Nederlands Genootschap voor Internationale Zaken
Nederlands Genootschap voor Internationale Zaken JAARVERSLAG 2011
Algemeen Het Nederlands Genootschap voor Internationale Zaken (NGIZ) is de enige algemene vereniging in Nederland die zich bezighoudt met de internationale betrekkingen op een breed terrein. Het NGIZ bevordert de publieke discussie in Nederland over internationale betrekkingen en stimuleert studies over internationale onderwerpen. In het bijzonder besteedt het NGIZ aandacht aan de Verenigde Naties, de Europese Unie, de NAVO en andere internationale organisaties waarvan Nederland deel uitmaakt. Naast de meer klassieke thema’s van buitenlandse politiek (nationale veiligheid en buitenlandse handel) is de vereniging zich meer en meer gaan richten op ontwikkelingsvraagstukken, mensenrechten en nieuwe dreigingen, zoals klimaatverandering. Oorspronkelijk, na de oprichting in 1945, hield het NGIZ zich voorts bezig met de opleiding van Nederlandse aspirant-diplomaten en de uitgave van het maandblad de Internationale Spectator. Die activiteiten werden echter overgedragen toen in 1983 het Nederlands Instituut voor Internationale Betrekkingen 'Clingendael' werd opgericht. Vanaf die tijd heeft het NGIZ, naast maar in goede samenwerking met het Instituut Clingendael, zich toegelegd op een drietal kernactiviteiten: het organiseren van lezingen, discussiebijeenkomsten en excursies in samenhang met actuele internationale ontwikkelingen; het jaarlijks uitloven van een prijs voor de beste afstudeerscriptie over een onderwerp op het gebied van de internationale betrekkingen; de vestiging van bijzondere leerstoelen aan Nederlandse universiteiten. Het NGIZ is volledig onafhankelijk en is dus niet gebonden aan enige politieke partij of richting, dan wel godsdienstige of levensbeschouwelijke overtuiging. De vereniging kent gewone leden en student-leden en heeft, naast de hoofdzetel in Den Haag, ook actieve afdelingen in Amsterdam, Utrecht, Rotterdam en in Noord- en Zuid Nederland.
- 1 -
Nederlands Genootschap voor Internationale Zaken
Verslag over het jaar 2011 Van het Bestuur Het verslagjaar 2011 heeft in het teken gestaan van een veelheid aan qua onderwerp zeer diverse activiteiten. Daarnaast is het Dagelijks Bestuur verder gegaan met de implementatie van het advies van de Profielcommissie, waarbij in het verslagjaar de aandacht in het bijzonder is uitgegaan naar de relatie met Instituut Clingendael en naar nieuwe doelgroepen, waarbij in het bijzonder de mogelijkheid om activiteiten voor jongeren/Young Professionals te ontwikkelen, is onderzocht. De intensiteit en diversiteit qua activiteiten blijkt uit het palet aan lezingen en evenementen dat tijdens het verslagjaar is georganiseerd vanuit Den Haag. Naast de afronding van de Van Bylandt-lezingencyclus over ‘de economische crisis en de veranderende wereldverhoudingen’ werd begonnen met de nieuwe cyclus van vijf lezingen, dit keer gewijd aan het thema van de ‘Arabische lente; oorzaken en vooruitzichten’. Daarnaast zijn lezingen georganiseerd over de Eurocrisis en het nieuwe strategische concept van de NAVO. In overeenstemming met het advies van de profielcommissie om intensiever met Instituut Clingendael samen te werken is tijdens het verslagjaar tevens een tweetal actualiteitenseminars georganiseerd. De eerste in het voorjaar over ‘economische diplomatie’ en de tweede in het najaar van 2011 over ‘Libië en de Responsibility to Protect’. De voor 2011 geplande Muller-lezing moest helaas worden uitgesteld. Deze werd in maart 2012 verzorgd door de plv.-aanklager van het Internationale Strafhof, mevr.dr. Fatou Bensouda. Bij de opzet van deze activiteiten is waar mogelijk samengewerkt met derde partijen. Naast Instituut Clingendael kan voor het verslagjaar in dit verband gewezen worden op de Europese Beweging Nederland, de Atlantische Commissie, de SIB, en de NGIZ-afdeling Utrecht. Met het oog op het aanboren van nieuwe doelgroepen en het verjongen van het ledenbestand is tijdens het verslagjaar actief gewerkt aan het benaderen van jongeren. Een kleine commissie van jongere NGIZ-leden heeft daartoe een plan ontwikkeld dat met het Dagelijks Bestuur is besproken en dat in de loop van 2012 zal resulteren in eerste activiteiten specifiek op deze doelgroep gericht. Verantwoordelijkheid daarvoor zal gedragen worden door deze commissie in samenspraak met het Bestuur. Al sinds een groot aantal jaren heeft het NGIZ aan een drietal universiteiten Bijzondere Leerstoelen. In Rotterdam wordt deze leerstoel bekleed door Prof. Dr. Ko Colijn (tevens sinds mei 2011 Directeur van Instituut Clingendael). In Amsterdam wordt de naar wijlen Bart Tromp vernoemde leerstoel bezet door Prof. dr. Roel van der Veen (verbonden aan het Ministerie van Buitenlandse Zaken).
- 2 -
Nederlands Genootschap voor Internationale Zaken
Het doet het Bestuur van het NGIZ veel verdriet te moeten mededelen dat Prof. dr Koen Koch, die tot de zomer van 2010 de NGIZ-leerstoel in Groningen bekleedde helaas op 21 januari van dit jaar is overleden. Het Bestuur herdenkt hem met grote waardering en dankbaarheid. Deze leerstoel was sinds het emeritaat van Koen Koch vacant. In 2010 is in goed overleg met de Universiteit Groningen de procedure voor vervulling van deze vacature in gang gezet. Het doet het Bestuur genoegen te kunnen mededelen dat per 1 mei van dit jaar Prof. dr Andrej Zwitter is benoemd tot de nieuwe bijzondere NGIZ-hoogleraar in Groningen. Graag maakt het Bestuur van deze gelegenheid gebruik om zijn erkentelijkheid te betonen voor de ondersteuning die het NGIZ ook dit jaar weer heeft mogen ontvangen van onze sponsoren: het Ministerie van Buitenlandse Zaken, de MAOC Gravin Van Bylandtstichting, en de Stichting Hendrik Mullers’ Vaderlandsch Fonds (Muller-Stichting). Hun steun is onmisbaar bij het organiseren van de genoemde activiteiten. Contributie 2010 De contributie was voor 2011 als volgt onderverdeeld: Gewoon lidmaatschap Studenten lidmaatschap (tot 26 jaar)
€ 35,00 € 18,00
Aantal leden Het totaal aantal leden bedroeg op 31 december 2011: 739 (2010: 820) Genootschapprijs 2010 De jury ontving dit jaar 13 inzendingen over een breed scala aan onderwerpen in het veld van internationale betrekkingen, waarvan drie doorgingen naar de laatste ronde. Het bleek een lastige beslissing, en de betreffende laureaten bleken pas in 2012 beschikbaar voor de uitreiking door verblijf in het buitenland. De Genootschapprijs is om die reden in april 2012 uitgereikt door juryvoorzitter prof. dr. Ko Colijn, ditmaal bij hoge uitzondering aan twee laureaten. De jury was van mening dat zowel de scriptie ‘A Future under Occupation; the ‘Second Intifada Generation’ of Mukhayyam Askar Constructing a (non) Sense of Future’ door Gijs Verbossen als ‘(On)recht in Zuid-Kivu; de uitdagingen voor een op kinderrechten gebaseerd re-integratiebeleid’ door Yanick Weyns de beloning van Genootschapprijs 2010 meer dan waarmaakten. Beide scripties blonken uit in hoge wetenschappelijke kwaliteit, gedegen veldonderzoek en door een originele invalshoek. Tijdens de feestelijke uitreiking werden twee causerieën verzorgd; respectievelijk door Jet van Wijk, voormalig correspondent in het Midden-Oosten en Karin Coppens, werkzaam bij Artsen zonder Grenzen met veel ervaring in de Democratische Republiek Congo. De laureaten studeren af respectievelijk aan de Vrije Universiteit (VU) Amsterdam bij dr. Erella Grassiani, en aan de universiteit van Antwerpen ( Prof. Dr. Vanderhole). Beide laureaten zullen naast de beloning hun scriptie omvormen tot een artikel in de Internationale Spectator, het vroegere blad van het NGIZ, sinds de oprichting van Instituut Clingendael aldaar ondergebracht.
- 3 -
Nederlands Genootschap voor Internationale Zaken
Ledenwerving Er is over de jaren heen, maar vooral in 2011, een zorgelijke trend waar te nemen in de afname van het ledenaantal van het NGIZ; in 2011 ging dit aantal van 820 naar 750. Dit was aanleiding voor het Dagelijks Bestuur om te brainstormen over hoe dit tij te keren. Hierin zijn de aanbevelingen van de Profielcommissie meegenomen, en heeft voorzitter van het SIB, ten behoeve hiervan een discussiestuk geschreven. Het opzetten van een Young Professional tak van het NGIZ, dat in 2010 reeds is ingezet en in 2012 zal aanvangen met de eerste activiteiten, zal hierin een veelbelovende rol kunnen spelen. Naast het binden van meer jongeren aan het NGIZ, hoopt het bestuur ook dat er lidmaatschappen uit zullen voortvloeien. De YP-commissie zal in ieder geval de mogelijkheden onderzoeken voor exclusieve activiteiten voor YP leden, zodat er genoeg redenen zijn om lid te worden van het NGIZ. Dit zal ook in een breder verband bekekenen worden voor alle NGIZ leden, om de voordelen van lidmaatschap te vergroten. Naar aanleiding van de brainstorm zal een stappenplan met concrete actiepunten worden opgesteld, die in de loop van 2012 geïmplementeerd zullen worden. Ook zal er een stagiair worden aangesteld om hierin een rol te spelen, alsmede om voor de activiteiten van het NGIZ meer aandacht bij een nog breder publiek te genereren. Van Bylandt lezingencyclus In 2011 verzorgde het NGIZ vijf zogenoemde Van Bylandtlezingen. Het betreft hier lezingen die door de Stichting Gravin van Bylandt gesponsord worden. Allereerst werd de lezingenreeks over “De economische crisis en de veranderende wereldverhoudingen” afgesloten tot de zomer met drie voordrachten. De bekende Franse strategisch denker, François Heisbourg, ging op 18 maart in het bijzonder in op de implicaties voor Europa van de geopolitieke en economische ontwikkelingen. Naast de verschuiving van het zwaartepunt in de wereld van Europa naar Azië, stond hij ook uitvoerig stil bij de opkomst van niet-statelijke actoren. Voormalig secretaris-generaal van de NAVO, Jaap de Hoop Scheffer, stelde zich op 19 mei de vraag in hoeverre Europa een bedreigde diersoort was. Meer Europese eenheid en slagvaardigheid was de boodschap die hij de aanwezigen meegaf. Age Bakker, bewindvoerder bij het Internationaal Monetair Fonds, sloot de reeks af met een inleiding over de positie en rol van Nederland in de nieuwe wereldeconomie. Hij maakte op 1 juni duidelijk dat de positie van de Nederlandse economie relatief daalt, vanwege de opkomende economieën en in het kader van meer slagkracht in een organisatie als het IMF met België moet worden samengewerkt. Na de zomer begon een nieuwe lezingenreeks met als thema “De Arabische lente”. Oudoorlogscorrespondent, Aernout van Lynden, beschreef en analyseerde op 29 september een aantal algemene trends in de regio, die weinig spoorden met de aanvankelijke euforie die er over deze ‘lente’ heerste. Abdel Bari Atwan, journalist uit Londen, verzorgde de laatste Van Bylandtlezing in Utrecht op 29 november over de rol van de sociale media en de jongere generatie tijdens de Arabische lente. Zoals gebruikelijk mochten de lezingen in 2011 zich in een goede opkomst verheugen. Een Van Bylandt-lezingenreeks over een actueel thema blijkt nu al jarenlang een van de ‘kroonjuwelen’ van het NGIZ te zijn.
- 4 -
Nederlands Genootschap voor Internationale Zaken
Mullerlezing 2011 De jaarlijkse Mullerlezing van 2011 is door omstandigheden uitgesteld naar 2012. In dat jaar zal de prominente lezing – in overleg en met instemming van de Mullerstichting - tweemaal worden gehouden; eenmaal in het voorjaar en eenmaal in het najaar van 2012. In april 2012 is de Mullerlezing onder grote belangstelling van tenminste 160 aanwezigen in de Sociëteit de Witte verzorgd door de plaatsvervangend hoofdaanklager van het Internationaal Strafhof (International Criminal Court; ICC) – mw. Dr. Fatima Bensouda. Zij ging uitgebreid in op de rol die het ICC nu en in de toekomst zal spelen in vrede en veiligheidsvraagstukken over de wereld. Er volgde een zeer openhartige discussie met het publiek over de dilemma’s en uitdagingen die het ICC daarin tegenkomt en het gevoelige politieke krachtenveld waarin het Hof moet opereren. NGIZ afdeling Noord NGIZ-Noord heeft een bewogen en zeer actieve periode achter de rug. Het afgelopen jaar is de samenstelling van het bestuur meerdere malen gewijzigd. Desalniettemin zijn er meerdere activiteiten georganiseerd, waaronder originele nieuwe initiatieven die tot stand zijn gekomen in samenwerking met externe organisaties. Hierbij is altijd rekening gehouden met het overkoepelende doel van NGIZ: zo veel mogelijk mensen op toegankelijke wijze informeren over een breed scala van internationale aangelegenheden. NGIZ-Noord is het jaar begonnen met een lezingenreeks met als thema 'Gobal justice'. In september vond onze eerste lezing plaats 'the International Criminal Court speaks: the Libya case' plaats, verzorgd door het Internationale Strafhof (Dhr. Fabio Rossi: International Cooperation Adviser to the Office of the Prosecutor). Deze eerste lezing was zeer succesvol met een hoog bezoekersaantal. In december hebben wij een kleinschalige lezing georganiseerd met Linda Otter als spreekster. Tevens hebben wij een bezoek georganiseerd aan het Internatonaal Strafhof en het OPCW. In februari hebben wij een derde lezing georganiseerd met de heer Cees Flinterman 'UN and human rights: a success story?'. De heer Flinterman is lid van de VN Mensenrechtencommittee en deze lezing was ook zeer succesvol. In maart hebben wij in samenwerking met SIB-Groningen een symposium georganiseerd 'China and the world'. Hierbij heeft Bettine Vriesekoop de plenaire lezing verzorgd, hierna hadden deelnemers de mogelijkheid om verschillende workshops te volgen, verzorgd door experts op dit gebied. De workshops waren als volgt ingedeeld: 'China and Asia', 'China and the New Scramble for Africa', 'China-EU Relations' en 'China-US Security relations'. De samenwerking met SIB-Groningen is zeer goed bevallen en zal komend jaar voortgezet worden. In april heeft onze jaarlijkse Masterclass plaatsgevonden, met dit jaar als thema Europese diplomatie. Wij hebben dit jaar de masterclass verspreid over twee dagen. Dag 1, bestond uit een bezoek aan de Franse en Duitse Ambassade. Dag 2, bestond uit een bezoek aan het Instituut Clingendael. Tijdens de eerste dag werd meer de praktische kant van diplomatie benadrukt en tijdens de tweede dag werd meer aandacht besteedt aan de theoretische kant van diplomatie. Dit project zal komend jaar weer voortgezet worden.
- 5 -
Nederlands Genootschap voor Internationale Zaken
Tenslotte verzorgen wij het hele jaar door scholenprojecten aan middelbare scholen en VMBO-scholen. Wij hebben een werkgroep externe projecten opgesteld die inmiddels uit 8 leden bestaat. Zij coördineren en verzorgen lessen op scholen over de verschillende aspecten van internationale betrekkingen. Wij zijn afgelopen jaar met dit project begonnen, aangezien het concept zeer goed bevallen is, hebben wij afgelopen jaar veel nieuwe scholen kunnen benaderen en aanschrijven. Ook dit project zal komend jaar weer voortgezet worden. NGIZ Afdeling Rotterdam De afdeling heeft in 2011 de masterclass ‘Onrust in de Arabische wereld- Masterclass MiddenOosten en Noord-Afrika’ georganiseerd. Wilbur Perlot, bestuur landelijk, zal zich , vanwege de functieverandering van Ko Colijn naar directeur van Instituut Clingendael, gaan richten op de organisatie van de bijeenkomsten in de regio Rotterdam. Via het Studium Generale is het mogelijk gebleken om ook gezamenlijke activiteiten te organiseren waarbij kanalen aan te boren die voor het NGIZ ontoegankelijk waren. Zo wordt er gebruik gemaakt van de zaal ‘De Unie’ nabij Rotterdam CS en heeft de afdeling geprofiteerd van de promotiefaciliteiten van de organisatie achter ‘De Unie’en Studium Generale. NGIZ Afdeling Amsterdam In 2011 organiseerde NGIZ Amsterdam onder meer een bijeenkomst over de economische crisis in Griekenland. Hero Hokwerda, universitair docent Nieuwgrieks van de Universiteit van Amsterdam (UvA), hield een lezing over het Nieuwgriekse verleden van de laatste eeuwen, in het bijzonder over de aansluiting bij Europa. Op de bijeenkomst, die plaatsvond in een wijnhandel, werd Griekse wijn geschonken. De eigenaar van Wijnhandel Koninginneweg vertelde kort iets over de herkomst van de wijnen. Op de avond van Prinsjesdag gaf generaal-majoor der mariniers (b.d.) Kees Homan voor NGIZ Amsterdam de lezing ‘De Nederlandse krijgsmacht: Tussen politieke aspiraties en militaire mogelijkheden’. In de historische Agnietenkapel van de UvA besprak Homan onder meer de gevolgen van de bezuinigingen op de krijgsmacht. NGIZ Amsterdam presenteerde de bijeenkomst in samenwerking met Roel van der Veen, bekleder van de NGIZ-leerstoel aan de UvA. Jan Geert Siccama, oud-hoogleraar Geschiedenis van de veiligheidsproblematiek aan de Universiteit Utrecht, gaf na de lezing een reactie op de voordracht van Homan. NGIZ Amsterdam presenteerde in samenwerking met de Studentenvereniging voor Internationale Betrekkingen Amsterdam (SIB) een serie bijeenkomsten onder de naam 'IBcafé'. Interessante sprekers worden daarbij in een informele setting geïnterviewd over actuele kwesties binnen de internationale betrekkingen. Het IB-café vond drie keer plaats in het Atriumcafé van de UvA. Iedere bijeenkomst sloot thematisch aan bij de actualiteit. Zo werden de gasten geïnterviewd over de financiële crisis in Europa, de Arabische Lente, het buitenlandbeleid van het kabinet-Rutte, de parlementsverkiezingen in Rusland en de binnenlandse onrust en internationale positie van Iran. Te gast waren onder anderen Kathalijne Buitenweg, Paul Aarts en Henk te Velde.
- 6 -
Nederlands Genootschap voor Internationale Zaken
NGIZ Afdeling Utrecht Na ruim 45 jaar blijkt dat de kerntaak van de NGIZ Afdeling Utrecht – het organiseren van een zestal lunchbijeenkomsten per seizoen (bedacht door de oprichter Max Snijders) – nog steeds een succesformule is. Gekozen is voor de vrijdagmiddag (12:00-14:00) in een vertrouwde ambiance. Eerst was dat Hotel des Pays Bas, tegenwoordig Huize Molenaar. Kerndoel is en blijft om de betekenis van internationale zaken voor een breder publiek te duiden. Sedert het aantreden (1995) van de tweede voorzitter, Jan Veldhuis, is de vertrouwde formule uitgebreid met twee avondlezingen, waarbij studenten, m.n. SIB – de belangrijkste rol spelen. Hierbij is men wel afhankelijk van de gastvrijheid van de Provincie, Gemeente of andere instellingen zoals de Universiteit Utrecht. De NGIZ Afdeling Utrecht kan, desgevraagd, op interessante lezingen wijzen – m.a.w. leden of vrienden laten ‘’aanhaken” bij een activiteit van een ander. Voor zowel de leden/vrienden als de studenten legt de Stichting Vrienden NGIZ Afdeling Utrecht een fors bedrag voor de lunch bij, zodat de lunchprijs voor de leden/vrienden redelijk blijft en voor de studenten zeer aantrekkelijk, slechts Euro 5.=. NGIZ Afdeling Zuid-Nederland Net als vorig jaar functioneert NGIZ-Zuid als afdeling in oprichting met een voorlopig bestuur. Met het oog op onze smalle bestuurlijke basis hebben wij ook dit jaar weer gezocht naar samenwerkingspartners om bijeenkomsten over buitenlandse politiek te organiseren. In het najaar kon nog worden samengewerkt met Studium Generale Universiteit van Tilburg (UvT). Ledenwerving/ secretariaat Het ledenbestand is in het afgelopen jaar gedaald. Voor de continuïteit van de vereniging is het van grote betekenis dat meer leden worden geworven onder de jongere leeftijdscategorieën. Een belangrijke doelgroep vormt de oud-leden van de Studentenverenigingen Internationale Betrekkingen (SIB) Het bestuur heeft de aanbeveling van de Profielcommissie betreffende een vernieuwing van website ter harte genomen. Dat heeft geresulteerd in een frisse en meer interactieve website waarbij de activiteiten en afdelingen van het Genootschap beter in beeld komen. Ook werken we nu met een duidelijke nieuwsbrief waarmee we onze achterban, naast het maandelijkse lezingenprogramma ook willen informeren over activiteiten van andere instanties/organisaties.
- 7 -
Nederlands Genootschap voor Internationale Zaken
Bijeenkomsten DEN HAAG 04/02
Panel Discussion: Egypt’s Revolution and its Consequences I.s.m. Instituut Clingendael bij Perscentrum Nieuwspoort Sprekers: Jan Melissen (chair), Head Clingendael Diplomatic Studies Bertus Hendriks, Senior Visiting Fellow, Clingendael Diplomatic Studies Programme Roel Meijer, Senior Research Fellow Clingendael Diplomatic Studie Willem Post, Senior Research Fellow, Clingendael Diplomatic Studies Deze lezing werd in het Engels gehouden.
09/02
Comparing Turkey’s and EU ’s Neighbourhood Policies: conditionality versus regional iteration Forumdiscussie van het Turkije Instituut i.s.m. het NGIZ. Met Kemal Kirişci (Boğaziçi University, Istanbul) Co-referent Mathieu Segers (Universiteit van Utrecht)
18/03
Derde Van Bylandtlezing onder het thema 'De economische crisis en de veranderende wereldverhoudingen'. Francois Heisbourgh- "Geopolitics and economics in a dynamic world: implications for Europe" Het bezoek van de Franse strateeg en analist François Heisbourg aan het ministerie van Buitenlandse Zaken op vrijdag 18 maart jl. Heisbourg, een reguliere gast op het departement, is thans onder andere voorzitter van het International Institute for Strategic Studies (IIAS) in Londen en adviseur van de strategische planningsafdeling van het Franse BZ. Vorig jaar kwam in Nederland zijn boek De verdichting van de wereld uit, over de structurele verandering van de wereld (vervlechting van binnen- en buitenland, toenemend aantal internationale actoren, groeiende interdependentie, opkomst van netwerken). Bijeenkomst i.s.m. het Ministerie van Buitenlandse Zaken met ondersteuning van de Van Bylandtstichting. Ca. 120 deelnemers.
24/02
Nederland over 15 jaar, de verwevenheid van binnenland en buitenland. Lunchlezing georganiseerd door het Ministerie van Buitenlandse Zaken. NGIZ leden ontvingen hiervoor een uitnodiging.
- 8 -
Nederlands Genootschap voor Internationale Zaken
Vervolg bijeenkomsten Den Haag 06/04
Seminar ‘Economische diplomatie’ Over eén van de speerpunten van het kabinet-Rutte is economische diplomatie, dat verder gaat dan de klassieke handelsbevordering. Ook het binnenhalen van buitenlandse investeringen, handelspolitiek, de positie van Nederland in internationale financiële en economische instellingen en de rol die Nederland kan spelen bij klimaat-, voedsel- en grondstofvraagstukken horen daarbij. Maaike Okano-Heijmans, onderzoekster Instituut ‘Clingendael’; Klaas van der Tempel, oud-ambassadeur in Kazachstan; Micha van Lin, beleidsadviseur internationaal ondernemen, FME-CWM; Robert Dencher, hoofd relaties met de Nederlandse overheid, Shell International. Gehouden bij Instituut Clingendael. Ca. 100 deelnemers.
19/04
Vierde Van Bylandtlezing onder het thema ‘'De economische crisis en de veranderende wereldverhoudingen'. Prof. Jaap de Hoop Scheffer - De Europa adepten: " Een bedreigde diersoort?" Huys Clingendael – ca. 100 deelnemers
23/05
Feestelijk symposium: 65 jaar Internationale Spectator Instituut Clingendael en de algemene redactie van het maandblad in samenwerking met het NGIZ en het Steunpunt Buitenlands Beleid. Met Rik Coolsaet, prof. Alfred van Staden, prof. Sven Biscop , oud-generaal der mariniers Kees Homan en Historicus en publicist Arend Jan Boekestijn.
01/06
Nederland in de nieuwe wereldeconomie – Vijfde Van Bylandtlezing met Prof. Dr. Age Bakker. (Nederland bewindvoerder bij het Internationaal Monetair Fonds in Washington en voormalig onderdirecteur van De Nederlandsche Bank). De heer Bakker is in zijn presentatie ingegaan op de gevolgen van de financieeleconomische crisis voor de wereldeconomische verhoudingen en voor het mondiale stelsel van samenwerking en overleg inzake monetaire en macroeconomische kwesties.
08/06
Algemene Ledenvergadering Na de ledenvergadering schetste Joris Voorhoeve hoofdlijnen van te verwachten internationale ontwikkelingen in de komende decennia: demografie, voedsel, energie, natuur, klimaat, migratie, conflicten, bestuur en internationale organisaties, op grond van zijn nieuwste boek Negen Plagen Tegelijk: Hoe overleven we de toekomst? (Amsterdam, Contact, 2011)
16/06
Democracy and Revolt in the Arab World: Origins and geopolitical implications of the Arab Uprising. ‘Henriette van Lynden Lezing’ met Juan Cole georganiseerd door het Ministerie van Buitenlandse Zaken. NGIZ leden ontvingen hiervoor een uitnodiging.
- 9 -
Nederlands Genootschap voor Internationale Zaken
Vervolg bijeenkomsten Den Haag 23/06 De Europese Beweging Nederland (EBN), de Atlantische Commissie en het Nederlands Genootschap voor Internationale Zaken (NGIZ) organiseerden op donderdag 23 juni a.s. een gezamenlijke bijeenkomst met als titel: Heeft Europa - in navolging van de NAVO - een nieuw Strategisch Concept nodig? Drs Max Valstar, senior beleidsmedewerker Directie Veiligheidsbeleid, Ministerie van Buitenlandse Zaken; Ambassadeur Dr Marjanne de Kwaasteniet, Permanent Vertegenwoordiger bij het Politiek en Veiligheidscomité van de EU; Dr. Margriet Drent, Universitair docent Internationale Betrekkingen en Internationale Organisatie aan de Rijksuniversiteit van Groningen, senior researcher bij Instituut Clingendael en co-auteur van Clingendael Security Paper ‘Breaking Pillars’; Adriaan Schout, hoofd Europa Programma van Instituut Clingendael. 15/09
Visies en debat tijdens EU-Poort: Onderling afhankelijk, onderling aansprakelijk: (de) weg uit de crisis! Sprekers: Prof. dr. Arnoud Boot (hoogleraar ondernemingsfinanciering en financiële markten, Universiteit van Amsterdam) en dr. Wim Boonstra (chef econoom Rabobank Nederland en docent geld- en bankwezen, Vrije Universiteit), presenteren hun uitweg uit de Europese financieel-economische crisis. Deze bijeenkomst wordt georganiseerd door de EBN (Europese Beweging Nederland), in samenwerking met ELEC (European League for Economic Cooperation). NGIZ leden ontvingen een uitnodiging.
29/09
Eerste Van Bylandtlezing uit de reeks ”De Arabische lente: oorzaken en vooruitzichten”. “A real awakening? Nine months after the "Arab Spring" can we still speak of a true awakening?” Spreker Aernout van Lynden is een Nederlands-Brits journalist met meer dan twintig jaar ervaring als oorlogscorrespondent in het Midden-Oosten en de Balkan. De lezing werd in het engels gehouden en werd bezocht door ruim 80 deelnemers.
25/10
Op dinsdag 25 oktober hadden wij het genoegen Tom de Bruijn als spreker te mogen verwelkomen voor een lezing onder de titel: Van Monetaire Unie naar Politieke Unie? Hoe de EU onder druk van de krediet- en de schuldencrisis stap voor stap richting Politieke Unie gaat. Tom de Bruijn is sinds 1 juni van dit jaar staatsraad.
- 10 -
Nederlands Genootschap voor Internationale Zaken
Vervolg bijeenkomsten Den Haag 11/10 Value(s) for Money: de Staat van de Unie en Nederland Sprekers : Judith Sargentini, Lid Europees Parlement Groen Links Arend Jan Boekestijn, Buitenland commentator Elsevier Jaap de Hoop Scheffer, vml. Secretaris-Generaal NAVO, Hoogleraar Universiteit Leiden Sweder van Wijnbergen, Hoogleraar Economie, Universiteit van Amsterdam Syp Wynia, Redacteur en columnist Elsevier Ernst Hirsch Ballin, Hoogleraar Constitutioneel recht (Tilburg) en Mensenrechten (UvA) Tineke Strik, Lid Eerste Kamer Groen Links, Radboud Universiteit Klaas Dijkhoff, Lid Tweede Kamer VVD Adriaan Schout, Hoofd Europa Programma Instituut Clingendael De bijeenkomst vond plaats Aula van de Haagse Hogeschool, 21/11
Actualiteitenseminar i.s.m. Instituut Clingendael: Libië en “The responsibility to protect”. Tijdens dit seminar werd gesproken door: Gelijn Molier, Universiteit Leiden. Libië: lakmoesproef voor R2P Miriam Struyk, IKV-Pax Christi, Veiligheid en ontwapening; Libië Rene Cuperus, Wiardi Beckman Stichting 'Wat is eigenlijk het draagvlak voor ''Responsibility to Protect?. Bespiegeling van een outsider.'' De bijeenkomst werd voorgezeten door Jan Rood, voorzitter van het NGIZ.
29/11
Tweede Van Bylandtlezing Op dinsdag 29 november a.s. hadden wij het genoegen in de Senaatzaal van het Academiegebouw in Utrecht, spreker Mr. Abdel Bari Atwan welkom te mogen heten. The Spring of the Electronic Arab Youth: Social Media, Arab Youngsters and the New Arab Spring. Mr. Atwan is hoofdredacteur van één van de grootste en populairste Arabische kranten ‘Al-Quds Al-Arabi’, dat een groot lezerspubliek heeft zowel in het Midden-Oosten als het Westen. Als bekende Arabische opiniemaker is hij regelmatig commentator bij BBC English, Al Jazeera en CNN World. Hij heeft twee boeken op zijn naam staan, onder andere over Al Qaida. Hij was een van de weinige journalisten die Osama Bin Laden heeft geïnterviewd.
UTRECHT 21/01
18/02
Lunchlezing in Huize Molenaar De nieuwe rol van parlementen in de Europese Unie Spreekster: Dr. Mendeltje van Keulen, adviseur van het parlement. Lunchlezing in Huize Molenaar De toestand in de wereld. Spreker: Prof. Dr J. (Ko) Colijn, defensiespecialist, voorzitter NGIZ Rotterdam en Hoofd van het ‘Security and Conflict Programme’ van Instituut Clingendael
- 11 -
Nederlands Genootschap voor Internationale Zaken
Vervolg bijeenkomsten Utrecht 22/02 Kosovo, factor of stability in the region Co-productie van het NGIZ Utrecht en SIB Utrecht, in Instituto Cervantes te Utrecht, de tweede bijeenkomst van hun meerjarige samenwerkingsproject ALB FACT (The Albanian Factor in South Eastern Europe). Spreker is Z.E. Nexhmi Rexhepi, Ambassadeur van Kosovo in Nederland. 18/03
Lunchlezing in Huize Molenaar Pakistan Spreker: Antoinette de Jong ( freelance journalist o.a. bij de NRC)
05/04
The future of Macedonian multi ethnic democracy Derde bijeenkomst van het meerjarige samenwerkingsproject ALB FACT (The Albanian Factor in South Eastern Europe). Spreker: Ambassadeur Nikola Dimitrov heeft gesproken over "The future of Macedonian multiethnic democracy". Coproductie van het NGIZ Utrecht en SIB Utrecht, in Instituto Cervantes te Utrecht.
15/04
Lunchlezing in Huize Molenaar Toezicht op het bankwezen: nationale politiek internationaal vertaald. Spreker: Prof.Dr K.H. Knot, plv Thesaurier-generaal en directeur Financiële markten.
07/10
Lustrumviering t.g.v. NGIZ Utrecht: 45 jaar lezingen.
21/10
Lunchlezing in Huize Molenaar China Spreker: Bram Buijs, wetenschappelijk onderzoeker bij het Energieprogramma, Instituut Clingendael
18/11
Lunchlezing in Huize Molenaar De EU en de kredietcrisis Spreker: Dr M.L.L. Segers (UU, Internationale Betrekkingen, Afdeling voor Geschiedenis)
09/12
Lunchlezing in Huize Molenaar De toekomst van de Indische Oceaan: strijdtoneel of speelbal? Spreker: Jeroen de Jonge, Kapitein-luitenant ter zee, Stafofficier Raketverdediging bij de internationale Staf van de NAVO
AMSTERDAM 04/07 De Griekse avond: over wijn en historie Spreker: Hero Hokwerda, letterkundige en kenner van de Griekse historie, voorzitter van de leerstoelgroep Nieuwgrieks en Byzantinologie aan de UvA. 20/09
‘De Nederlandse krijgsmacht: Tussen politieke aspiraties en militaire mogelijkheden’. Spreker: generaal-majoor der mariniers (b.d.) Kees Homan. - 12 -
Nederlands Genootschap voor Internationale Zaken
Vervolg bijeenkomsten Amsterdam 06/10 Eerste editie IB-café NGIZ Amsterdam en SIB Amsterdam Europa valt uiteen. Met Kathalijne Buitenweg, promovendus Europees Recht aan de UvA en voormalig lid van het Europees Parlement voor GroenLinks Carlos Reijnen, universitair docent Europese Studies, UvA Henk te Velde, hoogleraar Vaderlandse Geschiedenis aan de Universiteit Leiden 03/11
IB-café NGIZ Amsterdam en SIB Amsterdam: het buitenlandbeleid van kabinet Rutte-1
01/12
NGIZ-Amsterdam en SIB-Amsterdam de derde editie van het IB-café . Over de situatie in Italië, de komende parlementsverkiezingen in Rusland en de recente (interne) ontwikkelingen omtrent Iran. Wetenschappers Roberta d'Alessandro (hoogleraar Italiaanse Taal- en Letterkunde aan de Universiteit Leiden, André Gerrits (hoogleraar Russische geschiedenis en politiek aan de Universiteit Leiden) en Maaike Warnaar (promovenda aan de Universiteit van Amsterdam en Iran-deskundige)
ROTTERDAM 08/06 Onrust in de Arabische wereld- Masterclass Midden-Oosten en Noord-Afrika O.l.v. Prof. Dr. Ko Colijn, bijzonder hoogleraar Internationale betrekkingen aan de Faculteit Sociale Wetenschappen aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. NOORD-NEDERLAND 26/01 Srebrenica: 15 years later and still no justice? Uit de lezingenreeks ‘Peace and transitional justice’. Spreker: prof. dr. Mient Jan Faber 10/03
Sri Lanka: Pursuit of justice for the Tamils. Uit de lezingenreeks ‘Peace and transitional justice’. Sprekers Dr. Murugavel en Mr. Rudrakumar van The Transnational Government of Tamil Eelam
07/04
ICC Peace vs. Justice Uit de lezingenreeks ‘Peace and transitional justice’. Spreker Emeric Rogier, Senior Analyst of the Office of the Prosecutor
18/05
Arctica and Antarctica – Common Heritage of Mankind? Spreker: Hoogleraar Arctische en Antarctische Studies aan de Rijksuniversiteit Groningen, Prof. Lourens Hacquebord Moderator: Prof. Jaap de Wilde, Hoogleraar Internationale Betrekkingen en Machtspolitiek, een koude avond te worden vol met klassieke geopolitieke tegenstellingen.
- 13 -
Nederlands Genootschap voor Internationale Zaken
Vervolg bijeenkomsten NGIZ Noord 29/05 Lezing onder het thema ´Global Justice´ door het Internationaal Strafhof (ICC) en zal gaan over de werking van het ICC binnen de internationale betrekkingen. Spreker: Fabio Rossi (Int.Cooperation Adviser of the Office of the Prosecutor) 01/12 Centraal-Azië: 20 jaar na de val van de Sovjet Unie Spreekster Linda Otter, correspondent voor de Volkskrant en Elsevier. ZUID-NEDERLAND 18/04
Debatavond over de Democratische Revolutie in het Midden-Oosten Spreker: Midden-Oostendeskundige Gert-Jan Segers MA.
16/06
Lezing over De Arabische Lente Spreker Ruud Hoff, Midden-Oostenkenner. De activiteit is in samenwerking met het Academisch Genootschap in Eindhoven georganiseerd.
Onderwerpen bijeenkomsten Arabische Lente - Panel Discussion: Egypt’s Revolution and its Consequences - I.s.m. Instituut Clingendael bij Perscentrum Nieuwspoort - Democracy and Revolt in the Arab World: Origins and geopolitical implications of the Arab Uprising. - “A real awakening? Nine months after the "Arab Spring" can we still speak of a true awakening?” - The Spring of the Electronic Arab Youth: Social Media, Arab Youngsters and the New Arab Spring. - Onrust in de Arabische wereld- Masterclass Midden-Oosten en Noord-Afrika - Debatavond over de Democratische Revolutie in het Midden-Oosten Arctica
- Arctica and Antarctica – Common Heritage of Mankind?
Centraal Azië - Centraal-Azië: 20 jaar na de val van de Sovjet Unie China
- Lunchlezing over China
-
Defensie
- De toekomst van de Nederlandse krijgsmacht - Heeft Europa - in navolging van de NAVO - een nieuw Strategisch Concept nodig? - De toekomst van de Indische Oceaan: strijdtoneel of speelbal - De Nederlandse krijgsmacht: Tussen politieke aspiraties en militaire mogelijkheden.
Diplomatie
- Nederlandse diplomatie in de wereld - Masterclass Diplomatie - Turkije in de moderne diplomatie
- 14 -
Nederlands Genootschap voor Internationale Zaken
Economische en financiële crisis -Derde Van Bylandtlezing onder het thema 'De economische crisis en de veranderende wereldverhoudingen'. Francois Heisbourgh- "Geopolitics and economics in a dynamic world: implications for Europe" - Seminar Economische Diplomatie - Vierde Van Bylandtlezing door Jaap de Hoop Scheffer De Europa adepten: " Een bedreigde diersoort?" - Nederland in de nieuwe wereldeconomie – Vijfde Van Bylandtlezing met Prof. Dr. Age Bakker. - Visies en debat tijdens EU-Poort: Onderling afhankelijk, onderling aansprakelijk: (de) weg uit de crisis! - Van Monetaire Unie naar Politieke Unie? - De EU en de kredietcrisis. - De toezicht op het bankwezen: nationale politiek internationaal vertaald. Europa
- Value(s) for Money: de Staat van de Unie en Nederland - Van Bylandtlezing: Strategie voor een Wereldmacht. - Het kabinet-Rutte en de Europese Unie: Nederland in Europa - De nieuwe rol van parlementen in de Europese Unie. - Europa valt uiteen.
Global Justice - ´Global Justice´ by ICC Griekenland - De Griekse avond over wijn en historie. Internationale ontwikkelingen - Algemene Ledenvergadering met Joris Voorhoeve over zijn boek Negen Plagen Tegelijk. - De toestand in de wereld. - Het buitenland beleid van Rutte-1 Iran Italië Kosovo Libië Macedonië Pakistan Rusland Srebrenica Sri Lanka Turkije
- Ontwikkelingen in Iran - Situatie in Italië - Kosovo, factor of stability in the region - Libië en “The responsibility to protect” - The future of Macedonian multi ethnic democracy - Lunchlezing over Pakistan - De komende parlementsverkiezingen - Srebrenica: 15 years later and still no justice? - Sri Lanka: Pursuit of justice for the Tamils. - Comparing Turkey’s and EU ’s Neighbourhood Policies
Bijeenkomsten georganiseerd in samenwerking met anderen Het NGIZ heeft, als één van de voorlopers van het Nederlands Instituut voor Internationale Betrekkingen ‘Clingendael’, een bijzondere band met het instituut. Niet alleen is het - 15 -
Nederlands Genootschap voor Internationale Zaken
secretariaat van het NGIZ er gevestigd, maar er wordt ook waar mogelijk is samengewerkt. Verder werd er bij het organiseren van lezingen en bijeenkomsten samengewerkt met de Europese Beweging Nederland, Studium Generale Erasmus Universiteit Rotterdam, de Nederlandse vereniging voor de Verenigde naties (NVVN)en de Studentenvereniging voor Internationale Betrekkingen (SIB en de Europese Beweging Nederland ( EBN) Bestuurssamenstelling De samenstelling van het bestuur was eind 2011 als volgt: Algemeen Bestuur 2011
Dhr. dr. J. Th. Q. Rood voorzitter Dhr. mr. drs. C. Homan, vice-voorzitter Mw drs. S. Kamerling, secretaris Dhr. drs. H. D. A. Haks RA, penningmeester Mw drs. M.E. van Emden Mr. drs. D. den Dunnen Mw. drs. N. Kröner Dhr. Dr. S. Reyn Dhr. ir. W. Perlot Prof. dr. J. Colijn Mw dr. M. de Kwaasteniet Dhr. dr. A. Gerrits Mr. Drs. P.H. Goedhart/ Dhr. H. Schippers Dhr. G.Th. Corver Prof. dr. D.A. Hellema Dhr. A. Knottnerus Dhr. R. Hossain ( SIB)
Dagelijks Bestuur Dhr. dr. J. Th. Q. Rood voorzitter Mr. drs. C. Homan, vice-voorzitter Mw drs. S. Kamerling, secretaris Dhr. drs. H. D.A. Haks RA, penningmeester Mw drs. M.E. van Emden Mr. drs. D. den Dunnen Mw. drs. N. Kröner Dhr. dr. S. Reyn Dhr. ir. W. Perlot Dhr. R. Hossain ( SIB) Afdeling Utrecht Prof. dr. D. A. Hellema, voorzitter Dhr. Dr. H.A.H. Audretsch, secretaris Dhr. drs. L.M.W. van Grunsven, penningmeester Dhr. dr. J.A. van den Berg Dhr. mr. B.F. Scheffens Peter-Paul Greup Vertegenwoordiger SIB-Utrecht
- 16 -
Nederlands Genootschap voor Internationale Zaken
Afdeling Amsterdam Dhr. dr. A. Gerrits Dhr. drs. M. Bouman, penningmeester Dhr. drs. R. Boogers, secretaris Dhr. dr. H.W. Houweling Dhr. mr. W.F. Dutilh Dhr. J.W. Sap Afdeling Rotterdam Prof. dr. J. Colijn , voorzitter Prof. dr. K. van Paridon, vice-voorzitter Mw. drs. N. de Zwart, secretaris Dhr. V.A. Schoenmakers Dhr. F. Lavooij Dhr. mr. G.P.I.M. Wuisman Vertegenwoordiger Studium Generale Afdeling Noord-Nederland Swetha Raveerathan, Voorzitter Ella Sebamalai, secretaris Frederike Brouwer, coördinator masterclass/penningmeester Thomas Wassenberg, coördinator externe projecten Sandra van der Velde, coördinator lezingen Raiza Alidjan, coördinators PR Afdeling Zuid-Nederland Dhr. H. Schippers, secretaris Dhr. drs. P.H. Goedhart, voorzitter Sponsors Ministerie van Buitenlandse Zaken M.A.O.C. Gravin van Bylandt Stichting Stichting Dr Hendrik Muller’s Vaderlandsch Fonds Ereleden Prof. Jhr dr G. van Benthem van den Bergh, oud-voorzitter Mr J.L. Heldring, oud-secretaris generaal Prof. dr.ir. J.J.C. Voorhoeve, oud-voorzitter Prof. Dr. A. van Staden, oud-voorzitter Mevrouw J. Schneiders-van Schie, oud-secretaresse Secretariaat Het NGIZ heeft, als één van de voorlopers van het Nederlands Instituut voor Internationale Betrekkingen 'Clingendael', een bijzondere band met het instituut. Het secretariaat van het NGIZ is er ondergebracht. Office Manager: Mw Christine Snoeks-Bakker
- 17 -
Nederlands Genootschap voor Internationale Zaken
Bibliotheek De leden van het NGIZ kunnen gratis gebruik maken van de uitleenfaciliteiten van de bibliotheek van het Nederlands Instituut voor Internationale Betrekkingen 'Clingendael'. Hiervoor kan men een afspraak maken. Bijzondere Leerstoelen Universiteit van Amsterdam. In het verslagjaar is prof. dr. Roel van der Veen tot bijzonder Hoogleraar benoemd op de Bart Tromp Leerstoel op het vakgebied van de Geschiedenis en Theorie van de Internationale Betrekkingen. Rijksuniversiteit Groningen, met als leeropdracht ‘Internationale Betrekkingen met bijzondere aandacht voor veranderings- en integratieprocessen in Europa. Hoogleraar Prof. dr. K. Koch is per juli 2010 met emeritaat gegaan. Per 1 mei 2012 is Prof. dr Andrej Zwitter benoemd als de nieuwe bijzondere Hoogleraar in Groningen. Erasmus Universiteit Rotterdam, Bijzonder Hoogleraar J. Colijn op het gebied van ‘Internationale betrekkingen, in het bijzonder mondiale veiligheidsvraagstukken’ (bestaande benoeming).
- 18 -