Kerkinformatie. Calvijnjaar Lutherse leden Geloofsgesprek

Kerkinformatie Nummer 162 132

Calvijnjaar Lutherse leden Geloofsgesprek

September December 2005 2008

Inhoud

Kerkinformatie

berichten

Colofon

December 2005

Vooraanstaand bericht met goedgevulde kop Intro Nummer 162 september 2008

Eerste tekstregel 3 Jongerenreis Het verhaal achter Ein Hod

Kerkinformatie verschijnt elf keer per jaar als officieel orgaan van de Protestantse Kerk in Nederland.

4 Missionaire vernieuwing In gesprek over je geloof

Algemeen adres

6 Kroniek Apologetiek: een onmisbaar instrument

Dienstenorganisatie Protestantse Kerk in Nederland, Joseph Haydnlaan 2a, 3533 AE Utrecht, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht, telefoon (030) 880 18 80, fax (030) 880 13 00.

7 Berichten 8 Kerkrecht Evangelisch-lutherse leden van de Protestantse Kerk 9 Kerk en Kunst Kunst in het licht: Door to freedom

Abonnementenadministratie

10 Communicatie Uw gemeente op heb web? 12 Kleine synode Besluiten 27 juni 13 Berichten 14 Herdenken en vieren Wandelen, zingen en meer in het Calvijnjaar 2009

Artikel van minder belang; kop over een kolom Afrikaanse predikanten gezocht 1 7 Zuid-Afrika Gastgemeenten 16 Kerk in Actie Missie-Zendingskalender 2009

Abonnementsprijs € 17,50 per jaar; buitenland € 24,–. Vanaf 35 ex.: € 15,– per jaar. U kunt zich als abonnee opgeven en afmelden bij de Abonnementen-administratie Kerkinformatie, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht, telefoon (030) 880 17 25, [email protected]. Dit blad is voor visueel gehandicapten in aangepaste leesvorm verkrijgbaar. Voor nadere informatie CBB, Postbus 131, 3850 AC Ermelo, telefoon (0341) 56 54 99.

8 Microkrediet Kredietwaardig en iets meer 1 Eerste tekstregel 19 Berichten

Redactie-adres

23 Gemeentecontacten Bruggen der Hoffnung verlegt grenzen

Kerkinformatie, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht, telefoon (030) 880 14 17. Fax (030) 880 14 45. E-mail: [email protected] Advertenties: [email protected] tel. (030) 880 14 17.

24 Berichten

Redactie

20 JOP Ervaringen uit de JOP-praktijk: Do try this at home! 22 Berichten

Ronald Bolwijn, Lenny van den Brink-’t Hart (hoofdredactie), Janet van Dijk, Henk Jan Oosterink, Frans Rozemond (eindredactie), Corinth van Schaik.

26 Predikantswisselingen 27 Bijbelteksten

Artikel van minder belang; kop over een kolom 2 9 Advertenties

Basisvormgeving

28 Berichten

Total Identity, Amsterdam

Opmaak Interface Communicatie, Ede

Eerste tekstregel

Druk Koninklijke BDU, Barneveld

Kerkinformatie op internet www.pkn.nl

Bij de voorplaat: Veld met zonnebloemen. Coverfoto van de onlangs bij Boekencentrum verschenen handreiking ‘Als een

Overname van artikelen wordt op prijs gesteld, mits met bronvermelding. Overname van foto’s in overleg.

kind gestorven is. Rondom afscheid van en door kinderen’. (Werkboekjes voor de Eredienst deel 33). Zie ook het bericht op p. 19. (foto: Uitgeverij Boekencentrum Zoetermeer)

ISSN 1380-460X

2

Kerkinformatie

Jongerenreis naar Israël

September 2008

Monique de Ritter

Het verhaal achter Ein Hod Ein Hod in Israël is een klein dorpje met een speciale geschiedenis. In 1948 werden de Palestijnse bewoners verdreven en zijn er Israëliërs gaan wonen. Vandaag de dag bestaan er twee dorpjes Ein Hod.

Het Israëlische Ein Hod is welvarend, maar de vroegere bewoners wonen een paar kilometer verderop in armoede. Dit tweede dorpje is lang een ‘unrecognized village’ geweest: niet erkend door de Israëlische overheid. Niet erkend zijn betekent geen rechten hebben. Geen recht op water, geen recht op elektriciteit, geen recht op scholing, geen recht op gezondheidszorg, en ook nog eens geen erkenning voor deze rechteloosheid. Het dorpje stond niet op de kaart en werd niet aangegeven door richtingaanwijzers. De bewoners bleven strijden voor hun rechten en pas in 1994 werd het dorp eindelijk erkend. Toch krijgen de mensen niet al de dingen waar ze recht op hebben.

Waterkraantje Het verschil tussen beide dorpjes is groot. De huizen in het Arabische deel zijn klein en de weg er naartoe is slecht. Elektriciteit is er maar op bepaalde delen van de dag. ‘Het was een groot feest toen vijf jaar geleden het eerste waterkraantje in ons dorp geopend werd’, aldus Muhammed El-Haija, ‘burgemeester’ van het Palestijnse Ein Hod. De vreugde in het Joodse Ein Hod is van een andere aard: het heeft zich ontwikkeld tot een artiestendorp, waarin gezelligheid de boventoon voert. Mensen die feest vierden, muziek maakten, toneel speelden, mensen die erg aardig waren en ons ook meenamen in hun gezelligheid. Een man die zelf zijn bier brouwde en zo trots was omdat het de prijs van ‘beste bier van Israël’ had gewonnen. Een man die rondliep als een jonkvrouw op stelten en bellen blies. De mensen waren hartelijk, het was echt fijn om hier te zijn. Toch heeft de gemoedelijke sfeer een dubbele lading als je de historie van het dorp in aanmerking neemt.

‘Apartheid’? Ein Hod is maar een van de voorbeelden die de moeilijke situatie voor de Palestijnen weergeeft. De beperking in de bewegingsvrijheid, de vernederingen die Palestijnen elke dag moeten ondergaan bij de checkpoints, het feit dat water voor Palestijnen twee keer zo duur is als voor Israëliërs zijn nog drie andere voorbeelden. Lang bleef deze kant van het verhaal in de Nederlandse media onderbelicht. Toch gewagen sommige media ten aanzien van de staat Israël van ‘apartheid’. Het verschil met de situatie in Zuid-Afrika in het verleden is echter dat

(foto: Togetthere)

deze ‘apartheid’ minder zichtbaar is: er hangen inderdaad geen bordjes ‘geen toegang voor Palestijnen’, maar er zijn wel autowegen die niet door Palestijnen gebruikt mogen worden. Palestijnen mogen ook zonder enig proces zes maanden gevangen worden gehouden, terwijl dat voor Israëliërs niet het geval is.

tijen zou vreedzaam samenleven het beste zijn. Maar dat kan alleen in een samenleving gebaseerd op fundamenten als gelijkheid en vrijheid voor alle mensen. Dat lijkt op dit moment nog heel ver weg. Monique de Ritter nam deel aan de reis met Togetthere naar Israël.

De andere kant Het is van groot belang om bij dit verhaal ook met de Israëlische kant van het verhaal rekening te houden. Ook Joden hebben het recht op een staat waarin ze veilig kunnen wonen, zeker gelet op hun historie van eeuwenlang ondervonden racisme en vervolging. Israëliërs zijn ontzettend bang dat hun staat ooit weer vernietigd zal worden, aangezien ze omringd worden door Arabische landen. Daardoor is de huidige situatie ook voor Israëliërs allesbehalve ideaal en zijn er soms maatregelen nodig om veiligheid te creëren. Dat is echter geen excuus of legitimatie om een andere bevolkingsgroep systematisch haar rechten te onthouden. Voor beide par-

3

Op reis met Togetthere

Monique de Ritter, 20 jaar en net afgestudeerd aan de Rooseveltacademie in Middelburg, ging deze zomer op reis met Togetthere, het jongerenprogramma van ICCO en Kerk in Actie. Samen met elf andere jongeren zocht zij naar de kunst van het leven in Israël en de Palestijnse gebieden. Een lastige opdracht, zeker als elke situatie of ontmoeting het conflict ginds laat zien of voelen. Monique beschreef een dag uit de reis en welke gedachten en gevoelens het bij haar opleverde.

Kerkinformatie

Missionaire vernieuwing

September 2008

Hanna van Dorssen

Veel mogelijkheden om in gesprek te gaan over je geloof Wilt u met mensen van binnen of buiten de kerk in gesprek gaan over het christelijk geloof, dan vindt u op deze pagina’s een overzicht van beschikbare materialen. Van een eerste kennismaking tot een verdiepend gesprek, van een cursus van een aantal bijeenkomsten tot een spel voor een dagdeel. Van een boek tot een dvd. Er is van alles beschikbaar waarmee u direct aan de slag kunt.

Al vanaf het ontstaan van de eerste christelijke gemeenten is het een uitdaging om het geloof onder woorden te brengen en te delen met anderen die je vragen wat het voor jou betekent. Ook in de protestantse geloofstraditie heeft dit altijd een rol gespeeld. Protestanten zijn – in de oorspronkelijke betekenis van het woord – mensen die een publieke getuigenis afleggen. In alle openheid en openbaarheid staan zij voor de verkondiging van het evangelie van Jezus Christus. Op een aansprekende manier getuigen betekent niet alleen naar buiten treden, maar ook naar binnen gaan en je afvragen waarom jij je voelt aangesproken door het evangelie. Soms zijn er (bijna) geen woorden voor. Soms loopt de mond er enthousiast van over. Mozes wist niet wat te zeggen nadat hij de stem uit het brandende braambos had gehoord die hem opriep op weg te gaan. (Exodus 3:13) Het antwoord dat God hem geeft eindigt met de woorden ‘Ga nu, ik zal bij je zijn als je moet spreken en je de woorden in de mond leggen’. (Exodus 4:12). God is onkenbaar en onzegbaar, en tegelijkertijd is er die stem die uitnodigt het toch te proberen en bemoedigend zegt: ‘Ik zal bij je zijn als je moet spreken’.

nieuwsgierige mensen kunnen met hun vragen en onbevangen blik de mensen in de kerk terugbrengen naar de kern van het christelijk geloof en naar het verhaal. Verhalen vormen de bron van de christelijke geloofstraditie. Verhalen die op allerlei verschillende manieren laten zien hoe de mens is bedoeld, als mens naar Gods beeld en gelijkenis. Murray roept mensen in de kerk dan ook op om verhalenverteller te worden. ‘Eeuwenlang was bijna iedereen in Europa bekend met ons verhaal. Op een of andere manier verloren we daardoor de revolutionaire kracht van dat verhaal. Vandaag kennen velen dat verhaal niet meer, daarom is het nodig dat we opnieuw verhalenvertellers worden. Maar alleen verhalen vertellen is niet genoeg in een samenleving waarin woorden zonder daden verdacht zijn. Het is ook nodig dat wij laten zien dat waartoe dat verhaal oproept door ons in praktijk wordt gebracht in ons dagelijks leven. Als we deze uitdaging aangaan, zullen ook wijzelf vernieuwd worden door onze hernieuwde ontmoeting met het verhaal van Jezus. Dan worden we een kerk die iets te vertellen heeft, een verkondigende en getuigende kerk.’

Verhalen vertellen

Elkaar het verhaal van de Bijbel leren vertellen en het geloofsgesprek oefenen kan met de volgende uitgaven en materialen. Wilt u dit materiaal bekijken of er meer over weten, neem dan contact op met de gemeenteadviseur voor uw gemeente. Dat kan via de Servicedesk van de Protestantse Kerk, tel. (030) 880 18 80.

Stuart Murray, werkzaam in Engelse stadswijken waar de kerk zo goed als verdwenen is, benadrukt het belang van getuigen en verhalen vertellen. ‘Voor het eerst in eeuwen hebben christenen in Europa de mogelijkheid om het verhaal van Jezus te vertellen aan mensen die dat verhaal absoluut niet meer kennen. Ons verhaal is onbekend. Onze kerkgebouwen zijn vreemd en met onze symbolen zijn mensen niet langer vertrouwd. Deze graad van onwetendheid is niet over het algemeen goed, maar wordt wel meer en meer de standaard.’ Voor Murray is dit gegeven een uitdaging die kansen biedt. ‘Een van de kansen is dat in veel gevallen de reactie van mensen die niet bekend zijn met kerk en christelijk geloof geen vijandige is, maar een nieuwsgierige. Zij willen graag meer weten over de Bijbel, over Jezus, over de kerk, enzovoort.’ Deze

Schakel de gemeenteadviseur in

Hanna van Dorssen is gemeenteadviseur missionair werk.

4

In gesprek over geloofsthema’s Gesprekshandleidingen bij het oecumenisch tijdschrift Open Deur, ‘over vragen van geloven en leven, voor mensen binnen en buiten de kerken’.

Doelgroep: groepen vanaf 18 jaar. Werkwijze: de gesprekshandleiding is kant-en-klaar en kan zonder voorbereiding worden gebruikt. Bestellen: een abonnement is gratis, aanvragen bij Jos Postma, tel. (030) 880 14 86 of [email protected] Het tijdschrift Open Deur is te bestellen via www.boekencentrum.nl.

Heilige teksten Dvd van vier afleveringen van het IKONprogramma ‘Het Vermoeden’ waarin bekende Nederlanders vertellen welke tekst uit de Bijbel voor hen een heilige tekst is. Met gesprekshandleiding.

Doelgroep: groepen vanaf 18 jaar. Werkwijze: aflevering bekijken en daarna gesprek. Bestellen: afdeling Brochureverkoop, zie hierboven.

Kerkinformatie

Geloofscursus Er zijn verschillende kennismakingscursussen met het christelijk geloof op de markt. Op www.izb.nl kunt u via een eenvoudige test kijken welke cursus het beste bij uw gemeente en uw mogelijkheden past. • 7+1. ‘Ontmoetingen met God. Een basiscursus geloven met bijbelse verhalen’, ontwikkeld door ds. Peter Hendriks.

Doelgroep: jongeren of volwassenen. Werkwijze: zeven avonden plus een zaterdag. Bijeenkomsten beginnen met een maaltijd. Meer informatie: www.7plus1.nl • Wegwijzers van de Tora en Onderweg met Psalmen

Twee uitgewerkte sporen door de Bijbel. De eerste gaat in op de eerste vijf bijbelboeken, de tweede verkent de Psalmen. Ontwikkeld door ds. Harmen Jansen tegen de achtergrond van zijn boek Vijf stenen, vijf broden. Bijbelse spiritualiteit in kernwoorden (Narratio). Het materiaal is toegespitst op het leggen van de relatie tussen de thema’s in het boek en de eigen ervaringen van de deelnemers. Doelgroep: volwassenen. Werkwijze: zes of zeven avonden, grote variatie aan werkvormen. Materiaal is geschikt voor groepen die het zonder leiding van een theoloog moeten stellen. Het veronderstelt bij de deelnemers hoogstens oppervlakkige bijbelkennis. Meer informatie: www.dehogevijf.nl. De benodigde deelnemersboekjes zijn low budget te bestellen bij uitgeverij Narratio, www.narratio.nl

September 2008

Een geloofsgesprek, hoe doe je dat? • Zegt het voort! Gids voor het geloofsgesprek.

Met dit boekje kunt u oefenen in het voeren van een geloofsgesprek binnen de gemeente en met mensen van buiten de kerk. Doelgroep: predikanten, kerkenraden, gemeenteleden. Werkwijze: individueel lezen van het boek, samen bespreken en oefenen. Bestellen: afdeling Brochureverkoop, tel. (030) 880 13 37, [email protected]

Spellen • Zinwijzer.

Spel waarin de deelnemers met elkaar in gesprek gaan over zingeving, samenleving en eigen ervaringen. Meer informatie: www.vrijzinnig.nl • Samenspraak.

Met dit spel kunnen mensen van verschillende generaties hun levenservaringen delen rond de seizoenen van het leven. Door de vragen op de spelkaarten komen de deelnemers met elkaar in gesprek over o.a. geloofsvragen. Bestellen: afdeling Brochureverkoop, zie hierboven

• Moeilijke vragen over God en Jezus. Een hulp bij gesprekken over geloven vandaag.

Doelgroep: predikanten, kerkenraden, gemeenteleden. Werkwijze: individueel lezen van het boek, samen bespreken en oefenen. Bestellen: via de IZB, tel. (033) 461 19 49, www.izb.nl

• Spiegelbeeld.

Dit spel bevat een spelbord en 52 tekstkaarten met godsbeelden zoals de Bijbel die geeft. Door de levendige spelvorm ontstaat een gesprek over beelden van God, waarin de deelnemers (vanaf 18 jaar) zich kunnen spiegelen. Bestellen: via www.kerkopkop.nl

• ‘Woorden vinden’ en ‘Moeilijke vragen’

Doelgroep: predikanten, kerkenraden, gemeenteleden. Werkwijze: cursus van de afdeling ‘Toerusting’ van de IZB, wordt op aanvraag gegeven. Meer informatie: www.izb.nl

• Ontmoeten.

Kaartspel waarbij de spelers met elkaar in gesprek gaan over hun eigen biografie, geloof en kerk. Vanaf 16 jaar. Bestellen: via www.kerkopkop.nl • Kaarten op tafel.

Open kaart spelen over geloofsvragen. Vanaf 16 jaar. Bestellen: via tel. (035) 647 46 45 of [email protected]

• Alphacursus

Doelgroep: jongeren of volwassenen. Werkwijze: tien avonden, plus een weekend/ zaterdag. Bijeenkomsten beginnen met een maaltijd. Het bijwonen van instructiedagen wordt aangeraden. Meer informatie: www.alpha-cursus.nl • Scopus

Het bijbelse verhaal wordt in een creatief proces aanschouwelijk gemaakt met beelden, en vers voor vers gelezen. Doelgroep: groepen vanaf 18 jaar. Voorkennis van de Bijbel niet nodig. Werkwijze: cursus van de afdeling ‘Toerusting’ van de IZB, wordt op aanvraag gegeven. Meer informatie: www.izb.nl Veel mensen zijn niet afwijzend, maar nieuwsgierig naar het evangelie. (foto: iStockphoto.com)

5

Kerkinformatie

Kroniek

September 2008

Gerrit de Fijter

Apologetiek: een onmisbaar instrument Op 15 juni heb ik in de Jacobikerk de nieuwe scriba Arjan Plaisier hartelijk welkom geheten. In mijn toespraak vroeg ik hem aandacht te geven aan de apologetiek. Naar mijn mening voor onze kerk een van de speerpunten. Apologiseren wil immers zeggen het verdedigen en het aannemelijk maken van het christelijk geloof. Dat lijkt nodig in ons land waar de vele vormen van religie je doen duizelen. Daardoor weten veel mensen nauwelijks meer waarover het in het christelijk geloof gaat: de karikaturen overheersen. Duidelijkheid is nodig voor al die zoekers.

Spannend Te midden van zoveel vormen van religie is het spannend christen te zijn. Waarom? Christenen zijn onderdeel van deze religieuze cultuur, die vooral een gevoelscultuur is. En die tot verbazing der beschouwers opeens springlevend is. Het Evangelie van Jezus Christus doorbreekt het algemeen menselijke religieuze besef. Het lijkt er op dat inmiddels veel van dat algemene religieuze denken in onze cultuur het geestelijk leven van nogal wat mensen heeft genarcotiseerd. Of is dat te negatief geformuleerd? Moet ik misschien zeggen dat het nieuwe algemeen religieuze besef en het christelijke geloof ten diepste verwant zijn? Ik denk dat het algemeen religieuze op het christelijke kan uitlopen (Rom.1). Ik zie ook het omgekeerde gebeuren. Hoe gaan we om met het kennelijk onuitroeibare religieuze besef dat er altijd wereldwijd onder de mensen geweest is?

Onuitwisbare indruk In onze kerkorde wordt er op aangedrongen dat onze kerk ‘in haar vieren, spreken en handelen Jezus Christus als Heer en Verlosser van de wereld belijdt en daarmee oproept tot vernieuwing van het leven in cultuur, maatschappij en staat’ (ord. 1.6). Ik meen dat er op dat punt nog veel te doen is. Jezus Christus moet inderdaad als Heer en Verlosser beleden worden in een uitgaande beweging naar onze cultuur. Het appél tot vernieuwing van het leven in Zijn Naam is te midden van allerlei twijfel en onzekerheid een blijvende opdracht voor de kerk. Daarom heb ik bij de bevestiging van Arjan Plaisier hem gevraagd op dát punt van ‘vernieuwing van het leven in cultuur, maatschappij en staat’ met zijn werk in te zetten. Dat heb ik niet zomaar gedaan. Ik heb aan willen haken bij zijn specifieke deskundigheid. Hij heeft zich namelijk zowel in Pascal als in Nietzsche verdiept. De nieuwe scriba promoveerde in 1996 op een proefschrift over de mensvisie van de wijsgeren Blaise Pascal en Friedrich Nietzsche met als titel De mens in het geding: een kritische vergelijking tussen Pascal en Nietzsche. Het was Pascal die zich zette aan de apologie. Waarom? Omdat hij in wat hij noemt - het genadejaar 1654, om precies te zijn op maandagavond 23 november tot ongeveer half één ’s nachts een onuitwisbare indruk heeft gekregen van de grootheid Gods. Men vond in een plooi van zijn jas na zijn dood een aantekening hierover die hij beschreef onder de noemer ‘VUUR’ Hij schreef: ‘God van Abraham, God van Isaac, God van Jacob. Niet de God van filosofen en geleerden. Zekerheid. Zekerheid. Gevoel. Vreugde. Vrede. God van ‘Jezus Christus’.

Ds. G. de Fijter (foto: Protestantse Kerk)

Pascal is de absolute tegenhanger van Nietzsche. Vandaag hoor ik zeggen wat Nietzsche zei: ‘de levensontkennende slavenmentaliteit van de joods-christelijke traditie heeft afgedaan’. Velen zagen Nietzsche als een atheïst. Los van de vraag of dat juist gezien is, bevinden we ons opnieuw in een periode waarin het atheïsme zich meldt aan de deur van het christelijk geloof. De Engelse theoloog Alister E. McGrath (zelf ooit atheïst) stelt dat ‘apologetiek een vorm van pre-evangelisatie is omdat het de redelijkheid en aantrekkelijkheid van het geloof benadrukt’. Van deze exatheïst wil ik leren! Vooral van zijn debat met de ‘beroemde’ atheïst Richard Dawkins, de auteur van het boek The God Delusion, in Nederlandse vertaling: God als misvatting. McGrath spreekt hem aan vanuit de hoofdlijnen van het christelijk geloof: hij getuigt en weet op het niveau van Dawkins te debatteren. Op die manier zou ook de kerk gestalte moeten geven aan ordinantie 1.6, zoals hierboven geciteerd.

Redelijk en aantrekkelijk

Ik zie apologetiek als wezenlijk voor onze kerk, in de hoop en het vertrouwen dat het Evangelie van Jezus Christus het religieuze besef openbreekt. En waar zien we als kerk anders naar uit dan dat mensen zich laten gezeggen door het Evangelie.

Als ik in onze ‘gevoelscultuur’ pleit voor apologie dan meen ik dat de woorden die Pascal in steekwoorden neerschreef op perkament, de woorden zijn waar onze cultuur naar hunkert: Zekerheid. Zekerheid. Gevoel. Vreugde. Pascal zette die woorden in het raam: God van ‘Jezus Christus’.

Ds. G. de Fijter is preses van de generale synode.

6

Kerkinformatie

berichten

September 2008

Liturgiekrant Vredesweek In de liturgiekrant ter voorbereiding van de Vredesweek (20-28 september) legt theoloog Erik Borgman, hoogleraar in Tilburg, verbanden tussen het thema van de Vredes-week ‘Kiezen voor Vrede’ en integratie, identiteit en religie. ‘Kiezen voor vrede is onder ogen zien dat je een gemeenschap vormt met de mensen om je heen. Veel Nederlanders denken dat religie de conflicten in de wereld alleen maar vergroot. Daar breng ik tegenin dat religie verbindingen

kan leggen die niet logisch zijn, van ons met mensen die niet tot onze groep behoren.’ De krant geeft preeksuggesties, liederen, gebeden en andere liturgische handreikingen voor vieringen met volwassen en kinderen. Bestellingen: IKV Pax Christi, Antwoordnummer 2429, 3430 VB Nieuwegein of via: [email protected]. Zie ook: www.vredesweek.nl

Startzondag 2008: Kijk de kerk! In september houden veel plaatselijke gemeenten hun startzondag. Wie wil aansluiten bij het landelijke thema ‘Kijk de kerk!’ kan gebruik maken het materiaal dat het Missionair Werk van het Landelijk Dienstencentrum met het oog op de startzondag heeft ontwikkeld. Gemeenten kunnen daarmee laten zien wie ze zijn en wat ze doen.

Activiteiten Op www.startzondag.nl staan ideeën voor activiteiten en liturgiesuggesties voor de Startzondag. Via deze website is het gratis kijk-de-kerkspel (voor de hele gemeente) te bestellen. Verder is er een persbericht en kleurplaat te downloaden, zeer geschikt

voor plaatsing in kerkblad, plaatselijke pers of huis-aan-huis-krant. Onder het menukopje ‘kinderen en jongeren’ staan op de site werkvormen waarmee je op de Startzondag of in het startweekend met kinderen of jongeren aan de slag kunt. Via het kopje ‘Welke kerken vieren het?’ kan elke gemeente haar eigen programma voor de Startzondag doorgeven en dat van andere gemeenten bekijken.

Materialen Er is een boekje, een ansichtkaartenset en een poster verkrijgbaar. • het boekje ‘Kijk de kerk!’ (€ 3,95 per stuk, vanaf 10 exemplaren: € 2,95 per per stuk, vanaf 20: € 1,95 per stuk, vanaf 100:

€ 1,- per stuk); • een ansichtkaartenset, bestaande uit 12 grote kaarten van de kerkramen uit het boekje ‘Kijk de kerk!’ (prijs € 6,- per set); • een kleurrijke poster ‘Kijk de kerk!’ met ruimte voor eigen gegevens zoals aanvang kerkdienst of viering, adres kerkgebouw en programma (prijs € 1,-, vanaf 10 ex. € 0,50). Bestellen: Brochureverkoop Protestants Landelijk Dienstencentrum, tel. (030) 880 13 37 of [email protected] Meer informatie: startzondagkatern in het meinummer van Kerkinformatie.

Materiaalbeurs trekt door het land Van 20 september tot 1 november presenteert de Protestantse Kerk in Nederland dertien maal een beurs boordevol materialen, projecten en diensten van de Protestantse Kerk. Gemeenteleden en taakdragers kunnen zo dicht bij huis de materialen die zij nodig hebben bekijken en aanschaffen. De nieuwe beurzen vervangen de kerstbeurzen die jaar-

lijks in verschillende regio’s werden gehouden. Naast de kindernevendienstprojecten voor Advent en Kerst is het aanbod verbreed naar informatie over gemeenteontwikkeling, diaconaat, kerkbeheer, jeugdwerk, enzovoort. Op de beursdagen zijn interessante workshops te volgen. Ook zullen de gemeenteadviseurs uit uw regio aanwezig zijn. Een goede gelegen-

heid om met hen kennis te maken en te ontdekken wat zij voor uw gemeente kunnen betekenen. Meer over de locaties en data vindt u in de folder Kerstbeurs nieuwe stijl - de kerk pakt breed uit, die bij dit nummer van Kerkinformatie is bijgesloten.

Geen speciale zondag voor het Protestantisme De Protestantse Kerk in Nederland ziet af van het organiseren van een zondag voor het Protestantisme. Dit initiatief blijkt op te veel weerstand te stuiten. Daardoor dreigt de bedoeling van de dag, aandacht vragen voor het protestants erfgoed in het licht van het Calvijnjaar in 2009, in de discussie ten onder

te gaan. Na uitvoerig overleg is daarom besloten deze speciale zondag te laten vervallen. Op de zondag voorafgaand aan Hervormingsdag, 26 oktober, wordt aan de plaatselijke gemeenten gevraagd te collecteren voor activiteiten onder het thema ‘Deel het erfgoed van Calvijn’. Volgend jaar zal de

vijfhonderdste geboortedag van de kerkhervormer worden gevierd met een reeks evenementen en activiteiten. Meer hierover op pagina 14-15.

Hoe krijg ik het preekrooster compleet? Het Mobiliteitscentrum voor predikanten en kerkelijk werkers verwijst kerkenraden die op zoek zijn naar voorgangers, predikanten, proponenten en andere bevoegde voorgangers die zich beschikbaar stellen om voor te gaan in kerkdiensten naar de website www.

preekbeurten.com. Deze site, gemaakt door ds. H. Wagter uit Hall, is bestemd voor alle richtingen en stromingen binnen de Protestantse Kerk in Nederland. Overigens beschikt de Confessionele Vereniging al een aantal jaren over een vergelijkbare website:

7

www.beschikbaarheidskalender.nl Deze beperkt zich voornamelijk tot predikanten en kerkenraden die de confessionele identiteit zijn toegedaan.

Kerkinformatie

September 2008

Kerkrecht

Margreet Willemze

Evangelisch-lutherse leden van de Protestantse Kerk Evangelisch-lutherse kerkleden vind je niet alleen in evangelisch-lutherse gemeenten, maar ook in ‘andere’ gemeenten van de Protestantse Kerk. De lutherse leden zullen komend najaar de evangelisch-lutherse synode kiezen of daarin verkozen worden. Voor iedereen die zich met plaatselijke ledenregistratie bezighoudt is het daarom van belang om te weten wie in het lutherse ledenregister zijn ingeschreven. Als gevolg van de kerkvereniging van 2004 zijn alle leden van de plaatselijke gemeenten van de Nederlandse Hervormde Kerk (NHK), de Gereformeerde Kerken in Nederland (GKN) en de Evangelisch-Lutherse Kerk in het Koninkrijk der Nederlanden (ELK) ‘protestants’ geworden. Wie ingeschreven zijn als lid van een gemeente van de kerk, dat wil zeggen een protestantse, hervormde of evangelisch-luthterse gemeente danwel een gereformeerde kerk, behoren ‘daarmee’ tot de Protestantse Kerk in Nederland (art. III kerkorde). Er zijn dan ook niet alleen (plaatselijke) registers van gemeenteleden, maar er is ook een (landelijk) register van alle leden, dat wil zeggen van ‘de leden van alle gemeenten van de Protestantse Kerk’. In de Protestantse Kerk in Nederland zijn zoals bekend - twee tradities samengekomen: de calvinistische en de evangelischlutherse. In de kerkorde zijn verschillende regelingen getroffen om te waarborgen dat ook de kleine evangelisch-lutherse stroom binnen de brede bedding van de Protestantse Kerk tot zijn recht kan komen. Een van die regelingen is dat er een landelijk register van evangelisch-lutherse leden is, waarin degenen die uit de lutherse traditie afkomstig zijn als zodanig herkenbaar blijven.

Landelijk luthers ledenregister Het register van evangelisch-lutherse leden bevat uiteraard alle kerkleden ‘die zijn ingeschreven in het register van een evangelischlutherse gemeente’, maar de kerkorde gaat verder. Opgenomen worden ook zij die ‘in het register van een andere tot de kerk behorende gemeente zijn ingeschreven en - op een daartoe strekkend verzoek - zijn ingeschreven door de evangelisch-lutherse synode (ord. 2-10). Waaraan hebben we gedacht bij deze categorie lutheranen? Allereerst aan de leden van een evangelisch-lutherse gemeente, die plaatselijk met een hervormde gemeente en/ of gereformeerde kerk is verenigd tot een protestantse gemeente (en die dus ingeschreven zijn in het register van deze protestantse gemeente). Maar er zijn ook andere mogelijkheden: bijvoorbeeld lutheranen die

De evangelisch-lutherse synode die komend najaar opnieuw wordt gekozen vergadert altijd in kasteel Hoekelum te Bennekom. (foto: Peter Mulder)

meeleven in een ‘andere’ gemeente van de kerk, omdat het centrum van de ‘eigen’ evangelisch-lutherse gemeente te ver weg ligt van de woonplaats, of lutheranen die zich bij een ‘andere’ gemeente willen aansluiten en/of wellicht gevraagd worden daar ambtsdrager te worden. Voor al deze evangelisch-lutherse leden geldt overigens dat zij primair lid zijn van die (andere) gemeente en dezelfde rechten en plichten hebben als de andere leden van die gemeente. Maar daarnaast hebben zij een bijzondere betrokkenheid bij het bewaren en aan de gehele kerk dienstbaar maken van de lutherse traditie. Om die reden zijn zij ook evenals de leden van de evangelisch-lutherse gemeenten - geroepen en gerechtigd de leden van de evangelisch-lutherse synode te verkiezen en kunnen ze ook zelf tot lid van deze synode worden verkozen.

Leden van de lutherse synode In ord. 4-22 is bepaald dat de leden van de evangelisch-lutherse synode worden ‘gekozen uit en door hen die zijn opgenomen in het register van de evangelisch-lutherse leden

8

van de kerk’. De verkiezing van nieuwe leden van de lutherse synode staat op het programma voor het komende najaar. Dit betekent dat op korte termijn duidelijk dient te zijn wie ‘stemgerechtigd’ zijn: wie mogen kiezen en wie kunnen worden verkozen. Aan de plaatselijke ledenadministrateurs (dus niet alleen van evangelisch-lutherse gemeenten!) zal in de komende tijd ongetwijfeld gevraagd worden medewerking te geven aan het verstrekken en/of aanvullen van gegevens van de evangelisch-lutherse leden. Het is van groot belang is dat deze medewerking voluit wordt gegeven. Tot slot: evangelisch-lutherse leden van de kerk zijn niet minder (of meer) ‘protestants’ dan andere leden van onze kerk. Zij hebben alleen - vanwege de stroming van waaruit ze afkomstig zijn - een bijzondere betrokkenheid bij het bewaren en levend houden van de evangelisch-lutherse traditie in het geheel van de Protestantse Kerk. Margreet Willemze geeft leiding aan het team Juridische Zaken.

Kerkinformatie

September 2008

kerk & kunst

Kunst in het licht: Door to freedom Elke maand toont Kerkinformatie een kunstwerk, gemaakt door een lid van de CNV-kunstenbondvakgroep Beeldende Kunsten. Dominee-dichter Alfred C. Bronswijk uit Zwolle, ook lid van deze bond, maakt er gedichten bij. Wie iets met kunst wil in eigen gemeente kan contact zoeken: www.cnvkunstenbond.nl

Doortocht Geloven is:

Titel: Door to freedom - 90x210 cm. hout, lamsbloed. In de enorme leegte van het wad stelde ik een kozijn op en streek er het bloed van een geslacht lam aan. Vervolgens ben ik erdoorheen gelopen richting de horizon. Deze performance is gefilmd en gemonteerd tot een filmpje van vijf minuten. (foto Willem Zijlstra)

Scheepgaan naar onontdekt land, Van wal steken en het overbekende verlaten, Op weg gaan op hoop van zegen Het kleine kompas van je hart afstemmend op de grote vaart. Geloven is:

Willem Zijlstra Willem Zijlstra (1954) woont in Bussum en studeerde aan de Academie voor Beeldende Vorming in Amsterdam. Naast zijn werkzaamheden als docent is hij actief als beeldend kunstenaar. Aanvankelijk als tekenaar en schilder, de laatste tien jaar in toenemende mate ruimtelijk en conceptueel. Daarbij probeert hij christelijk geloof en eigentijdse kunst bij elkaar te brengen.

Storm en tegenwind aanvaarden, Koersvast blijven, zelfs bij matig zicht, Maar ook - de moed hebben om bakens te verzetten, Om te wenden, als de getijden zijn gekeerd. Geloven is: Trouw blijven aan jezelf en het gekozen bestek, Willens en wetens op doortocht zijn, Vertrouwend in het doel van de reis: Het nieuwe land en de haven die wacht.

Meer werk van Willem Zijlstra is te vinden op www.arsprodeo.nl en op zijn eigen site:

Alfred C. Bronswijk

www.kunstdeevee.nl

9

Kerkinformatie

September 2008

Kerk & internet

Otto Sondorp

Uw gemeente op het web?! Wat is de meerwaarde van een website voor een kerkelijke gemeente? Welke inhoud in beeld, geluid en tekst kan daar aangeboden worden? Wanneer is een website geslaagd? Deze vragen vormen de rode draad door dit artikel.

Een website is geen wondermiddel waarmee de gemeente zich plotseling mag verheugen in een groeiende belangstelling. Een website is gewoon een communicatiemedium naast het kerkblad, de nieuwsbrief, een informatiefolder of de zondagsbrief. Ook daarvan is het de bedoeling anderen te bereiken met informatie. Het verschil met andere communicatiemiddelen is dat een website een openbaar medium is en daarmee in principe voor iedereen toegankelijk. In de praktijk blijkt dat de site van een plaatselijke gemeente vooral bezocht wordt door de eigen gemeenteleden en mensen die in de buurt wonen. Natuurlijk zullen er mensen zijn die bij toeval op een website van een plaatselijke gemeente terechtkomen, maar dat aantal is te verwaarlozen.

een voorbeeld van. De site biedt op de startpagina informatie aan voor diverse doelgroepen, die dan vervolgens naar een apart deel van de site worden geleid.

Meerwaarde Een belangrijke vraag die aan de orde moet komen is: wat voegt onze website toe aan de bestaande communicatie? Wat kan een website wat op papier of mondeling niet kan? Een goede website biedt het volgende: • snelle en actuele overdracht van informatie voor grotere groepen; • inzet van beeld en geluid naast tekst; • gelegenheid voor onmiddellijke reactie van een bezoeker en directe interactie; • uitwisselingsmogelijkheid van digitale bestanden; • vergroting van het bereik van de communicatie.

Alleen voor eigen gemeente? Of een website daadwerkelijk een succes wordt hangt samen met de vraag wat mensen er te zoeken hebben. Is er iets van hun gading, is er iets te vinden dat aansluit bij hun interesse? Als een website alleen de bedoeling heeft om gemeenteleden (nog eens) te informeren over het wel en wee van de gemeente, kan volstaan worden met een digitale versie van het kerkblad. In de praktijk zien de websites van plaatselijke gemeenten er vaak inderdaad zo uit. ‘Bij het streven naar een open en gastvrije gemeente is een goede website van groot belang’. Dergelijke zinnen staan steeds vaker in beleidsplannen van plaatselijke gemeenten. Kennelijk zien veel kerkenraden het belang van een goede communicatie met de gemeente en de wereld om haar heen. Daar kan een website zeker een bijdrage aan leveren. De verwachtingen zijn vaak hooggespannen: eindelijk kunnen anderen bereikt worden met een mooie boodschap. Niet zelden spelen daarnaast ook nog andere motieven een rol. Soms wordt een website gezien als een impuls voor het jongerenwerk. Het is echter goed om de nodige voorzichtigheid te betrachten voordat er aan het bouwen van een website begonnen wordt. Vaak wordt het initiatief enthousiast opgepakt, maar blijken er gaandeweg te weinig mensen beschikbaar om de site actueel te houden of

Als een van deze eigenschappen werkelijk bijdraagt aan een verbetering van de bestaande communicatie in de gemeente heeft een website meerwaarde. (foto: iStockphoto.com) Castricum bijvoorbeeld

is er niet goed nagedacht over de inhoud en missen ze het doel. Zo’n website is dan al snel te vinden op het ‘digitale kerkhof’ of trekt maar een zeer beperkt aantal bezoekers. Dat is jammer van alle inspanning, tijd en geld.

Het is dus van belang goed te bedenken wie er precies met een website bereikt moeten worden. Dat bepaalt immers voor een groot deel hoe en wat er gecommuniceerd wordt. Een vakantieganger die wil weten hoe laat de kerkdiensten beginnen heeft een andere informatiebehoefte dan iemand die nog eens wil nalezen wat er in het beleidsplan staat over het kerkgebouw. Wellicht is te overwegen websites voor verschillende doelgroepen in het leven te roepen. De website van de Protestantse Gemeente te Castricum (zie kader) is daar

10

De Protestantse Gemeente Castricum ontving bij de prijsvraag Webfish Awards (zie ander kader) op 7 maart 2008 de prijs voor de beste website van een kerkelijke gemeente. Het ging om www.protestantsegemeentecastricum.nl. De jury motiveerde dit als volgt: ‘Wat bij opening onmiddellijk opvalt is de eigentijdse vormgeving, waarmee deze site zich duidelijk onderscheidt van de gemiddelde website van een kerkelijke gemeente. Verder is de communicatie in beeld en vorm heel uitnodigend en prikkelt ze tot verdere kennismaking. Opvallend is dat men zich verplaatst in en rekening houdt met de interesse van verschillende bezoekers die haast persoonlijk worden aangesproken. De taal is toegesneden op een snel medium als internet: geen lange verhalen, maar korte introducties. De site ademt actualiteit: recente gebeurtenissen in en om de gemeente komen kort aan de orde met datum en tijdstip. Mocht u nieuwsgierig geworden zijn naar wat er allemaal speelt in deze gemeente: die informatie wordt plezierig opgediend en is snel bereikbaar. Mooi is het verhaal dat op de homepage begint en iedere week wordt ververst.’

Kerkinformatie

September 2008

Website voor uw gemeente?

Webfish Awards in 2009

Tips voor een geslaagde website Een geslaagde website maakt optimaal gebruik van de mogelijkheden die internet te bieden heeft. Communiceren gebeurt op een goede website niet alleen met tekst, maar ook met beelden en geluid. Daarnaast is het goed als bezoekers de mogelijkheid hebben om te reageren op wat er op de site te vinden is en dat zij contact op kunnen nemen met bijvoorbeeld predikant, kerkenraad of webmaster. Dit betekent dus dat er iemand achter de schermen moet zitten die ook daadwerkelijk luistert, reageert en coördineert. Immers: wanneer er geen of een te late reactie komt, is de bezoeker voorgoed verdwenen. 1. Bij het opzetten van een website is het belangrijk om uit te gaan van de (communicatie-) behoeften en -wensen van de bezoeker. Niet de boodschap van de gemeente staat voorop, maar of mensen überhaupt een boodschap aan de

In Duitsland is er al sinds 1996 een prijsvraag voor de beste christelijke/kerkelijke website. Dat idee is overgewaaid naar Nederland. In maart 2008 werden de eerste zogenoemde Webfish Awards uitgereikt (zie www.webfishaward.nl). Het is een initiatief van de Protestantse Kerk in Nederland, de IKON en het Nederlands Bijbelgenootschap. Onder de inzenders was de Protestantse Gemeente te Castricum de beste in de categorie ‘gemeenten’ (zie ander kader). Ook in 2009 zal er een prijsvraag zijn. De inzendingen worden beoordeeld op concept, inhoud, vormgeving, techniek en gebruiksvriendelijkheid. De totale uitstraling van de site bepaalt echter het uiteindelijke oordeel. Wat de prijzen zijn is nog een verrassing, maar in elk geval mogen de winnaars respectievelijk een gouden, zilveren of bronzen webfish op hun website plaatsen. Deelname aan de Webfish Award is kosteloos (één inzending per deelnemer). Inzenden kan vanaf 1 september 2008 tot uiterlijk 1 januari 2009, via het inschrijfformulier op de eerder genoemde website.

gemeente hebben. Stel uzelf de vraag waarom iemand de moeite zou nemen om een website (nogmaals) te bezoeken. En bedenk een webadres dat goed te onthouden is en dat snel gevonden kan worden met zoekmachines. 2. Het is goed om regelmatig iets nieuws te melden en ervoor te zorgen dat oude berichten op tijd de digitale prullenbak ingaan. Verouderde informatie nodigt niet uit om de site nog eens te bezoeken. 3. Zorg ervoor dat op de homepage meteen duidelijk is wat er op de website te vinden is. Een heldere navigatiestructuur wijst bezoekers de weg zodat zij niet verdwalen in een woud van informatie waar zij niet om vragen en waar zij niet uit komen. Zet maximaal zeven links in het menu om het overzichtelijk te houden. 4. Gebruik begrijpelijke taal en houd de teksten kort en krachtig. Lange documenten zijn onleesbaar op beeld en niet geschikt om op een website te publiceren. Maak deze met een link beschikbaar zodat de-

11

Sinds kort kan elke gemeente of organisatie binnen de Protestantse Kerk in Nederland zich zonder enige technische kennis professioneel op internet presenteren. Met Protestantsekerk.net wordt u als gemeente de mogelijkheid geboden om tegen geringe kosten en in een handomdraai een website op te zetten. Daarbij bent u onder meer verzekerd van persoonlijke service en deskundige begeleiding. De vormgeving van de site laat zien dat het een website is van een gemeente binnen de Protestantse Kerk in Nederland. De inhoud van de site bepaalt u als gemeente zelf. Het beheer van de website is bijzonder gebruiksvriendelijk. Bovendien kunt u zelf bepalen wie in uw gemeente of classis gemachtigd is de site te onderhouden. Hebt u al een website? Ook dan kunt u gebruik maken van dit aanbod en profiteren van de voordelen van Protestantsekerk.net. Dat geldt ook voor classicale vergaderingen. Voor e 150 (excl. BTW) per jaar staat uw eigen website online. Afhankelijk van uw wensen kan het basispakket tegen betaling met verschillende mogelijkheden worden uitgebreid. Meer informatie en aanmeldingen: www.protestantsekerk.net.

gene die ze echt wil lezen ze op kan roepen. 5. Een website wordt mooier en interessanter als er ook iets te beleven is. Een aansprekend verhaal, een mooie foto, gesproken woord of muziek doen wonderen. 6. Succesvolle websites hebben een mooi, origineel en onderscheidend ontwerp met een consequente stijl die past bij het karakter van de gemeente. Kortom: een website voor de plaatselijke gemeente is een goed idee, maar bezint eer ge begint! Otto Sondorp is gemeenteadviseur in NoordHolland.

Kerkinformatie

Besluiten Kleine Synode

September 2008

Ronald Bolwijn

Benoemingen PThU De Protestantse Theologische Universiteit (PThU) heeft vier nieuwe universitaire docenten benoemd. Mw. dr. E. ErbeleKüster (Oude Testament), dr. M.N. Walton (Geestelijke Verzorging) en mw. dr. F. Stark (Homiletiek/Liturgiek) hebben als standplaats de vestiging Kampen; dr. P. Sanders (Oude Testament) gaat aan de slag bij de vestiging Utrecht. De kleine synode gaf op 27 juni haar fiat aan de benoemingen. Dr. Erbele-Küster (1969) richt zich in het bij-

zonder op het bestuderen van teksten in het licht van hun sociaal-religieuze achtergronden en werkingsgeschiedenis. Dr. Sanders (1962) houdt zich met name bezig met de verdere ontwikkeling van de theologie van het Oude Testament vanuit een bijbels-theologische invalshoek. Dr. Walton (1953) zal zich naast onderwijstaken speciaal bezighouden met discussies rond ambt en professie. Dr. Stark (1963) concentreert zich op nieuwe mogelijkheden voor eigentijdse,

vormende en actualiserende prediking. Het College van Bestuur van de PThU laat weten zeer ingenomen te zijn met deze benoemingen. ‘Zij vormen een belangrijke impuls voor de ontwikkeling van de PThU als centrum van protestantse theologiebeoefening’, aldus het bestuur.

Bovendien moet er een begeleidingscommissie komen van onafhankelijke deskundigen.

haar dienstenorganisatie is gezond. De exploitatierekening over 2007 laat een overschot zien van vijf ton. De jaarstukken worden besproken in de vergadering van de kleine synode in september.

Numeri stopgezet De kleine synode heeft op 27 juni ingestemd met het stopzetten van Numeri – het systeem voor de landelijke ledenregistratie van de Protestantse Kerk. De gebruikersvriendelijkheid van Numeri laat te wensen over en het systeem wordt te duur in onderhoud. De kleine synode betreurde de gang van zaken ten zeerste, maar stemde in met het voorstel om met Numeri te stoppen en de voorbereidingen te starten voor de bouw van een nieuw systeem. De kleine synode stelde wel voorwaarden aan nieuwbouw. Zo moet er een rapportage komen waarin helder is geformuleerd wat de uitgangspunten zijn voor het nieuwe systeem. Daarin moet ook verwerkt worden wat er is geleerd van de ontwikkeling van Numeri en de fouten die daarbij zijn gemaakt. Pas daarna wil de kleine synode bepalen of ze definitief kan instemmen met nieuwbouw.

Communicatie Ook drong de synode er sterk op aan dat de gemeenten en classes geïnformeerd worden over de gang van zaken en dat er aan hen verantwoording wordt afgelegd over de gemaakte fouten. Alleen zo kan het vertrouwen van de gemeenten hersteld worden, zo maakten verschillende synodeleden duidelijk. In het najaar wordt er een zevental bijeenkomsten in het land georganiseerd, zo zegde algemeen directeur Haaije Feenstra toe. Het besluit om te stoppen met Numeri betekent een financiële strop van 3,2 miljoen euro. Het bedrag wordt ten laste gebracht van de algemene risicoreserve van de Protestantse Kerk, die voor dit soort calamiteiten bedoeld is. De financiële positie van de Protestantse Kerk en

Meer informatie over dit besluit: www.pkn.nl/numeri

Voorzieningen hersteld hervormde gemeenten De kleine synode heeft ingestemd met voorzieningen voor hersteld hervormde gemeenten in Aalst (Gld.), Nieuwe Tonge, Stellendam en Oosterwolde (Gld.). De voorzieningen zijn een handreiking ten behoeve van nieuw kerkelijk leven dat deze gemeenten buiten de Protestantse Kerk in Nederland wensen op te bouwen. Het aantal getroffen voorzieningen komt daarmee op 36. Er zullen er nog ongeveer 25 volgen. In Aalst zijn 420 leden van de hervormde gemeente overgegaan naar de Hersteld Hervormde Kerk. Aan hen is een klein bedrag aan diaconaal vermogen overgedragen en een aanzienlijke vordering aan kerkrentmeesterlijk geld kwijtgescholden. Verder kunnen zij grond overnemen voor de bouw van een kerk met pastorie. Aan de hersteld hervormden in Nieuwe Tonge (335 leden) wordt kerkrentmeesterlijk en diaconaal vermogen overgedragen. In Stellendam zijn 650 leden overgegaan naar de Hersteld Hervormde

Kerk. Aan de hersteld hervormde gemeente daar wordt diaconaal vermogen overgedragen. Aan de hersteld hervormde gemeente Oosterwolde (ruim 300 leden) wordt kerkrentmeesterlijk en diaconaal vermogen overgedragen.

Ontmoeting Tijdens de besprekingen vertelde synodevoorzitter ds. G. de Fijter over een ontmoeting met het moderamen van de synode van de Hersteld Hervormde Kerk. Daarbij is gesproken over de mogelijkheid dat het kerkelijk bureau van de Hersteld Hervormde Kerk een rol gaat spelen bij de afwikkeling van de resterende 25 voorzieningen voor hersteld hervormde gemeenten. De Fijter benadrukte ‘verheugd te zijn’ dat de Protestantse Kerk en de Hersteld Hervormde Kerk weer met elkaar in gesprek zijn en beide het belang zien van een snelle afwikkeling van de nog te treffen voorzieningen. Een vervolg-

12

gesprek met het moderamen van de synode van de Hersteld Hervormde Kerk zal dit najaar plaatsvinden.

Kerkinformatie

berichten

September 2008

Scheppingsperiode 2008 over klimaatverandering Het Christelijk Ecologisch Netwerk roept kerken op, in de ‘Periode voor de Schepping’ (1 september - 5 oktober) aandacht te besteden aan klimaatverandering. Voor kerken is een informatiepakket beschikbaar: ‘Dag schepping?!’ Zorgen voor Gods wereld in een tijd van klimaatverandering’. Het pakket bevat o.a. een preek over klimaatverandering van Hans Schravesande van de projectgroep Kerk en Milieu. Het CEN werkt nauw samen met deze projectgroep. Ook bevat de map gespreksstof over een klimaatvriendelijke levensstijl en materiaal voor kinderen. De map is te bestellen via de Evangelische Alliantie: www.ea.nl.

Daarnaast verschijnt er over deze thematiek een boek: ‘Levend Huis, eco-spiritualiteit en schepping’ van Kerk en Milieu. Daarin wordt het scheppingsverhaal ‘ecologisch gelezen’ aan de hand van zeven milieuthema’s: klimaat, water, ruimtelijke ordening, biodiversiteit, mens en dier, voedsel, stilte. Het boek bevat interviews met o.a. Jan Boersema, Lucas Reijnders, Marianne Thieme en Tineke Huizinga. Zie voor materiaal voor vieringen rond de zeven scheppingsdagen: www.kerkenmilieu.nl.

Informatiemarkt tijdens vrijwilligersdagen Religieus Erfgoed De stichting 2008 Jaar van het Religieus Erfgoed organiseert in oktober vrijwilligersdagen in ’s-Hertogenbosch, Haarlem en Zwolle. Met dit initiatief wil de stichting iedereen die een steentje bijdraagt aan het behoud van het religieus erfgoed in Nederland in het zonnetje zetten. Dankzij hen kunnen mensen een dienst bijwonen, wordt er onderhoud gepleegd, worden er rondleidingen gehouden en andere publiciteit verkregen. Zo maakt een breed publiek kennis met de schoonheid en de rijkdom van ons kwetsbare cultuurgoed. Tegelijkertijd wordt draagvlak gekweekt om zorgvuldig met ons religieus erfgoed om te gaan. Bezoekers van de vrijwilligersdagen kunnen luisteren naar boeiende sprekers over de betekenis en het beheer van architectuur, kunst en historie. Verder is er een informatie-

markt, met tal van aanbieders van cursussen over presenteren voor publiek, over programmering van evenementen, het omgaan met kostbare voorwerpen en over onderhoud en beheer van religieuze gebouwen. ’s Middags is er een wandeling onder leiding van gidsen langs het religieuze erfgoed ter plaatse. Er zijn rondleidingen in religieuze gebouwen, afhankelijk van de stad in moskeeën, synagogen, tempels en kerken.

Plaatsen: ‘s-Hertogenbosch, Hieronymus Art Centre, maandag 20 oktober 2008, 10.30-18.00 uur; Haarlem, Sint Bavo Basiliek, zaterdag 25 oktober 2008, 10.30-18.00 uur; Zwolle, Dominicanenklooster, woensdag 29 oktober 2008, 10.30-18.00 uur. Informatie en aanmelding (max. 300 personen per lokatie): www.2008re.nl (klik op ‘Nieuws’ op de homepage). De inschrijving sluit op 15 september 2008.

Nieuwe Friestalige liedbundels De liederen uit Taizé zijn over de hele wereld bekend. Ze kunnen nu ook in het Fries worden gezongen. Bij uitgeverij Gooi en Sticht is de bundel Tachtich lieten út Taizé uitgebracht, onder redactie van Jan Breimer en Gerrit Groeneveld. De meerstemmige liederen, die in de oorspronkelijke taal en in het Fries zijn opgenomen, zijn eenvoudig en mooi. Ze lenen zich er voor om in kerkdiensten, op scholen, of bij andere gelegenheden gezongen te worden. In de bundel staan aanwijzingen voor het gebruik in vieringen. Ten behoeve van instrumentalisten zijn de melodieën van de 80 liederen voorzien van akkoordsymbolen. De liedbundel kost € 8,95. De bundel Tusken rein en sinne, Lieten foar thús, skoalle en tsjerke bevat 80 Friestalige liederen voor thuis, school en kerk, die ook op de bijgeleverde cd’s te beluisteren zijn. De liederen zijn ondergebracht in vier rubrieken: Door de dag: met liederen bij de tijdstippen van een (kinder)dag; Door het jaar: met liederen bij de seizoenen en feesten; In de kerk: met

Deelname aan de vrijwilligersdagen is gratis, dankzij de steun van het Prins Bernard Cultuurfonds, VSBfonds, de Mondriaan Stichting en het Sint-Jacobs Godshuis.

liederen bij de onderdelen van een kerkdienst en Uit het leven: met liederen bij thema’s die er in het kinderleven toe doen. Handige zoekregisters maken dat men zich gemakkelijk in de bundel kan oriënteren. Er zijn liederen voor jongere en oudere kinderen, wisselzangmogelijkheden en canons. De melodieën zijn van akkoordsymbolen voorzien en voor gitaristen zijn die uitgetekend. Redactie: Jan Breimer, Greetje WaringaHofma, Jant van der Weg-Laverman, Liuwe, H. Westra. Uitgave: Afûk/Kristlik Frysk Selskip, 120 p., prijs: € 15,-. Meer informatie: dhr. J. Breimer: [email protected].

13

Kerkinformatie

September 2008

Calvijnjaar 2009

Hanna van Dorssen

Wandelen, zingen en meer in het Calvijnjaar 2009 Zijn naam is vaak nog wel bekend, maar wie was Calvijn eigenlijk en wat was zijn gedachtengoed? En wat betekent het dat Nederland als calvinistisch land te boek staat en veel mensen zichzelf calvinist noemen? In 2009 is het 500 jaar geleden dat de kerkhervormer Johannes Calvijn is geboren. Op 10 juli 1509 zag hij het levenslicht in het Noord-Franse stadje Noyon. Op allerlei manieren is daar volgend jaar aandacht voor. Voor het missionair werk van de Protestantse Kerk is het Calvijnjaar een kans om mensen van binnen en buiten de kerk kennis te laten maken met de ‘erfenis’ van deze man.

Open en kritisch Bij Calvijn wordt vaak gedacht aan een streng gelovig man, recht in de leer. En bij het woord calvinistisch denken we al snel aan hard werken, zuinigheid en ingetogenheid. Maar er is veel meer te vertellen over het gedachtengoed van Johannes Calvijn. We nodigen u dan ook uit om in 2009 Calvijn (opnieuw) van dichtbij te bekijken, met een open en onbevangen blik. Wie was hij? Wat dreef hem? Welke bijbelgedeelten raakten hem het meest? Wat betekende het christelijk geloof voor hem? En wat heeft hij ons te zeggen, vijf eeuwen later? Kunnen we ons door hem laten inspireren, kunnen we van hem leren? Calvijn keek met een wijde en open blik om zich heen. Hij had oog voor kerk en samenleving. Voor hem was het geloof geen weg uit de wereld, maar een manier om de juiste weg in de wereld te vinden. Het alledaagse leven was voor hem de plek waar het geloof haar plaats heeft. Daar wordt het praktijk. Elke dag opnieuw maken mensen keuzes waarbij zij zichzelf de vraag kunnen stellen hoe die zich verhouden tot bijbelse waarden als recht en gerechtigheid, solidariteit en trouw. Daarom stond Calvijn niet afwijzend tegenover nieuwe ontwikkelingen in de samenleving, maar bekeek ze met een open en kritische blik.

Bevrijdend Tot de kern van het gedachtengoed van Calvijn en het calvinisme hoort niet alleen de wijde blik, maar ook het vertrouwen dat je als mens geborgen bent in Gods hand. Dat gaat vooraf aan alles, daar hoef je niets voor te doen. Het is een geschenk dat je krijgt, ‘om niet’. Er gaan geen prestaties aan vooraf. Deze gedachte was in de tijd van Calvijn een tegendraads geluid, maar nu nog steeds. Het

Standbeeld Calvijn in het Reformatiemomument te Genève.

calvinisme legt nadruk op het leven als geschenk en niet als persoonlijke prestatie. Govert Buijs, filosoof aan de Vrije Universiteit, schrijft: ‘Calvinist zijn is levenslang leren niet te vertrekken vanuit de maakbaarheid, maar vanuit de ontvankelijkheid.’ (in: Hoera voor het leven! Calvinistische levenskunst) Zo’n levenshouding geeft ontspanning en is bevrijdend.

14

Zo valt er veel meer te ontdekken in het gedachtengoed van Calvijn dat helpt om onder woorden te brengen waar het om gaat in de protestantse geloofstraditie. Het missionair werk van de Protestantse Kerk wil gemeenten helpen bij die ontdekkingsreis, en reikt daarvoor een aantal mogelijkheden aan waaruit u zelf een keuze kunt maken.

Kerkinformatie

Collecte rond Hervormingsdag

Op 26 oktober 2008 staat op het landelijk collecterooster een collecte in het kader van het Calvijnjaar. Het thema hiervan is ‘Deel het erfgoed van Calvijn’. Deze collecte wordt vlak voor 31 oktober gehouden, de dag dat we het begin van de Reformatie herdenken. Op deze datum spijkerde Maarten Luther zijn 95 stellingen aan de deur van de slotkapel in Wittenberg. De Protestantse Kerk in Nederland is één van de kerken die haar wortels heeft in deze Reformatie. De herdenking kan helpen om de rijkdom van het protestantse gedachtengoed levend te houden en sprankelend te vertolken in de taal van vandaag. De projecten hebben daarom een sterk missionair karakter. Draagt u bij? Deze collecte bevelen wij van harte bij u aan. U kunt ook uw bijdrage overmaken op giro 5261 t.n.v. Protestantse Kerk in Nederland o.v.v. Deel het erfgoed van Calvijn.

Overzicht mogelijkheden 1. Protestantse sporen in Nederland: wandelen en gesprek 2. Alles wat adem heeft: psalmen zingen en lezen 3. Calvijn op bezoek: theatervoorstelling 4. Gespreksboekje ‘Calvijn’ 5. Liturgiesuggesties en Calvijnlied Meer informatie over al deze mogelijkheden vindt u op www.pkn.nl/calvijnjaar. De theatervoorstelling kan vanaf 1 november 2008 geboekt worden. Het boekje met wandelingen is vanaf 1 januari 2009 te bestellen. Het boekje ‘Alles wat adem heeft’ over de psalmen is vanaf 1 maart te bestellen. Over al deze mogelijkheden leest u de komende maanden meer in Kerkinformatie.

September 2008

levenslang vergezelden. Tussen Pasen en Pinksteren 2009 kunt u in vier plaatsen in Nederland psalmen komen meezingen op allerlei verschillende manieren. Van de manier waarop dat ging in de tijd van Calvijn via de reciterende manier waarop gezongen wordt in kloosters, tot ‘Psalmen voor nu’, een project dat psalmen opnieuw hertaalt en op (pop)muziek zet. Op www.pkn.nl/calvijnjaar vindt u vanaf februari 2009 de data en locaties waar er gezongen gaat worden. Ook verschijnt een boekje met een aantal bewerkingen van psalmteksten. Van een bewerking uit de tijd van Calvijn tot eigentijdse bewerkingen van hedendaagse dichters als Karel Eykman, Huub Oosterhuis en Loyd Haft. Psalmen bezingen het hele leven, alle vragen die mensen hebben, alles wat hen overkomt, van grote vreugde tot diep verdriet. Het boekje is een verzameling van psalmen waarin wordt gejubeld, geklaagd, geloofd, gerouwd, getwijfeld, schuld beleden, gedankt, gereisd en geloofd. Het is een boekje om uit voor te lezen, om weg te geven, dat met je meegaat op je levensweg.

Met Pinksteren 2009 wordt in Genève de officiële herdenkingsdienst gehouden in de St. Pierre, de kerk waar Calvijn predikant is geweest. Deze dienst zal door de IKON worden uitgezonden. Op de themasite www.pkn.nl/calvijnjaar zal vanaf 1 maart 2009 materiaal worden aangeboden waarmee plaatselijke gemeenten in hun pinksterdienst aandacht kunnen geven aan Calvijn en het Calvijnjaar. Ook zal van het Calvijnlied dat wordt geschreven voor deze herdenkingsdienst een Nederlandse bewerking worden gemaakt, die te vinden zal zijn op de website zodat dit lied met Pinksteren 2009 ook in Nederlandse kerken kan klinken.

Een bijzonder jaar Het Calvijnjaar 2009 biedt allerlei kansen om het gedachtengoed van het protestantisme te ontdekken, verder te verkennen en te delen met anderen. We hopen dat de mogelijkheden die wij daarvoor aanreiken inspiratie bieden voor veel verschillende plaatselijke initiatieven. Hanna van Dorssen is gemeenteadviseur

Theater

missionair werk, Protestantse Kerk in Nederland,

In Nederlandse steden zijn heel wat sporen terug te vinden uit de tijd van de Reformatie. Met behulp van een wandelboekje kunt u in de steden Groningen, Deventer, Dordrecht en Middelburg een wandeling maken langs deze sporen. In elke stad worden weer andere thema’s uit de protestantse geloofstraditie belicht. Het boekje verkent deze thema’s en nodigt u uit daarover met elkaar in gesprek te gaan tijdens of na de wandeling.

Wilt u weten wie Calvijn was, wat hem dreef en wat hij anno nu te vertellen heeft? Nodig hem dan uit. Het missionair werk van de Protestantse Kerk heeft aan de verhalenvertellers en acteurs Kees Posthumus (www. keesposthumus.nl) en Ferdinand Borger (http://tradere.nl/info) gevraagd om een voorstelling te maken over Calvijn waarin mensen niet alleen kennismaken met zijn biografie, maar ook met zijn gedachtengoed. De voorstelling duurt ca. 1 uur. Na afloop is er de mogelijkheid om met de verteller in gesprek te gaan over de voorstelling. Heel geschikt voor een gemeenteavond, voor een lunchvoorstelling na de kerkdienst op zondag, of voor het toerustingsprogramma van uw gemeente. Omdat verschillende fondsen deze voorstelling financieel ondersteunen kunt u hem boeken gedurende het hele Calvijnjaar 2009 voor e 375,- inclusief reiskosten, licht en techniek. Als u belangstelling hebt, wacht er dan niet te lang mee.

Zingen

Gesprek

Dat in Nederland in het Liedboek voor de kerken alle 150 psalmen uit de Bijbel zijn opgenomen hebben we te danken aan Calvijn. Hij was het die in Genève het initiatief nam voor het vertalen, bewerken en op muziek zetten van de psalmteksten. Voortaan konden de psalmen worden gezongen in de eigen taal en werden veel psalmen geliefde liederen die mensen

Wilt u met een gespreksgroep aan de slag in het Calvijnjaar, dan kunt u gebruikmaken van een nieuw ‘toerboekje’ over Calvijn dat in januari 2009 verschijnt bij uitgeverij Boekencentrum. Een boekje met achtergrondinformatie, thema’s uit de theologie van Calvijn en verbindingslijnen naar vandaag de dag. Meer informatie via www.boekencentrum.nl

Wandelen

Liturgie

15

[email protected].

Kerkinformatie

September 2008

Kerk in Actie

Corinth van Schaik

Colombiaanse schilderkunst met een boodschap

Missie-Zendingskalender 2009 Onder het motto ‘Dromen van vrede en verzoening’ verscheen onlangs de Missie-Zendingskalender voor 2009. Ditmaal voorzien van fraaie afbeeldingen van de hand van de Colombiaanse schilder Jafeth Gómez, één van de initiatiefnemers van een christelijke kunstenaarsgroep in een roerig land.

Colombia onderscheidt zich van de meeste Latijns-Amerikaanse landen door een onafgebroken burgeroorlog die het land al veertig jaar teistert. Sociale en economische ongelijkheid met als gevolg een grote tweedeling tussen rijk en arm is eveneens een oorzaak van instabiliteit. Guerrillagroepen, paramilitairen, drugskartels en het leger bevechten elkaar om de macht in handen te krijgen. Veel bevolkingsgroepen, vooral op het platteland zijn hiervan de dupe en slaan op de vlucht voor het telkens opnieuw oplaaiend geweld. In deze bijna uitzichtloze situatie staan echter telkens weer mensen op die protesteren tegen al het onrecht. Zoals de kunstschilder Jafeth Gómez, zelf afkomstig uit een Indiaans boerengezin van het platteland in Colombia. Zijn vader verbouwde koffie die voor weinig geld werd verkocht, maar via groothandelaren voor veel geld aan Europese winkels werd doorverkocht. Jafeth: ‘Wij waren arm, hadden geen elektriciteit en stromend water.’ Het besef van armoede werd hem duidelijk toen missionarissen in het dorp kwamen en meehielpen te werken aan betere levensomstandigheden.

‘Jesús Liberador’ Toen eind jaren tachtig, na de val van de Berlijnse muur, ook in landen in Latijns-Amerika dictaturen plaatsmaakten voor democratie, groeide de tweedeling in de samenleving: rijken werden rijker, armen steeds armer. Jafeth Gómez kwam in aanraking met het gedachtengoed van de bevrijdingstheologie, die onder meer predikt dat God aan de zijde van de onderdrukten en gemarginaliseerden staat. Hij wordt diep geraakt door ‘Jesús Liberador’, Jezus die de mensen vrijmaakt. In zijn schilderwerk getuigt hij van zijn inspiratie: ‘tekeningen zeggen duizendmaal meer dan woorden’, en Gómez tekende de kruisweg van Jezus als symbool voor het lijden van het Colombiaanse volk, dat net als Hij een kruis te dragen had. ‘Die manier van kijken naar Jezus, naar het geloof, gaf mensen de kracht die ze nodig hadden: God had hen niet verlaten.’

’Teoartistica’ Maar Jafeth Gómez is daarnaast vooral geïnspireerd door de ‘mestizaje’, de mengeling van verschillende culturen en volken in onder meer Colombia. Voor Gómez heeft ‘mestizaje’ zelfs een religieuze betekenis en hij gebruikt er zelfs het woord oecumene of dialoog voor. ‘Mestizaje’ ontstaat wanneer eenieder trots is op zijn eigen identiteit én op de onderlinge verschillen. Tegen de achtergrond van deze visie richt Gómez samen met vrienden het kunstenaarscollectief ‘Teoartistica’ op. Dichters, schrijvers, zangers, muzikanten en

schilders van verschillende etnische komaf, Spaans, Indiaans, christelijk en Afrikaans, delen dezelfde hoop die in hun kunst tot uitdrukking komt. ‘Met elkaar willen we de mensen bewust maken van een gezamenlijke verantwoordelijkheid om de aarde goed te beheren. Samenleven is samenwerken. In tegenstelling tot mensenrechtenactivisten worden kunstenaars door de overheid, de guerrilla en de paramilitairen niet snel als bedreigend ervaren.’

‘Pachamama’ Gómez benadrukt in zijn schilderwerk het respect voor elkaar, maar ook voor de aarde, die net als de mens veel geweld wordt aangedaan. De Indianen hadden ooit respect voor hun moeder aarde. Daarom schildert hij vrouwen in al hun kleurrijkheid als symbool voor Pachamama, moeder aarde die leven doet. Ook de Pachamama-symboliek verbeeldt geweldloos verzet tegen machtswellust, landroof, ontbossing en uitbuiting van de aarde. De Missie-Zendingskalender 2009 ‘Dromen van vrede en verzoening’ bevat een deel van het schilderwerk van Jafeth Gómez. Kleurrijk en eenvoudig van stijl, want het is een bewuste keuze van de schilder om eenvoudig en transparant werk te maken: ‘Ik wil graag dat mensen mijn kunst begrijpen. Dat zij hun eigen verlangen naar vrede en verzoening in mijn werk herkennen. Iedereen hier is wars van geweld, we willen in vrede leven, al is het een vrede waaraan we in Colombia voortdurend moeten blijven werken. Ik doe dat als kunstenaar.’ Corinth van Schaik was tot 1 september 2008 werkzaam bij Kerk in Actie Communicatie en Voorlichting.

Cover van de kalender:

Bestellen?

de toekanvogel verbindt

De Missie-Zendingskalender 2009 is te bestellen via: www.kerkinactie.nl, webwinkel of: [email protected], tel. (030) 880 13 37.

hemel en aarde (Indiaans symbool).

16

Kerkinformatie

Zuid-Afrika

September 2008

Bert de Leede

Druk verkeer met Zuid-Afrika Er is toenemend druk verkeer tussen kerkelijk en theologisch Nederland en Zuid-Afrika. Sinds de afschaffing van de apartheid wordt op allerlei manieren geprobeerd de banden over en weer aan te halen. Dankzij interessante uitwisselingsprogramma’s is er ook veel van elkaar te leren.

De Zuid-Afrikaanse samenleving verandert ingrijpend en snel. De recente veelbekeken documentaire van Adriaan van Dis heeft ons daar opnieuw bij bepaald. Wie er zelf de laatste decennia geregeld kwam, weet het uit eigen ervaring. Voor de kerken in Zuid-Afrika betekent dit een enorme uitdaging. Verwerking van eigen theologisch en kerkelijk verleden, een veranderde verhouding van kerk en staat, een grote uitstroom van blanke ZuidAfrikaanse burgers naar het buitenland, een opkomend proces van ontkerkelijking. Kortom - veel gemeenten gaan door een ingrijpend veranderingsproces heen. Wat vraagt dat van de leiding van de gemeente, in het bijzonder de predikant?

Herkenning bij het anders-zijn Hier ligt een belangrijk punt van herkenning tussen ‘daar’ en ‘hier’. Veranderingsprocessen die door externe oorzaken worden gevraagd en versneld, roepen onzekerheid en angst op. Negatieve weerstand dus. Dat is in de kerk niet anders. Ook veel gemeenten in de Nederlandse context gaan door een belangrijk veranderingsproces heen, of staan daar voor. Vergrijzing, terugloop, financiële tekorten laten zich niet meer opvangen door van 100% via 60 naar 40 % predikantsformatie te gaan en de koster te vervangen door vrijwilligers. Iets anders is nodig. Andere visie op kerk, loslaten van de eigen wijkgemeente, samenwerking, missionaire vernieuwing. Hoe komt het tot een positieve grondhouding van hoop en commitment tot verandering? Wat is nodig om die weerstand om te buigen tot positieve energie? Zodat gelovigen niet met de rug naar de toekomst die toekomst ingaan? De predikant is in dit proces belangrijk. Hij of zij is essentieel als inspirator en facilitator in dit proces. Wat is daarvoor nodig?

Stichting ZEBRA De Stichting ZEBRA - opgericht in 2007 met als doel bevordering van collegiale uitwisseling van predikanten en kerkelijk werkers tussen Nederland en Zuid-Afrika, en de gezamenlijke studie van het gedachtengoed van het Contextueel Pastoraat - heeft inmiddels een aantal activiteiten opgezet in Zuid-Afrika, samen met de zusterorganisatie in ZuidAfrika. Zo was er dit voorjaar een cursus Contextueel Pastoraat onder leiding van dr. Hanneke Meulink-Korf en ds. Nel van Doorn en een conferentie voor vrouwelijke predikanten. Een jaarlijks terugkerende activiteit is een daadwerkelijke uitwisseling tussen ZuidAfrika en Nederland met het oog op ervaring in de gemeente-praxis en gezamenlijke studie. In dat kader staat de komst van vijf tot zeven predikanten in Zuid-Afrika naar ons land in november aanstaande.

Frederick Marais Dr. Frederick Marais heeft een eigen model ontwikkeld om als voorganger inspirerend en ‘visionair’ een (mogelijk pijnlijk) veranderingsproces te faciliteren. Met name de rol van de predikant en de internalisering van de verandering in diens eigen transformatieproces, staan daarbij centraal. De kracht van dr. Marais is de combinatie van spiritualiteit, vakdeskundigheid en de vaardigheid een en ander toe te passen in de eigen situatie van de cursist. Deelnemers aan de uitwisseling in november (zie ook kader) moeten vijf jaar werkzaam zijn als gemeentepredikant en in principe gastheer/vrouw zijn met de gemeente voor een deelnemer uit ZuidAfrika. Dr. Bert de Leede is hoofd van het seminarium en lid adviesraad ZEBRA (Uitwisselingscontacten met Zuid-Afrika).

17

gemeenten/predikanten gezocht

In november komen vijf tot zeven predikanten uit Zuid-Afrika naar Nederland voor uitwisselingscontact en het bijwonen van een gezamenlijke studieconferentie. Deze conferentie staat onder verantwoordelijkheid van het seminarium van de Protestantse Theologische Universiteit op conferentiecentrum Hydepark en wordt gehouden van 10-14 november 2008. Gastdocent is dan dr. Frederick Marais, docent aan de theologische faculteit van de Universiteit van Stellenbosch, en eindverantwoordelijk voor cursussen voor predikanten in ingrijpende veranderingsprocessen in hun gemeente. De gasten uit Zuid-Afrika zijn in Nederland van 1 tot 15 november. De organisatie is op zoek naar: • predikanten die willen deelnemen aan de cursus op Hydepark; • predikanten en kerkenraden die bereid zijn met hun gemeente gastvrijheid te verlenen aan een collega uit Zuid-Afrika. Het gaat daarbij om: gastgezin voor acht of negen dagen, participatie in het gemeenteleven, voorgaan in een kerkdienst, etc. Meer informatie over de cursus: www.pthu.nl Aanmelding voor de studieweek: www.pthu.nl Aanmelding voor de verdere uitwisseling: ds. Nel van Doorn, Badhoevedorp, (020) 659 76 36 of [email protected]

Kerkinformatie

Microkrediet

September 2008

Huub Lems

Kredietwaardig en iets meer Het verlenen van microkrediet is heel belangrijk in het werk van Oikocredit. Soms moeten er grotere bedragen geleend worden. Vaak bestaan beide soorten krediet naast elkaar of gaan ze in elkaar over. Microkrediet aan bijvoorbeeld boeren op het arme platteland van Andhra Pradesh wordt gevolgd door coöperatiekrediet voor dagverse melk. Daar worden de boerengezinnen weer beter van. Een praktijkverhaal uit India.

Melkfabriek in Andhra Pradesh (foto: Oikocredit)

De staat Andhra Pradesh in de zuidelijke helft van India behoort net als veel andere staten in dit immense subcontinent tot de arme streken. Met uitzondering van een deel van de ‘booming’ hoofdstad Hyderabad, waar hele wijken intussen aan ICT diensten en call centra voor de rijke westerse centra in Europa en Amerika gewijd zijn. Ook in de stad komt zeker nog armoede in ruime mate voor, maar de echte armoede is de vaak verborgen armoede op het platteland. De trek naar de steden, uit nood geboren, blijft onveranderd hoog. Alles wat gedaan kan worden om gezinnen ook buiten de grote stad zicht op een bestaan te bieden is van groot belang.

Kleine boeren Intideepam in Nizamabad, een groot district een paar uur rijden ten noorden van de hoofdstad, is een organisatie die ter verbetering van het lot van de kleine boeren en hun gezinnen aan microkrediet verstrekken doet. Niet zonder succes want sinds zij zes jaar geleden is opgericht is zij stormachtig gegroeid en nu in 553 dorpen verspreid

over 20 gemeenten (mandals) voor ruim 45.000 leden werkzaam. Alleen vrouwen kunnen van de onderlinge coöperaties lid zijn. Zoals in vele landen is gebleken zijn vrouwen het meest betrouwbaar als het om leningen en het terugbetalen daarvan in groepen aan komt. Leningen worden dan ook aan zelfhulpgroepen van 15-20 vrouwen verstrekt die samen garant staan voor de terugbetaling en het voldoen van de rente. Die rente is niet mis, in India is 18% heel gangbaar. Dat heeft te maken met de kleine omvang van de leningen en het uitgebreide, fijnmazige netwerk dat nodig is om de leningen te beoordelen, te verstrekken en wekelijks rente en aflossing te komen innen. Alternatieven bij reguliere banken zijn er niet en de plaatselijke geldschieter rekent, omgerekend, 40-80%. Dat is waarschijnlijk ook het geheim achter de populariteit van microkrediet in het algemeen.

Koeltankinstallatie In de streek op een uur rijden van Nizamabad zijn de microkredieten vooral naar het kopen van koeien en het verzorgen daarvan

18

gegaan. De koeien leveren in dit geval vooral melk op die voor eigen consumptie benut maar ook aan buren verkocht wordt. Een extraatje maar tegen een lage prijs, ook al helpt het om de lening weer af te betalen. Gezien het grote aantal boeren met dit teveel aan kleine hoeveelheden melk is in Sudapalli nu een nieuw project gestart. Met een lening van Oikocredit is een installatie gebouwd om melk op te slaan en koel te houden, waarna het door een koeltankwagen uit de stad om de twee of drie dagen wordt opgehaald. Melkbussen en kleine gemotoriseerde karretjes zorgen er voor dat het bij de boerengezinnen twee keer per dag wordt opgehaald en naar de koeling wordt gebracht. Simpel maar doeltreffend, want nu al ontvangen de boeren twee keer zo veel voor de melk. Oikocredit beoordeelde het project als kredietwaardig en was bereid zonder onderpand in de financiering te stappen. Dat maakt de lening anders dan die van een ‘gewone bank’. En de boeren: die zijn via hun coöperatie eigenaar van het project en hebben dus letterlijk en figuurlijk wat in de melk te brokkelen. Huub Lems is treasurymedewerker van de Protestantse Kerk.

Meer weten?

- Plaatselijke gemeenten (bijv. diaconieën) kunnen via de Protestantse Kerk in Nederland deelnemen in Oikocredit. Inlichtingen: Landelijk Dienstencentrum mevrouw Smaal, tel. (030) 880 16 07. - Gemeenteleden/particulieren kunnen via het Oikocredit Nederland Fonds (ONF) deelnemen. Inlichtingen: Oikocredit Nederland (030) 234 10 69. Zie ook de website www.oikocreditnederlandfonds.nl

Kerkinformatie

BERICHTEN

September 2008

Studiereis naar Israël en Palestijnse gebieden 8 januari-18 januari 2009 Thema: Dialoog in het ‘Heilige Land’ Reisleiders: drs. Douwe van der Sluis en prof.dr. Simon Schoon. Verblijf in Nes Ammim en in Jeruzalem.

Open voor theologisch en politiek geïnteresseerden. Prijs ongeveer € 1300,-. Zie voorlopig programma op www.simonschoon.web-log.nl Informatie en aanmelding via email: [email protected]

Verhalenverteller voor kinderen V-LINK, de vrijzinnige jeugd- en jongerenorganisatie, presenteert op 20 september in Utrecht een nieuwe methode voor kinderen van 7 tot 12 jaar: Verhalenverteller. Verhalenverteller biedt de ‘grote verhalen’ op een vrijzinnige manier aan, door bijbelverhalen naast verhalen uit andere culturen, en een spiegelverhaal te plaatsen. Met gesprekssuggesties en verschillende verwerkingsvormen biedt V-LINK een handreiking voor een verteluur of kinderkring. De verhalen komen uit bekende kinderbijbels, of zijn speciaal voor Verhalenverteller geschreven. Van de losbladige methode verschijnt iedere twee weken een nieuwe aflevering, voor een periode van drie jaar. De verhalen zijn niet aan enig leesrooster gebonden en kun-

nen dus vrij door het jaar heen gebruikt worden. Het is mogelijk om de volgorde van bijbelverhalen aan te houden, maar je kunt ook kiezen voor een thematische insteek. De verhalen vormen een afgerond geheel, zodat ze ook geschikt zijn voor kinderen die af en toe meedoen. Tijdens de presentatie van Verhalenverteller kunt u kennismaken met de nieuwe methode en is er een workshop ‘Verhalen vertellen’, voor de fijne kneepjes van het overdragen. Meer informatie en aanmelding: www.zinmaken.nl. U kunt ook contact opnemen met V-LINK via tel. (030) 236 43 82 of [email protected]

Nieuwe handreiking gemeentepastoraat Onlangs verscheen de pastorale handreiking ‘Verbinding en aandacht, nieuwe wegen voor gemeentepastoraat’. Deze handreiking is bedoeld voor die gemeenten die zich (her) bezinnen op het pastoraal beleid en geïnformeerd willen worden over manieren hoe je als kerk aan kunt sluiten bij waar mensen naar op zoek zijn. Enerzijds bloeit het bezoekwerk wordt het door velen als een weldaad ervaren. Maar bezoekers lopen soms ook tegen grenzen aan. Er is geen behoefte (meer) aan bezoek, het aantal bezoekadressen wordt te groot, of de taak van bezoekers sluit niet meer aan bij de vragen van mensen. Er zijn veel vacatures voor ouderlingen en pastoraal werkers. De organisatie vraagt veel energie,

terwijl intussen het sociale cement van de gemeente dreigt te verdwijnen. Daarnaast ontstaan ook nieuwe initiatieven op het gebied van pastoraat. Zinvolle thema’s worden aangereikt, pastorale café’s worden geopend, en er is aandacht voor bijzondere doelgroepen zoals jonge ouders of mensen die met rouw en verlies te maken hebben. De pastorale handreiking ‘Verbinding en aandacht’ beschrijft eerst achtergronden van veranderingen in het pastoraat, geeft daarna aan waar mensen naar op zoek zijn (verbinding) en wat de kerk te bieden heeft (aandacht). Vervolgens geeft de handreiking een flink aantal voorbeelden van hoe het kan. Dat maakt de handleiding geschikt

Werkboekje Eredienst: ‘Als een kind gestorven is’. Als een kind overlijdt, worden alle betrokkenen geraakt tot in het diepst van hun wezen. Pastores en onderwijsgevenden staan dan voor de opgave om samen met de nabestaanden te zoeken naar woorden en vormen om op een goede manier afscheid te nemen. Een goed afscheid is een belangrijkste stap op de weg die ouders, broertjes en zusjes, familie, klasgenoten, vrienden en gemeente moeten gaan. Als handreiking in deze dagen is onlangs het boekje ‘Als een kind gestorven is. Rondom afscheid van en door kinderen’

verschenen. Het is geschreven door Anneke de Hoop en Wout Oosterhof en verscheen als deel 33 in de serie ‘Werkboekjes voor de Eredienst’. Er zijn hoofdstukken over symbolen en rituelen, liederen en muziek, afscheidsruimte, orde van dienst, heelkracht, literatuur en muziek. Het boekje telt 40 blz., kost € 4,50 en is te bestellen bij uitgeverij Boekencentrum, [email protected], tel. (079) 361 54 81.

19

als bezinningsmateriaal voor pastoraatgroepen, kerkenraden, predikantenteams e.d. Suggestie: bespreek per bijeenkomst een hoofdstuk, inclusief de gespreksvragen. Aan het eind van de vierde avond zijn er dan ingrediënten voorhanden voor een werkplan voor het komende jaar. De handreiking kost € 4,50 (inclusief verzendkosten) en is te bestellen bij de afdeling Brochureverkoop van de Protestantse Kerk in Nederland, tel. (030) 880 13 37, e-mail [email protected] of via de webwinkel op www.pkn.nl.

Kerkinformatie

JOP

September 2008

Marloes Meijer en Joost Schelling

Ervaringen uit de JOP Trainingspraktijk

Do try this at home!

JOP heeft een fris en uitgebalanceerd cursusaanbod voor het jeugdwerk. Via de website van het toerustingscentrum van de Protestantse Kerk in Nederland kun je je aanmelden voor verschillende basistrainingen, op locatie in jouw regio of op maat in je eigen woonplaats. Een uitgelezen mogelijkheid om jezelf of het team van jeugdleiders (meer) voor de taak in de gemeente te bekwamen.

Wat kun je verwachten als je je voor een JOP-training inschrijft? Het lijkt misschien een erg voor de hand liggende vraag. Je kunt er van uit gaan dat iedereen wel weet wat een basiscursus is of behoort te zijn. Toch is het niet zo’n makkelijke vraag als het lijkt. Basisvaardigheden zijn in elke situatie anders. Dat is afhankelijk van de vraag van je kerkelijke gemeente of van de taakomschrijving. De eigen situatie van de cursist bepaalt dus mede wat basisvaardigheden zijn. Daarom is het ook voor JOP een lastige zaak om te benoemen wat ‘volgens ons’ de basics zijn. Maar we hebben wel een visie.

Basiscursus In de basiscursus geven we informatie en trainen we vaardigheden. Daarbij kijken we wat belangrijk is voor een goede en motiverende uitoefening van jouw rol als coach. Voor een kinderclubcoach is het bijvoorbeeld van belang om voldoende kennis te hebben over de leefwereld van kinderen. Wat gaat er in hun hoofden om? Waar komen ze mee in aanraking? Wat past er bij hun ontwikkeling en hoe houd je daar rekening mee bij het opstellen van een programma voor een clubavond? Naast deze informatievoorziening, trainen we de basisvaardigheden voor het werk, zoals contact leggen met de kinderen, stimuleren van hun eigen inbreng in het programma, leidinggeven aan een groep, kortom het coachen van kinderen. Maar ook het in elkaar draaien van een programma, omgaan met verwerkingen etc. kunnen aan bod komen. Kortom: de naam klinkt misschien verleidelijk simpel, de basiscursus is zeker geen ‘eitje’. Wel een must!

De ‘JOP trainingsfilosofie’ Voor de basiscursussen hebben we een vaste opzet gekozen. Zo bestaan alle trainingen uit losse modules. Al naar gelang de vraag kunnen hierin keuzen worden gemaakt. Een basiscursus bestaat uit 1, 2 of 3 avonden. Vaak is er meer materiaal voorhanden dan in het aantal avonden past. Daar zoeken we in overleg een praktische oplossing voor. Bijvoorbeeld door tussen de modules te wisselen.

(foto: JOP)

Standaard zit in elke basiscursus informatie over de leefwereld van kinderen of jongeren en over het belang van een coachende benadering. Ook in de verschillende werkvormen of rollenspelen komt deze insteek op coaching en het inleven in de positie van de jongere terug. Elke module bestaat uit een aantal oefeningen of gespreksvormen om de theorie onder de knie te krijgen. De inhoud van de theorie is puntig en veelal na te lezen in het trainingsmateriaal. De theorie zelf vormt dus zeker niet de hoofdmoot van de avonden. De nadruk ligt op de praktijk: ontmoeting, gesprek en oefening. Naast ‘overdracht’ vanuit de trainer is er veel aandacht voor het wederzijds leren. Ook de trainer staat open voor een nieuwe kijk op de zaak. Tenslotte is elke situatie weer uniek. Zo ontdekken we als JOP regelmatig dat de avonden na afloop veel hernieuwde inzichten en vaak ook vragen hebben opgeleverd. Voor de trainers, maar zeker zoveel voor de cursisten.

Ervaringen vanuit de praktijk Tijdens de Basiscursus Jeugdambtsdragers troffen jeugdouderlingen, jeugddiakenen en jeugdcontactpersonen elkaar in een Waddinxveense kerk. In de loop van de avonden

20

bleek dat jeugdambtsdrager een vak apart is. Zo apart, dat de verwachtingen en ideeën over dit vak variëren per kerk. Naast een kijkje in de keuken van de kerk (hoe ziet de organisatie van onze kerk er uit, landelijk en plaatselijk, welke plaats neem je zelf in binnen de kerkenraad, hoe kun je juist daar de stem van de jeugd vertolken?) en de jeugd zelf (ontwikkelingsfasen, leefwereld, gespreksvaardigheden), werden ook de praktijkervaringen uitgewisseld. Vooral de kampervaringen leidden tot veel enthousiasme, hilariteit en herkenning. Kon je vroeger nog een bus vol met fietsen gooien en vertrekken, tegenwoordig moet van alles geregeld worden met verzekeringen etc. Bovendien: ‘fietsen? Dat is sport. We gaan toch wel gewoon met de auto hé?!’ Tja, een beetje puber is niet voor één gat te vangen. Maar met wat ervaring en een creatieve geest kun je een heel eind komen. En vooral, zo bleek maar weer, door jezelf te zijn. Luisteren naar jongeren, ze zelf verantwoordelijkheid geven (binnen bepaalde grenzen) en je eigen visie niet uit het oog verliezen. Zo zaten twee mensen die aan het begin van de cursus niet hadden gedacht elkaars vrienden te worden, aan het eind zeer broederlijk tips en ideeën uit te wisselen. Ook over dat lastige, maar essentiële element van het werk: geloofsoverdracht. Hoewel de

Kerkinformatie

September 2008

(foto: JOP) JOP basiscursussen

gemeenten waar ze uit afkomstig waren qua geloofsbeleving behoorlijk uit elkaar lagen, viel er veel van elkaar te leren op het vlak van geloofscommunicatie. Ze waren het er roerend over eens dat je je geloof niet alleen uitdraagt tijdens de gespreksgroepen of kerkdiensten, maar ook, misschien wel juist, tussen de bedrijven door, in je hele houding. Leuk, zo’n basistraining!

Een nieuw seizoen, een nieuwe basis? Als je als cursusleiding feiten vanuit de theorie vertelt, wordt het (hoop je) voor waar aangenomen. Als mensen het zelf concluderen vanuit hun praktijk of de oefening die je doet, blijkt het waar te zíjn en gaan ze ermee verder.

this at home!’. Er ligt al genoeg in laden te verstoffen. Het jeugdwerkseizoen beginnen met een JOP basiscursus is dus een goed voornemen. Een voornemen dat je direct kunt uitvoeren, want ach, volgende maand heb je het óók druk. Een goed begin … Een betere start kun je jezelf en je team niet wensen! Marloes Meijer en Joost Schelling zijn medewerkers van JOP, de jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland.

In samenwerking met het Protestants Centrum voor Toerusting en Educatie (PCTE) biedt JOP een aantal basiscursussen aan voor het jeugdwerk. Afhankelijk van de vragen en behoeften van de groep bestaat er de mogelijkheid om één tot drie cursusavonden aan te vragen. JOP biedt dit komende seizoen de volgende basistrainingen aan: - Basiscursus Jeugdambtsdragers voor de (nieuwe) jeugdouderling of –diaken. - Basiscursus Clubwerk KIDS (12-) - Basiscursus Clubwerk YOUNG (12+) - Basiscursus Kindernevendienst - Basiscursus De Schakel – opstap tot jeugdpastoraat, rondom signaleren en doorverwijzen in het jeugdwerk. Ook biedt JOP een aantal vervolgcursusavonden aan. Ook deze avonden vind je op de website van de PCTE. Meer informatie over en inhoud van de verschillende basiscursussen vind je op de website van de PCTE (www.pkn.nl/pcte) en op de website van JOP (www. jop.nl). Aanmelden of informatie aanvragen kan rechtstreeks via de website van de PCTE, bij uw gemeenteadviseur of bij de JOP Regio COACH.

Deze maand start in veel kerken het jeugdwerk weer in haar volle hevigheid. Misschien niet het juiste moment om in training te gaan? Er moet immers zoveel gedaan en gedacht worden. Of misschien is het juist wel een heel handig moment om in training te gaan. De JOPbasistrainingen zorgen voor (hernieuwde) motivatie en ideeën voor het jeugdwerk. Bovendien kun je even tegen het licht houden wat je bedacht hebt en je praktijkervaringen direct bespreken. Want voor alle JOP-trainingen geldt: ‘do try

21

Kerkinformatie

BERICHTEN

September 2008

Israëlzondag: 5 oktober 2008 De eerste zondag van de maand oktober is voor de Protestantse Kerk in Nederland ’Israëlzondag’. Op deze zondag geven we, meer dan anders, uiting aan onze onopgeefbare verbondenheid met het volk Israël. Het geld dat wordt ingezameld met de collecte op Israëlzondag wordt allereerst aangewend voor het werk van Kerk & Israël in Nederland. Dat omvat zorg voor voortgaande bezinning, en ondersteuning van studenten en predikanten op studieverlof. Daarnaast wordt het kwartaalblad Kerk & Israël Onderweg verder ontwikkeld. De

Protestantse Kerk helpt verder bij pastorale zorg van Nes Ammim in Israël. Met de collecte ondersteunt u bovendien een project in Israël: Net@, een educatief project van Keren HaYesod en de collectieve Israëlactie. Het project geeft Joodse en Arabische jongeren de kans om high-techkennis op te doen. Door samen te leren, leren ze samenwerken en met elkaar iets te bereiken. Zo wordt de sociale kloof overbrugd en draagt dit project bij aan de toekomst van Israël. Vandaar het thema: Investeren in de vrede.

Oproep voor theologen/kunstenaars De protestantse wijkgemeente Oranjekerk te Amsterdam organiseert een expositie van kunst gemaakt door theologen. Zij roept theologen uit de hele breedte van de Protestantse Kerk Nederland (PKN) op om mee te doen. Theologen zijn gespecialiseerd in verbale communicatie (VDM), maar ook non verbaal - met verf, hout, steen of glas. Onder hen zijn er velen die op kunstzinnige wijze een boodschap kunnen overbrengen. De Oranjekerk viert Her-vorm-ingsdag met deze expositie, waarin duidelijk wordt dat communiceren in allerlei verschillende vormen mogelijk is.

Opening op 31 oktober 2008 van 17.00-19.00 uur, ingang 2e Van der Helststraat. Er komt een publieksprijs, want alle bezoekers kunnen een enquête invullen tot het einde van de tentoonstelling 1e Advent 2008. Aanmelding of informatie: [email protected]. Vermeld naam, adres en afmeting van het kunstwerk en stuur een digitale afbeelding mee. Inzending tot uiterlijk 10 oktober 2008. Zie ook www.oranjekerk.org extra. Werk van theologe Monica Wolfensperger

Kerkenwerkagenda 2009 verschenen De onlangs verschenen Kerkenwerkagenda 2009 biedt meer ruimte dan voorgaande jaren. De agenda begint bij december 2008, heeft meer pagina’s voor persoonlijke aantekeningen en bevat jaarplanners voor 2009 en 2010. Er is een bijbelrooster opgenomen: voor de doordeweekse bijbellezingen is gebruik gemaakt van het bijbelleesrooster van het Nederlands Bijbelgenoot-

schap in Haarlem, de zondagse lezingen zijn ontleend aan het Gemeenschappelijk Leesrooster van rooms-katholieken, anglicanen, oud-katholieken en protestanten. Ook de kleuren van het kerkelijk jaar en de namen van de zondagen worden vermeld. De agenda bevat de overzichten van de schoolvakanties per regio, van de feest- en gedenkdagen van diverse religies en van

kerkelijke adressen. De uitvoering heeft een stevige kaft met een apart adressenboekje, te gebruiken in een volgende agenda. Een bijpassende zwartleren omslag is apart leverbaar. De agenda kost € 8,50 (excl. verzendkosten) en is verkrijgbaar bij de boekhandel of te bestellen via www.boekencentrum.nl

NCRV Kerkmuziekdagen in Delft Op vrijdag 19 en zaterdag 20 september organiseert de NCRV de Kerkmuziekdagen in Delft. Op diverse locaties in de Delftse binnenstad is (historische) religieuze muziek te horen. De Kerkmuziekdagen worden dit jaar voor de tiende keer georganiseerd en hebben als thema ‘De verleiding’. Op 19 september geeft koordirigent Willem Blonk in de Waalse Kerk een lezing over Delftse kerkmuziek en ’s avonds is er in de Maria van Jessekerk een concert van het bekende Oeral Kozakkenkoor onder leiding van Gregor Bak. Tijdens de orgelwandeling op zaterdagochtend 20 september zijn diverse gratis orgelconcerten te bezoeken, met medewerking van onder andere Bas de Vroome, organist van de Oude Kerk in Delft.

Zaterdagavond 20 september vindt een concert plaats van het choir kamerkoor en ensemble, met onder meer werken van Bach en Mendelssohn op het programma. De Kerkmuziekdagen vinden plaats in de Lutherse Kerk, de Waalse Kerk, de Oude Kerk en de Maria van Jessekerk in het centrum van Delft. Een groot deel van de activiteiten is gratis toegankelijk. Het volledige programma van de NCRV Kerkmuziekdagen 2008 is vinden op de NCRV-site, http://activiteiten.ncrv.nl

Orgel Oude Kerk Delft (foto: Protestantse Kerk)

22

Kerkinformatie

September 2008

Grensgemeenten

Anneke Kruithof-Looije

Bruggen der Hoffnung verlegt grenzen Bruggen der Hoffnung is een project dat zich niet alleen fysiek afspeelt aan weerszijden van de NederlandsDuitse grens, maar dat ook in allerlei andere opzichten grensoverschrijdend is.

‘De grens scheidt en verbindt. Men ontdekt de eigen situatie opnieuw, neemt verschillen waar in de vergelijking met anderen, merkt dat er nieuwe mogelijkheden zijn, maar ook dat men beperkt is en blijft. (…) Men ontdekt sterke en zwakke punten. Men merkt ook verschillen in de ‘taal’, niet alleen misverstanden maar ook verschillende opvattingen, andere overtuigingen en daarbij horende praktijken en gewoonten.’ Met deze woorden begon prof. Henk de Roest tijdens een in mei van dit jaar gehouden predikantenontmoeting in het Duitse Rheine zijn lezing over ‘De grens als plaats van leren en innovatie’. Deze predikantenontmoeting stond in het teken van kennismaken met de eerste vruchten van het project “Bruggen der Hoffnung”. Het was ook letterlijk een grensoverschrijdende ontmoeting tussen Nederlandse en Duitse predikanten.

Wat is Bruggen der Hoffnung?

Verschillen werken ook als een spiegel… (foto: A. Kruithof-Looije).

Bruggen der Hoffnung is een project dat in 2007 werd geïnitieerd door de Evangelische Kerk van Westfalen en de Protestantse Kerk in Nederland ten behoeve van kerkelijke gemeenten aan beide zijden van de grens. Het project maakt gebruik van de inzichten die zijn opgedaan in Building Bridges of Hope, een langdurig revitaliseringsproject van kerken in het Verenigd Koninkrijk en Ierland. Doel is het tot stand brengen van wederzijdse ontmoeting en kritische vriendschap, om als gemeenten van elkaar te leren en met elkaar te groeien. Gemeenten geven elkaar een kijkje in de keuken van het eigen gemeentezijn en zijn bereid zich kritisch te laten bevragen. Zes Duitse en vier Nederlandse gemeenten (uit de provincies Gelderland en Overijssel) werden verdeeld in drie gemengde clusters. De voorbereiding van de ontvangst van een bezoekteam - met behulp van vragenformulieren - bleek voor alle gemeenten te werken als een zelfanalyse. Hoe reageer je bijvoorbeeld op een in een quick scan genoemde uitspraak als ‘Met onze evangelieverkondiging willen we meer mensen bereiken en raken’?

als katalysator te kunnen werken. De culturele verschillen zijn goed voor het proces. Er ontstaat een soort onbevangenheid, een klimaat waarin veel gevraagd kan worden, omdat niets vanzelfsprekend is. Verschillen werken ook als een spiegel, waardoor men zich opnieuw bewust wordt van de waarde en eigenheid van de thuisgemeente, maar waardoor men anderzijds ook tekorten of nieuwe kansen ontdekt. Het kerkzijn in Duitsland heeft een grote sociaal-diaconale component, terwijl in Nederland meer nadruk ligt op geloofs- en gemeenschapsopbouw. Ook de rol van de predikant verschilt, evenals de mate van inzet van vrijwilligers. Zo waren de Duitse deelnemers onder de indruk van de grote inzet van vrijwilligers in het pastoraat en ouderenbezoekwerk in een Nederlandse gemeente die bezocht werd. Anderzijds was voor Nederlanders de belangrijke inbreng van een cantor-organist in de gemeenteopbouw van een Duitse partnergemeente een eye-opener.

Leren van verschillen De cultuurverschillen tussen de Duitse en de Nederlandse kerken zijn voldoende groot om

Wat levert het op? Bijna alle gemeenten zeggen profijt te hebben van deelname aan Bruggen der Hoffnung. Het heeft nieuwe inspiratie gebracht

23

voor het werk in de eigen gemeente. Ook de deelnemende predikanten zijn lovend over Bruggen der Hoffnung. Meedoen is waardevol voor predikant én gemeente, het is spannend en tegelijk heel mooi. Een enkeling vertelt dat er veel meer tijd in gaat zitten dan van tevoren was ingeschat, maar het meedoen is de moeite meer dan waard! Ds. Anneke Kruithof-Looije is als gemeentebegeleider betrokken in het project Bruggen der Hoffnung. Gemeenten gezocht!

Het project Bruggen der Hoffnung gaat nu een tweede fase in. Voor die fase zijn we op zoek naar zeven nieuwe Nederlandse gemeenten uit de provincies Gelderland en Overijssel die het komende jaar mee willen doen in het bezoekprogramma. Voor de huidige deelnemende gemeenten en de gemeenten die nieuw instappen vindt er op zaterdag 8 november 2008 een startconferentie plaats in Wierden. Geïnteresseerde gemeenten kunnen onder meer een dvd met een korte documentaire over het project aanvragen bij de projectleider. Meer informatie over het project en de mogelijkheden tot deelname kunt u krijgen via de website www. pkn.nl/hoffnung en bij de projectleider, Egbert van der Stouw, e-mail [email protected]

Kerkinformatie

BERICHTEN

September 2008

De dominee, een beroep bij de tijd Predikanten en kerkelijk werkers zijn solisten met een grote eigen verantwoordelijkheid voor de inrichting en aanpak van hun werk. Vergelijkbare beroepen zijn artsen, notarissen, advocaten, burgemeesters. In al deze beroepen is een ontwikkeling gaande in de richting van meer aansturing, werken in teamverband, functioneringsgesprekken, loopbaanbegeleiding en carrièreplanning. Wat zijn de voor- of nadelen van deze ontwikkeling bij de vanouds zogeheten vrije beroepen? Komt de vrijheid van de beroepsuitoefening hiermee onder druk te staan? Hoe draagt één en ander bij aan de kwaliteit van de beroepsuitoefening? Over deze vragen houdt de Stuurgroep

Werk in de Wijngaard, die door de generale synode is ingesteld, een studiedag voor predikanten en kerkelijk werkers op maandag 20 oktober. Het woord zal worden gevoerd door de voorzitter van de stuurgroep, prof. dr. C. Veerman. Deskundigen uit verschillende beroepsgroepen zullen vertellen van de ervaringen in hun sector en de mogelijke betekenis daarvan voor het beroep van predikant. Plaats: Kruiskerk te Nijkerk. Kosten: € 10,- inclusief koffie en lunch, te voldoen bij entree. Informatie en aanmelding bij de secretaris van de Stuurgroep, H.G. Dane via [email protected]

Prof. dr. C. Veerman (foto: Protestantse Kerk)

Studiedag over kerk en krijgsmacht Front en thuisfront: wat doet de kerk? Een gesneuvelde dorpsgenoot. Een gemeentelid dat net is teruggekeerd van uitzending naar Uruzgan. De oorlog in Afghanistan is allang niet meer ver weg. Het is een dagelijkse realiteit - ook voor veel kerkelijke gemeenten en hun voorgangers. Het seminarium van de Protestantse Theologische Universiteit (PThU) houdt, in samenwerking met de Dienst Protestantse Geestelijke Verzorging in de krijgsmacht en het Bezinningscentrum van de Protestantse Kerk in Nederland, op 6 september a.s. een studiedag over de verantwoordelijkheid die de kerk heeft ten opzichte van de bij deze oorlog betrokken militairen - daar én hier - en hun thuisfront. Minister E. van Middelkoop van Defensie is één van de gasten.

In het ochtendgedeelte draait het om de praktische vraag hoe de Protestantse Kerk en andere kerken in Afghanistan en Nederland invulling kunnen geven aan hun pastorale en liturgische taak. Sprekers zijn de legerpredikanten Henk Fonteijn, uitgezonden geweest naar Bosnië en Afghanistan, en Mark Boersma, uitgezonden geweest naar Irak en nu naar Uruzgan. Gemeentepredikant Wilma Hartogsveld-Fischer, die ervaring heeft met het begeleiden van teruggekeerde militairen, reageert op hun verhalen, evenals minister Van Middelkoop. ’s Middags gaat ds. Eric Asscher, krijgsmachtpredikant op de vliegbasis Eindhoven en promovendus aan de PThU, in op de vraag of het woord ‘offer’ een zinvolle en troostende betekenis kan geven aan de dood

van een uitgezonden militair. Aansluitend levert prof.dr. Gerrit de Kruijf, hoogleraar ethiek aan de PThU, een systematisch-theologische bijdrage. De studiedag is bedoeld voor gemeentepredikanten, geestelijk verzorgers in de krijgsmacht en leidinggevenden in relevante organisaties (Dienstenorganisatie Protestantse Kerk, Raad van Kerken, Thuisfront-organisaties, veteranen). De dag vindt plaats op het seminarium van de PThU, op Hydepark in Doorn, en duurt van 9.30 tot 15.30 uur. Het complete programma is te vinden op www.pthu.nl

Tradities van de Reformatie en hun betekenis In de Protestantse Kerk in Nederland zijn twee geloofstradities van de Reformatie verenigd: de gereformeerde en de lutherse. Om daadwerkelijk één kerk te vormen, is het belangrijk om van elkaars tradities kennis te nemen en met elkaar het geloofsgesprek aan te gaan over de vragen rond belijden en belijdenisgeschriften, de bijbel, de sacramenten, de relevantie van het geloof nu. De lutherse synodale commissie biedt u deze mogelijkheid aan. Dit kan in de vorm van een bezinningsonderwerp in de vergadering van de classis of de kerkenraad. Ook

een andere vorm, toespitst op uw plaatselijke situatie, is bespreekbaar. Belangstellenden kunnen contact opnemen met ds. Alida Groeneveld, coördinator toerustingswerk van de lutherse synode. Samen met haar kunt u bespreken wat precies uw vragen zijn en hoe deze het beste gerealiseerd kunnen worden. Informatie en aanmelding: ds. Alida Groeneveld, Rolling Stonesstraat 69, 1311 JS Almere, e-mail: [email protected] Alida Groeneveld

Bijeenkomst studiekring Drewermann Nederland Op zaterdag 4 oktober 2008 komt de studiekring Drewermann Nederland bijeen in het Marnixcollege te Ede. Spreker op deze dag is Dr. Tjeu van der Berk. Hij is een kenner van Eugen Drewermanns oeuvre. Zijn lezing gaat over Drewermann’s uitleg van Jezus’

geboorte- en opstandingsverhalen vanuit de Egyptische mythologie. Na de lezing is er ruim gelegenheid om vragen te stellen. Verder zal het bestuur de plannen uiteenzetten voor het komende seizoen. De dag begint om 13.30 uur, vanaf 13.00 uur staat

24

de koffie klaar. Meer informatie en aanmelding: www.studiekringdrewermann.nl of bij secretaris Aart de Groot, tel. (026) 472 27 19.

Kerkinformatie

BERICHTEN

September 2008

Studiedag Europa: bezieling vanuit de basis Welke rol is in het opbouwen van het nieuwe Europa weggelegd voor kerkelijke groepen en gemeenten? Op 18 oktober is er in het Protestants Landelijk Dienstencentrum in Utrecht een studie- en ontmoetingsdag over oecumenische contacten tussen Oost en West. Gemeentecontacten in verleden en heden worden kritisch tegen het licht gehouden en visies voor de toekomst worden verkend. De historicus dr. László K. Marácz gaat

in op de politieke en economische veranderingen in Midden- en Oost Europa. Hij laat zien wat de effecten zijn op mens en samenleving, op leefstijlen en mentaliteit, op religie en kerk, en hun rol in de samenleving. De predikant dr. Jurjen Zeilstra spreekt over obstakels en kansen voor een ‘oecumene van de basis’ in het Europa van de 21e eeuw. Er is een interview met Theo Pieter de Jong over zijn afstudeerscriptie over wederkerigheid in gemeente-

contacten. In de middag zijn er diverse workshops. De studiedag wordt georganiseerd door de Landelijke Werkgroepen Gemeentecontacten in samenwerking met de afdeling Zending van ICCO & Kerk in Actie. Bel of mail voor informatie over het programma naar dr. Heleen Zorgdrager: (030) 880 17 46; [email protected].

Studiedag over gebed en genezing Op zaterdag 13 september organiseert de Protestantse Kerk in Nederland samen met de Charismatische Werkgemeenschap Nederland een studiedag onder de titel: Kyrië en Gloria, over verwachtingsvol bidden om genezing en omgaan met gebrokenheid. De dag is bedoeld voor gemeenteleden, predikanten, kerkenraden, zieken en zorgenden. In de ochtend zijn er lezingen van prof. dr.

Kees van der Kooi en Chaplain Rob Lens van Rijn en Lia Lens van Rijn-v.d. Plaat, resp. pastor en arts in Burrswood in Engeland. De twee laatste sprekers vertellen over dit ziekenhuis waar geestelijke en medische zorg hand in hand gaan. ’s Middags zijn er tien workshops m.m.v. drs. Nynke Dijkstra, ds. Martin Snaterse, ds. Willem Smouter, ds. Jan-Maarten Goedhart, ds. Pieter ter Veen, ds. Piet Schelling, ds. Harmen de

Vries en ds. Botty Janssens. Afsluitende viering o.l.v. ds. Reinhard van Elderen. Plaats: Opstandingskerk in Houten, vlak bij het NS-station. Kosten € 20,00 inclusief lunch. Aanmelding door € 20,00 over te maken op giro 799 60 43 t.n.v. Stichting CWN, of per per e-mail: [email protected], of telefonisch: (0184) 66 20 48. Meer informatie: www.pkn.nl/pcte

De TVG-cursus in de cursusplaatsen Amsterdam en Weesp duurt drie jaar. Alkmaar heeft gekozen voor een andere opzet: cursisten volgen daar eerst een basisjaar en kiezen vervolgens bepaalde modules. Een cursusjaar omvat 30 weken met per week een cursusbijeenkomst (een ochtend, middag of avond). De cursussen worden gehouden van september tot en met mei. Het lesgeld verschilt per cursusplaats en bedraagt tussen de € 100 en € 160. Hierbij kan een bedrag aan boeken komen.

Voor de omgeving van Alkmaar: Ds. J. Moens, Zandvaart 79, 1764 NL Breezand, tel. (0223) 52 24 74, e-mail: [email protected]

Kennis maken met theologie? In het nieuwe seizoen gaan op vier plaatsen in Noord-Holland cursussen Theologische Vorming Gemeenteleden (TVG) van start: in Alkmaar, Amsterdam, op Texel en in Weesp. Cursisten gaan aan de hand van een groot aantal vakken op zoek naar de achtergronden en uitgangspunten van het christelijke geloof. De kernvakken behandelen het Oude- en Nieuwe Testament, de kerkgeschiedenis, geloofsvragen, ethiek en praktische theologie. De toegevoegde vakken kunnen ter plaatse variëren, maar richten zich in de meeste gevallen op wereldgodsdiensten, spiritualiteit, Jodendom en nietwesterse theologie. Theologische Vorming Gemeenteleden is een initiatief van de Protestantse Kerk in Nederland. De cursus is toegankelijk voor iedereen, ongeacht (voor) opleiding of kerklidmaatschap.

Aanmelding

Voor de omgeving van Amsterdam: Mevr. R. Temmink, Graaf Willemlaan 3, 1141 XA Monnickendam, tel. (0299) 65 17 53, e-mail: [email protected] Voor de omgeving van Weesp: Dhr. M. Willemsen, Da Costakade 210-1, 1053 XJ Amsterdam, tel. (020) 616 65 36, e-mail: [email protected]

Aanmelden kan schriftelijk, telefonisch of per e-mail. Na aanmelding ontvangt u de studiegids, waarin u alle gegevens over de cursus in de plaats van uw keuze kunt vinden.

Op Texel: Ds. F. van Helden, Ankerstraat 33, 1794 BH Oosterend, tel. (0222) 31 89 63, e-mail : [email protected]

Symposium rondom prof.dr. H.W. de Knijff

Conferentie Bijbelse Theologie (cursuscode 7D)

“Aan Noordmans voorbij” (m.m.v. dr. Nico den bok, dr. Akke van der Kooi e.a.) Datum: 1 september 2008, 13.30-17.00 uur. Kosten € 12,50. Opgave z.s.m.

Interpretaties van Adam en Eva. De theologische uitdagingen van het eerste ouderpaar, o.l.v. dr. L.Th. Witkamp e.a. Datum: 27-29 oktober 2008. Kosten € 260,00 (€ 130,00 voor studenten). Opgave uiterlijk 29 september.

Cursussen Seminarium PThU Onderstaand een selectie uit het aanbod van cursussen en studiedagen van het seminarium van de Protestantse Theologische Universiteit (PThU). Meer informatie over deze en andere cursussen vindt u op www. pthu.nl/pao. Aanmelden voor alle genoemde cursussen kan via het aanmeldingsformulier op deze site of via [email protected]. De cursussen worden, tenzij anders vermeld staat, gehouden in Hydepark, het conferentiecentrum van de Protestantse Kerk, Driebergsestraatweg 50 te Doorn.

Theologen lezen O. Noordmans (cursuscode 4K) o.l.v. prof.dr. G.W. Neven. Datum: 29 september 2008. Kosten € 60,00. Plaats: Vestiging Kampen, Koornmarkt 1. Opgave: uiterlijk 1 september

25

Timemanagement (cursuscode 26D) o.l.v. drs. H.J. Oortgiesen. Datum: 29 en 30 oktober 2008; terugkomdag op 1 april 2009. Kosten € 185,00. Opgave Uiterlijk 28 september.

Kerkinformatie

September 2008

Predikantswisselingen

Predikantswisselingen Beroepen te Groningen (Martinikerk herv.), ds. T.C. Verhoef te Giessen-Oudekerk, die bedankte voor Veenendaal (herv. wijkgem. 8); te Kampen (wijk 3), ds. F.J.K. van Santen te Noordhorn en Saaksum; te Urk (geref.), ds. J.S. Heutink te Ede; te Zegveld (herv.), ds. P.F. Bouter te Leerdam; als docent Igl. Nat. Persb. Mexico, proponent M.H. Vastenhout te Wijngaarden.

Aangenomen naar Amstelveen (Handwegkerk), ds. G.J. de Bruin te Sint-Michielsgestel-Schijndel c.a.; naar Amsterdam (g.v. Buitenamstel Geestgronden), ds. M.C.J. de Mooij-de Greef te Nootdorp-Ypenburg (g.v. St. IPSE); naar Apeldoorn (De Maten, prot. wijkg. i.w.), ds. A.A. Wijlhuizen te Nuenen; naar Apeldoorn (Hofstad Oost), ds. A.R. Roodenburg te Parrega-Hieslum, Tjerkwerd-Dedgum; naar Arnhem (wijkgemeente Bethlehemkerk), proponent P. de Vries te Westervoort; naar Assen (p.g. i.w. Centrum-Witterholt), ds. E.A.R.F. Struikmans te Kolham (herv.); naar Besoyen (hervormd Waalwijk-West), proponent C. Mijderwijk te Sprang-Capelle; naar Borger, ds. K.A. Jager te Swifterbant; naar Borne, ds. J. Meijer te Adorp-Wetsinge-Sauwerd; naar Dalem/Gorinchem-Oost, proponent D. Ophoff te Bunschoten-Spakenburg; naar De Lier (hervormd), ds. H. Overdijk te Markelo; naar Den Haag (Marcuskerk), ds. R. de Reuver te Boskoop; naar Den Haag (Bezuidenhout), proponent B. Bootsma-Gerritsen te Amsterdam; naar Deventer (Lebuïnuswijk), ds. I. de Zwart pred. bgw. werkz. (docent catechetiek RU Utrecht en Leiden); naar Didam, ds. A.U. Melzer te Holten; naar Dordrecht (i.s.m. Ev. Werkverband), proponent J.W. Aanen te Dordrecht; naar Emmer-Compascuum, proponent R.B.W. Wentink te Apeldoorn; naar Hellevoetsluis, ds. D.G. ter Horst en ds. C. Flim te Ridderkerk-Rijsoord (pt); naar Hilversum (hervormde wijkg. Diependaal), ds. G.A. Kansen te Vriezenveen (wijkgem.5); naar Huizen (gemeente in haar geheel), ds. C.G. Geluk te Huizen (wijkgemeente Meentkerk); naar Kralingen (wijkgem. Immanuel; hervormd), ds. E.J. Vledder te Steenbergen; naar MarrumWesternijtsjerk, ds. K. Snijder te St. Jansklooster; naar Naarden, ds. L.J.T. Heuvelman te De Lier; naar Nieuw- en Sint Joosland en Ritthem, proponent E. Bouman te Alphen aan den Rijn; naar Norg-Een-Veenhuizen (beiden parttime), ds. M.G.J. Roepers en ds. H.D. van Zessen te Onstwedde; naar Rotterdam-Zuid (g.v. Ikazia Ziekenhuis), ds. A.H. Tamminga te Enkhuizen; naar Soest (prot. wijk Emmakerk), ds. J.M.T. Paas te Neede;

naar Stavoren, proponent J.J. de Lange te Utrecht; naar Stellendam (hervormd), ds. D. Hoolwerf te Siddeburen; naar Ugchelen (deeltijd), proponent H.E. van Boggelen te Deventer; naar Westerhaar (geref.; 50%), ds. E. van Beesten te Ommen; naar Woudenberg (De Voorhof), ds. D.H.J. Steenks te Oenkerk; naar Wyckel en Sloten, ds. H.P.J. Schormans te Woerden; naar Zuidland, proponent W.H. Hendriks te Zoeterwoude; het beroep tot legerpredikant, ds. P. van Duijvenboden te Apeldoorn.

Bedankt voor Bodegraven (hervormd wijk 2) en voor Urk (geref.), ds. J.S. Heutink te Ede; voor Gameren (hervormd), ds. H. Westerhout te Harderwijk; voor Genemuiden (herv. wijkgem 2), ds. A. Jonker te Baarn; voor Giessendam/Neder-Hardinxveld, ds. M.F. van Binnendijk te Capelle aan den IJssel; voor Groningen (Martinikerk herv.), ds. T.C. Verhoef te Giessen-Oudekerk; voor ‘t Harde (herv. gem. Elim), ds. P. Molenaar te Scherpenzeel (Gld); voor Hasselt (Ov.; hervormd De Baak), ds. P.J. van der Ende te Leiderdorp; voor Hattem (hervormd wijk 2), ds. K. van Meijeren te Barneveld; voor Krimpen ad IJssel (hwba), ds. A.N. van der Wind te Hagestein; voor Leerdam (hervormd wijk West), ds. D. van de Streek te Voorthuizen; voor Nieuw Lekkerland (herv.), ds. D. Breure te Bruchem-Kerkwijk/Delwijnen; voor Ochten (hervormd), ds J. Tadema te Strijen (wijkgem.2); voor Papendrecht (hervormd wijk west), ds. J. van Holten te Wezep-Hattemerbroek (wijk 4); voor Tholen (herv.), ds. D. Breure te Bruchem-Kerkwijk/Delwijnen; voor Wouterswoude (herv.), proponent J. van Eijsden te Driebruggen.

26

Beroepbaar ds. S.C. Crouwel, Friedensallee 1, 38104 Braunschweig (Dld). proponent M. de Bree, De Bondgenoot 13, 3772 BX Barneveld; proponent B.M.W. de Groot, Esdoornlaan 170, 7941 KH Groningen; proponent F. Hovinga, Damastbloem 9, 3621 RX Breukelen; proponent J.W. Leurgans, Stadionlaan 8, 3583 RD Utrecht; proponent R.J. van der Meer, Louisestraat 6, 1541 GD Koog aan de Zaan; proponent F.L. Renes, Van Ballegooijsingel 45, 3055 PB Rotterdam.

Overleden 22 juni ds. P. van der Veer (geb. 14 juli 1922); 23 juni ds. E. Hensens (geb. 11 oktober 1925); 23 juni ds. I. Kandel (geb. 9 oktober 1923); 26 juni ds. E.J. Schimmel (geb. 16 mei 1922); 29 juni ds. T. Tijsma (geb. 11 april 1927); 5 juli ds. J. Breur (geb. 28 september 1918); 27 juli M.L.W. Schoch (geb. 13 augustus 1911); 29 juli ds. J.J. Nijenhuis (geb. 25 januari 1923); 7 augustus ds. J.H. de Vree (geb. 26 september 1913); 10 augustus ds. E.C. Velinga (geb. 2 september 1925).

Wilt u berichten over predikantswisselingen en beroepbaarstellingen doorgeven aan het Synodesecretariaat? Postbus 8399, 3503 RJ Utrecht, e-mail: [email protected] Daarnaast kunnen deze berichten doorgegeven worden aan Persbureau Scheps, Postbus 103, 3770 AC Barneveld, e-mail: [email protected]

Kerkinformatie

bijbelteksten Rubriek

September 2008

September 2008 Deze teksten zijn gekozen uit de lezingen die in het gezamenlijk gebed in Taizé worden gebruikt. Taizé is een oecumenisch klooster in Frankrijk. De teksten zijn kort genoeg om verschillende keren per dag herlezen te worden, voor een tijd van persoonlijk of gemeenschappelijk gebed. Zo is men door middel van het gebruiken van dit rooster verbonden met de wereldoecumene. ma 1 Toen de leerlingen Jezus over het water zagen lopen, raakten ze in paniek. Maar hij sprak hen meteen aan en zei: Blijf kalm! Ik ben het, wees niet bang. (Marcus 6: 45-52)

vr 12 Jezus zegt: Verwijder eerst de balk uit je eigen oog, pas dan zul je scherp genoeg zien om de splinter in het oog van je broeder of zuster te verwijderen. (Lucas 6: 39-45)

di 2 Toen Elia ontmoedigd was, raakte een engel hem aan en zei: “Sta op en eet wat, anders is de reis te zwaar voor je.” Elia stond op, en toen hij had gegeten en gedronken liep hij, gesterkt door dit voedsel, tot hij bij de berg van God. kwam.(1 Koningen 19: 1-8)

za 13 Daniël bad: Geef, mijn God, gehoor aan ons en luister naar ons. Niet op grond van onze verdiensten richten we ons tot U, maar op grond van uw grote barmhartigheid. (Daniël 9: 18-19)

di 23 Nu u gehoorzaam bent aan de waarheid, is uw hart gelouterd en kunt u oprecht van uw broeders en zusters houden; heb elkaar dan ook onvoorwaardelijk lief, met een zuiver hart. (1 Petrus 1: 22-25)

zo 14 God had de wereld zo lief dat hij zijn enige Zoon heeft gegeven, opdat iedereen die in hem gelooft niet verloren gaat, maar eeuwig leven heeft. (Johannes 3: 13-17)

wo 24 God zei tot Ezechiël: Mensenkind, onthoud alles wat ik je zal zeggen, luister er aandachtig naar. Ga naar je landgenoten om te profeteren. (1 Korintiërs 12: 3-13)

ma 15 Heeft God niet juist hen die naar wereldse maatstaven arm zijn, uitgekozen om rijk te zijn door het geloof en deel te krijgen aan het koninkrijk dat hij heeft beloofd aan wie hem liefhebben? (Jakobus 2: 1-5)

do 25 Er zijn verschillende gaven, maar er is één Geest; er zijn verschillende dienende taken, maar er is één Heer; er zijn verschillende uitingen van bijzondere kracht, maar het is één God die ze allemaal en bij iedereen teweegbrengt. (1 Korintiërs 12: 3-13)

wo 3 Paulus schreef: Moge de Heer uw wil en verlangen richten op Gods liefde en Christus’ standvastigheid. (2 Tess. 3: 1-5) do 4 Paulus schreef: Oefen jezelf in een vroom leven, omdat het een belofte inhoudt voor dit leven en het leven dat komen zal. (1 Timoteüs 4: 7-16) vr 5 Jezus zei tot zijn leerlingen: Denk aan wat ik gezegd heb: een slaaf is niet meer dan zijn meester. Ze hebben mij vervolgd, dus zullen ze ook jullie vervolgen; maar wie zich aan mijn woorden gehouden heeft, zal zich ook aan jullie woorden houden. (Johannes 15: 18-27) za 6 De Heer zei: Ikzelf sta je ter zijde, ik zal je overal beschermen, waar je ook heen gaat; ik zal je niet alleen laten tot ik gedaan heb wat ik je heb beloofd. (Genesis 28: 10-22) zo 7 Jezus zegt: Waar twee of drie mensen in mijn naam samen zijn, ben ik in hun midden. (Matteüs 18: 15-20) ma 8 Maria zei: Mijn ziel prijst en looft de Heer, mijn hart juicht om God, mijn redder. (Lucas 1: 46-55) di 9 Mozes sprak tot het volk: De Heer, onze God, de Heer is de enige! Heb daarom de Heer lief met hart en ziel en met inzet van al uw krachten. (Deuteronomium 6: 4-9) wo 10 Paulus schreef: Wie op de akker van de Geest zaait oogst het eeuwige leven. (Galaten 6: 1-10) do 11 Jesaja zei: Van boven wordt door de Heer een geest over ons uitgegoten. Mijn volk zal wonen in een oase van vrede. (Jesaja 32: 15-20)

di 16 De opgestane Jezus zei tot Paulus: Ik zend je naar alle volken, zodat ze, door het geloof in mij, vergeving krijgen voor hun zonden. (Handelingen 26: 1-23) wo 17 Ik zal voortgaan op de weg van uw geboden, Heer, want u geeft mij ruimte. (Psalm 119: 25-32) do 18 Paulus schreef over de eerste christelijke gemeenschappen: Ze zijn door ellende zwaar op de proef gesteld, maar vervuld van een overstelpende vreugde en ondanks hun grote armoede zeer vrijgevig. (2 Korintiërs 8: 1-4) vr 19 Jezus vroeg zijn eerste leerlingen: “Wat zoeken jullie?” “Meester,” zeiden zij tegen hem, “waar logeert u?” Hij zei: “Kom maar mee, dan zul je het zien.” (Johannes 1: 35-42) za 20 Paulus schreef: U moet uzelf niet aanpassen aan deze wereld, maar veranderen door uw gezindheid te vernieuwen, om zo te ontdekken wat God van u wil en wat goed is. (Romeinen 12: 1-13) zo 21 Paulus schreef: Christus zal bij alles wat mij overkomt geëerd worden, of ik nu in leven blijf of moet sterven. Want voor mij is leven Christus. (Filippenzen 1: 20-26)

27

ma 22 De Heer zegt: Ik schep water in de woestijn, mijn volk laat ik drinken. Het volk dat ik mij gevormd heb, zal mijn lof verkondigen. (Jesaja 43: 18-21)

vr 26 Bevrijd wie onrecht werd gedaan van zijn belager. Dan zul je als een zoon van de Allerhoogste zijn, hij zal van je houden, meer dan je moeder. (Sirach 4: 1-10) za 27 De leerlingen vroegen Jezus: “Wie kan er nog gered worden?” Jezus antwoordde hun: “Bij mensen is dat onmogelijk, maar bij God is alles mogelijk.” (Matteüs 19: 23-30) zo 28 Jezus zei tot hen die naar hem luisterden: Iemand had twee zonen. Hij zei tegen hen: “Ga vandaag in de wijn-gaard aan het werk.” De eerste antwoordde: “Ik wil niet,” maar later bedacht hij zich en ging alsnog. De ander antwoordde: “Ja, vader,” maar ging niet. Wie van de twee heeft nu de wil van zijn vader gedaan? (Matteüs 21: 28-31) ma 29 Paulus schreef: Wij hebben ons burgerrecht in de hemel, en van daar verwachten wij onze redder, de Heer Jezus Christus. Hij zal ons armzalig lichaam gelijk maken aan zijn verheerlijkt lichaam. (Filippenzen 3: 17 - 4:1) di 30 Op de berg van God hoorde Elia Gods stem in het gefluister van een zachte bries. (1 Koningen 19: 9-13)

Kerkinformatie

BERICHTEN

September 2008

Luthers Amsterdam te voet Op 11 oktober 2008 organiseert het Ignatiushuis, in overleg met Huis op het Spui van de Evangelisch-Lutherse gemeente Amsterdam, een wandeling door Amsterdam-Oud-West. De wandeling gaat langs enkele eeuwen Lutherse kerkgeschiedenis. Om 12.30 uur wordt gestart bij de

Ronde Lutherse kerk aan het Singel. Rond 16.30 uur wordt de wandeling afgesloten op het Staringplein waar de ‘Lutherhof’ staat. De Lutherhof gedenkt in 2009 dat zij al honderd jaar woonruimte biedt aan met name alleenstaande vrouwen. Kosten: e 10,- (strippenkaart meenemen voor

tramreis). Begeleiding: Arno Fafié, Luthers kerkhistoricus en docent. Aanmelden: Ignatiushuis te Amsterdam, tel. (020) 679 82 07; e-mail [email protected].

‘Uitgesproken Protestant’ In het boek Uitgesproken Protestant voeren predikanten van Op Goed Gerucht een gesprek over cultuur, kerk en atheïsme. In acht persoonlijk gekleurde bijdragen geven zij tekst en uitleg bij het Protestants Pamflet (2007) en het Signaal inzake Hendrikse (2008). Ook deze twee ‘geruchtmakende uitspraken’ zelf, die eerder al de nodige publicitaire aandacht kregen, zijn in deze uitgave opgenomen. De bundel is samengesteld met het oog op gemeenteleden, predikanten en andere geïnteresseerden die meer willen weten over Op Goed Gerucht. Zonder koekoek éénzang te suggereren, ontvouwen de auteurs hun moderne kijk op (on)geloof, kerk en theologie. In dat verband komen ook de koers van de Protestantse Kerk en de toekomst van het protestantisme ter sprake. Voorzien van drie gespreksvragen per artikel leent Uitgesproken Protestant zich uitstekend voor

persoonlijke en gezamenlijke bezinning. De redactie was in handen van Erik Asscher en Jan Offringa. Medeauteurs zijn Richtsje Abma, Jeroen Jeroense, Anne Marijke Spijkerboer en Evert Jan de Wijer. Alle auteurs zijn lid van de stuurgroep Op Goed Gerucht. Uitgesproken Protestant is een uitgave van Skandalon (48 p.), kost e 7,50 en is te koop in de boekhandel. Meer informatie: www.opgoedgerucht.nl

Gé Speelman voorzitter Vrouwennetwerk Dr. Gé Speelman is de nieuwe voorzitter van het IWFT Vrouwennetwerk Theologie. Zij volgt hiermee prof. dr. Angela Berlis op, die de afgelopen 4 jaar voorzitter was, en vorig jaar voorzitter van de European Society of Women in Theological Research (ESWTR) is geworden. Gé Speelman (1955) is theoloog en godsdienstwetenschapper, en werkzaam aan de Protestantse Theologische Universiteit te Kampen. Ze wil de netwerkfunctie van het IWFT uitbreiden met vrouwen uit andere dan de christelijke traditie. Verder wil ze de in het IWFT gebundelde expertise op het gebied van genderstudies

inzetten voor onderzoek naar de ‘feminisering’ van het religieuze veld. Het IWFT Vrouwennetwerk Theologie biedt een plaats waar theologisch geschoolde of zich scholende vrouwen elkaar kunnen ontmoeten voor uitwisseling, ondersteuning en stimulering. Het doel van het IWFT is de ontwikkeling van vrouwenstudies theologie binnen en buiten de universiteit bevorderen, kritisch reflecteren op machtsverhoudingen in kerkelijke en maatschappelijke structuren en de posities van theologes binnen de diverse werkvelden versterken. De leden zijn vrouwen die theologie studeren, gestudeerd

hebben of die op grond van haar werkzaamheden betrokken willen zijn bij het vrouwennetwerk theologie, van allerlei gezindtes. De vereniging is oecumenisch van aard en kent een aantal deelnetwerken voor vrouwen die onderzoek doen, voor vrouwen met leidinggevende positie of eigen bedrijf en voor vrouwen die werkzaam zijn als pastor of predikant.

Succesvol resultaat Kerkbalans 2008 De gemeenten in de Protestantse Kerk die begin dit jaar hebben meegedaan aan de Actie Kerkbalans hebben gemiddeld 1,7 procent meer bijeen gebracht. Daarmee is na 25 jaar een negatieve spiraal doorbroken dankzij Kerkbalans Nieuwe Stijl. Dit concludeert de Raad voor de Plaatselijke Geldwerving in de Protestantse Kerk in Nederland in het pas verschenen verslag van Kerkbalans 2008. In het verslag is een analyse opgenomen van de voorlopige resulta-

ten van Kerkbalans 2008 in 518 van de ruim 1700 gemeenten van de Protestantse Kerk. Daarmee beschikt de Raad over informatie over het geefgedrag van ruim 34 % van het totale ledental van de Protestantse Kerk. Van deze gemeenten boekte 73 % een stijging van de toezeggingen ten opzichte van het voorgaande jaar, 23 % een daling en 4 % bleef gelijk. Het meeste wordt gegeven in de provincies Friesland, Noord-Holland en Utrecht. Daar ligt de gemiddelde bijdrage

28

per toezegger het hoogst. Zie verder het volledig verslag van de actie Kerkbalans 2008 op www.kerkbalans.nl.

Kerkinformatie

September 2008

advertenties Rubriek

Advertenties

Aanlevering

Kerkinformatie kent twee soorten advertenties: vacatureadvertenties van kerkelijke gemeenten en andere advertenties. Vacatureadvertenties van gemeenten kunnen in vier verschillende formaten geplaatst worden: Klein (tot 65 woorden), Normaal (tot 130 woorden), Groot (tot 260 woorden) en Zeer groot (tot 520 woorden/hele pagina). Voor deze formaten gelden respectievelijk de volgende tarieven: € 174, € 348, € 698 en € 1.394. Andere advertenties bestaan in de formaten: 1/8, 1/4, 1/2 en 1/1. De prijzen zijn respectievelijk: € 348, € 698, € 1.394, € 2.788.

Per e-mail aan: [email protected] (de kale tekst in een Word-bestand en logo’s uitsluitend apart in een jpg-bestand), per fax aan (030) 880 14 45, of in papieren vorm per post aan: Kerkinformatie Advertenties (F. Rozemond), Postbus 8504, 3503 RM Utrecht.

Logo’s Wanneer het logo van de Protestantse Kerk wordt gebruikt dient dat volledig (met vaste tekst) te worden afgedrukt. Dit in verband met de optimale en eenduidige werking

ervan. Eigen varianten op dit logo kunnen in Kerkinformatie worden geweigerd. Andere eigen logo’s, beeldmerken, vignetten of foto’s zijn uiteraard hartelijk welkom.

Uiterste aanleverdata: Oktobernummer: 3 september Novembernummer: 8 oktober Decembernummer: 5 november De redactie van Kerkinformatie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van advertenties. Bij de opmaak zal zoveel mogelijk rekening worden gehouden met de wensen van de adverteerder.

Functieomschrijving Als beleidsmedewerker adviseert u het bestuur en voert u een deel van het door het bestuur bepaalde beleid uit. U bent het aanspreekpunt voor vragen van leden en adviseert hen bij het zoeken naar oplossingen voor vragen en problemen. U coördineert en motiveert de verschillende taakgroepen die binnen de vereniging werkzaam zijn. Wij vragen Om bovenstaande taken in te vullen zoeken we een professional die in staat is flexibel en doortastend te werken. U beschikt over een relevante Hbo-opleiding en heeft ervaring met het werken in de kerkelijke organisatie.

De Vereniging Kerkelijk Werkers (VKW) is op zoek naar een nieuwe beleidsmedewerker.

Meer informatie Meer weten? Bel Henk Boerman (079) 342 68 68.

Beleidsmedewerker 0,2 fte

Solliciteren Natuurlijk kunt u ook direct solliciteren. Stuur uw reactie met cv vóór 1 oktober 2008 naar:

Algemene Informatie De Vereniging Kerkelijk Werkers (VKW) is een beroepsverenging van en voor kerkelijk werkers. We willen een dienstverlenende vereniging zijn. Dit doen we door het bieden van ondersteuning, verstrekking van informatie en het opkomen voor persoonlijke en collectieve belangen van kerkelijk werkers. Zeker bij een nieuwe aanstelling zijn informatie en advies van vitaal belang. Ook willen we het onderlinge contact tussen kerkelijk werkers bevorderen. Op die manier kunnen we elkaar ondersteunen en elkaars expertise delen.

Secretariaat Vereniging Kerkelijk Werkers Sambergweg 22 7103 ZK Winterswijk (0543) 52 42 48 [email protected]

Gelezen in Visie...

‘In Knevel & van den Brink moet ik minutenlang mijn mond houden’

Andries Knevel

Visie. De christelijke mediagids voor het hele gezin Proefabonnement: 12 nummers voor € 6,-

• Ga naar www.eo-acties.nl/visie of bel 035-6474645

29

Kerkinformatie

September 2008

advertenties Rubriek

De Hervormde Wijkgemeente Adventskerk is een PKN-gemeente in het centrum van Alphen aan den Rijn. Voor het uitbouwen van het jeugdwerk zijn wij op zoek naar een

jeugdwerker (m/v) 16 uur per week

Mensen hebben mensen nodig

die het bestaande jeugdwerk in de volledige breedte ondersteunt, zich in het bijzonder richt op het mede vormgeven van jeugdwerk voor de jongeren van 12 jaar en ouder, en het ontwikkelen van jeugdpastoraat. Een uitgebreidere taakomschrijving is op aanvraag beschikbaar.

De Lutherse gemeenschap in Amsterdam – sinds 1588 - is springlevend. De Diaconie heeft als rode draad ‘duurzaamheid’ en investeert onder meer in sociale samenhang. Met het project ‘Kopje thee+’ wil de Diaconie een extra impuls geven aan het ‘omzien naar elkaar’ binnen en buiten de kerkelijke gemeenschap. Hiervoor zoeken we een:

Wij denken aan iemand die: - z ich thuisvoelt in een protestantse gemeente; - vanuit een doorleefd geloof de verbinding met jongeren wil aangaan; - een hbo opleiding kerkelijk werk heeft afgerond.

Diaconale bezoekwerker m/v 16-20 uur per week

Inzet is dat de medewerker vanuit het bezoekwerk maatschappelijke knelpunten in beeld brengt en voorstellen doet voor activiteiten die gericht zijn op gemeenschapsopbouw. Werkterrein is in eerste instantie stadsdeel Zuideramstel.

De aanstelling betreft vooralsnog een periode van 16 maanden. De website van de Adventskerk (www.adventskerk.info) geeft een goed beeld van de huidige situatie en activiteiten binnen de wijkgemeente.

Meer informatie op www.diaconie.com of bellen met algemeen secretaris Hanne Wilzing, tel. (020) 404 47 08.

Wij ontvangen sollicitaties op deze functie graag voor 20 september via e-mail: [email protected]. Via dit adres kan ook nadere informatie worden gevraagd.

Hervormde Gemeente Welsum De Hervormde Gemeente van Welsum is op zoek naar een

predikant / pastoraal werker m/v (0,33fte) De gemeente bestaat uit 400 leden en staat bekend als een open pluriforme bijbelgetrouwe confessionele gemeente. Een kwart van de leden komt uit de omliggende dorpen. Wij zijn op zoek naar een predikant / pastoraal werker die zich herkent in onderstaande kenmerken: - Bindend, inspirerend, boeiend en communicatief - Warm, betrokken en een luisterend oor - Aansprekende verkondiging, blijmoedig en begrijpelijk - Aandacht voor jong en oud. Geïnteresseerden sturen wij graag de profielschets van gemeente en predikant toe. Het kerkdorp Welsum ligt aan de oever van de IJssel. Er is een fraai gelegen pastorie beschikbaar. Uw sollicitatie, voorzien van cv, kunt u voor 27 september 2008 richten aan de scriba van de hervormde gemeente Welsum: mevrouw J.F.Berkhoff-Wolf, Bremensallee 5, 8167 PH Oene. Telefoon (0578) 64 18 71; e-mail: [email protected].

30

Kerkinformatie

advertenties Rubriek

September 2008

De Protestantse gemeente De Hoeksteen Austerlitz zoekt i.v.m. het vertrek van de huidige predikant een

predikant(e) (7/12) Wilt u - (bege)leiding geven aan onze kleine diverse gemeente? - op inspirerende wijze en met pastorale betrokkenheid aandacht en (deel)tijd geven aan onze geloofsgemeenschap? Wij hebben een pastorie en vragen bereidheid om daar te wonen. Wij komen graag met u in gesprek! U kunt een informatiepakket opvragen bij de beroepingscommissie: Marloes Teseling, Marmontweg 36, 3711 BJ Austerlitz. Tel. (0343) 49 18 01 of e-mail: [email protected]

De Protestantse wijkgemeente Apeldoorn-West i.w. kent twee wijkdelen. Eén rond de Jachtlaankerk en één rond de Goede Herderkerk. Bij de Goede Herderkerk is naast onze parttime predikante (50 %) een vacature ontstaan voor een fulltime predikant in verband met het vertrek van onze predikant naar het schipperspastoraat.

Ook kunt u op onze website www.hoeksteen-austerlitz de nodige informatie vinden. Uw brief ontvangen wij graag voor 1 oktober 2008.

Als gemeente onderweg willen wij bewust en gelovig leven in onze maatschappelijke omgeving. Onze inspiratie daarvoor zoeken wij bij Jezus Christus, de Levende. Hij is ons fundament en perspectief. Wij zoeken een

De kerkenraad van de Protestantse wijkgemeente Juliana-/Valkenboskerk Den Haag zoekt voor de vervulling van een vacature een

predikant (m/v)

predikant m/v voor een 0,6 dienstverband.

met ervaring in tenminste één gemeente die: - graag het aloude verhaal van God en mensen vertelt/vertaalt op een zodanige manier dat we er van leren en ervaren dat het actueel is voor onszelf en de maatschappij waarin wij leven; - Jong en energiek is en met de gemeenteleden nieuwe wegen durft te gaan op zodanige manier dat onze jongeren en onze ouderen kunnen groeien zonder van elkaar vervreemd te raken; - Jongere generaties kan inspireren en met hen op zoek durft gaan naar vormen van geloofsbeleving die bij hen passen; - Een samenbindende, pastorale houding heeft en die mensen kan inspireren tot betrokkenheid bij en verantwoordelijkheid voor onze gemeenschap; - Goede samenwerking met de collega predikanten in onze wijkgemeente nastreeft en daarbij zijn/haar eigen specifieke kwaliteiten en interesses wil inbrengen.

Wij zoeken een predikant met minimaal vier dienstjaren, met hart voor het werken in de grote stad en met een diaconale instelling. Hij/ zij is open en flexibel en beschikt over goede communicatieve en organisatorische vaardigheden. In de gemeente werkt de predikant samen met veel vrijwilligers, diaconaal werkers en daarbuiten met collega-predikanten van Den Haag - midden. Wij zoeken een bruggenbouwer tussen ouderen en jongeren en tussen mensen met een verschillende geloofsbeleving. Behalve de vieringen zijn voor onze gemeente vorming en toerusting, diaconaat, pastoraat en jeugdwerk belangrijk en op dit moment de renovatie van ons kerkgebouw. We verwachten tevens dat de predikant met de gemeente meedenkt over het beleid op langere termijn. Een uitgebreide profielschets van predikant en gemeente is te vinden op onze website: www.valkenboskerk.nl

Samenvattend vraagt dit om: - Een levend geloof; - Een open, hartelijke persoonlijkheid; - Maatschappelijke betrokkenheid; - Creatieve vasthoudendheid.

Voor nadere informatie kunt u terecht bij Mevr. Klarie Brinkman-de Jonge Tel. (070) 363 31 51 e-mail: [email protected]

Voor nadere informatie nodigen wij u uit contact op te nemen met dhr. O. Wierda, tel. (055) 355 75 38. Op uw verzoek zenden wij u graag een uitgebreid informatiepakket toe. Zie ook de website www.goedeherderkerk.info.

Dhr. Matthijs van der Deijl Tomatenstraat 167 2564 CN Den Haag e-mail: [email protected]

Uw sollicitatie, voorzien van uw c.v. kunt u (tot uiterlijk 27 september 2008) sturen naar dhr. G. Stegenga, Texandrilaan 49, 7312 HP te Apeldoorn, e-mail [email protected]

Sollicitaties kunt u schriftelijk of per e-mail richten aan dhr. Matthijs van der Deijl tot en met 20 september 2008.

31

Kerkinformatie

advertenties Rubriek

September 2008

De Gereformeerde kerk van GerkeskloosterStroobos zoekt een parttime

Borne (PKN) zoekt, in verband met aanvulling van het nieuw gevormde predikantenteam, een

predikant (v/m)

predikant (60%) m/v

75% deeltijd met meerdere jaren ervaring in een gemeente.

Wij zijn op zoek naar iemand die:

Wij zoeken een predikant die: - Gods Woord eigentijds en helder uitlegt. - zich van harte inzet voor het pastoraat en het bezoeken van mensen belangrijk vindt. - in een team van collega’s, samen met kerkenraad en vrijwilligers, op een creatieve wijze richting geeft aan het “gemeente zijn”. - maatschappelijk betrokken is en de gemeente daarin inspireert. - affiniteit heeft met oecumene. - Een visionaire predikant, die het kerk-zijn in de nieuwe wijk “de Bornsche Maten” mede vorm geeft. - bij gelijke geschiktheid, gezien de huidige samenstelling van het predikantenteam, bij voorkeur een vrouw is.

- zich geïnspireerd weet door het Woord van God, zoals dat beslissend tot ons gekomen is in Jezus Christus en zoals de kerk dat belijdt in de Apostolische Geloofsbelijdenis; - de bijbelse boodschap op hedendaagse wijze weet te vertolken in eredienst en catechese; - beschikt over liturgische kwaliteiten en bereid is om te blijven zoeken naar een levende vormgeving van de erediensten; - de diversiteit aan geloofsbelevingen verstaat en daarin verbondenheid schept; - een stimulator wil zijn voor jong en oud; - een inspirerende en open persoonlijkheid is; - beschikt over ervaring opgedaan in meerdere gemeenten.

Daarom zoeken wij een inlevend en inspirerend persoon met organisatietalent en gevoel voor humor.

Wij bieden u een enthousiaste gemeente met een groot organisatorisch vermogen en veel muzikale talenten. Onze gemeente telt ongeveer 570 leden. Een pastorie aan het water is beschikbaar.

Er zijn al twee predikanten, één 50% en één fulltime. Voor combinatie met een andere gemeente, waardoor een fulltime predikantsplaats ontstaat, zijn een aantal mogelijkheden.

Borne is een Twentse forensengemeente aan de A1, op fietsafstand van Hengelo en Almelo. De gemeente is circa 2200 leden groot en beschikt over twee kerken met bijgebouwen. Een uitgebreide profielschets van predikant en gemeente staat op www.protestantsegemeenteborne.nl/predikanten/vacature. Voor het aanvragen van een informatieset of het stellen van vragen kunt u contact opnemen met dhr. G. Harmsen, tel. (074) 266 35 58 of [email protected]

Op aanvraag zenden we u een informatiepakket toe van de kerkelijke gemeente. Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met de heer H. van der Weg, tel. (0512) 35 20 01. Uw schriftelijke reactie, vergezeld van uw c.v., zien wij graag tegemoet binnen 3 weken na het verschijnen van deze advertentie aan het adres van de secretaresse van de beroepingscommissie:

Uw schriftelijke reactie is welkom vóór 20 sept. 2008 bij de secretaris van de beroepingscommissie: mevrouw T. Siertsema-van Til, Zuid Esch 71, 7622 DC Borne, e-mailadres: [email protected]

mevrouw W. Dijkstra, De Brouwerij 2, 9873 RS Gerkesklooster, e-mail: [email protected]

Protestantse Gemeente Zuiderkogge i.w.

- geïnteresseerd is in lokale en mondiale actualiteiten, - over goede sociale en communicatieve vaardigheden beschikt, - die bereid is in teamverband te werken met kerkenraad en andere groeperingen zoals kindernevendienst en bijbelkring, - de oecumene een warm hart toedraagt en bereid is deze voort te zetten en te stimuleren, - bereid is mee te werken aan pastorale voortgangsgesprekken.

De Protestantse Gemeente Zuiderkogge wil graag in contact komen met een enthousiaste en stimulerende

predikant(e) (50 %) De kleine gemeente Zuiderkogge is een gemeente in West Friesland die bestaat uit de kernen Venhuizen, Hem, Oosterleek, Wijdenes en Schellinkhout. De gemeente is een levende gemeente met grote betrokkenheid naar elkaar en staat open voor ontwikkelingen in de samenleving.

Wij bieden: - actieve gemeenteleden, open voor kerkelijke vernieuwingen, - een landelijke, rustige werk- en leefomgeving in West Friesland tussen Enkhuizen en Hoorn. Voor geïnteresseerden is er een informatiepakket samengesteld; U kunt dit aanvragen bij de voorzitter van de beroepingscommissie mevrouw A. Kraal, op onderstaand adres.

Wij zijn op zoek naar een predikant(e): - die uitgaat van en zich geïnspireerd weet door Het Woord, - op inspirerende wijze voorgaat in liturgisch goed verzorgde erediensten, - een heldere theologische inbreng en uitleg hanteert die te vertalen is naar de dagelijkse praktijk, - warme belangstelling heeft voor het pastoraat van jong en oud, tussen de mensen staat en samenbindend wil zijn,

Uw reactie, voorzien van een curriculum vitae, kunt U tot 4 weken na het verschijnen van dit blad sturen aan: mevrouw A. Kraal, Merel 82, 1606 CJ Venhuizen (0228) 54 29 02 of via e-mail: [email protected]

32

Kerkinformatie

advertenties Rubriek

September 2008

PROTESTANTSE GEMEENTE HARDENBERG-HEEMSE WIJKGEMEENTE HEEMSE-WEST De Protestantse Wijkgemeente Heemse-West zou graag in contact komen met een

predikant/kandidaat in deeltijd (60%) die een mogelijk beroep van onze wijkgemeente in overweging zou willen nemen. De Protestantse Gemeente Kerkdriel is een kleine midden orthodoxe gemeente in een overwegend katholiek dorp in de Oost-Bommelerwaard.

Onze wijkgemeente maakt onderdeel uit van de Protestantse Gemeente-Hardenberg Heemse en telt ca. 800 leden. Wij zoeken een predikant of kandidaat die: - zich verbonden weet met de confessionele richting binnen de Protestantse Kerk in Nederland; - vanuit een evangelische bewogenheid /inspiratie de gemeente wil dienen; - aan de zondagse erediensten grote waarde toekent, waarbij het accent ligt op de prediking; - samen met ouderlingen en bezoekmedewerkers inhoud wil geven aan de pastorale zorg en diaconaal betrokken is; - samen met de kerkenraad wegen tracht te vinden om de kinderen en jongeren te betrekken bij het kerkelijk leven en bereid is het jeugdwerk te begeleiden; - bereid is op constructieve en respectvolle wijze samen te werken met de predikanten van de overige wijken binnen de Protestantse Gemeente Hardenberg-Heemse; - een flexibele instelling en goede communicatieve en sociale vaardigheden heeft; - affiniteit heeft met het platteland.

Wij komen graag in contact met een inspirerende

predikant (m/v) voor 70% die - op creatieve wijze invulling geeft aan de eredienst; - affiniteit heeft met jeugd en hun ouders en zich in wil zetten voor het jeugdwerk; - ook tijd vindt voor ouderenpastoraat; - samenbindend en stimulerend wil zijn; - positief tegenover oecumenische samenwerking staat; - positief staat tegenover regionale samenwerking met de, bij de Protestantse Kerk aangesloten, buurgemeenten; - enige jaren ervaring heeft. Er is een pastorie beschikbaar. Voor informatie kunt u tot 21 september a.s. terecht bij mw. M.P. van Bockel-Zandee tel. (0418) 63 12 86, contactpersoon van de beroepingscommissie of bij mw. H. Stevense-Kouwenberg, tel. (0418) 63 18 91, scriba.

Een ruime pastorie naast de Witte of Lambertuskerk is beschikbaar. Voor meer informatie of als uw belangstelling gewekt is kunt u contact opnemen met de voorzitter van de beroepingscommissie, de heer A. Koopman, Eikenlaan 8, 7771 DX Hardenberg, tel. (0523) 26 27 24, e-mail [email protected]

www.protestantsekerkkerkdriel.info

Wij zien uw reactie binnen 3 weken na het verschijnen van deze advertentie gaarne tegemoet.

EM Vroomshoop, e-mail [email protected] u nadere informatie sturen. Verder kunt u via www.gkci.nl en www,twenterand.nl wat meer te weten komen over onze kerkelijke en burgerlijke gemeente. GEZOCHT: EEN PREDIKANT MET HART VOOR DE JEUGD Welke parttime (50%) predikant/proponent (m/v) ziet het als een uitdaging de jeugd, hun ouders en de jong volwassenen in onze kerkelijke gemeente (PKN) zo te inspireren dat de actieve betrokkenheid vergroot wordt?

Wanneer de indruk uit de informatie positief is, dan stellen we het op prijs met u in contact te komen en een mondelinge toelichting te geven. U kunt daarvoor contact opnemen met de voorzitter van de beroepingscommissie, mevrouw Joke Kottier-Hekman, tel. (0546) 64 60 44, e-mail [email protected].

Als deze uitdaging u aanspreekt, kan de secretaris van de beroepingscommissie, mevrouw Rineke Limbeek, Hoekweg 15, 7681

Uw schriftelijke sollicitatie kunt u richten aan de secretaris van de beroepingscommissie.

33

Kerkinformatie

advertenties Rubriek

September 2008

Protestantse Gemeente Meppel De Protestantse Kerk in Nederland zoekt, vanwege pensionering van één van de dovenpastores, voor de Pastorale zorg aan doven in ZuidNederland een

De Protestantse Gemeente Meppel wijk Zuid zoekt in de onlangs ontstane vacature een

predikant m/v

dovenpastor

(fulltime)

(fulltime) Meppel heeft ca. 30.000 inwoners, met diverse centrumvoorzieningen (scholen voor vo, mbo en vwo, een schouwburg, een ziekenhuis en verzorgings- en verpleegtehuizen). Er is een nieuwbouwwijk in aanbouw in Meppel-Zuid.

Het dovenpastoraat is een samenwerkingsverband van de Protestantse Kerk in Nederland en de Christelijke Gereformeerde Kerken in Nederland. De Werkgroep en Deputaten voor het Interkerkelijk Dovenpastoraat (IDP) geeft vorm aan het gemeenschappelijke beleid.

De Protestantse Gemeente heeft 3 wijkgemeenten; wijk zuid is in 2005 ontstaan uit de hervormde en gereformeerde wijkgemeenten zuid. Jezus Christus en Zijn weg van kruis en opstanding zijn maatgevend voor de identiteit van de gemeente. De wijkgemeente telt ca. 1200 pastorale eenheden. Dankzij de nieuwbouwwijk neemt het aantal jongere gezinnen toe. Er is een breed pastoraal netwerk met een goed georganiseerde groep vrijwilligers. In de nieuwbouwwijk wordt momenteel pastorale ondersteuning verleend door een halftimepredikant die in dienst is van de gehele protestantse gemeente.

Vanuit deze samenwerking staat ons een pastor voor ogen, die: • passie heeft voor doven en slechthorenden en met hen het Evangelie wil delen. • zich wil inzetten voor goede collegiale samenwerking met de beide andere dovenpastores en goed kan samenwerken met de Interkerkelijke Commissies ( IC’s ) in Zuid-Nederland. • zich in wil zetten voor de integratie van doven(pastoraat) in de gemeente • aandacht wil schenken aan het pastoraat en aan de opbouw van en zorg aan de vrijwilligers • voorgaat in kerkdiensten waarbij respect voor de liturgische gebruiken in de deelnemende kerken een voorwaarde is.

Wij zijn op zoek naar een predikant, die - zich geïnspireerd en bemoedigd weet door Jezus Christus, en dit uitstraalt in zijn werk - de Bijbelse boodschap op hedendaagse en inspirerende wijze weet te vertolken - belang hecht aan liturgie en kerkmuziek en daar ook vernieuwend en creatief mee om gaat - pastoraat bedrijft en catechese verzorgt in samenwerking met collega- predikanten, kerkelijk werkers voor jeugd en ouderen en een team van ambtsdragers en vrijwilligers - de gemeente toerust en motiveert tot het samen beleven van één kerk - beschikt over een aantal jaren ervaring, opgedaan in tenminste 1 gemeente

Wat wij vragen • een afgeronde universitaire opleiding theologie • gemeente-ervaring als predikant • lidmaatschap van de PKN • vaardig (of bereid is zich te bekwamen) in communicatie via gebaren • kennis van (of bereid is zich te verdiepen in) de dovencultuur • ervaring met digitale apparatuur. Wat bieden wij? Goede arbeidsvoorwaarden volgens de regeling arbeidsvoorwaarden voor medewerkers van de Protestantse Kerk in Nederland. De aanstelling vindt plaats op een arbeidscontract voor tenminste 4 jaar met de intentie tot verlenging. De functie is ingedeeld in schaal 10. Het maximumbedrag van de schaal is € 3.699,- bruto. De pensioenvoorziening is ondergebracht bij het Pensioenfonds Zorg en Welzijn. De standplaats van de functie is Zuid Nederland. Dit betekent woonachtig of bereid is te (gaan) wonen in Zuid Nederland.

Wij bieden - een actieve gemeente met een betrokken wijkkerkenraad - er is een pastorie beschikbaar met scholen in de nabijheid - een salaris op basis van de PKN-salarisschalen - goede verhoudingen en diverse samenwerkingsvormen tussen de verschillende wijkgemeenten

Informatie Inhoudelijke informatie kunt u opvragen bij de voorzitter van bovengenoemde Werkgroep IDP, mw.ds. Erika Dibbets-v.d. Roest, tel. (015) 380 82 55, e-mail: [email protected] of bij ds. Berto de Graaf (dovenpastor), tel. (0113) 56 41 15, e-mail: [email protected]. Tot de procedure behoort o.a. een gesprek met een dovendelegatie uit de regio. Vanwege de samenwerking met de Chr. Geref. Kerken zal ook bij de selectie rekening gehouden worden met eisen van die kant.

Nadere informatie over onze gemeente kunt u vinden op http:// www.protestantsegemeentemeppel.nl Sollicitaties met een CV kunt u tot drie weken na het verschijnen van “Kerkinformatie” sturen naar: Secretariaat Beroepingscommissie, dhr. J. Zondag, de Kampen 140, 7943 HS Meppel. Voor nadere inlichtingen: telefoon (0522) 25 98 47.

Reageren U kunt uw schriftelijke reactie met CV tot 1 oktober 2008 sturen naar Protestants Landelijk Dienstencentrum, afdeling HRM, t.a.v. mevrouw Brenda Roos, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht of per e-mail naar [email protected].

34

Kerkinformatie

September 2008

advertenties

VRIJWILLIGERS

kost niks, maar Een vrijwilliger i s o n b e t a a l b a a r. t dat. Donatus begrijp

vertrouwd verzekerd

aansprakelijkheids- en collectieve ongevallenverzekering voor kerkelijke vrijwilligers

d o n a t u s Po s tb u s 5 0 0

5 2 4 0 A M R o sm a l e n

w w w . do na t us. nl

t e l . 073 - 5 2 2 170 0

De Protestantse Gemeente in Balk telt ruim 1650 leden en is sinds 1 januari 2007 gefuseerd tot PKN Gemeente. Binnen onze gemeente zijn 2 vacatures en daarom zijn wij op zoek naar:

2 predikanten m/v elk 0,8 fte

Wij verwachten van deze predikanten: • Persoonlijke aandacht voor jong en oud.

• Inspirerende verkondiging van Gods woord aan een betrokken gemeente, waar pastorale zorg, oecumenische en maatschappelijke toewijding de hoogste prioriteit opeisen.

Balk, een dorp in de Friese Zuidwesthoek, is gelegen in de toeristische gemeente Gaasterlân-Sleat met meren, bossen en weilanden. Tot in de wijde omtrek heeft het een kernfunctie.

• dat ze zich met enthousiasme willen inzetten voor onze gemeente en deze weten te inspireren en stimuleren.

Bent u geïnteresseerd, dan ontvangen wij graag voor 10 oktober 2008 uw schriftelijke reactie. Deze kunt u sturen naar het secretariaat van de beroepingscommissie: Mevr. T. Zwart Mr. C.J. Trompstraat 36 8561 BA Balk.

Voor een profielschets en verdere informatie kunt u terecht op onze internetpagina www.kerkpleinbalk.nl. Ook kunt u contact opnemen met de voorzitter van de beroepingscommissie, dhr. E. Lankman, tel. 0514-604125, email: [email protected]

35

14 september 2008 JEUGDWERK IS VAN ALLE TIJDEN

Collecte voor JOP, de jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk

Jaargang 6, nummer 11

GIRO 120738

JOP is de jeugdorganisatie van de Protestantse Kerk in Nederland. www.jop.nl