Taal actief 3 | Handleiding | groep 6 en 7 |
Mijn Malmberg
Korte cursus sinterklaasgedichten schrijven Dit is een extra activiteit die past binnen het
Tip: De kinderen die moeite hebben met
thema sinterklaas.
rijmen, kunnen gebruikmaken van het rijmwoordenboek. Op rijmwoorden.nl gaat dat
Tijdsduur
zelfs heel gemakkelijk door het woord in te
45 minuten
vullen waar het kind een rijmwoord op zoekt.
Doel
Afsluiting
De kinderen leren een sinterklaasgedicht
Geef als afsluiting ieder kind een envelop.
schrijven en oefenen met rijmvormen, het ritme
Hierin stoppen ze het gedicht en de spullen van
en beeldspraak.
de cursus. Het gedicht moet tenslotte geheim blijven tot 5 december. Na of op die dag kunt
Materiaal
u eventueel nog even napraten over de cursus
• Werkblad ‘Korte cursus sinterklaasgedichten
sinterklaasgedichten schrijven.
schrijven’. • Pen, potlood en kladpapier.
Extra suggestie
• Envelop voor ieder kind.
1 Veel kinderen krijgen in de aanloop naar sinterklaasavond iets in hun schoen. Laat
Werkwijze
hen alleen of in tweetallen een gedichtje
Introduceer deze les door het sinterklaasgedicht
schrijven bij een cadeautje voor in de schoen
bij opdracht 1 op het werkblad voor te lezen.
(bijv. een zakje chocolademunten of een
Vertel dat sinterklaas een oeroud Nederlands feest is waarbij versjes en surprises horen. Toch
chocoladeletter). 2 Laat twee kinderen een pietenrap maken. Het
doen sommige kinderen niet aan sinterklaas.
is helemaal leuk als ze die ook mogen laten
Wat kan de reden daarvan zijn?
horen aan de groep. Het kan zo beginnen:
het gedicht nog een keer lezen en er daarna
Piet, man stop met zappen, we gaan lekker rappen.
Verdeel de groep in twee- of drietallen. Laat ze
Sta op uit die luie ‘chair’, k’heb zin in geblèr!
kort samen over praten. Dat gebeurt aan de hand van de vragen bij opdracht 2 en de woordenhulp. Deze woordenhulp is misschien
Antwoorden
nodig om samen achter de betekenis van het
2 - Het gedicht heeft twee strofen. Elke strofe heeft vier regels.
woord ‘strofe’ te komen. Licht dit eventueel nog toe als dat nodig is.
- Deze zin past bij de tweede strofe. Daar twijfelt Sinterklaas ook of hij nog wel kan komen.
Bespreek de bevindingen van de groepjes kort met de hele klas. Vertel daarna dat de kinderen
- De klanken jaar-klaar en bomen-gekomen
een korte cursus sinterklaasgedichten schrijven
rijmen in strofe 1. In de tweede strofe
gaan volgen. In de laatste stap van de cursus
zijn dat dromen-komen en griep-piep. De
ontdekt ieder kind dat hij of zij een leuk gedicht
klanken rijmen niet twee aan twee (dus
bij een surprise kan schrijven. Het leukste is om
aabb), maar als abba.
het trekken van lootjes in de klas aan deze les te koppelen of al hiervoor te doen. De kinderen
3 Bijvoorbeeld:
schrijven hun gedicht dan werkelijk voor de
Altijd zit jouw haar prachtig in de plooi
viering in de klas op 5 december.
hemeltje, wat ben jij bloedstollend mooi!
© Malmberg, ’s-Hertogenbosch
blz. 1 van 5
Taal actief 3 | Werkblad | groep 6 en 7 |
Mijn Malmberg
Korte cursus sinterklaasgedichten schrijven Wat ga je doen?
2 Bespreek de vragen.
Je luistert naar een gedicht en leert wat ritme,
Lees om de beurt een vraag voor aan de
rijm en beeldspraak is. Je ontdekt dat iedereen
anderen. Praat samen over het antwoord.
een sinterklaasgedicht kan schrijven.
Schrijf jullie antwoorden op.
Je hebt nodig:
Let op: Gebruik de woordenhulp!
• Pen, potlood en kladpapier.
Vraag 1: Hoeveel strofen heeft dit gedicht? Hoeveel regels heeft elke strofe?
Woordenhulp
Heerlijk avondje – sinterklaasavond. De
avond dat Piet de cadeautjes brengt.
Beeldspraak – woorden gebruiken die een
Vraag 2: In een sinterklaasliedje komt deze
bepaald beeld oproepen. Bijvoorbeeld: Je
zin voor: ‘Zou de goede Sint wel komen?’
haar golft als de zee. Of: Jij bent als een
Past deze zin bij een van beide strofen? Leg
roos.
uit waarom.
Strofe – los deel van een gedicht dat bij elkaar hoort. Ervoor en erna zie je
meestal een witregel.
Humor – iets grappigs waar je om moet
lachen.
Vraag 3: Hoe zit het met het rijm in dit vers? Welke klanken rijmen er op elkaar? Gaat het rijm in strofe 1 hetzelfde als in strofe 2? 1 Lees het gedicht.
Altijd zo tegen het einde van het jaar
als de maan weer schijnt door de kale
bomen en ’t heerlijk avondje bijna is gekomen ligt ergens bij jou thuis je verlanglijstje klaar. En de Sint? Hij zit in zijn pakhuis te dromen terwijl hij snottert, niest en snuit door de griep. Ja, de Sint voelt het: ‘Ik ben niet meer zo piep. Ben ik wel fit genoeg om dit jaar te komen?’
© Malmberg, ’s-Hertogenbosch
blz. 2 van 5
Taal actief 3 | Werkblad | groep 6 en 7 |
3 Zelf een sinterklaasgedicht schrijven
Mijn Malmberg
4 Zelf een sinterklaasgedicht schrijven
STAP 1. Je gaat nu aan jouw sinterklaasgedicht
STAP 2. Zinnen die mooi rijmen, hebben vaak
werken. Doe het alleen, maar help elkaar
evenveel lettergrepen. Ze hebben hetzelfde
wel! In het gedicht hierboven rijmt regel 4 op
ritme. Lees maar:
regel 1 en rijmt regel 3 op regel 2. Het kan ook anders, lees maar:
Pieten vliegen af en aan Volgens mij is het een hondenbaan.
En de Sint?
Probeer het nu zelf. Schrijf steeds een zin op
Hij zit in zijn pakhuis te dromen:
die rijmt op de zin die er al staat. Tel eerst
zou hij fit genoeg zijn om dit jaar te
het aantal lettergrepen.
1 Sint is veel meer dan honderd jaren
komen? Sint snottert, niest en snuit; hij heeft de griep
en voelt zich al een tijdje niet zo piep.
2 Jij bent dol op grote cadeaus
Vul in. Nu rijmt het anders, want
3 Jij wilde stiften en lekker veel snoep
5 Zelf een sinterklaasgedicht schrijven
STAP 3.
Probeer het zelf. Dit versje is voor een meisje dat veel voor de spiegel staat. Je geeft haar
Meestal valt er veel te lachen om een
een haarborstel. De surprise is een grote,
surprise. Het is leuk als je ook om het gedicht
zelfgemaakte spiegel. Verwissel de zinnen,
kan lachen. Bedenk steeds een regel die
zodat plooi-mooi en gaan-staan direct na elkaar
rijmt op de zin die er al staat en waarom veel
komen. Zorg dat je er goede zinnen van maakt.
kinderen zullen gaan lachen. 1 Wie liep daar met op zijn rug een zak?
Altijd zit jouw haar prachtig in de plooi voor die tijd ziet niemand je naar school toe gaan. Jij moet vast urenlang voor de spiegel staan maar hemeltje, jij bent
2 Waarom vraag je toch van die grote cadeaus?
bloedstollend mooi!
3 Jij vroeg aan Sint stiften en lekker veel snoep
© Malmberg, ’s-Hertogenbosch
blz. 3 van 5
Taal actief 3 | Werkblad | groep 6 en 7 |
6 Zelf een sinterklaasgedicht schrijven STAP 4. Bedenk nu zelf drie zinnen. Gebruik midden
Mijn Malmberg
Deze surprise wordt voor: Eefje Dit weet ik over haar hobby’s: dol op atletiek, kijkt naar alle sport op tv, heeft een
in elke zin de woorden als, net als of lijkt
hekel aan lezen
op. Bijvoorbeeld: Jij bent zo sterk als een
Haar eigenschappen zijn: gezellig , erg slordig
superatleet. Je maakt dan een vergelijking.
op haar kamer, helpt je graag, kan met
Je noemt dat beeldspraak.
iedereen goed opschieten,is erg ongeduldig
Schrijf onder elke regel een zin die erop
Echt opvallend aan haar is: heeft een hekel
rijmt. Let op het ritme en of je een zin
aan jurken en rokken
kunt bedenken waarom je kunt lachen.
Mijn idee voor de surprise: doos vol met
Bijvoorbeeld:
rommel die ze op moet ruimen
Deze surprise wordt voor:
1
Dit weet ik over zijn/haar hobby’s:
2
3 Zijn/haar eigenschappen zijn:
7 Zelf een sinterklaasgedicht schrijven: DE TEST.
Dit is het laatste onderdeel van de cursus sinterklaasgedichten schrijven. Bedenk
Opvallend aan hem/haar is:
voor wie je een surprise en een gedicht wilt maken. Maak zelf net zo’n schema als
hieronder. Vul alles in over degene voor wie jij het gedicht maakt.
Let op: Je mag in tweetallen werken, maar mondje dicht tegen degene voor wie het
Mijn idee voor de surprise:
gedicht is!
© Malmberg, ’s-Hertogenbosch
blz. 4 van 5
Taal actief 3 | Werkblad | groep 6 en 7 |
Mijn Malmberg
Schrijf een gedicht van minstens vier regels in het klad.
Bespreek het in jouw tweetal. Let op:
Tijd over?
- Zijn de regels die rijmen even lang?
Heb je tijd over? Werk dan je plan voor de
- Heb je er humor in zitten?
surprise vast uit. Schrijf precies op wat je gaat
- Heb je als, net als of lijkt op gebruikt?
maken en wat je ervoor nodig hebt. Dat scheelt je dadelijk een hoop tijd!
Verbeter de zinnen terwijl je het versje bespreekt. Schrijf het hierna in het net op een
apart A4-papier. Bewaar het gedicht voor 5 december in de
envelop.
© Malmberg, ’s-Hertogenbosch
blz. 5 van 5