Nederlands Genootschap voor Internationale Zaken JAARVERSLAG 2010

Nederlands Genootschap voor Internationale Zaken

Nederlands Genootschap voor Internationale Zaken JAARVERSLAG 2010

Algemeen Het Nederlands Genootschap voor Internationale Zaken (NGIZ) is de enige algemene vereniging in Nederland die zich bezighoudt met de internationale betrekkingen op een breed terrein. Het NGIZ bevordert de publieke discussie in Nederland over internationale betrekkingen en stimuleert studies over internationale onderwerpen. In het bijzonder besteedt het NGIZ aandacht aan de Verenigde Naties, de Europese Unie, de NAVO en andere internationale organisaties waarvan Nederland deel uitmaakt. Naast de meer klassieke thema’s van buitenlandse politiek (nationale veiligheid en buitenlandse handel) is de vereniging zich meer en meer gaan richten op ontwikkelingsvraagstukken, mensenrechten en nieuwe dreigingen, zoals klimaatverandering. Oorspronkelijk, na de oprichting in 1945, hield het NGIZ zich voorts bezig met de opleiding van Nederlandse aspirant-diplomaten en de uitgave van het maandblad de Internationale Spectator. Die activiteiten werden echter overgedragen toen in 1983 het Nederlands Instituut voor Internationale Betrekkingen 'Clingendael' werd opgericht. Vanaf die tijd heeft het NGIZ, naast maar in goede samenwerking met het Instituut Clingendael, zich toegelegd op een drietal kernactiviteiten:  het organiseren van lezingen, discussiebijeenkomsten en excursies in samenhang met actuele internationale ontwikkelingen;  het jaarlijks uitloven van een prijs voor de beste afstudeerscriptie over een onderwerp op het gebied van de internationale betrekkingen;  de vestiging van bijzondere leerstoelen aan Nederlandse universiteiten. Het NGIZ is volledig onafhankelijk en is dus niet gebonden aan enige politieke partij of richting, dan wel godsdienstige of levensbeschouwelijke overtuiging. De vereniging kent gewone leden en student-leden en heeft, naast de hoofdzetel in Den Haag, ook actieve afdelingen in Amsterdam, Utrecht, Rotterdam en in Noord- en Zuid Nederland.

- 1 -


Verslag over het jaar 2010 Van het Bestuur In het verslagjaar heeft het Dagelijks Bestuur, daarin ondersteund en geadviseerd door het Algemeen Bestuur, zich naast de organisatie van de ‘Haagse activiteiten’ in het bijzonder gericht op de implementatie van de adviezen van de Profielcommissie (zie Jaarverslag 2009). De aandacht is daarbij in het bijzonder uitgegaan naar de relatie met Instituut Clingendael, de relatie met het bedrijfsleven als doelgroep en het meer betrekken van jongeren bij de NGIZ-activiteiten. Op deze punten kan het volgende gemeld worden. Met de leiding van Instituut Clingendael is afgesproken om tot grotere afstemming van activiteiten en tot meer samenwerking te komen. Deze afspraak heeft o.a. geresulteerd in een gezamenlijk actualiteitenseminar inzake economische diplomatie en betrokkenheid van het NGIZ bij het jubileumsymposium bij gelegenheid van de 65e jaargang van de Internationale Spectator. De bedoeling is om minimaal tweemaal per jaar een gezamenlijke Clingendael-NGIZ activiteit te organiseren. Tevens wordt er naar gestreefd om zowel landelijk als binnen de activiteiten van de afdelingen vaker Clingendael-stafleden als spreker of panellid te laten optreden. Ten aanzien van het bedrijfsleven is in samenspraak met Instituut Clingendael afgesproken om deze doelgroep actiever bij de NGIZ-activiteiten te betrekken en hoe dan ook daarbij meer aandacht te geven aan economische onderwerpen. Dat heeft in het verslagjaar in het genoemde seminar over economische diplomatie geresulteerd. Tevens is in het kader van de Van Bylandt-cyclus (zie hierna) de nodige aandacht besteed aan mondiale economische ontwikkelingen. Ook zal worden gezocht naar een aanvulling van het Dagelijks Bestuur uit de economische hoek om de diversiteit van het bestuur te waarborgen en op die manier economische thema's te behandelen die voor het bedrijfsleven interessant zijn en nieuwe doelgroepen aan te boren. Met betrekking tot de noodzakelijke verjonging van het ledenbestand is vervolg gegeven aan een initiatief onder de naam young professionals, dat er op gericht is om afgestudeerden die werkzaam zijn binnen de overheid of daarbuiten door specifieke NGIZactiviteiten meer bij het Genootschap te betrekken. Tevens is actief ingezet op samenwerking met studentenverenigingen (i.h.b. SIB) om ook deze groep bij de activiteiten te betrekken. Het NGIZ heeft aan drie universiteiten Bijzondere Leerstoelen. Deze worden door het bestuur van grote betekenis geacht voor de (academische) uitstraling van het Genootschap. De Bart Tromp leerstoel aan de Universiteit van Amsterdam wordt sinds 2009 bekleed door Prof.dr Roel van der Veen, die op 15 oktober 2010 zijn oratie uitsprak onder de titel ‘De engel van de vooruitgang’. De leerstoel aan de Erasmus Universiteit Rotterdam wordt bekleed door Prof. Dr Ko Colijn, tevens voorzitter van de afdeling Rotterdam. Prof.dr Koen Koch, bijzonder NGIZ-hoogleraar te Groningen, is in de zomer van 2010 met emeritaat gegaan. Het bestuur dankt hem voor zijn inzet in het kader van deze leerstoel. De procedure voor zijn opvolging is in gang gezet. - 2 -


Het bestuur streeft er naar om, in navolging van de aanbevelingen van de profielcommissie, de bijzonder hoogleraren indien mogelijk meer te betrekken bij de activiteiten van de afdelingen in de desbetreffende universiteitssteden. In 2010 heeft het NGIZ na ruim 5 jaar helaas het vertrek moeten aanvaarden van onze zeer gewaardeerde voorzitter prof. dr. Alfred van Staden. Hij is door het bestuur tot erelid van het NGIZ benoemd. In prof. dr. Jan Rood, verbonden aan Instituut Clingendael, is een waardige opvolger gevonden. Verdere bestuurswisselingen betreffen het toetreden van ir. Wilbur Perlot, werkzaam het Instituut Clingendael, tot het DB, als opvolger van Stijn van der Heuvel. Tevens is drs. Natalie Kröner als opvolger van drs. Marijn Noordam bereid gevonden toe te treden tot het bestuur. Zij is werkzaam bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Om continuïteit in het bestuur te garanderen is gen.maj. b.d. drs. mr. Kees Homan gevraagd zijn functie als vice-voorzitter van het NGIZ te verlengen met een periode van 2 jaar. Tot slot wil het bestuur in dit jaarverslag zijn erkentelijkheid uitspreken voor de steun die het NGIZ in het verslagjaar heeft mogen krijgen van onze sponsoren: het Ministerie van Buitenlandse Zaken, de MAOC Gravin Van Bylandtstichting, en de Stichting Hendrik Mullers Vaderlandsch Fonds (Mullerstichting). Zonder hun steun zouden wij niet in staat zijn geweest een zo breed palet aan activiteiten te organiseren. Contributie 2010 De contributie was voor 2010 als volgt onderverdeeld: Gewoon lidmaatschap Studenten lidmaatschap (tot 26 jaar)

€ 35,00 € 18,00

Aantal leden Het totaal aantal leden bedroeg op 31 december 2010: 820 (2009: 794) Genootschapprijs 2009 De jury ontving dit jaar 16 inzendingen over uiteenlopende onderwerpen op het gebied van internationale vraagstukken, waarvan er twee doorgingen naar de laatste ronde. De Genootschapprijs 2009 is op 15 december 2010 door juryvoorzitter prof. Ko Colijn uitgereikt aan Stéphanie Kneppers voor haar scriptie ‘Gazprom, het Kremlin en de Europese energieveiligheid’, onderdeel van haar Master in Oost-Europese Studies. Deze scriptie handelt over de centrale rol van het Russische staatsgasbedrijf Gazprom in het streven van de Russische leiders om van hun land een energiesupermacht te maken. Stephanie Kneppers onderzocht de Russisch-Europese energiebetrekkingen, en concludeerde dat de inzet door Rusland van het gaswapen tegen EU-landen weinig waarschijnlijk is. Een groter risico ziet zij in de inefficiëntie van monopoliebedrijf Gazprom, die productie van voldoende gas aan zowel de binnenlandse als de buitenlandse markt, onzeker maakt. De laureaat studeerde af bij dr. Marc Jansen, die als universitair hoofddocent verbonden is aan de Universiteit van Amsterdam.

- 3 -


Tijdens de feestelijke uitreiking werd de causerie verzorgd door prof. dr. Coby van der Linde, hoofd van het Clingendael International Energy Programme en hoogleraar aan de Universiteit Groningen. Van Bylandt lezingencyclus De eerste Van Bylandtlezing in 2010 in de reeks met als thema ‘”De toekomst van internationale organisaties in een veranderende wereld” handelde over de relevantie van het humanitair oorlogsrecht in de huidige conflicten. Op het Instituut ‘Clingendael’ gaven op 1 februari Ted van Baarda (ethicus-Instituut Defensie Leergangen), Rogier Bartels (juristRode Kruis) en Theo Koelé (journalist-Volkskrant) vanuit hun expertise en ervaringen hun mening over dit onderwerp. Aan de orde kwamen onderwerpen als morele dilemma’s, het spanningsveld tussen plichtethiek en gevolgethiek, de gerichtheid van het oorlogsrecht op staten en de veel mindere gerichtheid op niet-statelijke actoren, en de problemen voor de journalist om een volledig beeld te krijgen voor zijn berichtgeving over een conflict. In een levendige discussie waren onder meer het Israëlisch optreden in de Gaza-strook, de doctrine van de ‘responsibility to protect’ en de verhouding tussen militaire noodzaak en ‘collateral damage’ onderwerpen waarover verschillende opinies werden geuit. Diplomaat Pieter Feith verzorgde onder grote belangstelling in Nieuwspoort op 15 april een inleiding over zijn ervaringen in zijn dubbelfunctie in Kosovo, als speciale vertegenwoordiger van de EU in Kosovo en als vertegenwoordiger van de landen van het ‘international civilian office’, die de zelfstandigheid van Kosovo steunen. Feith vertelde dat er niet minder dan veertien, voornamelijk civiele missies in het arme Kosovo lopen. Er is echter een groot gebrek aan rechters en douane-ambtenaren en Kosovo wordt bovendien door vijf EUlidstaten niet erkend. Feith achtte een afscheiding van het Noorden waar Serviërs wonen niet waarschijnlijk, maar wel moest er sprake zijn van enige autonomie. Hij vond dat de EUambities achterlopen bij de machtspolitieke ontwikkelingen. Minister van Defensie, Eimert van Middelkoop, en vice-voorzitter van het NGIZ, Kees Homan, kruisten de degens met elkaar over de toekomst van de Nederlandse krijgsmacht. Deze laatste Van Bylandt-lezing onder het thema ”De toekomst van internationale organisaties in een veranderende wereld”, was georganiseerd met SIB-Utrecht bij het Instituto Cervantes in de Domstad op 31 mei en trok veel belangstelling van studenten. Van Middelkoop ging uitvoerig in op de analyse en opties van het Eindrapport Verkenningen over de toekomst van de krijgsmacht. Homan toonde zich hierover wat sceptisch, gezien de uitslag van de op 9 juni gehouden Tweede Kamer verkiezingen. Hij verwachtte opnieuw forse bezuinigingen op Defensie, waardoor dit rapport wel eens een minder belangrijke rol zou spelen. Van Middelkoop legde in zijn voordracht ook veel nadruk op meer samenwerking in het op defensiegebied gefragmenteerde Europa. Alexander Rinnooy Kan opende op 12 oktober een nieuwe reeks van Van Bylandt-lezingen met als thema “De economische crisis en de veranderende wereldverhoudingen”. De spreker besteedde in Sociëteit De Witte onder meer aandacht aan China als aanjager van hogere groei in de ontwikkelingslanden en benadrukte dat duurzaamheid een lange termijn proces vereist. Zo haalde hij als voorbeelden aan dat kinderarbeid, het milieu en de gelijke beloning voor mannen en vrouwen tot 1960 nog politieke stiefkindjes waren in ons land. Voor de toekomst moest Nederland volgens Rinnooy Kan veel meer in kennis investeren. De Belgische hoogleraar, Sven Biscop’, hield in Nieuwspoort op 10 november een voordracht over de Europese Veiligheidsstrategie. Hij benadrukte dat het in Europa vooral nog aan politieke wil ontbreekt om op het wereldtoneel een rol te spelen. - 4 -


Landen als China en India beschouwde hij als doelbewuste actoren die schaak speelden, terwijl Europa reactief in plaats van preventief vooral ping pong speelt. Op militair gebied kenmerkt Europa zich volgens de spreker door fragmentatie, waardoor het Europese militair instrument nog steeds geen substantiële vuist kan maken. De Van Bylandtlezingen vormen inmiddels al een jarenlange traditie in de activiteiten van het NGIZ. De jaarlijkse reeks van vijf lezingen over een actueel thema met interessante lezingen gevolgd door levendige discussies, blijken gezien de steeds goede opkomst duidelijk in een behoefte te voorzien. Mullerlezing 2010 De jaarlijkse Mullerlezing werd dit jaar verzorgd door professor Paul Collier van Oxford University, een gezaghebbende autoriteit op het terrein van de ontwikkelingsvraagstukken. De lezing die plaatsvond in het gastvrijheid verlenende Ministerie van Buitenlandse Zaken, trok grote belangstelling van een divers publiek. Collier ging uitgebreid in op zijn recent verschenen boek ‘The Plundered Planet’, waarin hij de onzorgvuldige wijze hekelt waarop we met onze natuurlijke hulpbronnen omgaan. Aangezien hij weinig vertrouwen heeft in de private sector en overheden om dit probleem adequaat aan te pakken, bepleitte hij een ‘bottom up’ aanpak vanuit de samenleving. Als co-referent trad op Koen Davidse, directeur van de ‘Peacebuilding and Stabilization Unit’van het ministerie op. Zijn referaat ging vooraf aan een boeiende discussie over uiteenlopende onderwerpen als de uitputting van grondstoffen, beperkingen aan de visvangst, de groeiende armoede in de wereld, de rechtsstaat en mensenrechten. NGIZ afdeling Noord NGIZ-Noord heeft in het bestuursjaar 2010 een zeer druk programma afgewerkt waarover wij u reeds in het vorige jaarverslag ten dele mochten berichten. Naast de traditionele lezingen en de Masterclass diplomatie heeft de noordelijke afdeling in samenwerking met de Openbare Bibliotheek Groningen een drietal discussieavonden georganiseerd (zie hiervoor jaarverslag 2009) en is een scholenproject opgestart waarbij Internationale Betrekkingen studenten van de Rijksuniversiteit Groningen lessen verzorgen op middelbare scholen over ontwikkelingen in de internationale politiek. Lezingen werden in het jaar 2010 verzorgd door Prof. Roel van der Veen (maart) over ‘Nederlandse diplomatie in de wereld’, Sjoerd Gosses die als voormalig ambassadeur in Turkije sprak onder de titel ‘Turkije in de moderne diplomatie’ en de Ugandese diplomate Mirjam Blaak (oktober) over het spanningsveld ‘Peace versus Justice’ na aanleiding van moeizame vredesonderhandelingen in Noord-Oeganda met het LRA. In de eerste helft van 2011 werden lezingen verzorgd door Prof. Mient-Jan Faber (Januari) en Dr. Murugaval (maart) – lid van the Transnational Government of Tamil Eelam – over hetzelfde spanningsveld in casu in Srebrenica en Sri Lanka. Het academisch jaar 2010-2011 werd afgesloten met een lezing van Prof. Hacquebord onder de titel: ‘Arctica and Antarctica – Common Heritage of Mankind’. In maart 2010 werd met dank aan Clingendael en in het bijzonder Kees Homan andermaal een zeer succesvolle Masterclass Diplomatie georganiseerd. Op deze dag werden 20 geselecteerde – uit een vijfvoud aan aanmeldingen - internationaal georiënteerde studenten hartelijk in Den Haag ontvangen met een workshop en een uitdagend simulatiespel. In het najaar van 2010 is NGIZ-Noord van start gegaan met een scholenproject waarbij studenten de kans krijgen leservaring op te doen, maar met als doel middelbare scholieren - 5 -


(VMBO/HAVO/VWO) op interactieve wijze in aanraking te brengen met de wereld van de internationale betrekkingen. Na een door universitaire docenten verzorgde trainingsdag (oktober) heeft een groep van tien studenten op een drietal scholen in Groningen en Drente lessen verzorgd over uiteenlopende onderwerpen. Vanwege het enthousiasme van alle betrokkenen is besloten om dit project een vervolg te geven. NGIZ Afdeling Rotterdam De afdeling Rotterdam heeft in 2010 intensief samengewerkt met het Studium Generale van de Erasmus Universiteit. Via het Studium Generale is het mogelijk gebleken om ook gezamenlijke activiteiten te organiseren waarbij kanalen aan te boren die voor het NGIZ ontoegankelijk waren. Zo is er gebruik gemaakt van de zaal ‘De Unie’ nabij Rotterdam CS en heeft de afdeling geprofiteerd van de promotiefaciliteiten van de organisatie achter ‘De Unie’en Studium Generale. NGIZ- leden werden uitgenodigd voor een reeks filmavonden. Zo werd de bekroonde documentaire ‘MANUFACTURED LANDSCAPES’ getoond tijdens de Chinese filmavond op 10 februari. Voorafgaand aan de film gaf Barbara Krug een lezing over China, haar traditionele economische en sociale waarden en de invloed die globalisering en industrialisering hebben op China en de wereld. Verder organiseerde de afdeling de bijeenkomst over Nucleaire Non-Proliferatie. Tijdens deze bijzondere bijeenkomst werd het startschot gegeven voor een vierjarig promotietraject 'Nucleaire Non-Proliferatie', waarin naast de Erasmus Universiteit ook de Universiteit van Utrecht, het Ministerie van Buitenlandse Zaken, Instituut Clingendael en IKVPax Christi participeren. Het project moet tot vier dissertaties over nucleaire (non-)proliferatie leiden. Sprekers waren o.a. Maxime Verhagen, Minister van Buitenlandse Zaken, Ko Colijn, defensiespecialist en bijz.hoogleraar. (NGIZ) Mondiale Veiligheid aan de EUR. Vanaf september 2010 kon men deelnemen aan een reeks filmavonden onder de noemer: Ramp, Crisis en Conflict. De lezingen in deze serie worden ingeleid door prof. dr. Ko Colijn werden gevolgd door een passende film. De thema’s waren o.a. de Kapitaalcrisis (voordracht Prof.dr. Ewald Engelen) , het Israel-Iran conflict (idem dr. Alfred Pijpers) , Natuurdreiging en klimaatcrisis (prof.dr. Thea Hilhorst) en Het Bewogen jaar van de Euro (prof.dr.André Szàsz). Het NGIZ Rotterdam organiseerde op 4 november 2010 de bijeenkomst met Daniel Benjamin, Coördinator Counter Terrorisme van de VS: “Emerging Trends in Transnational Terrorism” A View from Rotterdam. We waren te gast bij het Rotterdam World Port Center waar Benjamin sprak over Contraterrorisme, in het bijzonder Counter Maritime Terrorism. De bijeenkomst werd goed bezocht door NGIZ-leden, ambtenaren van diverse ministeries, diplomaten en de pers.

- 6 -


NGIZ Afdeling Amsterdam NGIZ Amsterdam was op 23 maart partner van een aflevering van Mind the Gap, een internationale actualiteitenrubriek van debatcentrum De Balie. Tijdens de bijeenkomst stonden Somalië en de moderne piraterij centraal, aan de hand van onder meer columns, panelgesprekken en videoverbindingen. Door deskundigen van onder meer Instituut Clingendael en Amnesty International werd de werkwijze van en de strijd tegen piraten besproken. Voorafgaand aan het programma konden NGIZ-leden in De Balie bij de ‘NGIZtafel’ even bijpraten met een kopje koffie. Op 3 juni vond de traditionele voorjaarsborrel plaats in Fotografiemuseum Amsterdam FOAM. Otto Holman, universitair hoofddocent Internationale Betrekkingen aan de Universiteit van Amsterdam (UvA), hield een lezing over Spanje en de financiële crisis. Holman geldt als deskundige op het gebied van de Europese integratie en is bovendien kenner van de politiek in Spanje. In lijn met het thema werden Spaanse tapas geserveerd. Roel van der Veen hield op 15 oktober zijn oratie als bijzonder hoogleraar Geschiedenis en theorie van de internationale betrekkingen aan de UvA. De leerstoel is ook bekend als de ‘NGIZ-leerstoel’. Van der Veen aanvaarde zijn hoogleraarsambt door het uitspreken van de oratie ‘De engel van de vooruitgang’. Op 4 november vond een paneldiscussie plaats op de Vrije Universiteit over een eventueel militaire aanval op Iran wegens het nucleaire programma en de moeizame samenwerking met internationale toezichthouders. Deze bijeenkomst werd georganiseerd door NGIZ Amsterdam in samenwerking met het Vitoria Instituut voor Internationaal Recht en Politiek. Een jurist van het Vitoria Instituut, een theoloog van Novib en een politicoloog van Instituut Clingendael benaderden het vraagstuk vanuit diverse perspectieven. Het jaar 2010 kende bovendien een belangrijke bestuurswissel. André Gerrits nam de voorzittershamer over van Alfred Pijpers, die na vijf jaar afscheid nam. Gerrits is hoogleraar Ruslandkunde aan de Universiteit Leiden maar woonachtig in Amsterdam, waar hij jarenlang werkzaam was aan de UvA.

NGIZ Afdeling Utrecht Na ruim 44 jaar blijkt dat de kerntaak van de NGIZ Afdeling Utrecht – het organiseren van een zestal lunchbijeenkomsten per seizoen (bedacht door de oprichter Max Snijders) – nog steeds een succesformule is. Gekozen is voor de vrijdagmiddag (12:00-14:00) in een vertrouwde ambiance. Eerst was dat Hotel des Pays Bas, tegenwoordig Huize Molenaar. Kerndoel is en blijft om de betekenis van internationale zaken voor een breder publiek te duiden. Sedert het aantreden (1995) van de tweede voorzitter, Jan Veldhuis, is de vertrouwde formule uitgebreid met twee avondlezingen, waarbij studenten, m.n. SIB – de belangrijkste rol spelen. Hierbij is men wel afhankelijk van de gastvrijheid van de Provincie, Gemeente of andere instellingen zoals de Universiteit Utrecht. De NGIZ Afdeling Utrecht kan, desgevraagd, op interessante lezingen wijzen – m.a.w. leden of vrienden laten ‘’aanhaken” bij een activiteit van een ander. - 7 -


Voor zowel de leden/vrienden als de studenten legt de Stichting Vrienden NGIZ Afdeling Utrecht een fors bedrag voor de lunch bij, zodat de lunchprijs voor de leden/vrienden redelijk blijft en voor de studenten zeer aantrekkelijk, slechts Euro 5.=. Over het jaar 2010 woonden 260 leden/vrienden en 133 studenten onze kernactiviteiten bij (gemiddeld 65 per lezing). Gestreefd is naar actuele onderwerpen, verzorgd door gekwalificeerde sprekers zoals uit het overzicht lezingen mag blijken.

NGIZ Afdeling Zuid-Nederland Net als vorig jaar functioneert NGIZ-Zuid als afdeling in oprichting met een voorlopig bestuur. Met het oog op onze smalle bestuurlijke basis hebben wij ook dit jaar weer gezocht naar samenwerkingspartners om bijeenkomsten over buitenlandse politiek te organiseren. In het najaar kon nog worden samengewerkt met Studium Generale Universiteit van Tilburg (UvT). Onze partner daar en bestuurslid NGIZ-Zuid, Marcel van Hoorn, is echter met vervroegd pensioen gegaan. Het gevolg is dat naar een nieuwe samenwerkingspartner/bestuurslid moet worden gezocht. Vanwege het tijdintensieve karakter is het daar nog niet van gekomen. In het kader van de Collegereeks Techniek, Vrede en Veiligheid, die van januari tot april 2010 werd gegeven op de Technische Universiteit Eindhoven, werd onder meer aandacht besteed aan het probleem van de atoombewapening. Ko Colijn wees er in dat college op dat het met het oog op de toenemende globalisering ook voor techniekstudenten van groot belang is te volgen wat er in de wereld gebeurt. Hij noemde daarbij NGIZ specifiek als instelling die bijdraagt aan het bevorderen van die belangstelling. Ledenwerving/ secretariaat Het ledenbestand is in het afgelopen jaar redelijk op peil gebleven. Dit neemt niet weg dat het voor de continuïteit van de vereniging van grote betekenis is dat meer leden worden geworven onder de jongere leeftijdscategorieën. Een belangrijke doelgroep vormt de oudleden van de Studentenverenigingen Internationale Betrekkingen (SIB) Het bestuur heeft de aanbeveling van de Profielcommissie betreffende een vernieuwing van website ter harte genomen. Dat heeft geresulteerd in een frisse en meer interactieve website waarbij de activiteiten en afdelingen van het Genootschap beter in beeld komen. Ook werken we nu met een duidelijke nieuwsbrief waarmee we onze achterban, naast het maandelijkse lezingenprogramma ook willen informeren over activiteiten van andere instanties/organisaties.

- 8 -


Bijeenkomsten DEN HAAG 26/01

Rapport Davids. Forumdiscussie over het rapport van de onderzoekscommissie besluitvorming Irak (Commissie Davids) I.s.m. de Bart Tromp Stichting. De inleiders tijdens deze discussie waren Prof. mr. N.J. Schrijver, lid van de Commissie Davids en Hoogleraar Internationaal Publiekrecht aan de Universiteit van Leiden, Mark Kranenburg, redacteur NRC Handelsblad (Haagse Redactie) en Prof. dr. A. van Staden, lid van de Adviesraad Internationale Vraagstukken (AIV), tevens voorzitter van het NGIZ. De bijeenkomst werd voorgezeten door Gen. Maj. (b.d.) Kees Homan, adviseur van het Clingendael Veiligheid en Conflict Programma en vice-voorzitter van het NGIZ. Er waren 110 deelnemers bij de discussie aanwezig.

01/02

Bijeenkomst Humanitair Oorlogsrecht. “Zwijgt het recht als de wapens spreken?” I.s.m. het Nederlands Rode Kruis, afdeling Humanitair Oorlogsrecht (HOR) Sprekers: Dr. Th.A. van Baarda, (IDL), Mr. R. Bartels, (ICTY) en Theo Koelé, redacteur van de Volkskrant.

24/03

Coproductie met de SIB-Leiden en de NVVN over VN Veiligheidsraad: enige bron van legitimiteit voor militaire acties? Sprekers: Alfred Pijpers van Instituut Clingendael en Prof. Cees Flinterman. Yvonne Donders, voorzitter van de NVVN leidde het debat.

12/04

International leiderschap gewenst. Mini-congres i.s.m. het Nederlands Centrum voor Directeuren (NCD), de Vereniging Strategisch Beleid, Nijenrode en de Hay Group. Met Hans Wijers, CEO van Akzo Nobel Ben Verwaaijen, CEO van Alcatel Lucent Rodria Laline, Director Corporate Governance programma Nyenrode. De bijeenkomst werd voorgezeten door Hans Hemels, Managing Director van Hay Group in Nederland. Voor deelname werd een toegangsprijs gevraagd.

12/04

Van Bylandtlezing i.s.m. de Europese Beweging Nederland onder de titel: De buitenlandse missie van Europa. Pieter Feith , diplomaat, speciaal EU vertegenwoordiger, bijzonder adviseur van EU buitenlandchef Catherine Ashton hield zijn toespraak in het engels. Meer dan 150 geïnteresseerden waren aanwezig bij Perscentrum Nieuwspoort.

- 9 -


31/05

Discussieavond in samenwerking met Instituut Clingendael en Stichting JASON over de toekomst van de Nederlandse krijgsmacht. Inleider was directeur van de projectdirectie Verkenningen, Dr. Sebastian Reyn. Panelleden: Mariko Peters van GroenLinks, Angelien Eijsink van de PvdA, Raymond Knops van het CDA en Anne Mulder van de VVD(tbc) en defensiespecialist Prof. Dr. Ko Colijn Kees Homan trad op als de discussieleider.

08/06

Algemene Ledenvergadering met een korte lezing van Ko Colijn: ’Kunnen kernwapens de wereld uit?’

23/06

Avondbijeenkomst over het thema: Is er toekomst voor ontwikkelingssamenwerking? Bij perscentrum Nieuwspoort. Sprekers: René Grotenhuis, directeur van Cordaid en Kathleen Ferrier, CDAKamerlid.

12/10

Eerste Van Bylandtlezing uit de reeks: “De economische crisis en de veranderende wereldverhoudingen”. Met Dr. A.H.G. Rinnooy Kan, voorzitter van de Sociaal Economische Raad (SER). De titel luidde: ‘Een wereld te winnen: Duurzame globalisering en verschuivende economische verhoudingen.’ De bijeenkomst werd bezocht door ruim 100 geïnteresseerden en vond plaats bij Sociëteit de Witte. Het verslag is op de website gepubliceerd.

10/11

Tweede Van Bylandtlezing over Europa: Strategie voor een Wereldmacht. Sven Biscop, Directeur van het Programma Veiligheid & Global Governance aan Egmont – Koninklijk Instituut voor Internationale Betrekkingen in Brussel legde de vraag voor: Welke strategie moet de EU volgen in haar buitenlands beleid? De bijeenkomst vond plaats bij Perscentrum Nieuwspoort, Den Haag

13/12

Actualiteitenseminar i.s.m. Instituut Clingendael over ‘Het kabinet-Rutte en de Europese Unie: Nederland in Europa’ Sprekers van deze middagbijeenkomst waren: Jaap de Zwaan, Directeur van Instituut Clingendael, Laurens-Jan Brinkhorst en René van der Linden, beiden o.a. oud-staatssecretaris Europa, en Alfred van Staden, voorzitter van de Commissie Europese Integratie van de AIV. De bijeenkomst werd voorgezeten door Jan Rood, voorzitter van het NGIZ. Tijdens de bijeenkomst werd tevens een publicatie over de Europese Unie van de hand van Bob van den Bos, oud-(Euro)parlementariër gepresenteerd.

- 10 -


Vervolg DEN HAAG 14/12 Actualiteitenbijeenkomst i.s.m. de Clingendael Diplomatic Studies rogramme (CDSP) over de gevolgen van WikiLeaks. Willem Post, senior fellow Amerikaanse buitenlandse- en veiligheidspolitiek, over de rol van de Amerikaanse overheid en de mogelijkheden om Julian Assange te vervolgen. Ko Colijn, hoofd van het ‘Security and Conflict Programme’ van Clingendael en NGIZ hoogleraar, over de ‘veiligheidswaarde’ van de WikiLeaks. Jan Melissen (voorz.), hoofd van het ‘Diplomatic Studies Programme’ van Clingendael en hoogleraar diplomatie, over WikiLeaks en moderne diplomatie. De bijeenkomst vond plaats bij Perscentrum Nieuwspoort, Den Haag. Er waren meer dan 100 belangstellenden. UTRECHT 22/01 26/02 16/03 19/03 16/04 15/10 25/10

26/11

“Duurzame ontwikkeling vergt heldere, maar veelal inconsistente keuzes in verschillende domeinen”. Lunchlezing gehouden door Prof. Dr Ir R. Rabbinge. Prof. Dr A. Gerrits sprak over Het Westen en de export van democratie. Lunchlezing in Huize Molenaar. Avondlezing met Prof. Dr. Maarten van Rossem. Hoe staan de VS en de wereld er na een jaar Obama voor? Prof. Dr G.J.Abbink. Lunchlezing over Afrika. Dr Sico van der Meer, Instituut Clingendael. Lunchlezing over Non-proliferatie. Stans en steppes: Kazachstan en het Eur-aziatische spel, door Drs Klaas van der Tempel, verbonden aan Instituut Clingendael. Positie van Nederland in Europa bij de Griekse crisis en de existentiële Euro crisis. Spreker bij deze avondlezing was Ed Kronenburg, secretaris-generaal van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Lunchlezing op 26 november over de EU- Duitsland/Frankrijk door Prof. Dr Ton Nijhuis, Directeur Duitsland Instituut.

AMSTERDAM 23/03 I.s.m. internationale actualiteitenrubriek van debatcentrum De Balie. Debat over Somalië en de moderne piraterij. Met o.a. Bibi van Ginkel (Instituut Clingendael), Per Gullestrup (CEO rederij Clipper. 03/06

Traditionele voorjaarsborrel in het Fotografiemuseum Amsterdam (FOAM), inclusief column van Dr Otto Holman, hoofddocent internationale betrekkingen aan de Universiteit van Amsterdam, over "Spanje en de financiële crisis”. - 11 -


ROTTERDAM 01/02 Nucleaire Non-Proliferatie Sprekers: Maxime Verhagen, Minister van Buitenlandse Zaken, defensiespecialist, Ivo Daalder, VS-ambassadeur bij de NAVO.

Ko

Colijn,

10/02

Avond van de Chinese Cinema - Film Manufactured Landscapes. Voorafgaand aan de film een lezing door Barbara Krug een lezing over China, haar traditionele economische en sociale waarden en de invloed die globalisering en industrialisering hebben op China en de wereld. (Voertaal Engels)

29/09

I.s.m. het Studium Generale Filmclub: RAMP, CRISIS, CONFLICT Thema Kapitaal crisis met spreker prof. dr. Ewald Engelen (financieel geograaf UvA) Film: Win/Win (NL, 2010). Incl. een inleiding door regisseur Jaap van Heusden

04/10

Het NGIZ was 'te gast' bij advocatenkantoor Loyens & Loeff / Jonge Balie Rotterdam, voor het bijwonen van de lezing: ‘Het Internationale Gerechtshof en Mensenrechten’ Prof. Bruno Simma, Rechter bij het Internationaal Gerechtshof te Den Haag trad op als spreker.

21/10

I.s.m.

het

Studium

Generale

Filmclub:

RAMP,

CRISIS,

CONFLICT

Thema Israël en Iran: Een Israëlische aanval op de Iraanse atoominstallaties: fictie of werkelijkheid? Lezing door Alfred Pijpers van Instituut Clingendael. Na afloop de film: Persepolis (Frankrijk/VS, 2007) met een inleiding door Peter Bosma (Cinematheekprogrammeur LantarenVenster)

04/11

Emerging Trends in Transnational Terrorism: a View from Rotterdam Spreker: Ambassador Daniel Benjamin, Coordinator for Counterterrorism Host: Rotterdam Port Authority in samenwerking met het NGIZ en het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Locatie: Rotterdam World Port.

25/11

I.s.m. het Studium Generale Filmclub: RAMP, CRISIS, CONFLICT

Thema: Natuurdreiging en klimaatcrisis Met: prof. dr. ir. Thea Hilhorst (hoogleraar humanitaire hulpverlening en wederopbouw, Universiteit van Wageningen). Na afloop de film The Last Days of Shismaref (NL, 2008) met een inleiding door filmmaker Jan Louter.

- 12 -


NOORD-NEDERLAND 04/03 Prof. Roel van der Veen over ‘Nederlandse diplomatie in de wereld’. 06/03

Masterclass Diplomatie bij Instituut Clingendael door Kees Homan.

08/04

Sjoerd Gosses die als voormalig ambassadeur in Turkije sprak onder de titel ‘Turkije in de moderne diplomatie’.

01/10

Ugandese diplomate Mirjam Blaak over het spanningsveld ‘Peace versus Justice’ na aanleiding van gestuikte vredesonderhandelingen in Noord-Oeganda met het LRA.

ZUID-NEDERLAND 14/10 Symposium ‘Beyond the Chinese Wall”. Dagvoorzitter Fons van de Vijver, professor Cross-Cultural Psychology Tilburg University Sprekers waren Jan van der Putten director Eyes on China Ltd. Jeanne Boden intercultural trainer at ChinaConduct Peter Peverelli assistant professor economics VU University Amsterdam Bas Kapitein manager investments City of Tilburg Het symposium werd in het Engels gehouden. 11/11

In samenwerking met de Bureaus Studium Generale van de Universiteit van Tilburg en de Technische Universiteit Eindhoven werd de bijeenkomst georganiseerd over het Israelisch-Palestijns conflict ( Eindhoven, Tilburg)

Onderwerpen bijeenkomsten Afrika

- Prof. Dr G.J.Abbink. Lunchlezing over Afrika - Debat over Somalië en de moderne piraterij - Peace versus Justice, Oeganda

China

- Avond van de Chinese Cinema - Film Manufactured Landscapes - Symposium ‘Beyond the Chinese Wall’

Defensie

- De toekomst van de Nederlandse krijgsmacht - Kunnen kernwapens de wereld uit? - Lunchlezing over Non-proliferatie

Diplomatie

- Nederlandse diplomatie in de wereld - Masterclass Diplomatie - Turkije in de moderne diplomatie

- 13 -


Onderwerpen bijeenkomsten Duurzame ontwikkeling - Duurzame ontwikkeling vergt heldere, maar veelal inconsistente keuzes in verschillende domeinen. Europa - Van Bylandtlezing: De buitenlandse missie van Europa. - Van Bylandtlezing: Strategie voor een Wereldmacht. - Het kabinet-Rutte en de Europese Unie: Nederland in Europa - Positie van Nederland in Europa bij de Griekse crisis en de existentiële Euro crisis - EU- Duitsland/Frankrijk - Spanje en de financiële crisis Financiële crisis - Kapitaal crisis, prof. dr. Ewald Engelen - Spanje en de financiële crisis Global Governance - Van Bylandtlezing: Verschuivende machtsverhoudingen Internationaal Leiderschap - Mini-congres i.s.m. het Nederlands Centrum voor Directeuren (NCD), de Vereniging Strategisch Beleid, Nijenrode en de Hay Group. Iran

- Israël en Iran: Een Israëlische aanval op de Iraanse atoominstallaties: fictie of werkelijkheid?

Irak

- Rapport Davids i.s.m. de Bart Tromp Stichting

Israël

- Israël en Iran: Een Israëlische aanval op de Iraanse atoominstallaties: fictie of werkelijkheid? - Israelisch-Palestijns conflict Kazachstan - Stans en steppes: Kazachstan en het Eur-aziatische spel Mensenrechten - Het Internationale Gerechtshof en Mensenrechten Milieu - Natuurdreiging en klimaatcrisis Oorlogsrecht - Zwijgt het recht als de wapens spreken? Piraterij

- Debat over Somalië en de moderne piraterij.

Terrorisme

- Emerging Trends in Transnational Terrorism: a View from Rotterdam

Turkije

- Turkije in de moderne diplomatie

Verenigde Naties - VN Veiligheidsraad: enige bron van legitimiteit voor militaire acties? Verenigde Staten - Hoe staan de VS en de wereld er na een jaar Obama voor? Wiki Leaks - Actualiteitenbijeenkomst over de gevolgen van Wiki Leaks. - 14 -


Bijeenkomsten georganiseerd in samenwerking met anderen Het NGIZ heeft, als één van de voorlopers van het Nederlands Instituut voor Internationale Betrekkingen ‘Clingendael’, een bijzondere band met het instituut. Niet alleen is het secretariaat van het NGIZ er gevestigd, maar er wordt ook waar mogelijk is samengewerkt. Verder werd er bij het organiseren van lezingen en bijeenkomsten samengewerkt met het CESP, Clingendael European Studies Programme, CSCP, Clingendael Security Programme, Studium Generale Erasmus Universiteit Rotterdam, de Nederlandse vereniging voor de Verenigde naties (NVVN)en de Studentenvereniging voor Internationale Betrekkingen (SIB en de Europese Beweging Nederland ( EBN) Bestuurssamenstelling De samenstelling van het bestuur was eind 2010 als volgt: Algemeen Bestuur                 

Dhr. dr. J. Th. Q. Rood voorzitter Dhr. mr. drs. C. Homan, vice-voorzitter Mw drs. S. Kamerling, secretaris Dhr. drs. H. D. A. Haks RA, penningmeester Mw drs. M.E. van Emden Mr. drs. D. den Dunnen Mw. drs. N. Kröner Dhr. Dr. S. Reyn Dhr. ir. W. Perlot Prof. dr. J. Colijn Mw dr. M. de Kwaasteniet Dhr. dr. A. Gerrits Mr. Drs. P.H. Goedhart/ Dhr. H. Schippers Dhr. G.Th. Corver Prof. dr. D.A. Hellema Dhr. A. Knottnerus Dhr. B. van Montfoort (SIB)

Dagelijks Bestuur  Dhr. dr. J. Th. Q. Rood voorzitter  Mr. drs. C. Homan, vice-voorzitter  Mw drs. S. Kamerling, secretaris  Dhr. drs. H. D.A. Haks RA, penningmeester  Mw drs. M.E. van Emden  Mr. drs. D. den Dunnen  Mw. drs. N. Kröner  Dhr. dr. S. Reyn  Dhr. ir. W. Perlot  Dhr B. van Montfoort (SIB)

- 15 -


Afdeling Utrecht  Prof. dr. D.A. Hellema, voorzitter  Dhr. Dr. H.A.H. Audretsch, secretaris  Dhr. drs. L.M.W. van Grunsven, penningmeester  Dhr. dr. J.A. van den Berg  Dhr. mr. B.F. Scheffens  Peter-Paul Greup  Vertegenwoordiger SIB-Utrecht Afdeling Amsterdam  Dhr. dr. A. Gerrits  Dhr. drs. M. Bouman, penningmeester  Dhr. drs. R. Boogers, secretaris  Dhr. dr. H.W. Houweling  Dhr. mr. W.F. Dutilh  Dhr. J.W. Sap Afdeling Rotterdam  Prof. dr. J. Colijn , voorzitter  Prof. dr. K. van Paridon, vice-voorzitter  Mw. drs. N. de Zwart, secretaris  Dhr. V.A. Schoenmakers  Dhr. F. Lavooij  Dhr. mr. G.P.I.M. Wuisman  Vertegenwoordiger Studium Generale Afdeling Noord-Nederland  Abel Knottnerus, Voorzitter  Nelleke van de Walle, Penningmeester  Lenneke Sprik, Secretaris  Swetha Raveerathan, Coördinator Lezingen  Ella Sebamalai, Coördinator Externe Projecten  Tim Lowijs, Coördinator Masterclass Clingendael  Justine Jones, Algemeen Bestuurslid  Anne Faber, Public Relations  Afdeling Zuid-Nederland  Dhr. H. Schippers, secretaris  Dhr. drs. P.H. Goedhart, voorzitter Sponsors  Ministerie van Buitenlandse Zaken  M.A.O.C. Gravin van Bylandt Stichting  Stichting Dr Hendrik Muller’s Vaderlandsch Fonds

- 16 -


Ereleden  Prof. Jhr dr G. van Benthem van den Bergh, oud-voorzitter  Mr J.L. Heldring, oud-secretaris generaal  Prof. dr.ir. J.J.C. Voorhoeve, oud-voorzitter  Prof. Dr. A. van Staden  Mevrouw J. Schneiders-van Schie Secretariaat Het NGIZ heeft, als één van de voorlopers van het Nederlands Instituut voor Internationale Betrekkingen 'Clingendael', een bijzondere band met het instituut. Het secretariaat van het NGIZ is er ondergebracht. Office Manager: Mw Christine Snoeks-Bakker Bibliotheek De leden van het NGIZ kunnen gratis gebruik maken van de uitleenfaciliteiten van de bibliotheek van het Nederlands Instituut voor Internationale Betrekkingen 'Clingendael'. Hiervoor kan men een afspraak maken. Bijzondere Leerstoelen  Universiteit van Amsterdam. In het verslagjaar is prof. dr. Roel van der Veen tot bijzonder Hoogleraar benoemd op de Bart Tromp Leerstoel op het vakgebied van de Geschiedenis en Theorie van de Internationale Betrekkingen.  Rijksuniversiteit Groningen, met als leeropdracht ‘Internationale Betrekkingen met bijzondere aandacht voor veranderings- en integratieprocessen in Europa. Hoogleraar heeft Prof. dr. K. Koch zijn functie neergelegd.  Erasmus Universiteit Rotterdam, Bijzonder Hoogleraar J. Colijn op het gebied van ‘Internationale betrekkingen, in het bijzonder mondiale veiligheidsvraagstukken’ (bestaande benoeming).

- 17 -


Bijlage Convenant Versterkte Samenwerking NGIZ-SIB De samenwerking tussen het NGIZ en SIB-Nederland, alsmede tussen hun resp. plaatselijke afdelingen en aangesloten verenigingen is geformaliseerd en versterkt door de volgende afspraken: 1. SIB-leden zijn aspirant-lid van het NGIZ zonder dat daarvoor contributie verschuldigd is. Zij hebben recht van toegang tot alle openbare NGIZ-bijeenkomsten. 2. De bij SIB-Nederland aangesloten plaatselijke SIB-verenigingen zijn als vereniging lid van het NGIZ zonder dat daarvoor contributie verschuldigd is. 3. NGIZ-Ieden hebben recht van toegang tot alle openbare bijeenkomsten georganiseerd door SIB-Nederland en de aangesloten plaatselijke verenigingen. 4. Informatie betreffende wederzijdse activiteiten wordt centraal door de secretariaten van het NGIZ en SIB-Nederland uitgewisseld. Hetzelfde gebeurt op regionaal niveau tussen NGIZ-afdelingen en de plaatselijke SIB-verenigingen. 5. Aan de vertegenwoordiger van SIB-Nederland wordt een kwaliteitszetel in het AB/DB van het NGIZ-Nederland toegekend. Daarnaast wordt de vertegenwoordigers van de SIBverenigingen binnen SIB-Nederland een kwaliteitszetel binnen het plaatselijke NGIZ-bestuur en het AB van NGIZ-Nederland toegekend. 6. Aan de voorzitter van het NGIZ wordt een kwaliteitszetel toegekend in de Raad van Toezicht van SIB-Nederland. Hij/zij woont de halfjaar- en jaarvergadering bij en mag zich, zo nodig, door een medebestuurslid laten vervangen. 7. SIB en NGIZ zullen streven elkaar te steunen bij het oprichten en levensvatbaar houden van plaatselijke verenigingen, resp. afdelingen zonder dat hieruit verplichtingen voortvloeien. 8. NGIZ en SIB zullen, waar opportuun, uiting geven aan hun bijzondere nationale band (bijv. in Colofon). 9. Dit convenant geldt voor onbepaalde tijd en komt in de plaats van het eerdere convenant van 23 juni 2003. Den Haag, 25 september 2007

Namens NGIZ Prof. dr. A. van Staden, voorzitter

Namens SIB-Nederland W. Wikkerink, voorzitter - 18 -

Nederlands Genootschap voor Internationale Zaken JAARVERSLAG 2010

Recommend Documents