Leidinggeven aan Kwaliteitszorg Drs J. Polderman
Leidinggeven aan kwaliteitszorg Van kwaliteitsbewustwording naar continue kwaliteitsverbetering
Drs Jan Polderman Utrecht, 24 januari 2007
MagistruM
1
Leidinggeven aan Kwaliteitszorg
Kwaliteitszorg; een instrument kiezen?
Drs J. Polderman
MagistruM
2
Aanbevelingen schoolleiders Leidinggeven aan Kwaliteitszorg
a. Maak werk van kwaliteitsbewustwording
Drs J. Polderman
b. Bevorder het kwaliteitsdenken c. Geef ruimte voor zelfverantwoordelijkheid d. Maak gebruik van IKZ instrumenten e. Zet een afsprakensysteem op f. Maak leren mogelijk g. Werk aan continue verbetering h. Werk aan schoolontwikkeling
MagistruM
3
Leidinggeven aan Kwaliteitszorg
Overzicht kwaliteitszorg is…….
Drs J. Polderman
1. Kwaliteitszorg is een houding 2. Kwaliteitszorg is mensenwerk 3. Kwaliteitszorg is een middel 4. Kwaliteitszorg is een systeem 5. Kwaliteitszorg is leren leren 6. Kwaliteitszorg is continu verbeteren 7. Kwaliteitszorg is schoolontwikkeling
MagistruM
4
Leidinggeven aan Kwaliteitszorg
a. Maak werk van kwaliteitsbewustwording
Drs J. Polderman
• • • • •
Kwaliteit begint bij uzelf Kwaliteit begint met luisteren Kwaliteit begint met positief denken Kwaliteit begint met samen te werken Kwaliteit begint met kwaliteitsdenken*
1. Kwaliteitszorg is een houding Mogelijke dilemma’s: - Hoe ga ik om met lastige collega’s? - Hoe schep ik een veilig werkklimaat? MagistruM
5
Leidinggeven aan Kwaliteitszorg
* b. Bevorder het kwaliteitsdenken
Drs J. Polderman
• Kwaliteit is een persoonlijke waardebeleving; definitieprobleem • Kwaliteit is ketenkwaliteit; vereist wisselende rol van klant – leverancier • Kwaliteit tonen in onvoorziene situaties Mogelijke dilemma’s: - Veel culturen in de school - Team is geen team - De behoeften en verwachtingen van de klant worden niet herkend MagistruM
6
Leidinggeven aan Kwaliteitszorg
c. Geef ruimte voor zelfverantwoordelijkheid
Drs J. Polderman
• Mensen blijven zelf verantwoordelijk voor hun handelen • Mensen dienen zelf te komen met verbetervoorstellen • Mensen gaan voor systemen • Mensen zijn eigenaar van hun eigen werkprocessen 2. Kwaliteitszorg is mensenwerk Mogelijke dilemma’s: - Hoeveel verantwoordelijkheid geef ik? - Wat als mensen geen initiatieven nemen? MagistruM
7
Leidinggeven aan Kwaliteitszorg
d. Maak gebruik van IKZ instrumenten
Drs J. Polderman
• Kwaliteitsmanagement reikt de technieken, werkwijzen en instrumenten aan om o.a.: – Effectief (verbeter)doelen te realiseren – Efficient samen te werken – Feiten te verzamelen en te analyseren
3. Kwaliteitszorg is een middel Mogelijke dilemma’s: - Te weinig kennis van kwaliteitsmanagement - Team heeft hier geen ervaring mee MagistruM
8
Leidinggeven aan Kwaliteitszorg
e. Zet een afsprakensysteem op
Drs J. Polderman
• Bepaal welke processen cruciaal zijn en leg de afspraken vast • Leg een duidelijke relatie met doelen en resultaten • Zorg voor afstemming op alle niveaus • Evalueer de werking • Zet verbeterprocessen op 4. Kwaliteitszorg is een systeem Mogelijke dilemma’s: - Moet ik een digitaal systeem nemen? - Moet ik alles vastleggen? MagistruM
9
Leidinggeven aan Kwaliteitszorg
f. Maak leren mogelijk
Drs J. Polderman
• Schep een veilig werkklimaat* • Leer leerlingen en leerkrachten werken met kwaliteitsinstrumenten • Maak leerlingen en leerkrachten eigenaar van hun werkprocessen • Laat verantwoording af leggen over de resultaten 5. Kwaliteitszorg is leren leren Mogelijke dilemma’s: - Is dit niet te veel vrijheid? - Hoort leren wel bij kwaliteitszorg? MagistruM
10
Leidinggeven aan Kwaliteitszorg
* Kwaliteitsleren; leerling en leerkracht
Zelfontplooiing
Kwaliteit van het bestaan Maatschappijgericht Organisatiegericht
Waardering en respect
Totale kwaliteit
Sociale behoeften
Integratiefase
Procesgericht
Veiligheid en geborgenheid
Productgericht
Fysiologische behoeften
Kwaliteitszorg
Motivatieladder (Maslow, 1954)
Drs J. Polderman
Waarden en normen
Beheersingsfase Inspectiefase Kwaliteitsfasen
Kwaliteitszorg in de klas; condities en instrumenten voor leren leren Een uitgebreide beschrijving van deze presentatie onder de naam “Kwaliteitszorg aan de basis” is te vinden in een 5-delige artikelenserie in de Wereld van het jonge kind
(jrg 2000/2001)
MagistruM
11
Leidinggeven aan Kwaliteitszorg
g. Werk aan continue verbetering
Drs J. Polderman
• IKZ is gericht op het continu verbeteren van de leeropbrengsten (primaire proces) • IKZ is gericht op het continu verbeteren van werkprocessen (secundaire proces) • Op basis van resultaten en tevredenheid en mbv de PDSA cirkel 6. Kwaliteitszorg is continu verbeteren Mogelijke dilemma’s: - Wie bepaalt de prioriteiten? - Hoe hou ik alle klanten tevreden? MagistruM
12
Leidinggeven aan Kwaliteitszorg
h. Werk aan schoolontwikkeling
Drs J. Polderman
• Niet alleen verbeteren, maar ook ontwikkelen en vernieuwen • Werk met (smart) plannen voor invoering of implementatie, maar geen keurslijf • Verschillen in (tempo van) ontwikkeling kan, maar stilstand is achteruitgang 7. Kwaliteitszorg is schoolontwikkeling Mogelijke dilemma’s: - Hoe hou ik overzicht en samenhang? - Er is geen stilstand maar achteruitgang. MagistruM
13
Leidinggeven aan Kwaliteitszorg
Focus: Kwaliteitsverbetering
Drs J. Polderman
“Richt uw energie niet op het altijd maar veranderen van uw organisatie, maar hou constant het doel voor ogen en kijk samen met alle geledingen hoe het steeds beter kan, dan pas ontstaat betrokkenheid en kwaliteit.”
MagistruM
14
De vijf fundamentele kenmerken van het INKmanagementmodel (november 2006)
Leidinggeven aan Kwaliteitszorg
1. Leiderschap De leiding bepaalt op basis van externe en interne informatie een uitdagende koers, draagt deze uit, motiveert, luistert, gaat de consequenties – ook voor zichzelf – niet uit de weg, is integer en houdt vol.
2. Resultaatgerichtheid De leiding stuurt op de toegevoegde waarde van de verrichtte inspanningen en houdt de waardering door de verschillende groepen belanghebbenden in balans; klanten, leveranciers, partners, medewerkers, bestuur, financiers en maatschappij.
3. Continu verbeteren De leiding stimuleert medewerkers om innovatieve oplossingen aan te dragen en kennis uit te wisselen. Ze meet resultaten en vergelijkt deze systematisch met de van de visie afgeleide, doelstellingen. Een analyse van trends en afwijkingen leidt tot duurzame verbeteringen.
4 Transparantie Processen, hun onderlinge relaties en prestatie-indicatoren zijn vastgelegd en gecommuniceerd naar belanghebbenden. Taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden zijn bekend. Kosten en baten zijn per proces(onderdeel) te meten. Iedere werknemer kent zijn bijdrage aan het eindresultaat.
5. Samenwerking Management en medewerkers werken op een professionele manier samen, waarbij persoonlijke en organisatiedoelen op elkaar zijn afgestemd. Bureaucratische structuren zijn afgebroken. Met partners in netwerken wordt gezocht naar maximale toegevoegde waarde voor het geheel.
Drs J. Polderman
MagistruM
15
