Uitgave van Stichting De Passerel Een jaar geleden stond hij op de voorpagina van de winteruitgave van Passages: John Kompanje. Hij vertelde over zijn woonplek op de campus Wilhelm Tell, over zijn wens om daar samen te wonen met zijn vriendin en het zoeken naar fulltime werk. Hoe het nu is met John? Hij heeft, inmiddels 23 jaar oud, grote stappen gezet: hij woont samen en heeft net zijn rijbewijs gehaald. Als klap op de vuurpijl heeft hij een betaalde baan met een arbeidscontract voor onbepaalde tijd.
Een nieuwe wereld gaat open Najaarsuitgave 2014 Een nieuwe wereld gaat open John Kompanje heeft grote stappen gezet en bouwt verder aan zijn zelfstandige leven.
Samen leven Onze collega Marijke Ros vertelt over haar rol in een van de sociale wijkteams en CJG4kracht.
Unieke cadeaus Zoek voor de feestdagen een origineel en eigengemaakt cadeau uit in onze nieuwste winkel.
De locatie van… Woonvoorziening Twello
De werkdagen van John zijn goed gevuld. Als medewerker van de Apeldoornse bierbrouwerij De Vlijt, waar wekelijks zo’n 3000 liter ambachtelijk speciaalbier Veluwse Schavuyt gebrouwen wordt, is er altijd genoeg te doen. Hij vult samen met zijn collega’s, een team van zes mensen, de verschillende flessen bier. Hierna worden ze handmatig voorzien van een etiket en ingepakt. Naast de flessen, waaronder cadeauverpakkingen, worden fusten van twintig liter gevuld. John helpt met het wegbrengen van bestellingen naar de groothandel met een kleine vrachtwagen. Het behalen van zijn rijbewijs, gefinancierd door zijn werkgever, maakt het hem mogelijk om zelf te rijden. Naast de bestellingen helpt John regelmatig bij het opbouwen van stands bij evenementen zoals Airborne in Arnhem en het onlangs gehouden Roots in the Woods in Apeldoorn. In de ruimte naast de brouwerij is het proeflokaal gevestigd en ingericht met een 100 jaar oude Argentijnse bar. Ook hier wordt de voorraad van de verschillende soorten tapbieren in de gaten gehouden.
Samen dingen oplossen Begin dit jaar is John begonnen bij de brouwerij. Hij zocht al langere tijd naar werk maar dat schoot in zijn ogen niet echt op. Via zijn trajectbegeleider van werken&co, Loes Beijers, werd contact gelegd met Peter van der Heuvel. Hij is een van de drie grondleggers van de brouwerij. John begon met een beloning per uur. Hard werken wordt er ook echt beloond: inmiddels is zijn salaris, dat hij naast zijn uitkering ontvangt, verhoogd en heeft hij een vast contract. In gesprek met John wordt duidelijk dat hij er een spilfunctie heeft: “Ik maak het rooster en de vakantieplanning. Ook bespreek ik wekelijks met Peter de gewerkte uren en berekenen we de salarissen.” Loes vraagt bij John na als zich nieuwe kandidaten melden voor werk op de brouwerij. “Hij heeft er heel goed zicht op wie in de groep zou passen.” John: “Als collega’s zijn we echt een team, we lossen samen dingen op. We hebben allemaal Lees verder op pagina 2.
Al eenentwintig jaar een van onze gezelligste woonlocaties!
Zelf ingericht Onze nieuwste locaties: Orden en Aalscholverweg in woord en beeld.
Het neemt tijd om tot glans te komen Onze partners van TNO vertellen over het belang van onze samenwerking.
De stemmen zijn geteld Wat heeft de uitkomst van de cliëntervarings onderzoeken ons tot nu toe geleerd?
Een kijkje achter de schermen bij… de Personeelsadministratie.
In plaats van kerstkaarten willen wij via deze weg al onze cliënten, hun ouders/verzorgers en familie, onze medewerkers, vrijwilligers en stagiaires hele fijne en sfeervolle feestdagen toewensen. Wij treden 2015 samen met u en jullie vol vertrouwen tegemoet!
1
Uitgave van Stichting De Passerel
Vervolg pagina 1.
Dit komt goed Regelmatig loop ik als gastheer met buitenstaanders, in een aantal gevallen zelfs buitenlanders, rond op onze eigen locaties. Hoe bijzonder is het om dan even door de ogen van anderen te mogen kijken. Ogen van mensen die niet gewend zijn aan ons kwaliteitsniveau. Gasten die aangenaam verrast en soms zelf overdonderd zijn door hoe extreem goed wij het hier hebben. Natuurlijk hebben wij prachtige locaties met ieder een eigen ‘couleur locale’. Maar het valt vooral op, hoe bijzonder onze cliënten zijn. En wat een bijzondere band zij hebben met onze medewerkers. Ik noem twee locaties waar ik onlangs weer die oprechte verbondenheid mocht ervaren: De Baskuul en De Geode. Als ik daar ben, dan zie ik dat kwaliteit van zorg iets is van mens tot mens. Als bezoeker mag ik even meekijken en voelen hoe essentieel die verbondenheid eigenlijk is. De liefde tussen onze cliënten en medewerkers spat er vaak vanaf. Wat een contrast als we vervolgens op kantoor weer aan de vergadertafel plaatsnemen en druk bezig gaan met de regels en procedures. En ja, natuurlijk is dit nodig. Er is onrust, die snap ik en die ervaar ik zelf ook. Er gaat van alles gebeuren en er zal ook echt wel eens iets anders lopen dan we nu verwachten. Ik ben me terdege bewust van de risico’s. We worstelen met de veranderingen en het vraagt vakmanschap om hier passend op in te spelen. Toch besef ik me na een bezoek aan een van onze locaties: dit komt goed. Binnen het contact met onze cliënten trekken wij ons namelijk niets aan van systemen. Het persoonlijke, de verbinding van mens tot mens, is de basis van goede zorg. We staan aan de vooravond van een ingrijpende stelselwijziging. Deze tijd vraagt van ons als organisatie veel aandacht. Aan de ene kant werken we, inmiddels alweer anderhalf jaar, aan nieuwe regels en procedures. Aan de andere kant is er de onrust die verandering onvermijdelijk met zich meebrengt. Aan het begin van mijn loopbaan werd het begeleiden van cliënten van een roeping steeds meer een vak. Dat was ook goed in die tijd, er was naast de ideologie ook ruimte om het vanuit verschillende oogpunten te benaderen. Zorg technisch, economisch en ook sociaal. Wij waren en werden steeds meer vakmensen. Nu, decennia later, komt er weer meer balans in de zorg. Van vakmensen werden we professionals, de ontwikkeling heeft niet stil gestaan. Toch krijgt het persoonlijke aspect weer meer aandacht. En dat is in mijn ogen al die tijd de rode draad gebleven: de relatie van mens tot mens. Ik vraag u als ouder/verzorger, als cliënt, medewerker en relatie om vooral te durven vertrouwen. De basis van goede zorg is persoonlijk, daar hebben stelselwijzigingen echt geen invloed op. Freddie Wools, Bestuurder
2
onze eigenaardige dingen maar dat hebben we volledig geaccepteerd van elkaar. De ene is wat rustiger, de andere wat drukker. Het is allemaal oké.” Loes: “Het is mooi om te zien dat iedere medewerker zijn of haar eigen muziekvoorkeur heeft. Tijdens het vullen van de flessen en fusten mag iedereen die dat wil de eigen muziek afspelen. Ook dan is de sfeer goed, niemand valt de ander af.”
Bewust investeren Wat John de afgelopen maanden heeft mogen leren is onder andere oplossingsgericht werken: ‘dat doe ik niet’ werd ‘dat ga ik uitzoeken’. En soms pakt hij dingen enthousiast aan die hij achteraf bezien beter eerst had kunnen overleggen. “Ik heb het handmatig bijhouden van de voorraad overgenomen van een collega die vertrokken was. Wat eerst eenvoudig leek, daar ging toch veel tijd in zitten. Het zat iets anders in elkaar dan ik dacht. Daar heb ik wel weer van geleerd.” Er wordt bewust geïnvesteerd in de medewerkers. Van hen wordt dan ook een positieve inzet verwacht. Naast de dagelijkse leiding op de brouwerij komt Loes regelmatig langs. “Aangezien onze kandidaten hier betaald werken ben ik ook betrokken geweest bij de onderhandelingen op financieel gebied. Zo is er een tijd gewerkt met een bonussysteem. De intentie was prima maar binnen het team werd hierdoor de druk te hoog. Het doel was niet alleen meer om netjes te werken maar juist om de bonus te halen. Dit was niet de bedoeling. John heeft hier met zijn collega’s gesprekken over gehad. Nu wordt hard werken regelmatig beloond met wat extra’s maar niet meer structureel.” Loes heeft zich in haar rol als trajectbegeleider ook nieuwe dingen eigen gemaakt: “Het is soms zoeken naar balans tussen mijn zorgtaak en de zakelijke kant ervan. Gelukkig denken de mensen van de brouwerij mee en kunnen de medewerkers altijd bij ze terecht.”
In Voor Zorg De ontwikkeling die John doormaakt staat niet op zichzelf. Het is waar wij als organisatie en als samenleving steeds meer naartoe gaan. We willen de doorstroom van kandidaten naar betaald werk zoveel mogelijk stimule-
ren. Om dit vorm te geven nemen wij als organisatie deel aan het programma In Voor Zorg van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Dit wordt uitgevoerd door het kenniscentrum voor langdurende zorg: Vilans. Coach Gerard Versluis ondersteunt ons tot oktober 2015 in dit toekomstgerichte werken. Hij heeft samen met onze interne projectleider, sectormanager Vincent Jansen, een plan geschreven met de werktitel: Meedoen naar vermogen. Hiervoor zijn al onze locaties bezocht en zijn medewerkers gevraagd om actief deel te nemen door zelf met ideeën te komen. Ook wordt het onderlinge contact gestimuleerd, leren van elkaar en successen delen is juist belangrijk. Het plan omvat drie pijlers. Gerard: “Het uitgangspunt zijn de visie en de missie van De Passerel. Wat heeft de organisatie zich als doel gesteld en wat betekent dit in de praktijk? Vervolgens kijken we naar de mogelijkheden in doorstroom. Met andere woorden, zit iedere cliënt op de juiste plek?” Het is zeker niet de bedoeling
“ ‘Dat doe ik niet’ werd ‘dat ga ik uitzoeken’ ”
Samen leven
om cliënten een kant op te sturen waar ze niet naartoe willen of kunnen. “Meedoen naar vermogen kan zowel een betaalde baan zijn als samen met de begeleider koffie zetten.” De laatste pijler is de veranderende rol van de stafdiensten, zij zullen de medewerkers van de locaties nog meer ondersteunen in hun dagelijkse taken. Gerard: “In het ‘zorgen voor’ zit toch een vorm van vasthouden. De Passerel biedt steeds meer mogelijkheden voor persoonlijke ontwikkeling waardoor cliënten naar eigen vermogen door kunnen stromen. We hopen hiermee voor zowel cliënten als ouders/verzorgers nieuwe werelden te openen. John Kompanje is hier een prachtig voorbeeld van.”
Onze collega Marijke Ros is namens De Passerel actief in een van de sociale wijkteams van Apeldoorn en het ambulante team CJG4kracht. Zij bezoekt mensen die om uiteenlopende redenen ondersteuning goed kunnen gebruiken. “Onze gemeente werkt al langer met sociale teams die cliënten, gezinnen met problemen op verschillende levensgebieden, ondersteunen. Tegenwoordig zijn de teams gekoppeld aan wijken in Apeldoorn. Ik ben zelf actief binnen Sociaal wijkteam Zuidoost, in De Maten. Ik sta persoonlijk erg achter de intentie. Bij mensen waar sprake is van problemen op meerdere levensgebieden zijn vaak veel verschillende hulpverleners betrokken. In de manier waarop wij onze samenleving nu stap voor stap inrichten gaan we uit van de kracht die cliënten, ouders, hun kinderen en hun omgeving in zich hebben. Het is belangrijk dat zij zelf oplossen wat zelf opgelost kan worden. Mogelijk gesteund door hun sociale netwerk en vrijwilligers. Het in kaart brengen van wat er aan de hand is, inzicht krijgen in de situatie en afstemmen wat nodig is om problemen op te lossen, doen we samen met de cliënt(en). Dit zijn de pijlers van ons werk.”
Grip op het leven “De contacten met de teams kunnen gelegd worden vanuit het Wmo-loket van de gemeente, het CJG (Centrum voor Jeugd en Gezin), de woningcoöperatie en het Activerium. Ik bezoek de gezinnen thuis en bekijk samen met hen welke vragen zij hebben. Dit kunnen vragen zijn op verschillende gebieden: financieel, opvoeding, werk, verslaving, sociaal en eventuele beperkingen. Het zijn in ieder geval vragen waar zij ondersteuning bij nodig hebben. We bekijken vervolgens wat ze zelf op kunnen pakken en waarbij ze hulp kunnen vragen in hun eigen familie, buurt of vriendenkring. De basis: wonen, voeding en inkomen moet gewoon goed zijn. Als mensen financiële
zorgen hebben, dan is er vaak geen ruimte om andere problemen aan te pakken. Zij willen weer grip krijgen op hun leven. Als er vragen zijn waar professionele ondersteuning voor nodig is, dan bieden we die zoveel mogelijk eerst zelf. Vervolgens verwijzen we, indien nodig, naar gespecialiseerde zorgverlening zoals van De Passerel. Het uitgangspunt is zo min mogelijk hulpverleners in één gezin. Binnen de teams werken we samen met de verwijzers en andere zorgorganisaties. Wij kunnen bij elkaar terecht voor advies en overleggen regelmatig.“
Stapeling van problemen “Voor ieder gezin wordt samen met hen een plan gemaakt. Er is binnen het sociale wijkteam één contactpersoon die de hulplijnen uitzet en in de gaten houdt. Deze hulp komt zoveel mogelijk uit het eigen netwerk: dit kan een vader zijn maar ook een buurman of een vriendin. De persoonlijke worstelingen binnen gezinnen zijn soms zichtbaar maar ook heel vaak niet. Door stapeling van problemen ontstaan vaak de moeilijkheden. Ik vind het belangrijk dat we in gesprek blijven met elkaar. We moeten meer echt samen leven. “
de ouders die er zelf achter staan dat zij hulp nodig hebben. De positieve kracht zit ook in de mensen. Met hulp van zowel hun eigen omgeving als collectieve voorzieningen komen ze weer een stap verder. We kijken naar de opvoedsituatie en de veiligheid van de kinderen. We gaan op huisbezoek en waar nodig in gesprek met de leerkrachten op school. In mijn geval kan ik ook mijn ervaring met het herkennen van beperkingen, soms bij heel jonge kinderen, benutten. Ik merk dat ik mij door de diverse samenwerkingsverbanden persoonlijk verder ontwikkel en mijn kennis en kunde kan delen met zowel de gezinnen als collega-teamleden.”
“De positieve kracht zit ook in mensen”
CJG4kracht “De ervaring die ik de afgelopen zestien jaar heb opgebouwd binnen Integrale vroeghulp, hulp aan gezinnen met jonge kinderen waarbij sprake is van ontwikkelingsachterstanden, benut ik in de samenwerking CJG4kracht. Ook CJG4kracht is een samenwerking gestart vanuit de gemeente. Hierin richten we ons op de opgroei- en opvoedproblemen binnen gezinnen. De ‘kracht’ staat voor
3
Uitgave van Stichting De Passerel
Unieke cadeaus Heeft u al een kijkje genomen in de nieuwe winkel mode&cadeau aan de Helmbloem 9 in Apeldoorn? Daar worden unieke en duurzame producten gemaakt en verkocht. U kunt er terecht voor een mooi cadeau voor uzelf of iemand die u graag wilt verwennen. Ook kunt u er een eigen ontwerp laten maken, bijvoorbeeld met een sjaal of ander dierbaar aandenken. Geluk&co is al een aantal jaren een succesvolle samenwerking tussen Riwis Zorg en De Passerel. Mode&co is een van de werklocaties waar de kledingbank, kleren om te solliciteren en twee mode-ateliers zijn gevestigd. Op 11 september is daar, met een feestelijke opening, een gezellige cadeauwinkel aan toegevoegd: mode&cadeau. De naam is afgeleid van &cadeau, de eigen cadeaulijn van geluk&co.
Mode&cadeau Het is dé plek waar u originele, handgemaakte tassen en sjaals vindt. Mooie plaids en sierkussens in overvloed. Vertederende en ook grappige tas- en sleutelhangers. Alles naar eigen ontwerp en gemaakt van gerecycled leer en stof. Ieder product is weer anders. Bij een bezoek aan de winkel kunt u zien hoe en door wie de unieke cadeauartikelen in het eigen atelier gemaakt worden. U gaat de deur weer uit met een glimlach én een mooi ingepakt cadeau.
Eigen ontwerp Heeft u een sjaal van een familielid die nu in de kast ligt maar die u juist wilt dragen? Of heeft u knopen, een afbeelding op stof of broche die u graag verwerkt ziet in een kussen? Het kan allemaal. Van gebruikte sjaals wordt, ook in combinatie met een andere stof, een nieuw draagbaar en modern exemplaar gemaakt. Een uit elkaar gehaalde leren jas wordt een woonkussen, sleutel- of tashanger. Van stukjes stof worden plaids in allerlei tinten gemaakt en gebruikte spijkerbroeken worden zowel sierkussens als opvallende tassen met handvaten van een broekriem. Komt u vooral langs op werkdagen tussen 10.00 en 16.00 uur, dan bekijken de vakmensen van het mode-atelier graag samen met u wat er allemaal mogelijk is.
De locatie van……
Onze woonvoorziening in Twello bestaat al eenentwintig jaar. Het is een gezellige en huislijke locatie met veel saamhorigheid. Er wordt samen geleefd, gewerkt en voor elkaar gezorgd. Natuurlijk kunnen wij u vertellen wat deze locatie zo bijzonder maakt maar de bewoners doen dat toch liever zelf. Marcel Snel is 54 jaar en laat trots zijn slaapkamer met wastafel en mooi bureau zien. Hij vindt het leuk om in Twello te wonen en te werken: “Ik werk bij De Kruidentuin en doe er van alles. Ik vind het fijn om te vegen en de boel netjes te houden.” Hij zit graag aan zijn bureau om de mandala’s in zijn kleurboek met viltstift in te kleuren. Ook televisie kijken vindt hij leuk, voetbal en dan vooral als ‘oranje’ voetbalt. Marcel ontvangt ons met zijn jas al aan: “Ik ga zo met de taxi naar De Klup om te biljarten. Ik ben vorig jaar samen met Niels (een van de andere bewoners) Nederlands Kampioen geworden!” Het is de avond van ons bezoek een komen en gaan van taxi’s. Marcel en Niels gaan naar De Klup in Apeldoorn, een aantal anderen gaan naar Pampus in Posterenk waar maandelijks discoavonden worden georganiseerd. Een van hen is Stephano Kunst, met zijn 25 jaar de jongste bewoner: “Ik woon hier twee jaar. Soms gaat het goed met me, soms wat minder goed. Met andere mensen omgaan vind ik lastig. Gelukkig kan ik mijn muziek maken. Soms pak ik mijn schrijfblok om van mij af te schrijven. Verdriet of liefde, daar maak ik gedichten van in een liedje. Ik ben fan van rappers en van Bob Marley. Ik wil muziek voor alle mensen maken. Ik ben ook wel eens DJ geweest in De Klup, dat was heel leuk. Ik kan gewoon niet zonder muziek”.
4
“Hier wonen twee Nederlands kampioenen biljarten!”
Stijldansen met Ron Ans Stegerman blijft deze avond thuis. Ze moet morgen weer om 7.00 uur op om op tijd op haar werk te zijn. “Ik ga altijd op de fiets. Weer of geen weer. Morgen sta ik in het restaurant van De Kruidentuin en dan schenk ik koffie en thee. Ik heb mijn brood voor tussen de middag al gesmeerd.“ Ans is 61 jaar en werkt ook bij de voetbalvereniging FC Twello: “Daar maak ik op dinsdag en donderdag de kantoren schoon.” Daarnaast is ze, met name op haar vrije woensdag, een grote hulp voor de begeleiders van de woonvoorziening, Ans helpt met schoonmaken, strijken en dweilen. Af en toe springt ze op de fiets om een boodschap bij een van de supermarkten in de buurt te doen. Hobby’s heeft ze ook: “Stijldansen bij De Klup vind ik heel erg leuk. Ik heb een vaste danspartner: Ron uit Eerbeek. Ze logeert ook wel eens bij haar schoonzus in Empe, daar gaat ze dan met de regiotaxi naartoe. “Ik verveel me nooit!” Lenie van der Meij is vooral dol op creatief bezig zijn: tekenen, schilderen en bloempotjes versieren. Ze heeft werkervaring opgedaan bij Het Atelier, inmiddels werkt zij, net als de meeste huisgenoten, bij De Kruidentuin. “Zelf lezen, schrijven en klok kijken lukt mij niet. Maar ik vind het heel erg leuk om loombandjes te maken met van die gekleurde elastiekjes. En ik wandel graag. Ik kan hier goed overweg met iedereen. Eerst maakten ze soms grapjes maar daar trap ik nu niet meer in!” Net als Stephano is Lenie dol op muziek: “Ik heb veel oude en bekende liedjes op CD en DVD.”
Helpende hand(en) Edith Ruchtie en Ineke de Haan zijn zeer ervaren persoonlijk begeleiders in een team van twaalf mensen. Op de dagen dat de huishoudelijke hulp, Bea Bos, er niet is koken ze zelf. Er zijn altijd wel bewoners die willen helpen. Edith:” De leeftijd van de zeventien bewoners varieert van 25 tot 79 jaar. Toch levert iedereen een bijdrage. Naast de vaste corveetaken van tafel dekken, afruimen en koffie zetten hebben ze persoonlijke weektaken zoals het verschonen van hun bed en hun eigen kamer schoonmaken.“ Er is altijd wel een helpende hand voor het opruimen van de boodschappen en om in het weekend de was te doen. Sommigen gaan dan naar familie maar de meesten zijn thuis, beneden in de woonkamers waar ook visite van harte welkom is. Ineke: “We vinden het hier belangrijk dat de bewoners een fijne en gezellige woonplek hebben van waaruit ze naar hun werk en hobby’s gaan.”
5
Uitgave van Stichting De Passerel
Zelf ingericht! Sinds januari 2013 wordt het scheiden van wonen en zorg stap voor stap doorgevoerd. Cliënten huren zelf hun woning die ze naar eigen smaak inrichten. Zelf doen wat je zelf kunt is het uit gangspunt waar wij de afgelopen jaren intensief mee bezig zijn geweest. In september van dit jaar zijn twee nieuwe locaties met eigen woningen in gebruik genomen: de appartementen boven het winkelcentrum in Orden en de woningen aan de Aalscholverweg in Apeldoorn-Zuid. In de tweede week van september waren de verhuizingen naar beide locaties in volle gang, het geduld werd beloond.
Inmiddels hebben 21 cliënten met leeftijden tussen 19 en 60 jaar hun draai gevonden aan de Aalscholverweg. Er zijn appartementen in en rondom het hoofdgebouw, afhankelijk van de behoefte aan rust en begeleiding. Iedereen kan en mag aan alle activiteiten meedoen die georganiseerd worden, niets moet. Sommige bewoners eten mee in de woon/eetkamer. Anderen koken zelf en eten in hun appartement, alleen of met hun buren. Het team van dertien medewerkers wordt geleid door coördinerend begeleider Diane Brink: “We hebben een stabiel en veelzijdig team. Het is een mooie afspiegeling van onze bewoners. Respect voor elkaar is het uitgangspunt van de manier waarop we hier met elkaar omgaan.” Het gebouw is
“Respect voor elkaar is het uitgangspunt van de manier waarop we hier met elkaar omgaan.” speels opgezet, geen enkel appartement is hetzelfde. Wat wel voor iedereen geldt: een eigen deurbel en een eigen voordeur. Niemand gaat ongevraagd bij de ander naar binnen. Diane: “De bewoners ontdekken steeds meer wat ze zelf kunnen. We moedigen ze aan om zelf een begin te maken, als er hulp nodig is dan geven we die ook. Er is hier altijd iemand van ons team aanwezig, dag en nacht.” Er zijn vier grotere woningen voor twee personen, een stel woont samen. Er zijn plannen voor een gezamenlijke moestuin en er wordt op gemeentegrond vlakbij de woningen een speelplek voor kinderen ingericht. Dit alles om meer contact te kunnen maken met mensen in de wijk.
Locatie Orden
Brigitte ten Tije: “Ik vind het hier echt de hemel op aarde. Ik woon in een rijtje van vier woningen. Het is hier rustig en ik heb vloerverwarming. Ik kan zo heerlijk mijn eigen dingetjes doen. Ik kom zelf uit Zuid dus ik ben eindelijk weer terug in mijn eigen wijk. Alles is vlakbij, de stad en de supermarkt. Ik kook zelf. Het was wel even wennen om op inductie te koken hoor, maar het lukt. Ik kom niet zo vaak in de gemeenschappelijke ruimte. Teveel prikkels voor mij. Ik verzorg er wel de planten en help de kookdame. Ik vind contacten wel leuk hoor maar privacy vind ik erg belangrijk. Ik ben ook weer op zoek naar werk.”
De appartementen in Orden staan middenin de samen leving, namelijk boven het winkelcentrum. Hoewel er veel gebeurt in de buurt is het binnen opvallend rustig. Iedere bewoner heeft zijn of haar eigen appartement. De ene wat dichterbij de werkplekken van de begeleiders dan de andere. Overdag gaan de meesten van de 21 jong volwassenen met leeftijden tussen de 21 en 30 jaar naar hun werk of dagbesteding. In de gemeenschappelijke ruimte, met uitgebreide keuken, is een pooltafel, een Wii en een tafeltennistafel. Coördinerend begeleider Linda Boks: “We hebben geld gekregen van Stichting Doe Wat voor deze spellen. Mooi om te zien dat ze heel veel gebruikt worden!” Er wordt samen opgeruimd, schoongemaakt en zelfstandig of met de begeleiding in groepjes boodschappen gedaan. Er zijn kookgroepjes en sommigen eten, net als aan de Aalscholverweg, in hun eigen appartement.
6
samen te eten.” Contact met ouders is erg belangrijk. Zij zijn altijd welkom en hebben een reservesleutel van de woning van hun kind. De samenstelling van de gezamenlijke maaltijden wordt bijgehouden zodat ouders ook hier zicht op hebben. Na een periode van gewenning kon in overleg een huisdier gezocht worden. Linda: “Inmiddels wonen hier katten, konijnen, parkieten, cavia’s en vissen. Als de bewoners op vakantie gaan zoeken ze in hun eigen netwerk iemand om hun huisdier te verzorgen”. Het gemotiveerde team van medewerkers werkt veelal zelfsturend. Linda: “We gaan hier dagelijks met elkaar om en durven dingen met elkaar te delen. Binnen het team benutten we onze individuele – en gezamenlijke kwaliteiten en hebben zo onze eigen verantwoordelijkheden.”
“Gewoon een lekkere maaltijd kunnen koken, mensen uitnodigen en gezellig samen eten”
Contact met ouders Linda: “De bewoners worden getraind om voor zichzelf te zorgen. Dat willen ze ook graag. Gewoon een lekkere maaltijd kunnen koken, mensen uitnodigen en gezellig
De stemmen zijn geteld In de vorige Passages hebben wij onze cliënten en hun ouders/verzorgers opgeroepen om mee te doen met de cliëntervaringsonderzoeken. Want wie kunnen ons beter vertellen of wij ons werk goed doen dan zij? Met de uitkomst van de onderzoeken, uitgevoerd in samenwerking met Effectory, werkten wij achter de schermen door.
Sanne van Essen: “Het bevalt mij hier goed. Ik kom van een tijdelijke woning aan de Nobelstraat en hier is het allemaal nieuw. Ik heb nu een volwassen huis. Ik kook iedere dinsdag voor vijf personen samen met de begeleiding. Dan doe ik eerst de boodschappen. Geld kan ik bij de begeleiding halen. Ik werk overdag bij peuterspeelzaal Kiekeboe in De Maten en daarna lunch ik bij mijn moeder. Ik ben nu wel aardig gewend hier, dus mocht ik een huisdier. Mijn lieve kater Simba woont nu bij mij.”
(persoonlijk) begeleiders onze cliënten kennen en serieus nemen. Zo wordt er samen actief gezocht naar mogelijkheden voor een nog leuker sociaal leven. Ook komen begeleiders de afspraken die ze maken echt na en is er ruimte voor cliënten om hun eigen keuzes te maken. Dit alles wordt enorm gewaardeerd.
Heeft iedereen meegedaan?
Wat gaat er goed?
Wat kan er beter?
We zijn heel blij met alle onderzoeken die ingevuld zijn, in totaal bijna 600. Ongeveer de helft van de mensen die aangeschreven zijn, heeft meegedaan. De onderzoeken zijn ook uitgevoerd bij andere zorgorganisaties in Nederland. Iedere organisatie heeft een lijst met standaard vragen aangevuld met eigen vragen.
Na de antwoorden allemaal te hebben verwerkt, is duidelijk dat we best trots mogen zijn. De Passerel wordt namelijk gezien als een betrouwbare en deskundige organisatie. Wat heel belangrijk is voor ons, is dat cliënten zich veilig voelen in zowel hun woon- als werkomgeving. We krijgen enthousiaste reacties op de manier waarop onze
Informatievoorziening wordt gemist. Zowel de persoon lijke informatievoorziening, als vanuit de organisatie. Dit is iets waar wij zelf al mee aan het werk zijn. Natuurlijk willen we iedereen goed op de hoogte houden. Een belangrijk onderdeel hiervan is en blijft het informeren van de verschillende cliëntenraden.
Het neemt tijd om tot glans te komen Regelmatig heeft u, als lezer van Passages, de stappen kunnen volgen die wij als veranderende organisatie zetten. Verandering neemt tijd en is vaak een zoektocht. Vooral als je al jaren gewend bent om begeleiding op een bepaalde manier vorm te geven. We gaan dan ook zorgvuldig te werk en gaan een partnerschap aan met mensen die ons, vanuit hun vakgebied, in ons veranderingsproces bijstaan. De naam TNO is voor velen een begrip in Nederland. Henk Doeleman en Renate Reijmers werken als adviseurs van TNO op een betrokken manier met ons samen in het opnieuw vormgeven van onze organisatie. Renate: “Door de veranderende samenleving blijven mensen vaker en langer in hun vertrouwde omgeving wonen. Dit heeft gevolgen voor de manier waarop De Passerel cliënten begeleidt.” Veel interne gesprekken gaan over deze verandering die in het dagelijks leven steeds meer vorm krijgt. Henk: “We zijn inhoudelijk in gesprek gegaan met leidinggevenden en hebben onszelf een aantal vragen gesteld. Welke toekomstige veranderingen verwachten
“De medewerkers van De Passerel hebben een enorm sterk bewustzijn en willen ook echt nadenken over wat de beste keuzes zijn.” wij in de samenleving? Wat is de kern die je als organisatie vast wilt houden? Hoe geven we meer ruimte aan de teams van medewerkers? Wat is de rol van de leidinggevende hierin?” De missie van De Passerel is telkens weer het uitgangspunt. De ondersteuningsvragen van de cliënten en hun naasten, dat is waar het om draait.
Nieuwe routine De ondersteuningsvraag staat dus centraal, dit betekent dat de teams hierop ingericht worden. Medewerkers van De Passerel hebben veelal de contacten met de cliënten en hun naasten. Zij moeten snel op de diverse en uiteenlopende vragen in kunnen gaan. Renate: “We hebben een heldere omschrijving nodig over wie wat doet in een team. Die omschrijving maken we steeds concreter zodat er in de praktijk mee gewerkt kan worden. De medewerkers van De Passerel hebben een enorm sterk bewustzijn en willen ook echt nadenken over wat de
Waar letten jullie nu extra op? Ouders/verzorgers vinden het belangrijk dat hun zoon of dochter gezond leeft, zowel op het gebied van voeding als voldoende beweging. Naast dat wij dit zelf ook een belangrijk punt vinden, niet voor niets is het opgenomen in de doelen van het persoonlijk plan, is er vanuit het Zorgkantoor ook aandacht voor.
Gaan jullie dingen anders doen? Er is een opvallend verschil in de beleving van de kwaliteit van onze begeleiding tussen de cliënten die bij ons wonen en de cliënten die alleen bij ons werken, bijvoorbeeld op onze dagbestedingslocaties. Op dit moment is een van onze ambulante medewerkers, die naast haar
beste keuzes zijn.” In de dienstverlenende zorg verandert immers veel. Aan sommige handelingen zijn we al decennia gewend. Als dit verandert dan duurt het even, soms wat langer, voordat het een nieuwe routine wordt. Natuurlijk zijn er ook zorgen, we realiseren ons dat deze veranderingen ingrijpend zijn. Daarom nemen we er ook de tijd voor en passen het tempo waar nodig aan. Henk: “Het is iedere keer weer zoeken naar de juiste balans. Het neemt echt tijd om tot glans te komen.”
Leiderschap wordt van iedereen Aan de kern van onze dienstverlening verandert dus niets, onze betrokkenheid blijft, alleen de rollen veranderen. Henk: “Leiderschap wordt meer van iedereen. De medewerkers zullen zich binnen hun team steeds meer, met ondersteuning van de stafdiensten, zelf moeten redden. We zetten stappen om de teams ook op die manier in te richten. We kijken naar het team en hoe medewerkers daarin aanvullend op elkaar kunnen werken.” Natuurlijk is deze verandering niet voor iedereen meteen positief. We weten bijvoorbeeld dat cliënten die van werkplek veranderden omdat de vervoerskosten tussen hun woon- en werkplek te hoog werden, niet meteen gewend waren. We hebben diep respect voor hun veerkracht dat ze deze verandering na verloop van tijd toch positief oppakken. Hier nemen wij graag een voorbeeld aan!
werk een Hbo-opleiding volgt, met een studiegenoot bezig om dit verschil verder te onderzoeken. De uitkomsten hiervan zullen ons vast wat verbeterpunten opleveren, die we dan weer in onze jaarplannen verwerken.
Is de begeleiding wel op de hoogte?
De begeleiders van de verschillende locaties worden hier zeker over geïnformeerd. We willen natuurlijk graag dat iedereen weet hoe onze cliënten en hun ouders/verzorgers de begeleiding ervaren. Wel heeft het even geduurd voordat alle uitkomsten van de onderzoeken duidelijk op papier stonden en netjes in mappen gedaan zijn. Maar uiteindelijk doen we er allemaal ons voordeel mee.
7
Op ieder van onze locaties worden medewerkers aange nomen en begeleid door het locatiehoofd. Daar komt heel wat administratie bij kijken. Gelukkig is er op ons Centraal Kantoor aan de Paslaan de afde ling Personeelsadministratie ter ondersteuning. Arbeidsovereenkom sten, ziekteverzuim en vrijwilligers. Alles wat met de in- en uitstroom van medewerkers te maken heeft, is bekend bij Carla van Megen en Silvya Bickes.
Een kijkje achter de schermen bij… de Personeelsadministratie.
Ruim twintig jaar geleden werkte Carla bij kindercentrum Doggersbank en begon daar met de administratie: “Ik zat letterlijk in een omgebouwde kast waar ruimte was gemaakt voor mijn bureau. Het was nog zo in de begintijd dat ik op een typemachine stukken uitwerkte, gelukkig wel een elektrische.” In 2000 werd Carla gevraagd om met een collega de personeelsadministratie op te zetten. De salarisstroken werden toen nog door een extern bureau verzorgd. Carla bezocht locaties zoals Het Los Huus in Epe om daar de kas op te maken. “Ik ken inmiddels heel wat mensen binnen onze stichting. Dat is erg handig als ik ergens vragen over heb.” Een aantal jaren later, in 2011, kwam Silvya in dienst en nam haar jarenlange ervaring van het bankwezen mee naar De Passerel. “Ik heb me om laten scholen en zocht naar een minder commerciële en jachtige baan. Carla en ik voelen en vullen elkaar goed aan. Dat was toen al zo en gelukkig nog steeds. Ik vind het erg leuk om dingen uit te zoeken, er als het ware helemaal in te duiken. Carla weet juist veel van de historie. Onze werkweek is zo ingedeeld dat er bijna altijd een van ons aanwezig is.”
Digitaal maken
8
Carla: “Het begeleiden van cliënten op de diverse locaties is natuurlijk waar het allemaal om draait. De administratie komt daar nog bij. Collega’s lopen dan wel eens tegen lastige vraagstukken aan.” Silvya vult aan: “En dan hebben wij ook nog gegevens van ze nodig. Ik kan me voor-
stellen dat dit af en toe veel is. Gelukkig weten ze ons inmiddels te vinden voor ondersteuning. Ook werken we nauw samen met de financiële - en salarisadministratie en Personeel&Opleidingen.” Op dit moment neemt vooral het digitaal maken van alle personeelsdossiers veel tijd in beslag. Sylvia: “Een groot voordeel hiervan is dat, als we dit afgerond hebben, de leidinggevenden niet meer persoonlijk naar ons toe hoeven te komen. Zij krijgen dan vanaf hun eigen werkplek inzicht in de dossiers.”
Nauwer contact De organisatie verandert. Door de veranderingen in weten regelgeving zien zij ook een verschuiving in hun eigen werk. Een van de mogelijke plannen voor de nabije toekomst is dat medewerkers van een aantal stafafdelingen vaker naar de locaties toe gaan. Dit om de administratieve last op de werkvloer te verlichten. Hoe dit in de praktijk vorm krijgt is nog niet helemaal uitgewerkt. Toch is juist het contact met cliënten iets wat ze wel missen. Carla: “We hebben met de afdeling meerdere keren locaties bezocht. Het was erg leuk om op die manier onze cliënten en collega’s te zien en te spreken.“
Colofon
De Passerel is een stichting die diensten verleent aan kinderen en volwassenen met een beperking. Passages is een uitgave van De Passerel. Zonder toestemming van de directie mogen geen afbeeldingen en teksten worden gebruikt of overgenomen.
Redactie Tekst en redactie Eindredactie Adres Telefoon E-mail Website
Unimots, Marjan Bijsterbosch-Postma Esther Streep-van Donselaar Postbus 10180, 7301 GD Apeldoorn (055) 368 38 38
[email protected] www.de-passerel.nl
Aan deze uitgave werkten mee Vormgeving Fotografie Drukwerk Verspreiding
Identifine, Leen van der Zande Beeld&Co Quality Dots Zeewolde Beeld&Co