Jaarverslag SVS 2012-2013
Inhoud Voorwoord_______________________________ 3
1. Missie en doelstellingen____________________ 4 2. Structuur SVS____________________________ 6 3. Decretale opdrachten______________________ 8 3.1 Het innoveren, het plannen en het ontwikkelen van schoolsport___ - 10 voor schoolsport______________________________________ - SVS-Apotheose_________________________________________ - Fitte school_____________________________________________ - Fair Play________________________________________________ - Meester op de fiets______________________________________ - Velocitie_______________________________________________ - Beweeg- en sportbeleid voor kansengroepen________________ - Publicaties_____________________________________________
9 9 11 11 12 13 14 14 15
3.2 Het stimuleren van enerzijds de wisselwerking tussen het vak- en/of leergebied lichamelijke opvoeding en de schoolsport en anderzijds de lokale sportactiviteiten, beide met het oog op levenslange sport- en bewegingsactiviteiten______________________________ 16 A. Kernwerking____________________________________________ 16 - Sammy pret____________________________________________ 16 B. Brede school met sportaanbod: - Situering______________________________________________ 17 - Overzicht deelname SNS________________________________ 17 - Uitleg SNS & SportSnack_________________________________ 17 C. Andere samenwerkingsverbanden_________________________ 18 n Bloso: Vlaamse veldloopweek voor scholen, Sportprikkels, Sportmix, DAS-beurzen, Avonturentrophy voor scholen, Gordel voor scholen__ 19 n Sportfederaties: Vlaams kampioenschap golf, Zaalvoetbal_________ 19 n Andere partners_____________________________________________ 20 n Panathlon: Stipendium_______________________________________ 20 n Paralympisch schoolproject ___________________________________ 20
3.3 Het organiseren van extra-curriculaire sport- en bewegingsactiviteiten in schools en naschools verband voor de leerlingen uit het basisonderwijs en het secundair onderwijs_______________ 21 n Basisonderwijs__________________________________________ 21 - - - - -
Totaal aantal scholen_________________________________________ 21 Algemene deelname_________________________________________ 21 Deelname op woensdagnamiddag_____________________________ 21 Programma op woensdagnamiddag____________________________ 22 Programma tijdens de lesuren_________________________________ 24 A. Bewegingslandschappen + sportprojecten____________________ 24 B. Natuurgebonden sporten___________________________________ 25
n BuBaO_________________________________________________ 26 - Totaal aantal scholen_________________________________________ 26 - Algemene deelname_________________________________________ 26 - Deelname op woensdagnamiddag_____________________________ 26 - Programma op woensdagnamiddag____________________________ 27 - Programma tijdens de lesuren_________________________________ 27 n Secundair onderwijs_____________________________________ 28 - Totaal aantal scholen_________________________________________ 28 - Algemene deelname_________________________________________ 28 - Deelname op woensdagnamiddag_____________________________ 28 - Programma op woensdagnamiddag____________________________ 29 A. Individuele sporten recreatief_________________________________ 29 B. Ploegsporten recreatief_______________________________________ 29 C. Piramidale competities individuele sporten______________________ 30 D. Piramidale competities ploegsporten___________________________ 30 E. Open ontmoetingen_________________________________________ 30 F. Internationale schoolsport____________________________________ 31 - Programma tijdens de lesuren_________________________________ 31 A. Sportprojecten______________________________________________ 31 B. Natuurgebonden sporten_____________________________________ 32 n BuSO__________________________________________________ 33 - Totaal aantal scholen_________________________________________ 33 - Algemene deelname_________________________________________ 33 - Deelname op woensdagnamiddag_____________________________ 33 - Programma op woensdagnamiddag____________________________ 34 - Programma tijdens de lesuren_________________________________ 34
Begrippenlijst____________________________ 34 2
JAARVERSLAG SVS 2012-2013
Voorwoord Traditioneel stak het schoolsportjaar 2012-2013 voor bijna 220.000 leerlingen van wal met de ‘Vlaamse veldloopweek voor scholen’. Dit initiatief is een schoolvoorbeeld voor samenwerkingsverbanden en toont hoe heel wat gebundelde energie kan leiden tot een compleet evenement met uitgebreide logistieke en promotionele ondersteuning. Deze veldlopen zijn ook mooie voorbeelden van wat SVS bedoelt met kernwerking: zo veel mogelijk leerlingen de kans geven om in de onmiddellijke buurt van de school en samen met vele anderen sport te kunnen beleven, zonder dat winnen centraal staat. Dergelijke kernactiviteiten kunnen het succesvolst zijn wanneer de verschillende lokale sportactoren met SVS samenwerken en er ingespeeld wordt op de plaatselijke noden en mogelijkheden. Het afgelopen schooljaar betekende ook de afsluiter van het actieplan ’10 voor schoolsport’. 1958 basisscholen en 483 secundaire scholen konden tijdens de Apotheose op 20 juni in Brugge gelauwerd worden voor al hun geleverde inspanningen voor de schoolsport. Uit de verdere cijfers zal blijken dat er opnieuw sprake was van een mooie groei in het aantal deelnemende leerlingen tijdens activiteiten maar de cijfers van ’10 voor schoolsport’ tonen vooral dat afgelopen schooljaar meer scholen meer in de diepte gewerkt hebben. Deze scholen werden gestimuleerd om zelf zowel tijdens, tussen als na de lesuren initiatieven op te zetten om alle leerlingen meer te laten bewegen en sporten. SVS ondersteunde de scholen met ideeën, materialen en verschillende praktische publicaties. SVS wil het volgende schooljaar met het nieuwe beleidsinstrument ‘Sport beweegt je school’ belangrijke verdere stappen zetten in de ondersteuning van scholen om invulling te geven aan haalbare doelen voor een kwalitatief bewegings- en sportbeleid. We willen de scholen ook inspireren en stimuleren om een sportieve dynamiek te creëren. Een dynamiek die kinderen en jongeren aanzet om een gezonde, fitte en sportieve levensstijl te verwerven.
Uiteraard dat er ook een bijzondere waardering mocht blijken voor al die keren dat de scholen inspeelden op het woensdagnamiddagaanbod. Ook al weten we dat we op woensdagnamiddag slechts een deel leerlingen bereiken, geloven we sterk in de waarde van dit aanvullend aanbod. Het uitgebreide en gevarieerde activiteitenaanbod geeft leerlingen immers de kans om nieuwe sporten te ontdekken en om op een sportieve manier leerlingen van andere scholen te ontmoeten en te leren respecteren. In de hele werking stond dan ook FAIR PLAY centraal en vooral in het basisonderwijs zijn de fairplayrituelen een vaste waarde geworden. De naschoolse sport aansluitend op de lesuren wordt belichaamd in ‘Brede school met sportaanbod’ en wordt op het terrein gerealiseerd dankzij de ‘follo’s’, aangestuurd door SVS in samenwerking met Bloso. Een externe audit die het voorbije schooljaar uitgevoerd werd, bracht vooral de sterke punten van het project naar voren, zodat de beslissing genomen werd om dit initiatief te continueren. Vooral de praktijkmodellen ‘Sportsnack’ voor het basisonderwijs en ‘SNS-pas’ voor het secundair onderwijs zullen verder gepromoot worden. Opnieuw willen wij alle partners en alle schoolteams, directies leerkrachten en leerlingen en alle SVS-personeelsleden van harte danken voor hun inzet voor de schoolsport en hun engagement voor een bewegingsvriendelijke leer- en leefomgeving. En wij nodigen iedereen uit om het nieuwe schooljaar samen nog meer te genieten van die wonderlijke wereld van de schoolsport! Herman Van Driessche algemeen directeur
JAARVERSLAG SVS 2012-2013
3
1
Missie en doelstellingen
4
JAARVERSLAG SVS 2012-2013
1 Missie en doelstellingen Sedert 1 september 1994 treedt de Stichting Vlaamse Schoolsport op als overkoepelende en coördinerende instantie voor de schoolsport in Vlaanderen.
SD 4 : Elementen van integrale kwaliteitszorg (IKZ) bewaken en verder uitbouwen om een kwaliteitsvolle schoolsport te realiseren.
Volgende decretale opdrachten werden aan SVS toegewezen:
SD 5 : Schoolsport promoten voor de jeugd met de ontwikkelingsdoelen en eindtermen als uitgangspunt/leidraad, zowel vakgebonden als vakoverschrijdend.
-
het innoveren, het plannen en het ontwikkelen van schoolsport;
-
het stimuleren van de wisselwerking tussen het vak- en of leergebied lichamelijke opvoeding en de schoolsport enerzijds en de lokale sportactiviteiten met het oog op levenslange sport- en bewegingsactiviteiten anderzijds;
-
het organiseren van extra-curriculaire sport- en bewegingsactiviteiten in schools en naschools verband voor de leerlingen uit het basis- en secundair onderwijs.
De missie van SVS is alle leerlingen uit het basisonderwijs en het secundair onderwijs (inclusief buitengewoon onderwijs) te stimuleren tot een fitte, veilige en gezonde levensstijl én hen te stimuleren om levenslang deel te nemen aan sport- en bewegingsactiviteiten zowel in georganiseerd verband binnen een sportvereniging als in los georganiseerd of ongeorganiseerd verband om ook de motorische en sociale vaardigheden te ontplooien. Visie: SVS wenst dit te realiseren via ondersteuning van scholen in het ontwikkelen van een bewegings- en sportbeleid voor, tijdens (buiten de les LO), tussen en na de lessen, via het organiseren van een gedifferentieerd en ontwikkelingsgericht aanbod van bewegings- en sportactiviteiten en via de samenwerking met besturen op alle beleidsniveaus en met alle instanties en actoren die haar doelstellingen mee willen realiseren. Aldus wil SVS bijdragen aan de Vlaamse gezondheidsdoelstellingen voor Voeding en Beweging waarbij leerlingen onder meer de gezondheidsnorm (60 minuten per dag bewegen) zo veel mogelijk op school behalen en men op termijn gezondheidswinst realiseert. Om deze missie en de decretale opdrachten te realiseren, maakte SVS voor het schooljaar 2012-2013 gebruik van strategisch management, vertaald in 8 strategische doelstellingen:
SD 6 : Een nauwere samenwerking bevorderen en coördineren tussen scholen en de lokale sportwereld om een brugfunctie te vervullen tussen de les lichamelijke opvoeding, de sport op school en de life-time sportbeoefening. SD 7: Door het aanbieden van eigen activiteiten/projecten bijdragen tot meer en kwaliteitsvolle sportbeoefening. SD 8: Sport als hulpmiddel voor maatschappelijke integratie aanbieden. De opvolging van de inhoudelijke werking van SVS werd toevertrouwd aan een opvolgingsgroep, opgericht door de Vlaamse Regering. Deze adviesgroep is samengesteld uit vertegenwoordigers voor de Minister van Onderwijs, de Minister van Sport en de Minister van Begroting: het departement Onderwijs en Vorming en het departement Cultuur, Jeugd, Sport en Media, het Agentschap voor Kwaliteitszorg in Onderwijs en Vorming, het BLOSO, de Vlaamse Onderwijsraad, de Vlaamse Sportraad en SVS zelf.
Met de steun van :
SD 1: Scholen stimuleren, ondersteunen en begeleiden om een groter en een meer permanent sportaanbod te ontwikkelen in kwalitatieve omstandigheden. SD 2: Het gezondheidsbeleid, met accent op voeding en beweging, in een school ondersteunen via de methodiek Fitte School. SD 3 : Ontwikkelen en verspreiden van nieuwe concepten via het uitbouwen van samenwerkingsverbanden op bovenlokaal niveau.
JAARVERSLAG SVS 2012-2013
5
2
Structuur SVS
6
JAARVERSLAG SVS 2012-2013
2 Structuur SVS De Raad van Bestuur bestaat uit vertegenwoordigers van de diverse onderwijsnetten, paritair verdeeld en een vertegenwoordiging uit de sport, namelijk BVLO, ISB en VSF. Het Dagelijks Bestuur bestaat uit een beperkt aantal leden van de Raad van Bestuur. Onderstaande personen werden op bestuursniveau aangeduid voor het schooljaar 2012-2013. Onder leiding van een algemeen directeur coördineren één centraal en vijf provinciale secretariaten de werking van SVS. Elk provinciaal secretariaat wordt geleid door een provinciaal coördinator en is samengesteld uit een aantal sporttechnische en administratieve medewerkers. De opdrachten zijn verdeeld voor het basisonderwijs, het buitengewoon onderwijs en het secundair onderwijs. Interprovinciaal is er regelmatig overleg in diverse werkgroepen. Op provinciaal niveau is er ook structureel overleg met de scholen (directies en/of leerkrachten). De schoolsportverantwoordelijke coördineert de schoolsport in zijn/haar school. Hij /zij is verantwoordelijk voor de communicatie met SVS.
RAAD VAN BESTUUR Vergadert minimum 3 maal per jaar en zet de krijtlijnen uit voor de schoolsport.
SAMENSTELLING RAAD VAN BESTUUR & DAGELIJKS BESTUUR - Voorzitter : Jean-Pierre Bormans Dagelijks Bestuur Leden : - Gedelegeerd Bestuurder : Soetkin Bauwens Dagelijks Bestuur - Ondervoorzitter : Gaston Hertegonne Dagelijks Bestuur - Ondervoorzitter : Marc Van den Brande Dagelijks Bestuur
- Hendrik Beckers - Willy Pennoit - Jacky Cardinaels - Bert Smet - Christine De Medts - Gert Van Damme - Josse Lambrix - Winand Vandelaer - Urbain Lavigne - Patrick Weyn - Stany Meskens
DAGELIJKS BESTUUR Vergadert minimum 6 maal per jaar en volgt van nabij de beleidsuitvoering op.
COORDINATIECOMITE Overlegvergadering algemeen directeur, sporttechnisch coördinator en provinciale coördinatoren i.f.v. de beleidsuitvoering; vergadert minimum 1 maal per maand.
SAMENSTELLING COORDINATIECOMITE Herman Van Driessche, algemeen directeur Anne Mikse, sporttechnisch coördinator Dominique Maeckelberghe, provinciaal coördinator Oost-Vlaanderen Eric De Jongh, provinciaal coördinator Antwerpen Eric Swinnen, provinciaal coördinator Vlaams-Brabant / Brussel Jaak Dhont, provinciaal coördinator Limburg Leen Van Looy, provinciaal coördinator West-Vlaanderen
PROVINCIALE SECRETARIATEN Intern overleg basis - secundair - BuBaO en BuSO - bewegingslandschappen - NGS + interprovinciaal overleg in werkgroepen per niveau 1 maal per trimester
OVERLEG MET SCHOLEN / SCHOOLSPORTGANGMAKERS KERNVERGADERINGEN - Per onderwijsniveau, per provincie - Min. 1 x per jaar evaluatie + planning
STARTVERGADERINGEN - Alle scholen per provincie per onderwijsniveau - 1 x per jaar
COMMISSIE SO & BuO - Afgevaardigde leerkrachten per provincie voor verschillende sporttakken - Min. 2 x per jaar
TECHNISCHE COMMISSIE - Afgevaardigde leerkrachten (experten) vanuit de provincies per sporttak - Ad hoc
JAARVERSLAG SVS 2012-2013
7
3
Decretale opdrachten
8
JAARVERSLAG SVS 2012-2013
3.1 Innoveren, plannen en ontwikkelen van de schoolsport n
De actie “10 voor schoolsport”
De actie ’10 voor schoolsport’ i.s.m. Bloso, startte in het schooljaar 2010-2011, had een looptijd van drie schooljaren en eindigde in het schooljaar 2012-2013. De actie focuste op het realiseren van een coherent, duurzaam en resultaatgericht schoolsportbeleid en bundelde 10 actiepunten rond drie clusters: samen-gezond-sporten.
Schooljaar 2010-2011: SAMEN: schoolsport doe je samen met aandacht voor netwerking, leerlingenparticipatie en de brug met de sportclubs.
Schooljaar 2011-2012: GEZOND: gezond sporten met aandacht voor fysieke fitheid, gezonde voeding, actieve verplaatsing, fair play en diversiteit.
In het schooljaar 2012-2013 kreeg de cluster SPORTEN de volle aandacht.
Cluster Sporten
Er zijn voldoende redenen om de sportparticipatie te verhogen, ook op school. Kijk naar de alarmerende cijfers in diverse gezondheidsrapporten rond de fysieke conditie van de jeugd, het snel oprukkende probleem van het aantal obese leerlingen,…. De cijfers vertellen genoeg. Met ‘ 10 voor schoolsport’ wilden we de aandacht vestigen op extra bewegings- en sportkansen, ook voor de minder sportieve leerlingen.
Een sportieve school, ook voor u ?
De school is dé plaats om de sportieve mogelijkheden van alle leerlingen in een pedagogisch klimaat te ontwikkelen én te ontplooien. Het brengt jongeren bovendien een stap dichter bij de sportclub én het kan evolueren tot sportbeoefening voor het leven. ‘10 voor schoolsport’ wenste via de cluster ‘sporten’ prikkels te geven aan kinderen en jongeren om meer te bewegen en te sporten in en buiten de school. Het doel was jongeren plezier te laten beleven aan sporten en hen te overtuigen van de gezondheidsvoordelen van fysieke activiteit en de sociale dynamiek die sporten met zich meebrengt.
De 4 actiepunten van de cluster “sporten”:
- Sport tijdens de lesuren (buiten de lessen L.O.): a.d.h.v. dit cluster willen we jongeren voortdurend aanzetten tot een sportieve houding. Tijdens de lessen kan men -ook vakoverschrijdend- een grote waaier van initiatieven ontwikkelen. We denken hierbij aan de traditionele schoolsportdagen, de exploratie van de omgeving te voet of per fiets, sport i.p.v. studie voor een les die wegvalt, sportieve klasuitstappen, … - Sport tijdens de vrije momenten: de school kan vrije momenten sportief invullen. Deze vrije momenten kunnen zijn : de speeltijden, de middagpauze, …
JAARVERSLAG SVS 2012-2013
9
- Sport na de lesuren: de school kan onmiddellijk na de lesuren kinderen en jongeren de kans geven om laagdrempelig te sporten met klasgenoten en vrienden. In het basisonderwijs kan men aandacht besteden aan de sportieve opvang of een ‘Sportsnack’ opstarten. In het secundair onderwijs bestaat onder meer de ‘SNS-pas’. Dit is een sportpas waarbij de leerlingen naschools kunnen deelnemen aan tal van activiteiten in de omgeving van de school. Ook op school kan men tal van sportinitiaties op school organiseren, …
10
- Sport op woensdagnamiddag: leerlingen van verschillende scholen ontmoeten elkaar op woensdagnamiddag en kunnen genieten van extra sportkansen. De schoolsportactiviteiten zorgen voor een ruim en gevarieerd aanbod, zowel op competitief als recreatief vlak. De lokale samenwerking op basis van het overleg tussen SVS, de verschillende scholen en de lokale sportactoren uit één of meerdere gemeenten moet een hefboom zijn tot meer kansen op dit vlak.
Algemene beschouwingen
In het secundair onderwijs valt op dat 68% van de scholen de leerlingen de kans boden om te sporten tijdens een les die onverwacht wegviel door afwezigheid van de leerkracht. 42% van de scholen grepen sport aan als een uitstekend middel voor de kennismakingsdagen in het begin van het schooljaar.
Resultaten ‘sport na de lesuren’
We kunnen een school enkel lauweren indien de school aan verschillende noodzakelijke voorwaarden voldoet: de school moet aan minimum 8 actiepunten werken én moet op woensdagnamidag activiteiten aanbieden aan zijn leerlingen. In totaal namen er 1.823 basisscholen, 135 Bubao-scholen, 411 secundaire scholen en 72 Buso-scholen deel. In het basisonderwijs betekent dit dat meer dan 75% van de scholen deelnamen. Het geeft weer dat een groot deel van de scholen overtuigd is van de noodzaak aan bijkomende beweeg- en sportkansen. Ze zijn er ook van overtuigd dat beweging en sport een aangewezen pedagogsich middel is in de ontwikkeling en opvoeding van kinderen en jongeren.
Scholen, zeker in het basisonderwijs, grepen ‘Sport na de lesuren’ beduidend minder aan als actiepunt. Het gaat hier over sport na het laatste lesuur op hele klasdagen. Enkel ‘Sportsnack’ (in 26 % van de scholen) en ‘bewegingstuinen’ voor de kleuters ingericht na de lesuren scoorden redelijk goed. Toch opvallend minder dan andere initiatieven binnen andere actiepunten. Hier is zeker in de toekomst nog een groot werkterrein weggelegd. Alleszins moet het beleid oog hebben voor bijkomende ondersteuning van de school op dit vlak indien we de mogelijkheden op naschools vlak willen aangrijpen om kinderen meer te laten bewegen. In het secundair onderwijs was dit ook geen gemakkelijk actiepunt hoewel hier beduidend meer initiatieven genomen werden dan in het basisonderwijs. 42 % richtten vormen van naschoolse sport in, remediëringslessen (35%) of trainingen van schoolploegen (32%). Toch zien we dat ruw geschat slechts in 1/3 van de secundaire scholen naschoolse sportinitiatieven zijn buiten de woensdagnamiddagwerking.
[ ‘10 voor schoolsport’: overzicht aantal laureaten per provincie ] ANTWERPEN
Resultaten ‘extra sportkansen tijdens de lesuren’
Binnen de 4 actiepunten van de cluster ‘sporten’ speelden de scholen zowel in het basis onderwijs als in het secundair onderwijs het meest in op het actiepunt ‘initiatieven binnen de lesuren’. Mogen wij hieruit afleiden dat scholen overtuigd zijn van een tekort aan beweging binnen de lesuren? De traditionele schoolsportdag scoorde zeer hoog en is een verworvenheid binnen de schoolse activiteiten. Zowel in het basis- als secundair onderwijs richtten meer dan 90% van de scholen een sportdag in en meer dan 50 % van de scholen zelfs 2. In het basisonderwijs boden 82% van de scholen bewegingslandschappen aan zoals Rollebolle, Kronkediedoe,... Hierna volgden de bos-, sneeuw- of sportklassen die 81% van de scholen aanboden; 79% van de scholen boden brevettenacties aan. Opvallend in het basisonderwijs is dat 61 % van de scholen ‘bewegingstussendoortjes’ aanboden binnen de lesuren. De aandacht binnen de actie ‘Fitte School’ voor deze vorm van ‘bewegend’ intermezzo voor het lange stilzitten, was in vele scholen een vaste waarde.
JAARVERSLAG SVS 2012-2013
BASIS % resultaat t.o.v. aantal scholen* BULO % resultaat t.o.v. aantal scholen* SECUNDAIR % resultaat t.o.v. aantal scholen BUSO % resultaat t.o.v. aantal scholen
LIMBURG
OOST-VL.
VL.-BR./BRU.
WEST-VL.
TOTAAL
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
448
24,6
291
16,0
427
23,4
250
13,7
407
22,3
1.823
100
18,41 31
11,96 23,0
14,69 93
11,40
13,22
25,2
16,11
22,63
16
34
17,54
59
14,35
18 14,88
13,3
8,53
7,23 22,2
18
10,27
109
26,52
10 8,26
13,3
8,53
13,36 25,0
18
16,72
60
11 9,09
25,2
16,11 14,6
7,35 13,9
34
90
21,89
17 14,05
135
100
63,98
11,03 15,3
74,90
411
100
50,37 23,6
72 59,50
100
n Apotheose
n
Fitte school
Naar aloude traditie organiseerden we ook dit jaar een Apotheose. Deze feestelijke afsluiter van het schooljaar is enerzijds de ideale gelegenheid om het engagement van tal van leerkrachten en scholen in de bloempjes te zetten. Anderzijds is het ook een netwerkmoment bij uitstek voor directies en schoolsportgangmakers. Dit jaar vond de apotheose plaats in het Bloso-centrum J. Saelens in Brugge.
Van ’Fitte School’ naar de’ Fitte Schooldag’: ‘Fitte School’ ontwikkelde tijdens het schooljaar 2004-2005 i.s.m. het Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie (VIGez) en het voedingsinformatiecentrum (NICE) een specifieke methodiek. Het doel hiervan is scholen aan te zetten tot en te ondersteunen bij de ontwikkeling van een gezondheidsbeleid met focus op voeding en beweging.
Na de academische zitting werden de scholen die deelnamen aan de schoolsportactie ’10 voor schoolsport’ gelauwerd voor hun inspanningen om schoolsport uit te bouwen of te verankeren in hun schoolbeleid. De laureaten ontvingen, mede dankzij de financiële ondersteuning van BLOSO, een prijzenpakket bestaande uit aantrekkelijk sportmateriaal. In de namiddag kregen de deelnemers de kans om deel te nemen aan een gevarieerd aanbod van workshops en praktijksessies, ze konden ideeën opdoen via de informatiemarkt of contacten leggen met diverse actoren uit het Vlaamse sportlandschap.
De algemene doelstelling van het laatste subsidiejaar 2008-2009 was, de verankering van het project ‘Fitte School’ in de reguliere werking. Het werd voor ‘Fitte School’ tijdens dat schooljaar duidelijk dat de schoolleiding concrete en praktijkgerichte ondersteuning nodig had. Daarom gingen de partners op zoek naar welke concrete ondersteuning de school precies nodig had en welke factoren de ontwikkeling konden stimuleren. Als praktijkgerichte ondersteuningsmodule ontwikkelden we de actie ‘Fitte Schooldag’. De ‘Fitte Schooldag’ biedt een procesmatige aanpak in de school via contactmomenten en helpt de school bij een duurzaam gezondheidsbeleid.
Tijdens een eerste contactmoment (intakegesprek) wordt op basis van de actuele situatie (wat doen we reeds), de behoeften (wat hebben we nodig?), de mogelijkheden (wat kunnen we?) en wensen (wat willen we?) en de sterke en zwakke punten in kaart gebracht. Zo krijgt de school zicht op haar eigen werking. Om de zwakke punten te verbeteren, reikt het ‘actiepakket Fitte schooldag’ mogelijke acties, materialen en projecten aan.
Theoretische sessies: 124 deelnames - Praktijksessies: 1.549 deelnames. INSCHRIJVINGEN LEERKRA./GANGMAKER DIRECTIE/VIP ANTWERPEN 259 12 LIMBURG 55 4 OOST-VL. 247 13 VL.-BRAB. & BRUSSEL 91 10 WEST-VL. 303 20 TOTAAL 955 59
Een school kan echter niet alles tegelijk aanpakken. Bij het kiezen van prioritaire werkpunten is het belangrijk om in kaart te brengen wat snel en traag realiseerbaar is, wat makkelijk is en wat moeilijk.
JAARVERSLAG SVS 2012-2013
11
12
De Fitte Schooldag stuurt de school ook om gezonde voeding en bewegingstimulering onder de aandacht te brengen in bijvoorbeeld het curriculum en hun vakoverschrijdende werking. Ook in het aanbod tijdens de momenten van een schooldag: voor, tijdens, tussen en na de lessen. Een tweede contactmoment is het organisatiegesprek. Tijdens dit gesprek wordt het voorstel in detail met de school besproken en worden de afspraken definitief vastgelegd. In het proces van de Fitte Schooldag voorzien we een evaluatiegesprek tussen de school en SVS. We willen een beeld krijgen van het effect dat de Fitte Schooldag teweegbracht op school. We willen weten welke acties de school al dan niet wil inbedden in het dagelijkse schoolleven op korte, midden of lange termijn. Indien de school te kennen gaf dat ze verdere ondersteuning wil in de uitbouw van een gezondheidsbeleid rond voeding en beweging vragen we aan de school om ook de schoolnabije partners CLB en/of PBD voor dit gesprek uit te nodigen. Ook in het schooljaar 2012-2013 werden 15 basisscholen en 15 secundair scholen weerhouden om het traject ‘Fitte Schooldag’ te doorlopen. Doorheen het probleemverkennend traject (van 2009 tot en met 2013 in een beperkt aantal scholen) stelden we vast dat de externe factor ‘ondersteuning van het schoolteam en bevordering van deskundigheid’ een grote invloed heeft. Deze factor is belangrijk indien we willen dat alle scholen omgaan met een grotere autonomie en met de verwachtingen die de samenleving koestert, zoals gedefinieerd in de Vlaamse gezondheidsdoelstellingen. Bij steeds meer scholen merken we de groei van het gezondheidsbeleid met focus op voeding en beweging via het proces van de ‘Fitte Schooldag’.
JAARVERSLAG SVS 2012-2013
n
Fair Play
‘Fair play’ is een vaste waarde in een sportief schoolbeleid en krijgt ook heel wat aandacht van SVS.
SVS ontwikkelde voor basisscholen een fairplaybasispakket met posters, tossen en kapiteinsbanden. Het gebruik van fairplaymaterialen en - rituelen is intussen een vaste waarde tijdens de SVS-woensdagnamiddagactiviteiten. In de scholen zelf was het aantal acties rond ‘fair play’, diversiteit en welbevinden echter nog beperkt. Om dit verder uit te bouwen, boden we in de verschillende provincies vormingen aan om fairplaycoaches op te leiden en het gebruik van de beschikbare fairplaymaterialen te optimaliseren. Een échte fairplaycoach heeft de nodige kennis, vaardigheden en materialen om ‘fair play’ in de dagelijkse praktijk te integreren.
Naast de vaste fairplayrituelen tijdens woensdagnamiddagactriviteiten zoals handen schudden en het ondertekenen van de fairplay-affiche, konden de leerlingen tijdens de rustmomenten op tornooien beschrijven wat zij onder ‘fair play’ verstonden. Honderden leerlingen vulden briefjes in met leuke en gepaste zinnen. Op veel tornooien kozen we de leukste slogans en beloonden we heel wat gelukkigen met een mooie fairplaybutton.
n
‘Meester op de fiets’
10 fietsmeesters actief in ‘Meester op de fiets’
‘Meester op de Fiets’ is een project dat SVS ontwikkelde in samenwerking met het Belgisch Instituut voor Verkeersveiligheid en Mobiel 21. Het opzet van dit project is kinderen uit het basisonderwijs de kans te geven om op een leuke en veilige manier te leren deelnemen aan het verkeer. Dit gebeurt eerst in een beschermde omgeving (speelplaats, verkeerspark, …) en nadien in het echte verkeer. Dit kan door de leerlingen diverse motorische fietsvaardigheden aan te leren en/of verder te ontwikkelen. Het stappenplan evolueert progressief: - het uitvoeren en stimuleren van enkelvoudige elementaire basisbewegingen zoals stoppen, evenwicht bewaren, draaien, ... naar meervoudige complexere bewegingen zoals met één hand rijden, achterom kijken en draaien,... - het aanleren van basisvaardigheden in een beschermd milieu naar het oefenen van de ‘courante’ verkeerstaken in het dagelijks verkeer. Het project ‘Meester op de fiets’ biedt een fietsvaardigheidstraining aan die bijdraagt tot een verbeterde fietsvaardigheid van de leerlingen. Met de steun van het Startbanenproject Verkeersveiligheid van het Departement Onderwijs werden sinds vorig schooljaar 10 ‘fietsmeesters’ aangeworven die met een materialenset naar de scholen trekken. Deze fietsmeester neemt met de klastitularis de handleiding door en samen bereiden ze het leerproces voor van de betrokken klas. Na het bezoek zou elke leerling een aantal fietsvaardigheden (beter) onder de knie moeten hebben. Dat betekent echter niet dat het kind nu zelfstandig overal naartoe kan fietsen.
Uiteraard is er naast de leerkracht ook voor de ouders een belangrijke en uitdagende taak weggelegd, namelijk het kind zelfstandig leren fietsen op de openbare weg. Om deze doelstelling te helpen realiseren werden er zowel voor de leerkracht als voor de ouder verschillende materialen ontworpen.
1.
De handleiding ‘Meester op de fiets. ‘Fietsvaardigheidstraining in uw school’. Deze handleiding is een werkinstrument en richt zich tot alle leerkrachten van het basisonderwijs die de fietsvaardigheid van hun leerlingen willen aanscherpen. Naast de belangrijkste verkeersregels en aanbevolen anticipatietechnieken bevat deze gids ook praktijkoefeningen voor de jeugdige fietsers. We gaan uit van 12 modules die telkens een risicosituatie voor de fietser schetsen.
2.
Praktijkfiches per leerjaar. We ontwikkelden voor elk leerjaar praktijkfiches waarmee elke leerkracht zelf aan de slag kan. Elke fiche omvat een selectie van voorbeeldoefeningen uit de handleiding met een opbouw van gemakkelijk naar moeilijker, van stappen met de fiets tot meer complexe oefeningen.
3.
Theoretische lesfiches. De praktische handleiding en de praktijkfiches zijn aangevuld met theoretische lesfiches; dit zijn verkeersblaadjes of “fietsblaadjes”. Het doel van deze “fietsblaadjes” is jonge fietsers wegwijs te maken in de wegcode en te sensibiliseren rond verkeersveilig gedrag. Deze theoretische oefeningen horen telkens bij een specifiek onderdeel in de ‘Meester op de fiets’-handleiding. De scholen kunnen ze als inleiding gebruiken bij bepaalde praktische oefeningen of als inhoudelijke afsluiter na de praktijkles.
JAARVERSLAG SVS 2012-2013
13
n
Beweeg- en sportbeleid voor kansengroepen l
- Velocitie: SVS organiseerde vorig schooljaar voor de 3de keer de fietsactie Velocitie
i.s.m. de Vlaamse Overheid Mobiliteit, KBC, Levenslijn en VMMa. Met deze actie wil SVS de secundaire scholen motiveren en ondersteunen om de school fietsvriendelijker te maken. In een eerste fase dienden de scholen zich in te schrijven. Dit deden ze door een checklist fietsmobiliteit in te vullen, een actieomschrijving te maken en een actieplan op te stellen. Scholen werden hierbij ondersteund door de SVS-medewerkers en verschillende inspiratiefiches. De inhoudelijke campagne werd gepromoot d.m.v. TV- en radiospots van de VMMa, een interactieve Facebook-pagina, spots en reportages in het populaire programma “Fuzz” op JimTV. De Velocitie-jury (SVS, VSV, XIU, Vlaamse Overheid) koos uit de 171 inschrijvingen 15 winnende scholen. Deze scholen kregen een uitnodiging voor de Velocitie Quiz op 29 mei 2013 te Vilvoorde. In deze fiets-quiz namen de scholen het tegen elkaar op om de hoofdprijs (20 schoolfietsen) in de wacht te slepen. Tegelijkertijd konden de geselecteerde leerlingen genieten van allerlei randanimatie en attracties: stuntbikers, muzikale optredens en een ‘vliegende fiets’. In de aansluitende live-TV-uitzending mocht Vlaams Minister van Mobiliteit en Openbare Werken Hilde Crevits de hoofdprijs uitreiken aan het Montfortcollege Rotselaar, de eindwinnaar van Velocitie 2013. ANTW.
O.-VL.
VL.-BR.
W.-VL.
TOTAAL
Aantal ingeschreven scholen
43
38
30
31
29
171
Aantal goedgekeurde checklists
43
38
27
30
28
166
Aantal goedgekeurde fietsdossiers
39
35
26
27
29
156
3
3
3
3
3
15
Aantal geselecteerde scholen Velocitie Quiz
14
LIMB.
JAARVERSLAG SVS 2012-2013
l
Sima, een meisje van 17 uit Afghanistan en Wissam een 14-jarige jongen uit Palestina vluchtten uit hun vaderland. Zij werden opgevangen in een onthaalklas voor anderstalige nieuwkomers (OKAN), de Toren van Babel in Gent dat zich vooral richt op het verwerven en oefenen van de Nederlandse taal om een snelle integratie in de maatschappij te bewerkstelligen. Hun trajectbegeleider ondervond dat extra activiteiten zoals naschoolse sport en beweging de integratie in een nieuwe maatschappij sterk stimuleren en hij contacteerde SVS voor een samenwerking. Samen zorgden we voor promotie en bekendmaking van naschoolse sport bij deze doelgroep. We bespraken ook de integratie van het programma in de dagelijkse lessen. Dit zorgde ervoor dat het aantal sportende jongeren steeg van 5 in de beginfase tot 24 het voorbije schooljaar. Op een schoolpopulatie van 160 leerlingen mag men een percentage van 15% als een succes beschouwen. Dergelijke kansengroepen zijn meestal moeilijk bereikbaar. Deze formule streeft ernaar om de drempel naar een deelname aan sport en beweging te bevorderen en slaagt hierin met succes. Op naar de 20% tijdens het komende schooljaar ! Ket Safari SVS voorziet in Brussel een specifiek aanbod dat grotendeels past binnen de leefomge ving van de leerlingen. Het grootstedelijk kader van Brussel biedt een uitstekend decor om de leerlingen met elkaar in contact te brengen tijdens sportactiviteiten. Zo konden scholen in Brussel met de hele klas inschrijven om op ‘safari’ in een Brussels park te gaan en uitdagende sportspelen in de jungle, de savanne en het regenwoud te ontdekken. De leerlingen legden verschillende proeven af zoals een apenparcours, de krokodillenpoel, de safari-oriëntatie. Hierbij was er speciale aandacht voor onderlinge samenwerking, het gebruik van het Nederlands én een grote dosis avontuur. Op die manier laten we leerlingen in Brussel kennis maken met de plaatselijke parken en andere instellingen, die via het openbaar vervoer voor iedereen gemakkelijk te bereiken zijn.
STICHTING VLAAMSE SCHOOLSPORT
SVS
bewegingslandscha p
Loopuithouding
voor kinderen uit de 1ste kleuterklas
voor schoolgaande jeugd
Herman Van Driessche - Owen Malone - Inge Op de Beeck - Kim Van Caudenberg
Rollebolle: een bewegingslandschap voor de 2de & 3de kleuterklas een organisatie van de
STICHTING VLAAMSE SCHOOLSPORT
SVS
www.schoolsport.be
n Publicaties
SVS bouwt voor ieder leeftijdsjaar van het basisonderwijs een bewegingslandschap uit: Hopsakee (1ste kleuterklas), Rollebolle (2de en 3de kleuterklas), Kronkeldiedoe (1ste gr. lager ond.), ‘Alles met de bal’ (2de gr. lager ond.) en American Games (3de gr. lager ond.). Hierin is een ontwikkelingsprogressie voorzien van grootmotorische naar fijnmotorische vaardigheden. Het accent in de bewegingslandschappen ligt op beleving en het spelend exploreren van bewegingsvormen. Aan elk project wordt een voorbereiding vooraf en/of een opvolging op school gesuggereerd, gaande van het aanleren van een bewegingslied vooraf tot de suggestie van bewegingsinhouden te gebruiken op school nadien. Bij elk bewegingslandschap hoort een begeleidend boekje, gratis te downloaden van onze website. Het opzet van deze brochures is de leerkracht ondersteuning te bieden om deze activiteit te begeleiden en te informeren over het opzet ervan. Daarnaast werd een extra voorleesboek met mooie prenten uitgewerkt: Rollebolle in het onderwaterpretpark (vier- tot zesjarige kleuters). Aanvullend kan de leerkracht nog een cd met het ‘Rollebollelied’ en het ‘Kronkeldiedoelied’ aankopen . Het aanbod bevat ook een boeiend gamma van brochures over speelplaatswerking. SVS hecht hier veel belang aan want de speelplaats is dé plaats waar kinderen kunnen spelen, zich uitleven én dus veel bewegen. Voldoende bewegen is een voorwaarde voor leerlingen om zich goed te kunnen ontplooien. In ‘Spelen op de speelplaats’ ontdek je leuke, bekende en minder bekende speelplaatsspelen. ‘Speelmaatjes op school’ zien we als een ideaal spelconcept waarbij we kinderen van het 6de leerjaar stimuleren om actief te spelen met jongere kinderen. We ontwikkelden boeiende spelfiches voor de leerkracht om het geheel te sturen.
SVS
STICHTING VLAAMSE SCHOOLSPORT
SVS wil ‘bewegen’ in het dagelijkse schoolleven integreren, niet alleen op de speelplaats, maar ook tijdens de lessen! Daarom ontwikkelden we ‘bewegingstussendoortjes’. Dit zijn veilige, eenvoudige oefeningen die de leerkracht kan gebruiken als ‘break’ tussen de lessen of wanneer het concentratieniveau van de leerlingen een dipje krijgt. Door het aanreiken van gevarieerde fysieke en motorische prikkels, verhogen we de plezierbeleving en het concentratievermogen zowel bij leerlingen als bij leerkrachten.
Afhankelijk van de leeftijd, de motorische vaardigheden van de leerlingen en de omstandigheden bieden we verschillende soorten bewegingstussendoortjes aan. Voor het basisonderwijs ontwikkelden we i.s.m. VIGeZ het nieuwe aantrekkelijke pakket ‘Dip? Dobbel. Doe!’. Dit pakket bestaat uit vier sets met beweegkaartjes, een set met gezondheidskaartjes en een dobbelsteen met zes kleuren. Daarnaast bestaat het pakket met ‘bewegingstussendoortjes op school’ toepasbaar voor zowel basis- als secundair onderwijs.
SVS biedt ook themanummers aan waarin we dieper ingaan op één specifiek thema. In ‘Als een vis in het water’ lichten we een bijzonder leerrlijke methode van gedifferentieerd zwemonderwijs toe voor het basisonderwijs. Het opzet van ‘Loopuithouding voor schoolgaande jeugd’ is meer leerlingen ‘graag’ te laten lopen én leerkrachten op weg te helpen om het veldlopen goed voor te bereiden. In de nieuwste aanwinst ‘GIZI kijk ik sport’, ontwikkeld met GSF, stellen we bewegen op een heel aantrekkelijke en toegankelijke manier voor onder de vorm van het personage ‘Gizi’ die dol is op bewegen en sporten.
JAARVERSLAG SVS 2012-2013
15
3.2 Het stimuleren van de wisselwerking tussen het vak-
en of leergebied lichamelijke opvoeding en de schoolsport en de lokale sportactiviteiten met het oog op levenslange sport- en bewegingsactiviteiten A. Kernwerking
l
16
Om leerlingen zo dicht mogelijk bij de school, of zo lokaal mogelijk extra bewegingskansen te bieden, gebruikt SVS de kernwerking. Hiervoor zijn provinciale regio’s opgedeeld in kernen. Elke kern bevat een aantal scholen. Afhankelijk van de plaatselijke onderwijssituatie kan een eerder landelijke kern 20 scholen omvatten uit 1 of meerdere gemeentes. Een meer stedelijk georiënteerde kern kan bvb. slechts een gedeelte van een grote stad bestrijken. Kernen worden actief begeleid door een SVS-medewerker. Door lokaal kernoverleg met de respectievelijke schoolsportverantwoordelijken en/of clubverantwoordelijken en de medewerker van de gemeentelijke sportdienst, wordt de driehoek school - club - gemeente geactiveerd. Het overleg resulteert in een aantal concrete, sportieve activiteiten. Deze lokale samenwerkingsverbanden maken dat kinderen en jongeren gestimuleerd worden tot actieve sportparticipatie al dan niet in georganiseerd verband. Deze lokale activiteiten zijn laagdrempelig net omdat ze plaatsvinden in een schoolnabije, vertrouwde omgeving. Verder wordt laagdrempeligheid ook bewerkstelligd doordat de activiteiten voor iedereen open staan en omdat ze gratis aangeboden worden. Deze werkmethode wordt zowel toegepast in het basis-, als in het secundair onderwijs. Resultaat basisonderwijs Doelstelling 2012-2013 : Elke kern in het basisonderwijs diende de opportuniteit te hebben om te kunnen genieten van een minimum van 3 recreatieve activiteiten op woensdagnamiddag per kern. Het voorbije schooljaar werden in bijna alle kernen minimum 3 recreatieve activiteiten georganiseerd, uitgezonderd kern Brussel zone 2 (1 activiteit) en kern Antwerpen 2018 (2 activiteiten). Er werd dus behoorlijk ingespeeld op het lokale karakter dat beweegt in het basisonderwijs.
JAARVERSLAG SVS 2012-2013
l
Resultaat secundair onderwijs Doelstelling 2012-2013: elke kern in het secundair onderwijs diende de opportuniteit te hebben om te kunnen genieten van minimum 1 recreatieve activiteit op woensdagnamiddag per kern. In het secundair onderwijs werd in 3 Vlaamse provincies de norm van 1 activiteit per kern behaald. In de regio Antwerpen was het wegens de grootstedelijke problematiek en een tekort aan infrastructuur niet mogelijk om in alle kernen het minimum te behalen. In sommige kernen gaat de interesse vooral uit naar competitieve activiteiten.
n
Sammy pret 2012-2013
Sammy Pret, gericht naar kinderen van de eerste graad is de jongste aanwinst in het SVS-aanbod basisonderwijs. Tot voor kort kwam deze doelgroep minder aan bod dan de hogere leerjaren. Leerkrachten en kinderen zijn dan ook zeer enthousiast over dit nieuwe initiatief. Deze leuke activiteit vindt plaats op woensdagnamiddag maar is inhoudelijk zeer goed te vergelijken met een bewegingslandschap. Niet alleen biedt het eens te meer een extra bewegingmoment aan jonge kinderen maar het wordt ook lokaal in de schoolnabije omgeving georganiseerd. Een groepje kinderen doorloopt alle standen volgens een doorschuifsysteem. We opteerden voor een verscheiden aanbod aan oefeningen of spelvormen. Kinderen kunnen zo verschillende vaardigheden en ervaringen opdoen.
Hierbij een greep uit de oefeningen: - Speelse oefeningen met parachute. - Kunstvolleybal: de leerlingen proberen diverse opblaasbare geometrische figuren in de lucht te houden. - Reuzekorf: oefenen van balvaardigheid, oog-handcoördinatie, … - Mini-atletiek: lopen over lage horden, springen uit stand en speerwerpen. - Yollieboards: een nieuwe, veilige manier om tricks te leren voor boardsporten. Evenwicht, voetenwerk en coördinatie worden hier aangesproken.
B. ‘Brede school met sportaanbod’
‘Brede school met sportaanbod’, een samenwerkingsverband van Bloso en SVS, was één van de 5 proeftuinen binnen het participatiedecreet. De proeftuin ging in december 2008 van start en werd reeds tweemaal grondig geëvalueerd. Uit de eindevaluatie bleek dat de proeftuin leidde tot ‘een breed en toegankelijk naschools sportaanbod voor kinderen en jongeren in hun directe leefomgeving’. Minister van Sport P. Muyters besliste daarom om ‘Brede School met sportaanbod’ vanaf 1 januari 2014 als actie te continueren en te verankeren via een samenwerkingsakkoord tussen Bloso en SVS. Gedurende het schooljaar 2012-2013 waren er in Vlaanderen 25 Follo’s (Flexibele Opdracht Leerkracht LO) werkzaam binnen het project. Het Vlaams Bureau Schoolsport (het overlegplatform van Bloso en SVS) zorgde voor de inhoudelijke sturing en de praktische opvolging van de Follo-werking. De Follo’s organiseerden naschoolse sport door de brug te slaan tussen de gemeentelijke sportdiensten, de scholen en de sportclubs in hun regio. De focus werd gelegd op twee vaste, gestroomlijnde formules:
n
SNS: ‘Sport Na School’ voor het secundair onderwijs
In het secundair onderwijs ontwikkelden we de Sport na School-pas (SNS-pas) in verschillende nieuwe regio’s. Met de SNS-pas worden de leerlingen gestimuleerd om gebruik te maken van het sportaanbod van de lokale sportclubs en andere sportaanbieders. Ook vorig schooljaar breidde het aantal SNS-regio’s gevoelig uit.
[ Overzicht lokaal aanbod SNS ] ANTWERPEN
LIMBURG
OOST-VL.
VL.-BRAB./BRUS.
WEST-VL.
Antw.-centrum + Noord, Boom, Heist-op-denBerg, Herentals, Hoogstraten, Lier, Mechelen, Turnhout, Zuiderkempen (Geel, Mol en omliggende gemeenten)
Bilzen, Genk, Hasselt/ Diepenbeek/ Zonhoven, Maasmechelen
Aalst, Beveren/ Kruibeke, Deinze/De Pinte, Dendermonde, Gent, Hamme, Lede, Lokeren, Oudenaarde, Ronse, St.-Niklaas, Wetteren, Zele, Zelzate
Aanbod in 19 Brusselse gemeenten. Aarschot, Diest, Halle, Leuven,
Brugge, Izegem, Menen/Wevelgem, Oostende, Roeselare, Torhout, Westkust
n
‘Sportsnack’ voor het basisonderwijs
In het basisonderwijs bieden we Sportsnack (Sportief Naschools Actieve Kids) aan. Dit zijn sportlessen die meestal op de school zelf georganiseerd worden onmiddellijk na de lesuren. De kostprijs bedraagt evenveel als de naschoolse opvang waardoor men soms ook spreekt van sportieve naschoolse opvang. Een gediplomeerde lesgever, een lesgever uit een sportclub of een leerkracht van de school geeft de naschoolse sportlessen. Een pijnpunt in de uitbreiding van het aantal Sportsnacks blijkt de moeilijkheid te zijn om lesgevers te vinden op dat tijdstip.
JAARVERSLAG SVS 2012-2013
17
C. ANDERE SAMENWERKINGSVERBANDEN
Tijdens de jaren heen heeft SVS een uitgebreid netwerk met verschillende instanties op diverse beleidsniveaus, die vergelijkbare doelstellingen hebben, opgebouwd. Dit omvat o.m. sportfederaties, sportclubs, gemeentelijke en provinciale sportdiensten, Defensie, … Dankzij deze samenwerkingsverbanden worden diverse activiteiten en acties georganiseerd. Daarnaast biedt SVS aan tal van evenementen zijn logistieke ondersteuning.
n BLOSO
Bloso en SVS hebben een structureel samenwerkingsverband om gezamenlijke acties en evenementen i.f.v. sportpromotie voor schoolgaande jeugd te realiseren, het Vlaams Bureau Schoolsport. Tijdens dit overleg werden ook de planning en de afspraken gemaakt voor het actieplan ‘10 voor schoolsport’. Daarnaast maakte dit partnerschap het mogelijk enkele schitterende evenementen te organiseren:
-
Vlaamse Veldloopweek voor scholen: de grootste schoolsportklassieker is
18
maar mogelijk dankzij een samenwerking met de gemeentelijke sportdiensten, het ISB en de VAL. Dit evenement werd tevens mogelijk gemaakt dankzij de steun van hoofdpartner ‘Brantano’ en het ‘Verbond van Belgische Tuinbouwcoöperaties’. Aan deze 24ste editie namen 219.866 leerlingen uit 282 gemeenten deel.
JAARVERSLAG SVS 2012-2013
- Sportmix: dit Vlaams multicultureel sportevenement, voor jongeren tussen 12 en 16
jaar is ondertussen uitgegroeid tot een vaste waarde. Door het unieke karakter van het evenement hebben autochtone en allochtone jongeren de kans om samen te sporten, in de hoop respect voor elkaars cultuur en achtergrond te creëren. Het programma omvat tornooivormen en een trophygedeelte met teambuilding en avontuurlijke opdrachten. De winnaar is het team dat het best samenwerkt. In deze editie namen 649 leerlingen deel, uit 15 scholen.
- Sportprikkels: dit evenement wordt i.s.m. hogescholen en/of universiteiten voor
-
lichamelijke opvoeding opgezet. De slogan hiervan is : ‘Jongeren voor jongeren’, aangezien jongeren, toekomstige LO’ers, de organisatie dragen alsook de initiaties geven. Deze sportieve happenings richten zich naar jongeren van de 3e graad secundair onderwijs. Dit evenement dat jongeren wenst aan te zetten tot een life-time sportbeoefening, geeft op die dag jongeren de kans om kennis te maken met het hoger onderwijs op een sportieve, ludieke manier. Deze editie, gespreid over 14 organisatiedagen gaf 5.129 leerlingen uit 56 scholen een extra kans om te genieten van sport en spel.
Doe aan Sport beurzen: in de 5 Vlaamse provincies werden ‘DOE-AAN-SPORT’beurzen georganiseerd. Hier kunnen leerlingen uit het laatste jaar basisonderwijs en het 1ste jaar secundair onderwijs op een attractieve manier kennismaken met verschillende sporten, aangeboden door Vlaamse, erkende sportfederaties. Op deze manier tracht men de brug te slaan van schoolsport naar clubsport. Over alle provinciegrenzen heen namen 36.554 leerlingen deel.
-
-
Avonturentrophy voor scholen: deze avontuurlijke sportdag vormt een uitdaging voor leerlingen vanaf 15 jaar. Deze 16e editie werd op 5 locaties, gespreid over de 5 provincies georganiseerd. Ploegen van telkens 6 leerlingen konden hieraan deelnemen. In totaal namen 348 scholen of 31.854 leerlingen deel. Gordel voor scholen: de ‘Gordel voor Scholen’ is een realisatie van de provinciale sportdienst Vlaams Brabant, de Vlaamse Gemeenschapcommissie (VGC), Bloso en SVS. Belangrijke partners bij deze organisatie waren natuurlijk opnieuw de gemeenten Overijse en Tervuren. De uitvalsbasis voor jongeren om fietsend of wandelend kennis te maken met de Vlaamse rand rond Brussel zijn de groene omgevingen van Overijse naar Tervuren en het park van Tervuren. Dit evenement is een pedagogisch alternatief voor de klassieke eindejaarsschoolreizen. Deze editie bracht zowat 18.426 leerlingen uit 161 scholen op de been.
-
-
n Vlaamse sportfederaties
Ook het voorbije schooljaar werden leerlingen van het basisonderwijs, i.s.m. erkende, Vlaamse sportfederaties via initiatieprojecten en instuiven in contact gebracht met verschillende sport- en bewegingsvormen. Voor bepaalde sporttakken werd aanvullend een vorming en/of initiaties voor leerkrachten voorzien. Ook voor het secundair onderwijs werd intensief met sommige sportfederaties samengewerkt.
Vlaams kampioenschap Golf:
met de actie ‘Sporttak in de Kijker’ promoot Bloso een jaar lang een bepaalde sporttak. In 2013 stond deze actie in het teken van de golfsport. Naar aanleiding hiervan werd op 4 mei voor de eerste maal i.s.m. de Vlaamse Vereniging voor Golf, een Vlaams Kampioenschap Golf voor scholen ingericht. Deze competitie voor leerlingen uit het secundair onderwijs werd gehouden te Hasselt op de terreinen van de Flanders Nippon Golf en Business Club. Op het mooie parcours van 18 holes streden de diverse duoteams, volgens de formule van ‘Fourball Betterball’ (4BBB stableford), om de felbegeerde titel. Het O-L Vrouwinstituut Pulhof uit Berchem (meisjesploeg) en het St Eduardus Merksem (jongensploeg) zijn de allereerste kampioenen.
Zaalvoetbal SVS 2012-2013: zowel de recreatieve tornooien zaalvoetbal als de piramidale competities kennen in Vlaanderen een groot succes, vooral in centrumsteden. Zaalvoetbal was afgelopen schooljaar de meest beoefende sporttak in het secundair onderwijs: 371 ploegen uit 103 scholen namen deel aan de recreatieve tornooien en 688 ploegen uit 255 scholen namen deel aan de competities. In geen enkele andere schoolploegsport worden de deelnemers bovendien meer geconfronteerd met een multiculturele samenleving dan bij zaalvoetbal. Voor de schoolsport ligt hier een grote uitdaging. We willen scholen helpen om bewust en vertrouwd te worden met andere culturen. We trachten ook wederzijdse vooroordelen aan te pakken en respectvol met elkaar om te gaan. We proberen accenten naar voor te schuiven om de interculturele competentie van de leerkrachten, scheidsrechters en leerlingen te verhogen. ‘Fair play’ zetten we hierbij optimaal in naar alle betrokkenen. Iedereen, ongeacht zijn/ haar afkomst, laten we de nodige verantwoordelijkheid opnemen rond dit thema.
JAARVERSLAG SVS 2012-2013
19
n Andere partners -
Kick op Sport: met ‘Kick op Sport’ organiseert SVS een sportdag voor de eerste 4 jaren van het secundair onderwijs en het buitengewoon secundair onderwijs. Hierbij combineren we avontuurlijke sporten met educatieve, informatieve en expressieve activiteiten in 3 inrichtingen (GBJ De Zande Ruiselede, het penitentiair centrum en het opvangcentrum van het Rode kruis). Iedere klas krijgt een uitdaging of ‘challenge’ van 8 activiteiten met een zeer gevarieerde inhoud (5 sportieve en 3 educatieve). Op het programma staat voor elke deelnemer een survivalrun en een waterproef (vlottenbouw of kano) in een prachtige omgeving. Daarnaast kiezen de leerlingen nog 3 andere sportieve activiteiten. Het sportaanbod varieert enorm: conditionele sporten, dans en teamsporten. Deze 3 laatste sportieve activiteiten hebben 3 specifieke thema’s. In eerste instantie laten we de leerlingen kennis maken met de drie inrichtingen die als locatie dienen. We voorzien een correcte beeldvorming t.a.v. de 3 deelnemende inrichtingen en hun doelpubliek. Zo proberen we vooroordelen weg te werken én de integratie en zelfredzaamheid van de bewoners te bevorderen. Het tweede thema is het ‘gebruik van middelen (tabak, alcohol en andere drugs)’. A.d.h.v. een geïntegreerde en hedendaagse aanpak krijgen jongeren informatie, duiding en mogelijkheid tot discussie. Om de doelstellingen van ‘Kick op sport’ maximaal te kunnen bereiken, is het derde thema de voorbereiding vooraf in de school. ‘Kick op Sport’ blijft hierdoor geen éénmalig gebeuren. We verwachten dat elke deelnemende klas in de voorbereidingsfase al werkt rond de thematieken die in ‘Kick op sport’ centraal staan (gemeenschapsinstelling, gevangenis en asielcentrum). Dit kan resulteren in zeer vindingrijke en soms aangrijpende werkstukken. Een beoordeling en waardering hiervan door de bewoners van GBJ De Zande past in de ‘challenges’. De organisatie is een samenwerking van de Stichting Vlaamse Schoolport, de Provincie West-Vlaanderen, GBJ De Zande Ruiselede en Beernem, het Penitentiair Landbouwcentrum Ruiselede en het Opvangcentrum Wingene van het Rode Kruis.
-
Pedagogische begeleidingsdiensten L.O.: er bestaat een structurele samenwerking met de pedagogische begeleidingsdiensten L.O. van de diverse onderwijsnetten. Tijdens deze halfjaarlijkse overlegmomenten worden o.m. het schoolsportprogramma, de methodologie van SVS of pedagogische dossiers besproken.
- Opleidingsinstituten: de opleidingsinstituten die toekomstige leerkrachten of
20
sportverantwoordelijken opleiden, zijn een belangrijke partner. Door het geven van toelichtingen leren deze studenten de werking van SVS kennen en het belang ervan inzien. Daarnaast zijn er ook de structurele samenwerkingsverbanden per instituut, onder vorm van stage-momenten. De praktische invulling is afhankelijk van de respectievelijke eigenheid van het opleidingsinstituut.
JAARVERSLAG SVS 2012-2013
-
Panathlon Stipendium: Panathlon stimuleert sportclubs met jeugdwerking tot het nemen van initiatieven die de ethische waarden van de sport bevorderen. Racisme, geweld en doping zijn nog steeds te veel ingeburgerd in sommige sporten. Vlaamse scholen worden, in samenwerking met SVS en BVLO, ertoe aangezet om vakoverschrijdend rond ethiek in de schoolsport te werken. Dit jaar werd dankzij de Nationale Loterij opnieuw een aantrekkelijke fotowedstrijd gelanceerd met als moto: ‘Fair Play’. De ingezonden foto’s dienden op een attractieve manier aan te tonen hoe men in de sport omgaat met fair play, respect, teamgeest en vriendschap. In de categorie ‘scholen’ ontvingen volgende laureaten 1.000 euro voor hun inzending: - BuSo Ter Engelen, Maaseik - Mater Salvatorinstituut, Kapellen - St.-Andreaslyceum Brugge (klas 1F), St.-Kruis-Brugge - Middenschool Liedekerke, Liedekerke - St.-Andreaslyceum Brugge (klas 3C), St.-Kruis-Brugge - KA 2 Lyceum Mechelen, Mechelen. Paralympisch Schoolproject: dit project werd voor het 2de opeenvolgende jaar opgezet samen met het Belgian Paralympic Committee, Parantee, Ligue Handisport Francophone en de Franstalige schoolsportorganisatie FRSEL. Net als tijdens het voorgaande schooljaar konden basisscholen (3de gr.) hun eigen project met foto’s uploaden op de website www.paralympic.be/schoolproject . Op deze website konden geregistreerde scholen ook gebruik maken van 22 inspirerende activiteitenfiches. De Vlaamse eindwinnaar werd de Gemeentelijke Basisschool uit Huldenberg. Deze school won een gratis ontbijt en een bezoek van paralympiër Bruno Vanhove, die deel uitmaakt van het Belgische nationale goalbalteam.
3.3 Het organiseren van extra-curriculaire sport- en be-
wegingsactiviteiten in schools en naschools verband voor leerlingen van het basis- en secundair onderwijs A. BASISONDERWIJS n Algemene deelname
n Totaal aantal scholen
Het totaal aantal scholen omvat het totaal aantal autonome basisscholen + de wijkscholen met een volledig afzonderlijke schoolsportwerking. Deze aantallen kunnen dus verschillend zijn van de officiële cijfers van het Departement Onderwijs. ANTWERPEN Aantal
Basis
595
% 24,4
LIMBURG Aantal 329
% 13,6
OOST-VL. Aantal 550
% 22,6
VL.-BR./BRU Aantal 457
WEST-VL.
% 18,8
Aantal 503
% 20,7
TOTAAL %
Aantal 2.434
LIMBURG
OOST-VL.
VL.-BR./BRU
aantal
% aantal
OOST-VL. % aantal
VL.-BR./BRU. % aantal
WEST-VL.
% aantal
TOTAAL % aantal
%
Deeln. sch. < 4 activiteiten Deeln. sch. = of > 4 activiteiten
132
22,2
23
7,0
83
15,1
172
37,6
40
8,0
450
18,5
429
72,1
304
92,4
455
82,7
271
59,3
463
92,0
1.922
79,0
Tot. deeln. sch.
561
94,3
327
99,4
538
97,8
443
96,9
503
100
2.372
97,5
600
WEST-VL.
LIMBURG
100
n Deelname op woensdagnamiddag ANTWERPEN
ANTWERPEN
[ Vergelijking deelname scholen op woensdagnamiddag en algemene deelname scholen in het basisonderwijs ]
500
TOTAAL
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
400
Deeln. sch. < 4 activiteiten
192
32,3
81
24,6
161
29,3
107
23,4
91
18,1
632
26,0
300
Deeln. sch. = of > 4 activiteiten
320
53,8
215
65,3
338
61,5
140
30,6
388
77,1
1.401
57,6
200
TOT. deeln. sch.
512
86,1
296
90,0
499
90,7
247
54,0
479
95,2
2.033
83,5
100 0 ANTWERPEN
LIMBURG
deelname op woensdagnamiddag
OOST-VL.
VL.-BR./BRUS.
WEST-VL.
algemene deelname
JAARVERSLAG SVS 2012-2013
21
n Programma op woensdagnamiddag
Het sport- en spelaanbod in het basisonderwijs wordt lokaal in kernen georganiseerd in de vorm van een éénmalige ontmoeting. Hoewel het aanbod van individuele sporten en balsporten in elke provincie gelijklopend is, zijn er provinciale verschillen die toe te schrijven zijn aan een vraaggestuurde lokale werking. Deze vinden we vooral terug in de groep ‘andere’. De instuiven omvatten een kennismaking met een sporttak. Deze worden in de vorm van een doorschuifsysteem aangeboden. Zoveel mogelijk woensdagnamiddagactiviteiten gebeuren i.s.m. sportfederaties en sportclubs: oa. atletiek, badminton, gymnastiek, handbal, korfbal, tafeltennis en zaalvoetbal.
A. [ Overzicht individuele sporten ] ANTWERPEN
Atletiek
LIMBURG
OOST-VL.
VL.-BR./BRU.
deeln.
sch. deeln.
sch. deeln.
sch. deeln.
13.205
218
5.319
163
7.418
184
1.605
B. [ Overzicht ploegsporten ]
WEST-VL.
TOTAAL
ANTWERPEN
sch. deeln.
sch.
deeln.
sch.
67 10.602
280
38.149
912
OOST-VL.
sch. ploeg
VL.-BR./BRU.
WEST-VL.
TOTAAL
ploeg
sch.
ploeg
Basketbal
55
15
158
102
26
209
78
195
48
59
20
85
32
650
204
0
0
109
45
253
107
28
13
391
133
781
298
47
44
sch.
ploeg
sch.
ploeg
sch.
ploeg
sch.
24
34
13
39
11
330
110
Badminton *
1.008
82
208
24
2.385
168
518
42
394
48
4.513
364
Handbal
Dans
3.764
197
1.155
95
3.475
233
2.245
98
1.185
83
11.824
706
Mini/zaalvoetb.
Fietsen
198
51
8
2
41
4
0
0
1.328
57
1.575
114
Netbal
560
218
413
120
752
238
288
97
897
275
2.910
948
Gymnastiek
922
58
764
42
2.777
178
1.813
92
602
49
6.878
419
Trefbal
525
236
258
114
415
219
229
113
441
196
1.868
878
Instuif ** Mini-tennis Skaten Tafeltennis
902
53
3.551
182
0
0
2.420
110
1.767
67
8.640
412
Unihoc
567
175
160
53
401
159
124
48
492
127
1.744
562
1.052
71
729
71
893
73
46
7
145
23
2.865
245
Voetbal*
860
303
348
184
408
198
245
100
237
137
2.097
922
788
40
0
0
0
0
162
9
159
15
1.109
64
Andere **
216
45
38
6
677
119
234
25
199
66
1.364
399
13
4
893
48
8
175
489
40
42
139
15
80
Tot. ‘12-’13
2.885
396
1.693
255
3.145
383
1.241
179
2.781
390
11.329 1.603
Vl.Veldl.week
15.498
265
4.396
91 14.360
275
5.420
80 12.195
359
51.869 1.070
Tot. ‘11-’12
3.808
417
1.975
249
3.268
383
1.354
165
2.540
398
12.945 1.612
Zwemmen ***
6.999
185
1.349
77
3.524
191
1.318
53
8.110
269
21.300
775
Tot. ‘10-’11
3.990
416
2.000
256
3.307
390
1.442
181
2.679
398
13.418 1.385
554
44
803
92
674
42
1.242
64
3.417
158
6.690
400
Tot. ‘9-’10
3.878
402
2.017
253
3.530
383
1.364
182
2.387
391
13.176 1.611
Tot. ‘08-’09
4.070 1.261
2.114
785
3.881 1.600
1.627
463
2.436 1.383
14.128 5.492
Andere **** Tot. ‘12-’13
44.938
482 18.457
295 36.036
484 16.831
235 40.043
489 156.305 1.985
Tot. ‘11-’12
41.985
466 17.696
284 36.064
482 17.071
230 42.661
496 155.477 1.958
Tot. ‘10-’11
41.264
464 17.805
286 35.431
473 17.272
236 40.296
493 152.068 1.952
Tot. ‘9-’10
49.081
472 17.708
284 36.919
470 19.090
238 40.009
488 162.807 1.952
Tot. ‘08-’09
49.312 1.449 18.806
856 38.473 1.693 21.550
929 52.403 1.936 180.544 6.863
* Badminton: badminton, badmintoninstuiven, badminton dubbel, circus & badminton, dans & badminton,... ** Instuif: omvat diverse organisatievormen met de nadruk op beleving: buitenpretjes, avonturenvaardigheid, balleninstuif, bewegingsjungle, gevechtssporten,... *** Zwemmen: swimmathon, zwemspetters, zwemfeest, zweminstuif, zwemmarathon,... **** Andere: judo, petanque, sprookjesmarkt, duathlon, triathlon, rope-skipping, estafettenloop, gevechtssporten & bewegingsspel, squash, ijsschaatsen, oriëntatielopen,...
22
LIMBURG
JAARVERSLAG SVS 2012-2013
* Voetbal: omvat verschillende organisatievormen. ** Andere: krachtbal, ringstick, PowerplaySoccer, streetsoccer, tussen 4 vuren, rugby, peanutbal,...
C. [ Instuiven van ploegsporten ] ANTWERPEN deeln. Handbal
LIMBURG
sch. deeln.
OOST-VL.
sch. deeln.
VL.-BR./BRU.
sch. deeln.
WEST-VL.
sch. deeln.
TOTAAL
sch. deeln.
sch.
0
0
25
2
658
42
195
19
0
0
878
63
Korfbal
392
32
0
0
612
42
208
8
94
13
1.306
95
Zaalvoetbal
258
27
128
14
84
11
156
11
35
4
661
67
Andere balsp. *
205
17
0
0
659
80
0
0
94
8
958
105
Tot. ‘12-’13
855
65
153
16
2.013
143
559
35
223
25
3.803
284
* Andere balsporten: basketbal, rugby, volleybal.
D. [ Evolutie deelnemende scholen op woensdagnamiddag ] 600 500 400 300 200 100 0 ANTWERPEN
LIMBURG
OOST-VL.
VL.-BR./BRUS.
WEST-VL.
2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013
JAARVERSLAG SVS 2012-2013
23
n Programma tijdens de lesuren
Naast het woensdagnamiddagaanbod biedt SVS de scholen ook een programma aan op lesdagen. Dit kan geïntegreerd worden in het lessenpakket of ingepast worden in een schoolsportdag. Via dit aanbod wordt het intra muros sportgebeuren op school gestimuleerd. SVS reikt ideeën en oefenstof aan waarrond ook tijdens de les bewegingsopvoeding of als extra bewegingsmoment gewerkt kan worden. SVS bouwt voor ieder leeftijdsjaar van het basisonderwijs een bewegingslandschap uit: Hopsakee (1ste kleuterklas), Rollebolle (2de en 3de kleuterklas), Kronkeldiedoe (1ste gr. lager ond.), ‘Alles met de bal’ (2de gr. lager ond.) en American Games (3de gr. lager ond.). Hierin is een ontwikkelingsprogressie voorzien van grootmotorische naar fijnmotorische vaardigheden. Het accent in de bewegingslandschappen ligt op beleving en het spelend exploreren van bewegingsvormen. Mega spelenpaleis, Spelcaroussel en Bewegingsjungle zijn provincie-eigen bewegingslandschappen. Spelcaroussel is een aanbod voor de 2de en 3de kleuterklas en wordt in de tabel opgenomen bij ‘Kleutertuin’. Mega spelenpaleis en bewegingsjungle zijn een aanbod voor de leerlingen van het lager onderwijs (1ste en 2de graad) en worden opgenomen bij ‘Kindertuin’.
A. [ Bewegingslandschappen + sportprojecten ] ANTWERPEN
LIMBURG
OOST-VL.
VL.-BR./BRU.
WEST-VL.
TOTAAL
deeln.
sch.
deeln.
sch.
deeln.
sch.
deeln.
sch.
deeln.
sch.
deeln.
sch.
7.080
248
11.115
259
5.089
190
9.288
185
9.419
284
41.991
1.166
Americ. Games
7.076
252
7.400
214
4.970
188
4.977
121
4.622
180
29.045
955
Kronkeldiedoe
11.093
322
12.336
258
9.923
305
9.632
192
12.516
321
55.500
1.398
Rollebolle
11.845
235
11.126
262
9.897
287
11.524
216
14.637
374
59.029
1.374
Kleutertuin
1.335
39
0
0
6.981
209
1.546
39
1.488
52
11.350
339
Kindertuin
16.208
313
0
0
7.977
180
2.276
44
8.066
216
34.527
753
TOTAAL
54.637
435
41.977
317
44.837
408
39.243
189
50.748
479 231.442
1.828
5.170
145
4.556
165
6.500
211
6.996
134
8.327
317
31.549
972
783
25
768
25
744
24
797
19
917
35
4.009
128
Gordel
1.340
15
273
5
2.280
23
12.797
98
334
7
17.024
148
MeesterOpF.
9.370
92
8.907
111
6.105
70
12.503
130
5.374
82
42.259
485
411
12
4.896
103
3.727
43
9.791
78
0
0
18.825
236
103 131.592
868
Alles met bal
DAS-beurs Danone Nat.
Schaatsen
Sportprojecten worden gerealiseerd met partners zoals de ‘Doe aan sportbeurs’, ‘Ket 2 sport’, ‘een zee van sporten’, ‘Atletiekfestival’, ‘Gordel voor scholen’, Ijsparadijs, …
Vl. Veldloopw.
21.348
127
31.589
220
21.445
163
45.654
255
11.556
Wandelen
370
4
4.578
34
10.215
79
0
0
3.251
23
18.414
140
Zee v. sporten
277
3
0
0
609
10
756
13
5.006
52
6.598
78
0
0
0
0
1.841
22
0
0
1.124
17
2.965
39
127
Tenslotte heeft SVS voor de invulling van schoolsportdagen ook een uitgebreid aanbod Natuurgebonden Sporten (NGS).
Zwemmen/instuif Andere *
1.604
26
24.016
210
10.445
138
2.278
37
6.666
45.009
538
TOTAAL
40.623
317
79.583
341
63.911
435
91.572
404
42.555
435 318.244
1.932
Tot. ‘12-’13
95.260
496 121.560
354 108.748
520 130.815
445
93.303
523 549.686
2.338
Tot. ‘11-’12
95.260
469 121.025
353 109.249
521 124.684
453
90.064
517 540.282
2.313
Tot. ‘10-’11
94.625
491 117.490
348 107.880
517 122.250
455
89.435
523 531.680
2.334
Tot. ‘09-’10
106.726
499 129.150
343 127.122
519 133.254
437 113.473
532 609.725
2.330
Tot. ‘08-’09
101.311 2.180 132.052 2.290 118.165 2.504 132.387 1.644 131.322 3.084 615.237 11.702
* Andere: omnisport, atletiekfestival, duathlon, beachvolley, estafettenloop, instuif, jogging, netbal, circusinitiatie, fietsbrevet, park- en bosspel,...
24
JAARVERSLAG SVS 2012-2013
B. [ Natuurgebonden sporten ] ANTWERPEN deeln. Avontuur Combinaties
LIMBURG
sch. deeln.
OOST-VL.
sch. deeln.
VL.-BR./BRU.
sch. deeln.
WEST-VL.
sch. deeln.
TOTAAL
sch. deeln.
sch.
4.925
77
397
6
2.193
43
582
11
974
17
9.071
154
712
17
1.835
23
0
0
875
19
847
16
4.269
75
Mountainbike
0
0
40
1
0
0
0
0
0
0
40
1
Oriëntatie
154
7
229
4
2.615
62
0
0
843
23
3.841
96
Tochten/explor.
683
13
864
26
2.075
39
4.357
56
0
0
7.979
134
Watersport Wintersport Andere *
61
2
27
1
0
0
0
0
0
0
88
3
2.848
48
584
12
1.468
29
46
1
48
1
4.994
91
0
9.212
28
28
1
0
0
0
0
0
9.240
29
Tot. ‘12-’13
18.595
105
4.004
57
8.351
113
5.860
67
2.712
57 39.522
399
Tot. ‘11-’12
13.492
80
3.760
41
6.227
98
4.795
38
8.348
216 36.622
473
Tot. ‘10-’11
13.190
121
3.685
57
8.132
116
5.506
46
9.003
218 39.516
558
Tot. ‘09-’10
14.741
114
5.284
74
7.281
106
6.348
70 11.507
263 45.161
607
Tot. ‘08-’09
16.302
239
5.226
100
8.931
188
4.334
78
274 44.299
879
9.506
* Andere: trolkaland,...
160.000
[ Evolutie deelname activiteiten tijdens de lesuren ]
150.000 140.000 130.000 120.000 110.000 100.000 90.000 80.000 70.000
ANTWERPEN
LIMBURG
OOST-VL.
VL.-BR./BRUS.
WEST-VL.
2008-2009 2009-2010 2010-2011 2011-2012 2012-2013 JAARVERSLAG SVS 2012-2013
25
B. Buitengewoon Lager Onderwijs n Totaal aantal scholen
n Algemene deelname
In eerste instantie wordt er gestreefd naar een integratie in het programma van het basisonderwijs. Daarnaast worden er specifieke activiteiten georganiseerd in elke provincie en dit zowel op woensdagnamiddag als tijdens de lesuren. Speciale aandacht gaat uit naar de mentaal en fysiek zwakke leerlingen die niet terecht kunnen in het gewone SVS aanbod. We vinden deze doelgroep massaal terug bij de Type 2/4 dagen, de vroemdag of de snoezeldagen. ANTWERPEN
BuLo
LIMBURG
OOST-VL.
VL.-BR./BRU
WEST-VL.
TOTAAL
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
49
23,2
36
17,1
44
20,9
33
15,6
49
23,2
211
100
n Deelname op woensdagnamiddag ANTWERPEN
LIMBURG
OOST-VL.
VL.-BR./BRU
ANTWERPEN aantal
TOTAAL
% aantal
OOST-VL. % aantal
VL.-BR./BRU. % aantal
WEST-VL.
% aantal
TOTAAL % aantal
20
40,8
4
11,1
19
43,2
10
30,3
13
26,5
66
31,3
22
44,9
32
88,9
18
40,9
17
51,5
33
67,3
122
57,8
Tot. deeln. sch.
42
85,7
36
100
37
84,1
27
81,8
46
93,9
188
89,1
[ Vergelijking deelname scholen op woensdagnamiddag en algemene deelname scholen in het BuBaO ]
50
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Deeln. sch. < 4 activiteiten
14
28,6
20
55,6
11
25,0
3
9,1
18
36,7
66
31,3
Deeln. sch. = of > 4 activiteiten
2
4,1
9
25,0
6
13,6
1
3,0
16
32,7
34
16,1
TOT. deeln. sch.
16
32,7
29
80,6
17
38,6
4
12,1
34
69,4
100
47,4
40 30 20 10 0 ANTWERPEN
LIMBURG
deelname op woensdagnamiddag
26
JAARVERSLAG SVS 2012-2013
%
Deeln. sch. < 4 activiteiten Deeln. sch. = of > 4 activiteiten
60
WEST-VL.
LIMBURG
OOST-VL.
VL.-BR./BRUS.
algemene deelname
WEST-VL.
n Programma op woensdagnamiddag
Enkel Limburg en West-Vlaanderen hebben een specifiek aanbod op woensdagnamiddag. In de praktijk nemen er niet veel BuBaO-scholen deel op woensdagnamiddag, vooral omdat zij na de activiteiten dienen in te staan voor het vervoer van de leerlingen naar hun woonplaats.
n Programma tijdens de lesuren ANTWERPEN deeln. Atletiek
264
LIMBURG
sch. deeln.
OOST-VL.
sch. deeln.
4
107
2
0
VL.-BR./BRU.
sch. deeln.
WEST-VL.
sch. deeln.
TOTAAL
sch. deeln.
0
438
7
0
0
809
sch. 13
Balsporten
338
9
746
13
150
3
849
12
81
14
2.164
51
Beweg. dag
311
11
0
0
0
0
0
0
0
0
311
11
IJsschaatsen
0
0
340
7
55
2
219
2
0
0
614
11
Omnisport*
893
13
1.356
24
2.383
22
1.848
16
805
18
7.285
93
Unihoc
63
2
364
10
48
3
226
5
3
2
704
22
985
12
661
8
0
0
0
0
0
0
1.646
20
Wandelen
0
0
278
6
0
0
0
0
255
2
533
8
Zwemmen
714
6
0
0
0
0
154
4
375
9
1.243
19
0
0
0
0
274
9
380
11
645
17
1.299
37
Veldloop
Andere ** Tot. ‘12-’13
3.568
32
3.852
25
2.910
28
4.114
17
2.164
30 16.608
132
Tot. ‘11-’12
3.394
26
4.020
27
3.069
27
3.242
17
1.797
23 15.522
120
Tot. ‘10-’11
3.119
29
4.357
26
3.319
25
3.256
18
3.283
28 17.334
126
Tot. ‘09-’10
3.443
30
4.174
27
3.984
32
2.326
22
2.709
24 16.636
135
Tot. ‘08-’09
4.195
67
3.849
115
2.458
38
2.056
52
3.130
145 15.688
417
Omnisport*: omnisportinstuif, vroemdag Andere **: balleninstuif, kleuterdag, ringstick, snoezelen, sprookjesmarkt,tieptoe-dag,...
JAARVERSLAG SVS 2012-2013
27
n Algemene deelname
C. Secundair onderwijs
ANTWERPEN
Het schoolsportaanbod van SVS in het secundair onderwijs situeert zich binnen de school, in de kernen, regionaal, provinciaal, Vlaams en internationaal.
LIMBURG
OOST-VL.
VL.-BR./BRU
WEST-VL.
TOTAAL
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
n Totaal aantal scholen
Deeln. sch. < 4 activiteiten
72
35,0
34
30,1
50
25,9
49
32,2
28
18,4
233
28,6
Deeln. sch. = of > 4 activiteiten
106
51,5
72
63,7
104
53,9
75
49,3
115
75,7
472
57,8
TOT. deeln. sch.
178
86,4
106
93,8
154
79,8
124
81,6
143
94,1
705
86,4
Het totaal aantal scholen omvat: het aantal secundaire scholen, waarbij samengevoegde scholen voor schoolsportdeelname tellen voor 1 school. Deze aantallen kunnen dus verschillend zijn van de officiële cijfers van het Departement Onderwijs. ANTWERPEN
Secundair
LIMBURG
OOST-VL.
VL.-BR./BRU
WEST-VL.
TOTAAL
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
206
25,2
113
13,9
193
23,7
152
18,6
152
18,6
816
100
200
[ Vergelijking deelname scholen woensdagnamiddag en algemene deelname scholen Sec. Ond. ]
180
n Deelname op woensdagnamiddag
160 140
ANTWERPEN
LIMBURG
OOST-VL.
VL.-BR./BRU
WEST-VL.
TOTAAL
120
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Deeln. sch. < 4 activiteiten
68
33,0
28
24,8
44
22,8
25
16,4
20
13,2
185
22,7
Deeln. sch. = of > 4 activiteiten
99
48,1
67
59,3
97
50,3
71
46,7
114
75,0
448
54,9
TOT. deeln. sch.
167
81,1
95
84,1
141
73,1
96
63,2
134
88,2
633
77,6
100 80 60 40 20 0 ANTWERPEN
LIMBURG
deelname op woensdagnamiddag
28
JAARVERSLAG SVS 2012-2013
OOST-VL.
VL.-BR./BRUS.
algemene deelname
WEST-VL.
n Programma op woensdagnamiddag
Het recreatief sportaanbod in het secundair onderwijs wordt op woensdagnamiddag lokaal in de kernen georganiseerd. Het zijn éénmalige ontmoetingen voor alle leerlingen die wensen deel te nemen aan een recreatief sporttornooi of nader willen kennis maken met een sportdiscipline. Waar geografisch gezien weinig secundaire scholen zijn, gebeurt dit aanbod regionaal.
B. [ Overzicht ploegsporten recreatief ]
A. [ Overzicht individuele sporten recreatief ] ANTWERPEN deeln. Atletiek
LIMBURG
sch. deeln.
OOST-VL.
sch. deeln.
VL.-BR./BRU.
sch. deeln.
WEST-VL.
sch. deeln.
TOTAAL
sch. deeln.
ANTWERPEN
sch.
LIMBURG
OOST-VL.
sch.
ploeg
sch.
ploeg
sch.
ploeg
sch.
ploeg
sch.
ploeg
sch.
16
0
0
55
29
73
15
88
25
283
85
0
0
396
16
102
8
267
8
806
38
Avont. troph.°
174
7
192
12
144
11
276
14
204
15
990
59
Badminton
454
36
315
21
912
69
201
12
987
72
2.869
210
Dans & gym
431
23
298
19
239
17
396
21
317
26
1.681
106
IJsschaatsen
65
4
0
0
144
4
701
20
0
0
910
28
0
0
20
4
140
11
10
1
95
14
265
30
Zaal./minivoet.
80
29
27
8
69
220
21
29
7
260
33
0
0
257
29
766
90
Andere ***
44
12
84
23
84
Tafeltennis Duath./triath. Veldloop* Vl. Veldl. week Zwemmen/ estafettes
TOTAAL
67
6
Mountainb/F
WEST-VL.
ploeg
41
Basketbal
VL.-BR./BRU.
Netbal
21
8
15
6
10
6
23
7
18
7
87
34
Voetbal*
37
15
14
12
0
0
16
10
16
6
83
43
Voetbal 4-4
122
32
139
28
103
25
25
6
0
0
389
91
Volleybal**
11
6
26
4
73
24
71
35
33
11
214
80
15
51
14
144
37
371
103
23
24
7
129
31
365
96
11
4
84
16
0
0
21
3
226
10
342
33
Tot. ‘12-’13
382
65
305
56
394
74
283
52
428
64
1.792
311
658
14
628
12
852
5
0
0
4.743
84
6.881
115
Tot. ‘11-’12
416
70
296
59
364
78
270
54
362
74
1.708
335
2.390
45
553
16
1.517
11
726
14
5.624
114 10.810
200
Tot. ‘10-’11
489
78
282
48
455
80
273
45
399
78
1.898
329
497
80
263
51
461
76
276
49
441
79
1.938
335
577
233
273
81
432
120
264
114
491
170
1.722
624
0
0
0
0
425
27
457
13
1.529
36
2.411
76
Tot. ‘9-’10
Andere **
5.175
136
1.748
47
479
39
427
17
1.075
42
8.904
281
Tot. ‘08-’09
Tot. ‘12-’13
9.619
149
3.867
82
5.508
110
3.317
54 15.324
136 37.635
531
Tot. ‘11-’12
7.419
121
3.918
82
6.736
114
3.747
48 15.879
134 37.699
499
Tot. ‘10-’11
6.487
106
4.682
77
6.182
116
3.412
54 14.520
124 35.283
477
* Voetbal: voetbal, voetbal 7-7 / 8-8 ** Volleybal: volleybal, volleybal 3-3 / 4-4 *** Andere: beachvolley, handbal, honkbal, IJshockey, krachtbal, krachtvolley, ringstick, PowerplaySoccer, streetsoccer, rugby, streetbasket...
Tot. ‘09-’10
7.888
132
3.827
87
5.937
121
3.785
43 16.232
125 37.669
508
Tot. ‘08-’09
9.175
312
4.262
212
5.849
295
3.697
171 16.375
545 33.346 1.282
* Veldloop: veldloop & veldloopcriterium ** Andere: klimmen, gevechtssporten, omnisport, golf, jogging, oriëntatie, king of the rackets,... ° Avonturentrophy = i.s.m. Bloso
JAARVERSLAG SVS 2012-2013
29
C. [ Piramidale competities individuele sporten ]
E. [ Open ontmoetingen individuele sporten ]
Naast het recreatieve aanbod biedt SVS voor een aantal sporttakken de mogelijkheid om deel te nemen aan een piramidale competitie. De provinciale kampioenen worden uitgenodigd voor een Vlaamse finale. SVS streeft hierbij naar een zo groot mogelijke samenwerking met de betrokken sportfederaties. ANTWERPEN deeln. Atletiek
LIMBURG
sch. deeln.
OOST-VL.
sch. deeln.
VL.-BR./BRU.
sch. deeln.
WEST-VL.
sch. deeln.
SVS organiseert een aantal open ontmoetingen. Het gaat om disciplines die, ofwel door een beperkt aantal leerlingen beoefend worden, ofwel te specifiek aan een locatie gebonden zijn. Ook hier wordt gestreefd naar een maximale samenwerking met de betrokken sportfederaties. Voor badminton en tafeltennis wordt tweejaarlijks een open landelijk kampioenschap ingericht.
TOTAAL
sch. deeln.
ANTWERPEN
sch.
sch. deeln.
OOST-VL.
sch. deeln.
VL.-BR./BRU.
sch. deeln.
WEST-VL.
sch. deeln.
TOTAAL
sch. deeln.
sch.
245
17
146
28
266
23
168
21
339
29
1.164
118
Golf
10
5
4
2
4
2
4
2
2
1
24
12
Oriëntatieloop
77
8
37
6
0
0
71
7
0
0
185
21
Veldlopen
179
18
397
19
429
31
1.143
35
638
45
2.786
148
Zwemmen
202
17
172
18
192
18
92
12
394
33
1.052
98
Wielrennen
77
16
47
19
8
1
49
8
35
3
216
47
Tot. ‘12-’13
713
65
756
73
891
74
1.478
77
1.373
108
5.211
399
Tot. ‘12-’13
436
53
164
44
438
48
222
24
348
38
1.608
207
Tot. ‘11-’12
812
66
774
73
839
64
1.239
60
1.430
112
5.094
375
Tot. ‘11-’12
406
57
288
53
371
46
120
32
566
48
1.751
236
Tot. ‘10-’11
742
71
885
75
757
58
1.154
67
1.445
113
4.983
384
Tot. ‘10-’11
369
44
331
54
292
42
194
33
427
47
1.613
220
Tot. ‘09-’10
765
73
1.070
75
762
69
1.183
74
1.407
93
5.187
384
Tot. ‘09-’10
199
43
272
50
198
25
147
30
194
25
1.010
173
Tot. ‘08-’09
856
81
1.066
81
934
86
1.301
83
1.463
100
5.620
431
Tot. ‘08-’09
537
125
301
81
363
64
154
43
501
77
1.856
390
D. [ Piramidale competities ploegsporten ] ANTWERPEN ploeg.
30
deeln.
LIMBURG
LIMBURG
sch. ploeg.
OOST-VL.
sch. ploeg. 27
32
VL.-BR./BRU.
sch. ploeg.
Basketbal
41
29
47
22
45
Handbal
16
10
14
8
7
7
Voetbal
85
44
79
37
68
39
Volleybal
29
21
46
23
28
19
29
WEST-VL.
sch. ploeg.
TOTAAL
sch. ploeg . 219
sch.
23
54
27
128
2
2
27
16
66
43
56
28
66
37
354
185
20
45
25
177
108
Zaal./mini-voetb.
105
38
80
29
196
73
153
52
154
63
688
255
Tot. ‘12-’13
276
142
266
124
331
160
285
125
346
168
1.504
719
Tot. ‘11-’12
294
147
313
146
300
141
270
114
362
178
1.539
726
Tot. ‘10-’11
281
142
329
147
345
509
269
109
368
186
1.592 1.093
Tot. ‘09-’10
300
147
308
135
348
138
285
113
408
180
1.649
713
Tot. ‘08-’09
314
154
330
138
444
233
319
130
371
166
1.778
821
JAARVERSLAG SVS 2012-2013
Atletiek ind. Judo Oriëntatieloop Veldrijden
122
13
33
3
342
32
52
5
273
22
822
75
28
9
41
27
22
10
15
9
35
18
141
73
136
9
0
0
0
0
100
7
5
1
241
17
73
32
43
10
66
10
6
2
0
0
188
54
n Programma tijdens de lesuren
F. [ Internationale schoolsport ]
SVS neemt deel aan de activiteiten van twee internationale schoolsportfederaties.
l
ISF, International School Sport Federation is de koepelorganisatie van de officiële schoolsportorganisaties in verschillende landen over de hele wereld. Deze koepel organiseert jaarlijks internationale kampioenschappen in diverse sportdisciplines. Deze sportieve ontmoetingen hebben naast het sportieve luik ook als doel de onderlinge contacten tussen verschillende culturen te bevorderen. De focus ligt op de deelname van de schoolploegen. Voor een aantal sporttakken worden eveneens selectieploegen afgevaardigd. Sporttak
Locatie
Schoolploeg
A. [ Sportprojecten ] ANTWERPEN
aantal jong.
aantal meis.
deeln.
aantal jong.
DAS-beurs
Basket
Ayia Napia (Cyprus)
8
12
/
/
Gordel
Zwemmen
Herzliya (Israël)
6
0
/
/
Sportprikkels
Voetbal
Bordeaux (Frankrijk)
16
0
/
/
Oriëntatiel.
Monte Gordo (Port.)
10
10
10
10
Atletiek cup
Karlovy Vary (Tsech.)
6
6
6
6
46
28
16
16
TOTAAL ALG. TOTAAL
Naast het woensdagnamiddagaanbod biedt SVS de scholen ook een programma aan tijdens de lesdagen, dat kan geïntegreerd worden in het lessenpakket of kan passen in een schoolsportdag. SVS heeft eveneens een uitgebreid aanbod Natuurgebonden Sporten (NGS) en biedt een aantal projecten aan die gerealiseerd worden met partners zoals de ‘Doe aan sportbeurs’, ‘een zee van sporten’, ‘Sportprikkels’, ‘Kick op sport’, ‘Gordel voor scholen’, …
Selectieploeg
aantal meis.
l
106
FISEC (Fédération Internationale Sportive de l’Enseignement Catholique) is de internationale schoolsportfederatie van het Katholiek Onderwijs. Voor de Vlaamse vertegenwoordiging komen leerlingen uit alle onderwijsnetten in aanmerking. Deelname aan FISEC is complementair aan de deelname aan ISF: voor de traditionele balsporten worden selectietornooien ingericht en kunnen leerlingen zich individueel plaatsen voor de selectieploegen. Sporttak
Locatie
Atletiek
Kecskemét, Hongarije
Basketbal Volleybal
aantal meis.
140
LIMBURG
sch. deeln. 3
3.431
sch. deeln. 45
379
VL.-BR./BRU.
sch. deeln. 6
1.195
WEST-VL.
sch. deeln. 20
0
TOTAAL
sch. deeln. 0
5.145
sch. 71
75
1
50
1
342
1
781
7
154
3
1.402
13
989
13
1.227
13
696
6
1.743
19
474
5
5.129
56
35
4.847
7
6.273
29
537
1
24
2
276
2
839
0
Veldloopweek
561
2 11.726
Zee v. sporten
202
2
35
1
Andere *
OOST-VL.
20
4 23.944 11
1.376
77 18
650
13
0
655
17
2.614
40
3.939
71
Tot. ‘12-’13
1.987
19 17.119
70
6.288
22 10.923
65
4.618
50 40.935
226
Tot. ‘11-’12
1.702
18 17.370
74
5.990
29 12.775
62
5.091
52 36.938
235
Tot. ‘10-’11
1.880
11 18.140
75
3.858
23
9.741
65
5.525
53 35.286
227
Tot. ‘09-’10
1.592
15 19.055
72
6.562
28 16.830
77
7.056
54 51.095
246
Tot. ‘08-’09
2.002
24 20.863
136
6.638
39 14.419
92
6.395
62 50.317
353
* Andere: IJsschaatsen, ‘Kick op sport’, omnisport, sportmix, triathlon, zaalvoetbal, zwemmen,...
aantal jong.
6
6
Kecskemét, Hongarije
9
9
Kecskemét, Hongarije
10
/
TOTAAL
25
15
ALG. TOTAAL
40
JAARVERSLAG SVS 2012-2013
31
B. [ Natuurgebonden sporten ] ANTWERPEN
LIMBURG
sch. deeln.
TOTAAL
16.134
179
3.812
48
8.063
64
3.715
55
130
988
21
162
2
0
0
1.849
25
2.898
40
5.897
88
Mountainbike
0
0
315
13
0
0
0
0
0
0
315
13
Oriëntatie
0
0
0
0
0
0
0
0
187
2
187
2
Tocht, nat. expl.
0
0
0
0
0
0
83
2
0
0
83
2
Watersport
286
10
92
1
0
0
1.957
27
78
3
2.413
41
Wintersport
937
14
745
4
541
5
501
4
29
1
2.753
28
0
Andere *
sch. deeln.
WEST-VL.
sch. deeln.
Combinaties
sch. deeln.
VL.-BR./BRU.
deeln. Avontuur
sch. deeln.
sch.
2 31.854
348
5.723
14
542
8
0
0
0
0
0
6.265
22
Tot. ‘12-’13
24.068
95
5.668
51
8.604
46
8.105
81
3.322
48 49.767
321
Tot. ‘11-’12
25.725
93
4.399
40
7.089
41
8.595
50
2.619
19 48.427
243
Tot. ‘10-’11
23.279
112
4.982
43
5.498
33
8.936
57
3.135
30 45.830
275
Tot. ‘09-’10
22.171
145
8.331
58
7.337
72 12.046
99
4.398
39 54.283
413
Tot. ‘08-’09
26.468
259
8.778
102
6.836
77 11.470
166
3.565
57 57.117
661
* Andere: Nordic Walking, boogschieten,...
32
OOST-VL.
JAARVERSLAG SVS 2012-2013
D. BuSO In eerste instantie wordt er gestreefd naar integratie in het programma van het secundair onderwijs. Daarnaast worden er in elke provincie specifieke activiteiten georganiseerd aangepast aan specifieke doelgroepen en dit zowel op woensdagnamiddag als tijdens de lesuren zoals ‘Zwatdag’, ‘Vroemdag’ of ‘snoezelen’.
n Totaal aantal scholen ANTWERPEN
BuSO
LIMBURG
n Algemene deelname OOST-VL.
VL.-BR./BRU
WEST-VL.
ANTWERPEN
TOTAAL
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
28
23,1
20
16,6
30
24,8
20
16,5
23
19,0
121
100
LIMBURG
OOST-VL.
VL.-BR./BRU
WEST-VL.
TOTAAL
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Deeln. sch. < 4 activiteiten
9
32,1
2
10,0
14
46,7
13
65,0
9
39,1
47
38,8
Deeln. sch. = of > 4 activiteiten
11
39,3
18
90,0
10
33,3
6
30,0
13
56,5
58
47,9
TOT. deeln. sch.
20
71,4
20 100,0
24
80,0
19
95,0
22
95,7
105
86,8
[ Vergelijking deelname scholen op woensdagnamiddag en algemene deelname scholen BuSO ]
n Deelname op woensdagnamiddag 30
ANTWERPEN
LIMBURG
OOST-VL.
VL.-BR./BRU
WEST-VL.
TOTAAL
25
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Deeln. sch. < 4 activiteiten
3
10,7
16
80,0
6
20,0
5
25,0
8
34,8
38
31,4
Deeln. sch. = of > 4 activiteiten
0
0,0
0
0,0
10
33,3
0
0,0
5
21,7
15
12,4
TOT. deeln. sch.
3
10,7
16
80,0
16
53,3
5
25,0
13
65
53
43,8
20 15
In deze tabel werd zowel de deelname van BuSO scholen aan de activiteiten uit het eigen programma op woensdagnamiddag als de deelname van BuSO scholen aan geïntegrerde activiteiten op woensdagnamiddag opgenomen.
10 5 0 ANTWERPEN
LIMBURG
deelname op woensdagnamiddag
OOST-VL.
VL.-BR./BRUS.
WEST-VL.
algemene deelname
JAARVERSLAG SVS 2012-2013
33
Begrippenlijst jaarverslag 2012-2013
n Programma op woensdagnamiddag
De provincie Oost-Vlaanderen heeft een uitgebreid programma-aanbod voor de internaten van het buitengewoon onderwijs. Limburg en West-Vlaanderen hebben een beperkt aanbod op woensdagnamiddag.
n ’10 voor schoolsport’: deze schoolsportpromotieactie, georganiseerd door BLOSO
n Programma tijdens de lesuren ANTWERPEN deeln. Atletiek 5-kamp
LIMBURG
sch. deeln.
OOST-VL.
sch. deeln.
VL.-BR./BRU.
sch. deeln.
WEST-VL.
sch. deeln.
TOTAAL
sch. deeln.
sch.
132
3
94
5
0
0
87
2
0
0
313
10
0
0
273
14
20
3
116
5
9
8
418
30
520
9
552
16
108
5
16
1
0
0
1.196
31
1.470
14
1.672
17
804
10
855
12
822
11
5.623
64
Veldloop
132
4
204
6
0
0
0
0
0
0
336
10
Voetbal
210
9
130
7
24
2
27
1
2
2
393
21
Zwemmen
157
4
133
5
0
0
374
7
289
8
953
24
Andere *
474
8
765
13
0
0
86
3
503
12
1.828
36
Tot. ‘12-’13
3.095
18
3.823
18
956
13
1.561
14
1.625
17 11.060
80
Tot. ‘11-’12
3.321
19
3.948
19
1.113
15
1.401
14
2.048
12 11.831
79
Tot. ‘10-’11
3.658
21
3.583
19
1.305
12
1.663
15
2.047
18 12.256
85
Tot. ‘09-’10
3.500
20
3.640
19
1.221
15
1.371
13
1.671
17 11.403
84
Tot. ‘08-’09
3.656
98
3.313
158
1.068
26
1.433
46
1.375
49 10.845
377
mini-/zaal voetb. Netbal Omnisport
* Andere: IJsschaatsen, tafeltennis, Unihoc, volley, wandelen...
en SVS, vormde het raamkader waarin de verschillende schoolsportinitiatieven pasten en zo één geheel konden vormen binnen het opvoedingsproject van de school. De actie liep over 3 jaren en was erop gericht om scholen te stimuleren tot het uitbouwen van een coherent, duurzaam en resultaatgericht schoolsportbeleid. Het doel was kinderen en jongeren meer kansen te bieden op bewegen en sporten op school, zowel tijdens als na de schooluren. De rode draad, gevormd door 3 hoofdthema’s (samen, gezond en sporten), omvatte 10 actiepunten. De scholen werden ondersteund met infofiches, uitgewerkte acties, navormingen, evaluatiefiches, … enz. Deze actie werd beëindigd in juni 2013.
n BaO: het basisonderwijs omvat onderwijs voor kleuters en kinderen van de lagere school (3- tot en met 12-jarigen).
n Bewegingslandschappen: voor leerlingen uit het basisonderwijs wordt d.m.v.
aantrekkelijk en uitnodigend spelmateriaal een ‘bewegingslandschap’ aangeboden. Deze materiële omgeving vormt voor kinderen een prikkel tot bewegen, waardoor ze zich motorisch en cognitief kunnen ontwikkelen. Het accent ligt op een positieve beleving en het spelend kennismaken met bewegen. De methodische (leeftijdgekoppelde) opbouw houdt een progressie in van grove motoriek naar fijne motoriek, om kinderen zo voor te bereiden op een eventuele doorstroming naar een sportspecifieke opleiding. Bvb. : Hopsakee (1e kleuterklas); Rollebolle (2e en 3e kleuterklas); Kronkeldiedoe (1e graad BaO); Alles met de bal (2e graad BaO); American Games (3e graad BaO).
n Bewegingstussendoortjes: dit zijn korte onderbrekingsmomenten tijdens of
na een les waarbij men bewust de concentratie van de leerlingen gedurende enkele minuten doorbreekt d.m.v. een bewegingsactiviteit. Deze tussendoortjes hebben een tweeledig doel nl. enerzijds concentratie heraanscherpen en anderzijds zorgen voor een bewegingscompensatie, vanwege de natuurlijke bewegingsdrang van de leerling en vanwege het structureel tekort aan bewegen in het onderwijscurriculum.
n Bloso: het Agentschap voor de Bevordering van de Lichamelijke Ontwikkeling, de
Sport en de Openluchtrecreatie is de sportadministratie van de Vlaamse overheid en maakt deel uit van het beleidsdomein Cultuur, Jeugd, Sport en Media (CJSM).
www.bloso.be n Belgian Paralympic Committee - BPC: het Belgian Paralympic Committee richt zich op sport voor personen met een handicap. Naast sportpromotie en topsport voor deze doelgroep bereidt het BPC ook 4-jaarlijks de Paralympische Spelen voor i.s.m. VLG (Parantee) en LHF.
34
JAARVERSLAG SVS 2012-2013
n BuBaO: Buitengewoon Basis Onderwijs; dit onderwijs richt zich tot kinderen van 6 tot 12 jaar met een handicap of met leerstoornissen.
n Kernwerking: met deze methodiek wil SVS de lokale, interscolaire schoolsportwer-
king op woensdagnamiddag intensifiëren. De driehoek school-club-gemeente staat centraal want er wordt een samenwerkingsverband met de gemeente (gemeentelijke sportdienst) en de sportclubs nagestreefd. Een kern kan 5 tot 15 scholen omvatten, afhankelijk van de lokale onderwijssituatie. De scholen kunnen uit 1 of meerdere gemeentes komen. Indien het een (grotere) stad betreft, kan het zijn dat zij slechts een bepaald gedeelte van de stad uitmaken. Het basisonderwijs en het secundair onderwijs hebben elk hun specifieke (vraaggestuurde) kernwerking.
n BuSO: Buitengewoon Secundair Onderwijs; dit onderwijs richt zich tot jongeren van 13 tot 21 jaar met een handicap of met leer- of opvoedingsmoeilijkheden.
n BVLO: Bond voor Lichamelijke Opvoeding is een belangenvereniging voor de leer-
kracht L.O.. Zij verdedigt L.O. als vormingsgebied en als opstap naar sport. Verder is het een federatie die jongeren, adolescenten en volwassenen tot een lifetime sportbeoefening wil aanzetten door het aanbieden van een kwaliteitsvol gamma van recreatieve en competitiegerichte bewegingsactiviteiten met een bijzonder accent op rope-skipping, gymnastiek en omni-sport. www.bvlo.be
n DOE-AAN-SPORT-BEURS: op deze sportbeurs kunnen erkende sportfederaties hun sport op een attractieve manier voorstellen aan leerlingen van het zesde leerjaar lager onderwijs en het eerste jaar secundair onderwijs. Zo kunnen leerlingen kennismaken met diverse sporten. Doordat men tracht een brug te bouwen tussen school(-sport) en club(-sport) hoopt men jongeren te stimuleren tot lifetime sportbeoefening. Dit is een gezamenlijk initiatief van de Stichting Vlaamse Schoolsport, BLOSO en de provincie en wordt in elke provincie georganiseerd. www.doe-aan-sportbeurs.be
n LOGO: de LOGO’s (Loco-regionaal gezondheidsoverleg en organisatie of kortweg lokaal gezondheidsoverleg) bundelen en coördineren de lokale krachten om de Vlaamse gezondheidsdoelstellingen waar te maken.
n MOF: met het project ‘Meester op de fiets’ wil SVS de fietsvaardigheid van leerlingen bevorderen in het lager onderwijs. De school kan een ‘fietsmeester’ uitnodigen die samen met een leerkracht praktische fietseducatie geeft in een veilige, gesloten omgeving. Nadien worden vaardigheden ook in het verkeer toegepast.
http://www.meesteropdefiets.be n MPI: een Medisch-Pedagogisch Instituut is een verzorgingsinstelling van de Vlaamse
gemeenschap voor jongeren met een (zware) handicap die niet in het thuismilieu kunnen opgevangen worden. Het bestaat uit een aangepaste verblijfsvoorziening (internaat) en een school voor buitengewoon onderwijs. Eventueel is hier ook een revalidatiecentrum aan verbonden.
n FISEC: Fédération Internationale Sportive de l’Enseignement Catholique is de internationale schoolsportfederatie van het Katholiek Onderwijs. Zij organiseert jaarlijks een internationale schoolsportontmoeting m.n. de FISEC-spelen. www.fisec.org
n FOLLO: Flexibele Opdracht Leerkracht Lichamelijke Opvoeding. Hierdoor wil men
n NICE: het voedingsinformatiecentrum (Nutrition Information Center) verzamelt en
verspreidt sinds haar oprichting in 1992 en onder toezicht van haar wetenschappelijke adviesraad wetenschappelijke en educatieve informatie over voeding en gezondheid.
meer sport op school promoten. De medewerker (FOLLO) ontwikkelt een project i.s.m. het lokale sportgebeuren, behartigt de coördinatie van deze onderwijsgebonden sport en verzorgt de lokale promotie. Zijn opdracht kadert in ‘Brede School met sportaanbod’.
n G-sportclub: dit is een sportvereniging met een sportief aanbod voor personen met
www.nice-info.be n NGS: via het programma van natuurgebonden sporten (bvb. klimmen, langlauf, mountainbike, oriëntatielopen…) biedt SVS jongeren een waardevolle sport- of bewegingsactiviteit waar persoonlijke en sociale ontplooiing bewerkstelligd worden in een andere, buitenomgeving.
een beperking. Deze club kan exclusief zijn of een reguliere club zijn met een G-afdeling.
n ISB: Vlaams Instituut voor Sportbeheer en Recreatiebeleid is een ledenvereniging en
een koepelorganisatie voor ambtenaren/personeelsleden die actief zijn in de gemeentelijke en provinciale sportsector en sportdiensten, beleidsmandatarissen en verantwoordelijken van sportinfrastructuren, zwembaden en recreatiecentra. www.isbvzw.be
n ISF: International Schoolsport Federation of de internationale federatie van de officiële schoolsportorganisaties in de verschillende landen ter wereld. ISF organiseert internationale kampioenschappen in verschillende sportdisciplines met als doel de wederzijdse verstandhouding tussen leerlingen van het secundair onderwijs uit de hele wereld door onderlinge contacten te bevorderen. www.isfsports.org
n OBS (Overlegbureau Belgische Schoolsport): dit is een overlegplatform, sa- - -
mengesteld uit de schoolsportfederaties van de respectievelijke gemeenschappen. Deze overlegstructuur bestaat sinds 1984. Vlaamse Gemeenschap : 1 netoverschrijdende schoolsportfederatie : SVS : Stichting Vlaamse Schoolsport Franstalige Gemeenschap : 3 netgebonden schoolsportfederaties : FSEOS : Fédération Sportive de l’ Enseignement Officiel Subsidié; FNSEL : Fédération Nationale Sportive de l’ Enseignement Libre; FSEC : Fédération Sportive de l’ Enseignement de la Communauté. Duitstalige Gemeenschap : PDM : Pädagogische Dienststelle des Ministeriums für Sport und Schule. JAARVERSLAG SVS 2012-2013
35
n Onderwijstypes en -vormen voor het Buitengewoon Onderwijs: - type 1: voor kinderen met een licht mentale handicap - type 2: voor kinderen met een matig of ernstig mentale handicap - type 3: voor kinderen met ernstige emotionele en/of gedragsproblemen - type 4: voor kinderen met een fysieke (= lichamelijke) handicap - type 5: voor kinderen die opgenomen zijn in een ziekenhuis of op medische gronden - - -
verblijven in een preventorium type 6: voor kinderen met een visuele handicap type 7: voor kinderen met een auditieve handicap type 8: voor kinderen met ernstige leerstoornissen
-
Opleidingsvorm 1: sociale aanpassing
-
Opleidingsvorm 2: sociale aanpassing en arbeidsgeschiktmaking
-
-
lige basis verantwoordelijk is voor de planning en organisatie van (na)schoolse sport op school.
n SO: het secundair onderwijs is het leerplichtonderwijs voor 13- tot en met 18-jarigen. n Sporttak in de Kijker: dit is een sportpromotionele actie die BLOSO, samen met de betrokken federatie jaarlijks organiseert. Doelstelling van deze actie is o.a. de perceptie van die sport verbeteren en aldus de promotie van de betrokken sport bevorderen.
n Technische commissie: bovenlokale (provincie overschrijdende) SVS-werkgroep
van leerkrachten met een sporttechnische expertise of specialisten in een welbepaalde sporttak met een adviserende bevoegdheid m.b.t. reglementen of andere sporttechnische materies in de schoolsport.
Deze opleidingsvorm geeft een sociale vorming met het oog op integratie in een beschermd leefmilieu; hij kan georganiseerd worden voor de types 2, 3, 4, 6 en 7. Deze opleidingsvorm geeft een algemene en sociale vorming en een arbeidstraining met het oog op integratie in een beschermd leef- en werkmilieu; hij kan georganiseerd worden voor de types 2, 3, 4, 6 en 7.
Opleidingsvorm 3: beroepsonderwijs
Deze opleidingsvorm geeft een sociale vorming en een beroepsvorming met het oog op integratie in een gewoon leef- en werkmilieu; hij kan georganiseerd worden voor de types 1, 3, 4, 6 en 7. Binnen opleidingsvorm 3 worden verschillende opleidingen georganiseerd.
Opleidingsvorm 4: algemeen, beroeps-, kunst- en technisch onderwijs
Deze opleidingsvorm geeft een voorbereiding op een studie in het hoger onderwijs en op de integratie in het actieve leven; hij kan georganiseerd worden voor de types 3, 4, 5, 6 en 7. Binnen opleidingsvorm 4 worden verschillende studierichtingen georganiseerd, die overeenkomen met de studierichtingen uit het gewoon voltijds secundair onderwijs.
n Panathlon: Panathlon Vlaanderen vzw is een club van (oud-)bestuurders van sportfe-
deraties, sporters en sportvrienden die als doel hebben normen en waarden evenals de fair-play in de sport te verdedigen, te beschermen en te promoten. Panathlon stimuleert sportclubs met een jeugdwerking en scholen tot het nemen van initiatieven die de ethische waarde van sport bevorderen. Er wordt vanuit Panathlon strijd geleverd tegen o.a. racisme, geweld, doping en omkoping in de sport.
n PARANTEE: de Vlaamse erkende sportfederatie heeft een aanbod voor sporters met een fysieke, zintuiglijke of verstandelijke beperking, van initiatie tot topsport.
www.vlg.be n Recreas: de Vlaamse recreatieve G-sportfederatie is een erkende sportfederatie met een recreatief sportaanbod voor sporters met een beperking. www.recreas.be
36
n Schoolsportgangmaker: een leerkracht, meestal de ler(a)ar(es) L.O. die op vrijwil-
JAARVERSLAG SVS 2012-2013
n Vlaams Bureau Schoolsport: deze structuur belichaamt het samenwerkingsverband tussen BLOSO en SVS i.f.v. de coördinatie van acties en evenementen rond jeugdsportpromotie voor schoolgaande jeugd.
n Velocitie: een fietsactie voor leerlingen uit het secundair onderwijs (2e en 3e graad). Met deze actie wil SVS de scholen ondersteunen bij het sensibiliseren van het fietsgebruik en het bevorderen van de fietsveiligheid. www.velocitie.be
n VGC: de Vlaamse Gemeenschapscommissie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is
een ondergeschikt bestuur van de Vlaamse Gemeenschap in Brussel. Deze bestaat uit de Raad van de Vlaamse Gemeenschapscommissie en het College van de Vlaamse Gemeenschapscommissie. De commissie is o.a. bevoegd voor de gemeenschapsmateries Onderwijs, Cultuur, Welzijn en Gezondheid en Sport.
n VIGeZ: het Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie is een
expertisecentrum dat strategieën, advies, methodieken of ondersteuning biedt bij implementatie en opleiding aan gezondheidswerkers en professionals. www.vig.be
n VLOR: de Vlaamse Onderwijsraad is de strategische adviesraad voor het beleidsdomein Onderwijs en Vorming. Deze raad kan advies geven of overleg organiseren over alle onderwijsmateries waarvoor de Vlaamse Gemeenschap bevoegd is. Daarnaast beoordeelt de raad op eigen initiatief of op vraag initiatieven van andere beleidsdomeinen die duidelijke gevolgen hebben voor het onderwijs. www.vlor.be
n VSF: de Vlaamse Sportfederatie is de koepelvereniging van Vlaamse sportfederaties. www.vlaamsesportfederatie.be