacie

Publicatie op website in 2014

Product Implementatie Doorlopend Doorlopend Doorlopend

29

4.Wetenschapsbeleid Onderwerp Kennislacunes

NHG-Wetenschapsdag

Activiteit Toetsen toepasbaarheid HARING format bij senior onderzoekers Inpassen van formuleren lacunes in procedure standaardontwikkeling Inhoudelijke organisatie i.s.m. LUMC

Commissie Wetenschappelijk Onderzoek (CWO) IOH-R -

Ondersteuning via secretariaatsvoorzieningen Secretariaat, inhoudelijke ondersteuning

Resultaat - Nieuwe format is positief geëvalueerd - Lacunes worden met standaard meegestuurd naar AC - NHG-wetenschapsdag vond plaats in Leiden met als titel ‘Resultaten, en dan?’ -

Maandelijkse vergaderingen, bestuurlijk overleg Vier vergaderingen

5. Implementatiematerialen Onderwerp/producten Focusgroepen

Activiteiten Spoedboekje Diabetes Atriumfibrilleren Beroerte Hoofdpijn Delier Eczeem Slaapproblemen

PIN

-

Buikpijn bij kinderen Prikkelbare darm Angst en Depressie 2 Acuut coronair syndroom Dementie PIN met subsidie Screening darmkanker met subsidie Soa met subsidie Overgang Fractuurpreventie Palliatieve zorg NHGdoc

Instructiefilmpjes

- Voetonderzoek bij diabetes mellitus - Herziening EAI - Koperspiraal - Enkelonderzoek, tape en brace Onderwijsmateriaal voor toetsgroepen - Maagklachten - Mictieklachten bij mannen - Soa - Schildklier - Urienweginfectie - Diabetes mellitus - Uitvoering PR rond Diabetes en Soa: eindverslag Protocollaire boeken - Diabetes mellitus - Bijna gereed GGZ - Bijna gereed Wondzorg - PID Astma en COPD - PID Ouderenzorg NHG-Standaarden voor praktijkassistenten Uitgave 2014

30

Webprogramma’s voor POH

Aandachtsgebied Chronische zorg

Aandachtsgebied Etnisch culturele diversiteit (ECD)

-

Algemeen

CVRM In samenwerking met IVM Chronsiche nierschade Hartfalen\Dementie Palliatieve esedatie Visiestuk probleeminventarisatie IZP (concept) Visiestuk zelfmanagement (concept) Samenwerking Vilans Kennisplein LAN over project uniforme instructie inhalatie Vragen intern over Risicometer, clusterbepalingen Vragen uit het veld over CVRM, ouderenzorg en keuzehulpen, Revisie en bespreking kwaliteitsnorm tolkengebruik Opstart en voortgang NHG-werkgroep etnisch-culturele en sociaal-economische gezondheidsverschillen (ECSEG) PID publicatie boek over ECSEG- handvatten voor de huisartspraktijk Deelname onderzoek voor gezondheidstaalgids van Takecareproject (EU project)

ECD-informatie aangeleverd tbv  PIN Palliatieve zorg  HAweb discussie over allochtonen en omgang ernstige ziektes  DM en Ramadan voor nieuwsbericht, R&W en patiëntenvoorlichting  Lage SES en CVRM (R&W)  PIN Dementie  Praktijkwijzer GGZ  Standaard pijn PIN DM  Pin Maagklachten  PIN Dermatologie  Herziening Standaard Urine-incontinentie  Standpunt Oncologie in de Huisartsenzorg - boekje CBO over eenvoudig communiceren bij diabetes - Projectaanvraag voor onderzoek naar zelfmanagement bij laaggeletterde diabetespatienten - UvA + verzoek samenwerking NHG - Projectaanvraag zelfmanagement laaggeletterde DM patienten Pharos + verzoek samenwerking bij implementatietraject - Medewerking projectaanvraag over hypertensie bij negroide ptn + budgetaanvraag voor productie e-learning en voorlichtingsfilmpjes door NHG - Beoordeling filmmateriaal voor website van ETV.nl (educatieve TV) - Overleg KNMP over samenwerking mbt diversiteit en therapietrouw bij laaggeletterden - Advies mbt onderzoek naar allochtonen en SEH, Paul Giessen - Inhoudelijke feed back gegeven op Take Care project van EUHealth Care Language Guide for Migrants - Productevaluatie afdeling Implementatie 2013/2014: Eindrapport - Afronding Project Implementaticoordinator: eindrapport,procesbeschrijvingen, formats. - Afstemming werkplannen met IVM

31

6. H&W en TPO Voor H&W zijn de volgende activiteiten zijn gerealiseerd. De nieuwe lay-out van de website is in lijn met de lay-out van de papieren versie van H&W. De homepage toont niet langer een statische inhoudsopgave per maand, maar biedt regelmatig nieuwe berichten. Op de website verschijnen driemaal per week nieuwsberichten op basis van voor de huisarts relevante onderzoeksartikelen uit de grote tijdschriften. Er zijn vier huisartsen geworven die ieder tweemaal per maand nieuwsberichten tegen een vaste vergoeding aanleveren. Ook redactieleden schrijven vijfmaal per maand een nieuwsbericht. Op de website verschijnt eenmaal per maand een fotoquiz. De nieuwe website, die in december is opgeleverd, heeft een twitterfontein waardoor de volgers (ca. 800) op de hoogte worden gehouden van het verschijnen van nieuwsberichten. Op de nieuwe website kunnen ingelogde lezers zonder filter reageren op artikelen in H&W. De werkzaamheden voor het aanbieden van alle artikelen in H&W vanaf 1957 zijn doorgeschoven naar 2014.

10.1. Algemene en Interne Zaken Onderwerp Productbegeleiding Huisstijl

Activiteit

Resultaten in 2013

Nagegaan zal worden of de NHG-huisstijl, waaronder het logo nog bij deze tijd past en of al dan niet aanpassingen nodig zijn.

Digitale uitgaven

Afstemming papier/digitaal. Dit blijft de aandacht houden en bij elk product wordt bekeken wat de beste verschijningsvorm is. Vanaf 1 januari 2013 is de nieuwe corporate website operationeel.

Er wordt nu gebruik gemaakt van foto’s op omslagen, folders etc. binnen de huisstijl. Verder op dit moment geen omvangrijke aanpassing van bijvoorbeeld het NHG-logo. Continu proces bij elk nieuw te verschijnen product.

Corporate website

HAweb

Verdere doorontwikkeling.

Thuisarts.nl

Verdere doorontwikkeling.

App Thuisarts.nl

Ontwikkelen Thuisarts.nl app

App Spoedboekje

Tegelijk met het Spoedboekje ontwikkelen

Nodige kleine verbeteringen zijn aangebracht. Nieuwe zoekmachine van Google is aangeschaft, ook te gebruiken voor Thuisarts.nl en HAweb. Implementatie loopt. Eerste oriëntatie t.a.v. aanpassingen in de winkel, waaronder betalen via Ideal zijn gestart. Heeft vanuit FZ/PAC nog al wat consequenties, worden eerst in kaart gebracht. O.a. het ontwikkelen van een forumfunctie zonder dat eerst een geroep aangemaakt hoeft te worden. De toegang voor de POH is operationeel. Aantal geplande filmpjes zijn gemaakt en toegevoegd. Gesproken tekst is toegevoegd. Net voor einde jaar app beschikbaar gekomen voor Apple-gebruikers. Begin 2014 zal snel gestart worden met de Android versie. Spoedboekje. Is zowel in papieren vorm als e-book bij NHG-Congres

32

gelanceerd. App Farmacotherapeutis ch zakboekje

Ontwikkelen App Farmacotherapeutisch zakboekje.

Moet ik naar de dokter app

Overname van Moet ik naar de dokter app van de makers Huisartsenpost Apeldoorn (Gert-Jo van Doornik).

CE- markering

CE-markering vereist voor NHG-producten.

Consultwijzer

Voortbestaan Consultwijzer.

DMS

Implementatie van een Document Management Systeem.

Wachtkamerschermen

Aanleveren content te gebruiken op wachtkamerschermen.

Visitatie

Operationeel maken van de visitatie.

Komt nog niet goed van de grond. Opdrachtgever is Ivo. Wie (deel)projectleiders? Kortom PID maken.

Een goede productkennis bij de medewerkers Interne zaken blijft een belangrijk punt. Te meer daar er verschillende verschijningsvormen zijn (papier en via website) en dat vragen van klanten daarover direct en goed beantwoord moeten worden.

Met ledenservice vindt regulier werkoverleg plaats met indien nodig overdracht van informatie over bepaalde producten.

Met medewerkers ledenadministratie bekijken hoe zij een actievere rol kunnen vervullen bij de verkoop van onze producten.

Meer breed is gekeken naar de werkwijze zowel onderling naar elkaar toe als de werkactiviteiten. Verschillende concrete acties zijn verdeeld onder de medewerkers om uit te werken. In juni en november zijn de resultaten met de betrokken medewerkers besproken en op basis daarvan is de werkwijze aangepast.

Interne zaken Productkennis

Actieve verkoop

Demo-versie met dezelfde look en feel als de standaarden app wordt in januari getest door ongeveer 7 medewerkers. Overeenkomst getekend waarbij het NHG de beschikking krijgt over de app om in te passen in Thuisarts.nl. Validatie onderzoek is gestart. Contacten, zonder concrete opvolging, met Noorwegen zijn gelegd over gebruik app en triagewijzer aldaar. NHG-Doc eind 2013 ingediend. T.a.v. kwaliteitssysteem ook een aantal procedures voor NHG. Wie is hiervoor de verantwoordelijke? T.a.v. NTS: bericht van de inspectie ontvangen dat certificering niet nodig is. Besloten in het MT te stoppen met de Consultwijzer. Forse investeringen nodig bij teruglopende omzet Het onderdeel cardiovasculair adviessysteem blijft wel uitgeleverd worden. Afronden quickwins gereed. In MT besloten de PID als omvangrijk project niet uit te voeren, alleen de knelpunten oplossen. In MT is een notitie hierover geaccordeerd. Acties worden in 2014 opgepakt. Richting op hoofdlijnen besproken en geaccordeerd in MT. PID volgt begin 2014.

33

CRM

Int. automatisering Videoconferencing

Mobiele telefoons CRM-upgrade

Overleg secties

Financieel

Bij de ledenadministratie en t.b.v. marketingactiviteiten is CRM goed geïmplementeerd. In 2012 is gestart met verder gebruik van CRM binnen het NHG. Dit zal in 2013 doorlopen.

Videoconferencing via Skype of ander systeem.

Nagaan of BlackBerry vervangen moet worden door ander, beter passend mobiel device. Upgrade CRM naar hogere versie. Of naar versie 2011 (uitloop vanuit 2012) of wachten op nieuwe latere versie. Opzetten van structureel overleg met afdelingen/ secties over wat niet goed loopt op automatisering gebied. Monitoren en bewaken van de kosten van de interne automatisering.

Onderling is weer een sfeer van vertrouwen en respect. De handleiding is afgerond. Systeem nu ’bevriezen’ en accent op verdere uitrol binnen het NHG. Implementatie van CRM bij de sectie A&S loopt. Afronding in 2013 is niet gelukt, voornamelijk door tijdgebrek bij de gebruikers. In begin 2014 wordt de uitrol in MT besproken. FaceTalk is aangeschaft en instructie is gegeven aan secretariaten. Medewerkers worden begin 2014 hierover actief geïnformeerd. Overgang naar iPhone is afgerond. Uitgevoerd.

Met Beleid, FZ&PAC en bij Implementatie is aangeschoven bij overleggen. Oppassen dat dit niet bij een eenmalige actie blijft. Op verschillende momenten door het jaar heen worden in samenwerking met PAC de werkelijke IT-kosten naast de begrote IT-kosten gezet.

10.1.1. Evenementen en prijzen Evenementen IOH-dagen

Locatie Landgoed Huize Bergen, Vught

Datum 28 en 29 maart 60 deelnemers

NHG-Voorjaarscongres Palliatieve zorg: de ultieme huisartsenzorg NHG-Wetenschapsdag

Boerderij Mereveld

23 mei 150 deelnemers

Leids Universitair Medisch Centrum Praag

14 juni 125 deelnemers

MECC Maastricht

22 november 2500 deelnemers

Domus Medica

6 juni

AMC

250 deelnemers

Nederlandse bijeenkomst WONCA World samen met de LHV NHG-Congres Help! een spoedgeval Invitational voor kaderhuisartsen over NHG-Meerjarenbeleidplan 2013-2017 Symposium De rol van de huisarts in de oncologische nazorg In opdracht van derden Triagecongres in opdracht van NTS NPA-Congres in opdracht van

26 juni 200 deelnemers

34

NPA Symposium PalHAG in opdracht van PAlHag Symposium voor kaderhuisartsen

Prijzen De Jan van Esprijs (jaarlijks)

Heert Dokterprijs

Casuïstiekprijs

Thelesphorusprijs

Wordt toegekend voor de beste presentatie van een ‘Critically Appraised Topic’ (CAT) gemaakt door een arts in opleiding tot specialist huisartsengeneeskunde. In 2013 uitgereikt aan Anna Wegman voor haar CAT “Kort tongriempje klieven bij borstvoedingsproblemen?” Voor het beste artikel verschenen in H&W. In 2013 uitgereikt aan Ferdinand Schreuder voor zijn artikel “Vitamine D bij pijn van het bewegingsapparaat” Voor de beste huisartsgeneeskundige gevalsbeschrijving of klinische les in H&W. In 2013 uitgereikt aan Rob van Kimmenaede voor zijn artikel “Eenzijdig vergrote tonsil” Voor het beste proefschrift in een bepaalde periode (van twee jaar). In 2013 uitgereikt aan Marieke Perry voor haar proefschrift “Development and evaluation of a dementia training programme for primary care”

10.2 Personeel, Opleiding & Organisatie (PO&O)

Onderwerp Loopbaanbeleid

PO&O administratie

PO&O advisering Werving en selectie Introductieprogramma

Exitgesprekken Casemanagement Verbetering gespreksformulieren

GPTW 3de meting Begeleiding R&W Organisatie

Loopbaanbegeleiding Coaching

Activiteiten en producten - Ontwikkelen beleid - Ontwikkeling van het vervolgtraject - Ontwikkeling MD programma - 654 mutaties verwerkt - Verzuimadministratie - Administratie werving en selectie/exit/introductie - Lief en leed - Structurele advisering van hoofden en teamleiders - 8 vacatures - Tweemaal per jaar intensieve kennismakingsronde met missie en waarden van het NHG voor nieuwe medewerkers - Zeven gesprekken - Één juridische procedure - Begeleiding terug naar het werk - Ontwerp - Bespreking met leidinggevenden - Verwerking input van leidinggevenden en medewerkers - Eindontwerp inclusief bespreking OR en MT - Voorbereiding en begeleiding - Beschrijving van de culture audit - Participatie in plan van aanpak - advisering - kernkwaliteiten ontworpen en in beleid gekaderd - organisatieplan voorbereid - 4 trajecten - 14 trajecten

Resultaten in 2013 Het beleid is ontwikkeld Het vervolgtraject is ontwikkeld Uitgevoerd en op orde

afgerond uitgevoerd

uitgevoerd uitgevoerd Het formulier is aangepast en verbeterd. Gebruik start in 2013

3de meting is uitgevoerd Culture audit is tijdig uitgevoerd Uitgevoerd Kernkwaliteiten zijn vastgesteld

3 afgerond afgerond

35

10. 3 FZ/PAC Onderwerp Grootboekadministratie

Activiteit - Verwerken van administratieve bescheiden in het grootboek

Inkoopfacturen

-

Cijfermatige controle en tijdig betalen

Verkoopfacturen

-

Controleren en opmaken facturen Incasso facturen

Urenregistratie

-

Controleren of uren tijdig zijn geschreven

Salarisadministratie Werkkostenregeling

-

Jaarrekeningen

-

Aangiften

-

Verwerken personeelsmutaties Verwerken declaraties Controleren of huidige manier van administreren conform wetgeving WKR is Samenstellen jaarrekeningen Vereniging NHG, Uitgeverij NHG BV, NPA BV en Stichting NTS Vennootschapsbelasting Omzetbelasting Loonbelasting IB 47

Planning en Control Begrotingen Managementrapportage

Advisering Compliance Administratieve organisatie

-

Totale en afdelingsbegrotingen Projectbegrotingen Afdelingsrapportage maken Analyseren afwijking t.o.v. begroting Bespreken met hoofden en teamleiders Financiële overzichten projecten Financiële overzichten activiteiten Per risicogebied wordt een overzicht gemaakt wet- en regelgeving en de interne procedures

Resultaten in 2013 De financiële administratie van NPA, NHG en Stichting zijn wekelijks bijgewerkt. Betalingen worden verricht binnen de betaalperiode. Aanmaningen komen alleen voor bij een dispuut. De facturen zijn iedere twee weken verstuurd. Incasso is wekelijks gedaan en debiteuren zijn maandelijks gemaand. Medewerkers zijn tijdig geïnformeerd. Urenstaten zijn tijdig verwerkt. Salarissen zijn tijdig en juist verwerkt en betaald. WKR is uitgevoerd conform voorschriften belastingdienst. De jaarrekeningen zijn goedgekeurd door de accountant en vastgesteld in de diverse gremia. De aangiften zijn tijdig en juist ingediend en betaald.

Begrotingen zijn tijdig en juist opgesteld. Maandelijks is de afdelingsrapportage gemaakt en besproken met de teamleiders. Maandelijks zijn de overzichten besproken met de teamleiders. Niet afgerond

36

Bijlage B: Gouvernance Raad van Toezicht/samenstelling en hoofdfuncties - Prof.dr. H.J.J.M. Berden, voorzitter Raad van Toezicht, voorzitter Raad van Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis, geboortedatum 8 september 1959. - Drs. P.L.M.L. Gruijters, lid Raad van Toezicht, huisarts, geboortedatum 24 november 1956. - Drs. S.C. van Norren, lid Raad van Toezicht, Plv. Regiomanager Grootbedrijfteam ZuidwestNederland Rabobank Rotterdam, geboortedatum 27 oktober 1971. - Prof.dr. E. Schadé, lid Raad van Toezicht, hoogleraar huisartsgeneeskunde, geboortedatum 9 maart 1947. - Mw. H.M.M. Vos, lid Raad van Toezicht, huisarts, geboortedatum 6 oktober 1972. De Raad van Toezicht De Raad kwam in 2013 vier keer bijeen op 27 maart, 27 mei, 18 september en 20 november Tussentijds vond vier keer overleg plaats tussen de voorzitter van de Raad van Toezicht en het NHGbestuur. Raad van Toezicht/nevenfuncties (relevant voor NHG): Berden, H.J.J.M. - Bestuurslid (voorzitter) van het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ) - Bestuurslid Forum Centrum voor Ethiek en Gezondheid (CEG) - Bestuurslid Nijmeegs Kenniscentrum Chronische Vermoeidheid (NKCV) - Bestuurslid (voorzitter) redactie Zorgmarkt, kwaliteitsmagazine dat nuance aanbrengt op het gebied marktwerking en ondernemerschap in de zorg - Deeltijds hoogleraar Tias Nimbas Business School van de Universiteit van Tilburg: leerstoel Organisation Development in Hospital Care - Diverse bestuursfuncties uit hoofde van huidige functie in het St. Elisabeth Ziekenhuis, waaronder waarnemend voorzitter bestuur Ronald McDonald Huis Tilburg, bestuurslid Brabant Medical School, auditor NIAZ Gruijters, P.L.M.L. - Lid Raad van Toezicht Archipel, Eindhoven - Lid Raad van Toezicht Diagnostiek voor u, Eindhoven - Lid Programmacommissie Alledaagse Ziekten ZonMw Schadé, E. - Em.Hoogleraar Huisartsgeneeskunde Universiteit van Amsterdam- Lid Raad van Toezicht Catharina Ziekenhuis, Eindhoven - Lid Gezondheidsraad - Voorzitter Gezondheidsraadcie's: Nevenbevindingen bij diagnostiek in de patientenzorg, Gespecialiseerde GGZ - Voorzitter Stuurgroep Zorgstandaard Kanker (NFK, KWF-Kankerbestrijding, IKNL) - Voorzitter Stuurgroep Ouderenzorg (KNMG) - Voorzitter Stuurgroep Kwaliteitsinformatie Mondzorg (IGZ). Van Norren, S.C. - Plv. Regiomanager Grootbedrijfteam Zuidwest Nederland Rabobank Rotterdam Vos, H.M.M. - Lid van de Vergadering van Afgevaardigden van de Beroepspensioenvereniging Huisartsen 37

- Arts-onderzoeker bij de afdeling Vrouwenstudies Medische Wetenschappen van het UMC St Radboud Nijmegen (onbezoldigd) Bestuur/directie - R.F. Dijkstra, huisarts, directeur/bestuursvoorzitter Managementteam - J.M.Blijham, afdeling Algemene en Interne zaken - W.J.C. de Graaff-Lammers CB, afdeling financiële zaken/Planning & Controle - J. Burgers, afdeling Richtlijnontwikkeling en Wetenschap - S. Maas, Afdeling Personeel, Organisatie en Opleiding - J. Eekhof, hoofdredacteur Huisarts en Wetenschap - I. Smeele, hoofd afdeling Implementatie (per 1 juni 2013) - M. Eijck, Interim hoofd afdeling Implementatie (van 1 juli 2013 tot 31 december 2013) Hoofd afdeling Beleid, Marketing en Communicatie

38

Autorisatiecommissie - J.N. Belo - P.J.E. Bindels - T.A. Gerritsen - M.G.A.A.M. Nijpels - T.C. Olde Hartman - R. Starmans - N.J. de Wit - S. Zwart Plaatsvervangende leden Autorisatiecommissie - W.J.J. Assendelft - M.J. Gieteling - M.E. Numans - E. Teunissen - Th.J. M. Verheij - J.C. Winters NHG-Adviesraad Standaarden - J.J.A.M. van Dongen - H. Eekhof - R.J. Hinloopen - G.M.H. Kramer - M.C.M. Loogman (secretaris/wetenschappelijk medewerker NHG) - M.H. Lunter - J.W.M. Muris - I van der Sar - D. Soeters - R. Starmans - S.M. van Vliet - W. Willems Commissie Wetenschappelijk Onderzoek - J. Dros (voorzitter) - F. Dekker - W. Verstappen - S.M. Labots-Vogelesang - W. Slort - J.C. van Keimpema - J.F. Hoekstra - W. Opstelten - W. Eizenga - P.A.J.Buis - H.J. Dijkstra - B. Kolnaar - W. Willems - L. Meijer - M. Valk - C.A. de Kock - K.M. van Asselt - G.A. Donker - A.C. van de Pol 39

-

M.F. Koningsveld-Kortekaas J.J. Oosterink A.M. de Vries-Moeselaar M. Sijbom S. Zijlstra A. Groot S.J.J. Claessen H. van den Dool B.W. Koes F.G. Schellevis

Redactiecommissie - B.D.L. Broekhuizen - L.E. Bröker-van Rens - J.W.L. Cals (e-redactielid) - J.A.H. Eekhof - M.J. Scherptong-Engbers (junior-redactielid) - W.E.M. Spinnewijn - Th.J.M. Verheij - J.C. van der Wouden Raad van Advies H&W - W.J.H.M. van den Bosch - M. Bruinsma - J.A.H. Eekhof - H.P.M. Festen (tot 1 februari 2013) - H. Jansen (vervanger H. Festen per 1 februari 2013) - M.F. Koningsveld-Kortekaas - H. van Maanen - J.M. Schellingerhout - A.W. Wind NHG-Verenigingsraad - J.Gussekloo, Leiden (voorzitter vanaf 1 januari 2012) - B. Sprij, Maassluit (vice-voorzitter vanaf 1 april 2012) - J. Belo, Katwijk - E. Boerlijst, Almere - M. Bruinsma, Roden - P. Dielissen, Nijmegen - J. Dopper, Vlaardingen - M. Eisen, Glimmen - F. Gunneweg, Ermelo - P. van Hasselt, Gieten - F. Hohman, Rotterdam - A. de Jonge, Amsterdam - I. van Ingen , Nijverdal - C. van Leeuwen, Emmen - GJ. Van Loenen, Henglo - M. de Meij, Amsterdam (tot novemver 2013) - J. Muris, Geulle 40

-

D. van Oord, Houten C. van der Pol, Gaanderen (vanaf juni 2013) E. Teunissen, Deventer H. Uijen, Holten R. Weersma, Haarlem/Amsterdam H. van Weert, Amsterdam

Adviseurs Verenigingsraad - M. Kruijer (tot 1 oktober 2013) - N. Kessels (vanaf 1 oktober 2013) - M. Stam (vanaf 1 november 2013) Werkgroep Vrouwen en Huisartsgeneeskunde - M. Bartelink - A. Berendsen - Y. Berger - A. Blankenstein - M. Buurman - K. Damen - M. Dees - J. Dekker - G. Donker - J. Dros - A. Dumont - M. Folkeringa - J. Gussekloo - E. de Hoon - H. van der Horst - E. Houwink - M. de Kleijn - A. Kramer - J. Labohm - T. Lagro - S. LoFoWong - S. Mol - M. Rebel-Volp - N. Scherpbier - J. Schulkes - H. Silvius - T. Slag - A. Tiessen - H. Vos - E. Waarsenburg - R. Weersma - M. Wieringa Werkgroep ADEPD -

H.M.J. Boesten S.O. Klapwijk-Strumphler H.M. Kole C. Smit J.P.M. Stroucken 41

-

H.E. van Werven J.T.A. Sloekers L.B. Braaksma R. Westerhof K.H. Njoo

Klankbordgroep HIS-Referentiemodel - R.G.A.M. Beumer - L. B. Braaksma (tot 1-6-2013) - C.J. In ’t Veld (vanaf 1-6-2013) - J. H. Levelink - A.E. Mol - P.J. Postema - R. van Leeuwen - E.H.C. Bastiaanssen - W.M. Borneman - R. Westerhof Werkgroep Tabel diagnostische bepalingen - H. Beekwilder - F. Guldemond - J.H. Levelink - J. Lindemans - A. Lucas - R. Hopstaken - F. van der Horst - M. Niessink - L. Smeets - C. Tombrock - M. van Wijk - E.H.C. Bastiaanssen - J.K.W. den Boer - H.P. Westerhof NHGDoc, College Datagebruik - L. van Rooyen, voorzitter - M. Eyck - A. van der Vinne - K. Kanters - E. Grosveld - T.R. van Althuis Werkgroep Inhoudelijke Afstemming - H. Levelink - R. van Leeuwen - B. Timmers - T.R. van Althuis

42

Werkgroep Bouwstenen Medicatieproces - R. Westerhof - L. Grandia - E.H.C. Bastiaanssen - M. Gilissen - T.R. van Althuis - E. Verheijen - H.P. Westerhof (adviseur) - K.H. Njoo (adviseur)

43

Bijlage C: Externe vertegenwoordiging (voordrachten en interviews) Bestuursvoorzitter - Interview voor de nieuwsbrief huisartsgeneeskunde UMC Utrecht, 1 februari. - Invitational conference Palliatieve Zorg/Start project, 20 februari, Eindhoven. - Interview Nieuwsuur over dopinggebruik, 21 februari. - Telefonisch interview KWF over onderzoek ‘ouderen & kanker’, 22 maart. - Spreker invitational conferece NHG-expergroepen over de Toekomstvisie, 3 april, Utrecht. - Spreker 13e Nationale Congres Recente ontwikkelingen in beleid, veld en onderzoek AWBZ en Wmo georganiseerd door UMC Utrecht, 5 april, Utrecht. - Interview “De Eerstelijns”over o.a. positie van de huisarts in de nieuwe structuren in de eerste lijn en bij het realiseren van zorg in de buurt, 16 mei. - Interview voor een uitgave CGS (College Geneeskundige Specialismen), 27 mei . - Spreker LINKH kwaliteitsdagen, 6 juni, Ermelo. - Interview Promedico over patiëntenportal, 21 augustus. - Opening POH-congres, 31 oktober, Lelystad. - Panel-lid onderwerp E-health tijdens Healthcare Information and Management Systems Society (HIMSS), 31 oktober, Amsterdam. - Interview voor Coincide inzake poortwachtersrol in het licht van de toekomstbestendige hoogwaardige gezondheidszorg, 2013 - Interview voor het blad mediator, 15 november. - Interview voor nieuwsbrief VHN inzake terugblik NHG-Congres, 25 november. - CVZ Debat “Kansen voor rechtvaardige keuzes in de zorg”, 2 december. - Interview Tijdschrift voor Praktijkondersteuners (TPO), 12 december. - Telefonisch interview voor VARA Kassa m.b.t. pijnstillers, 20 december. Avendonk, van, M.J.P. - Workshop CATwalk. NHG-Congres. Maastricht, 22 november. - Presentatie Development of the guideline ADHD in children and adolescents for general practitioners. WONCA. Praag, 25-29 juni. Ballieux, M.J.P., Haaren, van, K. (NHG) en Wieren, van, M. (RIVM) - Presentatie “Bevolkingsonderzoek darmkanker” voor doktersassistentes, Terug naar de schoolbanken, 15 maart . Ballieux, MJP. GP Damen, Z. GP, Burgers J. GP en Verduyn, M. pharmacist - Presentatie: "How to keep the medications of your elderly patients under control", Wonca Praag, juni. Bastiaanssen, E.H.C. - HL7 themadag, HIS-Referentiemodel, 3 oktober. Beijaert, R.P. - Colleges aan medisch studenten Universiteit Utrecht over preventie in de huisartsenzorg, Utrecht, 24 januari, 18 april, 3 oktober en 28 november. - Workshop 3e congres Bevolkingsonderzoek darmkanker, Utrecht, 11 maart. Bouma, M. - Developing and Implementing a Computerised Decision Support System for General Practice in the Netherlands [oral presentation]. G-I-N Conference, San Francisco, August 18-21, 2013. 44

-

Invitational conference NHGdoc. ‘Zorg voor de toekomst’ . Naar een zorgeloze toekomst. Oktober 2013.

Broek, van der, S. - Inleiding + workshop Kwaliteitsmanagement kaderopleiding BB, 22 maart. - Workshop Intern auditen voor ECT Tiel, 26 maart. - Workshop Indicatoren voor kaderopleiding BB, 13 juni. - Inleiding + workshop Kwaliteitsontwikkeling en indicatoren Kaderopleiding Beleid & beheer, 10 oktober. - Masterclass Grip op de krib voor Huisartsopleiders Huisartsopleiding Utrecht, 8 oktober. - Workshop Hoe meet je kwaliteit in de praktijk, NPA-congres, 3 oktober. - Scholing Kwaliteit & Veiligheid ism voor praktijkconsulenten, 26 september. - Deelname IGZ-congres, 20 juni. Burgers, J.S. - Implementatie en gebruik richtlijnen. Voorjaarsdagen KNMvD/GGL. Amsterdam, 19 april. - Toekomstvisie huisartsenzorg: modernisering naar menselijke maat. KNMG symposium: waarborgen van kwaliteit van gezondheidszorg in de toekomst, verbijzonderd naar de Zeeuwse situatie. Goes, 8 februari. - Richtlijn ‘Polyfarmacie bij ouderen’. ZonMw Congres Goed Gebruik Geneesmiddelen 2013 [ZonMw Pareluitreiking]. De Fabrique Utrecht/Maarssen, 31 januari. - Using Computerized Decision Support Systems to Improve the Uptake of Guidelines: Perspectives from Different Countries [panel session]. G-I-N Conference, San Francisco, August 18-21. - Developing and Implementing a Computerised Decision Support System for General Practice in the Netherlands [oral presentation]. G-I-N Conference, San Francisco, August 18-21. - RTL Nieuws 19.30 uur. Overbezorgde ouders zetten huisarts onder druk. 5 oktober. http://www.rtlnieuws.nl/nieuws/binnenland/overbezorgde-ouders-zetten-huisarts-onder-druk. - NOS Acht uur Journaal. Richtlijn medicijnen vaak genegeerd (interviews met onder andere Frits Rosendaal, Jako Burgers), 31 maart 2013. http://nos.nl/artikel/490628-richtlijn-medicijnen-vaakgenegeerd.html. - Tros Radar. Medicijnencheck (interviews met Ruud Coolen, Arno Heltzel, Jako Burgers), 7 januari. http://www.trosradar.nl/uitzending/archief/detail/aflevering/07-012013/medicijnencheck/?p=1. Damen-van Beek, Z - Schriftelijke en telefonische input artikel Slaapmiddelen/benzodiazepinen. Volkskrant Magazine. December 2013. Drenthen, A.J.M. - Presentatie, Conferentie PreventieConsult, Nivel Utrecht, 4 februari. - Colleges aan medisch studenten Universiteit Utrecht, 21 februari, 16 mei, 25 juli, 22 augustus. - Workshop PreventieConsult, Nationaal Congres Volksgezondheid, Wageningen, 4 april. - College Thuisarts aan studenten Vakgroep Taal en Communicatie, Universiteit Utrecht, 6 mei. - Workshop Prevention of CVD in general practice in Europe: a EUROPREV, Praag, 27 juni. - Presentatie ‘Detection of people with high risk on cardiometabolic disease and COPD: the Preventive Health Check in Dutch General practice’, Praag, 27 juni. - Presentatie ‘Detection of people with high risk on cardiometabolic disease and COPD: the Preventive Health Check in Dutch General practice’, Praag, 28 juni. - Presentatie ‘Prevention of CVD in general practice in The Netherlands: from guidelines to implementation, WHO-conference, “Together for Health!, Ljubljana, Slovenië, 7 en 8 oktober. - Voorzitter middagprogramma, Netwerkbijeenkomst Shared decision making, 17 oktober. - Presentatie boek Ruimte voor regie (co-auteur), Congres Kwaliteit in Zorg, 6 november.

45

Duivenboden, van, J.L. - Chronische Zorg Tweedaagse SBOH, plenaire voordracht e-health. - NHG Wetenschapsdag, workshop implementatie, juni 2013. - Scholing kaderhuisartsen COPD, sessie ketenzorg & ICT, februari 2013. Eizenga, W. - Buikpijn bij kinderen. Huisartsendag UMCU. Utrecht, 17 mei. - Workshop Het potentieel bedreigde kind. NHG-Congres. Maastricht, 22 november. - Herziening NHG-Standaard Psoriasis, Interview: Psoriasis (tweemaandelijks magazine van de Psoriasis Vereniging Nederland (PVN)). Juni 2013. Haaren, van, K.M.A. - Presentatie over het PreventieConsult module COPD, CaHag Netwerkdag, Utrecht, 24 januari. - Presentatie over het PreventieConsult module COPD, NHG-Wetenschapsdag,, 14 juni. - Presentatie over het nieuwe bevolkingsonderzoek naar darmkanker, Scholing voor doktersassistentes “ terug naar de schoolbank”, 16 maart. - Colleges aan medisch studenten universiteit Utrecht: preventie in de huisartsenzorg, 21 maart en 27 juni. Hielkema, C.M.J. - How are we feeling today? The sensitivity of a literature search filter for patients’ values and preferences. G-I-N conference 2013. San Francisco, 18-21 augustus. Janssen, P.G.H. - In: Webcast Medicijnbalans ‘Laat kostenaspect bij behandeling diabetes type 2 meewegen’, een discussie met prof.dr. Joost Hoekstra, internist bij het AMC. IVM. December 2013. Jong, De, E. - Interview: Stalenhoef A. Communicatievaardigheden en de patiëntenmix van aiossen. Huisarts Wet 2013;56(4):184-6. Koch, L. en Ballieux, M. - Workshop Preferred place of death, ethical issues around wishes of patients. To give insight how to deal with wishes of terminally sick patients regarding their death and how “Moral Deliberation” can help to reflect on ethical end-of-life decisions, Wonca Praag, juni 2013. Kurver, M.J. - Publicatie NHG-Standaard Anticonceptie - Interview: radioprogramma Argos. 16 maart. - Interview: Volkskrant. Publicatie: 27 november. Kijser, M. - Nascholing Buikpijn bij kinderen, in het kader van de Stip-cursus (standaard in de praktijk) , als moderant en docent, 13 mei 2013, 1e Lijn Amsterdam, Amsterdam. - Nascholing Buikpijn bij kinderen, in het kader van de Stip-cursus (standaard in de praktijk) als moderant en docent, 28 mei 2013, DOKh Noord-Hollandse Praktijkdag, Schagen. Lennep, van, M.J. - Standhouder Thuisarts.nl, Digitale Zorg Event, Utrecht, 21 juni. - Deelname presentaties en workshop, Symposium Alliantie Gezondheidsvaardigheden, CBO, Utrecht, 4 juli.

46

Jagt , van der, E.J. - Supervisorendag, 12 april. - LHOV Lustrumcongres Rotterdam, 18 april. - LINKh dag, 6 juni 2013: workshop over onafhankelijke nascholing. - Wetenschapsdag LUMC, 14 juni. - EKC-dag WDH Midden Nederland, 19 september : workshop over meerwaarde van de EKC. - Symposium Performance KNAW, 23 september . - Symposium Dialoog, Nijmegen, 8 oktober . - Congres POH GGZ, 14 november : workshop SOLK. - Interview voor het blad “De Doktersassistent”, september 2013: Groeien in je vak dankzij intervisie. Jansen , M.L. - Workshop 2x Effectief nascholen in de toetsgroep op Startersdag op 5 oktober . Jansen, P.J. - Standhouder Thuisarts.nl, Digitale Zorg Event, Utrecht, 21 juni. Njoo, K.H. - Workshop ADEPD EZD Congres 2013. Oosterberg, E. - Interview met journaliste (van de Persdienst) voor bijdrage aan artikel ‘Zonder tolken verslechtert de zorg’ (geplaatst in meerdere regionale dagbladen). - Beantwoorden vraag journaliste Persdienst over huisartsenbezoek tijdens Ramadan. - Invitational Conference Diversiteit en Gezondheid van ZonMW in den Haag. - Bijeenkomst over de Health Communicator (met Hans Nederhof). - Deelname lanceringsbijeenkomst handreiking patientenparticipatie van migranten in de gezondheidszorg Pharos/CBO. - Telefonisch interview voor studie Vilans-Kenniscentrum langdurige zorg, over zelfmanagement bij laaggeletterden. - Uitreiking Nationale alfabetiseringsprijs van de Stichting Lezen en Schrijven in verband met de nominatie van het project Begrijp je Lichaam. - Deelname onderzoek voor gezondheidstaalgids van Takecare-project van EU en inhoudelijke feedback gegeven op Health Care Language Guide for Migrants. Opstelten, W. - Het varicella-zostervirus: van Pickles tot Takahashi. NIVEL-huisartsendag, Utrecht, 12 januari. - Van evidence naar richtlijn: de NHG-Standaarden. Evidence-based Medicine in de klinische praktijk (Dutch Cochrane Center). Amsterdam, 1 februari. - Van evidence naar richtlijn: de NHG-Standaarden. CWO weekend, Oegstgeest 22 maart. - Van evidence naar NHG-Standaard: het wegen van bewijs. Wetenschapsdag huisartsenopleiding Universiteit Utrecht. Zeist, 21 mei. - In: Webcast Medicijnbalans ‘Experts over plaats van NOAC’s in de huisartsenpraktijk’, een discussie met prof.dr. F. Verheugt, cardioloog. IVM. September 2013. - In: Medicijnjournaal over de herziene NHG-Standaard Atriumfibrilleren. IVM. September 2013. Pigmans ,V - Presentatie Implementeren: wat doet het NHG , voor Vereniging van Anaesthesiologie. 28 januari .

Spelberg, B. - Presentatie Digitale patientenvoorlichting tijdens MedNed congres, 10 oktober. - Workshop 2x Effectief nascholen in de toetsgroep op Startersdag op 5 oktober.

47

- Workshop Implementatie Zorgstandaard: Tips en trucs; tijdens congres Platform Vitale Vaten 10 december. Sijbom, M. - Online nascholing: Bespreekbaar maken van alcoholgebruik van de patient. Medisch contact TV. Herziening NHG-Standaard Schildklieraandoeningen - Interview: NIV en NHG actualiseren richtlijnen voor schildklierfunctiestoornissen. Endocrinologie 2013;3. Tolsma, L. - Workshop werken met het individueel zorgplan, congres Vitale Vaten, 10 december - Interview ZN journaal Dementie project met Achmea 18 september Vries, de, C.J.H. - Voorzitter van de postersessie Zorgorganisatie en Vrouwengeneeskunde. NHG-Wetenschapsdag. LUMC. Leiden, 14 juni. Weele, van der, G.M. - Kanker, ouderen en de huisarts; de rol van de huisarts in de zorgketen & knelpunten. Meeting of Minds. KWF. Utrecht. 22 juni. - Kanker en kwaliteit van zorg; het perspectief van de huisarts (duopresentatie met Lisenka van Loon, NFK). DICA-congres. DICA. Amsterdam. 24 juni. - Herziene NHG-Standaard Urineweginfecties. FTO-bijeenkomst. Huisartsen en apothekers praktijken Korte Akkeren, Goverwelle en Calendula. Gouda. 12 november . Wiersma, Tj: - Richtlijnen in de diergeneeskunde, bedreigend voor de professionele autonomie? Congres Ned Ver voor Diergeneeskunde. Nieuwegein, 4 oktober.

48

Bijlage C: Externe Vertegenwoordiging (werk-/project-/stuur-/taakgroepen) Bestuursvoorzitter: Directeur NHG-Uitgeverij BV. Lid Bestuurlijk Overleg Preventieconsult. Lid NHG-Congrescommissie. Lid CHO. Lid Dagelijks Bestuur Platform Vitale Vaten. Lid Interfacultair Overleg Huisartsgeneeskunde (IOH). Lid Stuurgroep HAWeb. Lid Stuurgroep LINH. Lid Stuurgroep NHGDoc fase III. Lid Stuurgroep Visitatie. Lid Stuurgroep Zelfzorg Ondersteund! Lid Wetenschapscommissie wetenschapsdag NHG. Lid Wonca Europe Council. Lid Wonca World Council. Lid Zorgpoort. Voorzitter ZonMw Commissie Huisartsgeneeskunde en Ouderengeneeskunde. Althuis, van, T.R. - LOK, stuurgroep datamanagement. - LHV, BAC-ICT. - EZD Congrescommissie. - Nictiz, Klankbordgroep generieke overdrachtgegevens. - Nictiz, klankbordgroep WDH. - Nictiz, klankbordgroep EMD en ICA. - Nictiz, PAC e-Spoed. - Taskforce Regieraad over CCD/CCR. - KNMG werkgroep richtlijn elektronisch voorschrijven. - NEN, werkgroep toegang patiëntgegevens. - Werkgroep kernsets cardiometabool, samenwerking onder regie van NDF, LAN, PlVV.. VZVZ expertpanel ketenzorg. Avendonk, van, MJP - Agendaraad Netwerk Kwaliteitsontwikkeling. GGZ. Bastiaanssen, E.H.C. - Z-Index, Werkgroep Techniek. - Z-Index, Gebruikersraad NedHIS (voorheen werkgroep NedHIS, Z-Index, KNMP, NHG Medicatiebewaking). - Kenniscentrum voor Ketenzorg, Stuurgroep generiek individueel zorgplan. Buiting, C.I.C.M. - NEN, werkgroep toegang patiëntgegevens. Beijaert, R.P.H. - RIVM Werkgroep Communicatie & Deskundigheidsbevordering Bevolkingsonderzoek Darmkanker.

49

-

RIVM Werkgroep Communicatie & Deskundigheidsbevordering Bevolkingsonderzoek Baarmoederhalskanker.

Bouma, M. - Stuurgroep monitor voorschrijfgedrag IVM. - Ketenindicatorenoverleg. - Werkgroep indicatoren LAN. - Projectgroep Evaluatieonderzoek NHG-Doc . - Werkgroep indicatoren diagnostiek en verwijzing (ZN). Broek, van den S.  Werkgroep Kwaliteit, Vereniging Huisartsenposten Nederland.  Projectbegeleiding Accreditering Huisartsopleiders, ondersteuning kwaliteitsontwikkeling Huisartsopleiding Utrecht.  Project Sluiten lab-diagnostische cirkel.  Project Informatiemarkt Achmea ivm Achmea Praktijk Status.  Stuurgroep monitor voorschrijfgedrag IVM.  Projectgroep VIM-digitaal (CMR) + themaweek.  Werkgroep Uitvoeringskader Bevolkingsonderzoek Baarmoederhalskanker en Borstkanker RIVM.  Werkgroep Richtlijn Infectiepreventie.  Klankbordgroep Kwaliteit – Inzicht in de praktijk (LHV Midden-Nederland).  Basis-projectgroep Ketenbrede kwaliteitsindicatoren Acute Zorg.  Klankbordgroep Evaluatieonderzoek NHG-Doc.  Werkgroep KNMG – goed gebruik geneesmiddelen kwetsbare ouderen.  Klankbordgroep Transmurale VIM (UMCU). Burgers, J.S. - Voorzitter organisatiecomité Annual G-I-N Conference 2015, Amsterdam. - Voorzitter Commissie Zorgstandaard en Richtlijnen Nederlandse Diabetes Federatie. - Adviserend lid Kwartiersmakersgroep Kamer Mondzorg, voorgedragen door de universiteiten (UMCG, RUN, Acta). Damen, Z. - Lid praktijkcommissie CBG. CBG. - Lid expertgroep Medisch Farmaceutische Beslisregels. KMNP. Drenthen, A.J.M. - Begeleidingscommissie Pilot PreventieConsult, NVAB. - Adviescommissie Preventie in de zorg, Volksgezondheids Toekomst Verkenningen (VTV) RIVM. - Partnership Implementatie Leefstijladvies (PIL). - Werkgroep Deskundigingsbevordering Griep, SNGP. - Werkgroep Communicatie en Voorlichting Bevolkingsonderzoek Darmkanker RIVM (plv. Roy Beijaert). - Landelijke Commissie Bevolkingsonderzoek Darmkanker (Plaatsvervanger Niek de Wit). - KNMG-werkgroep Implementatie Richtlijn Preventief Medisch Onderzoek. - Stuurgroep partnership Vroegsignalering Alcohol. - Federatie Ned. Public Health Federatie. - Alliantie Rookvrij. - Dagelijks Bestuur Platform Gedeelde Besluitvorming. - Werkgroep Diagnosetechnologie HVZ. - Bestuurlijk Overleg PreventieConsult. - Begeleidingscommissie ZonMW onderzoek ‘Versterk je enkel’app Veiligheid.nl. 50

-

Platform Vitale Vaten. Bijeenkomst Europrev Network. Programmacommissie FH, RIVM.

Duivenboden, van, J.L. - OZIS, Technische Commissie. - Nictiz, platform eHealth. Gunst, van, G. - Toetsingscommissie van VHN/ Ineen. Haaren, van, K.M.A. - RIVM Programmacommissie Bevolkingsonderzoek Baarmoederhalskanker. - RIVM Werkgroep Deskundigheidsbevordering Bevolkingsonderzoek Baarmoederhalskanker. - RIVM Werkgroep Deskundigheidsbevordering Bevolkingsonderzoek Darmkanker. - RIVM Werkgroep Communicatie NPG. Hennepe, te, L.S. - Project De patiënt als informatiedrager van de VSOP. - Universiteit Utrecht. Vakgroep Nederlands cursus Instrueren en Overtuigen. - RIVM Folder Jaarlijkse griepprik. - RIVM Voorlichtingsmateriaal Bevolkingsonderzoek Darmkanker. Jongh, de, E - Lid Werkgroep voor Farmacotherapie en Geneesmiddelinformatie. KNMP. Jagt, van der E.J. - Platform Medisch Leiderschap, 4 vergaderingen per jaar, te Utrecht. - Nederlandse Vereniging voor medisch Onderwijs, werkgroep Professioneel Gedrag, 4 bijeenkomsten per jaar bij diverse medische faculteiten. - Adviseur opleidingscommissies NHG Kaderopleidingen. - Adviseur Bestuur Coaches voor Medici. Jansen M.L. - Commissie Startersdag van de LHV, vergaderd op 8 april. - Congrescommissie NHG-Voorjaarscongres Levenseinde en dood. Kuijpers, T. - GRADE Working Group. - Werkgroep GRADE_NL. - Evidence Tables Working Group (ETWG). Kurver, M.J. - Lid richtlijnwerkgroep Anticonceptie. NVOG. Lennep, van, M.J. - RIVM werkgroep Folder Zwangerl - RIVM werkgroep Voorlichting en Deskundigheidsbevordering Prenatale screening Down/SEO. Loogman, M. - Secretaris NAS. Njoo, K.H. - LHV-ZN, werkgroep variabilisering. 51

-

EZD Congrescommissie. Nictiz programma adviescommissie EMD plus. Nictiz projectgroep Extramurale medicatieprocessen. Nictiz projectgroep Contra-indicaties en classificaties.

Oosterberg, E. - Oprichting NHG-Werkgroep Diversiteit en global health (DIGH) in samenwerking met Pharos, met participatie van WIGH, Huisartsopleidingen, LOVAH, Stichting Sanitas, AMAN, LHV en Achterstandsfondsen . - Interstavendagen huisartsenopleidingen over oudere migranten. - Adviescommissie Somatische zorg migranten- Pharos. - Lid van Redactieraad website huisarts-migrant.nl (Pharos). - Lid van begeleidingscommissie onderzoeksproject Onzichtbare pijn (SOLK), Pharos. - Lid van werkgroep Kwaliteitsnorm tolkgebruik. Opstelten, W. - Lid wetenschapscommissie. LINH. - Lid van de commissie ‘Nevenbevindingen bij diagnostisch onderzoek in de klinische praktijk’. Gezondheidsraad. - Lid Outbreak Management Team Mazelen. RIVM. - Lid Wetenschappelijke Adviesraad Commissie Geneesmiddelen. CVZ. Spelberg, B. - Stuurgroep Kwaliteit Huisartsenzorg (5 vergaderingen per jaar). - Vertegenwoordiging NHG bij Accreditatie Overleg KNMG (2 vergaderingen per jaar). - LINKh (3 vergaderingen/jaar). - Raad van toezicht Accreditatiebureau Cluster 1 (2 vergaderingen per jaar). - Lid congrescommissie Platform Vitale Vaten. Sijbom, M. - Werkgroep deskundigheidsbevordering hielprik. RIVM. - Werkgroep programma commissie neonatale hielprikscreening. RIVM. - Webredactie website Huisarts en Genetica. Tolsma, L. - Denktank Diagnose Zorginnovatie ouderenzorg, Bebright/Rabodank Venrooij, van. M. - Stuurgroep COMPARE! Project van Radboud Universiteit inzake competenties van hulpverleners m.b.t. palliatieve zorg. - Beoordelingscommissie ZonMW ingediende subisieaanvragen goede voorbeelden palliatieve zorg. Verburg, A.F.E. - Adviescommissie Doorontwikkeling kwaliteitsregistratie CVA-keten. Kennisnetwerk CVA Nederland. - Lid werkgroep Multidisciplinaire richtlijn Beroerte. Kennisinstituut van Medisch Specialisten. Verduijn, M.M. - Lid wetenschappelijke adviesraad. Ephor. - Lid Wetenschappelijke Adviesraad Farmacotherapeutisch Kompas. CVZ. - Agendalid praktijkgroep. College ter Beoordeling der Geneesmiddelen. - Lid Centrale Medicatie-incidenten Registratie (CMR). WINAp/LHV. - Lid redactiebureau Geneesmiddelenbulletin. Gebu. - Overleg over geneesmiddelen en verwante zaken, met KNMG, LHV en OMS. GMO. 52

-

-

Lid werkgroep Polyfarmacie. IGZ. Lid werkgroep Geneesmiddelen bij verminderde nierfunctie. KNMP. Werkgroep Contra Indicaties. Nictiz. Lid Nederlands kinderformularium. NKFK. Lid Platform Borstvoeding. Lid Platform Polyfarmacie, met KNMP, NPCF, Kwaliteitsinstituut, NVOG, OMS en IVM. Lid Stuurgroep therapietrouw, met Nefarma, Bogin, Bgpharma (groothandels), VWS, ZonMw, KNMP, apotheekketen ASKA, NVZA en NVPF (poliklinische apotheken), LHV/apotheekhoudende afdeling, OMS, ZN, ONVZ, Achmea NPCF, Consumentenbond, LVG (Landelijke Vereniging Georganiseerde eerstelijn), ZonMw, IVM. Overleg aanpassing uitvoeringsregeling geneesmiddelwet wat betreft communicatie reden van voorschrijven en labwaarden, met VWS, KNMP, KNMG, OMS, LHV en NHG. Overleg anticonceptiva en tromboserisico, met VWS, LAREB, NVOG en NHG.

Verlee, E. - Lid werkgroep Multidisciplinaire Richtlijn Seksueel Overdraagbare Aandoeningen voor de 2e Lijn. NVDV. Vries, de, C.J.H. - Secretaris Autorisatie Commissie vanaf september 2011. - Lid werkgroep Multidisciplinaire Richtlijn Constitutioneel eczeem. NVDV. Vries, de, L - Lid werkgroep Multidisciplinaire Richtlijn Anticiperende besluitvorming over reanimatie bij kwetsbare ouderen. Verenso. - Afgevaardigde bij Algemene ledenvergaderingen van de Federatie Medisch Coördinerende Centra. NIVEL. Vrieze, H.A. - RIVM Werkgroep Deskundigheidsbevordering NPG, SNPG. - RIVM Werkgroep Communicatie NPG. - Programmacommissie Griep, RIVM. - Testversie e-learning module NPG, TinQwise. Vriezen, J.A. - Lid stuurgroep Multidisciplinaire Richtlijn Aniticiperende besluitvorming over reanimatie bij kwetsbare ouderen. Verenso. - Lid stuurgroep LESA Anticiperende besluitvorming over reanimatie bij kwetsbare ouderen. Weele, van der, G.M. - Lid werkgroep Zelfmanagement Zorgstandaard Kanker. NFK. - Lid werkgroep Zorgstandaard Erfelijke borst- en eierstokkanker. BVN. - Lid werkgroep NHG-Standpunt Oncologische zorg in de huisartsenpraktijk. NHG. Westerhof, H.P. - NEN/KNMP werkgroep doseerinstructies. - Nictiz, Stuurgroep Semantische standaard e-Lab. - Nictiz, Werkgroep 1 Semantische standaard e-Lab. Westerhof, R. - Nictiz, Medicatie Expertpanel. Wiersma, Tj. - Lid Centraal Orgaan voor prenatale en perinatale screening. 53

-

Lid Commissie Kwaliteit en Capaciteit Darmkankerscreening. Centrum voor Bevolkingsonderzoek RIVM.

Wittenberg, J. - My AGREE PLUS User Development Group. My AGREE PLUS Platform. - Lid klankbordgroep Richtlijnendatabase.nl. Orde van Medisch Specialisten.

54

Bijlage C: Publicaties Nationaal - Arts D, Stirbu-Wagner I, Opstelten W. CHA2DS2-VASc: complexe score, eenvoudig in de praktijk. Huisarts Wet 2013;56:402. - Van Bergen JEAM, Dekker JH, Boeke AJP, Kronenberg EHA, Van der Spruit R, Burgers, JS, - Beusemans GHMI, Van Noortwijk-Bonga HGC, Risseeuw NJ, Tjon-A-Tsien MRS, Verstappen WHJM, Burgers JS, Wiersma Tj, Verburg AFE. NHG-Standaard Beroerte. Huisarts Wet 2013;56(12):626-38. - Blanker MH, Breed SA, Van der Heide WK, Norg RJC, De Vries A, Wolters RJ, Van den Donk M, Burgers JS, Opstelten W, Klomp MA. NHG-Standaard Mictieklachten bij mannen. Huisarts Wet 2013(3):56:114-22. - Blanker MH, Klomp MA, Van den Donk M, Van der Heide WK, Opstelten W, Burger JS. Samenvatting van de NHG-Standaard ‘Mictieklachten bij mannen’. Ned Tijdschr Geneeskd 2013;157(18):A6178. - Blanker MH, Stirbu-Wagner I, Opstelten W. Medicamenteus beleid bij mannen met mictieklachten. Huisarts Wet 2013;56:129. - Bouma M, Verlee E. NHG-Standaard Het soa-consult (eerste herziening). Huisarts Wet 2013;56(9):450-463. - Bouma M, Burgers JS, Geijer RMM, Opstelten W, Verduijn MM, Wiersma Tj. (red.): NHGStandaarden voor de huisarts 2013, delen I en II. Houten: Bohn Stafleu van Loghum 2013. (ISBN 9789031394135). - Bouma M, Rutten FH, Wiersma T, Burgers JS. Samenvatting van de NHG-Standaard ‘Acuut coronair syndroom’. Ned Tijdschr Geneeskd 2013;157:A6006. - Burgers JS. Arbitraire keuzes bij richtlijnontwikkeling. Huisarts Wet 2013;56:510-11. - Burgers JS, Assendelft WJJ, Van Everdingen JJE. Evidence-based richtlijnen. In: Scholten RJPM, Offringa M, Assendelft WJJ (red). Inleiding in evidence-based medicine. Klinisch handelen gebaseerd op bewijsmateriaal. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum. 2013. (ISBN 9789031399031). - Burgers JS, Fleuren MAH, Lugtenberg M, Hulshof CTJ. Evaluatie van de toepassing van richtlijnen: 293-302. In: Van Everdingen JJE, Dreesens D, Burgers JS, Swinkels JA, Van der Weijden T, Van Barneveld TA (red). Evidence-based richtlijnontwikkeling. Een leidraad voor de praktijk (tweede druk). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2013. (ISBN 9789031342099). - Burgers JS, Smolders M, Van der Weijden T, Davis D. Clinical guidelines as a tool for implementing change in patient care: 91-113. In: Grol R, Wensing M, Eccles M, Davis D. Improving patient care. The implementation of change in clinical practice. London: John Wiley & Sons. 2013. (ISBN 9780470673386). - Damen Z, De Jongh E, Draijer LW, Verduijn MM. Farmacotherapie voor de huisarts 2013. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2013. (ISBN 9789031394173). - Damen-van Beek Z. NHG-Standaard ‘Schildklieraandoeningen’. Gebu 2013;47(10):120-1. - Damen-van Beek Z. NHG-Standaard ‘Maagklachten’. Gebu 2013;47(5):59-60. - Damen-van Beek Z. NHG-Standaard ‘Urineweginfecties’. Gebu 2013;47(8):97-8. - Damen-van Beek Z, Van Eijk MEC. Beïnvloeding door farmaceutische bedrijven. Huisarts Wet 2013;56(4):166-9. - Damen-van Beek Z. Tolerantie voor benzodiazepin. Huisarts Wet 2013;56(8):367. - Deurenberg HWJ, Wessels ME, Hielkema CMJ. Zoeken van informatie. In: Everdingen JJE, Dreesens DHH, Burgers JS, Swinkels JA, Van Barneveld TA, Van der Weijden T, redactie. Handboek evidence-based richtlijnontwikkeling: een leidraad voor de praktijk. Houten: Bohn Stafleu van Loghum; 2014:99-109. - Van Doorn-Klomberg AL, Braspenning JC, Feskens RC, Bouma M, Campbell SM, Reeves D. Precision of individual and composite performance scores: the ideal number of indicators in an indicator set. Med Care 2013;51:115-21. - AJM Drenthen. Preventie van hart- en vaatziekten: van reactief naar pro-actief cardiovasculair risicomanagemnt. Bijblijven, Tijdschrift Praktische Huisartsgeneeskunde, 2013-5: 7-14. 55

- AJM Drenthen. Het PreventieConsult Cardiometabool risico 2 jaar na de start. DNO Nieuws, november 2013, jrg. 15, 12-14. - Van Duivenboden, J.L. “‘Je medische dossier in de digitale kluis”, Blog, Digitale Zorg Gids, 24-52013 “All others must have data”, Blog, Digitale Zorg Gids - Erjavec Z, Burgers JS, Vermeulen H. Structuur en opbouw van de tekst: 139-148. In: Van Everdingen JJE, Dreesens D, Burgers JS, Swinkels JA, Van der Weijden T, Van Barneveld TA (red). Evidence-based richtlijnontwikkeling. Een leidraad voor de praktijk (tweede druk). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2013. (ISBN 9789031342099). - Van der Jagt, E.J. , Bijblijven, april 2013: ‘De Duiventil’; feedback op de HAP - De Jong J, Van Dijk N. Randomised Controlled Trial. Huisarts Wet. 2013;56(8):391. - De Jongh E, Numans ME, De Wit NJ, Heemstra-Borst CG, Geijer RM, Burgers JS. Samenvatting van de NHG-Standaard ‘Maagklachten’. Ned Tijdschr Geneeskd. 2013;157(22):A6101. - De Jongh E (lid Werkgroep voor Farmacotherapie en Geneesmiddelinformatie). Interacties. In: Informatorium Medicamentorum 2013. Den Haag: KNMP, 2013. - Kremer L, Burgers JS, Tuut M. Criteria voor goede richtlijnen: 19-24. In: Van Everdingen JJE, Dreesens D, Burgers JS, Swinkels JA, Van der Weijden T, Van Barneveld TA (red). Evidencebased richtlijnontwikkeling. Een leidraad voor de praktijk (tweede druk). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2013. (ISBN 9789031342099). - Kuijpers T, Niël-Weise B, Langendam M, Scholten RJPM. Beoordelen en graderen van wetenschappelijk bewijs. In: Van Everdingen JJE et al. (red.). Handboek evidence-based richtlijnontwikkeling (2e druk). Houten: Bohn Stafleu van Loghum. 2013. (ISBN 9789036802666). - Van der Jagt, E.J. , Bijblijven, april 2013: ‘De Duiventil’; feedback op de HAP - Van Lieshout J, Felix-Schollaart B, Bolsius EJM, Boer AM, Burgers JS, Bouma M, Sijbom M. NHG-Standaard Schildklieraandoeningen (tweede herziening). Huisarts Wet 2013;56(7):320-30. - Lucassen W, Opstelten W. Atriumfibrilleren. Bijblijven 2013;8:56-68. - JA Mulder, AJM Drenthen, AMC Horemans. Patiëntenvoorlichting in aansluiting op richtlijnontwikkeling. In: JJE van Everdingen, DHH Dreesens, JS Burgers et al: Handboek Evidence-based richtlijnontwikkeling; een leidraad voor de praktijk. Bohn Stafleu van Loghum, 2014; 251-261. - Van den Muijsenbergh M, Oosterberg E. Patëntgericht én cultureel competent: goede zorg voor allochtone patiënten veries specifieke competenties. Ned Tijdschr Geneeskd. 2013;157:A5612. - NHG-werkgroep Atriumfibrilleren. NHG-Standaard Atriumfibrilleren (tweede partiële herziening). Huisarts Wet 2013;56(8):392-401. - Numans ME, De Wit NJ, Dirven JAM, Heemstra-Borst CG, Hurenkamp GJB, Scheele ME, Burgers JS, Geijer RMM, De Jongh E. NHG-Standaard Maagklachten (derde herziening). Huisarts Wet 2013;56(1):26-35. - Njoo, K.H. De reden van Voorschrijven op het recept. SynthesHis Maart 2013;1(12) : 18-19. NHGrichtlijn ADEPD vernieuwd . SynthesHis December 2013;4(12): 18-19. - Olde Hartman TC, Blankenstein AH, Molenaar AO, Bentz van den Berg D, Van der Horst HE, Arnold IA, Burgers JS, Wiersma Tj, Woutersen-Koch H. NHG-Standaard Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten (SOLK). Huisarts Wet 2013;56(5):222-30. - Oosterberg E, Devillé W, Brewster L, Agyemang C, Muijsenberg vd M. Chronische ziekten bij allochtonen - handvatten voor patiëntgerichte zorg bij diabetes, hypertensie en COPD. Ned. Tijdschrift der Geneeskd.2013;157:A5669. - Opstelten W. Gordelroosvaccin: effectief, maar voor wie nodig? Huisarts Wet 2013;56:547. - Opstelten W. Vitamine C helpt niet bij verkoudheid. Ned Tijdschr Geneeskd 2013;157:A6521. - Opstelten W, Goudswaard AN, Zwart S. Antibiotica na tekenbeet: het voordeel van de twijfel? Huisarts Wet 2013;56:314-5. - Van Pinxteren B, Knottnerus B, Geerlings S, Visser HS, Klinkhamer S, Van der Weele G, Verduijn MM, Opstelten W, Burgers J, Van Asselt KM. NHG-Standaard Urineweginfecties (derde herziening). Huisarts Wet 2013;56(6):270-80. - Pols MA, Vriezen JA, Rosenbrand CJGM. Het werk in de werkgroep. In: Van Everdingen JJE, Burgers JS, Assendelft WJJ, Swinkels JA, Van Barneveld TA, Van de Klundert JLM. Evidence56

based richtlijnontwikkeling. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum. 2013. (ISBN 9789031342099). - Rutten GEHM, De Grauw WJC, Nijpels G, Houweling ST, Van de Laar FA, Bilo HJ, Holleman F, Burgers JS, Wiersma Tj, Janssen PGH. NHG-Standaard Diabetes mellitus type 2 (derde herziening). Huisarts Wet 2013;56(10):512-25. - Sijbom M. Surfersoor. In: Eekhof JAH, Knuistingh Neven A, Opstelten W. Kleine kwalen in de huisartsenpraktijk. Amsterdam: Reed Business Education. 2013. (ISBN 9789035235595). - H. van Veenendaal, P. Stalmeier, I. van den Broek, M. Baas-Thijssen, T. Drenthen, C. Hilders en W. Otten. Kiezen en delen: gedeelde besluitvorming als pijler voor goede zorg. Kwaliteit in zorg. 2013, nr 3, 4-6. - H. van Veenendaal, P. Stalmeier, I. van den Broek, M. Baas-Thijssen, T. Drenthen, C. Hilders en W. Otten. Kiezen en delen: gedeelde besluitvorming als pijler voor goede zorg. Kwaliteit in zorg. In: R van den Brink, HTimmermans, J Havers, H van Veenendaal (redactie CBO). Ruimte voor regie. Pioniers over zelfmanagement in de zorg. Kluwer 2013;161-173. - De Vries CJH. Urticaria. In: Eekhof JAH, Knuistingh Neven A, Opstelten W. Kleine kwalen in de huisartsenpraktijk. Amsterdam: Reed Business Education. 2013. (ISBN 9789035235595). - Vrieze HA, Drenthen AJM, van Haaren, KMA, van Schaik B , Dayan M NHG/SNPG Handleiding Influenzavaccinatie herziening, De organisatie en uitvoering van de influenzavaccinatie in de huisartspraktijk, Utrecht, ©2013 NHG. - T. Wiersma, N. de Wit, T. Drenthen. NHG-Standpunt Bevolkingsonderzoek Darmkanker. Huisarts&Wetenschap 2013; 56(12);640-43. - Wiersma Tj, Zuiderent-Jerak T, Burgers JS. Het formuleren van aanbevelingen: 126-138. In: Van Everdingen JJE, Dreesens D, Burgers JS, Swinkels JA, Van der Weijden T, Van Barneveld TA (red). Evidence-based richtlijnontwikkeling. Een leidraad voor de praktijk (tweede druk). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2013. (ISBN 9789031342099).

57

Bijlage C: Publicaties Internationaal - Dirven AMD, Tange HJ, Muris JWM, van Haaren KMA, Vink G, van Schayck OCP. Early detection of COPD in general practice: implementation, workload and socioeconomic status. A mixed methods observational study. Prim Care Respir J 2013; 22(3); 338-343 - Dirven AMD, Tange HJ, Muris JWM, van Haaren KMA, Vink G, van Schayck OCP. Early detection of COPD in general practice: patient or practice managed? A randomised controlled trial of two strategies in different socioeconomic environments. Prim Care Respir J 2013; 22(3); 331337 - V. van der Meer, MMJ Nielen, AJM Drenthen, M van Vliet, WJJ Assendelft, FG Schellevis. Cardiometabolic prevention consultation in the Netherlands: screening uptake and detection ocardiometabolic risk factors and diseases – a pilot study. BMC Family Practice 2013, 14:29

58

Bijlage C: Overige producten NHG LESA’s (Landelijke Eerstelijns Samenwerkings Afspraken) - Van Delden JJM, De Ruiter CM, Van der Endt RP, De Graaf E, Helle R, Ikking H, Kaptein HVU, Van Leen MWF, De Vries L. Landelijke Eerstelijns Samenwerkings Afspraak Anticiperende besluitvorming over reanimatie bij kwetsbare ouderen. Huisarts Wet 2013;56(4):S1-7. MDR-en (Multidisciplinaire Richtlijnen) - Blankenstein AH, Bleijenberg G, Van Bokhoven MA, Van Hemert AM, Kroneman H, Kist-van Holthe JE, Mw. dr. A.M.W. Bulk-Bunschoten AMW, HiraSing RA, Kalidien, S, Kneepkens CMF, De Kroon MLA, Kuijpers T, Sprikkelman AB, Vlieg-Boerstra BJ, Wensing-Souren CL. JGZ richtlijn Voedselovergevoeligheid. Nederlands Centrum Jeugdgezondheid. Utrecht, 2013. Website NCJ. - Lavrijsen APM, Damstra RJ, Van Dissel JT, Draijer LW, Van Everdingen JJE, Go PMNYH, Kwa D, Komen DJ, Prinsen CAC, Quint KD, Tuut MK, De Vries CJH. Richtlijn cellulitis en erysipelas van de onderste extremiteiten. Website NDVD. - Rustemeyer T, De Waard-van der Spek FB, Coenraads PJ, Van der Valk PGM, Blok F, Bruynzeel DP, Bakker JG, De Vries CJH, Van Everdingen JJE, Bik CMJM. Contacteczeem. Website NDVD. - Van der Meer JWM, Pont MP, Van de Putte EM, Rietdijk M, Sterk AHJM, Vermeulen M, De Beer JJA, Kuijpers T. Richtlijn Chronisch Vermoeidheidssyndroom (CVS). CBO. Utrecht, 2013. Website CBO. - Verduijn MM, Leendertse AJ, Moeselaar A, De Wit NJ, Van Marum R. Multidisciplinaire richtljin Polyfarmacie bij ouderen. Huisarts Wet 2013;56(8):414-9 - Wijkstra PJ, Brijker F, Hanselaar WEJJ, Schreur HJW, Tepaske R, Vos PJE, Kuijpers T, Rosenbrand CJGM, Van Veenendaal H, Verweij LM. Richtlijn Non-invasieve beademing tijdens acute respiratoire insufficiëntie bij COPD. Utrecht, 2013. Website NVALT, CBO. - Van Delden JJM, Van der Endt RP, De Graaf E, Helle R, Ikking H, Klein Ikkink AJ, Kaptein HVU, Van Leen MWF, De Vries L, De Vrij P. Multidisciplinaire Richtlijn Besluitvorming over reanimatie. Anticiperende besluitvorming over reanimatie bij kwetsbare ouderen. Deel 1 Samenvatting en aanbevelingen. Utrecht, 2013. Website Verenso. - Van Delden JJM, Van der Endt RP, De Graaf E, Helle R, Ikking H, Klein Ikkink AJ, Kaptein HVU, Van Leen MWF, De Vries L, De Vrij P. Multidisciplinaire Richtlijn Besluitvorming over reanimatie. Anticiperende besluitvorming over reanimatie bij kwetsbare ouderen. Deel 2 Integrale tekst. Utrecht, 2013. Website Verenso. - Van Delden JJM, Van der Endt RP, De Graaf E, Helle R, Ikking H, Klein Ikkink AJ, Kaptein HVU, Van Leen MWF, De Vries L, De Vrij P. Multidisciplinaire Richtlijn Besluitvorming over reanimatie. Anticiperende besluitvorming over reanimatie bij kwetsbare ouderen. Deel 3 CBO-evidencerapport en evidencetabellen. Utrecht, 2013. Website Verenso. - Eijssens E, Van der Kwaak-van Hout H, Baumfalk M, Boere-Boonekamp M, Burleson-Cambridge N, Van Leeuwen M, Nelissen-Vrancken M, Offermans N, Venema A, De Vries L. Multidisciplinaire samenwerking bij kindermishandeling. Werkmateriaal voor patiëntveiligheid in de eerste lijn. - Van Breukelen CW, Van der Weert H, Nijnuis MG. Informatie voor de huisarts over Botziekte van Paget [brochure]. Project: De patiënt als informatiedrager. 2013 - Van Breukelen CW, Nijnuis MG, Waas K, Van Moorsel GJ, Te Hennepe L, Woutersen-Koch H. Common Variable Immunodeficiency (CVID) [brochure]. Project: De patiënt als informatiedrager. 2013.

59

Bijlage D: Lijst van gebruikte afkortingen AC ADHD AIZ ALV AMC AWBZ BSL BTW CAHAG CAT CBO CEG CHO CMR COPD CRKBO CRM CVA CVRM CVZ CWO DiHAG DMS DOKh ECD ECSEG EKC EMD EPD EUROPREV FH FMCC FTO FTR FZ/PAC GGZ GTPW GRADE HAP HARING-project HARTVAATHAG Haweb H-EPD H&W HIMMS HIS

Autorisatiecommissie Attention Deficit Hyperactivity Disorder NHG-afdeling Algemene en Interne Zaken Algemene Ledenvergadering Academisch Medisch Centrum Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten Bohn Stafleu & van Loghum Belasting Toegevoegde Waarde COPD en Astma Huisartsen Advies Groep Critically Appraised Topic Centraal begeleidingsorgaan Centrum voor Ethiek en Gezondheid Concilium voor de Huisartsopleiding Cardiometabool Risico Chronic Obstructive Pulmonary Disease Centraal Register Kort Beroeps Onderwijs Customer Relationship Management Cerebrovasculair accident Cardiovasculair risicomanagement College voor zorgverzekeringen Commissie Wetenschappelijk Onderzoek Diabetes Huisartsen Advies Groep Document Management Systeem Stichting Deskundigheidsbevordering en Ondersteuning kwaliteitsbeleid huisartspraktijken Etnische Culturele Diversiteit Etnisch Culterele en Sociaal Economische Gezondheidsverschillen Erkend kwaliteitsconsulent Elektronisch Medisch Dossier Elektronisch Patiënten Dossier European Network for Prevention and Health Promotion in Family Medicine and General Practice Familiaire Hypercholestrolemie Federatie van Medisch Coördinerende Centra Farmacotherapieoverleg Farmacotherapeutische richtlijn NHG-sectie Financiële Zaken en Planning and Controle Geestelijke Gezondheidszorg Great Place To Work Grading of Recommendations Asssessment, Development end Evaluation Huisartsenpost Handleiding Richtlijnontwikkeling voor de Nederlandse Gezondheidszorg Hart- en vaatziekten Huisartsenadviesgroep Huisartsenweb Huisartsen Elektronisch Patienten Dossier Huisarts en Wetenschap Healthcare Information and Management Systems Society Huisartsinformatiesysteem 60

HPV HVZ ICT ICPC IFH IGZ IKNL IOH IOH-R IT IQ-Healthcare IVM IZP KIS KNMG KNMP KNMvD KWF LAEGO LAN LNAZ LESA LHOV LHV LINH LINKH LOK LOVAH LOVE LTA LUMC LVG MECC MDR MT NAS NEDhis NEN NDF NFK NICTIZ NIV NIVEL NHG NHGDoc NKCV NOACS NPA

Humaan Papillomavirus Hart- en vaatziekten Informatie en Communicatie Technologie International Classification of Primary Care Individueel Functioneren Huisarts Inspectie voor de Gezondheidszorg Integraal Kankercentrum Nederland Interfacultair Overleg Huisartsgeneeskunde Interfacultair Overleg Huisartsgeneeskunde-Research Informatie Technologie Scientific Institute for Quality of Healthcare Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik Individueel Zorgplan Keten Informatie Systeem Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering van de Pharmacie Koninklijke Maatschappelijk voor Dierenartsen Koninging Wilhelmina Fonds Landelijke Adviesgroep Eerstelijnsgeneeskunde Ouderen Long Alliantie Nederland Landelijk Netwerk Acute Zorg Landelijke Eerstelijns Samenwerkings Afspraak Landelijke Huisartsen Opleiders Vereniging Landelijke Huisartsen Vereniging Landelijk Informatienetwerk Huisartsenzorg Landelijk Implementatie Netwerk Kwaliteitsbeleid Huisartsenzorg Landelijke Organisaties Ketenzorg Landelijke Organisatie Van Aspirant Huisartsen Landelijk Overleg Versterking Eerstelijnszorg Landelijke Transmurale Afspraak Leids Universitair Medisch Centrum Landelijke Vereniging Georganiseerde eerste lijn Maastrichts Expositie en Congres Centrum Multidisciplinaire richtlijn Managementteam NHG Adviesraad Standaarden Nederlandse Vereniging van gebruikersverenigingen van huisartsinformatiesystemen Nederlands Normalisatie Instituut Nederlandse Diabetes Federatie Nederlandse Federatie van Kankerpatientenorganisaties Nationaal ICT Instituut in de Zorg Nederlandsche Internisten Vereeniging Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg Nederlands Huisartsen Genootschap Beslissingsondersteunende webservice Nijmeegs Kenniscentrum Chronische Vermoeidheid Nieuwe Orale Anti Coagulantia NHG Praktijk Accreditering 61

NPCF NPG NTS NVAB NVDV NVMM NVOG OMS OR OZIS PALHAG PAC PAM PGO PIN PIVV POH-GGZ PON PO&O PR PRINCE2 PSYHAG PW R&W (afdeling) RIVM ROS SBOH SEH SEKSHAG SNGP SOA SOLK STIP TNO TPO UMC VELO VERENSO VHN VIM VRM VSOP VSN V&VN VWS VZVZ WDH WHO

Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie Nederlands Psychoanalytisch Genootschap Nederlands Triage Systeem Nederlandse Vereniging voor Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie Nederlandse Vereniging voor Medische Microbiologie Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie Orde Medisch Specialisten Ondernemingsraad Open Zorg Informatie Systeem Huisartsen Advies Groep Palliatieve Zorg Planning&Control Perifeer accreditatiemedewerker Patienten- en gehandicaptenorganisaties Programma voor Individuele Nascholing Platform Vitale Vaten Praktijk Ondersteuner Huisarts Geestelijke Gezondheidzorg Partnerschap Overgewicht Nederland NHG-afdeling Personeel, Organisatie en Opleidingen Public Relations Projects Proces Professionals Expertgroep Kaderhuisartsen GGZ Praktijkwijzer NHG-afdeling Richtlijnontwikkeling en Wetenschap Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu Regionale ondersteuningsstructuur Stichting voor artsen in opleiding Spoed Eisende Hulp Huisartsen Adviesgroep Seksuele Gezondheid Stichting Nationaal Programma Grieppreventie Seksueel Overdraagbare Aandoening Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijk klachten Standaard in de praktijk Toegepast Natuurwetenschappelijk Onderzoek Tijdschrift voor praktijkondersteuning Universitair Medisch Centrum Verenigd Eerstelijns Overleg Specialisten in Ouderengeneeskunde+ Vereniging Huisartsenposten Nederland Veilig Incident Melden Vasculair Risico Management Vereniging Samenwerkende Ouder- en Patiëntenorganisaties Vereniging Spierziekten Nederland Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Vereniging van zorgaanbieders voor zorgcommunicatie Werkgroep Deskundigheidsbevordering Huisartsen World Health Organization 62

WINAp WMO WONCA ZN ZonMw

Wetenschappelijk Instituut Nederlandse Apothekers Wet Maatschappelijk Ondersteuning World Organisation for Family Doctors Zorgverzekeraars Nederland ZorgOnderzoek Nederland/Medische Wetenschappen

63