Jaargang 8, november 2008, nr. 5
Thema:Veiligheid
Hibin Personeel & Zorg krijgt vorm
Meer aandacht voor hout
Lector Frens Pries: ‘Ik heb veel vertrouwen in de toelevering als katalysator voor veranderingen.”
Jubilarissen
Rond de crisis
• De heer F.J.W.Verwijs vierde op 15 augustus 2008 zijn 25-jarig dienstverband
De slechtnieuwsberichten buitelen over elkaar heen. Het
bij Imabo Esselink Bouwmaterialen B.V.
bericht dat de woningbouwproductie in 2009 naar 60.000
Middelharnis.
daalt is nog niet verwerkt, of er komt al een bericht overheen
• De heer M. Bos vierde op 1 september
dat 50.000 waarschijnlijker is. Voorspellingen doen is moeilijk.
2008 zijn 12,5-jarig dienstverband bij
Zeker is dat we een moeilijke tijd tegemoet gaan. Koninklijke
Raab Karcher.
Hibin zal uiteraard doen wat in zijn vermogen ligt om op
• De heer O. Modderman vierde op 3 sep-
te komen voor de belangen van de leden in deze situatie.
tember 2008 zijn 40-jarig dienstverband
Tegelijkertijd werken we door aan de grote thema’s die we
bij Raab Karcher.
samen met u op de agenda hebben gezet. Die splitsing ziet
• De heer L.J. Buring vierde op 4 septem-
u op 19 januari ook terug in de Algemene Ledenvergadering
ber 2008 zijn 12,5-jarig dienstverband bij
(ALV). Tijdens het leden deel buigen we ons onder meer
Raab Karcher.
over de arbeidsvoorwaarden problematiek. In het plenaire
• De heer W. Faasse vierde op 16 sep-
deel daarna, samen met de buitengewone leden, discussiëren
tember 2008 zijn 40-jarig dienstverband
we over de actuele situatie met vertegenwoordigers van
bij Imabo Esselink Bouwmaterialen B.V.
Atradius, Rabobank Bouw, de toeleverende industrie en
Middelharnis.
projectontwikkeling. In een dynamisch keuzemenu met
• Mevrouw C.E.Voerman vierde op 26
stands en presentaties kijken we voorts naar de uitdagingen
september 2008 haar 12,5-jarig dienst-
van de toekomst. Een aansprekend nieuw concept voor deze
verband bij Raab Karcher.
bijeenkomst, waarover u nog nadere informatie ontvangt. De
• De heer R.M.H.Visschedijk van Raab
afgelopen jaren hebben we in, ALV’s en tijdens Branchedagen
Karcher Vriezenveen vierde in de maand
verschillende thema’s op de agenda gezet en voorzien van
september zijn 12,5-jarig dienstverband.
werkbare oplossingen. In 2009 willen we die thema’s met
• Mevrouw S.B. Kip-Vaartjes vierde in de
elkaar verbinden met het thema Duurzaamheid. Ook een
maand september haar 25-jarig dienst-
onderwerp dat in het licht van de kredietcrisis even op de
verband bij Raab Karcher Vriezenveen.
achtergrond lijkt te raken, maar bij nadere beschouwing juist
• De heer J.P. Bos vierde op 17 oktober
nieuwe commerciële kansen biedt. Ik noem een rijksoverheid
2008 zijn 25-jarig dienstverband bij De
die in 2010 over wil gaan tot duurzame inkoop, maar ook
Boo Bouwmaterialen b.v. Utrecht.
de in aantal toenemende initiatieven van lokale overheden
• Mevrouw M.J. Kruijer vierde op 20
om duurzaamheidseisen te stellen aan zo’n beetje alles dat je
november 2008 haar 12,5-jarig dienst-
je op het gebied van ruimtelijke ordening kunt voorstellen.
verband bij Raab Karcher.
Kortom, het bouwbedrijf van morgen heeft behoefte aan
• Mevrouw J.H. Welmer vierde in de
een partner die naast kennis over productkenmerken
maand november haar 12,5-jarig dienst-
een onderbouwd advies uit kan brengen ten aanzien van
verband bij Raab Karcher Vriezenveen.
duurzaamheidaspecten, toepassing en mogelijk hergebruik
• De heer C.P. Schenk van Raab Karcher
van bouwmaterialen. Koninklijke Hibin wil leden helpen
Vriezenveen was in de maand november
hierin een koplopersrol te vervullen. Zo staan we in de
12,5 jaar in dienst.
startblokken voor de periode na de crisis. Want dat ook die
• De heer J.A.J. Grob was in de maand november 25 jaar in dienst bij Raab
tijd weer aanbreekt, is een van de weinige zekerheden van deze tijd.
Karcher Goor. • De heer R. Gerritsjans van Raab Karcher Vriezenveen is in de maand december
Gert Smit
12,5 jaar in dienst.
Voorzitter
Kort nieuws
Mondiale crisis remt utiliteitsbouw in 2009 en 2010
De utiliteitsbouwproductie zal in 2008 nog met 2,6% stijgen ten opzichte van 2007. Daarna zal de utiliteitsbouw in Nederland een daling laten zien. Dit gebeurt mede onder invloed van de huidige mondiale financiële crisis. Financieringsproblemen en de grote aarzeling van bedrijven om te investeren zullen de marktsector in 2009 en 2010 parten gaan spelen. In 2010 daalt de utiliteitsbouwproductie voor de marktsector naar € 3,2 miljard. Dit blijkt uit de meest recente utiliteitsbouwprognoses van BouwKennis.
In 2008 zal de totale waarde van de utiliteitsbouwpro-
Sterke daling in marktsector
ductie nog uitkomen op ongeveer € 6 miljard. Dit is een
De komende jaren zal vooral de productie voor de
stijging van 2,6% ten opzichte van 2007. Hiermee vlakt de
marktsector dalen. In vergelijking met 2008 zal de
groei van de productie sterk af ten opzichte van de
productie voor de marktsector in 2010 met iets meer
stijging van 15% die in 2007 is genoteerd. De utiliteits-
dan 15% gedaald zijn. Alle deelsectoren laten een daling
bouwsector zal in 2008 nog niet gebukt gaan onder de
zien. De zakelijke dienstverlening krijgt het de komende
financiële crisis. In 2009 en 2010 zal dit wel het geval zijn.
jaren zwaar te verduren. De utiliteitsbouwproductie voor deze sector daalt van € 1,2 miljard in 2008 naar
BouwKennis publiceert twee keer per jaar prognose
€ 950 miljoen in 2010.
cijfers voor de utiliteitsbouwproductie. Begin september werd al een daling voorspeld voor 2009 en 2010. De
Budgetsector daalt minder sterk
huidige crisis zorgt ervoor dat het scenario voor 2009 en
De budgetsector is minder conjunctuurgevoelig dan de
2010 negatiever zal zijn dan begin september werd voor-
marktsector en blijft redelijk stabiel in 2009 en 2010.
zien. Hierdoor zijn na een grondige analyse de utiliteits-
Toch zal er voor de budgetsector minder gebouwd
bouwcijfers
beneden
worden de komende jaren. In 2010 wordt waarschijnlijk
bijgesteld. Naar verwachting komt de utiliteitsbouw
een productieniveau van iets meer dan € 2,1 miljard
productie in 2009 op € 5,7 miljard uit. In 2010 daalt de
behaald. Alleen de bouwproductie van ziekenhuizen en
utiliteitsbouwproductie naar ruim € 5,3 miljard.
scholen blijft constant. De gezondheidszorg noteert in
voor
2009
en
2010
naar
2010 zelfs een kleine stijging in de productie.
13
Kort nieuws
Handel wil documentatie en opleiding Goede en duidelijke documentatie,
Ten behoeve van het BouwKennis
welkome hulpmiddelen is om de
een klantgerichte, snelle helpdesk en
Jaarrapport 2008/2009 is de handela-
verkoop
goede scholing zijn de hulpmiddelen
ren gevraagd hoe fabrikanten hen het
Bijna twee derde ziet het snel
die handelaren verwachten van hun
beste kunnen ondersteunen bij de
beantwoorden van vragen als ver-
leveranciers. Ondersteuning van het
verkoop van hun producten. Hieruit
eiste. Ongeveer een even groot
verkoopapparaat door middel van
blijkt dat goede documentatie, zoals
deel noemt goede scholing of
marketingcommunicatiemiddelen
catalogi en productinformatie, wordt
opleiding voor handelaren als mid-
acht de handel in eerste instantie
gezien als een belangrijk middel. Maar
del om de handel te ondersteu-
minder belangrijk. Dit blijkt uit het
liefst driekwart van de handelaren
nen.
BouwKennis Jaarrapport 2008/2009.
geeft aan dat dit een van de meest
Nieuwe ontslagvergoeding Het rekenmodel dat kantonrechters
De kantonrechters willen dit voor
hanteren voor vergoedingen bij de
de toekomst verfijnen, waarbij de
ontbinding van arbeidsovereenkom-
dienstjaren tot 35 jaar tellen voor
sten, wordt aangepast. Dit heeft de
een half maandsalaris, van 35 tot 45
Kring
van
Kantonrechters
vergemakkelijken.
Hogeschool constateert tekort bouwkosten deskundigen
in
jaar voor één, van 45 tot 55 jaar
oktober besloten. Volgens de kan-
voor anderhalf en vanaf 55 jaar voor
tonrechters was de uit 1996 stam-
twee maandsalarissen. Daarmee wil-
De Hogeschool van Arnhem
mende formule toe aan een ‘update’.
len ze aansluiting zoeken bij de
en Nijmegen en de Neder
verbeterde arbeidsmarktpositie van
landse Vereniging van Bouw
De belangrijkste wijziging: een ande-
jongeren, maar met behoud van
kostendeskundigen
re berekening van dienstjaren, meer
bescherming van de oudere werk
ontwikkelen gezamenlijk een
aandacht voor de arbeidsmarktposi-
nemer.
nieuwe
(NVBK)
hbo-opleiding
voor
bouwkostendeskundigen.
tie van werknemers en de financiële
4
te
De
positie van de werkgever, en maat-
Verder willen de kantonrechters
NVBK vindt dat er een groot
werk voor werknemers die in het
meer aandacht geven aan bijzondere
tekort aan deze deskundigen
zicht van pensionering zijn. In de
omstandigheden die nu soms onder-
bestaat. Zij voert daarbij aan
huidige
kantonrechtersformule
belicht blijven, zoals de arbeids-
dat er in Nederland slechts
wordt de vergoeding berekend door
marktpositie van werknemers en de
1.000 van deze deskundigen
het aantal dienstjaren maal het
financiële positie van de werkgever.
zijn,
brutomaandsalaris
een
Zo heeft een werknemer die door
Verenigd
factor voor bijzondere omstandig-
zijn werkgever in staat is gesteld
kostendeskundigen zijn volgens
heden. Daarbij tellen de dienstjaren
door cursussen zijn kennis bij te
de NVBK nodig om beter grip
tot de leeftijd van 40 jaar voor één
houden een steviger positie op de
te
maandsalaris, van 40 tot 50 jaar
arbeidsmarkt en dus minder finan
en om kostenoverschrijdingen
voor anderhalf en vanaf 50 jaar voor
ciële bescherming nodig.
vroegtijdig te kunnen consta
en
twee maandsalarissen.
met
tegen
krijgen
teren.
18.000
Koninkrijk.
op
in
het
Bouw
bouwkosten
| Geen gedonder met SCHÖNOX SK |
I I
Al meer dan 30 jaar kunt u zelfs onder zware omstandigheden met SCHÖNOX SK
I
rustig in zee steken. Deze tegellijm is zeer flexibel, vervormbaar en biedt grote zekerheid. Extra ondergrondvoorbehandeling is meestal overbodig.
| Let´s stick together | www.schoenox.nl |
6.114.11nl-10/08 SK_1/2.indd 1
10.10.2008 9:13:11 Uhr
Advertentie
Regels willekeurig afschrijven Het kabinet heeft begin december de voorwaarden be-
De willekeurige of vervroegde afschrijving is van toe-
kendgemaakt van de tijdelijke regeling voor vervroegde
passing voor ondernemers die vpb-plichtig zijn én voor
of willekeurige fiscale afschrijving van investeringen. Dit
ondernemers die onder de inkomstenbelasting vallen.
betekent voor het bedrijfsleven een liquiditeitsimpuls
De regeling geldt voor alle bedrijfsmiddelen, met
van 1,75 miljard euro in de komende twee jaar. De
uitzondering van woningen, bedrijfsgebouwen, grond-,
regeling vormt onderdeel van een breder pakket aan
weg- en waterbouwkundige werken, personenauto’s,
maatregelen om de reële economie te ondersteunen,
immateriële vaste activa (waaronder software) en in
waartoe het kabinet eerder in nauw overleg met de
cultuur gebrachte activa (bijvoorbeeld bomen en vee).
ondernemersorganisaties heeft besloten.
De regeling geldt dus wél voor bestelauto’s, vrachtau-
Bedrijven kunnen investeringen die tussen 1 januari
to’s, computers, machines en installaties. Actuele
2009 en 31 december 2009 plaatsvinden, in twee jaar
ontwikkelingen met betrekking tot deze regeling vindt
afschrijven, dus maximaal 50 procent in 2009 en 50
u op www.vno-ncw.nl
procent in 2010.
5
Opleidingen
Enthousiaste reacties van zowel cursisten als cursusleiders en ook uit de praktijk zelf: de fabrikanten. Het blended learning (een uitgekiende combinatie van leren per computer in de klas en in de praktijk) dat Hibin Opleidingen dit najaar initieerde in het cursusprogramma, lijkt een ‘blijvertje’.
Blended learning valt in goede aarde De zeven cursisten die zich deze middag op het
waarmee ik goed verder kan”, vindt Harrie Veldman
Kenniscentrum in Soesterberg melden voor het prak-
(Vihamij Emmen). Zijn collega Bert Kremer beaamt
tijkgedeelte van de bouwdeelcursus Buitenwanden,
dit. “Een goede voorbereiding op wat we hier gaan
zijn er duidelijk over. Eerst thuis, achter de eigen pc,
doen.” Dat ‘hier doen’ bestaat uit twee delen.
een basisgedeelte volgen. Om daarna als groep het
Allereerst een theoretische inleiding van docent Johan
praktijkgedeelte op hetzelfde niveau te kunnen starten.
Felix. Hij loopt daarin de stof door die de deelnemers
“Dit stuk voorbereiding levert een prima basis op,
– als het goed is – vooraf thuis hebben doorgenomen. Van ‘Wat is de functie van een buitenwand?’ tot ‘Een anderhalf steensmuur van Waalformaat, hoe dik is die?’ Niet alle antwoorden komen even vlot, maar niettemin is Johan Felix achteraf tevreden. Praktijkgedeelte Vervolgens verhuist de groep naar de bovenverdieping van het Kenniscentrum. Daar volgt verdeeld over een aantal blokken het echte praktijkgedeelte. De groep oefent met het aanmaken van lijm, het lijmen van kalkzandstenen, het isoleren van een spouwconstructie, metselen met gevelstenen en het voegen van metselwerk. Enthousiast, en ook wat onwennig, storten de zeven zich op de praktijkopdrachten. Na voltooiing van elke opdracht volgt steeds een evaluatie. Docent Felix is best tevreden. “Er gaat wel wat fout, maar dat
16
is ook niet vreemd. Deze groep mensen werkt in de bouwmaterialenhandel en heeft nog nooit op een bouwplaats gestaan. Was dat wel zo geweest, dan is deze cursus niet nodig. Daarom is het een nuttig iets. Doordat de groep thuis, via e-learning, zich heeft kunnen voorbereiden, merk ik wel degelijk dat iedereen aardig op dezelfde golflengte zit. Dat was in het
Opleidingen
verleden nog weleens anders. Wat dat betreft lijkt het
het gegeven dat bijna iedere Nederlander nu een pc
me een goede zaak dat deze vorm van leren, waar
thuis heeft met een internetverbinding. Dat schept
mogelijk, algemeen wordt ingevoerd door Hibin
mogelijkheden. Onderzoeken laten zien dat alleen
Opleidingen.”
klassikaal onderwijs niet altijd ideaal is. Verschillende mengvormen kunnen juist een uitkomst zijn. Zoals
Mengvormen
ook het blended learning. Zeer geschikt ook voor
Die kans is er absoluut, geeft Ghislaine Hoenderboom
medewerkers in de bouwmaterialenhandel. Dat zijn
(Manager Hibin Opleidingen) aan. “Naast de positieve
over het algemeen geen boekenwurmen. Die kun je
reacties merken we dat blended learning zorgt voor
dus heel goed met deze vorm van leren bedienen.”
een beter startniveau van de cursus en uiteindelijk een
Begin 2009 volgt een evaluatie. Daarna wordt beslo-
beter rendement. En daar gaat het uiteindelijk toch
ten of en hoe het initiatief een vervolg krijgt.
om. Bovendien: het is niet slim om niets te doen met
17
Marktinformatie
Advertenties nog steeds belangrijkste promotievorm Hoe ontwikkelen de marketingbudgetten zich in 2008
personeel
en wat kunnen we verwachten voor 2009? In dit
belangrijker geworden. Daarna volgen marketing
artikel leest u waar de bouwmaterialenhandel in 2008
communicatie met 49% en productontwikkeling met
meer geld aan uitgaf en welke marketingactiviteiten
39%. Van de bouwmaterialenhandelaren noemt 12%
het met minder moesten doen. Bovendien spreken
marktonderzoek als marketingactiviteit die belangrij-
handelaren hun verwachtingen uit over hoe groot de
ker is geworden.
is
voor
55%
van
de
handelaren
marketingbudgetten volgend jaar zullen zijn en hoe ze gespendeerd worden. Uit onderzoek van BouwKennis
Grootste deel marketingcommunicatie naar
blijkt dat een groot percentage van het marketingbud-
advertenties
get naar marketingcommunicatie gaat. Waar het de
Omdat marketingcommunicatie een grote post is
nabije toekomst betreft, wordt een lichte stijging van
binnen het marketingbudget, is gevraagd hoe bedrijven
het marketingbudget verwacht. Er is de komende
hun communicatiebudget precies uitgeven. Onder
jaren vooral een toenemende interesse voor de mogelijkheden van het internet. Communicatie is voor veel bedrijven een belangrijk onderdeel van het marketingplan. Gemiddeld geeft iets meer dan 62% van de bedrijven aan dat marketingcommunicatie uit het marketingbudget betaald wordt. Daarnaast wordt marktonderzoek door bijna 40% van de handelaren uit het marketingbudget gefinancierd. Aan productontwikkeling wordt door bouwmaterialenhandelaren 18% besteed. Verdeling marketingbudget: grote rol voor marketingcommunicatie
Folders en brochures Beurzen/bijeenkomsten Eigen internetsite Documentatiemap
Bij bouwmaterialenhandelaren gaat de helft van het
Direct mail
marketingbudget naar marketingcommunicatie. Aan
Adverteren op internet (banners)
marktonderzoek wordt door handelaren 17% van het 8
Advertenties in bladen
marketingbudget gespendeerd. Aan verkooppersoneel wordt door handelaren 13% van het marketingbudget uitgegeven.
Corporate magazine Personeelsblad Audiovisuele producties Radio-/tv-reclame
Belang verkooppersoneel toegenomen In het onderzoek is tevens gevraagd welke marketingactiviteiten belangrijker zijn geworden. Verkoop
Anders
Marktinformatie
handelaren gaat een kwart naar advertenties in bladen,
Lichte
stijging
budget
verwacht,
meer
een vijfde naar folders en brochures en 16% naar beur-
belangstelling voor internet
zen en bijeenkomsten. Handelaren besteden 43% van
De algemene verwachting is dat het marketingbudget
hun budget aan business-to-consumeractiviteiten.
als percentage van de omzet in 2009 licht zal stijgen. Van de handelaren verwacht 38% een stijging van het
Besparing op communicatie en onderzoek
budget, en slechts 8% verwacht een daling. Het groot-
Bij veel handelaren is het marketingbudget in 2008 de
ste gedeelte (41%) gaat er echter vanuit dat het marke-
helft hoger dan in 2007. Ruim een derde van de bedrij-
tingbudget in 2009 gelijk zal zijn aan dat van 2008.
ven geeft aan dat de marketingbudgetten in 2007 en 2008 gelijk zijn. Een minderheid van 6% van de hande-
Er is vooral een toenemende interesse voor de moge-
laren geeft aan dat het marketingbudget in 2008
lijkheden van het internet. De eigen internetsite zal
kleiner is geworden. Bij bedrijven waar bespaard is op
door 62% in toenemende mate als communicatiemid-
het marketingbudget, gaat dit vooral ten koste van de
del ingezet worden, tegen slechts 1% dat een afname
posten marketingcommunicatie en marktonderzoek.
voorziet. Ook zal het adverteren op internet vaker in-
Bij circa de helft van de bedrijven waar dit jaar minder
gezet worden. Daarnaast verwachten de marktpartijen
budget is, wordt geld bespaard op deze posten. Ook
dat direct mail meer aandacht krijgt en dat folders en
aan productontwikkeling wordt regelmatig minder
brochures belangrijk zullen blijven.
geld uitgegeven. (Bron: BouwKennis, onderzoek juli 2008)
Deel van het communicatiebudget dat naar de volgende aspecten gaat (in %)
9
Personeel & Zorg
Met een beknopt rapport, waarin 22 aanbevelingen zijn gedaan voor een nieuwe service op het gebied van personeelsbeleid, gaat Hibin aan de slag om meer maatwerk te leveren aan de leden.
Rapportage met 22 aanbevelingen voor betere sociale structuren
Hibin Personeel & Zorg krijgt vorm
10 1
“Er valt in sociaal opzicht nog veel te winnen in de
afdelingen die de in lijn op HR-gebied de nodige
bouwmaterialenbranche”, meent Trudie Scherpenzeel.
ondersteuning geven.”
Zij is een van de personeelsadviseurs die onlangs in
Uit de vraaggesprekken met de bezochte ondernemin-
opdracht van Hibin via een enquête onder dertig leden
gen, verspreid over heel Nederland, bleek dat ieder
heeft geïnventariseerd waar de P&O-wensen liggen.
bedrijf zo zijn eigen P&O-wensen heeft”. Daar zou met
“In andere sectoren is men gewoon wat verder. Vooral
het oog op een verdere professionalisering van de
bij wat grotere bedrijven zie je daar ondersteunende
bedrijfstak op ingespeeld moeten worden, al stelt
Personeel & Zorg
Scherpenzeel ook vast dat een aantal zaken door
zolang dat niet nodig is. Dat neemt niet weg dat
meerdere leden nuttig wordt gevonden. “In ieder geval
vernieuwen geen kwaad kan.”
het afsluiten van raamcontracten voor het plaatsen
Scherpenzeel en haar collega Joris Wassink menen
van personeelsadvertenties en werving van personeel
verder dat er winst valt te boeken als de handel zich
via internet en voor contracten met uitzendbureaus
meer profileert in de bouwsector. “De branche heeft
en vacaturebanken. Niet zo gek want zo kunnen de
geen smoel in de opleidingswereld. Dat is gelijk een
leden korting krijgen. Maar ik merk toch ook dat nogal
van de redenen om bepaalde P&O-activiteiten lande-
wat bedrijven bijvoorbeeld ondersteuning willen bij
lijk te bundelen. Heb je iets gezamenlijk te vertellen,
het voeren van functioneringsgesprekken.”
dan komt een boodschap beter over. Kortom, er
De enquête is afgenomen tijdens gesprekken met
liggen veel kansen om Personeel en Organisatie op te
ondernemers en P&O’ers. “Doordat de P&O-wensen
waarderen.”
verschillen, is het belangrijk dat brede ondersteuning mogelijk is. Een branche- of P&O-loket kan die ondersteuning prima bieden. Groot voordeel is dat door de Hibin en het P&O-loket instrumenten kunnen worden ontwikkeld die bedrijven en de P&O-adviseurs bij hun ondersteuning kunnen gebruiken. Waar nodig of gewenst kan ook nog een koppeling worden gemaakt met een training of opleiding via Hibin-opleidingen. Dan tikt het branchevoordeel dubbel aan.” Andere onderwerpen waar bedrijven aan denken bij een P&Oloket zijn arbeidsconflicten en de CAO, bijvoorbeeld functiebeschrijvingen en bedrijfsregelingen. Met name ten aanzien van dit laatste onderwerp denkt Trudy Scherpenzeel dat het P&O-loket van betekenis kan zijn voor de leden. “Veel bedrijven worstelen met hun vakantie- en verlofafspraken. Hetzelfde geldt voor overwerk. Een heldere op de CAO aansluitende bedrijfsregeling voorkomt veel onduidelijkheden.” Hibin heeft met Hibin Zorg een eigen zorgloket. Het P&O-loket zal onderdeel gaan uitmaken van dit zorg loket. De nieuwe naam wordt Hibin Personeel & Zorg (HPZ). “Tijdens de gesprekken met de ondernemers bleek dat niet alle ondernemers van het bestaan van Hibin Zorg af weten. Dat verbaast me want Hibin Zorg bestaat al vanaf 2001 en heeft een goede naam in de markt. Wel wordt het ziekteverzuim overal nauwkeurig in de gaten gehouden. Wat me verder opviel is dat arbeidsovereenkomsten lang niet altijd even up-to-date zijn, en dat gaat ook op voor de veiligheidsplannen. Wat volgens mij telt, is dat je naar behoefte professionaliseert”, zo oordeelt Scherpenzeel. “Je moet ondernemingen
niet
opzadelen
met
een
giga-
gesprekkencyclus die geen doel heeft. Er is een mooie Engelse uitdrukking voor, die hier heel erg van toepassing is: if it ain’t broke, don’t fix it. Niet repareren
11
Pensioenfonds
Bestuurslid Henk Aberson neemt kredietcrisis serieus, maar:
‘Hibin heeft een degelijk pensioenfonds’
121
Dat de boodschap op deze 29ste oktober luid en dui-
dat een positieve invloed op de productiviteit. Vandaar
delijk overkomt bij de achterban. Henk Aberson wil
dat de bevlogen bestuurder in de terugblik op een
het nog maar eens gezegd hebben. Kredietcrisis of niet,
halve eeuw pensioenfonds graag nog even schakelt naar
de financiële grootmachten mogen wereldwijd met hun
het heden. Van groeiende onrust onder de Hibin-leden
rug tegen de muur staan, maar de pensioenen van álle
heeft hij de jongste weken niets gemerkt. “Ach, de
werknemers in de bouwmaterialenbranche die zijn aan-
gemiddelde werknemer is redelijk nuchter. Uiteraard
gesloten bij Hibin, lopen geen gevaar. Ieders oudedag-
voelt onze organisatie ook de gevolgen van, laat ik het
voorziening is gegarandeerd.
een economische dip noemen. Ik verwacht ook dat de
Aberson, op wie de tijd ondanks zijn 82 jaar geen grip
bouwsector de komende tijd nog meer last krijgt. De
lijkt te krijgen, weet waarover hij praat. Al sinds 1971 is
voorfinanciering van nieuwe projecten en het verkrij-
de geboren Zwollenaar als – tegenwoordig plaatsver-
gen van hypotheken worden ongetwijfeld moeilijker, en
vangend – bestuurslid zeer nauw betrokken bij het
dat zal zijn weerslag hebben op de branche. Maar laat
sociale verhaal van Hibin, dat dit jaar het 50-jarig be-
ik duidelijk stellen dat het pensioenfonds van Hibin er
staan viert van het eigen bedrijfspensioenfonds. Hij rol-
niet onder hoeft te lijden. Een voorbeeld: in 2007
de erin, omdat hij ‘ontdekte dat sociale omstandighe-
kwam er 25 miljoen euro aan premie binnen, terwijl er
den van een werknemer bepalend kunnen zijn voor de
12 miljoen aan pensioenen werd uitgekeerd. We
inzet op het dagelijkse werk’. “Wanneer mensen weten
hebben gewoon een heel degelijk fonds, dat met het nu
dat allerlei zaken goed zijn geregeld, hoeven zij zich
opgebouwde vermogen nog wel dertig jaar de pensioe-
geen zorgen te maken”, aldus Aberson. En dus heeft
nen kan uitkeren.”
Pensioenfonds
De verklaring is simpel. Een pensioenfonds is geen bank
zijn nog altijd aandelen, want die gaven over een langere
of een verzekeringsinstelling die vooral met contant
termijn betere resultaten dan de spaarrekeningen van
geld heeft te maken. De reguliere inning van premies
banken.” Het inventieve en tegelijkertijd zakelijk naden-
stelt een fonds in staat een vermogen op te bouwen
ken over de knopen in het pensioenstelsel zit
waarmee pensioenen in de toekomst worden betaald.
ondertussen 33 jaar in zijn systeem. Waar anderen
Door, pakweg, een derde van het vermogen te beleg-
terugdeinzen voor de complexe materie of na een eer-
gen in aandelen (en dat gebeurt onder strenge voor-
ste kennismaking afhaken, spendeert Aberson bijna
waarden), genereert een pensioenfonds reserves die
wekelijks de nodige uurtjes aan dit werk. “Het zijn
van pas kunnen komen op momenten dat de economie
zaken waar je goed je verstand bij moet gebruiken.
onder druk staat, zoals momenteel het geval is, en die
Misschien helpt me dat wel om nog steeds met de tijd
reserves worden ook gebruikt voor de indexering van
mee te gaan”, merkt hij glimlachend op. “Ik had ook als
de ingegane en opgebouwde pensioenen. Twee derde
63-jarige, toen ik in 1988 met de VUT ging, achter de
van het vermogen wordt in vastrentende waarden en
geraniums kunnen kruipen.” In het verleden heeft
vastgoed belegd.
Aberson tal van functies bekleed, variërend van een lidmaatschap van het hoofdbestuur van Hibin tot
De huidige kredietcrisis pleegt een aanslag op die
onderhandelaar bij cao-besprekingen van de werkge-
buffer, het deel van het vermogen dat dekking voor de
vers in de bouwmaterialenwereld. “De meeste zijn
toekomst veiligstelt. In vakjargon heet dat de dekkings-
afgebouwd, maar momenteel ben ik nog plaatsvervan-
graad. Die moet minimaal 105 procent zijn, ofwel: voor
gend bestuurslid van het pensioenfonds, een soort
elke euro die aan pensioen wordt uitgekeerd, moet het
persoonlijke assistent van voorzitter Gerard Mantel.”
fonds 1,05 euro achter de hand hebben. En om geheel
In die hoedanigheid is hij ook de stuwende kracht
of gedeeltelijk te kunnen Indexeren, moet je toch wel
geweest achter de jubileumuitgave van ‘Pensioenflits’,
120 procent hebben. Door de enorme duikvlucht van
de nieuwsbrief over het Hibin-pensioenfonds, die en-
de beurskoersen zijn de reserves flink geslonken. Was
kele malen per jaar verschijnt. In de speciale publicatie
in augustus van dit jaar de dekkingsgraad van het Hibin-
wordt teruggekeken op de 50-jarige geschiedenis.
fonds nog ca.131 procent, per 1 oktober was die
Aberson dook ervoor in de notulen en stuitte op
gedaald tot 115. En onlangs stond de peilstok rond de
lezenswaardige feitjes en weetjes. Mijlpalen zijn er
kritische grens van 105. De deskundigen verwachten
genoeg geweest; de meest bijzondere voor hemzelf, als
echter dat het dieptepunt van de crisis is bereikt en dat
medebestuurder, vindt hij de totstandkoming van de
de handel in aandelen weer zal toenemen, hetgeen de
VUT-regeling in 1980. “Dat paste prima in het tijds-
positie van de vijf- tot zeshonderd pensioenfondsen in
beeld van toen. De jongeren moesten aan het werk, de
ons land weer op peil zal brengen, al zal dit misschien
ouderen moesten uit het arbeidsproces. Nou, daar
enkele jaren duren. Dan kan ook eventueel de achter-
kwam een gouden regeling uit tevoorschijn. Vroegtijdig
gebleven indexering weer ingehaald worden, want het
uit dienst met behoud van tachtig procent van het
ziet er momenteel wel naar uit dat voor 2009 niet
laatstgenoten salaris. Goed initiatief, ja. Tot juli 2001,
geïndexeerd kan worden.
want toen schakelden we over naar een normaal pen
Aberson: “Dat pensioenfondsen onder andere in aan-
sioen. Zo zijn er veel meer opmerkelijke veranderingen
delen beleggen, is deels het gevolg van de pensioenwet
en aanpassingen geweest, maar die houden we voor
uit 1970 en 2007. Die bracht zoveel nieuwe regels en
het jubileumnummer van Pensioenflits, dat in december
eisen met zich mee, dat daardoor de vaste kosten flink
verschijnt.”
stegen. Vandaag de dag bedragen die zes tot acht
Wel verwijst Aberson nog even naar de nieuwe
procent van de premie, waarvan een groot deel uitvoe-
website
ringskosten. Omdat die uit de premieopbrengst moes-
(www.bpfhibin.nl), die inmiddels online is en waarop
ten worden betaald, werd je als bestuur min of meer
veel informatie staat voor zowel werkgever en werk-
gedwongen te zoeken naar andere mogelijkheden om
nemer als gepensioneerde. Ook bij de totstandkoming
extra inkomsten te verkrijgen. De oplossing waren en
hiervan is hij nauw betrokken geweest.
van
13
het
Hibin-bedrijfstak-pensioenfonds
Commissie
Meer aandacht voor hout Met de oprichting van de zogenoemde Hibin
Vereniging
Commissie Hout, op 1 oktober jl., wil Hibin in de na-
(VVNH). Deze organisatie is immers hét aanspreek-
bije toekomst de leden gerichter te adviseren op het
punt voor overheden, milieuorganisaties en andere
gebied van hout. Het initiatief sluit aan bij de verschil-
belangengroepen in de discussie over herkomst en
lende ontwikkelingen in de houthandel waarbij het
gebruik van hout. De commissie acht het voorts zinvol
gaat om de aanschaf en het gebruik van illegaal hout te
dat Hibin in overleg met VVNH inventariseert welke
voorkomen.
14
Omdat
milieubewegingen
van
Nederlandse
Houtondernemingen
regelmatig
houtopleidingen interessant genoeg zijn om op te
acties voeren en de Nederlandse overheid zich ook
nemen in het totaalpakket waarmee bedrijven hun
inspant om illegale activiteiten in de houtsector te be-
werknemers kunnen (bij)scholen.
strijden, vindt Hibin het belangrijk de leden nog beter
De commissie wordt voorgezeten door J. van der
voor te lichten.
Werf (Van der Werf’s Bouwstoffen BV). De overige
Waar leidt dat dan toe? De Hibin Commissie Hout
commissieleden zijn D. Sanders (BouwCenter Veghel
streeft naar imagoverbetering door een duidelijk
BV), J. Voet (Raab Karcher Bouwstoffen BV), H. Vries
standpunt uit te dragen omtrent het verhandelen en
(Veris Bouwmaterialengroep BV), en B. Vissers
gebruiken van duurzaam geproduceerd hout. Daarbij
(4+ Bouwmaterialengroep BV).
is het nuttig dat de branche zelf al informatie verzamelt over beschikbaarheid, verwerking en toepassing van legaal hout. Verder onderzoekt de commissie op welke manier er projectmatig kan worden samengewerkt met de
Logistiek
De bouwmaterialenhandel als ultieme dienstverlener Frens Pries is ontwikkelingsmanager van TOPBOUW. Deze vanuit de toelevering geïnitieerde groep ondernemers wil op een praktische wijze een omslag binnen de bouwsector bewerkstelligen. Volgens Pries is de bouwmaterialenhandel in de ideale positie om die mentaliteitsverandering gestalte te geven. Hij ziet ook een grote rol weggelegd voor het onderwijs. Daarom is Pries sinds kort lector Nieuwe Cultuur In De Bouwketen bij Hogeschool Utrecht. “Ik heb veel vertrouwen in de toelevering als katalysator voor veranderingen. Maar er moet nog veel gebeuren, want in de bouwsector voeren conservatieve krachten de boventoon.”
15
Logistiek
Pries ondervindt dagelijks aan den lijve dat er nogal
Brugfunctie
wat voor verbetering vatbaar is in de bouw. “De kern
De logistiek coördinator kan een brugfunctie vervullen
van het probleem in de bouwsector zit ‘m in de
in de snel veranderende (bouw)wereld. “De omgeving
fragmentatie. De bouw steekt grofweg als volgt in
verandert snel, maar de sector verandert niet mee.
elkaar: binnen een project heb je ongeveer veertig
Tot voor kort werd zeventig procent van de woningen
specialisten die elk hun eigen kunstje doen. Je kunt het
in de wei gebouwd, zoals Leidsche Rijn in Utrecht. De
zien als een kaartenhuis; wanneer één schakel wegvalt,
bouwprojecten van nu vinden echter hoofdzakelijk
stort de hele boel in. Als al die partijen beter leren
plaats in de stad. In tegenstelling tot vroeger bouw je
samenwerken, nemen de productiviteit en kwaliteit,
nu ineens in een heel complexe omgeving. Hoe
die in de bouw veel te laag zijn, vanzelf toe.”
organiseer je de communicatie met bewoners bij binnenstadsprojecten? Het is niet meer een paar hekken eromheen, een keet en gáán. Soms heb je geen bouwplaats, zoals bij de verbouwing van Rotterdam CS. Dan moeten de vervoersstromen van de bouwmaterialen goed worden gestroomlijnd. Nu houdt de toelevering op bij de poorten van de bouwplaats. Mijn advies is: kijk even een paar meter verder, die bouwplaats op.” Nou het toch over vervoersstromen gaat: “De logistiek in de bouwsector is over het algemeen slecht geregeld. Het bouwverkeer zorgt voor de helft van de files in Nederland. Vrachtwagens rijden halfleeg rond, omdat er veel te vaak sprake is van paniekbestellingen door een slechte procesbeheersing. Ook wordt veel energie verspild aan bonnetjes, facturen en offertes. Bouwen is een ongelooflijke papierwinkel geworden. Dat kan in deze digitale tijd toch veel efficiënter?” Gedragsverandering Er ligt voor de toelevering dus een rol om een
16
Regisseur gezocht!
voorloper te worden in het managen van de
Veel bouwprojecten zijn volgens Pries als een slecht
bouwplaats in al zijn facetten. Daarnaast wil de
orkest. Iedereen toetert op zijn eigen instrument en
toelevering graag een meer industriële benadering van
het geheel klinkt nergens naar, want er is geen dirigent
bouwen invoeren. Dat is volgens Pries hard nodig,
die de boel in het gareel houdt. “De bouw
willen de faalkosten dalen en de productiviteit stijgen:
materialenhandel kan die coördinatie- of dirigentenrol
“Bouwen moet veel meer assembleren worden. We
voor een deel op zich nemen. Daarvoor moeten
bouwen in Nederland 70.000 woningen per jaar, en
partijen in de toelevering wel uit hun schulp kruipen.
50.000 daarvan lijken op elkaar. Waarom wordt dan
Creëer
logistiek
steeds op alle niveaus het wiel opnieuw uitgevonden?
coördinator. De bouwmaterialenhandel is ook de
bijvoorbeeld
de
functie
van
Uiterlijk kun je best verschillende huizen bouwen,
aangewezen partij om tijdens bouwprojecten met
maar
bijvoorbeeld een wethouder of brandweercommandant
standaardvloerdikte. Het gevolg is dat leveranciers van
afspraken te maken over logistiek en overlast. Al de
binnenwanden hun producten verreweg kunnen
energie die nu verloren gaat door miscommunicatie
versimpelen. Dat is veel efficiënter.”
tussen de vele bouwpartijen en de overheden, kan zo
De traditionele werkvoorbereiding en inkoop zijn
ergens anders voor gebruikt worden.”
grote bottlenecks in de bouwsector, stelt Pries. “Niet
zorg
dan
wel
voor
bijvoorbeeld
een
Logistiek
een beperkte technische vooruitgang, maar de
sinds dit jaar lector Nieuwe Cultuur In De Bouwketen
behoudende
Een
bij Hogeschool Utrecht. “Managers hebben veel te
belangrijke uitdaging van de bouw is de zachte kant
veel te zeggen in het onderwijs. Zorg ervoor dat niet
van de zaak, ofwel het gedrag, te veranderen. Ook
de managers, maar de docenten weer de kern voor
hier kan de toelevering een sleutelrol spelen. Hiervoor
vernieuwing worden. De crux daarbij is een betere
zijn wél structurele gedragsveranderingen nodig. Dat
relatie met de bouwpraktijk. We moeten ervoor
kan ‘m in kleine dingen zitten. Begin vóór een
zorgen dat het onderwijs meer naar buiten gaat en dat
grootschalig project bijvoorbeeld eens met een
de bedrijven dichter bij het onderwijs komen te
behoorlijke kennismaking. Een goede samenwerking
staan.”
cultuur
belemmert
innovatie.
begint met onderling vertrouwen. En vertrouwen begint met elkaar kennen, niet alleen als functionaris,
Structuur versus cultuur
maar ook als mens. Een goed team kan elk project aan;
Bij vernieuwing is cultuur erg belangrijk. “In de bouw
een slecht team zal elk project verprutsen. Ingebakken
is sprake van een technisch paradigma. Bouwers zijn
gedrag is echter moeilijk te veranderen. Bouwers
techneuten, en je maakt pas carrière als je gedrag lijkt
hebben aan de voordeur met opdrachtgevers allerlei
op het gedrag van je baas; daardoor verandert er niks.
nieuwe samenwerkingsvormen opgesteld (bouwteam,
Techneuten zijn typische structuurdenkers. En als je
D&C), maar aan de achterdeur wordt de toelevering
alleen in termen van structuur denkt, verandert er
nog steeds ouderwets op prijs geselecteerd. Ook voor
niks. Je moet ook aandacht besteden aan cultuur. Hoe
de samenwerking tussen bouw en toelevering moeten
werk je beter met elkaar samen? Hoe krijg je
we andere businessmodellen opstellen.”
vertrouwen? Hoe word je een beter team? Wat willen klanten eigenlijk? De toelevering heeft veel te bieden
Beter onderwijs
bij de oplossing van deze vraagstukken. Daar is kennis
Om al die (structurele) veranderingen mogelijk te
over marketing en direct klantencontact namelijk in
maken, moet je ergens beginnen. Pries ziet het
ruime mate aanwezig.”
onderwijs als een goed startpunt. Mede daarom is hij
TOPBOUW, een samenwerkingsverband TOPBOUW is een ondernemersclub van tien grote partijen uit de toelevering, industrie en handel, zoals CRH en Raab Karcher. Deze club is in het leven geroepen om de toelevering beter te organiseren én om een tegenwicht te bieden tegen conservatieve krachten in de bouwketen. Pries: “Met TOPBOUW gaan we zaken doen en aanpakken en er niet eindeloos over vergaderen. Ik heb veel vertrouwen in deze club. Er zitten namelijk een enorme macht en drive in de toelevering. Zo’n 75% van de vernieuwing in de bouw komt vanuit de toelevering. De toelevering moet leren dat meer te gelde te maken.”
17
Veiligheid
Zes goed bezochte afdelingsvergaderingen in oktober en november met als thema ‘Bedrijfsveiligheid’ maakten het écht duidelijk: het onderwerp veiligheid op de werkvloer staat op de agenda in de branche. Dit is echter nog maar het begin, als het aan Veiligheidskundige Hans Clemenkowff ligt. Hij was verantwoordelijk voor de invulling van de vergaderingen en is dagelijks bezig met het optimaliseren van de veiligheid op de werkvloer van afzonderlijke bedrijven. Zijn conclusie: de bouwmaterialenbranche ziet het belang ervan, maar kan nog meer concrete actie ondernemen.
Branche aan de slag met veiligheid op de werkvloer
Bedrijfsongeval? Dat is reclame die je niet wilt Onlangs nog kwam Clemenkowff bij een bedrijf over de vloer, waar de eigenaar hem trots vertelde dat ‘er al 40 jaar geen ongeval meer had plaatsgevonden’. Prima uiteraard. “Maar zo’n instelling is eigenlijk des te gevaarlijker”, legt hij uit. “Dan ga je berusten en word je minder alert. En ja, dan wordt de kans op een bedrijfsongeval juist groter.” Voor alle duidelijkheid: een ongeval voorkomen kan nooit, legt Clemenkowff uit. “Uitstellen en beheersen, daar gaat het om”, vertelt hij. “Ik help bedrijven hun eventuele risico’s in beeld te brengen. Daar kunnen ze dan meteen verder mee aan de slag. Want als er een bedrijfsongeval plaatsvindt en je gaat je dan bedenken wat je moet doen, ben je te laat!” Gevolgen De gevolgen kunnen groot zijn, weet Clemenkowff. En nog lang niet alle bedrijven in de branche beseffen dat voldoende. “Welke eigenaar zit er op te wachten om de pers te woord te staan wanneer er een ongeluk plaatsvindt op je werkvloer? Niemand volgens mij, maar daar krijg je dan wel mee te maken. In het geval van een dodelijk ongeluk binnen je bedrijf hoef je absoluut geen reclame meer te maken, iedereen kent je bedrijf. Maar dat is de reclame die je natuurlijk niet wilt.” Hoe meer mensen er in een bedrijf rondlopen, hoe groter het risico dat er ooit iets gebeurt. Volgens de meest recente cijfers kende de bouwmaterialenbranche vorig jaar ongeveer dertig ongevallen, waarbij één dode viel. Clemenkowff “Al jarenlang kent deze branche een betrekkelijk laag aantal ongevallen. Da’s mooi, maar waarschijnlijk ook de reden waarom men vergeleken
Veiligheid
met een ongeluk. En geloof me: dat wil je echt niet.” met andere branches minder met het onderwerp bezig is. Elk bedrijf zoekt het een beetje zelf uit en er wordt
Waar kun je op letten?
weinig onderling over gesproken. Daarin komt nu overigens wel verandering. En dat is alleen maar goed.
Wat zijn concrete zaken om te checken als het
Want tijdens de afdelingsvergaderingen werd wel duide-
gaat om bedrijfsveiligheid?
lijk dat zaken als een goed Bedrijfhulpverleningsbeleid en een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) voor
• Stellingen borgen
nog lang niet alle aanwezigen duidelijk zijn.”
• Oude stellingen afbreken • Lege pallets veilig opslaan en op tijd afvoeren
HIBRIE
• Zorg dat iemand die ervoor
Toch hoeft het allemaal niet zo ingewikkeld te zijn. Als
verantwoordelijk is regelmatig rondjes loopt
bedrijf je zaakjes wat dat betreft goed op orde hebben,
over de bedrijfsvloer
hoeft helemaal niet veel tijd en geld te kosten. “Allereerst: er zullen altijd risico’s blijven”, benadrukt Clemenkowff. “Wat je kunt doen is proberen die te beheersen. Je eventuele risico’s in kaart brengen. Daar zijn diverse instrumenten voor. De HIBRIE bijvoor-
• Let ook op klanten op de werkvloer. Spreek ze aan wanneer ze zich niet aan de veiligheidsregels houden • Zorg dat het laden en lossen zo veilig mogelijk verloopt
beeld, de branchegerichte RIE die door Hibin is
• Creëer looppaden in het magazijn
ontwikkeld. Aan de hand van dit digitale hulpmiddel
• Zorg dat de Bedrijfshulpverlener op tijd
scan je het bedrijf op eventuele pijnpunten. Vervolgens
wordt bijgeschoold
kun je daar zelf mee verder aan de slag, maar je kunt er ook voor kiezen om een Veiligheidskundige in te huren. Wil je er het meeste voordeel uit halen, dan is dat laatste de beste optie. Want ga je zelf aan de slag en wil je het écht goed doen, dan ben je toch al snel een dag of
Hibin Zorg biedt ondersteuning!
vier bezig. Terwijl een Veiligheidskundige het in één dag voor je op orde heeft.” En het kostenplaatje? Dat is
Wat zijn concrete zaken om te checken als het
moeilijk in één bedrag te vangen, verduidelijkt
gaat om bedrijfsveiligheid?
Clemenkowff. “Dat hangt ook af van de grootte van de onderneming en de activiteiten die je uitvoert. Heb je
Hibin Zorg biedt alle benodigde informatie over
bijvoorbeeld een werkplaats? Heb je geïnvesteerd in de
bedrijfsveiligheid en concrete hulp voor diegene
opleiding van je mensen? Hoe kleiner het bedrijf en hoe
die met het onderwerp aan de slag wil. Op
beter je organisatie, des te sneller ik klaar ben.
www.hibinzorg.nl is alles te vinden over het
Wanneer je als klein bedrijf gemiddeld één dag per jaar
opstellen van een eigen standaardrisico-inven-
besteedt aan bedrijfsveiligheid ben je een heel eind.
tarisatie en -evaluatie (RI&E) en een goed
Stel: je hebt er tien jaar geen aandacht aan besteed, dan
Bedrijfhulpverleningsplan. Ook is hier de
heb ik gemiddeld ook tien dagen nodig om de zaak op
HIBRIE te downloaden. Wie meer wil weten,
orde te krijgen.” “Je zult als bedrijf nooit kunnen zeg-
of concrete ondersteuning wil kan ook direct
gen: ‘nu heb ik alles perfect voor elkaar’. Dat zeg ik niet
contact
om mijn portemonnee te spekken. Maar denk ook
(026 – 363 35 10).
eens aan zaken als wetgeving. Die kan bij wijze van spreken volgende week worden aangepast en het kan je
als
werkgever
volledig
ontgaan.
Een
Veiligheidskundige houdt het voor je bij. Uiteindelijk levert het je vooral voordelen op waarvan je pas beseft dat ze belangrijk zijn wanneer je te maken zou krijgen
opnemen
met
Hibin
Zorg 19
Veiligheid
Dodelijke bedrijfsongevallen Het aantal bedrijfsongevallen in Nederland
die de risico’s doen toenemen. Ten behoeve van een
wordt geschat op 140.000 per jaar. Elke week
Risk Management Seminar brachten deskundigen
valt wel ergens een dode te betreuren als
van ABN AMRO die ontwikkelingen in beeld. Ten
gevolg van een bedrijfsongeval. De afgelopen
aanzien van de bouw als geheel kwamen zij tot de
tien jaar schommelde het aantal doden als
volgende top 4:
gevolg van een bedrijfsongeval tussen 64 en 126 per jaar. Bij een derde van deze ongevallen blijkt een transportmiddel betrokken, zoals vrachtwagens, heftrucks, kranen of shovels.
• snelheid bouwen neemt toe/(te) veel mensen op de werkplaats; • hoger bouwen; • lastige werkomstandigheden;
Het risico op een arbeidsongeval is in de bouw
• toename extreme weersomstandigheden.
ruim twee keer zo hoog als het landelijk
20
gemiddelde. Van alle werkenden kreeg in 2005
Vanuit riskmanagement ziet ABN AMRO vooral een
1,8% een bedrijfsongeval. In de bouw was dat
toename van het risico op vervolgschade als gevolg
4%. Alhoewel er over het algemeen meer
van een hogere claimbewustheid bij werknemers en
aandacht is voor veiligheid, zijn er ook factoren
opdrachtgevers.
Veiligheid
Een ongeluk komt zelden alleen. Deze volkswijsheid is zeker van toepassing als het om bedrijfsongevallen gaat. Voor u het weet, staat er een journalist op de stoep die wil weten wat er gebeurd is. Terwijl u als ondernemer eigenlijk alleen oog wilt hebben voor het welzijn van uw medewerkers en de continuïteit van uw bedrijf, wordt u als het ware publiekelijk ter verantwoording geroepen. ‘Hoe heeft dit kunnen plaatsvinden?’, wil die journalist dan weten, terwijl u nog maar nauwelijks van de schok bent bekomen. Toch is het belangrijk ook dit aspect van een bedrijfsongeval serieus te nemen.
En dan staat een journalist op de stoep... Hoe kunt u zich voorbereiden op mediabelangstelling?
Vragen die u kunt verwachten:
Vraag medewerkers om te verwijzen naar de directie op het moment dat zij vragen krijgen van politie,
- Wat vindt u van wat er gebeurd is?
media, buren of wie dan ook. Denk ook aan medewer-
- Wie is het slachtoffer?
kers die op dat moment niet op het bedrijf zijn.
- W at is er precies gebeurd? En wanneer?
Het argument naar medewerkers toe is zorgvuldigheid.
Onder welke omstandigheden? - Is er al contact met de Arbeidsinspectie?
1) Je wilt niet dat nabestaanden belangrijke informatie van derden (via de media) krijgen. 2) Je wilt de privacy van betrokkenen eerbiedigen. 3) Je wilt onderzoek door politie en Arbeidsinspectie niet in de weg zitten. 4) Alleen de directie heeft het complete plaatje na overleg met de officiële instanties.
- D enkt u dat er sprake is van persoonlijke fouten? - K an er sprake zijn van achterstallig onderhoud aan de heftruck (en soortgelijke vragen)? - W at heeft u ondernomen nadat het ongeval had plaatsgevonden? - Hoe reageerde de familie? - Hoe reageren de collega’s, en waar zijn zij nu?
De media horen automatisch van het ongeval via de
- U weet vanuit de aard van uw bedrijf dat dit
politie. Dat kan direct bij het afluisteren van de poli-
soort ongelukken kan plaatsvinden en dat als
tieradio, maar kan ook later, als de politie een persbe-
zoiets gebeurt, de gevolgen zeer ingrijpend
richt uitgeeft. Bij een dodelijk ongeval is dat
kunnen zijn. Verwijt u uzelf iets? Had u dit
gebruikelijk. Vragen van media kunnen dus direct na het ongeval komen, maar ook nog dagen erna.
ongeval kunnen voorkomen? - Voelt u zich verantwoordelijk? - W at gaat u doen om dit soort ongevallen in de toekomst te voorkomen? Hoe meer ondernemers zich bewust zijn van de rol van de media, hoe beter zij ermee om zullen gaan. Het is verstandig om bij een bedrijfsongeval meteen zelf een lijstje met mogelijke vragen op te stellen. Dan komt u beter beslagen ten ijs.
21
Logistiek
Hoe gaan we in de toekomst om met de logistieke problemen waarmee we als bouwmaterialenbranche steeds sterker geconfronteerd worden? Dat was het thema van het tweedaagse Ufemat-congres dat in september in Brussel werd georganiseerd. Vertegenwoordigers van de bouwmaterialenhandel, brancheorganisaties en fabrikanten uit heel Europa bogen zich twee dagen over de uitdagingen en eventuele oplossingen. Hibin-voorzitter Gert Smit was erbij. Een terugblik.
Ufemat-congres zet logistieke problemen op Europese agenda 22
“We hebben elkaar in de toekomst absoluut nodig”
Logistiek
De problemen rond de binnenstedelijke logistiek
Alleen dan kun je tot echte oplossingen komen.” Zo is
waarmee we in Nederland worden geconfronteerd
Hibin in gesprek met de gemeente Utrecht, waar de
zijn niet uniek. Ook andere Europese landen hebben
problematiek behoorlijk nijpend is. Straks wordt daar
ermee te maken. Terwijl Hibin het onderwerp al
het Cityplan uitgevoerd, met het compleet herbouwen
tijdens de afgelopen Branchedag tot thema verhief om
van de binnenstad als gevolg. “Dat betekent op hoog-
zo als branche op nationaal niveau de kwestie te agen-
tijdagen zo’n 350 volle vrachtwagens met bouwmateri-
deren, is de sector ook in Europees verband druk
alen extra in het centrum”, becijfert Smit. “Wil je die
bezig. “Buitengewoon nuttig om er met betrokkenen
in goede banen leiden, dan moet je tijdig maatregelen
uit andere Europese landen over van gedachte te
treffen. Dat besef is er. Er wordt nu gesproken over
wisselen”, blikt Gert Smit terug. “Wat kunnen we van
het op orde brengen van de logistiek, ruim voor de
elkaar leren? Wat dat betreft was het erg interessant
bouwstromen op gang gaan komen. Bijvoorbeeld door
om te horen hoe men in de regio’s Parijs, Londen en
het creëren van extra overslagfaciliteiten. Om dat
Berlijn de problemen het hoofd probeert te bieden.”
alles goed te regelen zou het logistiek plan eigenlijk onderdeel moeten zijn van de vergunningsprocedure
Parijs
en het programma van eisen. ”
Eén ding is duidelijk: dé oplossing bestaat niet. Elke
Wat betreft het Ufemat-congres is het geen kwestie
regio kent z’n eigen specifieke haken en ogen. Geen
van ‘conferentie afgesloten, deelnemers gaan weer elk
gebied is hetzelfde, en dat geldt uiteraard ook voor de
hun eigen gang’. “De onderlinge contacten blijven”,
wet- en regelgeving. “In de regio Parijs is men druk
aldus Smit. “We hebben elkaar in de toekomst abso-
bezig om samen met de toeleveranciers individueel
luut nodig. De problematiek zal alleen nog maar
naar gerichte oplossingen te zoeken”, weet Smit.
urgenter worden. Lokale, regionale en zeker ook
“Daar worden bijvoorbeeld speciale productie-units
Europese regelgeving blijft in beweging. En aan de
geplaatst. Van daaruit kunnen goederen binnen de ring
andere kant zal steeds meer gebouwd worden binnen
gebracht worden. En wat je ziet in zowel Parijs,
stadscentra. Conclusie tijdens het congres was dat nog
Londen als Berlijn is dat waar mogelijk gebruik
geen regelgeving nodig is op Europees niveau. Maar
gemaakt wordt van vervoer over water.”
inmiddels zijn wel de benodigde EU-contacten gelegd
Duidelijk is wel dat de rol van de overheid niet
om straks wanneer nodig de belangen van de Europese
onbelangrijk is in deze. “Voor een goede, effectieve
toeleveranciers te kunnen behartigen.”
aanpak moet je zij aan zij werken met de overheid”, vertelt Smit. “Dan kun je de problemen krachtdadiger aanpakken. In zowel Parijs, Londen en Berlijn wordt flink gefaciliteerd vanuit de overheid. In Nederland ligt dat nog wat moeilijker; we hebben hier nog vaak te maken met lokale en provinciale regelgeving die niet overal eenduidig is.” Bouwpartijen samen De discussies op de Branchedag maakten al duidelijk dat het onderwerp zeker ook in Nederland op de agenda staat. De branche weet dat er wat moet gebeuren. Smit: “Men ontkent ook niet dat we als bouw daar een probleem hebben. Maar de problemen worden te vaak nog afgeschoven op de toeleveranciers alleen. Dat is echter te makkelijk. Daarin ligt juist voor alle bouwpartijen samen een taak. Dus niet alleen de toeleveranciers, maar ook de uitvoerende bouw.
23
Agenda
Dynamische kalender Agenda 13 januari
Bijeenkomst Commissie Vakopleiding
14 januari
Vergadering Commissie Hout
19 januari
Algemene ledenvergadering
3 februari
Vergadering Bestuur
3 februari
Vergadering Commissie Consumentenzaken
10 februari
Afdelingsvoorzitteroverleg
Cursuskalender 7 januari
Managementopleiding voor de Bouwtoe levering (MBT), module Bedrijfseconomie en Financieel Management
15 januari
Bouwdeelcursus Binnenwanden
20 januari
Bouwdeelcursus Hellend Dak
22 januari Bouwen en Bouwmaterialen A (Assortiment & Klanten) 26 januari
CTB-3 (Resultaatgericht accountmanagement)
27 januari
Bouwdeelcursus Tegels en Wanden en Vloeren
2 februari
Aanvallende binnendienst
3 februari
Bouwdeelcursus Fundering en Vloeren
4 februari
Klantgericht magazijn- en baliemedewerker
9 februari
Telefoneren in de bouwmaterialenhandel
Kijk voor meer informatie over de cursussen op www.hibinopleidingen.nl
Colofon Hibinfo is een uitgave van de Koninklijke Vereniging van Handelaren in Bouwmaterialen in Nederland (Hibin). Hibinfo verschijnt tweemaandelijks en wordt verspreid onder leden en relaties van de Hibin. Overname van artikelen uit deze uitgave is, mits integraal, toegestaan onder voorwaarde van bronvermelding.
Oplage: 1.300 Redactieadres: Hibin, t.a.v. Peter van Heijgen, postbus 2161, 6802 CD Arnhem, 026 - 363 35 55,
[email protected].
Redactiecommissie: Egon Wolf, Jaap Breunesse, Peter van Heijgen, Ghislaine Hoenderboom en Gert Smit. Concept, tekst, ontwerp en lay-out: Bijl, partners in public relations, Capelle aan den IJssel.
