LANDGEGEVENS KIRGIZIË GEOGRAFIE Locatie
Centraal-Azië, ten westen van China
Oppervlakte
Totaal: 198,500 km² Land: 191,300 km² Water: 7,200 km²
Landsgrenzen
Totaal: 3,878 km Buurlanden: China 858 km, Kazachstan 1,051 km, Tadzjikistan 870 km, Oezbekistan 1,099 km
Kustlijn
0 km (ingesloten)
Klimaat
Droog continentaal tot polair in de hoge Tien Shan; subtropisch in het zuidwesten (Ferghana); matig in de noordelijke heuvels
Landschap
Tien Shan gebergte en daaraan verbonden valleien en meren
Hoogteverschillen
Laagste punt: Kara-Daryya: 132 m Hoogste punt: Jengish Chokusu: 7,439 m
Natuurlijke rijkdommen
Waterenergie, goud en andere mineralen, steenkool, olie, aardgas, kwikzilver, bismut, lood en zink
Landgebruik
Landbouw: 6,55% Permanente gewassen: 0,28% Andere: 93,17%
Geïrrigeerd land
10,720 km² (2003)
Milieuproblemen
watervervuiling, bodemerosie
DEMOGRAFIE
Bevolking
5,213,898 (juli 2006)
Leeftijdsstructuur
0-14 jaar: 30,9% (man 821,976; vrouw 789,687) 15-64 jaar: 62,9% (man 1,607,396; vrouw 1,669,612) 65 jaar en ouder: 6,2% (man 126,847; vrouw 198, 380) (2006)
Bevolkingsgroei
1,32% (2006)
86
Geboortecijfer
22,8 geboortes / 1000 mensen (2006)
Sterftecijfer
7,08 sterftes / 1000 mensen (2006)
Geboortesterfte
Totaal: 34,49 sterftes / 1000 mensen Mannelijk: 39,72 sterftes / 1000 mensen Vrouwelijk: 28,98 sterftes / 1000 mensen (2006)
Levensverwachting
Algemeen: 68,49 jaar Man: 64,48 jaar Vrouw: 72,7 jaar (2006)
Vruchtbaarheidsgraad
2,69 geboren kinderen per vrouw (2006)
Etnische groepen
Kirgiezen 64,9%, Oezbeken 13,8%, Russen 12,5%, Dungan 1,1%, Oekraïners 1%, Oeigoeren 1%, anderen 5,7% (1999)
Religies
Moslim 75%, Russisch Orthodox 20%, andere 5%
Talen
Kirgizisch en Russisch (beide officieel)
Geletterdheid Totaal: 98,7% (15 jaar, kunnen lezen en schrijven) Mannelijk: 99,3% Vrouwelijk: 98,1% (1999) POLITIEKE STRUCTUUR
Naam
Conventionele lange vorm: Kirgizische Republiek Conventionele korte vorm: Kirgizië Lokale lange vorm: Kyrgyz Respublikasy Voormalig: Kirgizische Soviet Socialistische Republiek
Type regering
Republiek
Hoofdstad
Bisjkek
Administratieve entiteiten
7 provincies (oblastlar) en 1 stad (shaar): Batken Oblasty, Bishkek Shaary, Chuy Oblasty (Bisjkek), JalalAbad Oblasty, Naryn Oblasty, Osh Oblasty, Talas Oblasty, Ysyk-Kol Oblasty (Karakol)
Onafhankelijkheid
31 augustus 1991 (van de SU)
Nationale feestdag
Onafhankelijkheidsdag, 31 augustus
87
Grondwet
5 mei 1993 – geamendeerd via nationaal referendum op 2 februari 2003, gaf de president extra bevoegdheden ten koste van de wetgevende macht – na de demonstraties in de lente van 2005 is een Raad samengesteld om een nieuwe grondwet te ontwerpen
Rechtssysteem
Gebaseerd op een burgerlijk rechtssysteem
Stemrecht
18 jaar, universeel
Uitvoerend bestuur
- Staatshoofd: President Kurmanbek Bakiev (sinds 14 augustus 2005): Akaev heeft 11 april 2005 effectief ontslag genomen en het land ontvlucht op 24 maart 2005. - Hoofd Regering: eerste minister Feliks Kulov - Kabinet: aangeduid door de president en goedgekeurd door het Nationaal Parlement
Wetgevend bestuur
Unicameraal parlement of Jorgorku Kenesh (75 zetels, termijn van vijf jaar)
Rechterlijke macht
Hooggerechtshof (rechters aangesteld voor tien jaar door het Grondwettelijk Hof op aanbeveling van de president); Grondwettelijk Hof, Hoger Hof van Arbitrage
Politieke partijen
Adilet (Rechtvaardigheid) Partij [Toychubek KASYMOV]; Landbouw en Arbeiderspartij van Kirgizië [Uson SYDYKOV]; Landbouwpartij van Kirgizië [Erkin ALIYEV]; Alga, Kyrgyzstan (Voorwaarts, Kirgizië) [Bolot BEGALIYEV]; Ar-Namys (Waardigheid) Partij [Emil ALIYEV]; Asaba (Vaandel Nationale Revival Partij) [Azimbek BEKNAZAROV]; Ata-Meken (Vaderland) [Omurbek TEKEBAYEV]; Communistische Partij van Kirgizië [Klara ADZHIBEKOVA]; Democratische Beweging van Kirgizië DDK [Jypar JEKSHEYEV]; Erkin Kirgizië Progressieve en Democratische Partij [Bektur ASANOV]; Erkindik (Vrijheidspartij) [Topchubek TURGUNALIYEV]; De Toekomst van Kirgizië [Balbak TULEBAYEV]; Jany Kyrgyzstan (Nieuw Kirgizië) [Dosbol NUR UULU]; Kairan El [Dooronbek SADYKOV]; Kirgizische Nationale Partij [Bakyt BESHIMOV]; Kyrgyzstan Kelechegi [Ruslan CHYNYBAYEV]; Manas El (Partij van het Spirituele Herstel) [Chingiz AITMATOV]; Moya Strana (Mijn Land Partij van Actie) [Joomart OTORBAYEV]; Partij van Communisten in Kirgizië of KCP [Bakytbek BEKBOYEV]; Partij van Rechtvaardigheid en Vooruitgang [Muratbek IMANALIEV]; Landbouwerspartij [Esengul ISAKOV]
88
ECONOMIE
BNP
10,65 biljoen $ (2005)
Groei BNP
2% (2005)
BNP per capita
2,100 $ (2005)
BNP per sector
Landbouw: 35,3% Industrie: 20,8% Diensten: 43,9% (2005)
Werkloosheid
18% (2004)
Bevolking onder de armoedegrens
40% (2004)
Inflatie
5,2% (2005)
Beschikbare werkkracht
2,7 miljoen (2000)
Beschikbare werkkracht per sector Landbouw: 55% Industrie: 15% Diensten: 30% (2000) Staatsbegroting
Inkomsten: 516,3 miljoen $ Uitkomsten: 539,9 miljoen $ (2005)
Landbouwproducten
Tabak, katoen, aardappelen, groenten, druiven, fruiten en bessen, wol, schapen, geiten, rundvee
Industrieën
Kleinschalige textielproductie, voedselverwerkende bedrijven, meubelen, schoenen, hout, cement; goud en zeldzame mineralen; koelkasten, elektrische motoren
Elektriciteitsproductie
13,77 biljoen kWh (2003)
Elektriciteitsconsumptie
8,783 biljoen kWh (2003)
Elektriciteitsexport
4,13 biljoen kWh (2003)
Elektriciteitsimport
108 miljoen kWh (2003)
Olieproductie
1,990 bbl/dag (2003)
Olieconsumptie
11,000 bbl/dag (2003)
Gasproductie
6 miljoen m² (2003)
Gasconsumptie
1,5 biljoen m² (2004)
89
Gasexport
0 m² (2004)
Gasimport
1,5 biljoen m² (2004)
Export
759 miljoen $ (2005)
Exportartikelen
Katoen, wol, vlees, tabak; goud, kwikzilver, aardgas, waterenergie; machines; schoenen
Belangrijkste exportlanden
UAE: 29,5% Rusland: 19% China: 11,8% Kazachstan: 11,6% Zwitserland: 5,9% (2005)
Import
937,4 miljoen $ (2005)
Importartikelen
Aardgas en olie, machines en installaties, chemicaliën, voedsel
Belangrijkste importlanden
China: 44,2% Rusland: 18,3% Kazachstan: 12,7% Turkije: 4,4% (2005)
Buitenlandse schuld
2,428 miljoen $ (2004)
MILITAIR
Militaire eenheden
Leger, luchtmacht en Nationale Garde (2004)
Beschikbare mankracht
2,412,609 (2005)
Militaire uitgaven
19,2 miljoen $ (2003)
Militaire uitgave, procent van het BNP
1,4% (2003)
90
