2010 PROJECTEN
Nieuwsbrief
INHOUD •
Allochtone meiden & vrouwen ‘in-zicht’ (Vervolg project)
•
‘Kinderen aan zet’ (Onderzoek naar de gevolgen voor kinderen van het hebben van een moeder die seksueel misbruikt is)
•
Hulp na seksueel misbruik (Lobby voor specifiek hulpaanbod)
•
Individueel- & groepshulpaanbod (hulpaanbod doelgroep en directe omgeving)
Stichting ‘VSK hulp na seksueel misbruik’ Nijmegen, januari 2010
Vervolg project
A
llochtone meiden en vrouwen ‘in-zicht’
Allochtonen project Het afgelopen jaar hebben we het project Allochtone meiden en vrouwen ‘in-zicht’ uitgevoerd, mede dankzij een aanmoedigingsprijs. In de loop van dit project is duidelijk geworden dat seksueel misbruik/geweld een taboe-onderwerp is (net zo vaak voorkomt als bij autochtone meiden en vrouwen) en dat een meerjaren project noodzakelijk is. De eerste aanzet werd gemaakt met een flyer en een folder in 4 talen.
Vervolg traject We zijn erg blij dat het project Allochtone meiden en vrouwen ‘in-zicht’ een vervolg krijgt. Dankzij de Gemeente Nijmegen is het mogelijk om in een looptijd van 3 jaar een samenwerking te realiseren met de allochtone Organisaties & Doelgroep. In samenwerking met hen wordt een afgestemd plan van aanpak opgesteld. Hoe en op welke manier breng je de problematiek van seksueel misbruik onder de aandacht en hoe maak je dit bespreekbaar. Vervolgens worden voorlichtingen gegeven in het kader van signalering en bespreekbaar maken van seksueel misbruik/geweld voor zowel de professionals als de doelgroep.
Informatievoorziening Citaat “Tot mijn verrassing zag ik dat u ook een allochtonen project bent gestart. Weet u hoelang ik al naar zoiets op zoek ben? In alle literatuur die ik over misbruik lees
Op onze website www.hulpnaseksueelmisbruik.nl wordt dit project beschreven en dit is al meerdere keren aanleiding geweest tot mailcontact met allochtone meiden. Dit geeft al aan hoe belangrijk informatievoorziening, voorlichting en bekendmaking van de problematiek is. Het 3-jarig project heeft als doel de problematiek van
kom ik nooit verhalen tegen van mensen
seksueel misbruik/geweld onder de aandacht te brengen en
die uit een allochtone familie komen.
bespreekbaar te maken bij de allochtone instellingen en de
Soms denk ik dat ik de enige ben, dat is
allochtone doelgroep zelf. Inter-lokaal en de allochtone
niet zo. “
zorgconsulenten onderstrepen de noodzaak. Het project zal zich te zijner tijd ook richten op de meiden
van het Inloophuis. Het bespreken van thema’s in het kader van seksueel misbruik/geweld, wordt gekoppeld aan een training versterken van de weerbaarheid.
‘Kennisgroep” Gedurende het traject zal de zogeheten “kennisgroep” de voortgang van het project bewaken. Sleutelfiguren met ruime ervaring & kennis in het contact met de allochtone doelgroep vormen de “kennisgroep”. Vertegenwoordigers van onder andere Inter-lokaal, Nim en de allochtone zorgconsulenten (ziekenhuis en huisartsen) zullen meedenken over het plan van aanpak.
“
”
Onderzoek naar de gevolgen voor kinderen van het hebben van een moeder die seksueel misbruikt is. Jiske Verberk
De ‘VSK hulp na seksueel misbruik’ vangt via haar cliënten direct en indirect signalen op over belemmeringen in het leven van de kinderen van de cliënten, ten gevolge van het seksueel misbruik verleden van hun moeder. (Ex) cliënten en hun kinderen hebben meegedaan aan een kleinschalig onderzoek naar deze belemmeringen.
Doelstelling van het onderzoek Inzicht krijgen (via fieldresearch) in het functioneren van de gezinnen waarbij de moeder in het verleden seksueel misbruikt is. Een beeld schetsen (via deskresearch) van de gewenste situatie binnen gezinnen. Deze bevindingen naast elkaar leggen om zicht te krijgen op wat de mogelijke gevolgen zijn in het leven en in de ontwikkeling van kinderen van een misbruikte moeder. Zicht krijgen op de vorm van ondersteuning waar deze kinderen behoefte aan hebben en die wenselijk is.
Impact kinderen Het is gebleken dat de kinderen wel gevolgen ervaren van het seksueel misbruik verleden van hun moeder, maar ze zien/ervaren dit niet als probleem. De kinderen die nu een volwassen leeftijd bereikt hebben zien de gevolgen wel en vinden het belangrijk dat er hulpverlening geboden wordt. Ze zijn op volwassen leeftijd geconfronteerd met de gevolgen die het seksueel misbruik verleden van hun moeder voor hen als kind met zich mee heeft gebracht. Terugblikkend vinden zij dat er hulpverlening noodzakelijk is met betrekking tot lichamelijk contact en identiteitsvorming. Ondersteuning om het kind te leren meer bij zichzelf stil te staan en minder bij de problemen van hun moeder. Daarnaast komt naar voren dat ze het belangrijk vinden dat er door ouders en kinderen samen gepraat wordt over de gevolgen en de betekenis van het seksueel misbruik (b.v. geen contact met familie, angstig zijn, drang naar controle, moeite met lichamelijk contact etc). De openheid en inzichten van de inmiddels volwassen kinderen hebben waardevolle informatie gegeven over de leefsituatie in een gezin met een misbruikte moeder en over de noodzakelijke ondersteuning aan kind & gezin. De moeders zien vaak niet in wat de gevolgen zijn van hun verleden voor de kinderen, maar erkennen wel dat de kinderen ondersteuning nodig hebben. Naast bovengenoemde punten vinden zij het ook belangrijk dat er aandacht besteed wordt aan het uiten van emoties. Tevens vinden zij het belangrijk dat de kinderen met anderen kunnen praten over wat het betekent om een moeder te hebben die seksueel misbruikt is.
Aanbevelingen Een van de aanbevelingen, van de moeders en kinderen die meegedaan hebben aan het onderzoek, is het opzetten van een lotgenotencontact voor deze kinderen. In een gesprek met een medewerker van de KOPP-groep (lotgenotengroep voor kinderen van psychiatrische ouders) van de GGz is gebleken dat een lotgenotengroep heel effectief is. De kinderen die deel nemen aan de lotgenotengroep van de GGz, ervaren voor een groot gedeelte dezelfde gevolgen als kinderen van een seksueel misbruikte moeder. Dezelfde thema’s spelen een essentiële rol.
Inleiding Het hulpaanbod aan kinderen, jongeren en volwassenen die in hun jeugd te maken hebben (gehad) met seksueel misbruik schiet ernstig te kort. Uitbreiding van dit specifieke hulpaanbod is dan ook noodzakelijk. Aangezien de gevolgen van seksueel misbruik zich op meerdere levensterreinen doen gelden blijkt vaak dat deze doelgroep met een andere hulpvraag binnen instellingen bekend is. De cliënt zelf zwijgt over de misbruikervaringen en heeft geen zicht op het verband tussen huidige klachten en misbruikervaringen. Het is dan juist van essentieel belang dat de hulpverlener deze verborgen problematiek kan signaleren en bespreekbaar maken.
Omvang seksueel geweld Daar waar het kinderen betreft spreken wij niet over seksueel geweld, maar over seksueel misbruik. 39% van de vrouwen en 7% van de mannen heeft ooit in hun leven seksueel geweld meegemaakt. 19% van de vrouwen en 4% van de mannen heeft seksueel geweld mee gemaakt voor hun 16e jaar. 11% van de vrouwen en 1% van de mannen heeft meerdere keren seksueel geweld meegemaakt, waarbij ze de eerste keer jonger waren dan 16 jaar. (seksuele gezondheid in Nederland, 2006)
Enkele wensen van cliënten t.a.v. de hulpverlening
In de eerste- en tweedelijns hulpverlening heeft gemiddeld tenminste 20 tot 30% van alle cliënten ongeacht de sekse
We willen dat hulpverleners signalen van
seksueel geweldservaringen achter de rug. (RutgersNisso,
seksueel misbruik kunnen en willen
2003)
herkennen en oppakken.
We willen dat de hulpverlening
Gevolgen seksueel misbruik
doordrongen is van de grote impact die het
De gevolgen van seksueel misbruik zijn zowel lichamelijk als
misbruik heeft op alle terreinen van ons
psychisch en strekken zich uit over meerdere
leven (lichaam, geest, werk, relaties met partner en kinderen)
levensgebieden onder andere relaties en werk. Concrete voorbeelden waarin dit zich kan uiten zijn:
uitnodigt, stimuleert en ondersteunt bij het
situaties (o.a. loverboy-problematiek, prostitutie)
bespreekbaar maken en benoemen/verwoorden van het misbruik
Neiging tot verslaving (alcohol & drugs, medicijnen,
We willen dat hulpverleners eerlijk zijn
Isolement: wat onder andere kan betekenen geen werk/
over hun eigen mogelijkheden en
hobby’s, géén sociale contacten, minimaal contact met
beperkingen en over de grenzen van hun
familie
deskundigheid.
Relatie problemen en/of wisselende contacten (huiselijk geweld)
We willen een hulpverlener die ons
Terugkerend terecht komen in grensoverschrijdende
‘koopziek’, gokken etc.) met als gevolg enorme schulden
Opvoedingsproblemen samenhangend met de
Bron: ‘Werken aan wensen’ vrouwen 2003 ‘Werken aan wensen’ mannen 2006
problematiek van de ouder (o.a. op het gebied van controle, intimiteit, grenzen, contact etc.)
Opleiding: onder het niveau, meerdere opleidingen niet hebben kunnen voltooien
Werk: ziekteverzuim, werkeloosheid, 80 uur werken in de week, burnout
HULPAANBOD ‘VSK hulp na seksueel misbruik’
INDIVIDUEEL
Spreekuur: Seksueel misbruik
024- 360 32 58
www.hulpnaseksueelmisbruik.nl
Spreekuur voor iedereen die direct of indirect iets met dit onderwerp te maken heeft of hier meer over zou willen weten
Kennismakingsgesprek
Uitwisseling van vraag & aanbod
1e opvanggesprek
Verheldering van de situatie en wat nodig en wenselijk is
Toeleiding naar hulp Overbruggingsgesprek
Ondersteuning, advies, verheldering hulpvraag Voorzorgtraject: ‘Lijntje’ behouden na de gemaakte 1e stap naar hulp Overbrugging gedurende een vervolgtraject
Individueel gesprek
Extra ondersteuning gedurende groepsaanbod Nazorgtraject: ‘Back-up’ in de periode na het groepsaanbod
GROEPSAANBOD Doelgroep
Vrouwengroepen
Het zwijgen doorbreken
-
Psycho-educatiegroep
Inzicht in de problematiek- & gevolgen van
-
Themagroep
seksueel misbruik
-
Jaargroep
Verdieping aanbrengen in de samenhang
Mannengroepen -
Psycho-educatiegroep
tussen de gevolgen van seksueel misbruik en het functioneren in het dagelijkse leven
Meidengroep -
Jaargroep
Groepsaanbod voor allochtone meiden is in
-
Loverboy-problematiek
ontwikkeling (momenteel worden de meiden
-
Allochtone meiden
individueel begeleid)
TRAINING
Training psychosociale
Vergroten van het zelfvertrouwen, de
Meiden & vrouwen
weerbaarheid
weerbaarheid en zelfwaardering in contact met zichzelf en anderen. Verbreding van eigen mogelijkheden ontwikkelen zowel op sociaal als op maatschappelijk gebied.
GROEPSAANBOD
Moedergroep
Afstemming met de meiden van de meidengroep
Directe omgeving
Partnergroep
Afstemming met de vrouwen van de vrouwengroepen