MANAGEMENT- RAPPORTAGE JAAR 2014

MANAGEMENTRAPPORTAGE JAAR 2014

1

Inhoud

1

Inleiding ........................................................................................................................................... 4

2

Openingstijden en bezoekersaantallen ........................................................................................... 5

3

4

5

2.1

Realisatie uren spelbegeleiding 1 januari 2014 tot en met 31 december 2014 ..................... 5

2.2

Bezoek van kinderen ............................................................................................................... 6

2.3

Bezoek door groepen .............................................................................................................. 7

2.4

Bezoek naar leeftijd, geslacht en achtergrond ........................................................................ 8

2.5

Bezoek van volwassenen ....................................................................................................... 10

Onze (kinder) activiteiten/ bijdrage aan Talentontwikkeling ........................................................ 13 3.1

Activiteiten op de speeltuinen .............................................................................................. 13

3.2

Natuur- en milieueducatie & moestuinen op de speeltuinen............................................... 15

3.3

Centraal georganiseerde activiteiten of projecten ............................................................... 17

3.4

Speeltuin NoordRijk............................................................................................................... 21

3.5

Speeltuin Sterspelers ............................................................................................................. 25

3.6

Samenwerking bij de activiteiten en projecten..................................................................... 27

3.7

Sterrenmakers ....................................................................................................................... 28

Bevorderen van een positief opgroei- en opvoedklimaat............................................................. 30 4.1

Vreedzame Wijk .................................................................................................................... 30

4.2

Programma Gezond Gewicht en Fresh in de Les................................................................... 31

4.3

Ik wil met jou…in Noord ........................................................................................................ 32

4.4

Signalering kindermishandeling en huiselijk geweld............................................................. 32

4.5

Samenwerking om een positief opgroei- of opvoedklimaat te bevorderen ......................... 33

Vrijwilligerswerk en participatie .................................................................................................... 34 5.1

Vrijwilligers ............................................................................................................................ 34

5.2

Overige participanten ............................................................................................................ 36

5.3

Samenwerking om de participatie van volwassenen te stimuleren ..................................... 36

6

Onderhoud .................................................................................................................................... 38

7

Vernieuwing en werkontwikkeling ................................................................................................ 40 7.1

Kinderparticipatie bij de herinrichting van het Spreeuwenpark ........................................... 40

7.2

Projectplan De Verdwenen Scheepshelling .......................................................................... 41

7.3

Buitenlands bezoek ............................................................................................................... 41

7.4

Bijdragen aan beleidsontwikkeling in Noord en nieuwe initiatieven.................................... 42 2

8

Personeel, kwaliteit en toezicht .................................................................................................... 43 8.1

Personeel ............................................................................................................................... 43

8.2

Kwaliteit ................................................................................................................................. 44

8.3

Raad van Toezicht.................................................................................................................. 45

Moestuin op speeltuin Volewijck

3

1

Inleiding

Met deze managementrapportage legt het management van SPIN verantwoording af aan de Gemeente Amsterdam, Stadsdeel Noord over de activiteiten en werkresultaten van SPIN uit het jaar 2014. Eveneens dient het document om de eigen Raad van Toezicht te informeren. Daarnaast is het document onderlegger voor de evaluaties van het werk met onze uitvoerders. De rapportage is ingedeeld in 8 paragrafen. In paragraaf 2 vindt u informatie over de realisatie van de uren spelbegeleiding en de bezoekersaantallen. Informatie over onze kinderactiviteiten en onze bijdrage aan talentontwikkeling vindt u in paragraaf 3, gevolgd door onze inzet voor een positief opgroei- en opvoedklimaat in paragraaf 4. Paragraaf 5 beschrijft het vrijwilligerswerk en de deelname van (maatschappelijke) participanten bij SPIN. Bij ieder van deze paragrafen benoemen we de samenwerking of andere verbindingen die we aangaan op het betreffende thema. Het onderhoud en onze inzet voor vernieuwing of werkontwikkeling komen respectievelijk in de paragrafen 6 en 7 aan de orde. De laatste paragraaf ten slotte, is gewijd aan de personele ontwikkelingen, de kwaliteit en het toezicht bij SPIN.

Beeldhouwen bij Ster van Noord

4

2

Openingstijden en bezoekersaantallen

2.1 Realisatie uren spelbegeleiding 1 januari 2014 tot en met 31 december 2014 In de beschikking (d.d. 19 december 2013) waarmee het Stadsdeel budgetsubsidie voor 2014 aan SPIN verleent, stelt het Stadsdeel de uren spelbegeleiding vast die SPIN dient te realiseren op haar negen speeltuinen. In de kolom ‘afspraak’ van onderstaande tabel zijn de te leveren uren terug te vinden. Activiteit

Realisatie uren spelbegeleiding volgens afspraak

Resultaat

Doordeweekse uren Afspraak Afwijking

Zaterdaguren Afspraak

1686 1686 1584

250 250 250

Regio Midden Bloemenkwartier Speelvogel Volewijck Regio Oost Sterspelers

Nieuwendam Regio West Diereneiland TOZ Zeeslag NoordRijk Totaal In percentage

Afwijking

2

Zondaguren Afspraak

Afwijking

245 120 120

Gestart op locatie op 24 februari. Daarvoor volgens afspraak, uren ingezet voor buurtprojecten, voorbereiding Sterspelers en op andere speeltuinen. 1686 250 120 5 1686 250 5 245 1686 1686 1686 1326 14712

6

250 250 250 200 2200

5

6 12 0,04% 0,5% Totale afwijking over alle 18.343 openingsuren = 33 uur

245 120 120 96 1431

10

15 1% 0,2 %

Het Diereneiland was een periode in november niet toegankelijk door de Vogelgriep. De speeltuinleiders hebben in de periode werkzaamheden verricht in de buurt (activiteiten Vreedzame Wijk, jaarplanning) en kinderen toegeleid naar speeltuin Tuindorp Oostzaan.

5

2.2 Bezoek van kinderen

Activiteit Resultaat

Regio Midden Bloemenkwartier Speelvogel Volewijck Regio Oost Sterspelers Nieuwendam Regio West Diereneiland TOZ Zeeslag NoordRijk Totaal

Het aantal bezoeken wordt gerealiseerd volgens de volgende streefgetallen jaar 2014 Streefgetal regulier Gemid- Totaal deld

Realisatie regulier

Streefgetal aantal groepen/ kinderen

Realisatie aantal groepen/ kinderen

Streefgetal totaal bezoek

Realisatie totaal bezoek

Gemiddeld

Totaal

44 33 47

11.000 10.000 14.000

51 36 45

17.322 11.468 13.373

200/5.000 200/6.000 50/1.000

160/4.541 228/8.359 47/1.400

16.000 16.000 15.000

21.863 19.827 14.773

45 55

12.000 18.000

37 51

8.938 17.649

160/5.500 200/3.000

290/48.766 91/1.552

17.500 21.000

57.704 19.201

42 42 35 33 42

10.000 10.000 12.000 10.000 107.000

27 52 51 38 42

8.671 15.038 16.015 10.658 119.132

100/1.500 200/4.000 74/3.500 200/6.000 1.384/35.500

33/518 140/3.477 146/3.975 521/9.258 1.784/ 84.691

11.500 14.000 15.500 16.000 142.500

9.189 18.515 19.990 19.916 203.823

Opvallend: - Het totale individuele bezoek van kinderen ligt precies op het streefgetal. Mogelijk speelde het veelvuldig mooie weer in het voorjaar van 2014 een rol. Maar ook de inzet van speeltuinleiders om dit jaar (meer) aantrekkelijke activiteiten op de speeltuin aan te bieden lijkt te hebben gewerkt (zie paragraaf 8, pagina 41, werkplan per speeltuin).

gemiddeld aantal kinderen per reguliere openstelling

aantal logboeken

aantal kindcontacten

Volewijck

45

323

13.373

Speelvogel

36

324

11.468

Bloemenkwartier

51

349

17.322

Nieuwendam

51

349

17.649

Zeeslag

51

332

16.015

Sterspelers

37

244

8.938

Tuindorp Oostzaan

52

308

15.038

Diereneiland

27

334

8.671

NoordRijk Totaal

38

296

10.658

42

2.859

119.132

Tabel 2.2.1 gemiddeld aantal bezoekende kinderen

6

-

-

-

Het bezoek aan de tuinen is per speeltuin verschillend (zie streefgetallen totaal bezoek). Speeltuin Nieuwendam (net onder het streefgetal), Bloemenkwartier (ruim boven het streefgetal), Zeeslag (zeer ruim boven het streefgetal) en TOZ (anderhalf keer het streefgetal) hadden het hoogste aantal individuele bezoekers. Het Diereneiland zat in de eerste helft van 2014 nog goed op peil met een totaal individueel bezoekersaantal dat net boven het streefgetal lag. De speeltuinleiders van het Diereneiland hebben zich dit jaar ingespannen om meer activiteiten te organiseren en meer bekendheid daaraan te geven. Ze wilden de binding met kinderen en ouders vergroten. Dit voornemen uit hun werkplan leek resultaat af te werpen. Het individuele bezoek en het groepsbezoek is namelijk gestegen ten opzichte van 2013. Voor het gehele jaar 2014 blijkt dat het totaal aantal individuele bezoekers desondanks toch iets lager is (ongeveer 15%) dan het streefgetal. De vraag is of het streefgetal niet te hoog is geschat. Bij Sterspelers was het gemiddeld aantal kinderen dat deze speeltuin in de eerste helft van dit jaar bezocht, iets meer dan de helft van het streefgetal. Dit was logisch omdat van 1 maart tot eind juni slechts een deel van de speeltuin bruikbaar was (het verharde deel grenzend aan de school); sinds 26 juni was de hele speeltuin geopend en in gebruik. De cijfers in de tabellen zijn dan ook gebaseerd op minder logboeken in vergelijking met andere speeltuinen. Ook het wangedrag van oudere jeugd zorgde een periode voor onrust en mogelijk onveilig gevoel. SPIN heeft dit jaar samen met partners acties opgezet om de sfeer op Sterspelers positief te beïnvloeden (zie paragraaf 3.5, pagina 25-27). Dit lijkt langzaam vruchten af te werpen, omdat het totale aantal individuele bezoekers voor het gehele jaar 2014 nog maar een kwart lager is dan het streefgetal.

2.3 Bezoek door groepen tussen de middag scholen opvang Volewijck Speelvogel

peuterspeelzalen

naschoolse opvang

1

7

35

kinderdag anders verblijf

3

1

aantal kindcontact totaal en

47

1.400

228

8.359

203

18

5

2

Bloemenkwartier

41

27

1

206

10

3

288

7.386

Nieuwendam

19

1

54

6

7

4

91

1.552

Zeeslag

78

44

16

3

5

146

3.975

120

3

82

8

40

290

48.766

Tuindorp Oostzaan

21

58

46

13

2

140

3.477

Diereneiland

12

14

4

3

33

518

122

521

9.258

180

1784

84.691

Sterspelers

37

NoordRijk

229

3

21

146

totaal

758

154

119

525

Tabel 2.3.1 bezoek door groepen in getallen

7

48

scholen

tussen de middag opvang

peuterspeelzalen

naschoolse opvang

2%

15%

2%

1%

Volewijck

74%

Speelvogel

89%

8%

Bloemenkwartier

14%

9%

Nieuwendam

21%

1%

Zeeslag

53%

30%

Sterspelers

41%

1%

Tuindorp Oostzaan

15%

41%

Diereneiland

36%

NoordRijk

44%

1%

4%

28%

totaal

42%

9%

7%

29%

59%

13%

anders

6%

kinderdagverblijf

2%

totaal

99% 100%

72%

3%

1%

99%

7%

8%

4%

100%

11%

2%

3%

99%

28%

3%

14%

100%

33%

9%

1%

99%

42%

12%

9%

99%

23%

100%

10%

100%

3%

Tabel 2.3.2 bezoek door groepen in percentages

-

-

Het totale aantal groepen dat onze speeltuinen bezocht was dit jaar ruim hoger dan we hadden ingeschat, en ook het totaal aantal kinderen dat met dit groepsbezoek meekwam was in verhouding zelfs nog veel hoger (ruim het dubbele van het streefgetal). Vooral scholen en naschoolse opvang bezochten onze speeltuinen. Afgezien van de positieve uitschieters Sterspelers en NoordRijk, beide verbonden aan een Integraal Kindcentrum, verwelkomden we ook op speeltuin Speelvogel en speeltuin Zeeslag meer groepen en kinderen dan we verwachtten. Bij de Speelvogel komen vrijwel dagelijks schoolklassen op bezoek om op de speeltuin het speelkwartier te houden. Nieuwendam en Diereneiland bleven in het totale groepsbezoek wat achter bij de verwachtingen. De speeltuinen NoordRijk en Sterspelers zijn verbonden aan een Integraal Kindcentrum (IKC). Het ‘groepsbezoek’ betreft hier vooral de groepen van school en kinderopvang uit het IKC. Bij NoordRijk maakten ook andere kinderopvangorganisaties (naschoolse opvang) een aantal keer gebruik van de speeltuin.

2.4 Bezoek naar leeftijd, geslacht en achtergrond -

-

Bijna een kwart van onze bezoekers bestond uit kinderen jonger dan 4 jaar. De gemiddeld grootste groep zijn de kinderen tussen 4 en 8 jaar oud. De groep tussen de 8 en 12 is met een percentage van rond de 30% ook goed vertegenwoordigd. Een mooie verdeling over de leeftijdsgroepen. Uitzondering op de gemiddelde percentages vormen de nieuwe speeltuinen Sterspelers en NoordRijk. Op beide speeltuinen is de jongste groep bezoekende kinderen slecht vertegenwoordigd (11% resp. 12%). Op speeltuin Sterspelers is de gemiddeld grootste groep kinderen niet tussen de 4 en 8, maar juist tussen de 8 en 12 jaar oud, bij zowel jongens als meisjes. 8

Verhouding leeftijdsgroepen jongens en meisjes reguliere openstelling jongens

jongens

jongens

jongens

meisjes

meisjes

meisjes

meisjes

-4

4-7

8-12

12+

-4

4-7

8-12

12+

Volewijck

27%

34%

30%

9%

27%

36%

28%

10%

Speelvogel

26%

46%

25%

4%

15%

44%

34%

7%

Bloemenkwartier

33%

39%

21%

7%

35%

38%

21%

6%

Nieuwendam

32%

38%

25%

5%

32%

38%

24%

7%

Zeeslag

21%

37%

35%

7%

18%

35%

39%

8%

Sterspelers

11%

35%

41%

14%

10%

38%

39%

12%

Tuindorp Oostzaan

18%

35%

37%

10%

19%

36%

36%

8%

Diereneiland

33%

39%

25%

4%

33%

41%

22%

4%

12%

40%

39%

9%

13%

43%

37%

7%

24%

38%

31%

8%

24%

38%

30%

7%

NoordRijk totaal

Tabel 2.4.1 verhouding leeftijdsgroepen jongens en meisjes in percentages

-

Ook op speeltuin TOZ vormt de groep tussen de 8 en 12 jaar (jongens) een hoger percentage dan de groep tussen 4-7 jaar (jongens); bij meisjes is de groep even groot. Bij speeltuin Zeeslag is dit laatste juist bij de meisjes het geval: de groep tussen 8 en 12 is hier beter vertegenwoordigd dan de groep van 4-7 jaar.

-

Op alle speeltuinen ligt de verhouding jongens-meisjes vrijwel gelijk met een gemiddelde van 51% jongens ten opzichte van 49% meisjes. Uitzondering hierop vormt speeltuin Sterspelers waar het aandeel jongens beduidend hoger is dan het aandeel meisjes (59% t.o.v. 41%), hoewel hierbij sprake is van een lichte verbetering ten opzichte van de eerste helft van 2014 (was: 63% t.o.v. 37%). Het geeft ons een indicatie voor de eerder genoemde onveiligheid door overlast van jongeren.

9

Verhouding geslacht reguliere openstelling jongens

meisjes

Volewijck

51%

49%

Speelvogel

49%

51%

Bloemenkwartier

51%

49%

Nieuwendam

48%

52%

Zeeslag

50%

50%

Sterspelers

59%

41%

Tuindorp Oostzaan

53%

47%

Diereneiland

51%

49%

53%

47%

51%

49%

NoordRijk Totaal

Tabel 2.4.2 verhouding geslacht

2.5 Bezoek van volwassenen Onze speeltuinen worden ook bezocht door volwassenen, meestal zijn het ouders , grootouders of andere verzorgers die kinderen begeleiden. Maar regelmatig komen volwassen buurtbewoners ook alleen om een praatje te maken en anderen te ontmoeten. Dat de volwassenen graag op onze speeltuinen komen en blijven komen blijkt uit het feit dat ten opzichte van vorig jaar een toename is van het totaal aantal bezoekende volwassenen (jaar 2013: 33.260 en jaar 2014: 41.326). Een deel van de toename is te verklaren vanwege het feit dat twee nieuwe speeltuinen zijn meegeteld (Sterspelers en NoordRijk). Afgezien van de toename door de komst van deze twee nieuwe speeltuinen, is er sprake van een toename ten opzichte van 2013 met ongeveer 10%. Met name de speeltuinen Bloemenkwartier, TOZ en Zeeslag kennen een bovengemiddelde toename van het aantal volwassenen op hun speeltuinen (resp. 31%, 30% en 28%) ten opzicht van vorig jaar. Uitzondering vormt speeltuin Nieuwendam waar juist sprake was van een afname (van 14%) van het aantal bezoekende volwassenen.

10

Het bezoek van volwassenen was als volgt:

mannen

vrouwen

totaal

1.193

2.469

3.662

n

242

265

267

aantal

838

1.750

2.588

n

250

266

277

2.746

5.733

8.479

314

321

322

2.967

5.608

8.575

330

331

337

1.357

3.414

4.771

n

262

281

287

aantal

336

692

1.028

98

125

132

1.418

2.904

4.322

256

262

267

1.852

3.049

4.901

n

290

299

306

aantal

961

2039

3000

n

225

234

249

13.668

27.658

41.326

2.267

2.384

2.444

aantal Volewijck

Speelvogel

Bloemenkwartier

aantal n aantal

Nieuwendam n aantal Zeeslag

Sterspelers n Tuindorp Oostzaan

aantal n aantal

Diereneiland

NoordRijk

aantal totaal n

Tabel 2.5.1 het aantal bezoekende volwassenen en verhouding man-vrouw Aantal= totaal volwassen bezoekers; N= aantal keer dat volwassenen op de speeltuin waren.

11

gemiddeld aantal kinderen per volwassene Volewijck

4

Speelvogel

4

Bloemenkwartier

2

Nieuwendam

2

Zeeslag

3

Sterspelers

9

Tuindorp Oostzaan

3

Diereneiland

2

NoordRijk Totaal

4 3

Tabel 2.5.2 gemiddeld aantal kinderen per volwassene

Op Volewijck, Speelvogel en Tuindorp Oostzaan en NoordRijk kwamen gemiddeld meer kinderen per volwassene mee dan op de andere speeltuinen. Dit betekent vooral dat veel kinderen zonder ouders of verzorgers onze speeltuinen bezoeken: ze komen alleen! Uitschieter hierin is speeltuin Sterspelers: hier kwam gemiddeld het hoogste aantal kinderen per volwassene.

NoordRijk: werken aan de moestuinbak. Stempeltechniek, samen met kunstenaars.

12

3

Onze (kinder) activiteiten/ bijdrage aan Talentontwikkeling

In haar subsidiebeschikking vraagt het Stadsdeel aan SPIN om met haar activiteiten bij te dragen aan het vergroten van vrijetijdsmogelijkheden voor kinderen en het voorkomen van uitval. SPIN realiseert dit door projecten en activiteiten op haar speeltuinen of daarbuiten te organiseren. Tijdens deze activiteiten en projecten kunnen kinderen kennismaken met activiteiten op het (talent)gebied van kunst & cultuur; natuur, milieu & techniek; sport & gezondheid; communicatie & media; beroepsoriëntatie & burgerschap. Spelenderwijs ontdekken kinderen wat ze leuk vinden en waar ze goed in zijn. Iedere speeltuin neemt daartoe activiteiten in zijn werkplan op. SPIN begeeft zich vooral op het niveau van kennismaken en experimenteren, als kinderen verder willen met de activiteiten verwijzen we ze door. Om deze doorgaande lijn beter te kunnen realiseren is het samenwerkingsverband Sterrenmakers, mede op initiatief van SPIN, opgericht (zie ook paragraaf 3.7, pagina 28-29).

3.1 Activiteiten op de speeltuinen Op de speeltuinen vonden na schooltijd en in de vakantie activiteiten plaats. In de logboeken werden de volgende aantallen activiteiten en de deelname van kinderen voor het jaar 2014 genoteerd: gemiddeld aantal kinderen per activiteit

aantal activiteiten

aantal kindcontacten

Volewijck

19

83

1.253

Speelvogel

10

61

588

Bloemenkwartier

21

78

1.458

Nieuwendam

24

52

1.222

Zeeslag

14

74

898

Sterspelers

20

22

420

Tuindorp Oostzaan

18

70

1.210

Diereneiland

8

51

282

NoordRijk

19

102

1.906

Totaal

16

593

9.237

Tabel 3.1.1 totaal aantal activiteiten jaar 2014

In totaal vonden in het jaar 2014 593 activiteiten plaats. Dit is een forse stijging ten opzichte van het jaar 2013 toen we 366 activiteiten konden tellen (toename van 62%). Zelfs als we de activiteiten van de nieuwe speeltuinen NoordRijk en Sterspelers niet meetellen, betekent dit een toename van bijna 30%. Niet meegerekend zijn de centrale activiteiten (zie paragraaf 3.3), die we met de gezamenlijke speeltuinen en andere partners of samenwerkingsverbanden uitvoerden. 13

Speeltuin NoordRijk als nieuwkomer binnen de speeltuinen organiseerde veruit de meeste activiteiten (102). Gevolgd door Volewijck (83), Bloemenkwartier (78) en speeltuin Zeeslag (74). De activiteiten werden op deze speeltuinen ook goed bezocht (alle bovengemiddeld). Hoewel op andere speeltuinen soms minder activiteiten werden georganiseerd, waren deze soms juist wel goed bezocht. Dit blijkt het geval op speeltuin Sterspelers (20 kinderen per activiteit) en speeltuin Nieuwendam (24 kinderen per activiteit t.o.v. het gemiddelde van 16 kinderen). Speeltuin NoordRijk en speeltuin Bloemenkwartier tellen de meeste kindcontacten bij de activiteiten. Hierbij ging het om de volgende activiteiten: - De grootste categorie activiteiten van het totale aantal activiteiten zijn in onderstaande tabel die op het creatieve vlak (in totaal bijna 40%) gevolgd door sportieve activiteiten. Vooral op de speeltuinen Nieuwendam en NoordRijk werd in het jaar 2014 naar verhouding veel aandacht geschonken aan creatieve activiteiten. Op de speeltuinen Tuindorp Oostzaan en Sterspelers vormen sportieve activiteiten een belangrijke categorie. - Ook de sinds het jaar 2013 apart benoemde categorie van activiteiten op het gebied van natuur- en milieu neemt een belangrijke(re) plaats in op steeds meer speeltuinen (Zeeslag, een kwart van alle activiteiten) en op Volewijck en Speelvogel bijna een vijfde deel van alle activiteiten). En ook Bloemenkwartier heeft een bovengemiddeld percentage van ‘groene’ activiteiten. - In 2014 hebben we niet alleen moestuinen op speeltuin Speelvogel en het Bloemenkwartier, maar kregen ook Nieuwendam, Volewijck, en het Diereneiland een moestuin. Met uitzondering van speeltuin TOZ en Sterspelers hebben alle speeltuinen sinds 2014 een moestuin. Op speeltuin NoordRijk is begin juli met de moestuin gestart, nadat hier een speciale verhoogde bak eerst met kunstenaars was beschilderd. Op de meeste speeltuinen kunnen ouders en kinderen meedoen met de moestuinen door lid te worden van de ‘moestuinclub’. Samen met buurtbewoners, ouders en speeltuinleiders kweken en verzorgen kinderen plantjes, veelal in een vierkantemeterbak. Begeleiding en advies in onze natuur- en milieuactiviteiten ontvingen we van de afdeling Natuur- en Milieueducatie van Stadsdeel Noord (NME.) Omdat natuur- en milieuactiviteiten goed passen bij het speeltuinwerk besteden we veel aandacht aan de ontwikkeling daarvan. In paragraaf 3.2 is meer informatie te vinden. - Op de pas geopende speeltuin Sterspelers hebben dit jaar relatief weinig activiteiten plaatsgevonden; deze moesten aanvankelijk nog wat op gang komen zodat we later dit jaar langzaam meer activiteiten konden tellen.

14

Aantal en percentage soort activiteit naar speeltuin

Volewijck totaal aantal creatief sport spel

Speel- BloemenNieuvogel kwartier wendam Zeeslag

Sterspelers

Tuindorp Oostzaan

Diereneiland

NoordRijk

21

60

50

89

totaal

78

57

75

49

69

19,2%

40,4%

42,7%

55,1%

30,4%

47,6%

30,0%

54,0%

50,6%

39,8%

3,8%

19,3%

17,3%

20,4%

13,0%

38,1%

61,7%

2,0%

13,5%

19,0%

37,2%

12,3%

12,0%

12,2%

17,4%

9,5%

1,7%

8,0%

4,5%

13,5%

2,2%

0,9%

muziek

3,5%

1,4%

uitstapjes

2,0%

548

0,2%

theater anders combinatie natuur & milieu media: film & foto

11,5%

1,8%

4,0%

8,7%

10,3%

5,3%

12,0%

6,1%

4,3%

17,9%

17,5%

12,0%

4,1%

24,6%

4,8%

1,7%

8,0%

14,6%

6,8%

3,3%

22,0%

4,5%

8,0%

1,7%

6,0%

9,0%

11,7%

1,1%

0,2%

Tabel 3.1.2 soort activiteiten per speeltuin in aantallen en percentages jaar 2014

3.2 Natuur- en milieueducatie & moestuinen op de speeltuinen Op alle speeltuinen met uitzondering van Tuindorp Oostzaan en Sterspelers is een moestuin. De moestuin, de planning en de activiteiten zijn onderdeel van het werkplan dat ieder speeltuinteam gemaakt heeft. Dit voorjaar waren de speeltuinleiders, vrijwilligers en kinderen druk in de weer met verschillende activiteiten zoals: het kweken van zaden, het planten van bollen, het omspitten en bemesten van de moestuinen, onkruid wieden, koken van groenten uit de moestuin, het bouwen van een insectenhotel (speeltuin Volewijck). Maar ook activiteiten als het slakken zoeken en bestuderen van insecten en het beantwoorden van de insectenkaart (speeltuin Zeeslag). Op het Diereneiland is een natuur- en milieuclub gestart en kunnen kinderen iedere woensdag- en zondagmiddag hutten bouwen. We vinden activiteiten op het gebied van natuur & milieu goed passen bij het speeltuinwerk en werken al langer samen met medewerkers van de afdeling Natuur- en Milieueducatie (NME) om dergelijke activiteiten op de speeltuinen van de grond te krijgen. In het begin van 2014 maakte iedere speeltuin vooruitlopend op het werkplan al een globaal plan voor de natuur- en milieuactiviteiten die ze op de speeltuin wilden uitvoeren. Tijdens twee inspiratieochtenden (12 en 19 februari 2014) kregen onze medewerkers tips, advies en informatie van de medewerkers van NME zodat ze deze plannen konden uitwerken. Variërend van zaaikalenders tot instructies hoe te planten en te oogsten. Daarnaast konden onze medewerkers ook voor specifieke vragen (telefonisch) bij NME terecht.

15

Op speeltuin Volewijck is SPIN een bijzonder project gestart met NME en buurtbewoners. Dit project wordt gefinancierd uit gelden van Dienst Ruimtelijke Ordening (DRO) Amsterdam en HSV-gelden (Focuswijken, Stadsdeel). De projectmanager van HSV, Focuswijk Volewijck is nauw betrokken bij de ontwikkeling en voortgang van het project. Het project is gebaseerd op wensen van bewoners en kinderen en besteedt aandacht aan de vergroening van de speeltuin. Er werd een herinrichtingsplan gemaakt door buurtbewoners met hulp en begeleiding van Anke Wijnja (buurtbewoonster en tevens groenontwerper met haar Bureau Fonkel), dat goeddeels dit jaar in uitvoering was. Het plan bevat ook ingrijpende maatregelen die nog niet in 2014 kunnen worden gerealiseerd. SPIN gaat samen met Anke Wijnja een plan ontwikkelen voor de financiering en uitvoering van deze maatregelen in 2015. Op 27 maart ging het project van start met de uitbreiding van de moestuin met extra bakken en de plaatsing van een aankondigingsbord voor buurt– en speeltuinactiviteiten. Aan de moestuin deden circa 30 kinderen en ouders mee. Voor de organisatie en uitvoering kregen speeltuinleiders advies en hulp van NME. In het najaar plaatsten we, in het kader van dit vergroeningsplan een vleugelnootboom, bloembakken en picknicktafels. Op 27 september haalden we samen met bewoners en ouders de klinkers naast de speeltuin eruit en zaaiden we wintertarwe. Samen met bewoners werden bessenstruiken geplant. Ook vonden twee buurtactiviteiten plaats waarbij gebruik werd gemaakt van de oogst uit de moestuin: een soep- en barbecuemiddag en een buurtborrel met groenhapjes. Het begin van een Tuin van de Buurt! Toch merkten we ook wat weerstand bij sommige bewoners, zij vinden de vergroening te ver gaan. Daarom hebben SPIN en partners zich voorgenomen om in 2015 in gesprek te gaan met alle bewoners, vóór we het plan verder gaan ontwikkelen. Ieders ideeën en suggesties zijn van harte welkom. Op woensdagmiddag startte de natuurclub. Speeltuinleiders en een medewerker van NME begeleidden de kinderen bij de verschillende activiteiten. Zoals: materialen onderzoeken, zaden en planten kweken, en het maken en plaatsen van een insectenhotel. De kinderen van de natuurclub oogstten ook groenten uit de moestuin die ze verwerkten tot allerlei lekkernijen! Op natuurspeeltuin het Diereneiland werd dit voorjaar ook gestart met een natuur- en milieuclub en is de moestuin dit jaar nu echt van de grond aan het komen. Ook hier gebeurde dat in samenwerking met NME en financierde SPIN dit uit gelden die DRO in 2013 ter beschikking had gesteld en die we mochten doorschuiven naar 2014. De moestuin op Diereneiland was verplaatst, vanwege zongebrek, maar gaat in 2015 weer terug naar de oude locatie. We willen daarin samen optrekken met de kinderboerderij. De kinderen kunnen het voedsel in de moestuinen kweken voor de dieren. De kinderen van speeltuin Nieuwendam kookten op 24 september met groenten uit de moestuin een heerlijke soep die ze vervolgens smakelijk opaten! Bijzonder is dat er op speeltuin Nieuwendam een groepje senioren is dat met veel zorg samen met (een wisselende groep) kinderen de moestuin beheert. De oogst van speeltuin Speelvogel viel dit jaar helaas een beetje tegen. De kwaliteit van de zaadjes was erg slecht, waardoor er niet veel van de groente- en fruitopbrengst gegeten kon worden. 16

Ook op Bloemenkwartier is in september een keer gekookt met de groenten uit de moestuin. Er is een vrijwilliger gevonden die wil helpen met de moestuin in 2015. Met hem worden de bakken op heuphoogte gemaakt. Op speeltuin NoordRijk is de moestuin in de zomervakantie in gebruik genomen. Samen met ouders en kinderen is dit jaar hard gewerkt aan het vullen en onderhouden van de moestuinbak (die eerst was beschilderd in het kader van een kunstproject, zie NoordRijk, paragraaf 3.4). Met de groenteopbrengsten is twee keer gekookt in de schoolkeuken. Dit gebeurde in samenwerking met de kinderopvang. Met een buurtbewoner, die we tijdens deze activiteit ontmoetten, en die het bedrijfje Green Kids heeft opgericht, gaan we in gesprek over hoe we deze moestuin in 2015 verder kunnen ontwikkelen.

3.3 Centraal georganiseerde activiteiten of projecten Ook in 2014 vonden verschillende centraal georganiseerde activiteiten plaats, o.a.: Zomer in Noord (Z.I.N.) Ook in 2014 lukte het ons weer om samen met partners een leuk centraal vakantieprogramma op te bouwen en uit te voeren voor de Noordse jeugd: Zomer in Noord (Z.I.N). Op een aantal plekken in Amsterdam Noord organiseerden we in de eerste en laatste week van de zomervakantie volop activiteiten. De samenwerkingspartners waren dit jaar SPIN, Stadsdeel Noord afdelingen Sport & NME, de Openbare Bibliotheek, Noorderparkkamer, Noordjes Kinderkunst, TintelTuin en DOCK, (waaronder DOCKzz op straat) en Stichting Prisma. Onze vrienden IMAGO, SCC, Roskam, Van Vliet en Buurtjes droegen bij door goedkoper of om niet leveren van materialen. We startten de Z.I.N.-weken in het oostelijk deel van Noord, in en om speeltuin Nieuwendam waar ook op 7 juli het openingsfeest plaatsvond . De laatste week van de schoolvakantie organiseerden we de evenementen in de Molenwijk, op het Cruyffcourt en het Diereneiland. Op 16 augustus sloten we de vakantieactiviteiten hier af met een groot feest! Het werd weer een ontzettend leuke en geslaagde Zomer in Noord! Met 11 activiteiten trokken we een gemiddeld aantal van 103 kinderen. Om een overzicht te krijgen van de verhouding tussen het aandeel jongens en meisjes, en de percentuele verhouding tussen de verschillende leeftijdsgroepen is dit in onderstaande tabellen weergegeven. Verhouding geslacht

Zomer In Noord

Tabel 3.3.1 verhouding geslacht bezoekers Z.I.N.

17

jongens

meisjes

58%

42%

Opvallend in vergelijking met het reguliere aanbod van activiteiten is dat tijdens de Z.I.N.-weken iets meer jongens dan meisjes op de activiteiten afkwamen.

Verhouding leeftijdsgroepen jongens en meisjes Z.I.N.-weken

Zomer In Noord

jongens

jongens

jongens

meisjes

meisjes

meisjes

-4

4-7

8-12

-4

4-7

8-12

20%

38%

42%

23%

40%

37%

Tabel 3.3.2 verhouding leeftijdsgroepen Z.I.N. in percentages

Bovenstaande tabel laat zien dat alle leeftijdsgroepen goed vertegenwoordigd waren. Opvallend is dat zowel bij de jongens als bij de meisjes de Z.I.N.-weken percentueel vrijwel gelijke aantallen uit de leeftijdsgroep 4-7 jarigen als 8-12 jarigen trokken. Een mooie verdeling! We hadden dit jaar een gevarieerd en leuk aanbod van activiteiten. Kinderen zelf vonden vooral het springkussen, de smaaktafel, kano’s bouwen, kippen vangen, playbacken en Loomen erg leuk. Het is belangrijk dat speeltuinleiders zo veel mogelijk een pro-actieve houding aannemen om kinderen bij een activiteit te betrekken. Hier gaan we in het vervolg (nog) beter op letten. De locaties, Nieuwendam en Diereneiland waren mooi en gezellig, alhoewel ze misschien wat veraf gelegen waren om alle kinderen uit Noord te bereiken. Nieuwendam (grotere binnenruimte) was een wat betere locatie bij slecht weer dan Diereneiland. Het was afwisselend mooi en slecht weer. Bij slecht weer was de opkomst helaas laag. De meeste kinderen kwamen pas ’s middags tussen 14-15 uur. Volgend jaar willen we meer aandacht besteden aan het informeren van kinderen over een regenprogramma of plan B met leuke activiteiten die binnen gewoon doorgaan. Om de opkomst in het algemeen te verhogen, willen we erop letten dat speeltuinleiders, ook van andere speeltuinen, kinderen zo veel mogelijk persoonlijk informeren over de mogelijkheid deel te nemen aan de Z.I.N.- activiteiten. Persoonlijke, mondelinge werving blijkt vaak toch het beste te werken. De samenwerking met DOCK dit jaar verliep helaas wat stroef. De pleinwerkers waren niet altijd even hulpvaardig, misschien omdat niet duidelijk was wat hun precieze taken waren. Het VIP-arrangement voor de vrienden van SPIN zou volgend jaar misschien op een andere dag gehouden kunnen worden zodat meer mensen aanwezig kunnen zijn (bijvoorbeeld op de 18

vrijdagmiddag). Het betrekken van de vrijwilligers bij de uitvoering van het arrangement werkte heel goed, dit zou volgend jaar weer kunnen. Uit de evaluatie van Z.I.N. zijn een aantal richtlijnen voor Z.I.N. 2015 opgesteld: -

Voorbereidingen beginnen eerder (uiterlijk januari) en worden beter uitgedacht. Centralere locatie voor de eerste week (we willen weer terug naar Noorderpark bij de Roze Tanker).

-

Er moet een duidelijk publiciteitsplan gemaakt worden met uitbreiding van het gebruik van sociale media en het registratiesysteem van de speeltuinen.

-

Speeltuinleiders dienen een proactieve houding aan te nemen en nog meer betrokken te zijn bij de kinderen en activiteiten.

-

De Babbelbox, waarbij kinderen hun mening kunnen geven over de activiteiten, gaan we weer inzetten en verbeteren. De vragen gaan we aanpassen en het idee is om een stellage te gebruiken als in Villa Achterwerk’s ‘Uit de kast’.

-

De suggesties van kinderen uit de Babbelbox 2014 verwerken we in het programma van 2015, bijvoorbeeld door het organiseren van Olympische Spelen.

Ster van Noord Op drie woensdagmiddagen, 10, 17 en 24 september vond het talentprogramma Ster van Noord plaats in en om sporthal de Weeren en de Vijf Sterrenschool (bij Sterspelers). Het project wordt georganiseerd door SPIN, afdeling Sport en de ABN-AMRO Bank. In de uitvoering werkten verschillende verenigingen en andere partners mee zoals de afdeling NME en Stichting Wijsneus. Dit jaar werd op twee manieren de vernieuwing van Ster van Noord gerealiseerd. Allereerst staat sinds dit jaar het project in het kader van het samenwerkingsverband Sterrenmakers. En is het de jaarlijkse aftrap van een nieuw seizoen met naschoolse activiteiten geworden. Op deze manier wordt het mogelijk om op speelse wijze aandacht te besteden aan het (vervolg)aanbod van diverse organisaties en verenigingen in Amsterdam Noord. Op de tweede plaats zijn we met de ABN-AMRO Bank bezig geweest om het project een opkikker te geven. We zijn op zoek naar een bekende Noorderling om ambassadeur van het project te worden. De ABN-AMRO Bank verzorgde voor alle deelnemers het Sterrenmakerstasje, een rugzakje waarop ook verwezen wordt naar de website van Sterrenmakers en dat gevuld was met publiciteitsmateriaal over vervolgactiviteiten. De meeste kinderen maakten gebruik van de vervolgactiviteiten. We wilden dit jaar zichtbaar maken hoe het de winnaars van Ster van Noord vergaat. Het Kinderpersbureau van Nur- Limonade maakte daarom op ons verzoek een documentaire over de winnaars. Het effect van de Ster van Noord is te zien in dit prachtige filmpje (zie voor het filmpje de website van SPIN en Sterrenmakers).

19

Ook dit jaar was er weer een breed aanbod van verschillende sportieve, creatieve en natuuractiviteiten: atletiek, autootjes bouwen, badminton, beeldhouwen, fotografie, hockey, judo, mountainbiken/wielrennen, muziek maken, natuurspeurders, schilderen, streetdance, theater, video reporters, volleybal, wanna be a popstar. We konden dit jaar rekenen op veel belangstelling van de kinderen. Er was, hoewel sommige kinderen niet daadwerkelijk op kwamen dagen, zelfs een over aanmelding. Voor volgend jaar bekijken we daarom of het niet handiger is om bijvoorbeeld met een wachtlijst te werken. De locaties bleken prima, alleen het speellokaal was wat aan de kleine kant voor streetdance. Dit jaar deden er 15 kinderen met een beperking mee via Happy to Move. Dit verliep erg goed. Van het Universum (speciaal onderwijs) komen traditioneel al veel inschrijvingen. Uit de evaluatie van Ster van Noord 2014 kwamen de volgende wensen tot vernieuwing voort met de bedoeling om ze in 2015 en 2016 nader uit te werken en zo mogelijk uit te voeren. 

Vernieuwing 1: De uitvoering van Ster van Noord verschuiven van de woensdag naar een andere dag van de week (dinsdag of donderdag). Voor de ABN Amro Bank is dat een betere dag in verband met de deelname vrijwilligers. De vraag is of voldoende scholen een continurooster hebben om deze verschuiving haalbaar te maken.



Vernieuwing 2: De uitvoeringslocatie van Ster van Noord. De ABN Amro ziet graag een verbinding met Only Friends. Een andere optie is om weer terug te gaan naar Midden-Noord; zwembad en omgeving. Qua bereik voor kinderen is deze centrale plek beter. De vraag is of het zwembad in september 2015 bruikbaar is en wat de kosten zijn? Ook de relatie met de bank speelt een rol, hoe zwaarwegend is voor hen toevoeging van Only Friends?



Vernieuwing 3:Werving van een bekende Nederlander afkomstig uit Noord die het project adopteert en promoot (als voorbeeldrol voor de kinderen). ABN Amro wil de contacten leggen (mits mogelijke kandidaat deel uit maakt van hun netwerk).



Vernieuwing 4: Andere organisatie van de finale (duurt nu te lang, kinderen worden onrustig). Suggestie voor een andere organisatie: -

Bij het overleg Sterrenmakers is het idee geopperd om een markt te organiseren, met presentaties. Kinderen laten bij de kraampjes zien wat ze de voorgaande keren gedaan hebben. Ook de aanbieders krijgen zo de kans om hun eigen organisatie of vereniging te promoten bij ouders en kinderen.

-

Daarnaast is er een podium met optredens die meer ruimte vragen.



Vernieuwing 5: Nieuwe werkwijze met prijzen ontwikkelen: moeten we nog wel met winnaars werken? Of geven we ieder kind een kortingsbon voor vervolgactiviteiten? Hoe kunnen we dat organiseren en financieren?



Vernieuwing 6 : Samenstelling van de kerngroep. De organisatie en uitvoering wordt gedaan door de kerngroep, deze bestaat uit de partners van Sterrenmakers, plus de ABN Amro Bank op de achtergrond. 20



Vernieuwing 7: Begroting en financiering Ster van Noord. Deze moet weer kloppend zijn. Naast de bank dragen ook de leden van de kerngroep financieel bij.

Meer Culturen is Altijd Feest (MCAF) SPIN voert sinds 2007 het project ‘Meer culturen is altijd feest’ uit. Met dit project willen we de aandacht vestigen op de positieve kanten van de multiculturele samenleving. We benadrukken de overeenkomsten en vieren de verschillen. Dat vieren doen we letterlijk met steeds weer verschillende feesten. Zo vierden we de afgelopen jaren Keti Koti, Holy Paghua, het Loofhuttenfeest, het Islamitisch Nieuwjaar, Divali, Pasen, Sinterklaas, het Offerfeest en Halloween. We hebben gemerkt dat deze feesten een goed manier zijn om met elkaar in gesprek te raken over verschillende gewoontes en gebruiken. Op een speelse en positieve manier ontmoeten kinderen en volwassenen met verschillende achtergronden elkaar. We willen dit project graag voortzetten maar tot nu toe ontbrak de tijd voor een grondige evaluatie en op grond daarvan het schrijven van een vernieuwd projectplan. We hebben in de tweede helft van 2014 ruimte gemaakt voor evaluatie zodat we in 2015 een nieuwe versie van het project kunnen uitvoeren. SPIN liep dit jaar niet mee met de Sinterklaasoptocht. SPIN vond de keuze van het Sinterklaascomité Noord, om alleen zwarte traditioneel geklede Pieten toe te laten lastig. Voor SPIN was het signaal dat de burgemeester van Amsterdam gaf belangrijk: zorg voor een positieve verandering van Piet door hem letterlijk minder zwart te maken en zijn stereotype rol te wijzigen. Het leek erop dat dit jaar hierin nog weinig beweging was. Er ontstonden twee kampen met weinig tolerantie voor een ieders gevoel. De discussies over dit onderwerp in mails, gesprekken en in de media waren fel. SPIN vond het niet verantwoord om kinderen – die bij ons als Piet meegaan- tijdens de optocht bloot te stellen aan mogelijke uitwassen van deze discussies. SPIN wil zich graag inzetten voor een Sinterklaasfeest als een mooi kinderfeest en gaat ervan uit dat we volgend jaar weer op een gepaste manier kunnen deelnemen aan een kleurrijke en vrolijke optocht.

3.4 Speeltuin NoordRijk Sinds begin januari is SPIN actief op Speeltuin NoordRijk, op 22 mei vierden we het officiële openingsfeest samen met onze partners. De inzet van SPIN op deze speeltuin is voor een periode van drie jaar. In deze drie jaar is SPIN verantwoordelijk voor het beheer, onderhoud, exploitatie, spelbegeleiding en activiteiten op de speeltuin. Het Stadsdeel verwacht van SPIN dat ze in deze periode een plan ontwikkelt voor het beheer van de speeltuin na 2016. Het uitgangspunt is dat dan vooral bewoners actief zijn (al dan niet via bewonersvereniging de Bongerd) in het beheer. Dit plan is inmiddels gereed en in uitvoering. Het eerste half jaar waren we op speeltuin NoordRijk druk doende met het (laten) verbeteren van diverse zaken die met de oplevering van de speeltuin te maken hebben. Zo duurde het even voordat de pantry in onze speeltuinleidersruimte voorzien was van een wateraansluiting en afvoer. Ook de afsluiting van de kraan voor de waterspeelplaats deed op zich wachten. Tegelijkertijd werden we 21

geconfronteerd met wat zaken die niet zo goed functioneerden waaronder: het alarm (SPIN kon in het weekend nog steeds niet bij de MIVA); het losraken van stenen; kapot hekwerk (met de gezamenlijke gebruikers en de projectleiding van het Stadsdeel werd vervolgens een nieuw plan gemaakt); een kapotte vogelnestschommel; het vervangen van de poort aan de zijde van het kinderdagverblijf voor een dicht hek; het maken van een fietsflat in de bergruimte et cetera. Kleine zaken die dit jaar echter veel aandacht vroegen van ons management en uitvoerders. Een probleem dat ook om onze aandacht vroeg was het zand dat vanwege de bouwwerkzaamheden uit de zandbak wegwaait en het bouwzand dat de speeltuin inwaait. In 2015 maken de speeltuinleiders met de school afspraken over het schoonhouden van de speeltuin. Onderdeel van Vreedzame school is zorg voor je omgeving. SPIN vindt het in dit verband een goed idee om samen met de kinderen een keer per week de speeltuin schoon te maken (vegen, vuil prikken e.d.). Met TintelTuin (kinderopvang), school en Stadsdeel gingen we in gesprek over de aanpassing (kleine herinrichting) van de speeltuin voor de jongste kinderen. Dit omdat voor medewerkers van TintelTuin die de jongste kinderen begeleiden, de speeltuin onoverzichtelijk bleek en weinig intieme hoekjes heeft. TintelTuin kreeg hierover klachten van ouders. In overleg met TintelTuin richtten we op de speeltuin een deel in voor jonge kinderen. Tinteltuin plaatste in het kleuterdeel een klim-glijtoestel en een babybak. Dit deel is speels afgescheiden met een haag op het verharde gedeelte en het grasdeel is afgescheiden door een tunnel van wilgentenen. Het uitgangspunt blijft echter dat het één speeltuin is voor gezamenlijk gebruik. Als de jongere kinderen buiten spelen wordt aan oudere kinderen gevraagd niet in die hoek te spelen. Maar andere jongere kinderen (dan die van TintelTuin, opvang) zijn natuurlijk wel altijd welkom in die hoek. In oktober begonnen we samen met Arjan Kouwenhoven van Anthea (ontwerp speeltuin) en met kinderen en ouders met het bouwen van wilgentenen tunnels en een wilgentenen hut. Subdoel was ook om het een activiteit te laten zijn om kinderen en ouders bij de buurt te betrekken. Helaas waren er in die periode weinig wilgentenen te krijgen, dus is de tunnel nog niet helemaal af. We maakten afspraken over beheer en onderhoud met Tinteltuin. De wilgentenenbouwsels vragen wel om voortdurende aandacht: losse takken weer invlechten of weghalen. Er ontstond discussie en onrust over deze bouwsels tussen SPIN en de directie van school en leiding van TintelTuin. Naar aanleiding hiervan maakten we onder andere de volgende afspraken: -

-

De speeltuinleider ruimt (met kinderen) de kleine losse takken op en vlecht eventuele grote takken weer met hen in. Ook iedere medewerker van het IKC stimuleert kinderen om takken weer in te vlechten en kleine losse takken te verwijderen. Dit past bij kinderen aanspreken op initiatief en verantwoordelijkheid (uitgangspunten Vreedzame Wijk). Vanzelfsprekend spreekt iedereen kinderen aan als takken gebruikt worden om mee te slaan. We keren het ten positieve: we laten ze weer invlechten. Deze hut en tunnels zijn onderdeel van buitenspelen: huttenbouwen. SPIN gaat ervan uit dat we nog steeds de visie delen dat het bij buitenspelen om meer gaat dan spelen met “standaard” toestellen. Ook mogelijkheden om met zand en water te spelen horen daarbij, net zoals de mogelijkheid tot bouwen of fantasiespel. Daartoe geeft de wilgentenentunnel /hut aanleiding.

22

Op korte termijn (zo gauw er weer takken zijn) wordt het vlechtwerk afgemaakt zodat de constructie steviger is. Inherent aan het spelen in en nabij de tunnels is dat er altijd wel een tak zal worden losgehaald of verwaaien. SPIN heeft goede hoop dat we met zijn allen voor elkaar kunnen krijgen dat de wilgentenen tunnels een mooi spelelement wordt en blijft. Mocht het echt niet lukken dan gaan we de tunnels verwijderen. In 2014 is veel tijd van speeltuinleiders en management van SPIN besteed aan het opbouwen van een goede samenwerkingsrelatie met de partners van het IKC. Zowel op managementniveau als op uitvoerend niveau. SPIN neemt wanneer mogelijk en nodig deel aan de projectgroep (directieniveau) en aan een aantal werkgroepen (o.a. de werkgroep ‘Samen Vreedzaam Buiten Spelen’, onder voorzitterschap van Margreet Helleman) voor de verdere ontwikkeling van IKC NoordRijk. Een van de resultaten van de werkgroep Vreedzaam Buitenspelen zijn gezamenlijk gemaakte omgangsregels die inmiddels in de speeltuin hangen. Ook de inrichting van de speeltuin zelf leverde discussie op en mooie oplossingen. De continuïteit in dit samenwerkingsproces liep wat SPIN betreft in het eerste halfjaar van 2014 gevaar omdat door ernstige persoonlijke omstandigheden beide speeltuinleiders op NoordRijk zijn uitgevallen. Dit vereiste extra inzet van MT om vervangers goed in te werken. Dat lukte in ieder geval op het niveau van activiteiten en het leggen van verbindingen met buurtbewoners. Onze vaste speeltuinleider keerde terug na een periode van ziekte. De andere speeltuinleider verliet SPIN om persoonlijke redenen. De samenwerking met partners is het tweede halfjaar van 2014 bevorderd mede ook doordat er nu een vast team staat op Speeltuin NoordRijk: Moussa is samen met Daisy het vaste aanspreekpunt op NoordRijk voor alle IKC medewerkers. Er is regelmatig overleg met de werkgroep. Naast het bovengenoemde bouwen van de wilgentenentunnels zijn nog twee specifieke activiteiten dit jaar uitgevoerd waarbij bewoners en hun kinderen zijn betrokken: - De verhoogde moestuinbak werd met kunstenaars, speeltuinleiders , ouders en kinderen beschilderd met behulp van een druktechniek. Dit was voor de kinderen weer een nieuwe uitdaging: eerst een sjabloon maken en dan tamponneren. Een grote groep kinderen deed mee! Vervolgens werd de moestuinbak door de kinderen en speeltuinleiders gevuld zodat er later in het jaar oogst was om gezamenlijk te koken. Een aantal ouders meldde zich bij de speeltuinleiders om mee te doen aan kook- en moestuinactiviteiten. - Op 22 juni waren we met bewonersvereniging de Bongerd en jongerencentrum Satirius (DOCK) aan de slag met het project om de Bongerd meer ‘awesome’ (aantrekkelijk) voor de jeugd te maken. We organiseerden als eerste stap een PannaLoomBakery-party voor jongeren. De jongeren konden taarten proeven en jureren, Loom-creaties maken en op een trapveldje vlakbij meedoen met een Panna-competitie. Zo’n 60 jongeren kwamen af op de party. Doel van de dag was om de jongeren tussen de activiteiten door te laten vertellen en tekenen hoe de buurt voor de jongeren aantrekkelijker kan worden. Ook konden zij hun ideeën kwijt over de nieuwe bestemming van de oude Bongerdkraan. Er waren veel ideeën. Op een speciale website www.bongerd-awesome.nl kunnen de jongeren de voortgang van de verwezenlijking van hun plannen zien. Afgezien van het resultaat voor jongeren leverde dit ook veel contacten op met actieve buurtbewoners. 23

Daarnaast waren er veel kleinere activiteiten. Er werd onder andere veel geknutseld, touwtje gesprongen in groepen en in de moestuin gewerkt. Dinsdag, woensdag en donderdag zijn er vaste activiteiten. In het voorjaar en de zomer is er ook een moestuinprogramma. Met deze activiteiten werden de eerste stappen in de participatie van buurtbewoners dit jaar gezet en het hielp speeltuinleiders om een gastvrije en veilige sfeer te creëren op de speeltuin. We zien langzaam aan dat ouders en kinderen betrokken raken bij de speeltuin. Elke middag krijgt de speeltuin veel bezoek van kinderen, ook van kinderen die niet naar het IKC gaan. De speeltuinleiders bieden kinderen activiteiten en een luisterend oor. Er is een vast clubje kinderen dat de speeltuin alle dagen bezoekt. Hiervan is een aantal kinderen die het thuis en op school niet zo makkelijk hebben. Gelukkig kunnen ze uitblazen bij de speeltuinleiders en hun verhaal vertellen. De speeltuinleiders hebben inmiddels goed contact met de ouders van de kinderen. Ze kennen ze en soms helpen ouders bij activiteiten. Een moeder komt dagelijks met haar gezin en geeft ook de breilessen aan de kinderen. Opvallend is nog wel dat ouders weinig andere kinderen aanspreken en al snel de speeltuinleiders het probleem laten oplossen.

Ook is er een plan van aanpak ontwikkeld om (ouders van) kinderen met een beperking duurzaam bij NoordRijk te betrekken. We maakten een plan om meer kinderen met een verstandelijke of lichamelijke beperking bij de speeltuin te betrekken. Via Ik wil met jou…. In Noord, Meet to Move, maakten we kennis met een jongen die op de Heldringschool zit en een LVB heeft. Zijn broers zitten op IKC NoordRijk. Door een verbinding te maken met het gezin is Speeltuin NoordRijk nu een vaste plek voor dit kind om te spelen. In 2015 gaan we het plan verder uitvoeren. We gaan onder andere bij de scholen langs om kennis te maken. In het najaar van 2015 organiseren we een activiteit gericht op kinderen met een beperking en hun ouders (werktitel Speeltuin Bootcamp) in samenwerking met de Speeltuinbende. Dit project is nog in ontwikkeling en in aanvraag bij het NSGK Fonds. Het aandachtspunt voor NoordRijk is de komende tijd de uitvoering van het Plan van Aanpak om tot buurtbeheer te komen en de communicatie met de partners van het IKC over pedagogische uitgangspunten en eenduidige visie op samenspelen. Ook de school en de kinderopvang zijn en blijven geïnformeerd over de voortgang van de stappen naar buurtbeheer. Een ander knelpunt op NoordRijk is overlast en vandalisme. De buurt is nog in opbouw en er is nog weinig gemeenschapszin. Ook durven bewoners andermans kinderen of jongeren niet aan te spreken op hun gedrag. Niet op de speeltuin en niet in de buurt. Hoewel er langzaam een band met vrijwilligers groeit, is het de vraag of mensen over twee jaar al zover zijn dat ze zich met buurtbeheer willen en kunnen bezighouden.

24

3.5 Speeltuin Sterspelers Op 7 maart vond het feestje voor de vooropening plaats. De speeltuin was nog niet gereed, het gebouw waarin de school en haar partners (Integraal Kindcentrum Vijf Sterren) gevestigd zijn wel. Tijdens dit feest presenteerde SPIN het filmpje van ons Kinderpersbureau het Spinnenweb, over het bouwen van de nieuwe speeltuin. Op donderdag 26 juni konden we eindelijk ook de speeltuin openen. Dit gebeurde met een groot openingsfeest voor het hele IKC. SPIN heeft veel werk verzet om dit feest tot een succes te maken. In 2014 speelden er een aantal zaken die nog opgelost moe(s)ten worden of de aandacht van SPIN kregen: - We moesten nog wat aanpassen in de fysieke uitvoering van de speeltuin zodat deze beter bespeelbaar is voor kinderen met een beperking. NSGK heeft een 1 meting gedaan om te zien wat serieuze aandachtspunten zijn met name voor rolstoelgebruikers op de speeltuin. Het rapport werd vervolgens aan Carve en het Stadsdeel voorgelegd door SPIN en er volgde in augustus een gesprek tussen de verschillende partijen om te zien hoe een en ander opgelost kon worden. Ook de directie van de Vijf Sterrenschool was hiervoor uitgenodigd omdat een van de maatregelen de bereikbaarheid van het MIVA in de school betreft. - Inmiddels zijn de suggesties voor aanpassingen in de speeltuin deels overgenomen. Kinderen met een rolstoel kunnen nu door het palenbos heenrijden en er is een rubber randje aangebracht op de brug. In 2015 wordt de toegankelijkheid van het invalidentoilet geoptimaliseerd en zandspelen mogelijk gemaakt. Dan wordt ook het paaltje voor het ambassadeurschap geplaatst. - Ouders (van de MR van de Vijf Sterrenschool) willen een omheining om de speeltuin. Tijdens het openingsfeest maakten ze dat kenbaar met een spandoek. Uitgangspunt van alle partners was altijd een ‘open dorpsplein’. AMOS (schoolbestuur) bleek hier nu anders over te denken. In augustus volgde een gesprek met Stadsdeel, AMOS en SPIN over deze problemen. Besloten werd een oplossing te bedenken om de begrenzing van het terrein voor jonge kinderen te verbeteren. Dit resulteerde in de aanvraag van budget voor zogenaamde Key Clams (open hekken) door het schoolbestuur bij onderwijshuisvesting van de Gemeente Amsterdam. - Een zorg bleef dit jaar het klimaat en de sfeer op en om speeltuin Sterspelers. Een belangrijk deel wordt veroorzaakt door wangedrag (bedreigingen, agressiviteit)van jongeren en kinderen op en om de speeltuin en rond het IKC gebouw. Management en speeltuinleider hebben in 2014 al verschillende maatregelen genomen om de sfeer in de speeltuin te verbeteren. Met collega-organisaties (DOCK, Combiwel, Sport Vreedzame Wijk, Openbare Bibliotheek Amsterdam (OBA) bespraken we op 26 mei het gedrag van jongeren in de Waterlandplein-buurt en maakten we afspraken om gezamenlijk op te trekken om de sfeer in de buurt ten positieve te keren. Ondanks toezeggingen is alleen de afdeling Sport concreet aan de slag gegaan. Elke donderdagmiddag zette zij Streetwise-activiteiten in. Met financiële Steun uit de Focusaanpak Waterlandpleinbuurt konden we extra menskracht en activiteiten inzetten in de zomer. De afdeling Sport zorgde ervoor dat Streetwiseactiviteiten tot en met december doorliepen. Daarnaast heeft de melding bij de coördinator Jeugd en Veiligheid Waterlandpleinbuurt geleid tot extra inzet van de coaches van ISA, de wijkagent en een directe lijn om incidenten te kunnen melden.

25

De uitgevoerde activiteiten hadden effect: er komen, zoals uit de cijfers (zie paragraaf 2.2) blijkt, geleidelijk meer meisjes op de speeltuin, en de sfeer wordt als veiliger ervaren, alhoewel we er nog niet helemaal zijn.

Ook uit onderstaande gedeelten uit het logboek van de speeltuinleider op Sterspelers blijkt dat de maatregelen zeker hebben geholpen, al blijft het een kwetsbaar evenwicht. Onze speeltuinleiders ervaren hun werksituatie nog regelmatig als onveilig. Door het Keurmerkinstituut is bij de Kwaliteitscontrole deze onveiligheid als kritisch feit benoemd. Behalve door het gedrag van jongeren voelen speeltuinleiders zich ook onveilig als ze aangifte moeten doen (angst voor revanche) en als ze het IKC-gebouw binnengaan op de momenten dat ze daar alleen werken (zaterdag/zondag en periodes in de vakantie). Samen met de speeltuinleiders maakte SPIN een Plan van Aanpak om de onveiligheid terug te dringen. En een aangescherpt protocol over hoe te handelen in voorkomende situaties of bij incidenten. Dit plan wordt in 2015 uitgevoerd. Ook de verbeterde samenwerking met de partners van IKC Vijf Sterren helpt om ‘het gevoel van er alleen voor te staan’ terug te dringen. Ook los daarvan is het van belang elkaar te kennen en eensluidend te zijn in visie, omgang met elkaar en omgang met de kinderen. Vandaar dat we veel tijd investeren om deel te nemen aan de projectgroep (MT)en de werkgroepen (MT en speeltuinleider) die tot doel hebben een prettig IKC te ontwikkelen.

Uit het logboek van de speeltuinleider van Sterspelers (over het gedrag van kinderen): “Er kwamen heel veel kinderen op deze activiteit af, ik heb ze in ploegen van 15 kinderen laten loomen. Kinderen vonden het erg leuk om te doen, zelfs zo leuk dat kinderen zakjes gingen vullen voor thuis. Ik ben er tussen gaan zitten en stevig verhaal gaan vertellen over stelen en sociaal zijn. In eens kwamen de zakjes van onder tafel boven de tafel. We hebben het gehad over de spanning van het stelen of het graag willen hebben van spullen. Ook de spanning van de meisjes om het iemand te verraden hoe moeilijk dat is. Want er is natuurlijk duidelijk onder drukking. Maar goed, heel veel kinderen hebben genoten en gingen blij naar huis met een trendy armbandje. Ik vind eigenlijk dat je minstens met twee mensen moet zijn voor een activiteit zeker als de folder door heel Amsterdamnoord gaat. Ook omdat hier een maatschappelijk probleem achter schuilt die je niet alleen kan oplossen.” “Overleg (…) gehad over gedrag aantal kinderen, maar kreeg ook positieve berichten over samenwerking in het spel gaat beter. “ “Enkele ouders zijn goed op de hoogte van wat de kinderen buiten doen, met enkele van deze ouders hebben wij afspraken om elkaar te informeren over de ontwikkelingen van hun kind in de speeltuin.” Uit bovenstaande kunnen we opmaken dat het gedrag van de kinderen positief aan het veranderen is. Het blijft een aandachtpunt en van lange adem; het is opmerkelijk dat het gedrag onder invloed staat van de gebeurtenissen van de dag. Speeltuinleiders merken als er –slecht nieuws- in de media komt dit een (vaak) negatieve uiting heeft op het gedrag van de kinderen.

26

3.6 Samenwerking bij de activiteiten en projecten SPIN is op het gebied van activiteiten en projecten voortdurend op zoek naar samenwerking. Dit met het doel om overlap in het aanbod te voorkomen maar ook om ‘gaten’ te vinden. Uit bovenstaande activiteiten blijkt dat die samenwerking plaatsvindt op verschillende niveaus. Op buurtniveau door onze uitvoerders (die daarvoor vaak gebruikmaken van professionals overleggen in de wijk) en op managementniveau om in Noord brede afstemming te realiseren of om te proberen een gesignaleerd probleem gezamenlijk op te lossen (zoals bij speeltuin Sterspelers). We zijn op dit gebied onder meer de volgende samenwerkingen aangegaan: * Z.I.N. (Zomer in Noord), is een initiatief van SPIN om in de vakantie met veel partners een aantal weken (week 1 en week 6 van de zomervakantie) een gezamenlijk en afwisselend programma neer te zetten. We nodigden dit jaar weer nieuwe partners uit om mee te doen. * Uitvoering project Ster van Noord (10, 17 en 24 september) met partners afdeling Sport en ABNAMRO Bank. Nieuw is sinds vorig jaar de samenwerking met NME en Wijsneus voor dit project in het kader van Sterrenmakers. *Het samenwerkingsverband Sterrenmakers (zie paragraaf 3.7). * Uitvoering van het project Tuin van de Buurt samen met NME. * Samenwerking met de Noorderparkkamer. We leiden kinderen uit de buurt (Bloemenbuurt, Floradorp, Vogelbuurt) naar de activiteiten van de Noorderparkkamer. Daarnaast organiseren we gezamenlijke activiteiten. * Samenscholers, Noordjes Kinderkunst, Hans van Dorp, kunstenaars van de NSDM werf, OBA voor diverse activiteiten en projecten, op onze speeltuinen of daarbuiten. *Samenwerking met IMC Weekendschool (zie paragraaf 7.1). De samenwerking op buurtniveau levert vaak ook bijzondere activiteiten op, zoals: - Noordi Gras (muziek-carnaval in Amsterdam-Noord) op het Bloemenkwartier in samenwerking met de Noorderparkkamer. Iedere donderdagmiddag van 15 mei tot de afsluiting op het festival van 15 juni maakten kinderen samen met speeltuinleiders en vrijwilligers een praalwagen waarmee ze later tijdens het festival meededen in de optocht. Er deden 25 kinderen mee. - Om kinderen kennis te laten maken met muziek waren dit voorjaar op speeltuin Speelvogel op een drietal dinsdagmiddagen (27 mei, 3 en 10 juni) muzikale workshops. Samen met de Muziekstraat, een groep muzikanten die in de buurt wonen en een atelier hebben grenzend aan de speeltuin, maakten de kinderen zelf muziekinstrumenten. Vervolgens liepen zij mee in een muzikale optocht voor kinderen uit de buurt. Er deden respectievelijk 12, 25 en 14 kinderen mee met de workshops. - Ook op 5 en 19 augustus waren er op speeltuin Speelvogel muziekworkshops (Djembé) op initiatief van de Muziekstraat. - We vierden, in samenwerking met het 5-mei- comité, de jaarlijks terugkerende 5 meifeesten. Op de speeltuinen Nieuwendam, Tuindorp Oostzaan en Diereneiland maakten we er samen met allerlei partners uit de betreffende buurten een geslaagd en druk bezocht feest van! - We deden mee met de collecte van Jantje Beton (februari, 2014). 27

-

-

-

-

-

Op 6 februari vond de opening plaats van de speelboot op de Zeeslag. Behalve Samson en buurtbewoners waren ook Chris de Wild Propitius (Raad van Toezicht SPIN) en Willem Paquay (wethouder van Amsterdam-Noord) present. Deze laatsten verrassend en toepasselijk verkleed als piraten! Op 1 juli 2014 vond de presentatie ‘Spreeuwenpark’ aan de buurt plaats en op 10 oktober van dit jaar de opening van het Spreeuwenpark. Op 3 juli 2014 namen we deel aan een infomarkt op de Heldringschool om het aanbod van SPIN onder de aandacht te brengen van ouders van kinderen met een licht verstandelijke beperking (zie ook paragraaf 4.3). Op speeltuin de Speelvogel vond op 25 augustus 2014 het Grachtenfestival plaats. Op 20 september 2014 vierden we feest op Nieuwendam, het thema was ‘Oud Nieuwendam (op) Nieuw’. Op speeltuin Volewijck was er op 27 september 2014 een Burendag. Op 3 oktober 2014 vond een Amsterdamse conferentie Vreedzame Wijk plaats waar één van onze speeltuinleiders, Rajae, werd geïnterviewd over hoe zij Vreedzame Wijk in haar werk inzet. ‘De 1000 van het Noorderpark’. Een loop in het Noorderpark op initiatief van DORAS om beweging te bevorderen vond dit jaar op 5 oktober 2014 plaats. Wij werkten hieraan mee samen met afdeling Sport, Bloemenkwartier en Volewijck in het kader van de Vreedzame Wijk. We deden dit jaar mee met de collecte voor de NSGK (Nederlandse Stichting voor het Gehandicapte Kind) waarvoor we een bedrag van € 547,90 ophaalden. Een bijzondere actie was dit jaar de actie voor Alpe d’Huzes. Jaap Helleman benaderde SPIN omdat hij geld wilde inzamelen voor de strijd tegen kanker, en van plan was om drie keer naar de top van de Alpe d’Huzes te fietsen. SPIN besloot dit initiatief te steunen en plaatste op haar speeltuinen (rol)containers voor het inzamelen van oude kleding. Voor elke ingezamelde kilo kleding werd € 0,25 gedoneerd aan de Alpe d’Huzes. In de periode van februari tot en met juni waren onze speeltuinleiders flink in de weer om alle bezoekers te enthousiasmeren om kleding in te zamelen. Er werd ten slotte een behoorlijk bedrag opgehaald. Jaap heeft inderdaad de Alpe driemaal omhoog kunnen fietsen, een behoorlijke prestatie. Bij een vierde poging brak helaas een spaak van zijn wiel. Jaap kan tevreden terug kijken op een prachtige prestatie en SPIN op een geslaagde actie!

3.7 Sterrenmakers Een bijzondere samenwerking die dit jaar gerealiseerd is, is het samenwerkingsverband Sterrenmakers. Dit samenwerkingsverband tussen SPIN, Stichting Wijsneus de afdelingen Sport en NME van het Stadsdeel, wil de afstemming en samenhang in de naschoolse activiteiten in Noord verbeteren. We willen gezamenlijk zorgen voor voldoende bereikbare activiteiten op de vijf talentgebieden kunst & cultuur; natuur, milieu & techniek; sport & gezondheid; communicatie & media; beroepsoriëntatie & burgerschap. Ook willen we ervoor zorgen dat kinderen het (vervolg)aanbod makkelijk kunnen vinden. Daarvoor hebben we de website www.sterrenmakers.nl ontwikkeld. 28

Op 16 juni ging het Samenwerkingsverband Sterrenmakers officieel van start. De aftrap ‘naar buiten’ was op het Stadsdeelkantoor. Er was een tentoonstelling waarin foto’s te zien zijn van naschoolse activiteiten die de partners van het samenwerkingsverband op de verschillende talentgebieden en verschillende niveaus organiseren. Ook werd de website www.sterrenmakers.nl gepresenteerd, waarop kinderen en ouders activiteiten kunnen zoeken. Andere organisaties in Noord werden gevraagd zich met een link aan te sluiten op de website. Kinderen maakten onder begeleiding van NurLimonade een documentaire over de aftrap van Sterrenmakers (zie rubriek filmpjes op onze website). Ster van Noord (zie paragraaf 3.3) organiseerden we als aftrap van Sterrenmakers. Tijdens de finale van Ster van Noord is een cadeautje als promotiemateriaal uitgedeeld: een Sterrenmakers-rugtasje en een Sterrenmarker (markeerstiften in de vorm van een ster met het logo van Sterrenmakers). Daarnaast hebben de organisaties afgesproken om de Kidsactiviteitenplanner (= onderdeel van Sterrenmakers.nl) te gaan invullen. Kinderen en ouders kunnen zo goed zien welke activiteiten er allemaal zijn in Noord. Deze planner op de website is in het najaar redelijk bezocht, al zouden we graag nog meer bezoekers willen trekken. Een medewerker van SPIN is inmiddels ingewerkt op het invoeren van het systeem. Dit bleek niet eenvoudig te zijn, en kostte dus helaas wat extra tijd. De implementatie van de website bij onze speeltuinleiders moet nog verder vorm krijgen. We hebben de ambitie om een doorgaande speelse lijn te ontwikkelen. Onze speeltuinleiders organiseren meer kennismakingsactiviteiten gebaseerd op de verschillende talentgebieden en maken kinderen die niet zo makkelijk deelnemen aan het naschoolse aanbod via deze activiteiten enthousiast. Vervolgens kunnen ze samen met kinderen een vervolgaanbod zoeken op de website van Sterrenmakers.

Presentatie Sterrenmakers

29

4

Bevorderen van een positief opgroei- en opvoedklimaat

4.1 Vreedzame Wijk SPIN zet zich op of vanuit haar speeltuinen in voor een prettig leefklimaat in de buurt. We doen dit onder andere door ons in te zetten voor de Vreedzame Wijk. De Vreedzame Wijk verschaft onze speeltuinleiders en andere professionals in de buurt een gezamenlijk pedagogisch handelingskader. Onze speeltuinleiders zijn (op drie personen na) getraind in de uitgangspunten van de Vreedzame Wijk en handelen volgens deze principes. Ook een aantal specifieke activiteiten stond in dit kader: - De kinderraden uit twee wijken hebben manifesten gemaakt en deze gepresenteerd aan alle scholen en organisaties. Op 12 mei presenteerde de kinderraad uit de wijk Volewijck het manifest en op 13 maart de kinderen uit de Waterlandpleinbuurt. Alle partners uit de wijk ondertekenden het manifest en zeiden toe de kinderen te zullen ondersteunen bij acties. Van SPIN waren bij beide manifestaties speeltuinleiders en leidinggevenden aanwezig. - In de Waterlandpleinbuurt hebben partners de handen ineen geslagen om te proberen om gezamenlijk de sfeer in de buurt aangenamer te maken en vooral het wangedrag van een klein groepje jongeren terug te dringen. SPIN nam hiertoe het initiatief vanuit de nieuwe speeltuin Sterspelers (zie ook paragraaf 3.5, pagina 25-27). - De kinderraad van Volewijck kreeg hulp van medewerkers van onder andere SPIN om hun activiteitenplan te kunnen realiseren. Het resultaat was op 21 juni een activiteitenmiddag in het Noorderpark. Behalve SPIN hielpen ook DOCK, Wijsneus, Noorderparkkamer, Klimopschool en de politie. - In Noord-West organiseerde de kinderraad een sponsorloop op 14 mei. Heel veel partners uit de wijk ondersteunden de kinderen om dit idee te kunnen uitvoeren. Het geld dat opgehaald werd is bestemd voor het uitbreiden van activiteiten voor ouderen op speeltuin Diereneiland. Op 22 mei overhandigden de kinderen het geld aan het bestuur van de kinderboerderij en SPIN. Erg leuk dat Saskia Groenewoud, de nieuwe portefeuillehouder Jeugd van de bestuurscommissie Noord, aanwezig was en de kinderen complimenteerde over hun acties. - Eveneens in Noord-West was op 21 juni een activiteitendag om de Vreedzame Wijk onder de aandacht te brengen. SPIN zorgde ervoor dat kinderen hier hun eigen bijzondere pannenkoek konden bakken. - In het kader van de Vreedzame Wijk leenden we onze Oud-Hollandse spelen uit voor de Vreedzame Wijkdag van de Ass-Siddieqschool. De dag stond in het teken van de actie voor Syrische vluchtelingen. - Directeur SPIN nam deel aan de Stuurgroep Vreedzame Wijk en een werkgroep daarvan die een miniconferentie over Vreedzaam in 2015 voorbereidt. - SPIN heeft eind 2014 het Wijkcoördinatorschap voor de opbouw van de Vreedzame Wijk in de Waterlandpleinbuurt verworven (extra opdracht Stadsdeel) en gaat die taak in 2015 uitvoeren (Mirjam Bogaard en Maarten Okx).

30

4.2 Programma Gezond Gewicht en Fresh in de Les Gezond gewicht SPIN werkt mee aan het programma Gezond Gewicht, een stedelijk programma om overgewicht en obesitas onder kinderen terug te dringen. We doen dit onder andere door het ‘goede voorbeeld te geven’. Op onze speeltuinen en tijdens evenementen geven we als traktaties voornamelijk fruit, we schenken nauwelijks meer limonade maar vooral water. Als er wel eens iets calorierijks wordt uitgedeeld of gemaakt (pannenkoeken bijvoorbeeld) kunnen kinderen die pas maken of krijgen als ze eerst hebben meegedaan aan een sportactiviteit. Op 30 oktober tekende SPIN met een aantal Noordse organisaties (Stadsdeel Noord, zorgverzekeraar Zilveren Kruis Achmea en zorgpartijen, welzijns- en sportinstellingen) het Pact Gezond Gewicht waarmee we dit beleid willen bekrachtigen. Het doel van deze overeenkomst is dat alle partijen rondom het kind samenwerken aan een kwalitatief goed aanbod om kinderen op gezond gewicht te krijgen en te houden. De speeltuinleiders van SPIN gingen vaker het gesprek aan met kinderen over voeding die ze tot zich nemen. Een voorbeeld: ‘Op de speeltuin NoordRijk bouwen we aan de wilgentenen hut en tunnel. Wanneer het tijd is om te lunchen koken de jongens water en schenken dat over een pakje noedels. Dan pakken ze uit de koeling een flesje met blauwe sportdrank. Er wordt gevraagd wat er allemaal in zit en we praten met elkaar over de slechte kanten van suikers. De jongen besluit uiteindelijk het flesje niet op te drinken wanneer de conclusie is dat er 15 klontjes suiker in zit.’ Daarnaast lieten we kinderen kennismaken met uiteenlopende groenten en fruit uit de moestuinen. Met de smaaktafel van de Z.I.N.-weken introduceerden we verschillende gezonde ingrediënten en leerden de kinderen waar de groenten en het fruit vandaan komen en welke smaken goed bij elkaar passen. Fresh in de Les In de week van 6 oktober tot en met 10 oktober organiseerde het Stadsdeel in samenwerking met de scholen in de Vogelbuurt Fresh in de Les, als uitwerking van Gezond Gewicht. Dit project is erop gericht kinderen te leren dat ze: een goed ontbijt moeten nemen, moeten bewegen en op tijd naar bed moeten gaan. Want zo ben je ‘fresh’ in de les! Professionals en bewoners werken daarbij in een intensief samenwerkingsprogramma rondom een aantal thema’s. Zo werd er een schoolontbijt georganiseerd en vonden allerlei sportieve activiteiten plaats. SPIN deed op woensdagmiddag in de speeltuin mee met deze activiteiten. Eén van de pijlers van Fresh in de Les is: op tijd naar bed, omdat het aantal uren dat kinderen slapen een grote invloed heeft op hun gezondheid. Om in contact te komen met de kinderen die in de avonduren nog buiten spelen gingen er straatteams de buurt in. De teams worden samengesteld uit professionals, ouders en instanties die met en voor de kinderen werken. SPIN deed mee met de uitwerking van Fresh in de Les in de Waterlandpleinbuurt (speeltuinen Nieuwendam en Sterspelers) en in de Vogel- en IJpleinbuurt (Speelvogel). De afsluiting van Fresh in de Les viel samen met de opening van het Spreeuwennest op het Spreeuwenpark. 31

4.3 Ik wil met jou…in Noord Als uitwerking van het programma Ik wil met jou…in Noord dat de participatie van kinderen met een licht verstandelijke beperking in de eigen buurt wil stimuleren, zijn SPIN en stichting Prisma op 12 februari gestart met Meet 2 Move. Iedere woensdagmiddag organiseerden we op de Heldringschool (speciaal onderwijs) activiteiten voor leerlingen met een verstandelijke beperking en kinderen van de speeltuin. De inzet hierbij is: elkaar leren kennen. We willen kinderen en ouders bekendmaken met de toegankelijkheid van de speeltuinen voor licht verstandelijk beperkten. Op 19 juni werd het programmaboekje met toegankelijke activiteiten in Noord door Prisma gepresenteerd. Op donderdag 3 juli namen SPIN-medewerkers deel aan een informatiemarkt op de school om ons aanbod in de vakantie onder de aandacht te brengen van ouders van de doelgroep LVB (licht verstandelijk beperkten). Aan de woensdagmiddagactiviteiten deden gemiddeld 15 kinderen per keer mee. Het werven van kinderen van de speeltuin lukte maar mondjesmaat, maar wel zagen we regelmatig broertjes en zusjes meedoen met de activiteiten. We zien dat door deze activiteiten de kinderen (met hun ouders) vaker naar de speeltuin komen omdat ze de speeltuinleiders kennen. Tijdens de bijeenkomsten werd er onder andere gevoetbald, tikkertje gespeeld en atletische oefeningen met kasten en ringen gedaan. De samenwerking tussen de medewerkers van de Heldringschool, Prisma en SPIN is erg goed. Dit draagt bij aan een heel veilige setting. De stuurgroep is in 2014 vier keer bij elkaar gekomen en heeft vooral plannen gemaakt voor de voortzetting in 2015. De directeur van SPIN nam deel aan deze stuurgroep.

4.4 Signalering kindermishandeling en huiselijk geweld SPIN vindt het belangrijk dat kinderen opgroeien in een veilige omgeving. SPIN zet zich samen met ouders, buurtgenoten, vrijwilligers en andere bezoekers van onze speeltuinen in voor een prettig leefklimaat. Daarbij hoort vanzelfsprekend ook dat wij aandacht hebben voor de signalering en voorkoming van kindermishandeling en huiselijk geweld. SPIN sluit hiermee aan bij het landelijk protocol voor de melding van kindermishandeling en huiselijk geweld en heeft hiertoe twee aandachtsfunctionarissen aangesteld. Er zijn dit jaar geen meldingen geweest van een vermoeden van kindermishandeling of huiselijk geweld. De aandachtsfunctionarissen waren helaas niet aanwezig bij de bijeenkomst ‘Niet Pluis’ op 20 mei. Op 28 augustus woonden de aandachtsfunctionarissen de netwerkbijeenkomst huiselijk geweld en kindermishandeling (Noord breed ) bij. Op de bijeenkomst stond de vraag centraal wat het in de praktijk betekent aandachtsfunctionaris te zijn. Deelnemers gingen aan de slag met vragen als: waar loop je tegenaan? En: wat heb je nodig? Op 23 september namen de aandachtsfunctionarissen deel aan een workshop/training van Wilde Kastanje. Aan de hand van interactieve scènes werd het onderwerp huiselijk geweld en kindermishandeling dicht op de huid gebracht. Doel was om vanuit de eigen beroepsgroep en vanuit 32

de eigen rol of verantwoordelijkheid te onderzoeken hoe kan worden bijgedragen aan het signaleren en aanpakken van huiselijk geweld en kindermishandeling.

4.5 Samenwerking om een positief opgroei- of opvoedklimaat te bevorderen In het kader van dit thema nam SPIN deel aan de volgende overleggen of samenwerkingsverbanden: - professional overleggen of jeugdoverleg/ wijkplatform op wijkniveau (speeltuinleiders en zo nodig leidinggevende); het Vreedzame Wijk overleg Noord-West waar activiteiten tussen partners worden afgestemd en waar de uitrol van de Vreedzame Wijk aan de orde is (speeltuinleiders); - deelname aan diverse overleggen in andere wijken (Waterlandpleinbuurt en Volewijck) over de uitrol van Vreedzame Wijk (management en uitvoering); - de directeur SPIN maakt deel uit van de stuurgroep Vreedzame Wijk; deelname aan overleg over ontwikkeling van de Pedagogisch Civil Society Vogelbuurt (uitvoering en MT). Uit dit overleg kwam een gesprek met Ouder-Kind- medewerkers om hen meer te betrekken bij het wel en wee van de speeltuin ( i.v.m. het project “opvoedontmoetingen” in 2015). Dit gesprek heeft op uitvoeringsniveau plaatsgevonden. De conclusie is dat er eerst op managementniveau afspraken gemaakt dienen te worden over doel en inzet. Dat zal in 2015 op initiatief van de beleidsmedewerker van het Stadsdeel gebeuren. - de directeur van SPIN nam deel aan de stuurgroep van Ik wil met jou…in Noord; - management van SPIN voert overleg met de projectleiders van Gezond Gewicht en Fresh in de Les. Over voortgang, intentieverklaring en knelpunten in de uitvoering. - SPIN nam deel aan de netwerkbijeenkomst ‘Noord Trapt af’. Deze bijeenkomst was erop gericht om partners in het veld met elkaar te verbinden op het gebied van jeugd vanaf tien jaar. Hieruit kwamen weer nieuwe contacten met Streetcornerwork, Professor Waterinkschool en ROC van Amsterdam.

Smaaktafel tijdens de Z.I.N. - weken

33

5

Vrijwilligerswerk en participatie

5.1 Vrijwilligers

SPIN heeft vrijwilligers in soorten en maten. Op de eerste plaats zijn er onze ‘vaste’ vrijwilligers. Dat zijn mensen die bij ons staan ingeschreven. Zij zijn regelmatig op de speeltuin te vinden en zijn in het bezit van een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG). Hierdoor kunnen en mogen zij ook de speeltuin openstellen als de speeltuinleider voor een overleg o.i.d. even van de speeltuin weg is. Onderstaand overzicht geeft het aantal vaste vrijwilligers in jaar 2014:

Vaste vrijwilligers

Bloemen -kwartier

Volewijck

Speelvogel

Nieuwendam

Diereneiland

TOZ

Zeeslag

Sterspelers

NoordRijk

SPIN breed

4 2

1 0

1

9 6

2

1

4 0

1

0

7

Daarnaast zijn er (groot)ouders of buurtbewoners die incidenteel willen helpen. De onderstaande tabel geeft inzicht in aantallen en aantal keren dat er bij speeltuinen door vrijwilligers werd geholpen. Opmerkingen: Het totaal aantal vrijwilligers is toegenomen ten opzichte van vorig jaar. Een groot deel hiervan is afkomstig van de speeltuinen Bloemenkwartier, Nieuwendam, Volewijck en NoordRijk. Op speeltuin Volewijck wordt dit mede veroorzaakt door de moestuinactiviteiten en de vergroening van de speeltuin.

34

Buurtbewoners/ ouders aantal Volewijck n aantal Speelvogel n aantal Bloeenkwarier n aantal Nieuwendam n

1

4

9

2

9

53

64

2

10

53

65

203

11

214

68

6

74

240

9

46

295

133

8

16

157

1

41

42

1

32

33

6

21

2

29

6

17

2

25

31

18

32

3

84

18

17

31

3

69

2

1

4

12

19

2

1

4

12

19

44

4

48

17

4

21

n

n aantal NoordRijk n aantal totaal n

totaal

4

Sterspelers

aantal

anders

50

aantal

Diereneiland

bedrijf

4

n

n

DWI

1

Zeeslag

aantal

Cares

45

aantal

Tuindorp Oostzaan

Vrijwilligers Centrale

567

27

75

176

845

244

26

70

132

472

Tabel 5.1 Aantallen vrijwilligers n =het aantal keer in het logboek

35

5.2 Overige participanten

Halt/ Raad Kinderbescherming Reclassering Inburgeraars Taallenten Stagiaires Stage: snuffel- of maatschappelijke Stages vanuit speciaal onderwijs o.a. Kolom / praktijkonderwijs Amsterdam + onderwijs*

Bloemenkwartier 17

Volewijck 2

Speelvogel 5

Nieuwendam 16

Diereneiland 4

TOZ 8

Noord- SterZeeRijk spelers slag 0 0 8

4 2

11 1

3 1

0 4

14 2

7 0

0 0

0 3

11 1

1 3

1 1

3 1

4 4

6 1

3 0

3 2

0 0

5 1

0

0

0

1

0

1

0

0

0

Opmerkingen: - We zijn erg tevreden over het project dat we met DWI uitvoeren om inburgeraars een Taaloefenplek aan te bieden op onze speeltuinen. De meeste inburgeraars zijn heel tevreden en leren de taal beter spreken en krijgen een nieuw sociaal netwerk. - SPIN nam twee keer deel aan de participatiemarkt die het DWI dit voorjaar organiseerde om mensen met een uitkering te activeren. - Daarnaast namen we deel aan het initiatief Taal & Laaggeletterdheid. We namen deel aan het ketenoverleg van het project om laaggeletterdheid terug te dringen. Vanuit het vertrouwen dat speeltuinleiders hebben, is het doel signaleren (speeltuinen als vindplaats) en doorverwijzen voor hulp. 5.3 Samenwerking om de participatie van volwassenen te stimuleren We hebben onder andere de volgende samenwerkingspartners: * DWI: stedelijke bijeenkomsten over voortgang Taaloefenplekken (uitvoering en management). Resultaat: Taaloefenaars helpen mee op onze speeltuinen (zie bovenstaande tabel voor aantal).

36

* De Vrijwilligers Centrale Amsterdam en Amsterdam Cares e.a. in verband met werving en plaatsing van vrijwilligers. Twee aanmeldingen voor vrijwilligerswerk kwamen via de Vrijwilligerscentrale; Amsterdam Cares is dit jaar buiten beeld geraakt. * Doras in verband met doorverwijzing van (geïsoleerd levende) cliënten die vrijwilligerswerk willen doen. Dit leidde tot een eenmalig resultaat, iemand die met behoud van uitkering vrijwilligerswerk moest doen, de participant is helaas gestopt omdat het werk niet aan de verwachtingen voldeed. * Samenwerking met Bewonersvereniging de Bongerd; Stichting Kinderboerderij Het Diereneiland. * Tuin van de Buurt (NME, Focuswijk Volewijck). * Noord Werkt. Ondanks vergaande gesprekken over inzet, is Noord Werkt niet in staat geweest een ploeg in te zetten voor schilderwerk op onze speeltuinen. * Buurtactiviteiten in de Bongerd (zie informatie bij NoordRijk) om vrijwilligers te werven in het kader van de opdracht om toe te werken naar buurtbeheer. * Contacten met Participatiecentrum Adam en Eva. Tot nu toe heeft het niet tot plaatsing van vrijwilligers geleid.

Kinderen maken plannen voor het Spreeuwenpark

37

6

Onderhoud

Als gevolg van bezuinigingen doen sinds vorig jaar onze speeltuinleiders samen met vrijwilligers meer zelf aan het onderhoud van de speeltuinen. Het gaat dan om klussen als grasmaaien, groen onderhouden en schilderen. Het onderhoudsteam wordt vervolgens ingezet voor onderhoudswerkzaamheden of klussen die speeltuinleiders niet zelf kunnen doen en voor vernieuwing en vervanging van materialen of speeltoestellen.

Tabel 6.1 werkzaamheden onderhoudsteam per speeltuin of categorie

Bovenstaande tabel laat zien op welke speeltuinen ons onderhoudsteam het afgelopen jaar aan het werk was of klussen voor deed.

Opmerking: Sinds juni van dit jaar is een nieuwe categorie ‘meerdere speeltuinen’ aan het registratiesysteem toegevoegd. Dit moet het gebruik van de te grote categorie ‘overig’ in het vervolg verminderen.

38

Belangrijke klussen in 2014 waren onder andere: *verschillende klussen in verband met de oplevering van NoordRijk en Sterspelers (bij deze laatste deelname aan de directievoering); *werkzaamheden op speeltuin Diereneiland: de bouw van het (insecten)muurtje, afronding van de bouwspeelplaats, hulp aan Stichting Kinderboerderij bij de bouw van het konijnenhok; * uitbreiding van de buurtmoestuin op Volewijck; * op speeltuin Nieuwendam: wijziging elektrische- en gasaansluitingen (uit kostenbesparing); * vervangen van zand op een aantal speeltuinen; *het leggen van kabels voor elektra van onze loge naar de onderhoudswerkplaats; * de werkplaats was verzakt en is gedeeltelijk opgekrikt. Een en ander wordt in 2015 afgerond; * In de werkplaats en de loge zijn palletkachels geplaatst zodat we niet meer afhankelijk zijn van gas van de Speeltuinvereniging; * bouwen van de Speelboot op de Zeeslag (afronding in januari); * bouwen van de speelboot op het Spreeuwenpark. Naast deze grote klussen vond op alle speeltuinen herstel van materiaal plaats. Het gaat om kleinere zaken zoals het vervangen van een rotte plank, repareren van defecte (delen) van speeltoestellen, onderhoud aan waterpomp, wanden, vloeren of het plaatsen van een palletkachel et cetera. Een beleidsvoornemen is om onze speeltuinen steeds meer in te richten met natuurlijke elementen. Dit is op verschillende speeltuinen in het eerste half jaar van 2014 verder tot ontwikkeling gebracht en maakt deel uit van het project Tuin van de Buurt dat we met Natuur- en Milieueducatie uitvoeren. Inspectie Alle speeltuinen zijn in december geïnspecteerd door Jannic. Dit gebeurt jaarlijks door een externe inspecteur, naast de inspecties van de speeltuinleiders en het onderhoudsteam. Uit de inspectie kwam met name slijtage aan de ondergronden aan het licht. Daarnaast zijn er rottingsverschijnselen aan de ‘houten’ palen van de waterspeelplaatsen gerapporteerd. Alle opmerkingen uit het inspectierapport zijn verwerkt in een plan van aanpak. Dit plan zal in het eerste kwartaal van 2015 worden uitgevoerd door het onderhoudsteam.

Een bijzondere klus op het Spreeuwenpark SPIN kreeg van het Stadsdeel de opdracht om naast het participatietraject (zie paragraaf 7.1) voor een speelschip op het Spreeuwenpark ook de bouw hiervoor te begeleiden. Het onderhoudsteam werkte vanaf half september op het park en maakte de grond bouwrijp. We maakten afspraken met het Stadsdeel, Openbare werken, over de afvoer van puin en materiaal. In twee weken was het terrein schoon, de herbruikbare toestellen herplaatst of overgedragen aan het Stadsdeel. We verleenden nog wat ondersteuning aan Samson, die in recordtijd een schip bouwde. Vlak voor de opening ging er nog een zak snel beton in! Uiteindelijk kwam alles goed. SPIN toonde zich een betrouwbare samenwerkingspartner en rondde het project netjes binnen de planning af! De kinderen van het Spreeuwenpark zijn erg blij met hun schip! 39

7

Vernieuwing en werkontwikkeling

SPIN is ook gericht op het uitvoeren dan wel ontwikkelen van nieuwe activiteiten die passen bij haar missie of bij de opdracht van het Stadsdeel in de beschikking ten gunste van de Noordse jeugd. 7.1 Kinderparticipatie bij de herinrichting van het Spreeuwenpark Een groep leerlingen van IMC Weekendschool heeft in het kader van het vak politiek aan raadsleden van de Stadsdeelraad Noord een aantal ideeën gepresenteerd om hun leefomgeving te verbeteren. Op deze presentatie volgde een motie die is aangenomen in de Stadsdeelraad van 27 november 2013 en die het Dagelijks Bestuur opdroeg deze ideeën te laten uitvoeren. Het Stadsdeel Amsterdam-Noord vroeg SPIN om de groep kinderen te begeleiden bij de realisatie van een deel van hun wensen: een speelschip in het Spreeuwenpark in de IJplein- en Vogelbuurt. Een speeltuinleider van SPIN begeleidde samen met medewerkers van IMC Weekendschool de kinderen bij het maken van hun programma van wensen en het ontwikkelen van een haalbaar plan. Dit plan moest ook voldoen aan een aantal randvoorwaarden die het Stadsdeel stelt, het gaat dan met name om duurzaamheid van het speelschip en keuze voor onderhoudsarm materiaal. Kinderen en begeleiders kwamen voor de zomervakantie tien keer bij elkaar. Ze bespraken hun wensen, ze vroegen andere kinderen en volwassenen naar het gebruik van de huidige speelplek, ze onderzochten andere speelboten in Noord en maakten zo een lijstje met wensen. Deze wensen zijn besproken met medewerkers van Samson Urban Elements. Met dit programma van wensen maakte Samson een conceptontwerp dat met nog wat aanpassingen de versie werd die de kinderen bespraken met de nieuwe wethouder Saskia Groenewoud van Stadsdeel Noord. Na deze enthousiaste presentatie besloot de wethouder dat het plan kon worden uitgevoerd maar dat het iets moest worden aangepast zodat het binnen het beschikbare budget past. Samson heeft het plan aangepast en we bespraken het definitieve plan opnieuw met de kinderen. Dinsdag 1 juli presenteerden de kinderen het plan op het Spreeuwenpark aan buurtbewoners. In september werd het speelschip daadwerkelijk gebouwd. Het onderhoudsteam maakte samen met medewerkers van het Rayon het terrein schoon, waarna de bouw kon beginnen. In recordtijd stond het schip er! (Zie ook onderhoud). De kinderen werden zowel bij de voorbereiding als bij de bouw betrokken. Na de zomer kwamen de kinderen nog drie keer bij elkaar. Tijdens de eerste bijeenkomst planden we de officiële opening en de kinderen besloten dat de wethouder een vlag moest hijsen tijdens de opening. Daarnaast bespraken we dat het een groot feest ging worden door het samenvallen met Fresh in de Les. We spraken af om tijdens de bouw een inspectie met koffie, thee en lekkere koekjes van de bakker te houden. Tijdens deze inspectie kon het toestel al een beetje getest worden door de kinderen want het schip was al bijna klaar. Op vrijdag 10 oktober was het groot feest op het Spreeuwenpark en vond de officiële opening van het Spreeuwennest plaats tegelijkertijd met de afsluiting van Fresh in de Les. 350 kinderen waren op de activiteiten afgekomen. Er waren voetbalactiviteiten, springkussen en klimmuur, springtouwen, muziek en nog veel meer leuks! Om 16.00 uur was de portefeuillehouder Saskia Groenewoud 40

aanwezig en is het schip officieel geopend. Het was ook meteen een grote test, want veel kinderen bestormden het schip toen het eindelijk mocht! 7.2 Projectplan De Verdwenen Scheepshelling Samen met partners maakten we dit voorjaar een projectplan voor De Verdwenen Scheepshelling. Doel is het realiseren van een bouwwerf en experimenteerplaats (‘De Verdwenen Scheepshelling’) op de NDSM-werf op initiatief van werkgroep NDSM-bouwwerf. Kinderen kunnen op de bouwwerf volop experimenteren met kunst & techniek, waarbij gewerkt zal worden vanuit de pedagogische principes die geïnspireerd zijn op de ideeën van Reggio Emilia. Kinderen worden daarbij aangemoedigd om hun eigen creatieve en technische talenten te herkennen en te ontwikkelen. De Verdwenen Scheepshelling, is er voor alle kinderen en er is speciale aandacht voor de participatie van kinderen met een handicap. De kern van de bouwwerf wordt een nieuwgebouwde scheepshelling, waarop en waarbij kinderen zelfstandig aan de slag kunnen gaan in een avontuurlijke leer- en speelomgeving. Daarnaast komen er faciliteiten die gericht zijn op het onder begeleiding samenwerken en onderzoeken. Uit de ruimte in de helling kunnen verplaatsbare werkstations gehaald worden met elk een specialiteit. Het idee is dat kinderen over de NDSM-werf kunnen uitwaaieren om op onderzoek uit te gaan. Daarbij zijn de verplaatsbare werkstations essentieel. De werkgroep Bouwwerf bestaat uit mensen die allen betrokken zijn bij de NDSM-werf, bij kinderen en hun ontwikkeling en bij kunst en techniek. Op dit moment zijn dat Esther Lagendijk (Over het IJ Festival), Ellen de Ruiter (Festival 5D), Demian de Rooij (Stichting NDSM-werf), Eva Klee (TOEVAL GEZOCHT en beeldend kunstenaar NDSM-werf), Hélène Min (NDSM-kinderatelier en beeldend kunstenaar NDSM-werf) Maarten Okx en Heinke Janssen (Stichting SPIN). De werkgroep staat open voor uitbreiding met anderen die het idee een warm hart toedragen. Er werd dit jaar een projectplan opgesteld. Op basis van dit plan dienden de leden van de werkgroep een aanvraag in bij het Stadsdeel en gemeente Amsterdam voor een startbudget. Dit budget diende om een schetsontwerp te maken en het plan verder te onderzoeken op (financiële) haalbaarheid. Eind 2014 heeft de werkgroep besloten om het projectplan inhoudelijk en financieel bij te stellen. De ambities waren te hoog. Hoewel er groot enthousiasme is voor het idee bij het Stadsdeel en de gemeente, zijn er veel vragen over de financiering. Het lukt niet om een startbudget te krijgen. De werkgroep heeft daarop besloten om het plan minder ambitieus te maken en in het projectplan het idee uit te werken om een plek voor kinderen te maken in de “verborgen” ruimtes onder de Xhelling. En om van daaruit geleidelijk op te bouwen naar een plek buiten op de helling waar kinderen kunnen experimenteren met kunst & techniek. In 2015 zal het plan worden aangepast. 7.3 Buitenlands bezoek Dit voorjaar was er ook buitenlandse interesse voor het werk van SPIN. Op 25 februari ontvingen we een aantal Japanse studenten van de Meisei University uit Tokio voor een kennismaking met kinderwerk en speeltuinwerk in Nederland. En op 28 februari Japanse studenten van de Ouka Gakuin University uit Nagoya. Op 2 april bezochten 27 Franse studenten uit Le Mans (Mbo-opleiding, richting kinderverzorging ) onze stichting om een indruk te krijgen van ons kinder- en speeltuinwerk. 41

Op 12 november ontvingen we opnieuw een groep uit Japan. Het ging dit keer om sociaal- en welzijnswerkers. We hebben ze ons werk gepresenteerd en rondgeleid langs Bloemenkwartier, Volewijck en de Speelvogel waar ze onder andere een aantal toestellen uitprobeerden. Ook wisselden we vraagstukken en ideeën uit over opvoeding en kinderwerk.

Japanse studenten op bezoek bij SPIN

7.4 Bijdragen aan beleidsontwikkeling in Noord en nieuwe initiatieven Bijdragen aan beleidsontwikkeling in Noord en nieuwe initiatieven doen we onder meer in de volgende netwerken: * Sterrenmakers (managementniveau, zie pagina 28-29 ). * Deelname van de directeur aan de regiegroep Jong in Noord, slecht een keer. De nieuwe portefeuillehouder is bezig met een andere opzet van deze regiegroep. * Deelname aan stuurgroep en projectuitvoering van Ik wil met jou..in Noord (Stichting Prisma). * Deelname aan de Stuurgroep Vreedzame Wijk (directie SPIN). * Regelmatig overleg met de gebiedsmanagers van de Focuswijken in Amsterdam Noord: o.a. - overleg over Waterlandpleinbuurt over aanpak problemen Sterspelers; - overleg in de Volewijckbuurt over de aanpak van de vergroening en participatie op speeltuin Volewijck (Tuin van de Buurt NME); -overleg in de Vogel- en IJpleinbuurt over het Spreeuwenparkproject (zie paragraaf 7.1, pagina 40). * Met verschillende betrokkenen bij NDSM-werf onderzochten we of we een kunst & techniekspeeltuin op de werf kunnen realiseren (managementniveau). Dit resulteerde in het projectplan De Verdwenen Scheepshelling (zie paragraaf 7.2, pagina 41). * Diverse bedrijven uit Noord: Vrienden van SPIN. * Ambtelijk en bestuurlijk overleg over ons werk.

42

8

Personeel, kwaliteit en toezicht

8.1 Personeel Bezuinigingen in de afgelopen jaren dwongen SPIN tot het afstoten van werk en een herschikking van mensen en middelen. Dit betekende dat onze personeelsformatie afnam. De lichte stijging in 2014 ten opzichte van 2013 is een gevolg van de opening van speeltuin NoordRijk. Personeelsformatie in FTE Onderwerp Aantal FTE Aantal in te vullen kleine vacatures Avondopenstelling ID medewerkers (of met SW- Indicatie) Totaal

2010 16,27 0,70 0,70 2,80 20,47

2011 16,08 0,35 0,46 2,80 19,69

2012 14,47 0,69 0,06 1,83 17,06

2013 13,84 0,43 0,00 1,00 15,27

Voor 2014 waren de volgende ontwikkelpunten aan de orde: 1. Teams (inhoudelijk) opbouwen. Inzet op zelfstandigheid en ‘eigen kracht’ van de uitvoerders. Onder andere door het laten ontwikkelen en uitvoeren van werkplannen per speeltuin. Stand van zaken: alle teams krijgen coaching van MT-leden op het maken van een werkplan. Hiervoor hebben we extra uren ingezet door inhuur van een externe medewerker. De eerste vingeroefeningen van de werkplannen/activiteitenplannen zijn op 5 maart door speeltuinteams aan elkaar gepresenteerd. In het begin is het nog wel wat moeilijk om de activiteiten van de speeltuinen te koppelen aan de doelen. Ook de informatie van kinderen over wat ze zouden willen wordt niet altijd volledig gebruikt. Maar er is wel degelijk vooruitgang; zoals uit de cijfers van paragraaf 3.1 blijkt, worden er op alle speeltuinen meer activiteiten georganiseerd en zijn ze gevarieerder. De komende tijd richt de begeleiding zich op deze vraag: waarom doe je welke activiteiten? Dit blijven we ook doen in 2015; vernieuwing is een geleidelijk proces. Daarnaast gaan we zorgen, onder andere via een digitale versie van ‘vertel–wie-je-bent’, dat de input van kinderen bij de ontwikkeling van programma’s en activiteiten een plaats krijgt. De digitale vertel-wie-je-bent kaart heeft eind 2014 proefgedraaid op een tweetal speeltuinen. In 2015 volgt implementatie op alle speeltuinen. In september 2014 volgde een nieuwe centrale bijeenkomst. Iedere speeltuinleider maakte een activiteitenplan. Deze activiteitenplannen worden uitgevoerd in 2015 en opgeslagen in de Kwaliteitsrugzak ter inspiratie voor anderen. De Activiteitenplannen zijn gekoppeld aan het doel en aan een van de talentgebieden. In een jaarplanning (in ieder geval Outlook agenda) worden de activiteiten met alle voorbereidingen zorgvuldig ingepland. De documentatie op de Kwaliteitsrugzak voor het maken van plannen is vereenvoudigd. 2. Een scholingsplan op maat per medewerker en voor de groep. Stand van zaken: Het scholingsplan is volgens planning uitgevoerd. Langzaam maar zeker draagt dit programma bij aan meer zelfstandigheid bij de uitvoerders en begrip voor de 43

2014 15,3 0,0 0 1 16,3

vernieuwing van het werk en de veranderende rol van speeltuinleider. In het najaar is een training leiderschapsstijlen uitgevoerd waar met name ingegaan wordt op de rol van de speeltuinleiders als leiders, coördinators van de speeltuin. 3. Verbeteren taakverdeling management, efficiëntieslag, taken delegeren naar de uitvoering. Stand van zaken: In verband met de langdurige ziekte van een van de MT-leden ontwikkelt SPIN een plan voor de versterking van het management. Dit plan is uitgevoerd (team coaching bij het ontwikkelen en uitvoeren van werkplannen) en stopt in 2015 omdat vervanging niet meer nodig is. 8.2 Kwaliteit De beoordelingen van onze kwaliteit en het systeem zijn uitgevoerd (en blijven dat doorlopend). Aandacht is nodig voor de blijvende implementatie van de kwaliteitsrugzak bij uitvoerders en het upto-date houden van de kwaliteitsrugzak. Het evaluatie-onderdeel van verschillende projecten en activiteiten (zoals Ster van Noord, Meer Culturen is altijd feest) dient beter uitgevoerd en bewaakt te worden. Evaluaties gebeuren niet volledig met als gevolg dat verbeterpunten niet altijd consequent in de volgende plannen/uitvoeringen worden meegenomen. De Plan-Do-Control-Act cirkel werkt dan niet en er wordt ad-hoc gereageerd waardoor spanning bij management en in de uitvoering toeneemt en de ruimte voor vernieuwing afneemt. De evaluaties zijn inmiddels uitgevoerd, met name de inzet van een stagiaire op HBO-niveau heeft hierbij geholpen. De inzet heeft geleid tot nieuwe ambities bij onder meer Ster van Noord, Z.I.N. en Meer Culturen is Altijd feest. Het blijft echter een bewaakpunt. Eind 2015 vond er een controle audit van ons Kwaliteitssysteem plaats door het Keurmerkinstituut. De controle leverde één kritisch feit op: de onveiligheidsgevoelens van medewerkers op speeltuin Sterspelers (zie pagina 24-25, paragraaf 3.5 over Sterspelers). Het plan van aanpak wordt streng uitgevoerd. Daarnaast leverde de controle inspiratie en reflectie op ons werk en de inzet van de Kwaliteitsrugzak. De interne audit had betrekking op het personeelsbeleid en vond plaats in oktober 2014. Naast een aantal snel op te lossen zaken waren er de volgende vragen waar we in 2015 mee aan de slag gaan: -

Onduidelijk is bij de deelnemers wie de preventiemedewerker is op dit moment. De functie is van belang in het kader van Arbobeleid en veiligheid op de werkplek.

-

Onbekendheid met de traumaregeling bij medewerkers. Wanneer is er sprake van een zodanige bedreiging dat de traumaregeling van toepassing is? Communicatie hierover met allen is van belang;

-

Met betrekking tot vrijwilligers wordt opgemerkt dat er verschillende zaken spelen, waarvan maar de vraag is of die opgelost kunnen worden. Toch van belang om te melden: er zijn mensen die geen contract c.q. handtekeningen willen zetten (te verplichtend en/of handtekeningen zijn bedreigend). Dan zijn er mensen/vrijwilligers, die sowieso niet geregistreerd willen worden. Dit laatste, het woonadres, geeft vaak ook al problemen met de registratie van kinderen die de speeltuin bezoeken.

44

8.3 Raad van Toezicht. SPIN heeft de afgelopen jaren een grote ontwikkeling doorgemaakt . SPIN is nu een professionele stichting die zich richt op kinderwerk met een breed netwerk in de buurt. De verandering geldt ook voor de wijze waarop SPIN wordt bestuurd. Van een stichting met een bestuur dat zich direct met de uitvoering bemoeide, zijn we gegroeid naar het Raad van Toezicht model. De Raad van Toezicht heeft de bevoegdheden van het bestuur neergelegd bij de directeur. Deze persoon is dus bestuurder en directeur. Regelmatig staat op de agenda hoe wij onze rol van toezicht zien. De Raad van Toezicht heeft besloten dit onderwerp thematisch aan te pakken en zo alle ontwikkelingen die er zijn op het gebied van toezicht binnen het brede gebied van welzijn regelmatig met elkaar te bespreken. Eén conclusie is dat wij het als Raad van Toezicht aan onze belanghebbenden verplicht zijn om uit te leggen hoe wij toezicht hebben gehouden bij SPIN. Belanghebbenden zijn onder andere het personeel van SPIN, de bezoekers (kinderen en hun ouders/verzorgers) maar ook de subsidiegevers en fondsen die steun geven aan SPIN bij projecten/ontwikkelingen. Deze hebben er belang bij dat er niet alleen goed beleid wordt bedacht en uitgevoerd, maar dat er ook zekerheid is dat er toezicht wordt gehouden. Immers, de bestuurder van SPIN moet kunnen uitleggen waarom zaken worden aangepakt zoals wordt voorgesteld, zo niet dan kan de Raad van Toezicht voorstellen afwijzen. In de praktijk van SPIN betekent dit dat onderwerpen vooraf met de Raad van Toezicht worden besproken, de feedback wordt verwerkt en er uiteindelijk een voorstel ligt dat de Raad van Toezicht kan goedkeuren. Hieruit blijkt dat de Raad van Toezicht naast een toezichthoudende rol ook de rol van sparringpartner en klankbord heeft. Indien nodig kan SPIN gebruikmaken van de expertise van leden van de Raad van Toezicht om te ondersteunen bij het ontwikkelen van beleid. Dit kan spanning opleveren met de toezichthoudende rol van de RvT, het is dus zaak om hier goede afspraken over te maken. In 2014 hebben we daarom gediscussieerd over de verschillende rollen binnen SPIN en besloten dit opnieuw te beschrijven en de verantwoordelijkheden af te bakenen. Dit zal in de loop van 2015 gaan gebeuren. Maar wat betekent al het bovenstaande nu voor het werk dat de Raad van Toezicht in 2014 heeft verricht? We hebben een wissel in de Raad van Toezicht gehad. Hedy Leferink heeft besloten af te treden, maar gelukkig hebben we Janneke Hazelhoff bereid gevonden toe te treden tot de Raad van Toezicht. Uiteraard hebben we met onze bestuurder kritisch gekeken naar de financiën. We hebben de begroting en het werkplan 2014 en de jaarrekening 2013 besproken, goedgekeurd en vastgesteld. Maar ook is regelmatig met de bestuurder gesproken over de maatschappelijke ontwikkelingen. Hoe gaan we om met een bezuinigende overheid? Hoe moeten we omgaan met de veranderingen in het bestuurlijk stelsel in Amsterdam? Hoe kunnen we ons minder afhankelijk maken van subsidie van de overheid en meer inspelen op het maatschappelijk ondernemerschap van onszelf en bedrijven in onze omgeving? Wat zijn de ontwikkelingen in het kinderwerk en wat betekent dat voor SPIN? Wat is de betekenis van het werk van SPIN voor de kinderen en de gezinnen waar zij onderdeel van uitmaken, los van de speelfunctie van de speeltuinen? En hoe leggen we dit allemaal vast in het Toekomstplan 2015-2020? Met deze onderwerpen heeft de Raad van Toezicht de bestuurder geadviseerd in 2014 en daar gaan we in 2015 samen met de bestuurder mee door. 45

We zijn trots op de opening van twee nieuwe speeltuinen in 2014: De Sterspelers en NoordRijk. Beide speeltuinen zijn ontwikkeld in samenwerking met scholen, in vernieuwende concepten. Hierover kunt u meer lezen in deze managementrapportage op pagina’s 21 tot en met 26. Bovenstaande bijdrage is geschreven door Chris de Wild Propitius, voorzitter Raad van Toezicht SPIN

Leden van de Raad van Toezicht en vrienden van SPIN tijdens een VIP- arrangement tijdens Z.I.N.

Amsterdam, april,2015. Management SPIN, Heinke Janssen

Tekst & redactie: Annemieke van der Velden Tekstbureau Letterveld, Utrecht www.letterveld.nl [email protected]

46