INFORMATIE VOOR NABESTAANDEN Een naaste in uw familie- of vriendenkring is in het Ruwaard van Putten Ziekenhuis overleden. In de eerste plaats gaat onze deelneming uit naar u en de overige nabestaanden. In deze omstandigheden is het voor velen moeilijk de aandacht te richten op de formaliteiten die vervuld moeten worden. Een aantal is echter noodzakelijk. Wij willen u hierover met deze algemene informatiefolder informeren en u helpen bij het treffen van de noodzakelijke maatregelen.
Verzorging van de overledene Als een patiënt in het ziekenhuis komt te overlijden, wordt hij/zij naar het mortuarium overgebracht waar de verdere verzorging plaatsvindt. Deze verzorging wordt door mortuariumbeheer Cura Mortu Orum (CMO) uitgevoerd. CMO is een neutrale, landelijk werkende organisatie voor met name ziekenhuizen en zorginstelllingen. CMO is geen uitvaartverzorger. Persoonlijke wensen Als er persoonlijke wensen zijn voor kleding, sieraden of make-up, heeft u dit waarschijnlijk al besproken met de verpleegkundige van de afdeling. Heeft u in een later stadium nog wensen, bespreekt u dit dan met de uitvaartverzorger.
078-201011
Persoonlijke bezittingen
Verblijf van de overledene in het
De persoonlijke bezittingen van de over-
mortuarium
ledene zijn al aan u meegegeven. Indien u
In het mortuarium van het ziekenhuis wordt
merkt dat er nog spullen zijn achtergeble-
elke overledene opgebaard. Voor een even-
ven, neemt u dan contact op met de mede-
tueel rouwbezoek zal de uitvaartverzorger
werkers van de afdeling waar de overledene
afspraken maken met CMO.
is verpleegd en laat de spullen zo spoedig
De bezoektijden van het mortuarium kun-
mogelijk ophalen. Op de afdeling wordt een
nen worden afgesproken met de uitvaart-
bezittingenformulier ingevuld. Dit dient
verzorger. Hierbij wordt zoveel mogelijk
ondertekend te worden door degene die de
rekening gehouden met de persoonlijke
spullen ophaalt en geldt als bewijs van
wensen van de nabestaanden.
ontvangst.
Met de uitvaartverzorger kunt u bespreken of de overledene in het ziekenhuis blijft, of
Rituele bewassing
dat u de overledene elders op wilt baren.
Rituele bewassing kan plaatsvinden in overleg met CMO. De hieraan verbonden
Uitvaartverzorger
kosten worden rechtstreeks of via de
Nadat de formaliteiten met het ziekenhuis
uitvaartverzorger door CMO in rekening
zijn afgerond, dient zo spoedig mogelijk een
gebracht bij de nabestaanden.
uitvaartverzorger/uitvaartverzekeraar te worden geïnformeerd. Dit kan 24 uur per
Mortuariumbeheerder
dag. In de persoonlijke papieren van de
Het ziekenhuis heeft CMO aangesteld voor
overledene kan een verzekeringspolis
de verzorging van overledenen. CMO is 24
aanwezig zijn waarin de naam van de
uur per dag voor het ziekenhuis beschikbaar
gewenste uitvaartverzorger/uitvaart-
voor de verzorging van overledenen en
verzekeraar is opgenomen.
handelt de administratieve zaken voor het
Tevens is het mogelijk dat de overledene
mortuarium af.
tijdens zijn/haar leven kenbaar heeft
Voor de verdere zorg voor de overledene en
gemaakt hoe de uitvaart uitgevoerd dient te
het eventuele vervoer naar het uitvaartcen-
worden. Indien dit niet bekend is, kunt u
trum, dient u zelf een uitvaartverzorger in
zelf een keuze maken voor een uitvaartver-
te schakelen.
zorger. Telefoonnummers van uitvaartver-
2
078-201011
zorgers kunt u vinden in het telefoonboek of
de overledene mee te nemen. U dient
op internet.
aan de ambtenaar op te geven hoeveel uittreksels van de overlijdensakte u
Formaliteiten
nodig heeft. Deze zijn onder meer nodig
De uitvaartverzorger en/of uitvaartver-
voor het afhandelen van formaliteiten bij
zekeraar kan veel van de noodzakelijke te
bank, giro, (pensioen)verzekeringen en
verrichten formaliteiten van u over nemen
ziektekostenverzekering.
en kan zorg dragen voor -
het afhalen van de overlijdenspapieren
Kosten
bij het mortuarium.
De kosten van de verzorging en het gebruik
het vervullen van de vereiste formali-
van het mortuarium worden rechtstreeks of
teiten bij de ambtenaar van de Burger-
via de uitvaartverzorger door CMO aan u in
lijke Stand in de gemeente waar het
rekening gebracht, tegen de daarvoor
overlijden heeft plaatsgevonden.
geldende tarieven. Er geldt een vast tarief voor het gebruik van
Mocht u deze formaliteiten zelf willen
koeling, opbaren en eventueel mortuarium-
afhandelen, dan is het noodzakelijk dat u
bezoek. Wanneer nog een obductie (=
met het volgende rekening houdt.
sectie) moet plaatsvinden worden, tot het
-
De overlijdenspapieren kunnen na tele-
moment dat deze is afgerond, geen aanvul-
fonisch overleg met CMO worden opge-
lende kosten in rekening gebracht, wel de
haald. Het telefoonnummer vindt u
kosten voor de verzorging. Deze kostenbe-
achter in deze folder.
rekening vindt plaats zonder tussenkomst,
Deze overlijdenspapieren dient u vervol-
maar met medeweten, van het ziekenhuis.
-
gens te bezorgen bij de ambtenaar van
-
de Burgerlijke Stand van de gemeente
Voor de duidelijkheid wijzen wij u erop, dat
waar het overlijden heeft plaatsge-
de kosten van de verzorging en de kosten,
vonden.
verbonden aan het gebruik van het mortua-
Het telefoonnummer van de Burgerlijke
rium, géén onderdeel zijn van het tarief van
Stand vindt u achter in deze folder.
het ziekenhuis en evenmin zijn opgenomen
Bij het bezoek aan de ambtenaar van de
in de ziektekostenverzekering. Deze kosten
Burgerlijke Stand dient u het trouw-
dienen apart te worden betaald.
boekje (voor zover van toepassing) van
3
078-201011
Andere financiële zaken
ook andere lichaamsdelen of -organen
Wij adviseren u zo spoedig mogelijk contact
worden onderzocht, dient de arts die
op te nemen met het bank– of girokantoor
toestemming vraagt dit duidelijk te ver-
van de overledene en te informeren naar de
melden op het toestemmingsformulier. Het
informatie voor nabestaanden. Ook is het
onderzoek vindt plaats in het mortuarium
raadzaam per aangetekende brief de verze-
van het ziekenhuis door speciaal opgeleid
keringsmaatschappij, waar de overledene
personeel. U als nabestaande kunt bezwaar
eventueel een levens– of risicoverzekering
maken tegen een volledige obductie en een
heeft afgesloten, in kennis te stellen van het
geringere omvang van de obductie bepalen.
overlijden. Doel van een obductie Specifieke situaties
Het doel van een obductie kan zijn
Na het overlijden is er een aantal specifieke
-
situaties die belangrijk kunnen zijn.
een onderzoek naar de oorzaak van het overlijden of
Obductie
een onderzoek naar de resultaten van een medische behandeling.
De behandelend arts of de arts die de dood heeft vastgesteld, kan de nabestaanden
Toestemming voor obductie
vragen toestemming te geven voor een
Aan de nabestaanden van de overledene
obductie (= sectie). De arts zal de reden
wordt toestemming gevraagd voor obductie.
hiervoor toelichten en uitleg geven over de
Onder nabestaanden worden verstaan
toestemmingsprocedure.
-
de echtgeno(o)t(e) van de overledene.
Wij stellen het zeer op prijs als u uw mede-
-
de levensgezel van de overledene.
werking wilt verlenen, maar een obductie is
-
de naaste, aanwezige meerderjarige
geen verplichting en een bezwaar hiertegen
bloedverwanten.
zullen wij uiteraard respecteren.
-
de aanwezige meerderjarige erfgenamen of personen die op een andere manier
Wat is een obductie
verantwoordelijk zijn.
Bij een obductie wordt het lichaam van de overledene onderzocht door een patholoog. Hierbij worden de organen van borst- en buikholte onderzocht. Als het nodig is dat
4
078-201011
Wanneer is geen toestemming van
Orgaan- en weefseldonatie
nabestaanden nodig
Het Ruwaard van Putten Ziekenhuis onder-
-
Als door de patiënt (zestien jaar of
steunt het streven naar een grotere be-
ouder) een verklaring is ondertekend
schikbaarheid van organen en weefsels.
waarin hij/zij om een obductie vraagt of
Door donatie van organen en/of weefsels
hiervoor toestemming geeft.
kan na transplantatie het leven van andere
Indien een gerechtelijke obductie nodig
personen worden gered of draaglijker
is. De obductie vindt dan plaats op last
worden gemaakt.
-
van de Officier van Justitie. In die gevallen waarin geen toestemming
Als mogelijk sprake is van donatie raad-
wordt vereist van de nabestaanden, zal de
pleegt de behandelend arts na het over-
arts uitleg geven waarom dit niet het geval
lijden het Donorregister om na te gaan of
is.
de overledene als donor staat geregistreerd. Wanneer de overledene niet als donor staat
Uitslag van de obductie
geregistreerd, zal de behandelend arts
De patholoog die het onderzoek verricht,
alsnog toestemming vragen of donatie van
geeft zijn bevindingen door aan de arts die
organen en/of weefsels kan plaatsvinden.
de overledene heeft behandeld. Deze arts licht de nabestaanden in over het onder-
In het ziekenhuis is een donatiefunctionaris
zoek. Nabestaanden dienen zelf 4 tot 6
werkzaam die u meer informatie hierover
weken na de obductie een afspraak te
kan geven. Zij is op bereikbaar op telefoon-
maken met de behandelend arts.
nummer (0181) 65 82 16 (op donderdag) of mail
[email protected].
In het geval van een gerechtelijke obductie geeft de gerechtelijk patholoog zijn
Toestemming voor donatie
bevindingen alleen door aan de Officier van
Nabestaanden kunnen toestemming geven
Justitie.
voor donatie. Onder nabestaanden worden verstaan
Na de obductie
-
de echtgeno(o)t(e) van de overledene.
Na de obductie zal de overledene cosme-
-
de levensgezel van de overledene.
tisch worden hersteld en op gebruikelijke
-
de naaste, aanwezige meerderjarige bloedverwanten.
wijze kunnen worden opgebaard.
5
078-201011
-
de aanwezige meerderjarige erfgenamen
Na de donatie
of personen die op een andere manier
Na de orgaan- en/of weefseldonatie zal de
verantwoordelijk zijn.
overledene cosmetisch worden hersteld en op gebruikelijke wijze kunnen worden
Donatieprocedure
opgebaard.
Bij orgaan- en weefseldonatie wordt gebruik gemaakt van het mortuarium of de opera-
Ter beschikking stelling van de
tiekamer in het ziekenhuis. Het uitnemen
wetenschap
van organen en weefsels wordt verricht
Wie zijn lichaam ter beschikking wil stellen
door speciaal opgeleide medewerkers van
van de wetenschap, moet zich tijdens zijn
de stichting Bio Implant Services (BIS). De
leven hiervoor hebben aangemeld bij een
donatieprocedure gebeurt zeer zorgvuldig
universiteit. Een overledene kan alleen ter
en met respect voor de overledene.
beschikking van de wetenschap worden gesteld, als dit in een bevestiging van de
Donatie van organen is in de meeste ge-
universiteit is vastgelegd.
vallen slechts mogelijk als de overledene hersendood is. Hersendood is het volledig
Bij ter beschikking stelling van de weten-
en onherstelbaar verlies van de hersen-
schap is het uitgesloten dat obductie of
functies. De nabestaanden worden bij de
donatie plaatsvindt.
diagnose hersendood benaderd door de behandelend arts of transplantatiecoör-
Niet-natuurlijke dood
dinator met de vraag of donatie mag
Onder een niet–natuurlijke dood wordt ver-
plaatsvinden.
staan, dat iemand ten gevolge van een nietnatuurlijke oorzaak is overleden, bijvoor-
Onder weefseldonatie wordt verstaan het
beeld door een verkeersongeval of een
doneren van huid, hoornvlies van het oog,
misdrijf. Politie en justitie zullen dan een
een hartklep, bloedvat(en) en bot- en
onderzoek instellen naar de doodsoorzaak.
peesweefsel (waaronder de gehoorbeen-
In deze situatie kan een rouwbezoek pas
tjes). In overleg met de Nederlands
plaatsvinden wanneer het lichaam van de
Transplantatie Stichting zal de arts bepalen
overledene door de officier van justitie is
welke weefsels worden uitgenomen.
vrij gegeven.
6
078-201011
Tot slot
Belangrijke telefoonnummers
Heeft u naar aanleiding van deze algemene
Ruwaard van Putten Ziekenhuis
informatiefolder nog vragen, dan kunt u
(0181) 65 88 88
deze bespreken met de behandelend arts,
Mortuarium Ruwaard van Putten Ziekenhuis
verpleegkundige van de afdeling of de
(0181) 65 84 22
uitvaartverzorger.
Afdeling Burgerzaken Gemeente Spijkenisse (0181) 69 69 69
Ook kunt u terecht bij het Landelijk
Donatiefunctionaris Ruwaard van Putten
Steunpunt Rouw (LSR) via
Ziekenhuis
www.landelijksteunpuntrouw.nl.
(0181) 65 82 16 (op donderdag) mail:
[email protected]
Medewerkers van het LSR zijn bekend met de zakelijke en emotionele kant van rouw.
Nuttige websites
Zij geven informatie en kunnen doorver-
www.uitvaart.nl
wijzen naar deskundigen op deze gebieden.
Voor alle informatie die met overlijden en
Het LSR maakt gebruik van een landelijk
uitvaart te maken heeft.
verwijsbestand met honderden gekwalifi-
www.vook.nl
ceerde vrijwilligers en beroepskrachten.
Zelfhulporganisatie voor ouders van een overleden kind.
Voor een luisterend oor kunt u 24 uur per
www.donorvoorlichting.nl
dag terecht bij de telefonische hulpdienst
Alle informatie omtrent orgaan- en
Sensoor via telefoonnummer 0900 – 0767.
weefseldonatie en registratie in Nederland. www.notaris.nl Alle informatie over erfrecht.
7
078-201011
