Les Itinéraires
Ardennais,
zes
thematische routes
ITINERAIRES ARDENNAIS De Vestingwerkenroute
ITINE
AIS
RAIR ES
De Rimbaud-Verlaine Route
ENN ARD
ITINE
AIS
RAIR
ENN
ES
NAMEN DINANT
De Bossen-, Meren- en Abdijenroute
ITINE
AIS
RAIR ES
Givet
ARD
De Porcien Route
ENN ARD
ITINE
AIS
RAIR ES
Grotten van Nichet
Hierges
De Vestingkerkenroute van de Thiérache
ENN ARD
ITINE
AIS
RAIR ES
VireuxMolhain
Legendenroute van Maas en Semoy ITINE
AIS
RAIR ES
D9 88
Haybes-surMeuse
Forêt
Meuse
AMSTERDAM BRUSSEL CHARLEROI
1 N5
504 m
LILLE
D
87
7
Les HautesRivières
N 51
Monthermé
Haulmé
Lac des Vieilles Forges Rimogne
Renwez
Bogny-sur-Meuse
Montcornet
Ar
T H I E R A C H E
de
Tournes
Aouste
ne s
n
Rumigny
Charleville-Mézières
Rouvroysur-Audry
LUIK BOUILLON
La Chapelle
D
Fagnon
Sedan
N6
46
34 /E A
Ai s n e
Rethel
Semuy
Le Chesne
Attigny
Boult-aux-Bois
46 Vouziers Carrefour de Mazagran
D
94
Voormalige abdij
6
A R G O N N E
Museum
St Juvin Grandpré
C H A M P A G N E
CHALONS EN CHAMPAGNE
Monthois 82 D9
REIMS
Air
Challerange
e
Machault
Bezienswaardige kerk
Buzancy
D9
D 977
REIMS PARIS A4
Kasteel, vestingwerken
D
Roche
Juniville
Parc de Vision de Belval
Voncq
Asfeld
Retour ne
Beaumonten-Argonne
Le Mont Dieu
P R E A R D E N N A I S E S
METZ
Margut VERDUN
Lac de Bairon
7
A3 4/E 46
C R E T E S Tourteron
C A N T O N S
La Cassine
94
l na Ca
ennes Ard de s
Villyla-Ferté
Raucourt Omont
D 987
D
6 92
T R O I S
46
Carignan Mouzon
Ba r
x Vau
6
Château-Porcien
/E
Chéhéry
43
94
Sery
P O R C I E N
4 A3
Pavillon d'accueil du Territoire du Sanglier
N
D
NovionPorcien
Douzy
u se
ChaumontPorcien
Bazeilles
Villers-le-Tilleul La Horgne
PoixTerron
Me
Launoissur-Vence
Mogues
Elan
43
LAON
Givonne
N
e nc Ve
4
Signyl'Abbaye
Rocquigny
A 203
Villers-Semeuse Flize Pont à Bar
N7 7 N 58
98
5
Liart
La Neuvilleaux-Haies
des
Rocroi
ne So r m on MaubertN 43 Fontaine
Hargnies
Vieux Moulins de Thilay
Fumay
Revin Signy-le-Petit
Vergezicht
ChatelChéhéry
Rondvaartboot Natuurstudiecentrum
Carte Sophie Pauchet
ENN ARD
Langlaufen Recreatiecentrum Golfbaan Vliegveld
ENN ARD
Bewijzerde routes om de Franse A rdennen te ontdekken 1 De Vestingwerkenroute Van het Maasdal tot het Chiersdal, via het Rocroiplateau, getuigen de versterkingen die langs deze route staan, van een woelig verleden : het door Karel V in Givet gebouwde fort Charlemont, de grootste vesting van Europa in Sedan, de stervormige vestingstad Rocroi, het laatste fort van de Maginotlinie in La Ferté... Het lot van Frankrijk en van Europa heeft zich heel wat keren afgespeeld in de Ardennen: Rocroi (1643), Sedan (1870-1940). Een onvergetelijke geschiedenisles.
2 Legendenroute van Maas en Semoy Laat u in het hartje van het Ardennenmassief, dat zich uitstrekt boven de meanders van de Maas en de Semoy, meevoeren naar het land van de legenden, de feeën en de duivelse seigneurs. Het Kasteel van de Duivel in Roc-la-Tour, de Maasvrouwen in Laifour, de 4 Heemskinderen in Bogny-sur-Meuse, de Rièzes van Rocroi : uitzonderlijke oorden voor de beroemdste legenden van de Ardennen.
3 De Rimbaud-Verlaine Route Deze route is een ware poëtische pelgrimstocht die de zwerftochten van deze grote namen uit de Franse litteratuur oproept met Charleville (geboortehuis en graf van Rimbaud, museum), Roche (wasplaats waar Rimbaud “Une saison en Enfer” geschreven zou hebben), Rethel (Verlaine gaf er les op de school voor voorbereidend hoger onderwijs), Juniville (café waar de twee dichters absint dronken) en Coulommes (waar Verlaine woonde). De landschappen langs deze route zijn in perfecte harmonie met de uitzonderlijke persoonlijkheden.
4 De Bossen-, Merenen Abdijenroute Deze landelijke route biedt u een betoverende tocht te midden van bossen, meren, weilanden en vennen waar de monniken zo veel van hielden. Het Kartuizerklooster van Le Mont-Dieu, het stempel van de Cisterciënzers in Elan of Chatel-Chéhéry en de in de 13e eeuw door de Benedictijnen gebouwde gotische abdijkerk van Mouzon bieden allemaal mogelijkheden tot het ontdekken van de kloosterwereld in de Ardennen. Het bos van Belval en zijn visionaire park herinneren aan het mythische kader waarin de abdijen zich gevestigd hebben. Het merendeel van de grote Ardense kloosters zijn gesticht in de 12e eeuw en overdadig herbouwd in de 17e en 18e eeuw, voordat de Franse revolutie de monniken verjaagd heeft.
5 De Vestingkerkenroute van de Thiérache Van Charleville-Mézières tot aan de grens met het departement Aisne vormt deze route een gesloten circuit van 150 km tussen de bossen van Signy-le-Petit en van Signy-l’Abbaye en doorkruist een landschap van heuvels en bossen. Het architectonisch erfgoed is hier uitzonderlijk. Behalve de abdijen, kastelen en versterkte woningen, zijn de 15 versterkte kerken met hun hoektorens, slottorens en schietgaten of andere uitkijktorens daar indrukwekkende getuigen van.
6 De Porcien Route Deze route, die van de heuvels van de “haut Porcien” tot de krijtvlakte van de Champagne loopt, vormt een gesloten circuit van 110 km. De landelijke charme van het landschap gaat gepaard met de charme van de pittoreske landelijke woningbouw, o.a. de boerderijen en vakwerkhuizen. Voorbij een heuvel of een weide treft u dorpen aan die onverwacht een kasteel met puntige torens laten zien (Doumely), of een hal die volledig in pleisterspecie is opgetrokken (Wasigny), of nog een barokkerk zoals die van Asfeld, waarvan de vreemde vorm op zijn minst “niet alledaags” genoemd mag worden.
1 L E S
I T I N É R A I R E S
A R D E N N A I S
Vestingkasteel van Sedan
Rocroi
Leisteenhuis van Rimogne
De
Fort van Villy-la-Ferté
2000 jaar geschiedenis herleeft langs de Vestingwerkenroute, door het Maasdal en over het Plateau van Rocroi, door dichte bossen en langs de weiden van de Lotharingse Ardennen: van de Romeinse vesting van Vireux (3e eeuw) tot de moderne tijd met het laatste fort van de Maginotlinie (1939), via Montcornet (feodaal kasteel uit de 11e en 12e eeuw), het grootste versterkte kasteel van Europa in Sedan, de vesting van Charlemont te Givet, de stervormige vestingstad Rocroi, de stads-wallen van Mouzon, Carignan en Mézières. In Bazeilles geeft het Maison de la Dernière Cartouche een beeld van het verzet van een handvol mannen tijdens de oorlog van 1870.
140 km
Brussel, 117 km Namen, 65 km Dinant, 23 km
Givet
Foisches
Rancennes
Hierges Vireux-Molhain Vireux-Wallerand
Aubrives
Chooz Grotten van Nichet Vestingwerken
Fépin
Den Haag, 270 km Brussel, 109 km Charleroi, 55 km
Bezienswaardige kerk Bezienswaardig monument
Haybes
Couvin
Museum
use
Fumay
la Me
Mooi plekje of vergezicht
M
aa
sv
Rimogne
MARGUT . MUSEUM MEI-JUNI 1940
Verlicht al
le
i
Bourg-Fidèle Lac des Vieilles Forges Recreatie-centrum
DE MOEITE WAARD
Te bezoeken monument
Forêt des Ardennes la Semoy
Rocroi
Renwez Montcornet
Bouillon
Charleville-M zi res
Tournes Mohon Warcq
Dit museum ligt op slechts enkele kilometers van het fort van de Maginotlinie. Hier ontdekt met het dagelijkse leven van de Franse en Duitse soldaten gedurende de slag om de Ardennen. Inlichtingen : +33 (0)3 24 29 04 71
VILLY-LA-FERTÉ . FORT AAN DE MAGINOTLINIE
Forêt des Ardennes
Op 18 mei 1940 om 18 uur vielen de Duitsers het bolwerk van La Ferté aan, bliezen de schietgaten van de gepantserde geschutskoepels op, wierpen de pantsertoren omver en gooiden neutralisatiebommen naar binnen. Op 19 mei 1940 kwamen 104 Franse soldaten om. Een indrukwekkend bezoek toont het leven van een soldaat, 35 meter onder de grond in een fort van de Magninotlinie. Inlichtingen : +33 (0)3 24 22 61 49 of +33 (0)3 24 22 06 72
Aken, 177 km Luik, 132 km Bouillon, 4 km
Vivier au Court Floing
Villers Semeuse Flize
Sedan
Nouvion -sur-Meuse
Dom-le-Mesnil
Donchery
Bazeilles la C
Remilly-Aillicourt
h ie
rs
e us Me la
Douzy
Canal des Ardennes
Mouzon
Pure Sachy Carignan Blagny Villy la-Ferté
CARIGNAN . STADSWALLEN Linay Margut richting Montmédy
St Walfroy Metz, 102 km Nancy, 158 km Luxembourg, 80 km
Drie bolwerken in het noorden dateren uit de 16e eeuw en hebben ondergrondse kazematten met verdiepingen, die momenteel niet toegankelijk zijn. Aan de westzijde is een indrukwekkende vestinggracht. Een rondwandeling over de stadswallen is aangegeven.
Vestingwerkenroute RÉMILLY-AILLICOURT . VESTINGKERK De vierkante toren vertoont nog de resten van kantelen en mezekauwen.
BAZEILLES . MUSÉE DE LA DERNIÈRE CARTOUCHE Een ware bedevaartplaats ter herinnering aan het offer van de 200 heldhaftige verdedigers van de stad Bazeilles tijdens de gevechten van 31 augustus en 1 september 1870. Inlichtingen : +33 (0)3 24 27 15 86
SEDAN . VERSTERKT KASTEEL Door de vochtige tunnels dwalen, opschrikken van het kanongebulder, het huwelijk bijwonen van Charlotte de la Marck met Hendrik IV als eregast... dat kan allemaal in het grootste versterkte kasteel van Europa in Sedan, tijdens een heel bijzondere rondleiding, het zogenaamde Historium (audiopresentatie in het Engels, Nederlands en Duits). U gaat terug in de tijd naar de Middeleeuwen en volgt het leven van prinsen, soldaten en bedienden van het kasteel op de voet. In de multimediazaal krijgt u de hoogtijdagen van het kasteel en de belangrijkste personages te zien. Inlichtingen : +33 (0)3 24 27 73 73
Louis II, de Grand Condé, in Rocroi de Spanjaarden. In een museum, gehuisvest in de voormalige door Vauban gebouwde wachtpost, wordt deze veldslag in beeld gebracht. Inlichtingen : +33 (0)3 24 54 20 06
VIREUX . ROMEINSE VESTING In de Romeinse tijd werd daar waar de Maas de grens met het tweede België vormde, in de 3e eeuw het castrum van Vireux gebouwd. Dit was het meeste zuidelijke punt in Frankisch bezit en beschermde het Romeinse Rijk tegen deze Germaanse plunderaars.
HIERGES . KASTEEL Hoewel het in de Renaissance normaal gesproken bedoeld was als lustoord, heeft het rond 1560 gebouwde kasteel van Hierges feodale trekjes, vanwege de godsdienstige en politieke onenigheden die de streek teisterden.
RENWEZ . BOSMUSEUM Een openluchtmuseum op vijf hectare bos, waar het leven van de houthakkers van vroeger met hun werkmethodes, hun gereedschap en hun materiaal in beeld is gebracht. Inlichtingen: tel +33 (0)3 24 54 82 66
RIMOGNE . LEISTEENMUSEUM Een bezoek aan het leisteenmuseum is een ware ontdekkingsreis door de exploitatie van de overal in de Ardennen aanwezige leisteen: bouw, bouwstijl, landschap, productie van poeder en mica zijn elementen waaruit duidelijk de betrokkenheid van de bevolking blijkt bij de exploitatie van leisteen. Inlichtingen: tel +33 (0)3 24 35 13 14
FUMAY . LEISTEENMUSEUM Het museum is gehuisvest in de geheel gerenoveerde gebouwen van een voormalig karmelietenklooster. Alle aspecten van de leisteenwinning komen aan de orde: bouw, dakbedekking, leisteenafval, allerlei soorten gereedschap, gravures, foto’s... Inlichtingen : +33 (0)3 24 41 10 25
FROMELENNES . DE GROTTEN VAN NICHET MÉZIÈRES . VESTINGWERKEN Het versterkte plein van Mézières werd met succes verdedigd door Bayard tijdens het beleg van 1521. Tegenwoordig is vooral de imposante, door François I verstevigde Tour du Roy de moeite waard.
MONTCORNET . KASTEEL Michelet noemde deze middeleeuwse vesting het “Feodale Colosseum van Montcornet”. Het ligt op de rotspunt Montcornet (de Mont Cornu, de “spitse berg”) en werd herbouwd en vergroot in de 15e eeuw door Antoine de Croy, de vermaarde eerste kamerheer van de Hertog van Bourgondië. Anderhalve eeuw lang beleefde de machtige baronie van Montcornet luisterrijke uren in het kasteel. De vesting werd in 1760 ontmanteld. Inlichtingen : +33 (0)3 24 54 93 48 oj +33 (0)3 24 54 80 98
ROCROI . VESTINGWERKEN EN MUSEUM Vestingwerken uit de 16e eeuw. Om Charlemont (opgevoed aan het hof van Karel V) het hoofd te bieden, liet Henri II, Koning van Frankrijk, in 1555 vestingwerken aanleggen. Ze werden in 1675 door Vauban aangepast maar de stervormige plattegrond bleef bewaard. In 1643 versloeg
Givet, Fort van Charlemont
GIVET . VESTING VAN CHARLEMONT
De Grotten van Nichet liggen in het kalksteen- en schistgebied van Givet, één van de oudste landschappen van Europa. Het hoogteverschil bedraagt 35 meter. Inlichtingen : +33 (0)3 24 42 00 14
Karel V voelde zich bedreigd door het Koninkrijk Frankrijk en gaf in 1555 opdracht voor de bouw van een onneembare citadel op de kalkachtige rotspunt van Givet, een citadel die zijn naam zou dragen: Charlemont. Het Spaanse fort ging in 1678 in Franse handen over. Inlichtingen : +33 (0)3 24 42 03 54
EVENEENS DE MOEITE WAARD MOUZON . VILTMUSEUM Dit museum volgt de “wording” van wollen vilt. Fabricagelijn op schaal. Viltatelier voor kinderen. Inlichtingen : +33 (0)3 24 26 50 76
MÉZIÈRES . BASILIEK De flamboyant gotische Notre Dame van Mézières is vooral bekend vanwege z’n 20e eeuwse gebrandschilderde ramen van de hand van René Dürrbach. Rondleiding. Inlichtingen : +33 (0)3 24 57 50 62
Rimogne, Leisteenhuis
2 L E S
I T I N É R A I R E S
3 A R D E N N A I S
Monthermé, Maaslus
De Semoy
Bogny-sur-Meuse, de Vier Heemskinderen
Legenden
Revin
De Ardennen is een land van legenden. Men zegt dat er hier achter elke steen een verhaal schuil gaat. Er komen denkbeeldige wezentjes voor, zoals de “pie-pie-van-van” of de “nutons”: de eerstgenoemden doen u ‘s nachts in het bos verdwalen volgens zeggen, de anderen zetten ‘s nachts nieuwe zolen onder uw schoenen of repareren uw pannen. Sommige mensen beweren dat ze tegenwoordig volledig verdwenen zijn, anderen denken van niet. Wie weet, het bos is zo groot...
65 km
Het bos is een mythische plaats bij uitstek. Het is een labyrint waarin het goed verdwalen is. In de Middeleeuwen meende men dat er in de bossen leeuwen en draken woonden en wie er verdwaalde kwam nooit meer terug. Uit die tijd stammen een hele reeks wonderbaarlijke legenden en landschappen met magische contouren.
e us Me la Legenden van Maas et Semoy Vestingwerken Bezienswaardige kerk Museum Mooi plekje of vergezicht Verlichte monumenten of plaatsen
la Meuse
Couvin
le Malgré Tout Revin Regniowez
la Roche de Laifour Laifour la Longue Roche
Stuwdam van Les Dames de Meuse Rocroi Fortifications de Rocroi Saint Nicolas la Roche à Sept Heures
mo y
Nohan
Bogny
eu la M se
Charleville-Mézières
Vresse
Se
la Roche aux Sept Villages Quatre Fils Aymon la Roche de Roma
Hautes-Rivières
Tournavaux
Monthermé
la
Lac des Vieilles Forges Recreatiecentrum
Le Roc la Tour
Haulmé Recreatiecentrum
De vier Heemskinderen waren ridders die tegen Karel de Grote in opstand kwamen. Toen hun oom op verraderlijke wijze door Karel de Grote werd vermoord, trokken de vier gebroeders, Reinout, Adelaart, Writsaart en Ritsaart, ten strijde tegen de keizer. Deze was zich bewust van hun stoutmoedigheid en besloot ze tot ridder te slaan. Op de middag van die zelfde dag werd Reinout door Bertholet, een neef van de keizer, beledigd en Reinout vermoordde hem. Karel de Grote ontstak wederom in woede en de broers moesten vluchten. Ze vluchtten gevieren gezeten op het ros Beiaard over rivieren naar de Ardennen waar ze, geholpen door hun neef, de tovenaar Maugis, een kasteel bouwden. Keizer Karel kwam ze echter op het spoor en bestookte ze drie jaar lang. Door list, nogmaals, maakte de keizer zich meester van de vesting. De vier broers zwierven drie jaar lang door de bossen van de Ardennen en voedden zich met wilde zwijnen en vruchten. Daarna keerden ze terug naar het kasteel van hun vader in Dordonne, voordat verdere avonturen ze naar het zuiden van Frankrijk en naar Duitsland brachten.
route van Maas en Semoy In de Semoyvallei vindt men een stenenpartij die men overal in de Ardennen “Roc la Tour” noemt. Maar iedereen beneden weet dat hun echte naam “het Kasteel van de Duivel” is. Het is een kasteel dat de duivel zich verplichtte in één nacht te bouwen, om de liefde van een man voor zijn schone te bevredigen. Geholpen door alle kwade geesten uit de omringende bossen gaat hij aan het werk. Bij de dageraad wordt de schone beneden de rivier gewekt door het lawaai van de laatste werkzaamheden. Ze steekt de binnenplaats over om wat beter te kunnen kijken en wekt de haan die kraait zodat de zon opkomt. De duivel heeft z’n kasteel niet af: er mist nog één steen. Hij is woedend en geeft een schop tegen het bouwsel en vernietigt het in één enkel ogenblik. Tegenwoordig resten er nog slechts enkele stenen. Tussen Monthermé en Deville, ter hoogte van de “mal-hanté”, de bespookte plaats, is een plek waar men de rivier kan oversteken. Het zijn stenen van het kasteel van een heer die men “Roger de EVENEENS DE MOEITE WAARD BOGNY-SUR-MEUSE EXPOSITIECENTRUM MINERALEN Tentoonstelling van stenen, mineralen en fossielen uit de Ardennen, Frankrijk en de hele wereld. Inlichtingen : +33 (0)3 24 32 05 02
BOGNY-SUR-MEUSE . METAALMUSEUM Een terugblik in de geschiedenis van de metaalindustrie met demonstraties door een gediplomeerd gids. Men kan er de technieken voor de fabricage van bouten volgen aan de hand van werktuigen en draaiende machines, gefabriceerde producten, technische documentatie en audiovisuele montages. Inlichtingen : +33 (0)3 24 32 11 99
MONTHERMÉ . KERK SAINT-LÉGER De kerk werd in de 15e eeuw herbouwd en in de 16e eeuw versterkt en vertoont nog maar zeer weinig kenmerken van het originele bouwwerk
Schaamte” noemde. Hij was een groot jager. Op een dag toen hij in het bos was, veranderde het wild waarop hij joeg plots in een mooi meisje. Hij wilde met haar trouwen maar zij wilde niet. Hij wilde haar dwingen en ze verkoos te sterven. Op de plaats van de misdaad bevindt zich een bron waar water uitstroomt dat zo rood is als bloed. Voordat Roger naar de hel ging moest hij voor straf eerst toezien hoe alle stenen van zijn kasteel terugkeerden naar de groeve waar ze vandaan kwamen. Maar voordat ze daar aankwamen vielen ze in de Maas en vormen tegenwoordig de waadplaats van Roger de Schaamte. Langs de route zijn nog heel wat andere bezienswaardige punten in Rondvaartboot de drie Valleien van de Misère, Maas en Semoy : de vergezichten van Hautes Rivières, Tournavaux, Monthermé en Laifour met z’n “Dames de Meuse”, drie vrouwen, die hun ridders, die op kruistocht gingen, ontrouw waren en voor straf versteend werden en zo één van de mooiste landschappen van het Maasdal vormen.
uit de 12e eeuw. Er zijn prachtige fresco’s uit de 16e eeuw en een 12e eeuws doopvont. Inlichtingen : +33 (0)3 24 53 01 17
MONTHERMÉ . KERK SAINT-RÉMY-DE-LAVALDIEU Deze 12e eeuwse kerk is een overblijfsel van een voormalig premonstratenzer abdij, gesticht in 1128. In de 17e eeuw werd het interieur veranderd en gedecoreerd met houtwerk. De voorgevel dateert uit de 18e eeuw. Bezichtiging buitenzijde. Inlichtingen : +33 (0)3 24 53 01 17
(opgevoed aan het hof van Karel V) het hoofd te bieden, liet Henri II, Koning van Frankrijk in 1555 een versterkt plein aanleggen. Het werd in 1675 door Vauban aangepast maar de stervormige plattegrond bleef bewaard. In 1643 versloeg Louis II, de Grand Condé, in Rocroi de Spanjaarden. In een museum gehuisvest in de voormalige door Vauban gebouwde wachtpost, wordt deze veldslag in beeld gebracht. Inlichtingen : +33 (0)3 24 54 20 06
REVIN . HET SPAANSE HUIS Een van de zeldzame overblijfselen van de 16e eeuws vakwerkbouw, toen Revin een bufferstad was tussen de Spaanse Nederlanden en het Koninkrijk Frankrijk. Inlichtingen : +33 (0)3 24 40 10 44
ROCROI . VESTINGWERKEN EN MUSEUM Vestingwerken uit de 16e eeuw. Om Charlemont Bogny-sur-Meuse, Rotsen van de Vier Heemskinderen
4 L E S
I T I N É R A I R E S
5 A R D E N N A I S
Mairy, de Kapel
Juniville, Verlainemuseum
Charleville-Mézières, Rimbaudmuseum
Charleville-Mézières, Place Ducale
Paul Verlaine
De herinnering aan Arthur Rimbaud, geboren op 20 oktober 1854 in Charleville, leeft vooral in Charleville-Mézières in het aan hem gewijde museum in de voormalige hertogelijke molen van de stad, en door het monument, in 1901 opgericht op het stationsplein, ter ere van zowel de avonturier als de dichter. Hij stierf op 10 november 1891 in Marseille en werd begraven op het kerkhof van Charleville-Mézières.
150 km
Brussel, 117 km Namen, 65 km Dinant, 23 km
Foisches
Givet Rancennes Chooz Grotten van Nichet Aubrives
Hierges Vireux-Molhain Vireux-Wallerand
Natuurstudiecentrum
la
Ard
Me
us
enn
e
es
Hargnies
êt
la Se moy
des
Neuville-aux-Haies
Herinneringen aan Rimbaud en Verlaine
For
Lac des Vieilles Forges Recreatie-centrum
Kasteel of bezienswaardig monument
Hautes Rivières
Joignysur-Meuse
Bezienswaardige kerk
Charleville-Mézières
Nouzonville
Museum Mooi plekje of vergezicht VillersSemeuse
Te bezoeken monument
De Rimbaud-
Flize
Nouvion-sur-Meuse
De herinnering aan Rimbaud leeft ook sterk in Roche, het gehucht waar zijn moeder vandaan kwam. Zij bezat er een boerderij en hij schreef er “Une Saison en Enfer”. In het zuiden van het departement zijn veel herinneringen aan Paul Verlaine (1844-1896). Hoewel hij in Metz geboren werd, bracht hij als kind zijn vakanties in de Belgische Ardennen door. Zijn verblijf in de Franse Ardennen betekende dus een terugkeer naar het land van zijn kinderjaren. Verlaine vestigde zich in Rethel waar hij Franse en Engelse les gaf en geschiedenis. Daar raakte hij bevriend met één van zijn leerlingen, geboren in Coulommes, waarop Verlaine zich vestigde in het boerderijtje Malval. In Juniville is in de voormalige herberg Le Lion d’Or een museum aan hem gewijd.
Verlichte monumenten of plaasten Villers-sur-le-Mont
Elan
Les Poursaudes Recreatie-centrum
Forêt d'Elan La Horgne Slagveld van de Spahis
Omont Chagny
Boomgaarden van Tourteron
l'Ais ne
es al d Can la Retou rne
es enn Ard
Rethel
Tourteron 16e eeuwse markthal
Acy-Romance Sault-les-Rethel Annelles
Le Chatelet sur-Retourne
Lac de Bairon Recreatie-centrum
Rilly-sur-Aisne Thugny Trugny
Attigny
Koepel van Karel de Grote
Roche Chuffily
Grivy Coulommes Loisy
Neuflize Pauvres Reims, 23 km Parijs, 166 km
Saint-Morel
Juniville Machault
Vouziers
De Rimbaud-Verlaineroute is een ware bedevaart voor liefhebbers van poëzie. De omzwervingen van deze grootheden uit de Franse literatuur worden in herinnering gebracht en de landschappen langs de route zijn geheel in overeenstemming met het uitzonderlijke karakter van de beide personages. Arthur Rimbaud
-Verlaine Route CHARLEVILLE-MÉZIÈRES . RIMBAUDMUSEUM
GIVET . VESTING VAN CHARLEMONT
CHARLEVILLE-MÉZIÈRES . ARDENNENMUSEUM
Een eerbetoon aan de dichter: manuscripten, foto’s en souvenirs zijn tentoongesteld in Le Vieux Moulin, de voormalige hertogelijke molen van de stad. Inlichtingen : +33 (0)3 24 32 44 65
Karel V voelde zich bedreigd door het Koninkrijk Frankrijk en gaf in 1555 opdracht voor de bouw van een onneembare citadel op de kalkachtige rotspunt van Givet, een citadel die zijn naam zou dragen: Charlemont. De Spaanse vesting ging in 1678 in Franse handen over. Inlichtingen : +33 (0)3 24 42 03 54
Een prachtig 17e en 18e eeuws gebouw, waarin op vier verdiepingen een unieke historische collectie van de Ardennen is ondergebracht : archeologie, geschiedenis, kunst en volksgebruiken. Inlichtingen : +33 (0)3 24 31 44 60
HET GRAF VAN RIMBAUD Kerkhof van Charleville Avenue Charles Boutet
HUIS VAN DE KINDERJAREN VAN RIMBAUD Quai Rimbaud
GEBOORTEHUIS VAN RIMBAUD
FROMELENNES . GROTTEN VAN NICHET Deze grotten in de kalksteen van Givet zijn een geologische curiositeit in de Ardennen. Er zijn drie niveaus en talloze zalen. Inlichtingen : +33 (0)3 24 42 00 14
CHARLEVILLE-MÉZIÈRES . RADIOMUSEUM In dit unieke museum kunt u de ontwikkeling van de radio, beeld en geluid volgen, vanaf de kristalontvanger tot de ingewikkelde apparatuur van onze tijd. Inlichtingen : +33 (0)3 24 56 12 41
Rue Pierre Bérégovoy
ROCHE In Roche, het geboortedorp van zijn moeder, bracht Arthur Rimbaud als kind zijn vakanties door in de boerderij van zijn grootvader van moeders zijde. Op de zolder legde hij de laatste hand aan “Une Saison en Enfer”. Expositie met uitleg „Ontmoeting met Rimbaud“ Inlichtingen : +33 (0)3 26 71 21 22
MONTCY-NOTRE-DAME WASSERIJMUSEUM
CHARLEVILLE-MÉZIÈRES KLOK VAN DE “GRAND MARIONNETTISTE”
Dit museum toont u het collectieve leven van de inwoners van Montcy gedurende anderhalve eeuw. In de sferen van vroegertijd ontdekt u de evolutie van wasmaterialen, strijkijzers en textielconfectie. Inlichtingen : +33 (0)3 24 33 27 52
Dit schitterende reuzenautomaat ingebouwd in de gevel van het Institut de la Marionnette vertoont van 10 tot 21 uur elk uur een episode uit de geschiedenis van de vier Heemskinderen, het tragische Middeleeuwse heldenverhaal, nauw verbonden met de geschiedenis van de Ardennen. De twaalf tableaus worden elke zaterdag om 21.15 uur allemaal tegelijk vertoond.
JUNIVILLE . VERLAINEMUSEUM De voormalige herberg Le Lion d’Or waar Paul Verlaine tussen 1880 en 1882 vaak kwam (foto’s, voorwerpen, documenten). Verlaine zou er zijn “Sagesse” hebben voltooid. Inlichtingen : +33 (0)3 26 39 68 00
CHARLEVILLE-MÉZIÈRES DIERENPARK VAN SAINT LAURENT In dit 45 ha grote park leven wilde zwijnen, herten, geiten, mouflons en reeën. Inlichtingen : +33 (0)3 24 32 44 80
EVENEENS DE MOEITE WAARD Roche, Wasplaats
GIVET . MUSEUM LA TOUR VICTOIRE Een 13e en 17e eeuwse toren van baksteen en blauwe steen. Tijdelijke tentoonstellingen. Inlichtingen : +33 (0)3 24 42 03 54
WARCQ . MUSEUM VAN HET OUDE WARCQ Dit museum bewaart het huiselijke, sociale en ambachtelijke leven van het dorp. Inlichtingen : +33 (0)3 24 33 07 73
GIVET . KUNSTENAARSCENTRUM Dit centrum houdt bijzondere tentoonstellingen over hedendaagse kunst. Tentoonstelling-verkoop van kunstvoorwerpen van uitzonderlijke kwaliteit, soms unica. Proeven en verkoop van regionale producten. Inlichtingen : +33 (0)3 24 42 73 36
Charleville-Mézières, Ardennenmuseum
CHARLEVILLE-MÉZIÈRES . PLACE DUCALE Eén van de mooiste pleinen van Noord-Europa, in de 17e eeuw ontworpen door de architect Clément Métézeau. Het bestaat uit 24 Louis XIII herenhuizen van baksteen en natuursteen uit Dom, met steile daken met dakvensters en bedekt met leisteen uit Fumay, onderbroken door vier halve herenhuizen met koepel. Het zijn de hoogste huizen van de stad. Onder langs de paviljoens loopt een arcade met korfbogen. Inlichtingen : +33 (0)3 24 56 00 63
LA HORGNE . SPAHIMUSEUM Herinneringen aan de slag van 15 mei 1940 geleverd door de derde Spahi ruiterkorps tegen de eerste Duitse pantserdivisie. Inlichtingen : +33 (0)3 24 35 64 44
Charleville-Mézières, Marionettenfestival
6 L E S
I T I N É R A I R E S
7 A R D E N N A I S
Le Chesne, meer van Bairon
Mouzon, abdijkerk
Ardenner bossen
De Bossen-,
De Mont-Dieu, Kartuizer Klooster
De Ardennen, het beboste grensgebied, is lange tijd voor kloosters een onveilig oord geweest daar ze het doelwit waren van plunderaars en gewapende bendes.
260 km
Abdij of klooster
Mooi plekje of vergezicht
Kastelen
Te bezoeken monument
In het feodale tijdperk vestigden de eerste monniken zich op open plekken in de bossen en al gauw werden religieuze, culturele en economische centra van belang gevormd. In de Middeleeuwen waren het voornamelijk benedictijnen maar later kwamen er ook cisterciënzers, kartuizers en augustijnen. Tot in de 13e eeuw werden in de Ardennen talloze kloosters gesticht.
Besienswaardige kerk Verlichte monumenten of plaatsen Museum
De Honderdjarige Oorlog bracht een einde aan deze groei en pas aan het eind van de 16e eeuw kan men opnieuw Bouillon F o rê t des A rd e n n e s spreken van een religieuze expansie en werden er Givonne abdijkastelen gebouwd, die nu nog te bewonderen Recreatie-centrum Sedan zijn langs de Bossen-, Meren- en Abdijla Meuse Noyers Hannogne Mogues Bazeilles Douzy la Pure Chi Pontenroute.Naast de contemplatieve Saint-Martin ers Maugis Bezoekscentrum Orval van het everswijn ordes vestigden zich ook actievere Elan Cheveuges gebied Carignan Remilly-Aillicourt Les Poursaudes F o rê t d 'E Blagny Poix-Terron la n ordes als de franciscanen in la Me Sapogne Chéhéry us Bulson Recreatie-centrum Vendresse Margut sur-Marche e Mouzon Malmy La Cassine. Fort de CharlevilleMézières
Aken, 177 km Luik, 132 km
La Horgne Slagveld van de Spahis
Villy-la-Ferté
Omont
Chémery-sur-Bar
Lac de Bairon Recreatie-centrum
Metz, 102 km Nancy, 158 km Luxembourg, 80 km
For
êt d e
Bel
Les Monts du Dieulet
Day
es denn s Ar Voncq al de n a C
Beaumont en Argonne
Mont-Dieu
Tannay
Le Chesne Semuy
Saint-Walfroy
La Cassine
Montgon
val Parc de Vision de Belval
For êt
SAINT-WALFROY . HERMITAGE
Natuurstudiecentrum Boult-aux-Bois
In de 6e eeuw vestigde Walfroy zich op deze heuvel waar de heidense godin Arduinna werd aanbeden. Hij richtte er een zuil op en hij besloot daar dag en nacht op te blijven zitten om de heidenen te bekeren. De kapel van Saint-Walfroy is in de loop der eeuwen verschillende malen vernietigd en na de tweede wereldoorlog herbouwd. Inlichtingen: tel +33 (0)3 24 22 67 31
Bar lès Buzancy Buzancy
d'A
Grivy-Loisy
rgo nne
Vouziers
DE MOEITE WAARD
Falaise Champigneulle Brécy Brières Grandpré
Sommerance
Saint-Juvin Cornay Châtel Chéhéry
Autry Châlons-en-Champagne, 43 km
MOUZON . ABDIJKERK Gelegen langs de grote Gallo-Romeinse weg van Reims naar Trier ligt het stadje Mouzon met z’n abdijkerk, een schitterend gotisch bouwwerk dat lijkt op de kathedraal van Laon. Hij werd door de benedictijnen in de 13e eeuw gebouwd en bezit een prachtig 18e eeuws orgel van Moucherel. Inlichtingen: tel +33 (0)3 24 26 56 11 Mouzon, engel van de abdijkerk
Meren- en Abdijenroute SAINT-JUVIN . KERK Eén van de meest merkwaardige vestingkerken van de Ardennen. Hij heeft geen toren maar is door zijn hoge, dikke muren en smalle vensters overduidelijk een vestingkerk.
CHATEL-CHÉHÉRY . ABDIJ De cisterciënzer abdij werd in de 12 eeuw gesticht door de monniken van La Chalade. Tegenwoordig is nog een groot 18e eeuws gebouw van baksteen en natuursteen te zien, het voormalig verblijf van priors en monniken. Aan de binnenplaats grenzen twee paviljoens (bijgebouw en schuur). Inlichtingen : +33 (0)3 24 30 57 52
DAY . PRIORIJ Dependance van de kartuizers van Mont-Dieu (middeleeuwse kelders met drie verdiepingen, proeven...) Inlichtingen: tel +33 (0)3 24 71 42 37
zijn kastanjehouten dakspanten met de vorm van de omgekeerde romp van een schip. In de omgeving kan men aangenaam wandelen in de bossen rond de kapel Saint-Roger met z’n vijvers. Inlichtingen : +33 (0)3 24 54 02 72
HET DOMEIN VAN DE VOORMALIGE HOOGOVENS VAN VENDRESSE In dit monumentale complex met een stenen hoogoven uit het jaar 1831 en haar grote hal voor houtskool en ijzererts is een parcours uitgezet met licht- en geluidsanimaties. Dit parcours doet u de magie van het ijzergieten herleven met al haar technologische kunsten uit de historie van de Ardenner metaalindustrie. Tuinen, waterspelen, en aquaria laten u eveneens de natuurlijke rijkdommen van de Ardenner rivieren ontdekken op dit complex, wat later tot een viskwekerij werd omgebouwd. Opening in het voorjaar 2003. Inlichtingen : +33 (0)3 24 35 02 69
DE MONT-DIEU . KARTUIZER KLOOSTER Het in 1132 gestichte kartuizer klooster van Mont-Dieu werd in de 17e eeuw herbouwd na de ravages aangericht tijdens de godsdienstoorlogen. Van dit nieuwe gebouw zijn de abdijgebouwen nog over. Ze vallen op door de Louis XIII-stijl uit dezelfde tijd als het Place Ducale in CharlevilleMézières, en door de harmonieuze proporties. Ook kan men rondwandelen over de open plek waar het klooster staat, het belangrijkste centrum van Le Mont Dieu, één van de mooiste bossen van de Ardennen. Alleen buiten te bezichtigen.
LA CASSINE KASTEEL EN FRANCISCANER KLOOSTER In 1571 liet Louis de Gonzague, Hertog van Rethel, een kasteel bouwen in La Cassine en stichtte er in 1585 een franciscaner klooster. Tegenwoordig resten ons nog slechts de ruïnes van het kasteel van 1571, dat in 1850 werd herbouwd en in 1940 door brand vernield werd. In het voormalige klooster zijn nog de slaapzaal van de monniken en de kruisgang te zien. De “Association Culturelle du Château de la Cassine” organiseert elk jaar ‘s zomer klank- en lichtspelen. Inlichtingen : +33 (0)3 24 35 44 84
ELAN . ABDIJ In de 12 eeuw stichtten cisterciënzer monniken de Abdij van Elan, en de eerste abt was Saint Roger. De abdijkerk, gebouwd op de resten van de voormalige abdij, is bescheiden van aanzien maar het abdijkasteel (15e-16e eeuw), geflankeerd door twee imposante torens is opmerkelijk vanwege
Dit museum volgt de “wording” van wollen vilt. Fabricagelijn op schaal. Viltatelier voor kinderen. Inlichtingen : +33 (0)3 24 26 10 63
BRÉCY-BRIÈRES . WERKTUIGENMUSEUM De geschiedenis van het leven op het platteland van het begin van de eeuw tot heden. Inlichtingen : +33 (0)3 24 71 11 91
BUZANCY . BOUVERIES DES COMMUNS DU CHÂTEAU AUGEARD . HUIS VAN HET ARDENNER
LES
Mouzon, Viltmuseum
PAARD Dit museum, gesticht door een groep paardenliefhebbers en voormalige paardenfokkers, presenteert in één van de boxen van de stallen een collectie van garelen, hoefijzers, zadels en een vijftiental maquettes van oude rijtuigen. Inlichtingen : +33 (0)3 24 30 68 99 +33 (0)3 24 30 06 43 +33 (0)3 24 30 02 30
CHEVEUGES . VALSTRIKMUSEUM Vendresse, Hoogoven
Het museum van de Valstrikken stelt een indrukwekkende collectie van meer dan 850 verschillende valstrikken ten toon. Inlichtingen : +33 (0)3 24 26 02 52
SEMUY . MUSEUM MEI-JUNI 1940
EVENEENS DE MOEITE WAARD ORVAL . ABDIJ De abdij van Orval, gesticht in 1070 door de benedictijnen, ligt aan het eind van de Bossen-, Meren- en Abdijenroute in België.
MOGUES BEZOEKERSCENTRUM VAN HET EVERZWIJNGEBIED Neem een sprong in de tijd en volg de voetsporen van het everzwijn van Gallo-Romeinse periode tot onze dagen, via het epos van het voetbalteam van Sedan. Ontdek het mythische dier in al zijn aspecten dankzij de nieuwe, interactieve zaal voor klein… en groot ! Inlichtingen : tel +33 (0)3.24.29.79.91
Militaire tentoonstelling over de gevechten van mei en juni 1940 en van 1944 in Normandië. Inlichtingen : +33 (0)3 24 71 41 09
LA HORGNE . SPAHIMUSEUM Herinneringen aan de slag van 15 mei 1940 geleverd door de derde Spahi ruiterkorps tegen de eerste Duitse pantserdivisie. Inlichtingen : +33 (0)3 24 35 64 44
DOUZY MUSEUM VAN HET BEGIN VAN DE LUCHTVAART De hele geschiedenis van de luchtvaart van de eerste dubbeldekker van Sommer in 1908 tot de laatste in 1912. Biografie van Roger Sommer en een grote collectie briefkaarten uit die tijd. Inlichtingen: tel +33 (0)3 24 26 38 70
BIJZONDERE KERKEN Langs de route vindt u een groot aantal bijzondere kerken, zoals bijvoorbeeld in Vouziers de Saint Maurille met z’n magnifieke Renaissance portaal, Chémery en Malmy, het piepkleine Romaanse kerkje...
MOUZON . VILTMUSEUM
8 L E S
I T I N É R A I R E S
9 A R D E N N A I S
Launois-sur-Vence, Postkoestsrelais
Rumigny, La Cour des Prés
Landschap van de Thiérache
De Vesting
Gruyères, Kasteel
De Thiérache, gelegen tussen het Plateau van Rocroi, de uitlopers van de Ardennen en de Porcien, is een heel apart gebied. De bewegwijzerde route leidt door een heuvelachtig landschap, waar de mens z’n talenten heeft bewezen met de tijdrovende bouw van kerken, versterkte huizen, kastelen en abdijen.
150 km
Het bouwkundig erfgoed is hier bijzonder rijk. De geschiedenis heeft de bevolking geen andere keuze gelaten dan kerken en huizen te versterken om zich te beschermen tegen de troepen die de streek afstroopten, van de Honderjarige Oorlog tot in de 17e eeuw.
Versterkte kerk Bezienswaardige kerk Kasteel of belangrijk bouwwerk Museum
Tegenwoordig herinneren de vestingkerken met hun hoektorens, donjons, schietgaten en uitkijktorens aan deze veelbewogen tijden. Het wapengekletter is verstomd en heeft plaats gemaakt voor een sfeer van eeuwenoude rust en vrede.
Mooi plekje of vergezicht Te bezoeken monument Brognon Verlichte monumenten of plaatsen Signyle-Petit
London, 360 km Lille, 142 km Cambrai, 88 km Hirson, 13 km
Bossus
La Neuville-lès-Beaulieu
Fligny
Auvillers-les-Forges
Tarzy
n Tho
Antheny So
Hannappes
rm
Flaignes
be Prez Au
Rumigny
on
ne
Sormonne
L'Echelle Havys
Aouste
Rouvroysur-Audry
Le Maipas Audry
Liart
Remilly-les-Pothées Hardoncelle
Servion Saint-Marcel
Blanchefosse 18e eeuwse markthal Saint-Jean-aux-Bois
CharlevilleMézières
Marlemont
Th
Sept-Fontaines Fagnon Evigny Warnecourt
in
Malacquise
Signy-l'Abbaye
Thin le Moutier
ux
Jandun
Lalobbe Launois
De huidige kerk van Signy-le-Petit dateert uit het eind van de 17e eeuw. De muren, drie meter dik aan de voet van de toren, zijn van kwartshoudende schist. Via de vierkante portaal-toren, geflankeerd door twee ronde wachttorentjes, komt men in het middenschip met z’n bakstenen gewelf met kruisribben van gele steen.
AOUSTE Touligny
Va
Draize
SIGNY-LE-PETIT
Gruyères
Dommery Rocquigny
ONDER DE MOOISTE KERKEN VAN DE STREEK ZIJN TE NOEMEN:
Raillicourt e Venc
Een mooie vestingkerk met de bouwkundige kenmerken van de 16e en 17e eeuw. Bovenop het flamboyant gotische westportaal bevindt zich een stoere erker. Links staat een vierkante donjon met schiet- en geschutsgaten. Een nu dichtgemetselde put en een grote schouw maakten langdurig isolement hier mogelijk. Inlichtingen : +33 (0)3 24 54 40 32 oj +33 (0)3 24 37 09 79
gkerkenroute van de Thiérache LIART
LAUNOIS-SUR-VENCE . POSTKOETSRELAIS
RUMIGNY . LA COUR DES PRÉS
De 15e eeuwse vestingkerk de Notre Dame, bezit een rechthoekige portaal-toren die lijkt op een stevige donjon met twee verdiepingen. Een erker en talloze schietgaten dienden om de smalle ingang aan de westzijde te verdedigen. De toren met z’n merkwaardige dakbedekking heeft veel weg van een kasteel. De toegang tot een schuilzolder ingericht boven het koor gaat via deze beide torentjes. Inlichtingen : +33 (0)3 24 54 48 33
Het voormalige postkoetsrelais van Launois vormt een mooi bouwkundig geheel dat sedert de 17e eeuw nog intact is: het woonverblijf van de Postmeester, een binnenplaats, waaraan een enorme diligencehal ligt, een waar meesterwerkje van de hand van Ardenner timmergezellen, een 80 meter lange serie paardestallen en een typische schaapskooi. Tegenwoordig komen hier elke tweede zondag in de maand (behalve augustus), handelaars in antiek en curiosa en verzamelaars bijeen. Talloze andere manifestaties het hele jaar door. Inlichtingen : +33 (0)3 24 35 02 69
La Cour des Prés ligt tussen honderdjarige eiken aan de rand van het dorpje Rumigny. Dit oude versterkte huis werd in 1546 gebouwd door Louis Martin, provoost van Rumigny, in opdracht van koning François I, die de streek wenste te versterken om de bevolking beter tegen de invasies van de keizerlijke troepen van Karel V te kunnen beschermen. Tegenwoordig toont Marie France Avril u de geschiedenis van haar huis in al z’n charme. ‘s Zomers worden avondconcerten met barokmuziek en soupers bij kaarslicht georganiseerd. Inlichtingen : +33 (0)3 24 35 52 66
SERVION De 16e eeuwse versterkte portaal-toren is bijzonder de moeite waard. De toren zelf is vierkant en samen met twee ronde hoektorentjes vormt hij het verdedigingssysteem. De noordtoren bevat twee boven elkaar gelegen kazematten en in de zuidelijke toren is een wenteltrap die leidt naar de twee verdiepingen van de portaal-toren. Tegenwoordig worden er geen diensten meer in de kerk gehouden, maar is er een klein cultureel centrum, geleid door de “Association des Compagnons de Saint Etienne”.‘s Zomers exposities. Inlichtingen : +33 (0)3 24 35 83 03
SAINT-JEAN-AUX-BOIS . HAL
EVENEENS DE MOEITE WAARD
De hal van Saint Jean aux Bois werd in de 18e eeuw gebouwd. Met z’n 32 balken heeft de hal veel weg van een schuur.
FAGNON . VROEGERE ABDIJ LES SEPT FONTAINES
LE MAIPAS
Een schitterend bouwwerk, genaamd het “Château de Sept Fontaines” is alles wat ons rest van de premonstratenzer abdij gesticht in 1129. Halverwege de 19e eeuw was alleen het hoofdgebouw, geflankeerd door twee torens nog over. Niet alleen de Duitse Keizer Wilhelm II, die er tijdens de eerste wereldoorlog een casino in had gevestigd, maar ook Generaal De Gaulle verbleef vaak op het kasteel en wandelde graag in de tuinen. Tegenwoordig is het schitterend gelegen geheel omgebouwd tot een hotel met golfterrein.
De versterkte boerderij van Le Maipas dateert uit de 17e eeuw (1657). De boerderij ligt in een diep dal, zodat het dak het eerste is wat in zicht komt. Het hoofdgebouw met z’n vier hoektorens is opvallend. Le Maipas heeft niet al te veel geleden onder de verschillende invasies, hetgeen ongetwijfeld te danken is aan z’n geïsoleerde ligging.
Aouste, kerk
L’ÉCHELLE . HÔTEL BEURY Het Hôtel Beury werd gebouwd in de 18e eeuw en was honderd jaar later een gewaardeerd relais. Tegenwoordig is het omgebouwd om onderdak te bieden aan inwonende kunstenaars. In dit schitterende gebouw zijn diverse tentoonstellingszalen, een atelier, kamers en een magnifieke tuin is aangelegd, met het doel de kunst voor een ieder toegankelijk te maken. Vele tentoonstellingen. Inlichtingen : +33 (0)3 24 35 45 80 www.hotelbeury.com
GRUYÈRES In Gruyères, een dorpje verscholen in een woest romantische vallei, zijn middeleeuwse muren te zien buiten de vestinggrachten van het kasteel, dat in de plaats zou zijn gekomen voor een jachtslot, gebouwd door de Graaf van Chiny rond het jaar 1000.
Rumigny, La Cour des Prés
10 L E S
I T I N É R A I R E S
11 A R D E N N A I S
Vakwerkhuis
Huis uit de Porcien
Landschap van de Champagne
De
Wasigny, Kasteel
De Porcien, tussen Rethel en Asfeld in het hart van de Champagne, ontleent z’n naam aan een haventje aan de Aisne, dat Château-Porcien heette.
110 km
De toppen van de Porcien zijn weliswaar niet erg hoog maar steken boven de Aisne uit en bieden de wandelaar een uitzicht over de omliggende valleien. Door deze valleien lopen talloze rivieren door een groen hagenlandschap.
Dorp met vakwerkhuizen Kasteel of belangrijk bouwwerk Interessante kerk Mooi plekje of vergezicht Te bezoeken monument Verlichte monumenten of plaatsen Rocquigny
Rubigny ise cqu Mala
Fraillicourt Givron
Renneville
Wasigny
Chaumont Porcien Doumely
17e eeuwse markthal
Mesmont Faissault Herbigny
Sevigny Waleppe
Novion Porcien
Sery
Banogne
Arnicourt Le Thour
Château Porcien Ba rre s
VillersdevantLe Thour
sn
e
es ld na Ca
Asfeld Vieux-lès-Asfeld Brienne-sur-Aisne
Reims, 23 km Parijs, 166 km
Saulces Monclin
ux Va
Sorbon
es nn de Ar
AcyRomance
De Porcienroute heeft een bijzonder landelijke charme vanwege de bouwstijl van de huizen, het weidenlandschap, soms heuvelland en soms uitgestrekte vlakten.
NovyChevrières
Rethel Ai
Het landschap heeft de bouwstijl bepaald van de huizen met het typische soort vakwerk. In de Haut-Porcien, een veeteeltgebied, zijn de huizen opgetrokken van muren met een eikehouten frame dat op traditionele wijze bevestigd en samengevoegd is, op een onderbouw van gemetselde baksteen of natuursteen. De vakken zijn afgestreken met leem. In de uitgestrekte krijtvlakten van de Champagne, het landbouwgebied in het zuiden van de Porcien lijken de huizen op die in de Champagne. De begane grond is van baksteen of natuursteen en daarop werd een verdieping van houten vakken gezet.
ThugnyTrugny
Het gebied bracht een aantal grote geesten voort : Robert de Sorbon, de oprichter van de beroemde Sorbonne in de 13e eeuw; Boucher de Perthes, de vader van de prehistorische archeologie in de 19e eeuw; Hachette, Mermoz... en niet te vergeten Louis Jouvet die naar de school van Rethel ging waar enige jaren eerder Verlaine les had gegeven in geschiedenis, Engels en Frans.
Porcien Route DE HOOGTEPUNTEN VAN DEZE ROUTE ZJIN HOUTEN VAKWERKHUIZEN
grazen en een paar hardnekkige wijnboeren plantten er wijnstokken.
Overal langs de route vindt u deze bouw die zo typerend is voor de Porcien, zoals bijvoorbeeld in Renneville, Rubigny, Givron, Herbigny of Sery.
De vergezichten zijn zonder meer de mooiste in de zuidelijke Ardennen. Men kan er bijvoorbeeld de kathedraal van Reims en die van Laon zien.
ASFELD . KERK SAINT-DIDIER
De begroeiing van de heuvels trekt menig botanicus aan. Er zijn hier inderdaad voormalige moerasachtige gebieden waar men nog zeer zeldzame planten zoals orchideeën kan aantreffen.
Deze kerk werd in 1643 tijdens het bewind van Louis XIV gebouwd en is ongetwijfeld één van de interessantste monumenten uit de barok. In die tijd was Italië in de mode en de kerk met z’n koepeltjes en zuiltjes is dan ook een mooi voorbeeld van Italiaanse Barok onder de Ardense hemel... Hij is gebouwd van baksteen en menigeen heeft opgemerkt dat de muren niet recht zijn, hetgeen inderdaad zo is daar men de kerk de vorm van een basviool heeft willen geven. Inlichtingen : +33 (0)3 24 72 93 18 oj +33 (0)3 24 72 96 99
DOUMELY . KASTEEL Dit versterkte huis met z’n spitse torens is een zeldzaamheid in de Porcien. Het gebouw is verfraaid met een fries van rode baksteen in een verband van natuursteen. Hoewel het oorspronkelijke gebouw uit de 15e eeuw stamt, dateert het huidige slot uit 1620. Ondanks de opzet als vesting was dit kasteel bedoeld voor bewoning. De bijgebouwen dateren uit 1716. Alleen buiten te bezichtigen.
WASIGNY . HAL Dit dorpje heeft zo niet de economie maar dan toch de aanblik van vroeger tijden behouden. De oude hal, die in 1900 nog in gebruik was, heeft een tijd lang als stadhuis gediend. De overhang, het leien dak en de scheve bouw verlenen het geheel een middeleeuwse charme.
DE MONTS DE SERY De Monts de Sery zijn bekend om de mooie vergezichten, de geschiedenis en de begroeiing. Deze heuvels dienden als plaats voor de zonneaanbidding ten tijde van de Kelten. De Sintjansvuren die nog steeds in Sery plaatsvinden zijn een verchristelijking van het heidense feest van de zomerzonnewende. De Romeinen bouwden er een vesting waarvan de mooie aarden wallen nog te zien zijn. In de loop der tijden hebben boeren de hellingen bewerkt, herders hebben er hun kuddes laten
NOVION-PORCIEN DEPARTEMENTAAL MUSEUM " OORLOG EN VREDE " Dit departementaal museum, met een tentoonstellingsruimte van 4.500m2, schetst aan de hand van een bijzonder rijke collectie voertuigen, uniformen, wapens en uitrustingen, de drie laatste conflicten die de Ardennen gemerkt hebben. Op de begane grond geven tien taferelen met geluid, licht en beeld de episodes van de drie oorlogen van de streek weer. Op de verdieping
RETHEL . KERK SAINT-NICOLAS Tegen 1279 werd een gotisch kerkje gebouwd op de plaats waar eerder een door benedictijner monniken gesticht priorijkerkje gestaan had. Het middenschip en de noordzijde dateren uit deze tijd. Dit deel was gereserveerd voor de monniken en de parochianen moesten zich tevreden stellen met de zuidzijde. De kerk was zowel voor de monniken als voor de parochianen en dit veroorzaakte veel onenigheid tussen monniken en gelovigen. De gemoederen kwamen tot rust toen de zuidzijde werd afgebroken en vervangen door een tweede schip met dezelfde afmetingen als het schip voor de monniken. Het gotische portaal (stadszijde) dateert uit het begin van de 16e eeuw. De enorme toren aan de oostkant van het portaal werd in de 17e eeuw gebouwd ter vervanging van de oude klokketoren die dreigde in te storten. De kerk werd tijdens de bombardementen van 1940 ernstig beschadigd. Een jaar later, midden in de oorlog, begonnen de herstelwerkzaamheden. Heropening vond echter pas in 1956 plaats. Inlichtingen : +33 (0)3 24 38 41 50
Asfeld, kerk Saint-Didier
kunt u de evolutie van de wapens en uitrustingen van de 19de eeuw tot vandaag ontdekken. Opening zomer 2003 Inlichtingen: Tel. + 33 (0)3.24.52.47.95
EVENEENS DE MOEITE WAARD IN DE OMGEVING SAULT-LES-RETHEL . MOTORMUSEUM In dit museum zijn een honderdtal motoren, vespa’s en zijspannen te bewonderen. Inlichtingen : +33 (0)3 24 38 46 27
NOVY-CHEVRIÈRES . PRIORIJKERK Abdijkerk herbouwd door benedictijner monniken in 1698. Bijzonder rijk gemeubileerd. Inlichtingen : +33 (0)3 24 33 65 21 Rethel, kerk Saint-Nicolas
12 L E S
I T I N É R A I R E S
13 A R D E N N A I S
Praktische adressen
VITRINE CULTURELLE ET TOURISTIQUE DU CONSEIL GÉNÉRAL COMITÉ DÉPARTEMENTAL DU TOURISME DES ARDENNES 22, place Ducale, BP 419, 08107 Charleville-Mézières Cedex Tél. + 33 (0)3.24.56.06.08 Fax : + 33 (0)3.24.59.20.10 E-mail :
[email protected] Internet : www.ardennes.com
LOISIRS ACCUEIL ARDENNES 8, place Ducale 08000 Charleville-Mézières Tél. + 33 (0)3.24.56.00.63 Fax : + 33 (0)3.24.56.14.76 E-mail :
[email protected]
UNION DÉPARTEMENTALE DES OFFICES DE TOURISME ET SYNDICATS D’INITIATIVE Route Nationale 51 08270 Faissault Tél. + 33 (0)3.24.72.10.70 Fax : + 33 (0)3.24.72.64.74 E-mail :
[email protected]
GITES DE FRANCE ET TOURISME VERT EN ARDENNES 6, rue Noël - BP 370 08106 Charleville-Mézières Cedex Tél. + 33 (0)3.24.56.89.65 Fax : + 33 (0)3.24.56.89.66 E-mail :
[email protected] Internet : www.gitardennes.com
ASSOCIATION DÉPARTEMENTALE DES LOGIS DE FRANCE 22, place Ducale - BP 419 08000 Charleville-Mézières Tél. + 33 (0)3.24.56.67.71 Fax : + 33 (0)3.24.59.20.10 E-mail :
[email protected]
CLÉVACANCES 22, place Ducale - BP 419 08107 Charleville-Mézières Cedex Tél. + 33 (0)3.24.56.67.71 Fax : + 33 (0)3.24.59.20.10 E-mail :
[email protected]
UITGEGEVEN DOOR HET CONSEIL GÉNÉRAL Tél. + 33 (0)3.24.52.47.95 Fax : + 33 (0)3.24.52.48.02 CRÉDITS PHOTOS : C. LOISEAU, M. MONTEAUX, J.M. LECOMTE, R. MOSS, C.R.T, W. FAUTRÉ, B. BRIET, G.VAN AKEN, J. LINSCHOOTEN, C. GOUPI, M. MOLITOR, D. TIRTAINE RÉALISATION GRAPHIQUE : ALOHA CRÉATION - REIMS CARTES : SOPHIE PAUCHET - PARIS
