na het
overlijden
Praktische hulp en informatie voor nabestaanden
Juni 2015
Ook nú zijn we er voor u Het verlies van een dierbare is een aangrijpende gebeurtenis. Als nabestaande moet u veel regelen. Wij helpen u graag de bankzaken zorgvuldig af te handelen. Dit doen wij via één aanspreekpunt via kantoor of onze Nabestaandendesk.
inhoud 04
Praktische hulp en informatie voor nabestaanden
Stap 1: u geeft het overlijden door Wat doen wij na het doorgeven?
Stap 2: u ontvangt informatie over de afhandeling Welke documenten hebben wij nog van u nodig? Stap 3: de rekeningen worden vrijgegeven Moeten er nog aanvullende keuzes gemaakt worden? Stap 4: een adviesgesprek over uw situatie Wat kunt u het beste doen met het verkregen geld? Afhandeling van de bankzaken Blokkeren, voortzetten, opheffen.
04
05
07
07
08
Veel voorkomende woorden
De belangrijkste begrippen voor u op een rij.
11
4
De afhandeling verloopt in 4 stappen.
praktische hulp en informatie
voor nabestaanden
Stap 1: u geeft het overlijden door Het is belangrijk dat u een overlijden zo spoedig mogelijk aan ons doorgeeft. Wij kunnen de bankzaken dan met zorg en aandacht voor u afhandelen.
Hoe kunt u het overlijden doorgeven? ▶▶ aan onze Nabestaandendesk op telefoonnummer (020) 343 45 45 (lokaal tarief). Bereikbaar van maandag t/m vrijdag van 08.30 tot 17.00 uur. ▶▶ op uw bankkantoor of aan uw adviseur ▶▶ via internet. Het internetformulier dat u daarvoor nodig heeft, vindt u op abnamro.nl/overlijdenmelden ▶▶ bij ons Advies Service Center, dat u 24 uur per dag kunt bereiken op telefoonnummer 0900-0024*.
Wat doen wij na het doorgeven? De afhandeling van de bankzaken verschilt per product en dienst. We willen in ieder geval eventueel misbruik voorkomen. Voor alle zekerheid blokkeren wij daarom: ▶▶ alle rekeningen die alleen op naam van de overledene staan ▶▶ alle bankpassen van de overledene ▶▶ de toegang van de overledene tot Internet Bankieren en Mobiel Bankieren ▶▶ de toegang van gemachtigden tot alle bankzaken van de overledene. Dat betekent natuurlijk niet dat u als nabestaande niet meer bij de rekeningen kunt komen. Dringende rekeningen kunnen wij voor u betalen.
5
Gaat het om een gezamenlijke rekening? Dan kan de mederekeninghouder gewoon gebruik blijven maken van de rekening en van de passen die op naam van de mederekeninghouder staan.
Hoe is de afhandeling per bankproduct? Verderop in deze brochure (p. 8 t/m 10) leest u hoe wij de verschillende bankproducten na een overlijden afhandelen.
Stap 2: u ontvangt informatie over de afhandeling Nadat het overlijden is doorgegeven, bekijken wij welke bankzaken op naam van de overledene staan. De tenaamstelling van de rekening veranderen wij in ‘boedel van …….’ Binnen 3 werkdagen sturen wij een brief naar het adres van de overledene. In deze brief leggen wij uit welke stappen wij al hebben genomen. Ook staat hierin welke documenten wij nodig hebben om de rekening vrij te geven. Nadat wij deze documenten hebben ontvangen, zetten wij de rekening op naam van ‘de erven van……..’ Heeft u het overlijden aan ons doorgegeven, maar woont u op een ander adres dan de overledene? Dan ontvangt u op uw eigen adres per brief een bevestiging van de melding. In onze eerste brief kunnen wij om verschillende documenten vragen. Welke documenten wij nodig hebben, hangt af van de situatie en het saldo op de rekeningen van de overledene. Hieronder leest u de uitleg over twee van de documenten waar wij om kunnen vragen:
Akte van overlijden Wij moeten officieel kunnen vaststellen dat iemand is overleden. Dit doen wij via de zogeheten ‘akte van overlijden’. De burgerlijke stand van de
6
De afhandeling verloopt in 4 stappen
gemeente waar het overlijden heeft plaatsgevonden geeft deze akte af. Over het algemeen regelt de begrafenisondernemer deze akte voor u.
Verklaring van erfrecht In sommige gevallen hebben wij een ‘verklaring van erfrecht’ nodig om de bankzaken goed te kunnen afhandelen. Het kan ook zijn dat een verklaring van ABN AMRO voldoende is. In de eerste brief die u van ons ontvangt, staat dit dan aangeven. In de verklaring staat onder andere: ▶▶ of de overledene getrouwd was ▶▶ of er (klein)kinderen zijn ▶▶ of de overledene een testament heeft ▶▶ wie bevoegd is om de afhandeling van de nalatenschap te regelen. U vraagt een verklaring van erfrecht aan bij een notaris. Deze verklaring kost geld. Regel dit document daarom alleen als wij of een andere instantie hierom vragen. Heeft u een verklaring van erfrecht nodig? Via ABN AMRO kunt u gemakkelijk en voordelig een verklaring van erfrecht aanvragen. Dit kan online door onze samenwerking met Doehetzelfnotaris. Na het invullen van uw gegevens en de gegevens van de overledene, kunt u een notaris bij u in de buurt kiezen. Deze neemt daarna contact met u op om de verklaring op te maken. U ontvangt een originele akte. Als u dit wenst, dan stuurt de notaris ook een originele verklaring naar ABN AMRO. Bij Doehetzelfnotaris betaalt u onder voorwaarden het vaste lage basis tarief van € 250,- inclusief btw. Per erfgenaam komt hier nog € 20 bij. In andere gevallen krijgt u als ABN AMRO klant 10% korting op het notaristarief. Dit voordelige tarief geldt alleen als u de verklaring van erfrecht via de site van ABN AMRO aanvraagt. ABN AMRO heeft een speciale overeenkomst met doehetzelfnotaris.nl die deze korting niet rechtstreeks op haar eigen site aanbiedt. Kijk op abnamro.nl/VVE voor meer informatie.
7
Wilt u een adviesgesprek? U kunt altijd vrijblijvend een afspraak maken met een adviseur. Bel hiervoor ons Advies Service Center 0900 - 0024*.
Stap 3: de rekeningen worden vrijgegeven Hebben wij alle benodigde documenten (zie stap 2) van u ontvangen? Dan geven wij de rekening na ongeveer 5 werkdagen vrij. Wij sturen hiervan een bevestigingsbrief. De erfgenamen of de persoon die de nalatenschap afhandelt, zijn/is vanaf dat moment bevoegd om toegang te hebben tot de bankzaken van de overledene. Als er bijvoorbeeld nog een bankpas is aangevraagd, kan het even duren voor er daadwerkelijk toegang tot de bankzaken is. Misschien moeten er nog bepaalde keuzes worden gemaakt over de bankzaken van de overledene. Bijvoorbeeld over de nog lopende verzekeringen of de eventuele hypotheek. Wij nemen graag de tijd om u persoonlijk te adviseren over deze keuzes.
Stap 4: een adviesgesprek over uw situatie Na het overlijden komt er veel op u af. U moet veel regelen en zult misschien de nodige vragen hebben. Ook over de bankzaken van de overledene. Na het afhandelen van alle zaken rond het overlijden, heeft u misschien ook nog vragen over uw eigen situatie. Bijvoorbeeld wat u het beste kunt doen met het verkregen geld. En of het verstandig is om eventuele beleggingsproducten te verkopen. Wij adviseren u hier graag over.
8
Afhandeling van de bankzaken
afhandeling
van de bankzaken Betaal- en spaarrekening(en) Staat de rekening op naam van de overledene? Wij zijn wettelijk verplicht om direct na het doorgeven van het overlijden alle rekeningen van de overledene te blokkeren om eventueel misbruik te voorkomen. Na het blokkeren worden periodieke betalingen en automatische incasso’s geweigerd. Ook is er dan geen toegang tot Internet Bankieren meer mogelijk. Verder blokkeren wij de bankpassen en creditcards. U kunt deze zelf ongeldig maken door de pas of creditcard door te knippen. Was er iemand op de rekening gemachtigd? Dan kan ook deze persoon niet meer gebruikmaken van de rekening. Als wij de juiste documenten hebben ontvangen, kunnen we de rekeningen weer vrijgeven. Moet u dringend een rekening van de overledene betalen? Zijn er rekeningen die u niet kunt laten liggen en die betaald moeten worden van de rekening van de overledene? Bijvoorbeeld de huur, gas, water, elektriciteit of de begrafenisnota’s. Als u wilt kan de Nabestaandendesk de betaling hiervan voor u verzorgen. Stuur daarvoor de originele rekening of de acceptgiro naar de Nabestaandendesk. ABN AMRO Nabestaandendesk PAC: SK0000 Antwoordnummer 5149 3000 VB Rotterdam Vermeld hierbij duidelijk het rekeningnummer waarnaar het bedrag moet worden overgemaakt. Als er voldoende saldo op de rekening staat, maken wij het bedrag over. Is er onvoldoende saldo, dan ontvangt u hierover een brief.
9
Staat de rekening op meerdere namen? Bent u een mederekeninghouder? Dan kunt u gewoon gebruik blijven maken van uw gezamenlijke rekening en van uw creditcard, (betaal) bank- en spaarpas. De passen die op naam staan van de overledene, blokkeren wij wel. Is er iemand gemachtigd op de rekening? Dan vervalt deze machtiging. Als mederekeninghouder kunt u eventueel opnieuw iemand machtigen. Wat gebeurt er met de rekening? Zolang de nalatenschap nog niet is afgehandeld, staat de rekening op ‘boedel van..........’ of op ‘erven van.........’. Als wij alle benodigde documenten (stap 2) van u hebben ontvangen, geven we de rekening vrij. De persoon die de nalatenschap regelt, bepaalt vervolgens wat er met de rekening moet gebeuren. Er zijn twee mogelijkheden: ▶▶ de rekening wordt overgezet op naam van de erfgenaam/erfgenamen ▶▶ de rekening wordt opgeheven.
Effectenrekening Staat de effectenrekening op meerdere namen? Dan kan de mederekening houder de effectenrekening gewoon blijven gebruiken. Is er geen mederekeninghouder? Dan blokkeren wij de effectenrekening direct na het doorgeven van het overlijden. Het aan- en verkopen van beleggingsproducten is dan niet meer mogelijk. Pas als wij weten wie de nalatenschap regelt, geven wij de rekening weer vrij. In de tussentijd kan de waarde van de belegging stijgen of dalen.
Hypotheek Een hypotheek loopt na het overlijden gewoon door en de kosten hiervoor moeten betaald blijven worden. Dit kan eventueel via de Nabestaandendesk (zie hiervoor bij ‘betaal- en spaarrekening’). Overweegt u het huis te verkopen? Of wilt u weten of er andere mogelijkheden zijn? Wij bespreken dit graag met u in een persoonlijk adviesgesprek.
10
Afhandeling van de bankzaken
Verzekeringen Heeft de overledene bij ons verzekeringen lopen? De afhandeling kan per verzekering verschillen. Zo lopen schadeverzekeringen (zoals een reis-, autoen inboedelverzekering) door tot de erfgenamen aangeven wat ermee moet gebeuren. Levensverzekeringen kunnen, afhankelijk van de polisvoorwaarden, worden uitgekeerd. Wat u het beste kunt doen met de verzekeringen, bespreken we graag tijdens een persoonlijk adviesgesprek.
Lening Had de overledene een lening? Dan bespreken wij graag in een adviesgesprek wat er met deze lening moet gebeuren. Een doorlopende lening wordt automatisch na het doorgeven van het overlijden geblokkeerd. Het is dan niet meer mogelijk om nieuwe opnames te doen. Bij sommige leningen wordt de restschuld kwijtgescholden.
Heeft u nog vragen? Neem dan contact op met onze Nabestaandendesk via (020) 343 45 45 (lokaal tarief) of kijk op abnamro.nl/overlijden Onze medewerkers zijn bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.30 uur tot 17.00 uur. Daarnaast kunt u voor een persoonlijk adviesgesprek vrijblijvend een afspraak maken. Bel hiervoor ons Advies Service Center 0900 - 0024* of uw eigen adviseur.
11
veel voorkomende woorden
Bent u betrokken bij een nalatenschap? Dan krijgt u met allerlei begrippen te maken. We zetten de belangrijkste voor u op een rij.
Nalatenschap Iemand die overlijdt laat bezittingen (zoals een huis, auto, bank- en spaartegoeden) en eventueel ook schulden na (zoals een hypotheek en persoonlijke lening). Het totaal van bezittingen en schulden noemen we de nalatenschap. Bent u getrouwd op huwelijkse voorwaarden? Dan kan dit van invloed zijn op de omvang van de nalatenschap. Nalatenschap aanvaarden Als een erfgenaam de nalatenschap aanvaardt, dan krijgt hij recht op (zijn aandeel in) de baten, maar hij wordt ook aansprakelijk voor de schulden in de nalatenschap. Gedraagt een erfgenaam zich alsof hij eigenaar is van goederen uit de nalatenschap? Verkoopt hij bijvoorbeeld de auto van de overledene of verdeelt hij de spullen uit de nalatenschap, dan wordt hij geacht de nalatenschap te hebben aanvaard. Als de nalatenschap eenmaal aanvaard is, dan is dit niet meer ongedaan te maken. De aansprakelijkheid voor eventuele schulden is dan ook definitief. Nalatenschap Beneficiair aanvaarden Weet u niet zeker of er meer baten dan schulden in de nalatenschap zijn? Dan kan het verstandig zijn om beneficiair te aanvaarden. U wordt dan niet aansprakelijk voor de schulden van de nalatenschap. Blijkt achteraf dat er meer baten dan schulden zijn, dan krijgt u uw deel van datgene wat er over is gebleven van de nalatenschap nadat de schulden zijn betaald. Aan beneficiair aanvaarden zijn griffiekosten verbonden en eventuele extra kosten in verband met de vereffeningsprocedure. Laat u goed voorlichten door de notaris.
12
Veel voorkomende woorden
Nalatenschap verwerpen Het verwerpen van een nalatenschap betekent dat iemand aangeeft een nalatenschap niet te willen hebben. Dit geldt voor de hele nalatenschap dus ook foto’s en andere persoonlijke bezittingen. Wie verworpen heeft, kan niet meedelen in de baten, maar is ook niet aansprakelijk voor de schulden uit de nalatenschap. Verwerpen is verstandig als het bedrag aan schulden groter is dan de waarde van de baten in de nalatenschap. Wie niet zeker weet of er meer schulden dan bezittingen zijn kan kiezen voor “beneficiair aanvaarden” (zie de uitleg daarvan). Aan het verwerpen van de nalatenschap zijn griffie kosten verbonden. Laat u goed voorlichten door de notaris. Akte van Overlijden De akte van overlijden is het officiële bewijsstuk van overlijden. De gemeente waarin iemand is overleden maakt de akte van overlijden. Binnen 5 dagen nadat iemand is overleden, moet hiervan aangifte worden gedaan bij de burgerlijke stand van de gemeente waarin het overlijden plaatsvond. Meestal verzorgt de uitvaartverzorger de aangifte en meestal vraagt de uitvaartverzorger ook om officiële kopieën van de akte van overlijden. Een officiële kopie is een kopie van de akte van overlijden die door de gemeente is gemaakt en afgegeven. Officiële kopieën van de akte van overlijden kunnen nodig zijn voor het regelen van administratieve zaken bij verschillende instanties. Soms volstaat ook een kopie of scan.
Erfgenaam Een erfgenaam is iemand die volgens de wet of volgens een testament recht heeft op (een deel van) een nalatenschap. Een erfgenaam krijgt niet alleen (een deel van) de bezittingen, maar kan ook aansprakelijk zijn voor (een deel van) de schulden uit de nalatenschap.
Erfrecht Heeft de overledene geen testament? Dan bepaalt het wettelijk erfrecht wie de erfgenamen zijn en hoeveel zij erven. Meer informatie over het wettelijke erfrecht vindt u op de site van de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie: www.notaris.nl
13
Testament Een testament is een document waarin iemand aangeeft wat er na het overlijden met de nalatenschap moet gebeuren. Met een testament kan dus worden afgeweken van het wettelijk erfrecht. Een notaris stelt een testament op en meldt dit bij het Centraal Testamentenregister. Weet u niet of de overledene een testament heeft? U kunt dit navragen bij een notaris of bij het Centraal Testamentenregister in Den Haag. Meer informatie vindt u op www.centraaltestamentenregister.nl
Getrouwd of geregistreerd als partner Volgens de wet is de langstlevende echtgenoot of geregistreerd partner, samen met eventuele kinderen van de overledene, de erfgenaam van de overledene. Als de overledene geen kinderen heeft, is de langstlevende echtgenoot of geregistreerd partner de enige erfgenaam. Als er een testament is, kan daarin een andere regeling zijn gemaakt.
Gevolmachtigde De gezamenlijke erfgenamen kunnen iemand benoemen die de afhandeling van de nalatenschap regelt. Deze persoon heet de gevolmachtigde.
Executeur Een overledene kan in zijn testament iemand hebben aangewezen die de nalatenschap afwikkelt. Deze persoon noemt men een executeur. De executeur kan één van de erfgenamen zijn, maar ook een buitenstaander. In een ‘verklaring van executele’ staat beschreven wat de executeur moet regelen na het overlijden. De executeur is niet zelfstandig bevoegd de verdeling tot stand te brengen en de inboedelgoederen te verdelen en/of de banktegoeden aan de erfgenamen uit te keren. Een notaris maakt een verklaring van executele op en kan de executeur ook informeren over de verplichtingen die hij of zij als executeur heeft.
14
Veel voorkomende woorden
Verklaring van erfrecht In sommige gevallen hebben wij een verklaring van erfrecht nodig om de bankzaken goed af te kunnen wikkelen. Het kan ook zijn dat een verklaring van ABN AMRO voldoende is. In de verklaring van erfrecht staan persoonlijke gegevens van de overledene, bijvoorbeeld of: ▶▶ de overledene getrouwd was ▶▶ er (klein)kinderen zijn ▶▶ de overledene een testament heeft ▶▶ wie bevoegd is om de nalatenschap af te wikkelen. U vraagt een verklaring van erfrecht aan bij een notaris. Deze verklaring kost geld. Vraag deze verklaring daarom alleen aan als ABN AMRO of een andere instantie hierom vraagt. Kijk voor meer informatie op abnamro.nl/VVE
Verklaring van executele In een verklaring van executele staat wat de executeur moet regelen na het overlijden. Een verklaring van executele wordt opgemaakt door een notaris.
Wettelijke verdeling Als een overledene geen testament had, dan bepaalt de wet wie de erfenis krijgt. Had de overledene geen kinderen en was hij of zij getrouwd/geregistreerd partner op het moment van overlijden, dan gaat de erfenis volledig naar de langstlevende (huwelijks)partner. Als er wel kinderen zijn, dan wordt de nalatenschap op grond van de wet verdeeld: de zogenaamde ‘wettelijke verdeling’. Wettelijke verdeling houdt in dat alle goederen van de nalatenschap automatisch eigendom worden van de langstlevende (huwelijks)partner. Wel moet de langstlevende alle eventuele schulden van de nalatenschap betalen. Ook al zijn de kinderen bij een wettelijke verdeling erfgenaam, dan krijgen zij nog geen goederen uit de nalatenschap. Wel krijgen zij een (renteloze) vordering op de langstlevende die net zo groot is als de waarde van hun erfdeel. Die vordering hoeft pas te worden betaald als de langst levende overlijdt.
15
Over ABN AMRO ABN AMRO Bank N.V. is gevestigd aan de Gustav Mahlerlaan 10, 1082 PP Amsterdam (Nederland). Het telefoonnummer is 0900 - 0024*. Het internetadres van ABN AMRO Bank N.V. is abnamro.nl ABN AMRO Bank N.V. heeft een bankvergunning van De Nederlandsche Bank N.V. en is opgenomen in het register van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) onder nummer 12020215. ABN AMRO N.V. staat onder toezicht van de Europese Centrale Bank (ECB) ABN AMRO Bank N.V. kan optreden als: aanbieder van betaal-, spaar- en kredietproducten; bemiddelaar van betaal-, spaar-, krediet- en verzekeringsproducten; beleggingsonderneming voor alle beleggingsdiensten, beleggingsactiviteiten en nevendiensten.
Informatie over de klachtenregeling van ABN AMRO Bank N.V. en de geschilleninstanties waarbij ABN AMRO Bank N.V. is aangesloten, kunt u vinden op abnamro.nl/allesnaarwens of opvragen via telefoonnummer 0800 - 024 07 12. U kunt ook de brochure ‘Alles naar wens?’ aanvragen, waarin u leest hoe u opmerkingen, suggesties of een klacht kenbaar kunt maken. ABN AMRO Bank N.V. is ingeschreven in het Handelsregister K.v.K. te Amsterdam onder nummer 34334259. Het btw-identificatienummer van ABN AMRO Bank N.V. is NL820646660B01. * Voor dit gesprek betaalt u uw gebruikelijke belkosten. Uw telefoonaanbieder bepaalt deze kosten.
AA 6732 J © 06-15
abnamro.nl/overlijden
