« Lorsque la passion est réellement forte, il n'est ni digue ni mur que son courant n'emporte »
Kids' News
Een citaat van Emile Augier dat hij vaak aanhaalde.
Speciale Uitgave
Iedereen zal mij de persoonlijke toon van deze brief vergeven. Terugdenken aan een persoonlijkheid als Professor André Kahn kan immers niet beperkt blijven tot academische overwegingen, hoe prestigieus die ook zijn. Ik had hem vaak ontmoet om professionele redenen en was onder de indruk van zijn duidelijke stellingen, de kracht van zijn engagementen, kortom, van zijn uitstraling. Het was iemand die een sterke indruk maakte en die men zich levendig herinnerde. Zo kwam het dat toen hij mij bijna acht jaar terug voorstelde om hem en zijn collega's en vrienden te vervoegen bij de Wetenschappelijke Vereniging van het Universitair Kinderziekenhuis Koningin Fabiola mijn antwoord voor de hand lag. De weg die we samen aflegden, groots in afstand maar al te kort in duur, blijft voor mij een kostbare herinnering. Zijn onverwachte overlijden op de eerste dag van september laat ons totaal ontredderd achter. Wij hebben binnen de Raad van Bestuur de gewoonte om het hoofd te bieden aan moeilijkheden die zich aandienen door front te vormen. We moesten wel. Maar nooit was de opdracht zo zwaar als het verlies dat we nu moeten verwerken.
Professor André Kahn
Wij zullen dan ook ondanks zijn afwezigheid blijven voortwerken in dezelfde richting. Alsof hij nog onder ons is. En eigenlijk is hij dat ook, want zoals een Frans dichter het zei: son trou dans l'eau jamais ne se refermera. Wij bieden zijn echtgenote Marie de Limelette en zijn kinderen Laurence, Caroline en Michaël onze innigste deelneming aan.
Paul Danblon
Voorzitter van The Belgian Kids' Fund for pedriatic research
Een voorbeeldige wetenschappelijke en medische loopbaan Professor André Kahn werd wereldwijd beschouwd als een autoriteit inzake wiegedood en slaapstoornissen bij kinderen. Het was een beminnelijk, vriendelijk, gemoedelijk en... sportief man. Zijn medewerkers en collega's getuigen: hij wekte sympathie en bewondering op. Het was een man van de dialoog. Professor Georges Casimir herinnert zich: « Ik zie André Kahn nog eind jaren '70 als jonge resident in het Sint-Pietersziekenhuis. Hij werkte toen met Etienne Brachet in het laboratorium van Pr. Victor Connard op capillaire doorlatendheid. Hij ging in 1980 zijn thesis indienen over de effecten van ontstekingsmediatoren en van endotoxine op de doorlatendheid van het mesenterium voor albumine. Met Denise Blum ging hij op de dienst intensieve pediatrische verzorging, toen in volle ontwikkeling, met methode en discipline een hele reeks problemen bestuderen: intoxicatie met kwiksulfaat, alcohol, acute vergiftigingen bij het Belgische en het geïmmigreerde kind, prognosefactoren van meningococcemie, controle van de convulsieve aanvallen bij rehydratatie, oplossingen voor orale rehydratatie, wiegedood bij zuigelingen. Dit laatste zou de rode draad worden in zijn latere onderzoekswerk en leverde hem in 1979 de André Loicq prijs op... » Als auteur van meer dan 170 wetenschappelijke publicaties waarvan een groot deel gewijd aan de studie van de plotse dood bij zuigelingen en slaapstoornissen bij kinderen, werd hij een wereldwijd erkend expert in dit domein. Dr. José Groswasser die zijn naaste medewerker was in de strijd tegen wiegedood bij zuigelingen vertelt: « In dit domein en dat van de slaap van de zuigeling en het kind, werkte ik 13 jaar samen met André Kahn. Ik wil wijzen op zijn aanzienlijke inbreng tot de kennisuitbreiding van de fysiologie en de
psychologie van de zuigeling en het kind met als enig doel de overleving van de allerzwaksten en de verbetering van het leven van alle kinderen en... ouders. Als pediater-reanimator werd hij in 1978 geconfronteerd met een ernstige malaise die hem bijna een van zijn dochters ontnam. Daarna besteedde hij al zijn kennis en energie aan het begrip van en de strijd tegen een van de laatste grote oorzaken van kindersterfte in onze geïndustrialiseerde landen. In 1979 maakt hij deel uit van een groep Franstalige onderzoekers die de fundamenten legden voor wat in 1982 de Groupe Etude Langue Française de la Mort Subite du Nourrisson zou worden. Deze groep, net als andere in de Angelsaksische wereld, richt zich op de verkenning van de ontwikkeling van mechanismen die de vitale functies van de zuigeling controleren. De talrijke onderzochte pistes leiden tot een betere kennis van de hart-, ademhalings-, spijsverterings- en stofwisselingsfuncties evenals tot een betere opvang van zuigelingen. Geen enkele piste biedt een verklaring voor wiegedood, die ook vandaag nog een mysterie blijft, maar André Kahn droeg bij tot kennisvooruitgang door het belang aan te tonen van de cardiorespiratoire controle, het autonoom zenuwstelsel en de ontwaakreacties. Het Franstalige werkterrein leek hem te beperkt. Hij werd dan ook een van de oprichters van de EUROPEAN SOCIETY FOR THE PREVENTION OF INFANT DEATH en ging van start met wetenschappelijke samenwerkingen met onderzoeksteams uit de hele wereld: Japan, Rusland, Polen, Argentinië... In België richtte hij een van de eerste laboratoria voor pediatrische slaap op, droeg er bij tot de kennisvergaring en knoopte samenwerkingen aan voor de ontwikkeling van technologieën die noodzakelijk waren voor de exploratie. Hij werd zich zeer snel bewust van het belang van de informatica en werkte mee aan de creatie van een slaapmonitoringsysteem (volwassenen en zuigelingen) dat wereldwijd gebruikt wordt en momenteel aan zijn vijfde generatie toe is. Eind jaren '90 opende de epidemiologie nieuwe pistes die de rol aantoonden van risicofactoren verbonden met de omgeving van de zuigeling. Hij werkte onvermoeibaar op de verbanden van epidemiologie, fysiologie en pathologie. Hij wou met name verklaren waarom een eenvoudig feit als op de buik slapen een verhoogd risico kon inhouden voor de zuigeling. Voor hem volstond onderzoek niet. Het moest in het voordeel van zuigelingen en hun gezinnen worden toegepast. André Kahn legde er al zijn talent als vereniger, diplomaat en spreker in om de preventieadviezen naar het publiek toe te verwoorden. Het resultaat liet niet op zich wachten: in 3 jaar tijd werd een vermindering van de mortaliteit met meer dan 60% vastgesteld, wat in ons land overeenkomt met 150 geredde levens per jaar. De laatste jaren richtte hij zijn energie op de strijd tegen de laatste grote risicofactor: ROKEN TIJDENS DE ZWANGERSCHAP, die hij benaderde door te trachten om roken bij jongeren te voorkomen. En er waren nog meer domeinen waarin André Kahn bijdroeg tot kennisvergaring over de slaap van het kind. Hij toonde mee de rol aan van gedragsfactoren, voedselintoleranties en verkeerde eetgewoonten in de verstoorde slaap. Geen enkel volksgezondheidsprobleem liet hem onverschillig: ongevallen thuis, hondenbeten, overgewicht of het welzijn van het kind in of buiten het ziekenhuis. Elk van die problemen was gebaat bij zijn actief en doortastend engagement. Begin september restten hem nog vier jaar officiële loopbaan en hij wou nog steeds meer doen dan op de ingeslagen wegen voortgaan. Wie hem de dagen voor zijn overlijden zag, herinnert zich dat hij het met enthousiasme had over een nieuw onderzoeksterrein bij zuigelingen die op grote hoogte leven. Die was hij beginnen bestuderen met zijn vrienden uit Argentinië. Velen onder ons waren bereid hem te volgen op die weg... » Zijn wetenschappelijk werk maakte van André Kahn een veelgevraagd en beluisterd specialist in de hele wereld. De meeste Belgische kranten eerden hem en legden de nadruk op zijn rol en werk in de internationale wetenschappelijke gemeenschap. Door zijn onderzoekswerk werd hij doctor honoris causa van de Tokyo Women's Medical University. In de krant Le Soir suggereerde Jacques Poncin dat zijn zachte stem wellicht kwam van zijn verblijven in Japan, waar hij geregeld colleges gaf! En de journalist besloot dat « In de strijd tegen wiegedood misschien zijn enige mislukking was dat hij de laatste risicofactor niet kon elimineren: ROKEN TIJDENS DE ZWANGERSCHAP, een gedrag dat hij bestempelde als "mishandeling". Zijn laatste wetenschappelijke bijdragen in samenwerking met Japanse onderzoekers, bevestigden het moorddadige karakter van tabak. Maar ondanks zijn rotsvaste overtuiging heeft André Kahn niet de tijd gehad om alle moeders te overtuigen... » Zijn dood kwam zo plots dat zijn laatste grote interview postuum werd gepubliceerd in La Libre Belgique. J.S.
Aan André Kahn André, wij zijn in stilte gehuld op de drempel van je eigen stilte. Je naasten, vrienden, collega's en studenten van onze Universiteit kunnen zich niet voorstellen dat die fijngevoelige en creatieve intelligentie, die zachte en overtuigende stem er plots niet meer zal zijn. Je lachende gezicht en je humor van het hoogste niveau blijven bij ons, ze helpen ons te begrijpen dat de essentie is wat we morgen gaan doen om de wereld beter te begrijpen en rechtvaardiger te maken. Je vond in je vele boeken, in zeelandschappen, in het Oosten en de muziek de filosofie die een dam opwerpt tegen de bitterheid van een samenleving die jij waardiger wou maken. Pediaters weten hoezeer in moeilijke situaties kinderen in zichzelf de ultieme bron kunnen vinden van sereniteit en de wil om vol te houden, de meest nobele eigenschap in het leven. Daaraan was je bijzonder gehecht in je kruistocht voor de vermenselijking van verzorging, even sterk aanwezig in je leven dan de wetenschappelijke wil om te begrijpen. Met een palmares van meer dan 170 wetenschappelijke publicaties, vanuit een voortdurend streven naar de academische en menselijke promotie van jonge medewerkers, beseft onze gemeenschap dat je ontelbare fakkels hebt doorgegeven aan jongeren. Bovendien stond je altijd klaar om de vlam opnieuw aan te wakkeren wanneer ze dreigde te doven. . Na de Professoren Dubois en Vis heb je je onlosmakelijk verbonden met het Universitair Kinderziekenhuis Koningin Fabiola waarin je zoveel energie investeerde, het hoogste symbool van de heilige plaats van het kind in een samenleving die niet in het vergankelijke ogenblik moet leven, maar die een rijke en bloeiende toekomst moet bedenken voor de generaties aan wie wij de wereld zullen overlaten. Het was in die genereuze optiek dat je hebt gewerkt. Jouw gedrevenheid in de verdediging en de ontwikkeling van onze Kids' Fund, de Wetenschappelijke Vereniging van het UKZKF, deelde je met je echtgenote Marie, van wie het gevoelige talent als dierenschilderes op de lange muren van ons ziekenhuis de kinderen en het personeel aan het dromen zette, waardoor kon ontsnapt worden aan de hardheid van het moment. Ontsnappen aan het moment, dat is ook lachen. Hoe vaak heb je niet voor de opklaring gezorgd door een niet te onderdrukken lach op te wekken bij de mensen rondom jou, wanneer je een woordspeling bedacht, een culturele verwijzing maakte, of gewoon wanneer je een pijltje afschoot uit een verborgen blaaspijpje om een kind aan het lachen te brengen. Die buitengewone compliciteit wist je te concretiseren met velen onder ons afzonderlijk, om originele werken te creëren, of collectief om gedichten te maken van het leven, rijk en kleurrijk. Ze zullen altijd blijven voortleven door de inhoud en de treffende kracht die jij kon inspireren. Voor dat alles André zijn we je oneindig dankbaar. We zullen je koesteren in onze herinnering.
Professor Georges Casimir
Secretaris van The Belgian Kids' Fund for pediatric research
Een clown wordt verondersteld altijd vrolijk te zijn, maar vandaag zijn de clowns voor één keer ontroostbaar omdat ze een vriend verloren hebben. Wanneer André in het Koninklijk Cirkus, in Vorst Nationaal of in Kinepolis een officiële toespraak moest houden om de sponsors te bedanken voor hun steun aan het werk van de ziekenhuisclowns, dan vroeg hij ons altijd hem te onderbreken en wel zo vlug mogelijk. Terwijl hij veinsde dat hij absoluut zijn toespraak wou voortzetten, hingen wij de 'clown' uit met auscultaties, zijn lengte meten, hem besproeien, zijn schoenen poetsen, hem nabootsen, hem vangen met een net en zelfs hem in de lucht hijsen... Hij kon het spelletje als geen ander meespelen. En hij amuseerde zich, net als het publiek. Voor ons was die onderlinge verstandhouding een geweldige motivatie. Die compliciteit toonde hij ook in het ziekenhuis. André wist zeer goed dat humor een ernstige en belangrijke zaak is. Hij heeft alles gedaan om ervoor te zorgen dat de clowns hun werk konden voortzetten en dat zoveel mogelijk kinderen hen op bezoek kregen. Telkens wanneer er een hindernis voor het clownproject opdook, wist André ons te helpen om ze te overwinnen. In een handomdraai waarvoor hij de geheime gave bezat, met wijsheid en menselijkheid. De voorbije tien jaar heeft André ons gekoesterd met zijn vertrouwen, zijn aanstekelijke enthousiasme, zijn zin voor humor, zijn scherpzinnigheid, zijn gulheid, zijn vriendschap.
Wanneer we André in de gangen kruisten, wij als clowns en hij als Professor Kahn, dan was dat telkens een moment van gedeelde vreugde. Het gebeurde wel eens dat wij even de professor moesten spelen en hij de clown. Hij had trouwens altijd een rode neus klaarzitten in zijn zak. Dank je André, dat we iemand als jij hebben mogen kennen. Het was een onvergetelijke levensles.
Uit naam van de Clowns van het U.K.Z.K.F., Zinzin en Carabistouille
Uit naam van alle gehospitaliseerde Zieke en/of gehospitaliseerde kinderen kinderen en meer in het bijzonder de verliezen een verdediger en een militant leerlingen van de Robert Duboisschool. voor hun zaak Dank u voor uw steun aan de school met uw regelmatige bezoeken en aanwezigheid bij belangrijke gebeurtenissen in het schoolleven.
Professor A. Kahn nam deel aan de werkzaamheden van het Consultatiecomité dat enkele jaren terug in het leven werd geroepen door de Algemeen Afgevaardigde van de Franse Gemeenschap voor de rechten van het kind, Claude Lelièvre.
Dank u voor al uw projectvoorstellen, voortdurend Professor A. Kahn was bijzonder actief binnen dit
Comité, waar hij met name een commissie voorzat voor de rechten van het gehospitaliseerde kind, een Dank u voor het gevoel van geborgenheid dat u ons werk dat uitmondde in aanbevelingen die aan de wist te geven in de moeilijke periode van een verschillende bevoegde overheden werden ziekenhuisopname. overgemaakt. Zijn standpunten en advies omtrent Dank u voor alle tijd die u besteedde aan het de ethiek, de rechten van de patiënt en de plichten menselijker maken van een verblijf in het van het medisch personeel genoten grote ziekenhuis, opdat het een positieve en constructieve waardering. ervaring zou zijn. De Algemeen Afgevaardigde en zijn team huldigen Dank U voor al die jonge geredde levens. de vriendelijkheid, beschikbaarheid en deskundigheid van een man met een hart die zich inzette voor de verbetering van de situatie van Mevrouw kinderen, in het bijzonder de vermenselijking van de D. Quinart levensomstandigheden van gehospitaliseerde en/of zieke kinderen. vernieuwend, die onze activiteiten ondersteunden.
De tekeningen werden gemaakt door de kinderen van de Robert Duboisschool van het UKZKF
Beurs « Professor André Kahn » Verontrust door de weinige middelen die ter beschikking werden gesteld van het pediatrisch onderzoek in België, nam bijna 10 jaar geleden een handvol ondernemende en enthousiaste artsen van het Universitair Kinderziekenhuis Koningin Fabiola het initiatief om de Wetenschappelijke Vereniging van het Universitair Kinderziekenhuis voor pediatrisch onderzoek op te richten. De Vereniging werd herdoopt tot The Belgian Kids' Fund. Onder de bezielers bevond zich Professor André Kahn, die in het ziekenhuis en in de internationale pediatrische wereld pleitbezorger was van talrijke projecten met als onvermoeibaar doel de verbetering van het leven en de gezondheidszorgen voor zieke kinderen. Deze naar hem genoemde beurs ontstond uit de wens om een tragische gebeurtenis, zijn plotse overlijden dat ons verweesd achterliet, om te vormen tot een gebaar van hoop. Het is onze opdracht bij de Belgian Kid's Fund, maar ook van iedereen die hij ontmoette in zijn leven als professor en pediater, grootouders, ouders, kinderen, studenten, collega's, om de fakkel van zijn enthousiasme, zijn enorme gulheid, zijn intelligentie en zijn geloof in het onderzoek te blijven dragen. Het is het onderzoek dat de pediatrische geneeskunde dichter brengt bij oplossingen voor medische en heelkundige problemen. Het onderzoek belichaamt de hoop.
Indien u een eerbetoon wenst te brengen aan Professor André Kahn en wenst deel te nemen aan de enorme uitdaging die erin bestaat het leven en de gezondheid van kinderen in België en in de hele wereld te verbeteren, dan nodigt de Belgian Kids' Fund u uit om uw bijdrage te storten op het rekeningnummer:
BEURS« PROFESSEUR ANDRE KAHN »
310-1612029-72
De Beurs "Professor André Kahn" zal elk jaar toegekend worden en voor het eerst in 2005, het jaar waarin ook het 10-jarig bestaan van de Belgian Kids' Fund gevierd wordt! Elke gift vanaf 30 euro geeft recht op een attest voor fiscale vrijstelling.