Landgegevens Afghanistan GEOGRAFIE Lokatie
Zuid-Azië, ten noorden en westen van Pakistan, ten oosten van Iran
Oppervlakte
Totaal: 647,500 km² Land: 647,500 km² Water: 0 km²
Landsgrenzen
Totaal: 5,529 km Buurlanden: China 76 km, Iran 936 km, Pakistan 2,430 km, Tajikistan 1,205 km, Turkmenistan 744 km, Uzbekistan 137 km
Kustlijn
0 km (ingesloten)
Klimaat
Droog tot halfdroog; koude winters en warme zomers
Landschap
Meestal bergachtig; vlaktes in het noorden en zuidwesten
Hoogteverschillen
Laagste punt: Amu Darya: 258 m Hoogste punt: Nowshak: 7,485 m
Natuurlijke rijkdommen
Natuurlijk gas, petroleum, kool, koper, chroom, talk, bariet, sulfiet, lood, zink, ijzererts, zout, kostbare en halfkostbare mineralen
Landgebruik
Landbouw: 12,13% Permanente gewassen: 0,22% Andere: 87,65% (2001)
Geïrrigeerd land
23,860 km² (1998)
Natuurlijke rampen
Zware aardbevingen in het Hindu Kush-gebergte; overstroming, droogtes
Milieuproblemen
Gelimiteerde natuurlijke zuivere waterbronnen; inadequate waterverdeling; bodemerosie; overbegrazing; ontbossing; verwoestijning; lucht- en watervervuiling
DEMOGRAFIE Bevolking
28,513,677 (juli 2004); van de 4 miljoen vluchtelingen sinds oktober 2001 al 2,3 miljoen teruggekeerd
Leeftijdsstructuur
0-14 jaar: 44,7% (man 6,525,929; vrouw 6,222,497) 15-64 jaar: 52,9% (man 7,733,707; vrouw 7,346,226) 65 jaar en ouder: 2,4% (man 334,427; vrouw 350, 891) (2004)
Bevolkingsgroei
4,92% (dit cijfer houdt geen rekening met de impact van de recente oorlog; 2004)
175
Geboortecijfer
47,27 geboortes / 1000 mensen (2004)
Sterftecijfer
21,12 sterftes / 1000 mensen (2004)
Geboortesterfte
Totaal: 165,96 sterftes / 1000 mensen Mannelijk: 170,85 sterftes / 1000 mensen Vrouwelijk: 160,82 sterftes / 1000 mensen (2004)
Levensverwachting
Algemeen: 42,46 jaar Man: 42,27 jaar Vrouw: 42,66 jaar (2004)
Vruchtbaarheidsgraad
6,78 geboren kinderen per vrouw (2004)
Etnische groepen
Pathanen 42%, Tadjieken 27%, Hazaren 9%, Oezbeken 9%, Aimaq 4%, Turkmenen 3%, Baluchen 2%, anderen 4%
Religies
Soennietisch 80%, Sji’itisch 19%, andere 1%
Talen
Pashto 35%, Dari 50%, Turks (Oezbeeks en Turkmeens) 11%, 30 andere talen van minderheden (vooral Baluch en Pashai) 4%, veel tweetaligheid
Geletterdheid (15 jaar, kunnen lezen en schrijven)
Totaal: 36% Mannelijk: 51% Vrouwelijk: 21% (1999)
POLITIEKE STRUCTUUR Naam
Conventionele lange vorm: Islamitische Republiek van Afghanistan Conventionele korte vorm: Afghanistan Lokale lange vorm: Dowlat-e Eslami-ye Afghanestan Lokale korte vorm: Afghanestan Afkorting: Republiek van Afghanistan
Type regering
Islamitische republiek
Hoofdstad
Kabul
Administratieve entiteiten
34 provincies (velayat): Badakhshan, Badghis, Baghlan, Balkh, Bamian, Daykondi, Farah, Faryab, Ghazni, Ghowr, Helmand, Herat, Jowzjan, Kabol, Kandahar, Kapisa, Khowst, Konar, Kondoz, Laghman, Lowgar, Nangarhar, Nimruz, Nurestan, Oruzgan, Paktia, Paktika, Panjshir, Parvan, Samangan, Sar-e Pol, Takhar, Vardak, and Zabol
Onafhankelijkheid
19 augustus 1919 (einde Britse controle over Afghaanse buitenlandse zaken)
Nationale feestdag
Onafhankelijkheidsdag, 19 augustus
Grondwet
Nieuwe grondwet opgesteld 14 december 2003 – 4 januari 2004, ondertekend 16 januari 2004
176
Rechtssysteem
Volgens de nieuwe grondwet kan geen enkele wet ‘tegen de Islam’ zijn; de staat is verplicht een samenleving te creëren die welvaart en vooruitgang genereert op basis van sociale rechtvaardigheid, bescherming van de menselijke waardigheid, bescherming van mensenrechten, de realisatie van democratie, de staat moet eveneens de nationale eenheid en gelijkheid onder alle etnische groepen en stammen bewerkstelligen; de staat acht zich akkoord met het VN Charter, reeds ondertekende internationale verdragen, conventies en de Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens
Stemrecht
18 jaar, universeel
Uitvoerend bestuur
- Staatshoofd: President van de Islamitische Republiek van Afghanistan, Hamid Karzai (sinds 7 december 2004): de president is zowel het staatshoofd als het hoofd van de regering; de voormalige Koning Zahir Shah heeft de eretitel ‘Vader van het Land’, en treedt bij sommige gelegenheden symbolisch op, maar heeft geen enkele regeringsverantwoordelijkheid; de eretitel is niet erfelijk - Hoofd Regering: Hamid Karzai - Kabinet: 27 ministers: aangeduid door de president en goedgekeurd door het Nationaal Parlement
Wetgevend bestuur
Niet-functionerend; sinds januari 2004 is de regering gemachtigd bij decreet wetgeving te construeren; onder de nieuwe grondwet zal het bicamerale Nationaal Parlement bestaan uit de Wolesi Jirga of Huis van het Volk (met maximum 249 zetels), direct verkozen voor vijf jaar, en de Meshrano Jirga of Huis van de Ouderen (102 zetels, een derde verkozen uit provinciale raden voor vier jaar, een derde verkozen uit lokale districtraden voor drie jaar, en een derde aangeduid door de president voor vijf jaar). Verkiezingen gepland in de lente van 2005
Rechterlijke macht
De nieuwe grondwet vestigde een negenkoppige Stera Mahkama of Hoog Gerechtshof (de negen rechters worden voor tien jaar aangeduid door de president met goedkeuring van de Wolesi Jirga) en een Ondergerechtshof en verschillende rechtbanken; er is ook een minister van Justitie; en een aparte Afghaanse Onafhankelijke Commissie voor Mensenrechten gevestigd door de Bonn-overeenkomst bevoegd voor onderzoek naar misbruik van mensenrechten en oorlogsmisdaden
Politieke partijen
Politieke partijen goedgekeurd door het Ministerie van Justitie: Afghan Millat [Anwarul Haq AHADI]; De Afghanistan De Solay Ghorzang Gond [Shahnawaz TANAI]; De Afghanistan De Solay Mili Islami Gond [Shah Mahmood Polal ZAI]; Harakat-e-Islami Afghanistan [Mohammad Asif MOHSINEE]; Hezb-e-Aarman-e-Mardum-e-Afghanistan [Iihaj Saraj-u-din ZAFAREE]; Hezb-e-Aazadee Afghanistan [Abdul MALIK]; Hezb-e-Adalat-e-Islami Afghanistan
177
[Mohammad Kabeer MARZBAN]; Hezb-e-Afghanistan-eWahid [Mohammad Wasil RAHEEMEE]; Hezb-e-Afghan Watan Islami Gond [NA leader]; Hezb-e-Congra-e-Mili Afghanistan [Lateef PIDRAM]; Hezb-e-Falah-e-Mardum-eAfghanistan [Mohammad ZAREEF]; Hezb-e-Libral-eAazadee Khwa-e-Mardum-e-Afghanistan [Ajmal SOHAIL]; Hezb-e-Hambastagee Mili Jawanan-e-Afghanistan [Mohammad Jamil KARZAI]; Hezb-e-Hamnbatagee-eAfghanistan [Abdul Khaleq NEMAT]; Hezb-e-Harakat-e-Mili Wahdat-e-Afghanistan [Moahammad Nadir AATASH]; Hezbe-Harak-e-Islami Mardum-e-Afghanistan [Ilhaj Said Hssain ANWARY]; Hezb-e-Ifazat Az Uqoq-e-Bashar Wa Inkishaf-eAfghanistan [Baryalai NASRATEE]; Hezb-e-Istiqlal-eAfghanistan [Dr. Gh. Farooq NIJZRABEE]; Hezb-e-Jamhoree Khwahan [Sibghatullah SANJAR]; Hezb-e-Kar Wa Tawsihae-Afghanistan [Zulfiar OMID]; Hezb-e-Mili Afghanistan [Abdul Rasheed AARYAN]; Hezb-e-Mili Wahdat-e-Aqwame-Islami Afghanistan [Mohammad Shah KHOGYANEE]; Hezb-e-Nuhzhat-e-Mili Afghanistan [Ahmad Wali MASOUD]; Hezb-e-Paiwand-e-Mili Afghanistan [Said Mansoor NADIRI]; Hezb-e-Rastakhaiz-e-Islami Mardum-eAfghanistan [Said ZAHIR]; Hezb-e-Refah-e-Mardum-eAfghanistan [Mia Gul WASEEQ]; Hezb-e-Risalat-e-Mardume-Afghanistan [Noor Aqa ROEEN]; Hezb-e-Sahadat-eMardum-e-Afghanistan [Mohammad Zubair PAIROZ]; Hezbe-Sahadat-e-Mili Wa Islami Afghanistan [Mohammad Usman SALIGZADA]; Hezb-e-Sulh-e-Mili Islami Aqwam-eAfghanistan [Abdul Qahir SHARYATEE]; Hezb-e-Sulh Wa Wahdat-e-Mili Afghanistan [Abdul Qadir IMAMEE]; Hezb-eTafahum-e-Wa Democracy Afghanistan [Ahamad SHAHEEN]; Hezb-e-Wahdat-e-Islami Afghanistan [Mohammad Karim KHALILI]; Hezb-e-Wahdat-e-Islami Mardum-e-Afghanistan [Haji Mohammad MUHAQIQ]; Hezb-e-Wahdat-e-Mili Afghanistan [Abdul Rasheed Jalili]; Jamahat-ul-Dahwat ilal Qurhan-wa-Sunat-ul-Afghanistan [Mawlawee Samiullah NAJEEBEE]; Jombesh-e Milli [Abdul Rashjid DOSTUM]; Mahaz-e-Mili Islami Afghanistan [Said Ahmad GAILANEE]; Majmah-e-Mili Fahaleen-e-Sulh-eAfghanistan [Shams ul Haq Noor SHAMS]; Nuhzat-eAazadee Wa democracy Afghanistan [Abdul Raqeeb Jawid KUHISTANEE]; Nuhzat-e-Hambastagee Mili Afghanistan [Peer Said Ishaq GAILANEE]; Sazman-e-Islami Afghanistane-Jawan [Siad Jawad HUSSAINEE]; Tahreek Wahdat-e-Mili [Sultan Mahmood DHAZI] (Sep 2004) ECONOMIE BNP
20 biljoen $ (2003)
Groei BNP
29% (dit cijfer reflecteert het extreem laag niveau van economische activiteit in de periode 1999-2000, het einde van een vier jaar durende droogte, en de impact van enorme donorhulp)
BNP per capita
700 $
178
BNP per sector
Landbouw: 60% Industrie: 20% Diensten: 20% (1990)
Munteenheid
Afghani (AFA)
Wisseleenheid
Afghanis per US $: 50 (2003)
Bevolking onder de armoedegrens
23% (2002)
Inflatie
5,2% (2003)
Beschikbare werkkracht
11,8 miljoen (2001)
Beschikbare werkkracht per sector
Landbouw: 80% Industrie: 10% Diensten: 10% (1990)
Staatsbegroting
Inkomsten: 200 miljoen $ Uitkomsten: 550 miljoen $ (plan 2003)
Landbouwproducten
Opium, granen, fruiten, noten, wol, schapenvachten, schapenvlees
Industrieën
Kleinschalige textielproductie, zeep, meubelen, schoenen, meststoffen, cement; handgeweven tapijt; natuurlijk gas, kolen, koper
Elektriciteitsproductie
334,8 miljoen kWh (2001)
Elektriciteitsconsumptie
511,4 miljoen kWh (2001)
Elektriciteitsexport
0 kWh (2001)
Elektriciteitsimport
200 miljoen kWh (2001)
Olieproductie
0 bbl/dag (2001)
Olieconsumptie
3500 bbl/dag (2001)
Oliereserves
0 bbl (jan 2002)
Gasproductie
220 miljoen m² (2001)
Gasconsumptie
220 miljoen m² (2001)
Gasexport
0 m² (2001)
Gasimport
0 m² (2001)
Export
98 miljoen $ (exclusief illegale export) (2002)
Exportartikelen
Opium, fruiten en noten, handgeweven tapijt, wol, katoen, huiden en pelzen, kostbare en halfkostbare mineralen
179
Belangrijkste exportlanden
VS: 27% Frankrijk: 17,5% India: 16,6% Pakistan: 13,3% (2003)
Import
1,007 biljoen $ (2002)
Importartikelen
Kapitaalgoederen, voedsel, textiel, petroleumproducten
Belangrijkste importlanden
Pakistan: 30,1% Zuid-Korea: 9,2% Japan: 7,6% Duitsland: 6,9% Turkmenistan: 5,4% Kenia: 4,6% VS: 4,5% Rusland: 4% (2003)
Buitenlandse schuld
8 miljoen $ bilateraal, grootste aandeel Rusland; 500 miljoen $ aan de multilaterale Ontwikkelingsbanken (2004)
MILITAIR Militaire eenheden
Afghaanse Nationale Leger: momenteel getraind door de VS, met steun van de internationale gemeenschap; lokale milities bleven behouden onder druk van regionale leiders; het Afghaanse leger blijft eveneens verdeeld langs etnische lijnen
Beschikbare mankracht
7000
Militaire uitgaven
61 miljoen $ (2003)
Militaire uitgave, procent van het BNP 1% (2003)
Deze cijfers zijn maar een richtlijn en kunnen niet als accuraat worden beschouwd vanwege de moeilijke analyse en rapportering in Afghanistan. Het land kent geen systematische verzameling van gegevens en vaak zijn deze wat bijgekleurd om alles rooskleuriger voor te stellen. De cijfers uit deze lijst zijn in hoofdzaak geschatte cijfers aan de hand van verschillende bronnen.
bron: http://www.cia.gov/cia/publications/factbook/index.html op 10 februari 2005.
180
