Nederlandse economie Welvaart onder druk
1
Vier toekomstscenario's van Nederland
A. ………………..
B. ………………
D. …………….
C. ……………….
Niet aantrekkelijke infrastructuur
ruimte
Zwak concurrerende samenleving
Sterk concurrerende samenleving
Zeer aantrekkelijke infrastructuur
Waarden Welvaart/Welzijn
Continuïteit versus discontinuïteit
De 7 schokken Tijd
Romeinse periode
Geloof in de marktwerking
De Groene Eeuw
Van 200.000 inwoners rond het jaar 0 tot 17 miljoen inwoners in 2010
Nederlands/Vlaamse economie Acht schokken die onze welvaart en ons welzijn bedreigen en de drie opwaartse krachten voor herstel Mis match:
1. ICT/ www….schok 10. IT&CT schok
Onderzoek vanuit acht + twee 8. schokken Demografische schok 7. Ecologische schok 6. Grondstoffen schaarste Versie 2.2 van d.d. 20121117
11. BRIC landen 2. Chinese schok 9. Financiële schok 3. Financiële schok 4. Gezagscrisis 5. Energieschok/ Electra, gas- en olieproductie ‘next generation’ landschap
• Inzicht barrière • Psychologische barrière
5
Le blanc-seing magritte
http://www.cbs.nl/nlNL/menu/themas/dossiers/conjunctuur/publicaties/conjunctuurbericht/inhoud/conj unctuurklok/toelichtingen/conjunctuurdashboard.htm
Conjunctuurdashboard (cbs) Vertrouwens indicatoren
Economische indicatoren
Arbeidsmarkt indicatoren
Productie
Legenda Teruggang Laagconjunctuur Herstel Hoogconjunctuur
Bron cbs conjunctuurdashboard van d.d. 20121121
6
http://www.cbs.nl/nlNL/menu/themas/dossiers/conjunctuur/publicaties/conjunctuurbericht/inhoud/conjunctuurklok/c onjunctuurklok2.htm
10. De opwaartse kracht van IT&CT schok 11 . Opwaartse kracht van de Chinese consument
8. Demografische schok 7. Ecologische schok 6. Grondstoffen schaarste 5. Energieschok/ Electra, gas- en olieproductie 4. Gezagscrisis 3. Financiële schok
9 Opwaartse kracht financiële orde
2. Chinese schok 1. ICT/ www….schok
7 Bron cbs conjunctuurdashboard van d.d. 20121121
Mensen Sinds 2008 in neerwaartse spiraal. Verwachting: na 2 jaar trekt het wel weer aan en het is nu 2012………’O’!
Homo faber, makende mens zal: 1. Harder en langer werken 2. Slimmer samen werken 3. Duurzamer werken Om uit de crisis te geraken. A. Werken aan vertrouwen B. Zie de ‘positieve’ onderstromen van de economie
Nederlandse economie Welvaart onder druk > Urgentie – Paradox Werken aan concurrentiekracht – re-industrialisatie - topsectoren
Tijd Uit business! In business! 2013 2015 Beginpunt opleving van de economie naar verwachting Moment van de doorbraak
economie Concurrentie vermogen van locaties Porter’s Diamond Model Aanpassing
Context voor bedrijfsstrategie en rivaliteit
Factoromstandigheden
Markt vraag
Verwante en ondersteunende bedrijfstaken
Overheid
ruimte
Nederlandse economie Concurrentiepositie versterken door verduurzamen van de economie “de logica van de plek” onderstrepen
Ruimte Een kwaliteit gedreven samenleving verlangt architectuur die past bij de ‘identiteit’ van de streek als reactie op globalisering / meer Europa
B. Context voor bedrijfsstrategie en rivaliteit A. Marktvraag Demografie •
Opbouw van de bevolking naar leeftijd, verhouding man en vrouw, nationaliteit en samenstelling van de huishoudens
C. Factoromstandigheden Economische prestaties • • • • •
Kwaliteit van wonen en de leefomgeving • • •
•
•
Kwaliteit van woningen Criminaliteit Inkomen (inkomensverdeling/gelijkheid en armoede) Milieu (luchtkwaliteit, geluidshinder, afvalverwerking en energieconsumptie) Klimaat
Binnenlandse economie (omvang, groei en welvaart) Internationale handel Internationale investeringen Werkgelegenheid Prijsontwikkeling
Efficiëntie van het bedrijfsleven •
• • •
Productiviteit (arbeidsmarkt, omvang en kwaliteit arbeidspotentieel Bankwezen en vermogensmarkten Kwaliteit van het management Ondernemingsgeest en cultuur
Cultuur en ontspanning • • •
Infrastructuur • • • •
Efficiëntie van de overheid •
• • •
Sport Musea Theater
C. Verwante en ondersteunende bedrijfstakken
Fysieke infrastructuur (wegen, vliegvelden, etc) Technologische infrastructuur Onderwijs en wetenschappelijke kennis Gezondheidszorg, Hotels, etc
Begrotingsbeleid en houdbaarheid van de staatsschuld Rol en prestaties centrale bank Centralisatie versus deregulering Effectiviteit van de wetgeving
economie Een ‘next generation’ landschap Een toekomst ‘vermoeden’ “onze wereld in transitie”
Re - industrialisatie – meer toegevoegde waarde dan diensteneconomie 1. R&D (Global Competition bestendig) – high tech productie 99% geautomatiseerd (prijs/kwaliteit bestendig) – Marketing (Area Competition) als reactie op de Chinese schok en de Financiële schok 2. Gebaseerd op het opvangen van: de Olie schok, en Grondstoffenschaarste (cycle economy, eigen energieopwekking en vergroening/biobased economy) 3. Rekening houdend met de Demografische schok en de Ecologische schok
Nederlands/Vlaamse economie ‘next generation’ landschap re-industrialisatie – topsectoren de positieve onderstroom van de economie (Ver-)nieuwde concurrerende industrie
Zwaartepunt van huisvesting verschuift naar: High tech campus – weg van ‘bedrijfsterrein/kantoordozen’ - en op weg naar flex/thuiswerken - Meer groen/energiezuinig – meer rekening houden met gezondheid/menselijke architectuur klimaat
Zwaarte punt van bedrijvigheid van: VS/Europa Azië VS/Europa
Nederlandse economie ‘next generation’ landschap re-industrialisatie – topsectoren Zie de positieve onderstroom van de economie
Economie - vergrijzing
Geboorte- en sterftecijfer en Bevolkingsgroei
Geboortecijfer Sterftecijfer
Legenda: A begin van de transitie B Grootste verschil tussen sterfte – en geboortecijfer C. Eind van de transitie Vruchtbaarheid, vervangingscijfer > 2,1 Vruchtbaarheid ligt in heel Europa dik onder de 2! – Nederland nog hoog met 1,7 en Italië zit op 1,3 -Bevolkingsdaling -Relatieve toename ‘overheidsschuld’ per persoon! -Minder arbeidspotentieel - Dalende verdiencapaciteit! - Tenzij we heel slim gaan werken
Bevolkingsgroei A
B Waar staan we anno 2011
C
Tijd
16
Economie - vergrijzing
17
Nederlandse economie ‘Op werken volgt wonen’ maar dan moet er wel werk zijn!
Ruimte Bouwen en Wonen ‘‘next generation’ landschap woningmarkt: herschikken door groei en krimp
economie
ruimte
economie
Prent uit het Het Financieele Dagblad© van 06 oktober 2012
ruimte
economie
ruimte
economie
ruimte
economie
ruimte
economie
Prent uit het Het Financieele Dagblad© van 06 oktober 2012
ruimte
economie
ruimte
economie Helsinki Slimme stad
Economisch succes ..succesvolle gemeenschappen .. cultuur van creativiteit Drie bouwstenen: 1. Vertrouwen 2. Inrichting “communities” en 3. Creativiteit 26
Vier toekomstscenario's van Nederland
2025 A. Benelux het Singapore van Europa
B. Nederland het Kopenhagen van Europa
D. Nederland het Brisbane van Europa
C. Nederland het 2e Japanse/Venetië van Europa
2018 Niet aantrekkelijke infrastructuur
ruimte
Zwak concurrerende samenleving
Sterk concurrerende samenleving
Zeer aantrekkelijke infrastructuur
economie
ruimte
ruimte De ontluikende RO-agenda: 1. moeten architectonisch van een dusdanige kwaliteit zijn dat ze er niet alleen mooi uitzien (dierbaar) maar ook mooi blijven en ook op de lange termijn recyclebaar zijn (economisch in de zin van zorgvuldig omgaan met de schaarste). 2. die het leven van de gebruiker niet verbeteren, zullen onverkoopbaar zijn. Het gaat niet meer om de meters maar om kwaliteit (dienstbaar) 3. moeten een bijdrage leveren in het versterken van de concurrentiepositie van de locatie (daar horen ook lagere gebruikskosten bij).
economie
