Analyse Scope 3 C02-emissies Onderbouwing keuze ketenanalyse

Analyse Scope 3 C02-emissies Onderbouwing keuze ketenanalyse

Boskalis Dolman B.V. 19 november 2014 Definitief rapport 9X1691

Royal HaskoningDHV IL Boskalis

Enhancing

Society

Together

Environmental

A company of Royal HaskoningDHV

Royal HaskoningDHV

H A S K O N I N G D H V N E D E R L A N D B.V. INDUSTRY, E N E R G Y & MINING

Enhancing Society Together Barbarossastraat 35 Postbus 151 6500 AD Nijmegen +31 24 328 42 84 024-3228170 [email protected] www.royalhaskoningdhv.com Amersfoort 56515154

Documenttitel

Analyse Scope 3 C02-emissies Onderbouwing keuze ketenanalyse

Verkorte documenttitel

Scope 3 analyse

Status

Definitief rapport

Datum

19 n o v e m b e r 2 0 1 4

Projeetnaam

B o s k a i i s D o l m a n B.V., a d v i e s CO2 p r e s t a t i e l a d d e r

Projeetnummer

9X1691-102-100

Opdrachtgever

B o s k a l i s D o l m a n B.V. Rianne Westerveld

Referentie

Auteur(s)

9X1691/R0001/422750/Nijm

D a n n y Verkuijl, Boskalis D o l m a n B.V. Mariëtte V o e t s , en H a s k o n i n g D H V N e d e r l a n d B.V.

Collegiale t o e t s Datum/paraaf Professionele b e g e l e i d i n g Datum/paraaf G o e d k e u r i n g Boskalis D o l m a n BV Datum/paraaf

T h o m a s Beffers ( H a s k o n i n g D H V N e d e r l a n d B.V.) 20 n o v e m b e r 2 0 1 4 Mariëtte V o e t s ( H a s k o n i n g D H V N e d e r l a n d B.V.) 20 n o v e m b e r 2 0 1 4

/ / ^

R i a n n e W e s t e r v e l d (Boskalis D o m a n B J / J

Telefoon Fax E-mail Internet KvK

I

Royal HaskoningDHV Enhancing Society Togettier

INHOUDSOPGAVE BIz. 1

INLEIDING

2

A N A L Y S E M A T E R I Ë L E EMISSIES

2

2.1

Inleiding

2

2.2

Relevantie categorieën voor Boskalis Dolman BV

3

2.2.1

Korte beschrijving lioofdactiviteit

3

2.2.2

Rubricering 15 categorieën

4

2.2.3

Samenvatting scope 3 emissies 15 rubrieken

3

1

SELECTIE MEEST MATERIËLE EMISSIES

10 11

Scope 3 analyse

9X1691/R0001/422750/Nijm

Definitief rapport

19 november 2014

Royal HaskoningDHV Enhancing Society Together 1

INLEIDING V o o r certificering v o l g e n s d e C O a - P r e s t a t i e l a d d e r o p n i v e a u 4 is het noodzal<elijl< o m d e m e e s t materiële e m i s s i e s v a n d e s c o p e 3 e m i s s i e s v a n Boslcalis D o l m a n BV in l
Scope 3 analyse Definitief rapport

9X1691/R0001/422750/Nijm -1 -

19 november 2014

Royal HaskoningDHV Enhancing Society Together 2

A N A L Y S E MATERIËLE EMISSIES

2.1

Inleiding V o l g e n s eis 4.A.1 dient liet bedrijf e e n r a p p o r t a g e te k u n n e n o v e r l e g g e n w a a r i n liet laat z i e n d a t het h a a r m e e s t m a t e r i ë l e ( d o m i n a n t i e , bijvoorbeeld q u a C 0 2 - o m v a n g ) s c o p e 3 e m i s s i e s in kaart heeft g e b r a c h t . V o l g e n s het H a n d b o e k m o e t het bedrijf d e s c o p e 3 e m i s s i e s identificeren e n o p g r o v e w i j z e k w a n t i f i c e r e n c o n f o r m d e " C o r p o r a t e V a l u e C h a i n ( S c o p e 3) A c c o u n t i n g a n d R e p o r t i n g S t a n d a r d ; s e p t e m b e r 2 0 1 1 " . In tabel 5.4 o p bIz. 33 v a n dit d o c u m e n t zijn d e volgende scope 3 categorieën beschreven: 1.

Gekochte goederen en services;

2.

Kapitaalgoederen;

3.

B r a n d s t o f - e n e n e r g i e g e r e l a t e e r d e activiteiten die niet in s c o p e 1 e n 2 z i t t e n ;

4.

T r a n s p o r t en distributie ( u p s t r e a m ) ;

5.

G e g e n e r e e r d afval;

6.

Zakentransport;

7.

Woon-werkverkeer;

8.

Geleasde assets (upstream);

9.

T r a n s p o r t en distributie ( d o w n s t r e a m ) ;

10. V e n w e r k e n v a n v e r k o c h t e p r o d u c t e n ; 11. Gebruik van verkochte producten; 12. E n d - o f life b e h a n d e l i n g v a n v e r k o c h t e p r o d u c t e n ; 13. G e l e a s d e a s s e t s ( d o w n s t r e a m ) ; 14. F r a n c h i s e s ; 15. I n v e s t m e n t s . O p b a s i s v a n e e n g r o v e b e r e k e n i n g d i e n t inzicht te w o r d e n v e r k r e g e n in d e r a n g o r d e v a n d e m e e s t m a t e r i e l e s c o p e 3 e m i s s i e b r o n n e n die t e z a m e n d e g r o o t s t e ( 7 0 - 8 0 % ) bijdrage leveren. D e C o r p o r a t e V a l u e C h a i n ( s c o p e 3) A c c o u n t i n g a n d R e p o r t i n g S t a n d a r d g e e f t e e n a a n t a l criteria v o o r b e p a l i n g v a n de materialiteit v a n e m i s s i e s : o m v a n g , i n v l o e d , risico, kritisch v o o r s t a k e h o l d e r s , o u t s o u r c i n g , o v e r i g e . H i e r m e e kan de r a n g o r d e w o r d e n b e p a a l d v a n d e e m i s s i e s in s c o p e 3 d i e m e e r of m i n d e r v o o r d e h a n d liggen o m hien/oor e e n r e d u c t i e - a a n p a k te o n t w i k k e l e n . D a a r b i j dient de o m v a n g v a n d e s c o p e 3 e m i s s i e s het z w a a r s t te w o r d e n g e w o g e n . In b e p e r k t e m a t e kan d e r a n g o r d e w o r d e n a a n g e p a s t o p g r o n d v a n d e o v e r i g e 5 criteria. Hieruit blijkt d a t niet alleen d e o m v a n g b e p a l e n d is v o o r d e materialiteit. Het h e e f t b i j v o o r b e e l d g e e n zin o m C02-reductie na te s t r e v e n in e e n k e t e n w a a r B o s k a l i s D o l m a n B V g e e n invloed o p k a n u i t o e f e n e n (zie o o k H a n d b o e k C 0 2 - P r e s t a t i e l a d d e r v e r s i e 2.2 v a n april 2 0 1 4 ) . Uit d e b e p a a l d e r a n g o r d e w o r d t d u s v o o r B o s k a l i s D o l m a n B V uit d e t o p 2 é é n onden/verp g e s e l e c t e e r d d a t in a a n m e r k i n g k o m t v o o r e e n k e t e n a n a l y s e s c o p e 3. V o l g e n s het H a n d b o e k d i e n t d a a r b i j w o r d e n v o l d a a n a a n n a d e r e ( r a n d ) v o o n w a a r d e n . In het v o l g e n d e o v e r z i c h t zijn d e criteria e n n a d e r e (rand)voonA/aarden s a m e n g e v a t .

S c o p e s analyse Definitief rapport

9X1691/R0001/422750/Nljm -2-

19 november 2014

HaskoningDHV Enhancing Society Together Criteria

Omschrijving

Omvang

De emissie draagt significant bij aan de scope 3 emissie van het bedrijf.

Invloed

Het bedrijf heeft de mogelijkheid om invloed uit te oefenen op de emissiereductie ,

Risico

De scope 3 emissie draagt bij aan potentiële risico's met betrekking tot klimaatverandering (zoals: wettelijke repelingen, product- en technologie-ontwikkelingen, reputatieschade, enz.) .

Kritisch voor stakeholders

De scope 3 emissies zijn van belang bij belangrijke stakeholders (klanten, leveranciers,

Uitbesteding (outsourcing)

De scope 3 emissies zijn ten gevolge van uitbesteding van activiteiten.

Nadere

Omschrijving

investeerders, NGO's en andere maatschappelijke groepen).

(rand)voorwaarden Betrekking op projecten

De scope 3 analyse dient betrekking te hebben op projecten.

Eigen analyse

De scope 3 analyse dient een eigen analyse te betreffen.

Eén van de twee meest

Voor kleine bedrijven dient een ketenanalyse voor één van de meest materiële emissies uit de

materiële emissies

rangorde te worden gemaakt.

Herkenbare structuur

De scope 3 accounting standard geeft de herkenbare structuur van elke ketenanalyse.

Aanvulling bestaande

De analyse dient bij te dragen aan het voortschrijdend maatschappelijk inzicht.

kennis De eerste 5 criteria uit: Corporate Value Chain (Scope 3) Accounting and Reporting Standard; Supplement to the GHG Protocol; Corporate Accounting and Reporting Standard; September 2 0 1 1 ; p.61 tabel 6 . 1 . De laatste 5 (rand)voorvi/aarden uit: C02-prestatieladder versie 2.2 4 april 2014

In p a r a g r a a f 2.2 w o r d t e e r s t e e n o v e r z i c h t g e g e v e n v a n d e o m v a n g v a n d e s c o p e 3 e m i s s i e s , g e r u b r i c e e r d v o l g e n s d e e e r d e r g e n o e m d e 15 c a t e g o r i e ë n . V e n / o l g e n s is v o o r de r e l e v a n t e c a t e g o r i e ë n e e n indicatieve b e r e k e n i n g g e m a a k t v a n d e s c o p e 3 CO2 emissies.

2.2

Relevantie categorieën voor Boskalis Dolman B V

2.2.1

Korte b e s c h r i j v i n g h o o f d a c t i v i t e i t A l v o r e n s de 15 c a t e g o r i e ë n a f z o n d e r l i j k te b e s p r e k e n is het n o o d z a k e l i j k o m duidelijk v o o r o g e n te h e b b e n w a t v o o r s o o r t bedrijf B o s k a l i s D o l m a n B V is. De hoofdactiviteit v a n B o s k a l i s D o l m a n B V is d e g r o o t s c h a l i g e reiniging v a n g r o n d e n m i n e r a l e a f v a l s t o f f e n ( R K G V - s l i b , A V I - b o d e m a s s e n ) . D a a r b i j v e r z o r g e n z e (indien g e v r a a g d ) het g e h e l e p r o c e s , inclusief k e u r i n g , p l a n n i n g , t r a n s p o r t e n a f z e t v a n d e d e e l s t r o m e n . D e reiniging is g e r i c h t o p het ' u p g r a d e n ' v a n d e o n t v a n g e n d e g r o n d - / a f v a l s t r o m e n d o o r m i d d e l v a n s c h e i d i n g e n reiniging, tot s t r o m e n a f v a l s t o f f e n e n s e c u n d a i r e g r o n d s t o f f e n . D o e l is o m uit de i n k o m e n d e s t r o m e n , die e e n n e g a t i e v e w a a r d e h e b b e n , u i t g a a n d e s t r o m e n te g e n e r e r e n die (al d a n niet na v e r d e r e venwerking e l d e r s ) h e r b r u i k b a a r zijn en/of een minder negatieve waarde hebben dan de inkomende stromen. B o s k a l i s D o l m a n B V v o e r t d e z e ( h o o f d ) a c t i v j t e i t e n uit o p e e n 4 - t a l r e i n i g i n g s l o c a t i e s in N e d e r l a n d . Bij het u i t v o e r e n v a n d e w e r k z a a m h e d e n e n het o n d e r h o u d v a n d e locaties e n installaties w o r d e n d i v e r s e ( o n d e r ) a a n n e m e r s i n g e h u u r d / i n g e k o c h t .

Scope 3 analyse Definitief rapport

9X1691/R0001/422750/Nijm -3-

19 november 2014

HaskoningDHV Enhancing Society Together G e l e t h i e r o p is d e s c o p e 3 e m i s s i e , v e r b a n d h o u d e n d m e t d e g r o o t s c h a l i g e r e i n i g i n g s a c t i v i t e i t e n v a n b e l a n g . Hier ligt e e n b e l a n g r i j k e i n v l o e d s f e e r v a n B o s k a l i s D o l m a n B V v o o r C02-reductie. H e t g a a t d a n niet o m e e n b e p a a l d p r o d u c t d a t w o r d t a a n g e s c h a f t , m a a r o m de C02-emissie v a n k e t e n p a r t n e r s b e t r o k k e n bij de hoofdactiviteit. 2.2.2

R u b r i c e r i n g 15 c a t e g o r i e ë n V o o r d e in p a r a g r a a f 2.1 g e n o e m d e 15 c a t e g o r i e ë n is d e t o e p a s s i n g e n relevantie v o o r B o s k a l i s D o l m a n B V getoetst. T e n e e r s t e heeft d e financiële a f d e l i n g v a n B o s k a l i s D o l m a n B V d e k o s t e n v a n d e 15 c a t e g o r i e ë n inzichtelijk g e m a a k t e n g e r u b r i c e e r d . Dit is o p g e n o m e n in e e n a p a r t d o c u m e n t : B o s k a l i s D o l m a n B V e x c e l - d o c u m e n t : ' v e r d e l i n g 15 c a t e g o r i e n k o s t e n m e t uitsplitsing'. E e n a a n t a l v a n d e 15 c a t e g o r i e ë n b e s t a a t uit k o s t e n p o s t e n die niet of n a u w e l i j k s CO2 r e l e v a n t zijn. D e z e c a t e g o r i e ë n zijn in het v e r v o l g buiten b e s c h o u w i n g g e l a t e n . V a n d e r e s t e r e n d e c a t e g o r i e ë n is ( v o o r z o v e r t o e p a s b a a r e n r e l e v a n t ) e e n g r o v e i n s c h a t t i n g v a n d e CO2 e m i s s i e g e m a a k t . O p b a s i s hiervan is inzicht v e r k r e g e n in d e c a t e g o r i e ë n die v o o r 70 a 8 0 % v e r a n t w o o r d e l i j k zijn v o o r de totale s c o p e 3 e m i s s i e s . O p g e m e r k t w o r d t d a t de financiële a d m i n i s t r a t i e v a n B o s k a l i s D o l m a n B V e e n a n d e r indeling k e n t d a n d e g e n o e m d e 15 c a t e g o r i e ë n . D a a r b i j zijn niet alle k o s t e n p l a a t s e n v a n de f i n a n c i ë l e a d m i n i s t r a t i e o n d e r d e z e c a t e g o r i e ë n o n d e r te b r e n g e n . In het Excel d o c u m e n t ' v e r d e l i n g 15 c a t e g o r i e n k o s t e n m e t uitsplitsing' is e c h t e r inzichtelijk g e m a a k t h o e e e n z o g o e d m o g e l i j k e k e u z e is g e m a a k t in d e rubricering v a n d e k o s t e n p l a a t s e n . Toelichting

per

categorie

In het v o l g e n d e is per c a t e g o r i e d e t o e p a s s i n g e n r e l e v a n t i e toegelicht. 1.

G e k o c h t e g o e d e r e n en s e r v i c e s W i n n i n g , productie en het transporteren van g o e d e r e n en diensten die zijn g e k o c h t door het bedrijf in het j a a r w a a r o v e r het rapporteert en niet zijn i n b e g r e p e n in categorie 2-8

Bij B o s k a l i s D o l m a n B V is dit de g r o o t s t e c a t e g o r i e ; d e m e e s t e k o s t e n p o s t e n (voor z o v e r niet v a l l e n d o n d e r e e n v a n d e a n d e r e r u b r i e k e n ) zijn h i e r o n d e r g e r u b r i c e e r d . Onder de gekochte goederen en diensten vallen: A.

I n g e k o c h t e g o e d e r e n e n d i e n s t e n die d i r e c t g e r e l a t e e r d zijn a a n het p r o d u c t i e p r o c e s (dat wil z e g g e n grootschalige reinigingsactiviteiten);

B.

I n g e k o c h t e g o e d e r e n en d i e n s t e n die niet d i r e c t g e r e l a t e e r d zijn a a n d e r e i n i g i n g s a c t i v i t e i t e n , m a a r a l g e m e e n n o o d z a k e l i j k zijn v o o r d e activiteiten v a n B o s k a l i s D o l m a n BV.

Scope 3 analyse

9X1691/R0001/422750/Nijm

Definitief rapport

19 november 2014

HaskoningDHV Enhancing Society Together T o t a l e besteding a a n d e z e c a t e g o r i e in 2 0 1 3 : l<€12.117. D e belangrijl<ste k o s t e n p o s t e n die o n d e r g e k o c h t e g o e d e r e n e n s e n / i c e s v a l l e n , zijn h i e r o n d e r kort toegelicht. H e t betreft: •

o n d e r h o u d e n reparatie ( k € 1 . 7 8 4 ) ;

•

externe huren (k€793);

•

projectmaterialen (k€2.153);

•

Salaris staf ( k € 3 . 2 9 6 ) ;

•

Salaris o p e r a t o r s ( k € 2 . 3 5 0 ) .

O v e r i g e p o s t e n zijn q u a o m v a n g (k€1 tot c a . k€ 2 3 0 ) d a n w e l q u a a a r d (virtuele p o s t e n , z o a l s belasting) niet i n t e r e s s a n t v o o r de GO2 e m i s s i e e n d e r h a l v e buiten b e s c h o u w i n g gelaten. D e g e n o e m d e p o s t e n w o r d e n h i e r o n d e r toegelicht. Onderhoud

en reparatie

(l<€1.784)

H e t g a a t o m o n d e r h o u d e n r e p a r a t i e v a n installaties, rijdend m a t e r i e e l , inrichting v a n t e r r e i n e n en inrichting v a n e e n l a b o r a t o r i u m . D e belangrijkste p o s t e n zijn o n d e r h o u d e n reparatie v a n d e installaties e n de inrichting van terreinen. D e p o s t o n d e r h o u d e n r e p a r a t i e b e s t a a t d e e l s uit ( e x t e r n e ) m a n u r e n (ca. 3 0 % ) e n d e e l s uit m a t e r i a l e n (ca. 7 0 % ) . H e t g a a t hierbij o m e e n g r o t e diversiteit a a n p r o d u c t e n e n o n d e r d e l e n die bij het o n d e r h o u d e n d e r e p a r a t i e w o r d e n gebruikt. Totaal aan externe personeelskosten bedraagt dus ca. k€535. D e GO2 e m i s s i e v a n het e x t e r n p e r s o n e e l v o o r o n d e r h o u d e n reparatie w o r d t i n g e s c h a t o p 82 ton in 2 0 1 3 (zie d o k u m e n t : ' v e r a n t w o o r d i n g CO2 b e r e k e n i n g e n s c o p e 3 2 0 1 3 Boskalis Dolman BV dd 17-10-2014'). H e t v a s t s t e l l e n v a n d e s c o p e 3 e m i s s i e v a n d e o v e r i g e , kleinere p o s t e n , b e s t a a n d e uit d i v e r s e p r o d u c t e n en o n d e r d e l e n , v o e r t in het k a d e r v a n d e z e a n a l y s e te ver. T e m e e r o o k o m d a t de invloed die B o s k a l i s D o l m a n B V o p d e CO2 e m i s s i e v a n d e z e p r o d u c t e n / o n d e r d e l e n kan u i t o e f e n e n z e e r g e r i n g of nihil is. D a a r b i j m e r k e n w e o p d a t B o s k a l i s D o l m a n B V tijdens d e i n k o o p v a n m a t e r i e e l r e k e n i n g h o u d t m e t z a k e n z o a l s energieverbruik. Externe

huren

(l<€793)

D e b e l a n g r i j k s t e k o s t e n p o s t e n betreft d e huur v a n het terrein in S c h i e d a m . V o o r t s d i v e r s e kleinere p o s t e n v o o r d e i n h u u r v a n m a t e r i e e l al d a n niet m e t b e p e r k t i n h u u r v a n p e r s o n e e l , bij d i v e r s e b e d r i j v e n . D e post is d u s e r g b e p e r k t e n erg d i v e r s e n leent z i c h d e r h a l v e niet v o o r e e n s c o p e 3 a n a l y s e . Bij d e b e r e k e n i n g v a n d e CO2 e m i s s i e is d e z e p o s t d e r h a l v e buiten b e s c h o u w i n g g e l a t e n . Projectmaterialen

(k€2.155)

Het gaat om een veelheid aan verschillende materialen en onderdelen van vele v e r s c h i l l e n d e p r o d u c e n t e n e n l e v e r a n c i e r s . Het g a a t o m : v l o k m i d d e l e n , gereedschappen, veiligheidsartikelen, apparatuur en onderdelen. Boskalis Dolman BV h e e f t g e e n invloed o p het p r o d u c t i e p r o c e s v a n d e z e p r o d u c t e n . A l l e e n in het g e b r u i k e r v a n kan B o s k a l i s D o l m a n B V r e k e n i n g h o u d e n m e t CO2 e m i s s i e (indien relevant).

Scope 3 analyse Definitief rapport

9X1691/R0001/422750/Nijm -5-

19 november 2014

HaskoningDHV Enhancing Society Together B i j v o o r b e e l d in d e v o r m v a n g o o d liousel<eeping (zoals a p p a r a t e n niet o n n o d i g a a n laten s t a a n ) ; dit tieeft effect o p d e s c o p e 1 / 2 e m i s s i e . V o o r d e berel^ening v a n d e s c o p e 3 e m i s s i e is d e z e post b u i t e n b e s c t i o u w i n g g e l a t e n . Salaris

staf (i(€3.296)

en salaris

operators

(k€2.350)

Dit o n d e r d e e l v a n d e l
Kapitaalqoederen W i n n i n g , productie en het t r a n s p o r t e r e n v a n kapitale g o e d e r e n die zijn g e k o c h t d o o r het bedrijf in het j a a r w a a r o v e r het rapporteert.

T o t a l e b e s t e d i n g a a n d e z e c a t e g o r i e in 2 0 1 3 : k € 9 2 7 H e t betreft d e a f s c h r i j v i n g v a n a a n g e s c h a f t e k a p i t a a l g o e d e r e n die g e b r u i k t w o r d e n o m e e n p r o d u c t te m a k e n o f e e n d i e n s t te v e r l e n e n . V o o r B o s k a l i s D o l m a n B.V. g a a t het o m d e a a n s c h a f v a n m e t n a m e m a t e r i e e l e n voertuigen. B o s k a l i s D o l m a n B V h a n t e e r t e e n k l i m a a t v r i e n d e l i j k inkoop beleid w a a r het a a n k o m t o p n i e u w a a n te s c h a f f e n m a t e r i e e l e n v o e r t u i g e n e n hanteert hierbij d e laatste m i l i e u n o r m e n op o.a. het g e b i e d v a n e m i s s i e s . E v e n a l s bij c a t e g o r i e 1 g a a t het o m e e n v e e l h e i d a a n k a p i t a a l g o e d e r e n , a f k o m s t i g v a n v e l e v e r s c h i l l e n d e p r o d u c e n t e n e n l e v e r a n c i e r s . B e h o u d e n s het a f g e v e n v a n s i g n a l e n , d o o r m i d d e l v a n e e n k l i m a a t v r i e n d e l i j k i n k o o p b e l e i d , is de i n v l o e d die B o s k a l i s o p d e CO2 e m i s s i e v a n d e z e p r o d u c t e n / o n d e r d e l e n k a n u i t o e f e n e n z e e r g e r i n g . H e t v a s t s t e l l e n v a n d e s c o p e 3 e m i s s i e v a n d e z e p r o d u c t e n , v o e r t in het k a d e r v a n d e z e a n a l y s e te ver, 3.

B r a n d s t o f e n e n e r g i e g e r e l a t e e r d e activiteiten die g e e n o n d e r d e e l ziin v a n s c o p e 1 en 2 W i n n i n g , productie en het t r a n s p o r t e r e n van b r a n d s t o f en elektriciteit a a n g e k o c h t d o o r het bedrijf in het jaar w a a r o v e r het rapporteert die niet zijn i n b e g r e p e n in s c o p e 1 & 2.

Hier valt de elektriciteit e n b r a n d s t o f o n d e r die on-site w o r d t g e b r u i k t d o o r B o s k a l i s D o l m a n BV, m a a r niet d o o r h a a r is i n g e k o c h t . V o o r B o s k a l i s D o l m a n B V is dit e e n z e e r b e p e r k t e c a t e g o h e . In 2 0 1 3 is er g e e n elektriciteit en b r a n d s t o f o n - s i t e g e b r u i k t w e l k e is i n g e k o c h t d o o r e e n d e r d e e n niet is m e e g e n o m e n in s c o p e 1 e n 2, 4,

T r a n s p o r t en distributie ( u p s t r e a m ) T r a n s p o r t en distributie v a n p r o d u c t e n g e k o c h t d o o r het bedrijf dat r a p p o r t e e r t o v e r het j a a r dat het rapporteert. T u s s e n de grootste leverancier ( n u m m e r 1) en zijn e i g e n bedrijf (met t r a n s p o r t m i d d e l e n die niet o n d e r e i g e n d o m vallen van het r a p p o r t e r e n d e bedrijf). I n b e g r e p e n b i n n e n k o m e n d e logistiek, u i t g a a n d e logistiek (bijv. v e r k o c h t e p r o d u c t e n ) en transport en distributie v a n p r o d u c t e n t u s s e n filialen v a n het r a p p o r t e r e n d e bedrijf dat is u i t b e s t e e d .

T o t a l e b e s t e d i n g a a n c a t e g o r i e 4 ( u p s t r e a m ) e n c a t e g o r i e 9 ( d o w n s t r e a m ) in 2 0 1 3 : k€702

Scope 3 analyse Definitief rapport

9X1691/R0001/422750/Nijm -6-

19 november 2014

HaskoningDHV Enhancing Society Together H e t betreft het d o o r B o s k a l i s D o l m a n B V i n g e h u u r d e t r a n s p o r t v o o r l e v e r i n g e n a a n B o s k a l i s D o l m a n BV. D e z e k o s t e n p o s t w o r d t d o o r B o s k a l i s D o l m a n B V m e t d o w n s t r e a m t r a n s p o r t e n g e a d m i n i s t r e e r d , d u s s a m e n m e t c a t e g o r i e 9. De C 0 2 - e m i s s i e h i e r v a n w o r d t g e r a a m d o p 1976 ton CO2 v o o r 2 0 1 3 . V o o r u i t g a n g s p u n t e n v o o r de b e r e k e n i n g zie het d o k u m e n t ' v e r a n t w o o r d i n g CO2 berekeningen scope 3 2013 Boskalis Dolman BV dd 17-10-2014'. 5.

Gegenereerd afval Het verwijderen en b e h a n d e l e n v a n afval g e g e n e r e e r d in het j a a r w a a r het bedrijf over rapporteert. (In faciliteiten die niet e i g e n d o m zijn of w o r d e n b e s t u u r d d o o r het bedrijf dat rapporteert).

T o t a l e b e s t e d i n g a a n d e z e c a t e g o h e in 2 0 1 3 : k€2 H e t a f v a l dat d o o r B o s k a l i s D o l m a n BV. w o r d t g e p r o d u c e e r d e n e l d e r s d o o r d e r d e n w o r d t v e r w e r k t , is s l e c h t s h e e l beperkt. In het p r o d u c t i e p r o c e s v a n B o s k a l i s D o l m a n B V w o r d t relatief w e i n i g afval g e g e n e r e e r d . A l s b e w e r k e r v a n v e r o n t r e i n i g d e g r o n d e n slib, is B o s k a l i s D o l m a n B V e r o p gericht o m in p h n c i p e 1 0 0 % v a n d e i n k o m e n d e s t r o m e n o m te z e t t e n in n i e u w e d e e l s t r o m e n . D e z e s t r o m e n zitten niet in d e p o s t ' g e g e n e r e e r d afval'. G e g e n e r e e r d a f v a l betreft d a n o o k uitsluitend b e d r i j f s a f v a l in d e v o r m v a n v e r p a k k i n g s m a t e r i a a l e.d. d a t in e e n r o l c o n t a i n e r w o r d t v e r z a m e l d e n (wekelijks) w o r d t a f g e v o e r d d o o r e e n i n z a m e l a a r . B o s k a l i s D o l m a n B V heeft c o n t r a c t e n v o o r d u u r z a a m a f v a l m a n a g e m e n t a f g e s l o t e n m e t e r k e n d e v e n w e r k e r s die het d o o r B o s k a l i s D o l m a n B V i n g e z a m e l d e afval o p e e n d u u r z a m e m a n i e r v e r w e r k e n . A f v a l d a t w o r d t g e g e n e r e e r d d o o r l e v e r a n c i e r s , w o r d t in principe w e e r d o o r d e l e v e r a n c i e r m e e g e n o m e n e n is d e r h a l v e o n d e r d e e l v a n d e post l e v e r a n c i e r s ( b i j v o o r b e e l d o n d e r h o u d e n reparatie). De s c o p e 3 CO2 e m i s s i e s v a n het a f g e v o e r d e a f v a l w o r d t g e s c h a t o p c a . 10 ton per jaar. 6,

Zakentransport T r a n s p o r t v a n w e r k n e m e r s m.b.t. zakelijk g e r e l a t e e r d e activiteiten g e d u r e n d e het j a a r w a a r o v e r w o r d t g e r a p p o r t e e r d . (Met t r a n s p o r t m i d d e l e n die niet o n d e r e i g e n d o m of o p e r a t i o n e e l b e h e e r vallen v a n het bedrijf).

Dit betreft " w e r k - w e r k " - v e r k e e r t u s s e n de v e r s c h i l l e n d e k a n t o r e n v a n B o s k a l i s D o l m a n BV, d r o g e e n natte p r o j e c t l o c a t i e s e n b e z o e k e n a a n k e t e n p a r t n e r s . Dit is in het k a d e r v a n d e C 0 2 - p r e s t a t i e l a d d e r o n d e r g e b r a c h t bij s c o p e 2 e n d a a r o m al g e d e t a i l l e e r d in beeld g e b r a c h t e n o p g e n o m e n in het e n e r g i e - r e d u c t i e p r o g r a m m a . V o o r e e n k e t e n a n a l y s e is d e z e c a t e g o r i e d a a r o m niet v a n b e l a n g . 7.

Woon-werkverkeer T r a n s p o r t v a n w e r k n e m e r s t u s s e n hun w o n i n g en hun w e r k p l a a t s g e d u r e n d e het j a a r w a a r o v e r m e n rapporteert. (Met t r a n s p o r t m i d d e l e n die niet o n d e r e i g e n d o m of o p e r a t i o n e e l b e h e e r vallen v a n het b e d r i j f )

T o t a l e b e s t e d i n g in 2 0 1 3 : k € 1 4

Scope 3 analyse Definitief rapport

9X1691/R0001/422750/Nijm -7-

19 november 2014

HaskoningDHV Enhancing Society Together W o o n - w e r k v e r k e e r is, v o o r z o v e r het l e a s e - a u t o ' s betreft, reeds in s c o p e 1 m e e g e n o m e n . V o o r p r i v é - a u t o ' s is dit niet het g e v a l . H e t betreft e c h t e r e e n b e p e r k t e c a t e g o r i e . H e t g a a t o m ca. 20 p e r s o n e n m e t e e n g e m i d d e l d e a f s t a n d v a n 15 k m e n k e l e reis. Dit k o m t o v e r e e n m e t c a . 2 9 ton CO2 o p j a a r b a s i s . Zie het d o k u m e n t ' v e r a n t w o o r d i n g CO2 b e r e k e n i n g e n s c o p e 3 2 0 1 3 B o s k a l i s D o l m a n B V d d 1 7 - 1 0 - 2 0 1 4 ' 8.

Geleasede assets (upstream) G e b r u i k g e m a a k t van g e l e a s e d e bedrijfsmiddelen die niet zijn inbegrepen in s c o p e 1&2 over het jaar dat m e n rapporteert.

D e z e c a t e g o r i e g a a t o v e r e m i s s i e s v a n b e d r i j f s m i d d e l e n die zijn g e l e a s e d d o o r B o s k a l i s D o l m a n B V e n niet b i n n e n s c o p e 1 e n 2 v a l l e n . B o s k a l i s D o l m a n B V d o e t o p projectlocaties v e e l a a n (in)huur of i n k o o p , m a a r n a u w e l i j k s a a n l e a s e , b e h a l v e het l e a s e n v a n z a k e n a u t o ' s . D e z e c a t e g o r i e is d a a r o m niet v a n b e l a n g . 9.

T r a n s p o r t en distributie ( d o w n s t r e a m )

Zie c a t e g o r i e 4. 10. & 1 1 . V e n w e r k e n / g e b r u i k v a n v e r k o c h t e p r o d u c t e n 10. Venwerken v a n t u s s e n p r o d u c l e n die zijn v e r k o c h t in het j a a r van rapportage 1 1 . Eindgebruik v a n g o e d e r e n / producten en s e r v i c e s v e r k o c h t door het bedrijf in het j a a r w a a r o v e r m e n rapporteert.

T o t a l e b e s t e d i n g a a n d e z e c a t e g o r i e in 2 0 1 3 : k € 3 . 7 9 7 Dit zijn G 0 2 - e m i s s i e s v a n het venwerken d o o r d e r d e partijen ( b i j v o o r b e e l d f a b r i k a n t e n ) v a n d o o r B o s k a l i s D o l m a n B V g e p r o d u c e e r d e p r o d u c t e n . C a t e g o r i e 10 en 11 w o r d e n hier t e z a m e n g e n o m e n o m d a t het o n d e r s c h e i d t u s s e n beide v o o r Boskalis D o l m a n B V niet duidelijk e n o o k niet z o relevant is. V o o r B o s k a l i s D o l m a n B V g a a t het v o o r a l o m d e stort/ v e n v e r k i n g v a n d i v e r s e ( e i n d ) p r o d u c t e n d i e o n t s t a a n in het p r o d u c t i e p r o c e s . H e t betreft de m a t e r i a l e n / p r o d u c t e n : slib ( k € 6 2 4 ) puin ( k € 3 5 7 ) organisch (k€272) H e t g a a t hierbij o m d e stort v a n ca. 57 kton slib, c a . 32 kton puin e n c a . 13 kton o r g a n i s c h m a t e r i a a l . De t r a n s p o r t e n zijn r e e d s bij c a t e g o r i e 4 & 9 o p g e n o m e n . De C 0 2 - e m i s s i e die o n t s t a a t bij de h a n d l i n g v a n h e t v e r w e r k e n v a n slib, puin e n o r g a n i s c h e fractie s a m e n b e d r a a g t ca. 5 3 0 ton CO2 (zie ' v e r a n t w o o r d i n g CO2 berekeningen scope 3 2013 Boskalis Dolman BV dd 17-10-2014').

Scope 3 analyse

9X1691 /R0001 /422750/Nijm

Definitief rapport

19 november 2014

Royal HaskoningDHV Enhancing Society Together

11. Gebruik van verkochte producten Z i e bij c a t e g o r i e 10 12. End-of-life b e h a n d e l i n g v a n v e r k o c h t e p r o d u c t e n A f v a l v e r w e r k i n g en b e h a n d e l i n g v a n p r o d u c t e n die zijn verkocht in het j a a r w a a r o v e r m e n rapporteert.

D e z e c a t e g o r i e g a a t o v e r d e e m i s s i e s v a n afvalvenwijdering / b e h a n d e l i n g v a n v e r k o c h t e p r o d u c t e n a a n het einde v a n d e l e v e n s d u u r . Dit is e e n c a t e g o h e die m e t n a m e v a n t o e p a s s i n g is op d e retailsector ( d e n k b i j v o o r b e e l d a a n d e in N e d e r l a n d v e r p l i c h t e "venwijderbijdrage") e n is niet v a n t o e p a s s i n g o p e e n bedrijf als B o s k a l i s D o l m a n BV. 13. G e l e a s e d e a s s e t s ( d o w n s t r e a m ) O p e r a t i e s met bedrijfsmiddelen in e i g e n d o m van het bedrijf dat rapporteert (verhuurder) aan a n d e r e entiteiten in het jaar w a a r o v e r m e n rapporteert, niet i n b e g r e p e n s c o p e 1&2.

In t e g e n s t e l l i n g tot c a t e g o r i e 8 g a a t het hier o m a s s e t s die B o s k a l i s D o l m a n B V z e l f ter b e s c h i k k i n g z o u stellen o m g e l e a s e d te w o r d e n . D e z e c a t e g o h e is m e t n a m e v a n t o e p a s s i n g v o o r l e a s e b e d r i j v e n ; z e zijn bij Boskalis D o l m a n B V niet v a n t o e p a s s i n g . 14. F r a n c h i s e s

I O p e r a t i e s v a n franchise in het jaar w a a r o v e r m e n rapporteert.

E e n f r a n c h i s e is e e n o n d e r n e m i n g die o p e r e e r t o n d e r e e n licentie o m g o e d e r e n of d i e n s t e n v a n e e n a n d e r bedrijf te v e r k o p e n of d i s t r i b u e r e n o p e e n b e p a a l d e locatie. Dit a s p e c t is bij B o s k a l i s D o l m a n B V niet v a n t o e p a s s i n g . 15. I n v e s t e r i n g e n

I Investeringen (inbegrepen eigen en v r e e m d v e r m o g e n , investeringen en projectfinancieringen).

B o s k a l i s D o l m a n B V heeft g e e n i n v e s t e r i n g e n in p r o j e c t e n .

Scope 3 analyse Definitief rapport

9X1691/R0001/422750/Nijm -9-

19 november 2014

HaskoningDHV Enhancing Society Together 2.2.3

S a m e n v a t t i n g s c o p e 3 e m i s s i e s 15 rubriel<en In t a b e l 1 is d e C 0 2 - e m i s s i e v a n d e r e l e v a n t e p o s t e n v o o r 2 0 1 3 s a m e n g e v a t . Categorie

beschrijving

Toelichting

Ton CO2

1

Gekochte goederen en diensten

betreft ingekochte diensten

82

2

Kapitaalgoederen

Zeer divers

n.b.

3

Brandstof en energiegerelateerde activiteiten

n.v.t.

-

Betreft ingehuurd transport

1.976

(scope 3) 4 +9

Transport en distributie (upstream + downstream)

5

Gegenereerd afval

Betreft eigen bedrijfsafval

10

6

Zakentransport

Al in scope 1 en 2

-

meegenomen 7

Woon- werkverkeer

Van medewerkers zonder

29

leaseauto's 8

Geleasede assets (upstream)

n.v.t.

_

10+11

Venwerken/gebruik van verkochte producten

Zand, slib, puin

530

12

End-of-life behandeling van verkochte producten

n.v.t.

_

13

Geleaste assets (downstream)

n.v.t.

_

14

Franchises

n.v.t.

_

15

Investeringen

n.v.t.

_

TOTAAL

2.627

n.b. = niet berekend Tabel 1

Geraamde C02-emissie van categorieën in scope 3 (gegevens 2013)

O p v a l l e n d a a n d e z e t a b e l is d a t s l e c h t s e e n beperl
Scope 3 analyse Definitief rapport

9X1691/R0001/422750/Nijm -10-

19 november 2014

HaskoningDHV Enhancing Society Together 3

S E L E C T I E M E E S T MATERIËLE EMISSIES In tabel 2 w o r d e n d e 15 c a t e g o r i e ë n , z o a l s b e s c i i r e v e n in h o o f d s t u k 2, " g e s c o o r d " o p matehaliteit a a n de h a n d v a n de vijf criteria uit het G H G p r o t o c o l . V o o r d e s c o r e s w o r d t d e v o l g e n d e s c h a a l i n d e l i n g gebruikt: 0 = geen

3 = middel

1 = beperkt

4 = hoog

2 = matig

5 = zeer hoog

De c a t e g o r i e ë n m e t d e h o o g s t e e i n d s c o r e zijn het m e e s t m a t e r i e e l . O p d e z e m a n i e r is g e p r o b e e r d m e t kwalitatieve criteha e n g e g e v e n s e e n k w a n t i t a t i e v e a n a l y s e te m a k e n . ton CO2

Omvang

Invloed

Risico

CritenSKs,^

Categorieën:

^ \

1. Ingekochte

Kritisch

Out-

voor

sour-

stake-

cing

Totaal

holders

82

4

2

1

2

2

11

1976

5

3

2

2

2

14

10

1

3

2

0

2

8

29

2

3

2

0

0

7

530

3

1

1

2

1

8

diensten 4 & 9. Transport (upstream + downstream) 5. Gegenereerd afval 7. Woonwerkverkeer 10 & 11. Ve werking & Gebruik van verkochte producten T a b e l 2: S c o r e meest materiële e m i s s i e s

In b o v e n s t a a n d e tabel zijn d e f a c t o r e n o m v a n g e n invloed het z w a a r s t g e w o g e n . Z o a l s o o k blijkt uit d e totaal s c o r e h e b b e n de o v e n g e c h t e h a niet of n a u w e l i j k s e x t r a e f f e c t O m d a t B o s k a l i s D o l m a n B V o n d e r d e c a t e g o r i e 'kleine b e d r i j v e n ' valt, d i e n t v o o r d e k e t e n a n a l y s e e e n k e u z e te w o r d e n g e m a a k t uit d e t o p 2 v a n m e e s t m a t e r i ë l e e m i s s i e s . Uit de tabel blijkt d a t d e c a t e g o r i e 'transport' d e o m v a n g r i j k s t e is e n o o k totaal d e m e e s t e p u n t e n scoort. De b o v e n s t a a n d e a n a l y s e is b i n n e n B o s k a l i s B V b e s p r o k e n . De k e u z e valt o p e e n k e t e n a n a l y s e uit c a t e g o r i e 4 e n 9: T r a n s p o r t ( u p s t r e a m e n d o w n s t r e a m ) . H e t betreft d e a a n - e n a f v o e r v a n g r o n d , z a n d , slib, puin en R K G V (afval v a n riolen, k o l k e n , g e m a l e n e n w e g v u i l ) . D o o r in d e k e t e n ( d o o r m i d d e l v a n a f s p r a k e n m e t d e k e t e n p a r t n e r s ) te s t u r e n o p t r a n s p o r t a f s t a n d e n e n m o d a l i t e i t venwacht B o s k a l i s D o l m a n B V d e CO2 uitstoot in d e t r a n s p o r t k e t e n sterk te k u n n e n r e d u c e r e n . V o o r w a t betreft d e k e u z e v o o r d e k e t e n a n a l y s e d i e n t t e v e n s te w o r d e n v o l d a a n a a n d e v o o n w a a r d e n g e n o e m d in het C 0 2 - P r e s t a t i e l a d d e r h a n d b o e k (zie k a d e r ) .

Scope 3 analyse Definitief rapport

9X1691/R0001/422750/Nijm -11 -

19 november 2014

- Royal HaskoningDHV Enhancing Society Together

Eisen aan de (selectie van ondenwerpen) voor de analyses van de GHG-generende ketens van activiteiten: 1.

De ketenanalyses dienen betrekking te hebben op de projecten.

2.

Het bedrijf dient eigen analyses uit te (laten) voeren. Het meeliften bij de uitvoering van een betaalde

3.

Voor kleine bedrijven dient een ketenanalyse te worden gemaakt voor één van de twee meest materiële

opdracht van een klant kan niet gezien worden als het voldoen aan de eisen.

emissies uit de rangorde. 4

De scope 3 accounting standard geeft de herkenbare structuur van elke ketenanalyse

5.

Het resultaat van zulk een analyse dient een aanvulling te zijn op de bestaande (gepubliceerde) kennis en inzichten of anders gesteld: dient bij le dragen aan het voortschrijdend maatschappelijk inzicht.

A a n d e b o v e n s t a a n d e v o o n w a a r d e n w o r d t bij d e k e u z e v o o r e e n k e t e n a n a l y s e 'transport' v o l d a a n . De k e t e n a n a l y s e l i e e f t n a m e l i j k b e t r e k k i n g o p ( m e e r d e r e ) p r o j e c t e n , w a a n / o o r B o s k a l i s D o l m a n B V z e l f d e a n a l y s e s doet. B i j z o n d e r a a n d e ' t r a n s p o r t ' k e t e n a n a l y s e v a n B o s k a l i s D o l m a n B V is d a t z e m e t h a a r opdrachtgevers/ afnemers van grond (voornamelijk g e m e e n t e n ) wil gaan onderzoeken of bijstelling v a n d e k w a l i t e i t s e i s e n die g e m e e n t e n t e n a a n z i e n v a n h e r g e b r u i k v a n g r o n d hanteert, k u n n e n w o r d e n o m g e b o g e n z o d a t d e a f z e t m o g e l i j k h e d e n w o r d e n v e r g r o o t en de t r a n s p o r t a f s t a n d e n v e r k l e i n d . De v o o r g e s t e l d e k e t e n s t u d i e is d a a r m e e s p e c i f i e k v o o r B o s k a l i s D o l m a n B V e n levert e e n d u i d e l i j k e bijdrage a a n v e r b e t e r i n g v a n het inzicht in d e r e d u c t i e m o g e l i j k h e d e n v a n de C02-emissie. =0=0=0=

Scope 3 analyse Definitief rapport

9X1691/R0001/422750/Nijm -12-

19 november 2014