Long Term Athlete Development (LTAD) LTAD is een internationaal concept dat zich richt op een leven lang sporten. Het wordt aanbevolen als vertrekpunt en informatiebron voor het ontwikkelen van een eigen Meerjaren Opleidingsplan
Tien basisprincipes voor Talentontwikkeling (LTAD) 1.
10 jaar regel
2.
FUNdament
3. 4. 5.
6.
Fysieke, mentale, cognitieve en emotionele ontwikkeling
7.
Periodisering
8.
Seizoensplanning en wedstrijden
9.
Afstemming en organisatie
Specialisatie Ontwikkelingsleeftijd Trainbaarheid 10. Continue verbetering
FUNdament § Fundamentele bewegingsvaardigheden § Spel en plezier § Fundamentele sporttechnische vaardigheden § Basissporten en bewegingsvormen § Fundamentele bewegingsvaardigheden en sporttechnische vaardigheden vormen samen de basisvormen van beweging of het Fysiek Alfabetisme § Fysiek Alfabetisme betekent dan het kint competent is op het gebied van de lichamelijke opvoeding (sport en bewegen) § Fysiek Alfabetisme moet worden verworven voor aanvang van de groeispurt
FUNdament Fysiek alfabetisme Verplaatsen
Voorwerp controleren
Balans en bewegen
Klimmen
Zenden
Balanceren
Watertrappen
Schoppen
Koprol
Galopperen
Punteren
Ontwijken
Glijden
Rollen v.d. bal
Watertrappen
Huppelen
Slaan v.d. bal
Drijven
Springen
Werpen, gooien
Landen
Verspringen
Ontvangen
Startpositie
Hoogspringen
Vangen
Vallen, zinken
Polstok springen
Stoppen
Draaien (pirouette)
Hardlopen
Vastpakken
Stoppen
Fietsen
Verplaatsen met...
Rekken, bukken
Schaatsen
Dribbelen (hand)
Zwaaien aan...
Zwaaien (touw, schommel)
Dribbelen (voet)
Keren en (om)draaien
Touwtjespringen
Dribbelen (Stick)
Sturen
Ontvangen en verplaatsen met...
Stuwen (in water)
Slaan (knuppel) Slaan (stick) Volleyen
FUNdament § Basissporten § Atletiek: hardlopen, springen en werpen § Gymnastiek: balans, coördinatie, snelheid en behendigheid § Zwemmen: zelfredzaamheid, balans in water, basis voor alle watersporten
Specialisatie
Specialisatie
Specialisatie
Chronologische en biologische leeftijd § Chronologische leeftijd of kalenderleeftijd: leeftijd naar aantal jaren verstreken sinds de geboorte § Biologische leeftijd of ontwikkelingsleeftijd: leeftijd gebaseerd op de mate van fysieke, mentale, cognitieve en emotionele rijpheid
Chronologische en biologische leeftijd
Optimale trainbaarheid §
Uithoudingsvermogen § Begin PLG § Aerobe capaciteit voor PLG § Aeroob vermogen na PLG
§
Kracht § Meisjes, direct na PLV § Jongens 1 tot 1,5 jaar na PLV
§
Snelheid § Jongens 1: 7 - 9 jaar § Jongens 2: 13 - 16 § Meisjes 1: 6 - 8 jaar § Meisjes 2: 11 en 13 jaar
§
Vaardigheid § Jongens: 9 - 12 jaar § Meisjes: 8 - 11 jaar
§
Lenigheid § 6 - 10 jaar § Aandacht bij PLG
PLG = Piek Lengte Groei PLV = Piek Lengte Groeisnelheid
Optimale trainbaarheid
Trainbaarheid en leeftijd
Fysieke, mentale, cognitieve en emotionele ontwikkeling § Fysiek § Techniek § Tactiek (besluitvorming) § Mentaal § Cognitief § Emotioneel § Sociaal § Persoonlijke vaardigheden § Groepsdynamische processen § Communicatie § Enz.
Groei en ontwikkeling § Groei § toename in de grootte van het lichaam § Ontwikkeling § functionele veranderingen tijdens de groei; differentiatie van cellen naar gespecialiseerde functies (b.v. orgaansystemen) § Rijping § Het aannemen van de volwassen vorm en volledig functioneel worden (b.v. Rijping van het skelet, seksuele rijping) § Wordt gedefinieerd door: § Chronologische leeftijd § Skeletleeftijd § Staat van seksuele rijping
Lengte en gewicht
Fasen in lengtegroei Phase 1
25
Phase 2
Phase 3
Phase 4
Phase 5
Phase 6
Very Rapid Growth
20 Very rapid deceleration
15
Rapid deceleration
Rapid growth
10 Slow deceleration
5 Steady growth
0
Age
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
Groei en vetopslag Huidplooimeting en bij kinderen
Groei en vetopslag Veranderingen in vet(FM) en vetvrije (FFM) massa bij jongens en meisjes
Zenuwstelsel § Evenwicht, behendigheid en coördinatie verbeteren dankzij de groei van het zenuwstelsel § De myelinisatie van de zenuwvezel moet worden afgerond voor optimale geleiding van een impuls § Hogere reactiesnelheid en bewegingsverloop § Myelinisatie van de centrale cortex start tijdens de kindertijd maar loop door tot ruim na de pubertijd. § Vaardigheid verbeterd door oefening maar pas optimaal na volgroeiing § Ook krachtontwikkeling mede bepaald door volgroeiing zenuwstelsel
Krachttoename Toename samengestelde kracht bij jongens en meisjes (N/Kg lichaamsgewicht)
Veranderingen in VO2 max en leeftijd
Ontwikkeling van het uithoudingsvermogen en leeftijd Ontwikkeling van het aerobe en anaerobe uithoudingsvermogen bij jongens en meisjes (in % van de waarden voor volwassenen
Theoretisch model voor kracht adaptatie
Onderlinge verschillen
Meer weten over LTAD www
Topsport als primaire tijdsbesteding .... Ma
Di
Wo
Do
Vr
Za
Zo
08.00 10.00
Ochtendtraining
12.00
Krachttr.
14.00
20.00
Krachttr.
Krachttr. Herstel
Herstel wedstrijd.
16.00 18.00
Ochtendtraining
Middagtraining
Tabel actoren talentontwikkeling
Leren trainen
Spel Orientatie
Sportverenigingen § Sportverenigingen § §
Sportaccommodaties Kennismaking sport
§ §
Sportaccommodaties Kennismaking sport
§
Sportverenigingen met wedstrijdsport Keuze wedstrijdsport Faciliteiten voor speciale sporten (veel training op zeer jonge leeftijd)
§
Lager onderwijs of vervolgonderwijs
§
Faciliteiten voor speciale sporten (veel training op zeer jonge leeftijd)
Sportvereniging met opleiding voor talenten Sportvereniging met opleiding topsporters (BVO, trainingscentrum, internationale competitie Training en begeleiding wedstrijdsporters, naar dagelijkse trainingen
§ §
§ §
Trainen voor omvang Trainen voor hoog niveau
§ §
§
§
Trainen om te winnen
Lokaal Onderwijsinstellingen § Lager onderwijs
Training en begeleiding talenten, kennismaking topsport
§
LOOT scholen , Centra voor Topsport en onderwijs: faciliteiten voor talentvolle wedstrijdsporters., aansluitend op fulltime programma (mits WCPP-norm) Opleiding voor het beroep van topsporter
Gemeente § Ongeorganiseerde sport § Cordinatie onderwijs en sport § Sportaccommodaties § Kennismaking sport § Sportaccommodaties (Beschikbaarheid en kosten) § Sport en onderwijscombinaties faciliteren
Sportbond § Ondersteuning sportverenigingen § Kaderscholing § Kijkwijzer
§
Meerjaren Opleidingplan op verenigingsniveau
§
Talent volgsysteem op verenigingsniveau Begeleiden talenten, ouders en coaches
§ § §
Sportaccommodaties (Beschikbaarheid en kosten) Ondersteuning talentcentra en Centra voor Topsport en Onderwijs
§ § §
§ §
§
§
§
Nationaal NOC*NSF § Ontwikkeling sporttakspecifieke kijkwijzers bonden
§
§
Meerjaren Opleidingsplan, centraal aangestuurd. Talent volgsysteem decentraal / centraal Samenvoegen centraal en decentraal programma (certificering) Doorstap naar fulltime programma (mits WCPP norm) Opleiding voor het beroep van topsporter
§
Meerjaren Opleidingsplan, centraal aangestuurd. Talent volgsysteem wordt carri¸ replanning en trainingssturing Instroom Nationale Selecties Senioren, kennismaking topsport
§
§ §
§ §
§
Overheid (VWS/OCW) § Sport en Onderwijs § Ongeorganiseerde sport
Ontwikkeling sporttakspecifieke Meerjaren Opleidingsplannen bonden. Ontwikkeling sporttakspecifieke talent volgsystemen bonden Opleidings- en topsportprogrammaÕs bonden Certificering TO programmaÕs Cordinatie infrastructuur: Centra Topsport en Onderwijs, trainingsaccommodat ies
§
Sport en onderwijs projecten
§
Regionale infrastructuur TO: Olympische Netwerken TO en onderwijs infrastructuur TO programmaÕs bonden Talentcoaches
Opleidings- en topsportprogrammaÕs bonden Certificering TO programmaÕs Topsport Programma assessment
§
HP status, voorzieningen topsporters
§ § §
§ § §
TO programmaÕ s bonden Talentcoaches HP Status Stipendium A en B sporters
Talentprofielen 3
T-3 Prˇ -talent
T-2 talent
T-1 Internatinaal talent
Groep
Leeftijdsprofiel (Doelgroep) Ø Senioren -1. Ø Oudste leeftijdsgroep voorafgaand aan de senioren leeftijd (maximaal 3 jaargangen met uitloop in seniorenleeftijd van maximaal drie jaar). Ø Teamsporten: Oudste Nationale Team voorafgaand aan het senioren team. Ø Op basis van certificering of nog vast te stellen volgens richtlijnen certificering, i.o.m de sportbond. Ø Senioren -1 en -2. Ø Twee leeftijdsgroepen voorafgaand aan de senioren (maximaal 6 jaargangen met uitloop in seniorenleeftijd van maximaal drie jaar). Ø Individuele Sporten: Leeftijden waarin sporters internationaal vertegenwoordigend worden uitgezonden door de sportbond. Ø Teamsporten: De Nationale Junioren Teams die Nederland internationaal vertegenwoordigen. Ø Op basis van certificering of nog vast te stellen i.o.m. de sportbond. Ø Senioren -2 en -3. Ø Leeftijdsgrens senioren-1 (ondergrens) met aanloop van maximaal 7 jaar. Ø Individuele en teamsporten: Beste vijf per geboortejaar volgens talentvolgsysteem voor single events en top 3 per jaargang voor multiple events.
Prestatieprofiel Ø Internationaal, individueel top 16 of team / ploeg top 10 van de leeftijdscategorie senioren -1. Ø Wereldranglijst top 16 senioren -1. Ø Seniorenranglijst per sporttak te bepalen (indicatie top 100 single events / late specialisatie, top 50 multiple events / vroege specialisatie. Ø Prestatieniveau voldoet aan normen meerjaren opleidingsplan met uitzicht op top 8 niveau senioren. Ø Internationaal, individueel top 16 of team / ploeg top 10 van de leeftijdscategorie senioren -2. Ø Lid van selectie in voorbereiding op EYOF, EJK of WJK. Ø Prestatieniveau voldoet aan normen meerjaren opleidingsplan met uitzicht op top 8 niveau senioren.
Programmaprofiel Ø Lid Nationale Selectie of Nationaal Team. Ø Trainingsprogramma meer dan 1,5 uur per dag exclusief reistijd. Ø Trainingsprogramma meer dan 10 uur per week. Ø Trainingsstages en wedstrijden in buitenland meer dan 25 dagen per jaar / seizoen. Ø Programma voldoet aan normen meerjaren opleidingsplan met uitzicht op top 8 niveau senioren (LTAD fase: Trainen om te winnen). Ø Lid Nationale Selectie of Nationaal Team Ø Trainingsprogramma meer dan 1 uur per dag exclusief reistijd. Ø Trainingsprogramma meer dan 8 uur per week. Ø Trainingsstages en wedstrijden in buitenland meer dan 14 dagen per jaar / seizoen. Ø Programma voldoet aan normen meerjaren opleidingsplan met uitzicht op top 8 niveau senioren (LTAD fase: trainen voor hoog niveau).
Ø Nationaal top 3-5 per jaargang. Ø Prestatieniveau voldoet aan normen meerjaren opleidingsplan met uitzicht op top 8 niveau senioren.
Ø Lid Nationale / Bonds Selectie of Nationaal Team. Ø Trainingsprogramma meer dan 1 uur per dag exclusief reistijd. Ø Trainingsprogramma meer dan 8 uur per week. Ø Programma voldoet aan normen meerjaren opleidingsplan met uitzicht op top 8 niveau senioren (LTAD fase: Trainen voor hoog niveau).
Kenmerken van succes
§ Positief onder extreme druk § Snel lerend § Sterke drive om resultaten te boeken § Passie § Onophoudende aandacht voor detail § Groot aanpassingsvermogen
Trainen, leren, opvoeden: de ouders of club?
§ Begeleiden van sporters § Begeleiden van het gezin? § Topsportleefstijl voor het gezin...
Tijd en aandacht verdelen § Fysieke ontwikkeling (groei en training) § Persoonlijkheidskenmerken § Sociaal Emotionele ontwikkeling § Cognitieve ontwikkeling
Zondagskinderen en harde werkers Talent Hotspot
§ Aangeboren § Een gave
§ Veel oefenen § Hard werken § Wilskracht
Leerklimaat of lerende omgeving
§ Wat is het § Talent Hotspot > maakbaarheid optimaliseren § Bepaalt de club de visie van de coach of de coach de visie van de club § Wie is de eigenaar, continuïteit, borging