Naar een Huis van de Wielersport. Bidbook Stichting Nationaal Wielersportmuseum

Naar een Huis van de Wielersport Bidbook Stichting Nationaal Wielersportmuseum

1

Samenvatting Huis van de Wielersport is een uniek concept, waarin museale activiteiten worden gekoppeld aan actieve sportbeoefening, wielerevenementen, zakelijke- en publiekspresentaties. Op één locatie vindt de wielersport een nationaal thuis, waarin het publiek kan beleven, ervaren, leren en ontspannen. Huis van de Wielersport wil door middel van moderne, attractieve en professioneel vormgegeven presentaties de bezoeker op een onderhoudende manier inzicht geven in de beoefening en het maatschappelijk belang van de wielersport in heden en verleden. Deze doelstelling wil de organisatie realiseren door middel van zeven functies: museaal, erfgoed, kennis en informatie, actueel en maatschappelijk, educatief, zakelijk en met horeca. Huis van de wielersport is een multifunctioneel centrum, waar de beoogde doelgroepen maximaal wordt bereikt, waarin een grote mate van flexibiliteit is ingebouwd én waarmee groeiend bezoekersaantal kan worden bereikt. Het Huis richt zich op alle leeftijdsgroepen, zowel jongeren als ouderen. Een actief educatief beleid zal daar mede uiting aan geven. Ook zal de benadering van het begrip “sport” breed zijn: zowel professioneel, als recreatief. Huis van de Wielersport richt zich op de volgende doelgroepen: sportliefhebbers, zowel actief als passief (lokaal, regionaal, nationaal, internationaal), dag- en verblijfstoeristen (regionaal, nationaal, internationaal), bewoners uit de regio Twente, bewoners en bezoekers uit het Euregio-gebied, onderwerp geïnteresseerden (professioneel, vrije tijd) en excursiegroepen.

Het bezoeken van het huis zal voor de bezoeker een beleving zijn. Hij vindt er niet alleen informatie maar kan zich ook verwonderen en laten inspireren om meer informatie te zoeken en zelf verbanden te leggen. De inrichting van elk deel van het gebouw zal spannend en uitdagend zijn. Het moet leuk zijn voor de toevallige passant die iets wil weten en interessant zijn voor degene die zich werkelijk wil verdiepen. Huis van de wielersport wil een verbinding aanbrengen tussen het eigen aanbod en de vraag van de bezoeker. De bezoeker maakt als het ware zelf het museum! De vaste presentatie wordt vormgegeven aan de hand van tien thema’s die de wielersport in de breedste zin des woords behandelen. De exposities zijn dan ook speels, interactief, uitdagend, aansprekend en inhoudelijk van hoge kwaliteit. Eind 2011 wil Huis van de Wielersport zijn deuren openen, mogelijk op een bijzondere locatie in Denekamp-Twente. Voor de realisatie van alle functies is circa 1.200 m2 vloeroppervlak benodigd. Huis van de Wielersport streeft ernaar om op basis van een uitgekiende marketingstrategie gericht op het gehele gezin, actieve en passieve sportbeoefenaars, binnen een aantal jaren daarna meer dan 40.000 bezoekers te trekken. De geraamde investeringskosten (bij gedeeltelijke nieuwbouw) bedragen circa 2,7 miljoen euro. De verwachting is dat het Huis een publiekstrekker van formaat zal worden en op deze wijze een structurele bijdrage zal leveren aan de toeristische promotie en recreatieve ontwikkeling van Twente.

3

Inhoudsopgave Voorwoord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 1. Inleiding: Huis van de Wielersport ‘rijdt het gat dicht’ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 2. Srategie: Huis van de Wielersport als nieuwe gezinsattractie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 3. Basisconcept en verhaal: beleving en verbeelding

............................................

17

4. Locatie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 5. Marketing en bezoekers. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 6. Organisatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 7. Realisatie en fasering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 8. Financiering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41

Colofon Stichtingsbestuur: Adviezen: Concept en realisatie: Vormgeving: Multimedia / website: Artist impressions:

Geert van Beurden, Jan Goosink, Wim Horsthuis, Hans Stokkelaar Hennie Kuiper, Bas Morsink, Oerdwister Consult Oerdwister Consult, Groningen Digidee Ontwerpstudio, Enschede Jaarsma De Boer, Hengelo Leferink Architecten, Denekamp

Nationaal Wielersportmuseum is sportfotograaf Cor Vos zeer erkentelijk voor het belangeloos ter beschikking stellen van beeldmateriaal uit zijn collectie. © Stichting Nationaal Wielersportmuseum, februari 2009 Stichting Nationaal Wielersportmuseum Ootmarsumsestraat 40, 7591 EP Denekamp t 0541 - 352554 e [email protected] i www.nationaalwielersportmuseum.nl / www.huisvandewielersport.nl

5

“I thought of that while riding my bike.” (Albert Einstein over zijn relativiteitstheorie)

Voorwoord De wielersport wordt in Twente in al zijn variëteiten zeer intensief beoefend, zowel in wedstrijdverband als recreatief. En heeft dientengevolge dan ook veel bewonderaars, zoals de leden van het Stichtingsbestuur. Uit de vele reacties op ons initiatief blijkt dat in Nederland behoefte bestaat aan een plaats waar men kennis kan nemen van de vele vormen en aspecten van de wielersport. Toegankelijk voor jong en oud, recreant, amateur of professional. De wielersport heeft dus een “Huis” nodig. Een plek waar iedereen kan genieten van de prestaties die weleer door Hennie Kuiper, Joop Zoetemelk, Jan Jansen en vele anderen zijn neergezet. Een plek waar het erfgoed en de toekomst van onze nationale wielersport voor een breed publiek op een adequate wijze zichtbaar en toegankelijk wordt gemaakt. Ons plan is veelomvattend, uniek voor Nederland, en we hebben ons goed gerealiseerd wat daarbij zowel inhoudelijk als organisatorisch van belang is. Dit bidbook is daarvan het bewijs. Daarin worden de contouren geschetst om dit “Huis” mogelijk te maken. Waarin wordt beschreven met welke doelstellingen en middelen wordt beoogd om alle facetten van onze nationale wielersport op een plaats onder te brengen. Een bidbook, waarin wordt beschreven welke aandachtsgebieden relevant zijn en op welke wijze de bezoeker van het “huis” de wielersport kan beleven en kan ondergaan. Een bidbook waarin ook wordt beschreven welke financiële middelen nodig zijn om het “Huis van de Wielersport” te kunnen realiseren. Dit bidbook is ook gemaakt om duidelijk te maken dat een investering in dit project meer dan de moeite waard is, zowel voor de investeerder als voor de toekomstige bezoeker. Immers wij beogen met het “Huis van de Wielersport” een brede belangstelling te wekken voor deze sport en vooral jongeren daarvoor te interesseren. Daarnaast moet het een interessante plaats voor jong en oud zijn om kennis te nemen van dit nationale erfgoed en daarvan te genieten. Een en ander op een eigentijdse moderne en interactieve wijze.

Comité van aanbeveling Nationaal Wielersportmuseum UÊ Mw.drs. W.M van Ingen, directeur van de Kamer van Koophandel Veluwe en Twente UÊ Mr. A.A.M. van Agt, oud-minister-president en fietsliefhebber

Wij hebben er dan ook alle vertrouwen in dat dit project door participatie en met behulp van veel geïnteresseerden van uiteenlopende kwaliteiten en disciplines tot stand zal kunnen worden gebracht.

UÊ Mr. G.H.N.L. van Woerkom, hoofddirecteur ANWB te Den Haag UÊ M. Hüsemann, burgemeester van Nordhorn UÊ Mr. F.P.M. Willeme, voormalig burgemeester van Dinkelland UÊ Mr. M.J.G. Wintels, voorzitter KNWU

Bestuur van de Stichting van het Nationaal Wielersportmuseum

UÊ Mr. D. Kik, voorzitter NTFU UÊ Jan Janssen, oud-wielrenner UÊ Hennie Kuiper, oud-wielrenner UÊ Peter Post, oud-wielrenner UÊ Joop Zoetemelk, oud-wielrenner

7

1. Inleiding: Huis van de Wielersport ‘rijdt het gat dicht’ Er is geen Wielersportmuseum Nergens ter wereld, behalve in China, wordt zoveel gefietst als hier in Nederland. Het is dan ook niet verbazend dat de wielersport immens populair en samen met voetbal volkssport nummer 1 is. Des te verbazender is het dat ons land geen plaats kent, waar het publiek een overzicht krijgt van de geschiedenis en het belang van de wielersport. Met het in dit bidbook beschreven initiatief voor een Huis voor de Wielersport wil de Stichting Nationaal Wielersportmuseum “dat gat dichtrijden”. In Nederland is er geen museum op dit terrein. Evenmin zijn er andere plekken, waar men op gedegen en indringende wijze kennis kan opdoen over alle facetten van de wielrennerij in heden en verleden.

In het Huis van de Wielersport combineert het Nationaal Wielersportmuseum sport, geschiedenis, actualiteit en recreatie.

Sport en toerisme Het landschap van Twente is van hoge kwaliteit. Op nationaal niveau is Noordoost Twente Belvedèregebied en in de Nota Ruimte aangewezen als Nationaal Landschap. Het coulissen landschap is zeer gevarieerd met heide, vennen, bossen en beken. In cultuurhistorisch opzicht is voor Twente karakteristiek de Saksische boerderijen, watermolens, landgoederen en monumentale dorpsgezichten. De combinatie van het aantrekkelijke landschap met fraaie natuur en vele cultuurhistorische elementen en streekeigen folkloristische gebruiken maken Twente aantrekkelijk voor recreant en toerisme. Er bestaan in Twente sterk ontwikkelde routenetwerken, onder andere voor wandelen en fietsen. Vooral dit laatste is in dit glooiende landschap van aanmerkelijk belang voor Huis van de Wielersport. In Twente zijn dan ook tientallen hotels met duizenden bedden aanwezig, tientallen campings met vele duizenden standplaatsen, honderden vakantiewoningen en tientallen kleinschalige verblijfsaccommodaties.

Sport en samenleving De maatschappelijke betekenis van sport staat tegenwoordig nauwelijks meer ter discussie. Vroeger werd nog regelmatig beweerd dat ‘sport voor de dommen was’. Momenteel doen ruim vier en half miljoen georganiseerde sporters en nog enkele miljoenen niet-georganiseerde sporters actief aan sport. Hieronder bevinden zich vrijwel alle bevolkingsgroepen. Kortom, sport kan met recht een spiegel van de maatschappij genoemd worden. Daarnaast neemt de passieve belangstelling voor sport enorm toe. Sportprogramma’s staan boven aan de ranglijsten van meest bekeken televisieprogramma’s en wedstrijden en stadions worden steeds beter bezocht.

Toeristische ontwikkelingen op nationale schaal bieden ook grote kansen voor het versterken van de sociaal-economische structuur van de regio Twente. Daarbij moeten we zowel denken aan de promotie en marketing van Twente als ook aan het ontwikkelen van attractieve producten onder andere op het terrein van de toeristische infrastructuur. Twente kent een groeiende toeristische economie in een dynamisch landelijk gebied met ruimte voor nieuwe dragers. Met de landelijke campagne ‘Twente jezelf’ timmert Twente aan de weg en wordt een belangrijke stap gemaakt in de promotie van Twente als recreatieve topper. Nationaal Wielersportmuseum sluit hierbij goed aan. Nationaal Wielersportmuseum ondersteunt daarnaast impliciet ook de ontwikkeling van de “sportas Twente” dat als doelstelling heeft het topsportklimaat in Twente te bevorderen en te stimuleren.

Sport en erfgoed De aandacht voor de geschiedenis van de sport is nog maar zeer recent. De meeste sportbonden zijn tot nu toe nogal laconiek omgesprongen met hun historisch materiaal. Veel ligt nog bij particulieren thuis en is dus slechts zeer weinig toegankelijk voor publiek. Dat is merkwaardig voor een sportminnend land als Nederland, maar tegelijkertijd ook weer niet: in Nederland bestond lange tijd hoe dan ook relatief weinig aandacht voor de eigen geschiedenis. Gelukkig groeit deze belangstelling de afgelopen jaren sterk. Geschiedenis wordt als referentie gebruikt voor de ontwikkeling van de actualiteit. Daardoor krijgt de actualiteit perspectief en gaat geschiedenis leven. Het vestigen van een permanente expositie op het gebied van de wielersport sluit goed aan bij deze tendensen.

9

Wielersport in Twente Wijd en zijd is bekend dat Twente een ideale omgeving is voor fietsers en beoefenaars van de wielersport. Van oudsher kent het gebied een actieve wielerbevolking, vergelijkbaar met Zuidwest Brabant en Limburg. De streek verkeert in de bijzondere omstandigheid dat het een aantal bekende wielrenners binnen de grenzen heeft, waarvan Hennie Kuiper, Herman Snoeyink, Erwin Nijboer, Rudie Kemna, Bram Tankink, Joost Posthuma, Tom Veelers en Gerard Veldscholten de bekendste zijn. Daarnaast heeft Denekamp en Oldenzaal een zekere traditie opgebouwd op het gebied van wielrennen, er is een actieve wielervereniging en jaarlijks worden verschillende evenementen en wedstrijden georganiseerd, waaronder een fietsmeerdaagse. De profronde van Nederland doet Denekamp regelmatig aan, evenals de Ladies Tour, NK Wielrennen. De bekende wereldfietsers uit de jaren 1930, Damhuis en Monnik, hadden hun thuisbasis de streek.

Nationaal Wielersportmuseum wordt veel meer dan een statisch ‘gele-truien-museum’. Kwalitatief hoogwaardige presenties zetten de bezoeker zelf aan het werk.

Publiekstrekker van formaat Als het om vrijetijdsbesteding gaat is het moderne publiek kritisch, wil het goed worden geïnformeerd en vraagt het om kwalitatief goede presentaties. Men wil de toegenomen vrije tijd graag buitenshuis besteden, maar eist waar voor zijn geld. Een professionele aanpak met goed uitgewerkte, evenwichtige en innovatieve concepten is daardoor onontbeerlijk geworden voor elk nieuw initiatief. Deze dient te leiden tot hoogwaardige presentaties, aantrekkelijke projecten en een goed en consistent publiciteitsbeleid, dat toegesneden is op de beoogde doelgroepen. Educatie in brede zin is hierbij een sleutelbegrip. Om die reden zal de bezoeker uitgenodigd worden om veel meer te doen dan alleen maar kijken. Gemeten aan het gebrek aan (nabije) concurrerende activiteiten, is er meer dan genoeg ruimte voor de inrichting van een permanente expositie over de wielersport. Er zijn binnen Nederland geen andere musea die dit onderwerp zo uitgebreid gaan behandelen. Dat Huis van de Wielersport een publiekstrekker van formaat gaat worden, is dan ook realistisch te noemen. Daarom heeft het museum zowel qua inhoud, vorm en marketingbeleid een hoog ambitieniveau, is multidisciplinair en multifunctioneel van opzet en beweegt zich niet alleen regionaal, maar juist ook nationaal.

11

“Als stratenmaker heb ik altijd het gevoel gehad dat ik iets moois gepresteerd had. En als de straat klaar was, reed ik er de volgende dag op mijn fiets doorheen en dan zat ik van trots te veren op mijn zadel.” (Gerrie Knetemann)

2. Strategie: Huis van de Wielersport als nieuwe gezinsattractie Huis van de Wielersport wil door middel van een moderne, attractieve en professioneel vormgegeven presentatie de bezoeker op een onderhoudende manier inzicht geven in de beoefening en het maatschappelijk belang van de wielersport in heden en verleden. Het museum wil dit bewerkstelligen op een informatieve (het bevorderen van kennis en belangstelling), educatieve (bevorderen van basiskennis en bewustwording) en een actieve (gericht op beleving) manier. Daarmee heeft het museum zowel een kennisbevorderende en educatieve, als ook een informatieve, promotionele en recreatieve doelstelling. Een modern museum levert en combineert kennis, ervaring en plezier. Het is een plek om te beleven en te genieten, informatie te vergaren en te leren. Huis van de Wielersport wil zijn doelstellingen realiseren door middel van zes functies: UÊ ontwikkeling van een permanente expositie (museale functie) UÊ vorming, behoud en beheer van een brede collectie (erfgoedfunctie) UÊ opbouw van documentatiesysteem en bibliotheek (informatiefunctie) UÊ organisatie van activiteiten, evenementen, manifestaties en tijdelijke exposities (maatschappelijke functie) UÊ ontwikkeling van een educatieve lijn in de vaste opstelling en van speciale programma’s, onder andere workshops en clinics, gericht op de jeugd (educatieve functie) UÊ bieden van faciliteiten en een platform aan bedrijven, instellingen en organisaties (zakelijke functie) Deze multifunctionaliteit vormt een logisch en sterk concept, waarmee de beoogde doelgroepen maximaal kunnen worden bereikt, een grote mate van flexibiliteit is ingebouwd, en een constant én groeiend bezoekersaantal kan worden bereikt.

Het museum bouwt zijn collectie op aan de hand van de uiteindelijk vastgestelde thema’s. Dit bevordert de kwaliteit van de toekomstige collectie en vermijdt dat “alles-wat-los-envast-zit” verzameld zal gaan worden. Het acquireren van objecten en beeldmateriaal is inmiddels ter hand worden genomen. De collectie is in eerste instantie bedoeld voor de permanente opstelling. In tweede instantie kan ze een rol spelen in de opbouw van het kennis- en informatiecentrum en ten behoeve van wisselexposities. Voor de eventuele ontwikkeling van een informatiecentrum is het goed te weten dat er een onvoorstelbare hoeveelheid informatie te vinden is over de wielersport. Zie alleen al het aantal treffers dat zoekmachines op internet geven. Opvallend echter is dat deze informatie zeer verbrokkeld en fragmentarisch is. Nergens is een goed beredeneerde bundeling hiervan te vinden. Het Huis speelt een rol als ontmoetingspunt in relatiemarketing door ruimte aan te bieden als vergader- en presentatieruimte ten behoeve van managementbijeenkomsten, jaarvergaderingen, productpresentaties en de ontvangst van zakenrelaties.

Het museum wil een verhaal vertellen, dat zowel het verleden als het heden behandelt: geschiedenis, sport, recreatie en gezondheid. Huis van de Wielersport is uniek in zijn soort. Op geen andere plaats in Nederland is er een museum dat zo breed en diepgaand aandacht besteedt aan de wielersport in de breedste zin des woords. Gegeven de geografische ligging en de toeristische potentie vanuit het Duitse ‘achterland’ worden de (museale) presentaties tweetalig: Nederlands en Duits.

Huis van de Wielersport is een attractie voor het hele gezin

Voorbeelden Een actief beleid met betrekking tot tijdelijke tentoonstellingen levert herhalingsbezoek op, maar ook een regelmatige stroom van publiciteit. Haalt iemand een medaille op de Olympische Spelen dan zal Huis van de Wielersport daar bijvoorbeeld direct op anticiperen met een biografische minitentoonstelling. Er zal met een gedegen programmering worden gewerkt die aansluit bij de doelstellingen en voortdurend aanhaakt op de directe actualiteit. Voorts zijn er allerhande andere evenementen denkbaar, bijvoorbeeld aan het organiseren van (veld)toertochten vanuit het museum door wielerverenigingen of als onderdeel van een bedrijfsarrangement, het organiseren van fietsmeerdaagsen, MTB-tochten, de presentatie van wielerploegen aan het begin van het wielerseizoen, boekpresentaties, sportmodeshows, praatcafé, beurzen et cetera.

Het Huis richt zich op alle leeftijdsgroepen, zowel jongeren als ouderen. Een actief educatief beleid zal daar mede uiting aan geven. Ook zal de benadering van het begrip “sport” breed zijn: zowel professioneel, als recreatief. Bij de realisatie van de doelstellingen richten Huis van de Wielersport zich daarom op de volgende doelgroepen: UÊsportliefhebbers, zowel actief als passief (lokaal, regionaal, nationaal) UÊdag- en verblijfstoeristen (regionaal, nationaal) UÊbewoners uit de regio Twente UÊbewoners en bezoekers uit het Euregio-gebied UÊonderwerp geïnteresseerden (professioneel, vrije tijd) UÊexcursiegroepen

13

In de opzet van de presentaties en de routing vormen deze doelgroepen het uitgangspunt. Dit betekent dat het bovenlokale, dus landelijke (en grensoverschrijdende) karakter van het museum sterk zal worden benadrukt. Met name op het terrein van landelijke promotie valt daarbij nog een wereld te winnen. Moeilijk lijkt dat niet, gezien de uniciteit van de thematiek en het feit dat Twente al een bekend toeristisch gebied is, dat vanuit heel Nederland en daarbuiten wordt bezocht. De presentaties zijn dan ook op vier niveaus interessant: UÊlokaal UÊregionaal UÊeuregionaal UÊnationaal Internationaal bevindt het Huis zich overigens in goed gezelschap. De nationale wielersportmusea in België, Denemarken, Frankrijk en Italië herbergen prachtig vormgegeven presentaties en exposities, die jaarlijks duizenden bezoekers trekken. Het Huis onderscheidt zich evenwel weer van deze musea door zijn aanbod: breder dan alleen een collectiebeherende en presenterende instelling. In het Huis van de Wielersport kan men zich op een bijzondere manier over tal van onderwerpen informeren, kennis opdoen, een ervaring ondergaan, gefascineerd raken over zaken waar men geen weet van had en het gesprek aan gaan over tal van onderwerpen. Waar iedereen verrast wordt in een omgeving die vibreert, de geest stimuleert en waar het prettig toeven is. De Stichting Nationaal Wielersportmuseum is de hoofdbewoner van het Huis, maar er is een belangrijke rol weggelegd voor partners. Zij, die passen in het concept worden gevraagd om mee te doen, ook om daarmee het aanbod aan het publiek te versterken, zoals: UÊleveranciers van inhoud UÊdeelnemers in de programmering UÊorganisatoren van zelfstandige activiteiten UÊfysieke participatie

Samenwerking en participatie De samenwerkingsmogelijkheden binnen Huis van de Wielersport zijn legio. Te denken valt aan: UÊoverheden UÊsportverenigingen en sportkoepels, ook grensoverschrijdend UÊfietsfabrikanten en materiaalspecialisten UÊontwikkelaars van sportvoeding UÊgespecialiseerde instellingen gezondheidszorg UÊonderzoeksinstituten en opleidingen UÊsponsoren en fondsen UÊschrijvers, verslaggevers, fotografen UÊonderwijsinstellingen UÊcollectiebeheerders Huis van de Wielersport wordt gevestigd in Denekamp en rekent binnen vier jaar op minimaal 40.000 bezoekers per jaar en wil daarmee een vitaal centrum worden dat voor levendigheid en een stroom van divers publiek zorgt. De vermarkting van het Huis komt in hoofdstuk 5 nader aan de orde.

15

3. Basisconcept en verhaal: beleving en verbeelding Elk zichzelf respecterend huis heeft meerdere kamers. Daarin heeft elke kamer zijn eigen functie en zijn eigen sfeer, of het nu de kinderkamer, de studeerkamer of de keuken betreft. De zeven functies van het Huis van de Wielersport beantwoorden volledig aan deze metafoor en vormen als het ware het inrichtingsprincipe en de routing binnen het gebouw. Gezamelijk bieden ze de bezoeker (‘bewoner’) datgene waar hij/zij om vraagt of nodig heeft. Huis van de Wielersport neemt de vraag van de bezoekers dan ook nadrukkelijk als uitgangspunt. In alle uitingsvormen en presentaties zal het (museale) concept inspelen op de verbeeldingskracht van de bezoeker. Daarbij krijgt het publiek niet langer alleen maar de rol toebedeeld van passieve consument, maar is een actieve gebruiker van het gebouw. Daarmee kiest het Huis voor een concrete uitwerking van de moderne museum 2.0 filosofie. Voor ontwikkeling van de concepten voor het gebouw, de vaste expositie, tijdelijke tentoonstellingen, informatiecentrum, collectiebeheer en educatieve activiteiten gaat het Huis niet uit van een eenzijdige productontwikkeling, maar kiest zoveel mogelijk voor een procesgerichte aanpak waarbij de samenleving ook invloed heeft op de koers en inhoud van het museum. Daarbij staan de uitkomsten lang niet altijd vast, maar vormen zij zich gaandeweg. Dit betekent onder andere: UÊgeen statisch, maar een dynamisch aanbod UÊgeen enkelvoudige boodschappen, maar een gelaagde context UÊruimte voor associaties, dus niet alleen feiten tonen UÊvragen oproepen, ruimte voor meningen UÊniet het object zelf, maar de betekenis ervan staat centraal UÊkeuzevrijheid

Van aanbod naar vraag: de rol van internet en multimedia ICT is het middel bij uitstek om de fysieke scheidingen tussen gebouwen, collecties, informatie, mensen en meningen te slechten. De website van het museum zal er daarom mede op zijn gericht om het museum te plaatsen in zijn maatschappelijke context en zijn omgeving. Het Huis van de Wielersport is zich ervan bewust dat een goede digitale infrastructuur de kwaliteit van het museum voor een aanzienlijk deel zal gaan bepalen, zeker ook wanneer dit wordt gerelateerd aan het basisconcept. Het ‘nieuwe’ internet (2.0) wordt steeds meer door de gebruikers gemaakt. Zie daarvoor sites als Marktplaats, Wikipedia of Flickr. Ze bestaan als het ware bij de gratie van de gebruikers. Huis van de Wielersport wil aanhaken bij deze ontwikkeling middels de bouw van een uitermate interactieve website, die een wezenlijke bijdrage levert aan zijn eigen ontwikkeling. Daarmee geeft het Huis zich een herkenbare plaats in de samenleving. En: achter zichtbare en tastbare objecten gaat meestal een wereld schuil die de geschiedenis en betekenis ervan in hun context plaatst. Dat gaat ook op voor de collectie die het museum momenteel aanlegt. Het onderbrengen van deelcollecties in een database geeft de bezoeker niet alleen de mogelijkheid om via de website en touch-screen opstellingen in het gebouw meer te weten te komen over de achtergronden, maar deze ook zelf aan te vullen met verhalen en feiten.

Immers, wie zijn wij dat wij alleen kunnen uitmaken wat belangrijk is in de geschiedenis van de wielersport?

Huis van de Wielersport wil een verbinding aanbrengen tussen het eigen aanbod en de vraag van de bezoeker. De bezoeker maakt als het ware zelf het museum! Het bezoeken van het Huis moet voor de bezoeker een beleving zijn. Hij vindt er niet alleen informatie maar kan zich ook verwonderen en laten inspireren om meer informatie te zoeken en zelf verbanden te leggen. De inrichting van elk deel van het gebouw moet spannend en uitdagend zijn. Het moet leuk zijn voor de toevallige passant die iets wil weten en interessant zijn voor degene die zich werkelijk wil verdiepen.

17

Als een etappe saai was, riep de regisseur Koomen iets toe van: ,,Hé Theo, breng eens wat spektakel!’’ Geen probleem: ,,Kuipertje demarreert, Kuipertje demarreert, tjonge wat slaat-ie een gat, ‘t is net of de concurrenten stil staan. Ga dóór Hennie, ga dóór jongen.’’ Prachtige woorden van Koomen. Maar hij schreeuwde ze uit terwijl hij midden in een korenveld stond en niet één renner zag. (NRC Handelsblad over Theo Koomen, 1998)

Vaste expositie in tien thema’s De vaste expositie wil een verhaal vertellen, dat zowel het verleden als het heden behandelt: geschiedenis, sport en gezondheid. Tien thema’s brengen in het museum het brede scala van wat de wielersport biedt voor het voetlicht. Ze vertellen samen een verhaal, maar zijn ook afzonderlijk te bekijken. De vormgeving is eenduidig en toegankelijk, de te gebruiken middelen en media zullen per thema sterk verschillen. Gestreefd wordt naar presentaties, die de nadruk leggen op identificatie, beleving en belevenis. De bezoeker ondergaat de presentatie niet alleen passief, maar neemt daar waar mogelijk ook actief deel en wordt uitgedaagd. Daarnaast is het opwekken van een “Aha-erlebnis” een belangrijk aspect. De presentaties streven naar een hoge mate van interactiviteit in de breedste zin des woords. Interactiviteit met gebruik van alle zintuigen. Zweetlucht mag dus geroken worden...

Thema 1 - Wat is een fiets? Een korte geschiedenis van de fiets als opmaat naar de geschiedenis van de wielersport. Waar komt dat woord eigenlijk vandaan en wie heeft de eerste fiets uitgevonden? En hoe ziet de fiets van de toekomst er uit. Ontwerp je eigen fiets en zie de verschillen. Wat voor rol speelt de fiets in onze samenleving? En hoe ziet een samenleving er eigenlijk zonder de fiets uit?

Thema 2 - Hoe de wielersport in de wereld kwam Wanneer werd de eerste wielerwedstrijd gereden en waar? Hoe ontstond de georganiseerde wielersport en welke disciplines omvat het (weg, baan, MTB, veldrijden, triatlon, BMX, toerfiets, wereldfietsen, fietsvoetbal, trials). Een historisch overzicht met een toekomstvisie. Maak kennis met de fiets die bij een bepaalde discipline hoort. Dit thema biedt tevens een Canon van de Wielersport.

Thema 3 - ga toch fietsen! Iedereen fietst, maar we zijn niet allemaal geboren voor de wielersport. Aan de hand van een aantal biografieën wordt getoond wat je er allemaal voor moet doen. En hoe ziet de ideale wielersport(st)er er eigenlijk uit; amateur en professional, een dag uit het leven van … De wielersport als volksport nr. 1, voor actieve en passieve beoefenaars.

Thema 4 - Grote wedstrijden Wat is een klassieker? En wat is de betekenis ervan voor een renner en een toeschouwer. Hoe zijn de grote rondes ontstaan en welke hoogte- en dieptepunten hebben ze gebracht. Waarom is Alpe d’Huez een ‘Nederlandse’ berg? Hoe zit het met de organisatie van grote rondes? Stap achterop bij een ‘motard’ of berijdt een fiets op kasseien en ervaar hetzelf. Thema gelardeerd met tijdlijnen, tijdsbeelden en veel historisch beeldmateriaal.

Thema 5 - Bloed, zweet en tranen Elk jaar duikelt er wel een wielrenner in een ravijn of komt ‘met het snot voor de ogen’ boven op een besneeuwde col. Buiten adem staan ze de pers te woord, liggen uitgeput op het asfalt of worden eeuwig tweede. Een kijkje in de belevingswereld van de topsporter: verhalen, herinneringen, heldenlevens en geschiedenissen, opgetekend door henzelf, door schrijvers en journalisten en verbeeld door fotografen en filmers.

Thema 6 - Ploegenspel Hoe werkt een wielerploeg en wanneer wordt je kopman of knecht? Ze vertellen je zelf hoe het in elkaar zit. Hoe werk je samen? Hoe rijdt je in de juist formatie? Wat is de juiste taktiek op de weg of op de baan? Speel zelf het spel mee! Hier bijvoorbeeld ook aandacht voor sponsoring van ploegen. Wat beweegt een bedrijf om een ploeg samen te stellen en wat is hun invloed daarop?

Thema 7 - Wat heb ik nou aan mijn fiets hangen? De eerste racefiets is misschien wel 10x zo zwaar als de huidige. Loodzwaar metaal is in de loop der tijd vervangen door ultralichte kunststoffen. Voortdurend wordt er gesleuteld aan balhoofden, derailleurs, stuur, zadels en banden. De windtunnel is onmisbaar voor het aërodynamische testen (tijdrit!). Het kenmerkende petje met de klep naar achteren is vervangen door een futuristische helm. Fietstechniek is een wetenschap geworden, de topsporter wordt geholpen door universiteiten en onderzoeksinstituten.

19

Thema 8 - En maar trainen en trainen De mens is nog altijd de motor van de fiets. Specifieke trainingsprogramma’s en -vormen houden hem op de been. Ervaar wat een wielrenner allemaal moet doen om in conditie te komen en te blijven. De renner is ook de bestuurder. Bochtentechniek, remmen, waaier rijden, klimmen en afdelingen zijn technieken die hij allemaal onder de knie moet hebben.

Thema 9 - Pasta!!! Die tanige, dunne mannetjes, zijn die wel gezond? Stel je eigen wielrennersmenu samen op basis van het energieverbruik dat een wielrenner nodig heeft. Aandacht voor voedingssupplementen, sportdranken en zelfs speciale kleding zorgen voor een optimale gezondheid om te presteren. Maar wordt er niet teveel van een renner gevraagd? Bepaal je eigen standpunt over doping!

Thema 10 - Sporten doe je voor de lol Voor iedereen is het belangrijk zich per fiets te bewegen. Een overzicht van de wijze waarop mensen hun vrijetijdsbesteding op de fiets besteden. Wat zijn de mogelijkheden en wie en welke organisaties houden zich daar op welke manier mee bezig? Hier ook aandacht voor wat Twente op dit gebied te bieden heeft (toeristisch-recreatief). En natuurlijk voor al die ‘wereldfietsers’, die hun ellenlange tochten in menige publicatie in beeld brengen.

De exposities zijn professioneel vormgegeven, speels, interactief, uitdagend, aansprekend en inhoudelijk van hoge kwaliteit. Bij de realisatie van de vaste opstelling zal onder andere gebruik worden gemaakt van de volgende middelen: UÊobjecten UÊteksten UÊfoto’s, documenten, boeken, tijdschriften UÊdiagrammen, schema’s, infographics UÊmeet- en testapparatuur UÊpersoonlijke herinneringen en verhalen UÊjournalistieke verslagen (radio, TV)

UÊromans en verhalen UÊaudio UÊfilm, video UÊtouch-screens, computers UÊsimulaties en animaties UÊgames Stichting Nationaal Wielersportmuseum inventariseert inmiddels verzamelingen en archieven op het terrein van de wielersport. De medewerking van verzamelaars, liefhebbers en sporters is zeer groot. De bereidheid om materialen af te staan of in bruikleen te geven is groot. Daarbij is de ruime steun die het initaitef uit de professionele rennerswereld ontvangt opvallend.

Educatie Kinderen verwonderen zich dagelijks over de wereld die zich aan hen ontvouwt. De veelheid en diversiteit aan verschijnselen; de vele verbanden en dwarsverbanden; het feit dat er logische structuren aan van alles en nog wat ten grondslag liggen. Het is deze verwondering die in ons hedendaagse denken over de rol van tal van onderwerpen op de achtergrond is geraakt. Men verwondert zich niet meer maar neemt het grotendeels voor kennisgeving aan. Centraal in het (museale) concept staat het jongere publiek, voor wie het Huis van de Wielersport een plaats van verwondering en participatie wil zijn. Les in en bestudering van de geschiedenis van de eigen omgeving is een belangrijk kerndoel in het huidige onderwijs. Binnen het onderwijs is in toenemende mate behoefte aan plekken waar de leerling informatie kan opdoen. De presentaties worden zo opgezet dat zij individueel bruikbaar zijn voor verschillende schoolvakken, bijvoorbeeld geschiedenis, techniek, aardrijkskunde, biologie, Nederlands en lichamelijke oefening. Ook het enthousiasmeren van de jeugd voor sport en beweging is een centrale doelstelling. Dat betekent dat vooral ook aan belevingsaspecten veel aandacht wordt besteed. Het “warm maken” van de jeugd voor het fietsen vindt op twee niveaus plaats: binnen de permanente expositie (aparte educatieve lijn, fietssimulaties) en door middel van het organiseren van evenementen, bijzondere activiteiten en ‘clinics’.

21

(UISVAN T R O P S R E L E I 7 E D

4ECHNIEK -ATERIAAL

0LOEGENSPEL

%DUCATIE 'EZONDHEID

2ECREATIE

&IETSTECHNIEK 4RAINING

(ORECA7INKEL

+ENNISCENTRUM "IBLIOTHEEK

:AKELIJKEFACILITEITEN 'ROTEWEDSTRIJDEN

(EROtEK !MATEURS 0ROFESSIONALS )NTRO +ORTEGESCHIEDENIS FIETSEN 6OLKSSPORTNR

%XPOSITIES %VENEMENTEN

23

Het Nationaal Wielersportmuseum

is daarom een Huis van de Wielersport

25

4. Locatie Het Huis van de Wielersport kan worden gerealiseerd op een oppervlakte van 1200 m2 bvo, waarover de in hoofdstuk 2 genoemde functies globaal als volgt zijn verdeeld: UÊvast expositie 400 m2 UÊcollectiebeheer en informatie 100 m2 UÊevenementen, tijdelijke expo 300 m2 UÊeducatief 150 m2 UÊpresentatie vergaderen, zakelijk 150 m2 UÊentree, serviceruimtes 100 m2 Het Huis kent een duidelijke routing. De verschillende ‘kamers’ staan in een logische verbinding met elkaar, waarbij de bezoeker al ‘zappend’ door het gebouw gemakkelijk datgene vindt wat van zijn of haar gading is. Van belang is dat zowel de museale functie als ook de evenementiële component er onderdak vindt. Uiteraard zijn de functies niet strikt van elkaar gescheiden. Zo kent de vaste expositie een educatieve lijn en zullen bepaalde functies ook deels buiten het gebouw plaatsvinden. Gestreefd wordt het Huis te realiseren op een A-locatie in Denekamp, op een plaats die niet alleen beeldbepalend en zichtbaar is, maar ook voldoende buitenruimte in zijn nabijheid heeft om zowel grote evenementen te organiseren, als ook voldoende parkeerruimte te bieden aan auto’s en bussen. Tevens dient er een mogelijkheid te zijn voor horeca/terras, hoewel het Huis van de Wielersport in eerste instatie streeft naar een hechte samenwerking met de bestaande horeca. Huis van de Wielersport streeft naar een gebouw met een aansprekende architectuur en passend binnen de stedenbouwkundige plannen en ontwikkelingen van de plaats. Huis van de Wielersport wil zich vestigen op een plek die aan de buitenkant uitnodigend is. Omdat het Huis ook een informatiefunctie heeft, dient er zoveel mogelijk naar worden gestreefd dat er verbindingen aanwezig zijn (of worden gelegd) met fiets- en wandelroutes. Ook zal de omgeving bij voorkeur ruimte genoeg bieden voor evenementen als de start van wielerrondes.

27

“Wielrennen is een sport die heel dicht bij het volk staat en waaraan ontzettend veel mensen plezier beleven. Pas geleden was ik bij het wereldkampioenschap veldrijden. Het regende dat het goot en de blubber was vijftien centimeter dik. Maar er stonden wel 15.000 mensen! Nat te worden of onder een afdakje een kroketje te eten. Dat zie je ook in de Tour de France. Daar gaan mensen met hun kinderen ‘s ochtends om negen uur met twee klapstoeltjes en een thermoskan langs de weg zitten. En dan komen de wielrenners zes, zeven uur later in een flits voorbij. Voortbewegen op een fiets heeft kennelijk iets wat mensen van velerlei allooi aanspreekt. Bovendien is die sport zo intens zwaar, dat het mensen naar de randen van hun bestaan, zelfs van hun eigen identiteit voert. Op de fiets moet je dag in dag uit bewijzen wie je bent. Fascinerend is dat.” (Jean Nelissen in De Tribune, 2004)

5. Marketing en bezoekers Huis van de Wielersport is - conform het basisconcept - een vraaggerichte organisatie waarin de bezoeker centraal staat. Voor de opzet en uitvoering van zijn marketingstrategie kiest het Huis dan ook voor de invalshoek ‘consument’. De traditionele marketingbenadering met het 4P-model (product, prijs, plaats, promotie) wordt dan ook omgezet naar het zogenaamde 4C-model. Uitgaande van een maximale bezoekersparticipatie hanteert Huis van de Wielersport daartoe de volgende marketingmix: Van Product naar Consumentenoplossing (Customer solution) Presentatie en realisatie van een actueel, actief, innovatief en modern museaal concept, dat past bij de beleving van de bezoeker. De bezoeker kan het Huis interactief bezoeken, het Huis organiseert productpresentaties, debatten, lezingen, workshop, educatieprojecten et cetera. Van Prijs naar Kosten voor de consument (Cost to the customer) Huis van de Wielersport streeft naar een aantrekkelijke prijs-kwaliteitverhouding met gedifferentieerd bezoekerstarief dat is afgestemd op de verschillende doelgroepen (jeugd, gezinnen, ouderen, groepen, schoolklassen). Van Plaats naar Gemak (Convenience) De bezoeker kiest bewust voor het museum, het wordt voor hem aantrekkelijk gemaakt, hij kan genieten en gaat voldaan naar huis. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de nieuwste inzichten met betrekking tot Hostmanship (‘de kunst mensen het gevoel te geven dat ze welkom zijn’). Hostmanship een begrip dat recentelijk ook door de Nederlandse Museumvereniging binnen de museale wereld sterk gepromoot wordt. Van Promotie naar Communicatie (Communication) Huis van de Wielersport is duidelijk in zijn dienstverlening en maakt zijn beloftes waar. Dit betekent tevens dat het Huis werkt met een zo optimaal mogelijk geactualiseerde website, pakkende flyers, posters en brochures uitbrengt, arrangementen ontwikkelt en in het algemeen zijn publiek kundig en via voor de doelgroep geëigende kanalen informeert. Huis van de Wielersport verwacht binnen drie jaar 40.000 bezoekers op jaarbasis te kunnen ontvangen. In de volgende tabel worden deze verwachtingen nader onderbouwd.

29

Segment

Kengetallen

Trend

Inwoners Nederland Inwoners in Drenthe, Overijssel en Gelderland Inwoners Euregio (2/3 Duitsland, 1/3 Nederland) Inwoners Twente Dagtoeristen in Twente

16.405.399 (1-1-2008) 3.592.598 (1-1-2008)

U Aandeel tot 65 jaar (85,2%) neemt af en aandeel 65 jaar en ouder (14,8%) neemt toe. U De oudere generatie is voortdurend op zoek naar mogelijkheden om de ontstane vrije tijd op een optimale manier in te vullen. Bovendien beschikt de oudere generatie over een ruim besteedbaar budget. U Het ‘kunnen beleven’ wordt voor de toerist steeds belangrijker. Een toerist moet in de regio die hij bezoekt een bijzondere ervaring. kunnen opdoen. Men kiest voor een toeristische aantrekkelijk product en een regio met emotie. U Een toenemend aantal toeristen kiest voor het immateriële boven het materiële. Men kiest vaker voor bezienswaardige gebouwen, musea en oudheidskamers in combinatie met natuur, rust en ruimte. U Een toenemend aantal Duitsers en vooral Belgen bezoekt Twente. U Twente wil zijn unieke (landschappelijke) kwaliteiten beter benutten voor het recreëren en toerisme.

Verblijfstoeristen Binnenland in Twente

Verblijfstoeristen Buitenland in Twente Wielersportliefhebbers Nederland

Wielersportliefhebbers Buitenland Excursiegroepen (scholen, verenigingen, etc.)

Professioneel en zakelijk geïnteresseerden

Ca. 3,4 miljoen (1-1-2008) 618.902 (1-1-2008) In Twente worden jaarlijks ca. 34,5 miljoen dagtochten gemaakt, waarvan het merendeel door eigen inwoners (2005) 666.000 (2005) U 50% blijft 2-4 dagen, 39% 5-8 dagen en 11% langer. U 70% van alle Nederlanders vindt Twente een aantrekkelijk vakantiegebied. U 21% komt uit Zuid-Holland, 14% uit Noord-Holland, 14% uit Gelderland, 10% uit Noord Brabant, 16% uit Overijssel zelf. U Een reisgezelschap bestaat meestal uit twee (45%) of vier (19%) personen. U 25% bezoekt Twente voor het eerst. 207.000 (2005). U 41% uit Duitsland, 15% uit België en 11% uit Groot Brittannië 1.793.000 fietsers in Nederland U 450.000 actieve fietsers in Nederland U 25.000 leden KNWU U 43.000 leden NTFU Pm. Pm.

Pm.

Totaal

Verwacht museumbezoek op jaarbasis 20.000

U Belangstelling voor de wielersport als vrijetijdsbesteding neemt toe. U Er is een toenemend besef dat een actief leven de gezondheid bevordert. U Binden van meer leden aan KNWU en NTFU.

18.000

U In educatietrajecten neemt projectgericht werken een belangrijke plaats in. U (Personeels)verenigingen zijn voortdurend op zoek naar aantrekkelijke en interessante ontspanningsmogelijkheden. Een toenemend aantal bedrijven en organisaties kiest voor een gestructureerde relatiemarketing als component van een strategisch marketingbeleid.

2000

40.000

Bronnen: CBS, GOBT, Regio Twente, Euregio, KNWU, NTFU

31

6. Organisatie Het Huis van de Wielersport wordt momenteel aangestuurd door een via coöptatie benoemd stichtingsbestuur van zes personen, de Stichting Nationaal Wielersportmuseum. Dit bestuur heeft in de voorbereidende fase alle uitvoerende en beheersmatige bevoegdheden. Binnen het bestuur is een taakverdeling afgesproken. Het bestuur wordt bijgestaan door enkele adviseurs. Voor de wielerdeskundigheid is dat Hennie Kuiper, de museale inbreng wordt verzorgd door adviesbureau Oerdwister Consult. Het bestuur bestaat geheel uit vrijwilligers. De verwachting is dat er op korte termijn meer duidelijkheid komt omtrent een startsubsidie die het mogelijk moet maken een stevig fundament onder de organisatie te zetten. Omdat de werkzaamheden vanaf dat moment een veel omvangrijker karakter krijgen zal de organisatie daarbij aan moeten sluiten. Op basis van een startsubsidie zal de stichting een of meerdere ‘kwartiermakers’ aanzoeken, die de voorbereidingen zullen treffen voor het Huis van de Wielersport. De werkzaamheden van deze kwartiermakers zullen op hoofdlijnen bestaan uit: UÊnader onderzoek naar fondsen, subsidies, sponsoren UÊuitwerking inhoudelijk concept Huis van de Wielersport UÊuitwerking ruimtelijk concept (gebouw, locatie) UÊuitwerking organisatorisch concept UÊuitwerking marketingstrategie De uitkomsten hiervan zijn bepalend voor het vervolg. Na een positieve beslissing over het ‘go / no go’ zal het bestuur overgaan tot het aanstellen van een medewerker voor de realisatie van het project. Aanvankelijk zal deze medewerker meer de functie van ‘bouwpastoor’ op zich nemen.

In deze fase zal het bestuur voor een aantal taakgebieden strategische werkgroepen samenstellen die de initiatieven verder vorm gaat geven en onder leiding staan van één van de bestuursleden dan wel een externe deskundige. De volgende werkgroepen zijn voorzien: UÊwerkgroep “huisvesting” UÊwerkgroep “presentatie” UÊwerkgroep “financiën en fondsenwerving” In de opbouwfase tot 2011 zal de verantwoordelijkheid volledig worden genomen door het huidige stichtingsbestuur. Afhankelijk van de ontwikkelingen is het mogelijk dat voor de huisvesting een ander juridisch concept meer voor de hand ligt. Zodra de organisatie stevig staat zal wellicht bestaande stichtingstructuur om worden gebouwd naar een Raad van Toezicht. Hierbij zal dan de organisatie geleid worden door een directeur. Ook is denkbaar dat een vennootschappelijke vorm wordt gekozen, waarbij een Raad van Commissarissen de toezichthoudende functie krijgt. Het bevoegd gezag komt dan in handen van de directie. De organisatie is in de tijd van de opbouw tot 2011/2012 lean and mean, met één gerichte doelstelling: het realiseren van het Huis van de Wielersport. Wel zal ook in deze fase moeten worden begonnen met het in kaart brengen van diverse archieven. Dit vergt enerzijds gekwalificeerde medewerkers die in staat zijn structuur in de archivering aan te brengen, anderzijds vrijwilligers die het uitvoerende werk kunnen gaan verrichten. Investeringen in de vorm van automatisering zullen dan al nodig zijn.

Het bestuur wil in deze fase dat het Huis een gezicht krijgt, dat het bereikbaar is en dat de buitenwereld weet waar men terecht kan voor vragen. Expliciet zal de opdracht van het bestuur luiden om in de periode 2009-2011: UÊmet voorstellen te komen om de definitieve huisvesting te regelen; UÊcontacten te leggen om de funding voor meerdere jaren veilig te stellen; UÊoverleg te voeren over alles wat er toe moet leiden dat in 2011/2012 een Huis van de Wielersport in Denekamp gerealiseerd is.

33

‘Die met het rijwiel begint blijft er aan plakken’. (Stijn Streuvels in ‘Mijn rijwiel’, 1911)

7. Realisatie en fasering Huis van de Wielersport wil eind 2011 zijn deuren openen. De globale fasering ziet er als volgt uit: presentatie bidbook, promotie, start werving sponsoren, subsidies, fondsen

oktober t/m december 2008

voorbereidingsfase (organisatie, middelen, gebouw, voorontwerpen)

januari 2009 t/m november 2009

implementatie, onderzoek, ontwerpen

november 2009 t/m juni 2010

uitvoering (ver)bouw en inrichting

juli 2010 t/m oktober 2011

oplevering en opening

december 2011

In de berekening is uitgegaan van een nieuw te bouwen pand. Indien een huurpand kan worden betrokken zal de financieringsbehoefte aanzienlijk lager liggen. Er is een vergelijking gemaakt waardoor de beschikbare som voor huur kan worden vastgesteld. De bezoekersaantallen zijn gebaseerd op een marktonderzoek (zie hoofdstuk 5) en onderzoek bij andere musea. Wij verwachten na één jaar al break-even te kunnen werken en qua liquiditeit zal na 4 jaar de stichting schuldenvrij zijn.

Het bestuur van de stichting presenteert hierbij een investeringbegroting én een exploitatiebegroting voor de eerste vijf jaren na de ingebruikname. Daaraan voorafgaand wil het bestuur een voorbereidende fase bekostigen waarin de fundamenten worden gelegd om de realisatie mogelijk te maken. In deze fase zal het belangrijkste doel zijn om de funding voor het gehele project van de grond te krijgen. Daartoe dient met diverse partijen afspraken te worden gemaakt. Gedacht moet worden aan onder meer de volgende activiteiten: UÊOverleg met de diverse overheden voor vastleggen van de subsidiëring; UÊOverleg met de ondernemers in de wielerbranche voor inrichten van het Huis; UÊAfspraken maken met conceptontwikkelaar en ontwerpers om de diverse thematieken te gaan ontwikkelen; UÊOpzetten, inrichten en fondsverwerving van het wielerarchief; UÊAanspreekpunt voor de buitenwereld; UÊOp toeristisch gebied nieuwe producten gaan ontwikkelen; UÊActueel houden van de website. Verwacht wordt dat deze fase maximaal een jaar gaat duren. Daarvoor is benodigd kantoorruimte en circa 1 fte voor de uitvoering, alsmede advieskosten voor conceptontwikkeling en architectuur. De kosten hiervan zullen ongeveer 9 85.000 bedragen. Een groot deel van de praktische werkzaamheden wordt uitgevoerd door vrijwilligers.

35

Investeringsbegroting

Financieringsplan

Ingeval koop

Benodigde m²

1200

Grondkosten (per m2) Aankoop gronden Bouwrijp maken gronden Overdrachtskosten Notariskosten Bestrating en tuininrichting Totaal

9 300.000 pm pm 9 5.000 9 50.000

Bouwkosten (normgetallen per m2) Bouwkundig basiskosten Installaties Inrichting Bijkomende kosten w.o. prijsstijgingen Onvoorzien Honoraria Totaal per m² Totaal

9 9 9 9 9 9 9

Inventaris (per m2) Tafels, stoelen, kantoormeubilair Totaal

9

Inrichting museum Onderzoek, verhaallijn, educatie, tekst, beeld Ruimtelijk ontwerp Grafisch ontwerp Grafische uitvoer, multimedia, specifieke verlichting, etc. Totaal

9 45.000 9 30.000 9 60.000 9 400.000

Financieringsbehoefte

;

355.000

700 360 55 100 60 160 1.435 ; 1.722.000

100 ;

120.000

;

535.000

; 2.732.000

Financieringsbehoefte Waarvan stichtingskosten Waarvan inrichtingskosten Financiering uit eenmalige subsidies Waarvan verwachte bijdrage Leaderproject eenmalig Waarvan verwachte bijdrage Regio/provincie (toerisme) Waarvan verwachte gemeentelijke bijdrage (deel van de huisvesting) Waarvan bijdragen uit funding bedrijven (25% van de inrichting) Resteert Waarvan huisvestingsbekostiging 25 jarige annuiteit tegen 5% Waarvan overige investeringen Banklening 15 jaar tegen 6%

; 2.732.000 9 2.077.000 9 655.000 ; 753.750 9 400.000 9 100.000 9 120.000 9 133.750 9 1.978.250 9 1.722.000 ; 122.180 9 256.250 ; 26.384

Financieringslasten op jaarbasis

;

Ingeval huur

148.564



Financieringsbehoefte Waarvan inrichtingskosten Waarvan overige voorzieningen Financiering uit eenmalige subsidies Waarvan verwachte bijdrage Leaderproject eenmalig Waarvan verwachte bijdrage Regio/provincie (toerisme) Waarvan verwachte gemeentelijke bijdrage (deel van de huisvesting) Waarvan bijdragen uit funding bedrijven (25% van de inrichting) Resteert 15 jarige annuiteit

; 905.000 9 655.000 9 250.000 ; 753.750 9 400.000 9 100.000 9 120.000 9 133.750 9 151.250 ; 14.572

Beschikbaar voor huur (vergeleken met koop)

;

133.993

37

Exploitatiebegroting prijspeil 2009

jaar 1 toegangsprijs BATEN Entreegelden Donateurs en vrienden van het Huis van de Wielersport Sponsoring expositiezalen door bedrijven Educatieve bijdragen uit onderzoek Netto resulaat horeca Winst wielershop Ruimteverhuur, presentaties, etc. Evenementen, seminars, etc. Verkoop routes, Abel GPS, etc.

9 1,50

Totaal LASTEN Personele lasten Marketing Openingskosten Kosten evenementen, publicaties, etc Algemene kosten Huisvestingskosten Afschrijvingen Onderhoud

9 35

jaar 2

jaar 3

jaar 4

jaar 5

97,50

9 7,50

9 7,50

9 7,50

97,50

20.000 9 150.000 9 20.000 9 35.000 9 7.500 20.000 9 30.000 9 30.000 9 10.000 9 12.500 9 10.000

25.000 9 187.500 9 25.000 9 40.000 9 7.500 25.000 9 37.500 9 37.500 9 12.500 9 12.500 9 12.500

32.500 9 243.750 9 25.000 9 45.000 9 7.500 32.500 9 48.750 9 48.750 9 15.000 9 15.000 9 15.000

35.000 9 262.500 9 25.000 9 45.000 9 7.500 35.000 9 52.500 9 52.500 9 15.000 9 17.500 9 20.000

40.000 9 300.000 9 25.000 9 45.000 9 7.500 40.000 9 60.000 9 60.000 9 15.000 9 17.500 9 20.000

; 305.000

; 372.500

; 463.750

; 497.500

; 550.000

3 FTE 9 105.000 9 12.500

4 FTE 9 144.000 9 12.500

1,5 FTE 9 9 9 9 9 1200 9 9 1% 9

52.500 10.000 20.000 5.000 20.000 42.000 25.000 17.220

2 FTE 9 9

52.500 12.500

2,5 FTE 9 9

87.500 12.500

9 9 9 9 9

5.000 20.000 42.000 25.000 17.220

9 9 9 9 9

5.000 20.000 42.000 25.000 17.220

9 9 9 9 9

5.000 20.000 42.000 30.000 17.220

9 9 9 9 9

5.000 20.000 42.000 30.000 17.220

Totaal

; 191.720

; 174.220

; 209.220

; 231.720

; 270.720

Financieringslast / Huur

; 148.564

; 148.564

; 148.564

; 148.564

; 148.564

Verwacht resultaat

; -35.284

;

49.716

; 105.966

;

117.216

; 130.716

39

Ik viel 80 meter diep, mijn hart stond stil, maar mijn Pontiac liep. (Wim van Est)

8. Financiering Een ‘bidbook’ is volgens Van Dale een prospectus. Het bidbook heeft als functie ondernemende partijen een wenkend perspectief te bieden om het Huis van de Wielersport mede te helpen ontwikkelen. Stichting Nationaal Wielersportmuseum biedt in eerste aanleg daarvoor de volgende mogelijkheden.

Vrienden, donateurs en adoptie Gift, donatie, schenking: Een gift, donatie of schenking (geld, arbeid, materialen) wordt gegeven om niet, ofwel zonder een contractuele afspraak over een tegenprestatie. De gift en de gever kunnen worden vermeld en de gever kan een bedankbrief ontvangen. Fiscaal geldt hier het schenkingsrecht, waarbij de ontvanger 11% belasting over de gift moet betalen.

Partnerships Huis van de Wielersport kent verschillende vormen van ‘partnerships’: UÊcorporate partners UÊmediapartners UÊexhibitpartners UÊproductpartners Corporate partners investeren een bepaald bedrag in het museum. Als tegenprestatie worden ze vermeld op alle drukwerk en andere dragers, ontvangen ze uitnodigingen voor evenementen georganiseerd door het museum en hebben ze recht op het gratis gebruik van toegangskaarten voor (hun) doelgroepen. Daarnaast verbindt het museum zich eraan zijn corporate partner exclusiviteit te verlenen voor de sector waarin hij actief is. Mediapartners bieden het museum promotionele ondersteuning in de vorm van reclametijd of advertentieruimte. In ruil daarvoor hebben zij recht op het gratis gebruik van de infrastructuur, op toegangskaarten en op logovermelding op drukwerk en andere dragers. Exhibitpartners ontwikkelen in samenwerking met het museum een interactieve opstelling, gelinkt aan de sector waarin ze actief zijn of met een knipoog naar één van hun producten of diensten. Een dergelijke opstelling maakt bijvoorbeeld drie jaar deel uit van de permanente tentoonstelling en wordt opgesteld in de zone die het best aansluit bij de inhoud van de opstelling. In ruil voor de geleverde knowhow, materialen en/of fondsen krijgt het bedrijf logovermelding op de opstelling zelf of naamsvermelding in alle communicatie aangaande de opstelling.

Adoptie: Adoptie is een bijdrage van burgers aan een concrete activiteit of een concreet object (bijvoorbeeld een landschapselement, een museaal object et cetera) waarbij een langdurige en nauwe relatie met de organisatie wordt aangegaan. Net als bij sponsoring is er sprake van een tegenprestatie, die echter minder op imago en publiciteit betrekking heeft, maar wel op bijvoorbeeld toegang tot het geadopteerde. Voorbeeld: adopteer een object en je mag het museum in. Ook bedrijven kunnen er natuurlijk voor kiezen om aan adoptieprojecten deel te nemen. Uit bestaande adoptieprojecten blijkt dat bij adoptie van bijvoorbeeld natuur en landschap vooral wordt ingezet om maatschappelijke betrokkenheid te vergroten en dat het financieel minder potentieel lijkt te hebben dan bedrijfssponsoring. Vrienden: Het doel van vriendenstichtingen of -verenigingen is om de betreffende instelling te ondersteunen door het wekken van belangstelling ervoor, het bevorderen van de contacten tussen personen en instellingen, die van belang kunnen zijn voor de verwezenlijking van de doelstellingen en het beschikbaar stellen van gelden voor aankoop, restauratie, tentoonstellingen en publicaties. Vrienden betalen lidmaatschapsgeld (vereniging) of doneren (stichting) en ontvangen daarvoor een tegenprestatie, bijvoorbeeld in de vorm van een periodiek of tijdschrift. Veel vriendenverenigingen organiseren ook eigen activiteiten, bijvoorbeeld lezingen en excursies.

Productpartners leveren producten of diensten. In ruil hiervoor maken ze gebruik van de infrastructuur van het museum en krijgen ze toegangskaarten.

41

43