Ketenanalyse voor scope 3

4.A.1 Ketenanalyse CO2-emissies 2013 t.b.v. de CO2-Prestatieladder Ketenanalyse voor scope 3 Van Steenis Geodesie BV Ringveste 7b 3992 DD HOUTEN Van Steenis Geodesie BV Duurstedeweg 4 7418 CK DEVENTER Encon Infra BV Ringveste 7b 3992 DD HOUTEN

10 februari 2014

Opgesteld door KAM/VGM-coördinator: Linda de Weerd

Verantwoordelijk directielid: Klaas de Weerd

Datum: 10 februari 2014 Versie: 1

© Van Steenis Geodesie BV 2014 Alle rechten voorbehouden. Het is niet toegestaan dit document geheel of gedeeltelijk te vermenigvuldigen of te distribueren aan derden zonder schriftelijke toestemming van Van Steenis Geodesie BV en Encon Infra BV.

4.A.1. Ketenanalyse 2013 CO2-emissies Van Steenis Geodesie BV/Encon Infra BV – 10 februari 2014

pag. 2 van 18

Inhoudsopgave

1. 2. 3. 4.

pag. Inleiding ....................................................................................................................................................4 Waardeketen ............................................................................................................................................5 Relevante categorieën en ketenanalyse ..................................................................................................6 Conclusie en doelstellingen .................................................................................................................12 Bijlage 1 .................................................................................................................................................15 Bijlage 2 .................................................................................................................................................16 Bijlage 3 .................................................................................................................................................17 Bijlage 4 .................................................................................................................................................18


pag. 3 van 18

1.

Inleiding

Van Steenis Geodesie BV (hierna te noemen: Van Steenis) is al meer dan 65 jaar een begrip binnen het werkveld geodesie. Van Steenis is specialist op het gebied van landmeten, 3D laserscannen, dynamisch laserscannen en hydrografie. Van Steenis heeft een kwaliteitsmanagementsysteem waarin veiligheid, gezondheid en milieu zijn geïntegreerd. Zo wordt een kwalitatief hoogwaardig product gerealiseerd. Hierbij zijn veiligheids-, gezondheids- en milieuaspecten gelijkwaardig aan het behalen van een financieel bevredigend projectresultaat en de continuïteit van het bedrijf op termijn. Het kwaliteits,- arbo- en milieuzorgsysteem (KAM) is al jaren gebaseerd op de normen ISO 9001, VCA** en BTR 2004 en sinds het najaar van 2010 tevens op de normen ISO 14001 en de CO2-Prestatieladder. Sinds begin 2012 heeft Van Steenis haar werkgebied uitgebreid door een vestiging te openen onder de naam Encon Infra BV (hierna te noemen: Encon). Encon houdt zich voornamelijk bezig met het uitvoeren van engineeringswerkzaamheden op het gebied van railinfra. Vanaf 1 januari 2012 wordt dan ook de bijdrage van Van Steenis aan de CO2-emissie inclusief de bijdrage van Encon berekend. Om concreet en aantoonbaar te maken dat Van Steenis en Encon zich inspannen om de negatieve impact op onze leefomgeving te beperken, richten zij zich op één van grootste oorzaken van de opwarming van de aarde: CO2-gas. Om de emissie van CO2 te verminderen is het van belang dat Van Steenis en Encon inzicht hebben in de grootste veroorzakers van de emissie. Dit inzicht kan vergroot worden door een ketenanalyse van de scope 3 emissies te maken. In het document “3.A.1 Emissie-inventarisatie 2013” is een inventarisatie en kwantificering van de energiestromen van Van Steenis en Encon van de scope 1 en 2 emissies gemaakt. Deze scopes worden in deze rapportage buiten beschouwing gelaten. Voor het opstellen van de ketenanalyse is het Handboek CO2-Prestatieladder 2.1 d.d. 18 juli 2012 van de SKAO gehanteerd en is het jaar 2011 als basisjaar genomen. De analyse wordt uitgevoerd volgens de vier stappen uit het Green House Gas (GHG) Protocol. Deze stappen zijn: 1. een beschrijving van de waardeketen; 2. het bepalen van de relevante categorieën uit scope 3; 3. identificatie van partners in de waardeketen; 4. kwantificeren van de emissies.

Leeswijzer Hoofdstuk 2 bevat een beschrijving van de waardeketen van Van Steenis en Encon. In hoofdstuk 3 is de emissie in scope 3 bepaald en zijn de relevante categorieën met de ketenpartners vastgesteld. Hoofdstuk 4 bevat de conclusie en doelstelling.


pag. 4 van 18

2.

Waardeketen

Van Steenis is een ingenieurs- en adviesbureau met 40 medewerkers. Van Steenis heeft haar hoofdvestiging in Houten en heeft een nevenvestiging in Deventer. De medewerkers van Encon zijn werkzaam op de vestiging in Houten. Van Steenis en Encon voeren projecten uit in heel Nederland en inmiddels ook over de grens. Onderstaand is het organogram van de boom opgenomen waar Van Steenis Geodesie BV en Encon Infra BV deel van uitmaken. De organizational boundary voor de CO2-Prestatieladder beperkt zich tot Van Steenis Geodesie BV en Encon Infra BV. Ing. K.L. de Weerd 100%

Van Steenis Geodesie Holding BV 100%

Encon Infra BV

Van Steenis Geodesie BV

Om de scope af te bakenen is gebruik gemaakt van de scope-indeling van het Greenhouse Gas Protocol (GHG-protocol). De scope van deze ketenanalyse is afgebakend tot scope 3 volgens de CO2Prestatieladder.

Figuur 1 Scope verdeling volgens SKAO


pag. 5 van 18

3.

Relevante categorieën en ketenanalyse

Voor het continueren van niveau 5 moet een ketenanalyse gemaakt worden van twee relevante categorieën uit scope 3. De relevantie/significantie van de categorieën wordt bepaald aan de hand van de CO 2-emissie uit scope 1 & 2. Voor 2013 bedroeg dit 143,60 ton in scope 1 en 13,45 ton in scope 2, in totaal een emissie van 157,06 ton CO2. Van de onderstaande categorieën die een significante bijdrage leveren aan de CO 2emissie van het bedrijf zal bekeken worden of het maken van een ketenanalyse mogelijk is. Scope 3 emissies komen vrij bij de volgende activiteiten: 1. Zakelijk verkeer via openbaar vervoer 2. Woon-werkverkeer 3. Afvalverwerking 4. Papierverbruik 5. Elektriciteitsverbruik op locaties van klanten 6. Elektriciteits- en gasverbruik van thuiswerkende medewerkers 7. Energieverbruik van toeleveranciers t.b.v. het primaire proces 8. Overig verbruik Een aantal van de genoemde categorieën is voor Van Steenis en Encon niet van toepassing. Hieronder volgt een opsomming van die categorieën met een verklaring waarom deze niet relevant zijn: 1. Zakelijk verkeer via openbaar vervoer In 2013 is door de medewerkers van Van Steenis en Encon niet met het openbaar vervoer gereisd voor zakelijke doeleinden. Deze categorie is daarom niet significant ten opzichte van de totale emissie van Van Steenis en Encon. 5. Elektriciteitsverbruik op locaties van klanten De binnendienstmedewerkers van Van Steenis en Encon zijn verreweg het grootste deel van hun tijd op kantoor in Houten en Deventer aan het werk. Een zeer klein deel (<10%) van deze binnendienstmedewerkers werkt af en toe via detachering op locatie van de klant. De emissie van deze activiteiten is niet significant ten opzichte van de totale emissie van Van Steenis en Encon. De buitendienstmedewerkers van Van Steenis werken het grootste deel van hun tijd op projectlocatie. De apparatuur die zij voor hun werkzaamheden gebruiken functioneert hoofdzakelijk op oplaadbare accu’s en/of oplaadbare batterijen. Deze accu’s en batterijen worden door middel van een speciale voorziening in de laadruimte van de bedrijfswagen tijdens het rijden opgeladen. Of ze worden in het magazijn op kantoor te Houten of Deventer opgeladen. Het verbruik van elektriciteit door buitendienstmedewerkers op locatie is derhalve te verwaarlozen en niet significant ten opzichte van de totale emissie van Van Steenis en Encon. 6. Elektriciteits- en gasverbruik van thuiswerkende medewerkers Van de medewerkers van Van Steenis en Encon zijn er weinig mensen (<6%) die af en toe thuiswerken. Binnen Van Steenis en Encon wordt het thuiswerken niet gestimuleerd. Deze emissies zijn niet significant ten opzichte van de totale emissie van Van Steenis en Encon. 7. Energieverbruik van toeleveranciers ten behoeve van het primaire proces Omdat Van Steenis en Encon met name dienstverlenend zijn, zijn de ondersteunende processen zeer klein. Toeleveranciers zijn leveranciers van meetapparatuur, meettoebehoren en kantoorartikelen. De emissies uit deze categorie zijn niet significant ten opzichte van de totale emissie van Van Steenis en Encon.


pag. 6 van 18

8. Overige verbruiksgoederen Het aandeel van deze categorie (niet-duurzame consumptiegoederen) is binnen Van Steenis en Encon zeer klein. Het gaat dan met name om het verbruik van koffie, thee en producten voor de lunch. De emissies uit deze categorie zijn niet significant ten opzichte van de totale emissie van Van Steenis en Encon. Voor de overige categorieën (2, 3 en 4) die wel een bijdrage leveren aan de CO2-emissie is een berekening gemaakt. De onderlegger voor de berekeningen is te vinden in bijlagen 1, 2 en 3. 2. Woon-werkverkeer In 2013 en 2011 is onder alle binnendienstmedewerkers met als standplaats Houten en Deventer die niet in een bedrijfsauto rijden, onderzoek gedaan naar het woon-werkverkeer. De landmeters (buitendienstmedewerkers) zijn hierbij buiten beschouwing gelaten, omdat zij niet dagelijks de kantoorlocaties in Houten en Deventer bezoeken. Uit dit onderzoek is gebleken dat door deze medewerkers te samen 16.035 kilometer in 2013 met het openbaar vervoer wordt gereisd en in 2011 was dit 43.360 kilometer. In 2013 wordt 57.168 kilometer met de auto gereisd voor het woon-werkverkeer en in 2011 was dit 60.632 kilometer. Dit resulteert in een CO2-emissie van 11,44 ton CO2 voor de auto in 2013 en 12,67 ton CO2 in 2011. Voor het OV resulteert dit in een CO2-emissie van 0,94 ton CO2 in 2013 en 2,81 ton CO2 in 2011. Totaal 12,38 ton CO2 in 2012 en 15,48 ton CO2 in 2011 (zie bijlage 1). Dit is een daling van 30.789 kilometer (29,6%).

Woon-werkverkeer 70000 60632 60000 50000

43360

59858

57168

43360

40000 aantal km auto 30000

aantal km ov 16035

20000 10000

0 2011

2012

2013

Het woon-werkverkeer per auto is in 2013 afgenomen door: - de overstap van een medewerker van privéauto naar bedrijfsauto. Het reizen met het openbaar vervoer is in 2013 afgenomen door: - langdurig ziekteverzuim medewerker die dagelijks met de trein naar kantoor reisde. Het totaal van 12,95 ton CO2-emissie in 2013 bedraagt 45% van de scope 3 emissie. Ketenanalyse Omdat door de categorie openbaar vervoer binnen het woon-werkverkeer een CO2-uitstoot van 0,94 ton wordt veroorzaakt, is deze hoeveelheid te laag om van deze categorie een grondige ketenanalyse te maken. 4.A.1. Ketenanalyse 2013 CO2-emissies Van Steenis Geodesie BV/Encon Infra BV – 10 februari 2014

pag. 7 van 18

3. Afvalverwerking In 2013 is door Van Steenis en Encon 14.238 liter restafval (huishoudelijk afval) geproduceerd en verwerkt ten opzichte van 10.065 liter in 2011. Dit is een stijging van 4.173 liter (41%). In 2013 is er 165 kg chemisch afval geproduceerd en verwerkt ten opzichte van 101 kg in 2011. Dit is een stijging van 64 kg (63%). Dit resulteert in een CO2-emissie van 15,06 ton CO2 ten opzichte van 9,86 ton CO2 in 2011 (zie bijlage 2). Dit is een stijging van 5,2 ton CO2 (53%).

Restafval in liters per jaar 18000 14994

16000

15363

14000 12000

2010

10065

10000

2011

8000

2012 2013

6000 4000

3.100

2000 0

Restafval (in liters)

Chemisch afval in kg per jaar 180

165

160 140 120

101

104

2010

100

2011

80

2012

60

2013

54

40 20 0 Chemisch afval (in kg)

Het restafval en chemisch afval is in 2013 toegenomen door: - groei van organisatie met vestiging in Deventer; - groei van organisatie met gemiddeld 5,25 FTE; - nasleep verbouwing kantoor Houten, veel extra ledigingen container. Het totaal van 15,06 ton CO2-emissie in 2013 bedraagt 52% van de scope 3 emissie.


pag. 8 van 18

Ketenanalyse De categorie afvalverwerking is binnen Van Steenis en Encon in kaart gebracht door inventarisatie van de lediging van de afvalcontainer eens per 2 weken. De afvalcontainer wordt bij lediging niet gewogen. Er wordt dan een inschatting gemaakt van het aantal liters afval dat de container op dat moment bevat. De inschatting van de emissie van de afvalverwerking is gemaakt aan de hand van kengetallen van de milieubarometer Stimular. Omdat de hoeveelheid afval een schatting is en de geschatte hoeveelheid CO 2-emissie gering is, is het niet mogelijk van deze categorie een volledige ketenanalyse uit te voeren. 4. Papierverbruik Vanaf 2011 is het papierverbruik (lees: ingekochte hoeveelheid papier) binnen Van Steenis en vanaf 2012 ook binnen Encon onderzocht. In 2013 is er in totaal 743 kg papier verbruikt ten opzichte van 390 kg in 2011. Dit is een stijging van 353 kg (91%). Dit resulteert in een CO2-emissie van 0,74 ton CO2 ten opzichte van 0,47 ton CO2 in 2011 (zie bijlage 3).

Inkoop papier per jaar

800,00

743

700,00 600,00 500,00 400,00

390,00

2011 2012 2013

430,12

300,00 200,00 100,00 0,00 2011

2012

2013

Het papierverbruik is in 2013 toegenomen door: - groei van organisatie met vestiging in Deventer; - groei van organisatie met gemiddeld 5,25 FTE; - in november 2013 zijn 50 pakken A4 papier (10 dozen, 125 kg) en 25 pakken A3 papier (5 dozen, 125 kg) ingekocht; deze hoeveelheid zal in 2014 worden gebruikt. Het totaal van 0,74 ton CO2-emissie in 2013 bedraagt 3% van de scope 3 emissie. Ketenanalyse De categorie papier (inkoop) is binnen Van Steenis en Encon in kaart gebracht door inventarisatie van de inkoop van papier. De hoeveelheid ingekocht papier varieert per jaar. Het kan zijn dat in het ene jaar 1.500 stuks enveloppen worden ingekocht, maar dat hiermee 3 jaar wordt gedaan. Hetzelfde geldt voor de inkoop van papier (A3 en A4) en plotterpapier. Bij de berekening van de CO 2-uitstoot van deze categorie is gekeken naar de inkoop in 2013 en 2011. Omdat deze categorie een CO 2-uitstoot van slechts 0,74 ton veroorzaakt, is deze hoeveelheid te laag om van deze categorie een grondige ketenanalyse te maken.


pag. 9 van 18

8. Drinkwaterverbruik 3 3 In 2013 is door Van Steenis en Encon 99 m drinkwater verbruikt ten opzichte van 83 m drinkwater in 2011. 3 Dit is een stijging van 16 m (19%). Dit resulteert in een CO2-emissie van 0,03 ton CO2 in 2013 ten opzichte van 0,02 ton in 2011. Dit is een stijging van 0,01 ton CO 2 (50%) (zie bijlage 4).

Waterverbruik per jaar (m3) 120 100 80

84

83

2010

2011

101

99

2012

2013

69

60 40 20 0 2009

Het drinkwaterverbruik is in 2013 toegenomen door: - groei van organisatie met vestiging in Deventer; - groei van organisatie met gemiddeld 5,25 FTE; - schoonmaak van groter kantooroppervlak. Het totaal van 0,03 ton CO 2-emissie in 2013 bedraagt 0% van de scope 3 emissie. Ketenanalyse Omdat door het drinkwaterverbruik een CO2-uitstoot van 0,03 ton wordt veroorzaakt, is dit percentage/deze hoeveelheid te laag om van deze categorie een grondige ketenanalyse te maken.


pag. 10 van 18

De totale verdeling van de CO2-emissies in scope 3 is te zien in grafiek 1 en 2:

Scope 3 emissies 2013 in ton CO2 0,74 0,03

12,01

woon-werkverkeer auto woon-werkverkeer OV

15,06

afval papier drinkwater 0,94

Grafiek 1: Verdeling CO2-emissies scope 3 in ton

Scope 3 emissies 2013 in % 3% 0% 42%

woon-werkverkeer auto woon-werkverkeer OV

52%

afval papier drinkwater

3%

Grafiek 2: Verdeling CO2-emissies scope 3 in %

De totale CO2-emissie van scope 3 in 2013 bedraagt 28,78 ton.


pag. 11 van 18

4.

Conclusie en doelstellingen

De ketenanalyse wordt afgesloten met een beschrijving van de significantie van de CO 2-emissie in scope 3 en de doelstellingen die hieraan gekoppeld worden. Conclusie Uit de ketenanalyse blijkt dat de emissie van scope 3 voor 15% bijdraagt aan de totale emissie van Van Steenis en Encon, zie grafiek 3 en 4.

Scope 1, 2 en 3 emissie 2013 in ton CO2 28,78 13,45 scope 1 scope 2 143,6

scope 3

Grafiek 3: Verdeling CO2-emissies scope 1,2 en 3 in ton

Scope 1, 2 en 3 emissie 2013 in % 15% 7% scope 1

scope 2 77%

scope 3

Grafiek 4: Verdeling CO2-emissies scope 1,2 en 3 in %


pag. 12 van 18

Evaluatie doelstelling 2013 Aanleiding voor het opstellen van de doelstellingen is het uitvoeren van een ketenanalyse scope 3 volgens eisen zoals gesteld in het GHG-Protocol. Echter zoals vermeld in hoofdstuk 3 van deze ketenanalyse, geven de relevante categorieën uit scope 3 geen aanleiding tot het maken van een ketenanalyse. Hieruit kunnen derhalve geen doelstellingen worden geformuleerd. Deze conclusie buiten beschouwing latend, zou normaliter de doelstelling “vermindering van de CO2-emissie met x%” voor de relevante categorieën worden geformuleerd. Destijds is gezegd, dat het vanwege het feit dat Van Steenis (en nu ook Encon) een groeiende organisatie is, het niet reëel is een vermindering van de CO2-emissie als doelstelling te formuleren. In 2013 is het aantal FTE’s toegenomen en eind 2012 is de kantooroppervlakte aanzienlijk uitgebreid waardoor het woonwerkverkeer, het afval, het papier- en waterverbruik is toegenomen. Wel zal er naar gestreefd worden de groei zo beperkt mogelijk te houden. De doelstelling voor 2013 is dan ook een groei van maximaal 30% van de totale scope 3 emissie. Verwachting is dat 25% van de groei door toename woon-werkverkeer veroorzaakt zal worden. Verwachting is dat 5% van de groei door toename afval veroorzaakt zal worden. Deze doelstelling geldt voor het jaar 2013 t.o.v. het referentiejaar 2011. Evaluatie leert dat de CO2-emissie in 2013 28,78 ton bedraagt ten opzichte van 25,84 ton in 2011. Dit betekent een toename van 11% (2,94 ton CO2).

Scope 3 emissie per categorie in ton CO2 35,00 30,00 25,00 20,00 15,00 10,00 5,00 0,00

woonwerkverke er auto

woonwerkverke er OV

afval

papier

drinkwater

totaal

2013

12,01

0,94

15,06

0,74

0,03

28,78

2012

12,50

2,81

14,65

0,52

0,03

30,51

2011

12,67

2,81

9,86

0,47

0,02

25,83

Hiermee is de doelstelling gerealiseerd. De toename wordt met name veroorzaakt door toename van het afval (53%). Omdat de organisatie groeit, is voor scope 1 en 2 ook een berekening op basis van het aantal FTE’s uitgevoerd. Als we dit ook doen voor scope 3 heeft dit als resultaat: 2013: gemiddeld 35,76 FTE’s met totaal 28,78 ton CO2: 0,80 ton per FTE; 2011: gemiddeld 30,51 FTE’s met totaal 25,84 ton CO2: 0,85 ton per FTE. De doelstelling voor 2013 is de CO2-emissie voor scope 3 per FTE met 0,08 ton te verminderen ten opzichte van het basisjaar 2011. Conclusie: de CO2-emissie per FTE voor scope 3 is in 2013 afgenomen met 0,05 ton (5,9%) ten opzichte van 2011. De doelstelling is niet gerealiseerd. 4.A.1. Ketenanalyse 2013 CO2-emissies Van Steenis Geodesie BV/Encon Infra BV – 10 februari 2014

pag. 13 van 18

Doelstelling 2014 De doelstelling voor 2014 is de CO2-emissie voor scope 3 per FTE met 0,08 ton te verminderen ten opzichte van het basisjaar 2011. Deze besparing kan gerealiseerd worden door de hoeveelheid restafval te verminderen en weer terug te brengen op het niveau van 2011. Initiatieven In het document “3.A.1 Emissie-inventarisatie 2013” zijn doelstellingen voor het reduceren van de scope 1 en 2 emissie geformuleerd. Van Steenis en Encon voeren continue onderzoek uit naar (nieuwe) mogelijkheden om het energieverbruik te reduceren. Van Steenis en Encon zijn op zoek naar een regionale organisatie die zich een klimaat neutrale provincie ten doel stelt, om zich bij aan te sluiten. Gedacht wordt aan de Natuur en Milieufederatie Utrecht (NMU) voor het project Utrecht2040. Het NMU is bezig mogelijkheden te creëren voor Utrechtse particulieren en organisaties om hun CO2-uitstoot vanaf 2013 te compenseren met nieuwe duurzame projecten in de eigen provincie.


pag. 14 van 18

Bijlage 1 Berekening categorie woon-werkverkeer

Bron: document “Verbruik energie-afval-papier-bedr.wagens”


pag. 15 van 18

Bijlage 2 Berekening categorie afval


Opmerking: het aantal liters is een geschat aantal


pag. 16 van 18

Bijlage 3 Berekening categorie papier



pag. 17 van 18

Bijlage 4 Berekening categorie drinkwater Waterverbruik per kwartaal (m3) 35 30 25

20 15 10 5 0

Waterverbruik per jaar (m3) 120 100

80

84

83

2010

2011

101

99

2012

2013

69

60 40

20 0 2009


pag. 18 van 18

4.A.1 Ketenanalyse 2011 CO2-emissies - Van Steenis Geodesie BV – 1 juli 2012

pag. 19 van 19

Ketenanalyse voor scope 3

Recommend Documents