Jaarverslag SVS 2013-2014
20 JA VS l JA AR S l 20 S V S R 20 JA A VS l JA AR S l 20
VS l JA AR S SVS l R A A J 20 VS l JA AR S l 20 S V S R 20 JA A VS l JA AR S l 20 SV
S
1994
Ontstaan SVS
2
JAARVERSLAG SVS 2013-2014
2014 = 20 jaar SVS
2014
SVS vandaag
Inhoud Voorwoord_______________________________ 4
1. Missie en doelstellingen____________________ 5 2. Over SVS________________________________ 7 2.1 Structuur SVS______________________________________________ 7 2.2 Personeel_________________________________________________ 8 2.3 Communicatie_____________________________________________ 9
3. Werking van de schoolsport_________________ 10 3.1 Aantal scholen_____________________________________________ 3.2 Sport beweegt je school_____________________________________ - Resultaten_____________________________________________ - Kansengroepen_________________________________________ - SVS-Apotheose_________________________________________
11 12 13 14 15
3.3 Kernwerking______________________________________________ - Wat is kernwerking______________________________________ - Deelnamecijfers woensdagnamiddagactiviteiten_____________ - Praktijkvoorbeelden_____________________________________ - Stimuli voor activiteiten in de school_______________________ - Bewegingstussendoortjes_______________________________ - Educatieve materialen__________________________________ - Middagactiviteiten_____________________________________ - Velocitie______________________________________________
16 16 16 17 18 18 18 19 20
3.4 Piramidale competities SO & internationale schoolsport__________ - Praktijkvoorbeeld_______________________________________ - Cijfers_________________________________________________ - Praktijkvoorbeeld internationale schoolsport________________
20 20 21 22
3.5 Aanbod tijdens de lesuren___________________________________ - Bewegingslandschappen_________________________________ - Fitte school + bewegingstussendoortjes____________________ - Meester op de fiets______________________________________ - NGS___________________________________________________
23 23 24 24 25
3.6 Brede school met sportaanbod_______________________________ 26 - Sportsnack_____________________________________________ 26 - SNS___________________________________________________ 26 3.7 Activiteiten dankzij samenwerkingsverbanden_________________ Activiteiten i.s.m. Bloso______________________________________ - Doe aan sport beurzen___________________________________ - Gordel voor scholen_____________________________________ - Sportmix_______________________________________________ - Sportprikkels___________________________________________ - Survival trophy__________________________________________ - Vlaamse veldloopweek voor scholen_______________________ Activiteiten i.s.m. andere partners____________________________ - Kick op sport___________________________________________ - Panathlon Stipendium___________________________________ - Paralympisch schoolproject_______________________________
27 27 27 27 27 27 28 28 28 28 29 29
3.8 Ondersteuning door opleidingsinstituten______________________ 30
Bijlagen_________________________________ 30 Strategische doelstellingen__________________________________ 30 Samenstelling Raad van Bestuur______________________________ 30 Begrippenlijst_____________________________________________ 31
JAARVERSLAG SVS 2013-2014
3
Voorwoord 2014 is voor SVS een feestelijk jaar. We vieren immers het 20-jarig bestaan van onze organisatie. Schoolsport werd natuurlijk al veel langer georganiseerd maar de aansturing via één netoverschrijdende schoolsportorganisatie zag in 1994 het levenslicht. Sedert die start heeft de schoolsportwerking wel een hele evolutie doorgemaakt. SVS heeft steeds getracht in te spelen op de actuele noden en mogelijkheden. Bij de aanvang werd bijna uitsluitend ingezet op de organisatie van woensdagnamiddagactiviteiten, waarbij competitie een belangrijk aandeel innam. Stelselmatig zocht SVS echter naar mogelijkheden om nog meer leerlingen warm te maken voor sportactiviteiten. Zo werd de aandacht meer geleid naar recreatieve activiteiten, met nog uitsluitend speelse wedstrijdvormen in het lager onderwijs en een beperkt aantal piramidale competities voor het secundair onderwijs, zodat ook minder sportvaardige leerlingen uitgedaagd werden. De jaren rond de eeuwwisseling stonden dan weer sterk in het teken van het ontwikkelen van de intussen alom gekende bewegingslandschappen voor het basisonderwijs. Hierbij worden per leeftijdsjaar motorisch zeer divers prikkelende bewegingsprogramma’s aangeboden en kunnen alle leerlingen klassikaal deelnemen. Al die jaren was de vrijwillige inzet van leerkrachten en directies onontbeerlijk om al die schoolsportactiviteiten een succes te laten zijn. Geleidelijk aan besteedden we bij SVS daarom ook meer en meer aandacht aan de ondersteuning van de scholen om in iedere school nog meer bewegings- en sportkansen mogelijk te maken waaraan alle leerlingen zouden kunnen deelnemen en van zouden kunnen genieten. De voorbije jaren ontwikkelden we zo verschillende interessante en inspirerende educatieve publicaties om op schoolniveau te kunnen benutten. Tevens bedachten we dat ook tijdens de lessen het sedentaire gedrag zou kunnen doorbroken worden door i.s.m. VIGeZ de ‘bewegingstussendoortjes’ te lanceren. En na de schooluren kunnen leerlingen op de school of kort bij de school ook perfect om 16.00 uur nog een uurtje beweging of sport gebruiken. I.s.m. Bloso en met de hulp van de follo’s werden de projecten ‘Sportsnack’ en ‘SNS-pas’ in het leven geroepen. De lijn van deze evolutie werd afgelopen schooljaar nog duidelijker doorgetrokken via het beleidsinstrument ‘Sport beweegt je school’. Door de scholen extra te stimuleren om beweging en sport, gelinkt aan het gezondheidsbeleid, beleidsmatig in het opvoedingsproject van de school op te nemen en de scholen daartoe ook daadwerkelijk op weg te helpen, hopen we op een duurzame wijze weer een stap voorwaarts te zetten om de leerlingen een fitte, gezonde en veilige levensstijl te laten aannemen. Schoolsport zal zeker ook de komende jaren een belangrijke en noodzakelijke plaats innemen in de schoolwerkplannen. Wij danken daarom van harte allen die meehelpen aan een duurzame bewegingsvriendelijke leer- en leefomgeving! Herman Van Driessche algemeen directeur
4
1
Missie en doelstellingen
JAARVERSLAG SVS 2013-2014
5
1
Missie en doelstellingen Sinds 1 september 1994 treedt SVS op als overkoepelende en coördinerende instantie voor de schoolsport in Vlaanderen. Drie decretale opdrachten werden hiervoor door de Vlaamse overheid aan SVS toegewezen. SVS streeft ernaar om een stuwende rol te spelen in de sport- en gezondheidspromotie op school. Het is dan ook de missie van SVS om alle leerlingen uit het basisonderwijs en het secundair onderwijs (inclusief het buitengewoon onderwijs) te stimuleren tot een fitte, veilige en gezonde levensstijl en hen te stimuleren om levenslang deel te nemen aan bewegings- en sportactiviteiten zowel in georganiseerd verband binnen een sportvereniging als in los georganiseerd of ongeorganiseerd verband. Het is en blijft dan ook onze absolute prioriteit om de scholen te stimuleren zo veel mogelijk bewegings- en sportkansen aan alle leerlingen te geven. Intussen mocht SVS twintig kaarsjes uitblazen! SVS wil er graag nog veel jaren bijdoen. Vandaag wil SVS op school een sportieve dynamiek creëren die jongeren aanzet om een gezonde, fitte en sportieve levensstijl te verwerven en/of te behouden. We zetten de scholen aan om een omgeving te creëren waarin het behalen van de norm van zestig minuten beweging per dag voor leerlingen makkelijker haalbaar is. Zo wordt de stap van schoolsport naar clubsport een logische stap. Uiteindelijk wordt de kans op een levenslange deelname aan sport- en bewegingsactiviteiten ook groter.
6
JAARVERSLAG SVS 2013-2014
SVS werkt op verschillende niveaus. Scholen kunnen beleidsmatige ondersteuning krijgen bij het opstellen van een kwalitatief bewegings- en sportbeleid en heel wat educatieve materialen van SVS benutten. SVS organiseert aanvullend gedifferentieerde en ontwikkelingsgerichte bewegings- en sportactiviteiten. Het aanbod is er voor zowel de sportief getalenteerde als de minder of niet-sportieve leerlingen. Het SVS-aanbod is dus geen afspiegeling van de reguliere competitiesport. Als schoolsportorganisatie willen we aangepaste werkvormen aanbieden die ervoor zorgen dat we zoveel mogelijk leerlingen bereiken. Om de decretale opdrachten en onze missie te realiseren, werkte SVS voor het schooljaar 2013-2014 heel wat acties en initiatieven uit passende in 7 strategische doelstellingen (zie bijlage). Om in deze doelen te lukken werkte SVS nauw samen met verschillende partners uit de onderwijsomgeving en uit de sportsector.
2
Over SVS
JAARVERSLAG SVS 2013-2014
7
2.1
Structuur SVS In de twee bestuursorganen van SVS - de Raad van Bestuur en het Dagelijks Bestuur - is er een paritaire samenstelling uit vertegenwoordigers van het vrij gesubsidieerd onderwijs, het officieel gesubsidieerd onderwijs en het gemeenschapsonderwijs. In de Raad van Bestuur zetelen ook drie vertegenwoordigers uit de sportsector, namelijk BVLO, ISB en VSF. De Raad van Bestuur telt 15 leden en is verantwoordelijk voor de uitstippeling van het beleid dat SVS voert. Het Dagelijks Bestuur is een beperkte vertegenwoordiging van de Raad van Bestuur en telt 4 leden. Het Dagelijks Bestuur ziet toe op het algemeen bestuur, op de uitvoering van de projecten en activiteiten, op het financieel beleid en op de logistieke ondersteuning. De dagelijkse leiding wordt waargenomen door de algemeen directeur die zowel het Dagelijks Bestuur als de Raad van Bestuur bijwoont met een adviserende stem. Onder leiding van de directeur wordt de schoolsportwerking gecoördineerd vanuit één centraal secretariaat te Brussel en 5 provinciale secretariaten. Ieder provinciaal schoolsportsecretariaat heeft een provinciaal coördinator die de leiding heeft over een team van sporttechnische en administratieve medewerkers. RAAD VAN BESTUUR Vergadert minimum 3 maal per jaar en zet de krijtlijnen uit voor de schoolsport. DAGELIJKS BESTUUR Vergadert minimum 4 maal per jaar en volgt van nabij de beleidsuitvoering op. COORDINATIECOMITE Overlegvergadering algemeen directeur, sporttechnisch coördinator en provinciale coördinatoren i.f.v. de beleidsuitvoering; vergadert minimum 1 maal per maand.
2.2 Personeel
PROVINCIALE SECRETARIATEN SVS Antwerpen - SVS Limburg - SVS Oost-Vlaanderen - SVS Vlaams-Brabant/Brussel - SVS West-Vlaanderen
De algemeen directeur is bevoegd voor de algemene leiding van de organisatie en de coördinatie van het centraal secretariaat. De basistaken van de medewerkers op het centraal secretariaat zijn specifiek voor een overkoepelend secretariaat: het personeelsbeleid, het financieel beleid, het sporttechnisch beleid, de algemene communicatie en de organisatie van enkele Vlaamse activiteiten. Zij bezitten deskundigheid op hun specifieke domeinen. In de 5 provinciale secretariaten is de provinciaal coördinator de leidinggevende. Hij wordt bijgestaan door een stafmedewerker die verantwoordelijk is voor de werking van het basisonderwijs en het buitengewoon basisonderwijs en een stafmedewerker verantwoordelijk voor het secundair onderwijs en het buitengewoon secundair onderwijs. De dagelijkse dienstverlening wordt verzekerd door een aantal sporttechnische en administratieve medewerkers. Ze zijn steeds aanspreekbaar via mail, telefoon of op activiteiten. Deze personeelsleden zorgen ook voor een gevarieerd aanbod van bewegings- en sportmomenten, materialen en projecten gericht op vier mogelijke tijdstippen: voor, tussen, tijdens en/of na de lessen. Om lokaal deze dienstverlening te kunnen garanderen, zijn diverse personeelsleden verantwoordelijk voor het aanbod in de kernen, dit zijn de kernwerkers. Zij zetten het SVS-aanbod op lokaal niveau om in de praktijk. Zij zorgen ook voor de uitvoering van diverse activiteiten en het overleg met de scholen en de lokale actoren.
8
JAARVERSLAG SVS 2013-2014
Met de opstart van het nieuwe actieplan ‘Sport beweegt je school’ in het schooljaar 2013-2014 kwam er voor de SVS-medewerkers een nieuwe taak bij: de schoolondersteuning. Dit is een tweedelijnswerking a.h.v. een overleg of samenwerking met vertegenwoordigers van een school. De doelstelling hierbij is de school te helpen bij de uitbouw van een kwaliteitsvol bewegings- en sportbeleid. Een schoolondersteuner vereist uiteraard een specifiek competentieprofiel. De komst van ‘Sport beweegt je school’ brengt een nieuwe taakverdeling van de personeelsleden met zich mee voor het komende schooljaar. Op de provinciale secretariaten ontstaan er het komende schooljaar drie profielen: de SVS-kernwerker, de SVS organisator en de SVS-schoolondersteuner. In praktijk krijgt elk personeelslid een combinatie van één of meerdere van deze profielen toegewezen.
2.3 Communicatie n Schoolsportwebsite De schoolsportwebsite www.schoolsport.be is een onmisbaar communicatiemiddel voor SVS. De website is opgebouwd uit een centraal gedeelte en 5 provinciale websites. Op de centrale openingspagina kan de lezer allerlei provincieoverschrijdende nieuwtjes lezen. Daarnaast bieden we uitvoerig informatie over ons aanbod per onderwijsniveau, onze dienstverlening, onze structuur,… Men kan rechtstreeks naar de provinciale websites surfen en naar de websites van de acties waaraan SVS werkt met of zonder partners. SVS tracht voortdurend inhoudelijk de website te optimaliseren en te actualiseren zodat de scholen gemakkelijk hun informatie kunnen vinden. n E-nieuwsbrieven Maandelijks verstuurt SVS twee e-nieuwsbrieven: één voor het basisonderwijs en één voor het secundair onderwijs (inclusief buitengewoon onderwijs). Iedere maand willen we de scholen op de hoogte brengen van allerlei schoolsportnieuws. Het betreft hier heel vaak provincieoverschrijdende informatie, oproepen tot deelname aan allerlei acties en evenementen of in samenwerking met andere organisaties of partners. We streven hierbij naar een gebruiksvriendelijk document met aandacht voor beknopte tekst en een moderne lay-out. n
Publicaties en educatieve materialen
n
Provinciale startvergaderingen
SVS ontwikkelt begeleidende draaiboekjes voor bewegingslandschappen (Hopsaké, Rollebolle, Kronkeldiedoe, Alles met de bal, American Games), eigen SVS-publicaties en publicaties in samenwerking met partners (Bewegingstussendoortjes o.a.: Dip? Dobbel, Doe!; GIZI, kijk ik sport: speelmap met spelfiches; Speelmaatjes op school : spelfiches). We bieden ook een uitgebreid gamma aan van affiches, allerlei aantrekkelijke, handige werkinstrumenten om beweging in elke klas en elke les te integreren,… (FAIR PLAY pakket: affiches, fairplaytossen, kapiteinsbanden; Speelplaatskoffers: brochure + map met speelwijzers,...)
Elke provincie organiseert ieder jaar een startvergadering bij het begin van het nieuwe schoolsportjaar. Zo willen we de scholen informeren over de nieuwigheden binnen de SVS-werking en de schoolsportkalender. We maken er ook afspraken binnen de verschillende kernen en overhandigen er enkele nuttige werkinstrumenten. Op de infobeurs verwelkomen we tal van instanties/sportfederaties. Onze school gaat voor
suggesties voor
Uren sport- & lang spe op de spe lplezier elplaats
SP E E LPLAATSKOFFERS l basisonderwijs l
IEDEREEN doet mee! ★
eerlijk zijn
9
3
Werking van de schoolsport
10
JAARVERSLAG SVS 2013-2014
3.1
Aantal scholen De tabel hieronder geeft op het niveau van het secundair onderwijs verschillende cijfers aan t.o.v. de cijfers van het Departement Onderwijs. Dit komt doordat SVS een andere telling van het aantal scholen hanteert dan het Departement Onderwijs. De aantallen volgens SVS staan tussen haakjes. Voor beide tellingen heeft één school één instellingsnummer. In de praktijk zijn er echter afwijkingen mogelijk, mits aanvraag vanuit de school. Bijvoorbeeld: - indien de school vraagt om deel te nemen als één school, ondanks dat er aan hetzelfde adres van een secundaire school meerdere instellingsnummers gekoppeld kunnen zijn; SVS beschouwt deze entiteit dan als één school; - een school met meerdere hoofdzetels met verschillende instellingsnummers en verschillende adressen (behorend tot 1 campus) kan eveneens vragen om deel te nemen als één school. Indien deze afwijking wordt toegestaan, dan geldt dit voor alle acties en activiteiten.
n Totaal aantal scholen in Vlaanderen ANTWERPEN
Basis BuBaO Secundair BuSO
LIMBURG
OOST-VL.
VL.-BR./BRU
WEST-VL.
TOTAAL
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
630
26,5
317
13,3
518
21,8
488
20,5
427
17,9
2.380
100
46
23,5
29
14,8
46
23,5
30
15,3
45
23,0
196
100
261 (207) 32
27,4 143 (125)
15,0 196 (156)
20,6 167 (143)
17,5 185 (144)
19,4
952
100
27,8
14,8
24,3
15,7
17,4
115
100
17
28
18
20
JAARVERSLAG SVS 2013-2014
11
3.2 Sport beweegt je school Het bewegings- en sportbeleid vormt een belangrijk onderdeel van het gezondheidsbeleid binnen het opvoedingsproject van een school en vraagt een attitude die we met zijn allen, zowel binnen als buiten de school, in een brede schoolomgeving dienen op te nemen. In het kader van haar ondersteuningsopdracht heeft SVS met de hulp van Bloso het instrument ‘Sport beweegt je school’ ontwikkeld. Aan de hand van dit instrument kan een school procesmatig invulling geven aan realistische doelen om een kwalitatief bewegings- en sportbeleid uit te bouwen. Dit actieplan beoogt in elke school te resulteren in meer en betere beweeg- en sportkansen op school. Het te doorlopen proces is gericht op de bouwstenen beleid en aanbod met mogelijkheid tot verbreding i.f.v. fitheid, fair play of ‘fun for all’ en wordt practisch voorgesteld via de PDCA-cyclus (Plan - Do - Check - Act). Om de scholen te ondersteunen, werden enkele tools ontwikkeld: - een checklist die de school op weg helpt om haar beginsituatie te toetsen en haar prioritaire werkpunten te kiezen - inspiratieboxen die een ruime waaier van tips, educatieve materialen of activiteiten voorstellen - een monitoringlijst waarmee de school haar vorderingen kan vastleggen. Op periodieke basis werd via e-nieuwsberichten inhoudelijke informatie aan scholen bezorgd. Bijkomend zullen vanaf het schooljaar 2014-2015 scholen, op hun vraag, door SVS bezocht worden om hun vragen specifiek te behandelen a.d.h.v. het nieuwe actieplan ‘Sport beweegt je school’. Deze schoolondersteuning zal gebeuren i.s.m. VIGeZ, de centra voor leerlingbegeleiding en de pedagogische begeleidingsdiensten.
12
JAARVERSLAG SVS 2013-2014
Schematische voorstelling ‘SPORT BEWEEGT JE SCHOOL’
TOOLS PROCES
M O N I T O R I N G
PLAN
ACTUELE SITUATIE
SWOT
INFORMEREN
B O R G E N
VOOR
ACT E V A L U E R E N
CHECKLIST
B IJ S T U R E N
CHECK
B E L E I D
FIT FAIR
N A
FUN
A A N B O D TUSSEN
T IJ D E N S
P R I O R I T E I T
VERBREDING
MOTIVEREN ACTIEPLAN OPSTELLEN & UITVOEREN INSPIRATIEBOXEN
DO
DOELSTELLING
[ Aantal geregistreerde scholen SBJS t.o.v. totaal aantal scholen in Vlaanderen per onderwijsniveau ]
1.000
[ Aantal geregistreerde scholen SBJS t.o.v. totaal aantal scholen per provincie ] 969
900 4.000 3.500
700
3.000
600
2.380
2.500
300
59%
1.000
952
65%
500
196
0 TOTAAL
BaO
totaal aantal scholen
69% 135
506
472
BuBaO
41% SO
115
65%
365
58%
200
389
677
565
400
1.553
1.500
703
500
2.152
2.000
788
800
3.643
72%
398
352 60% 50%
59%
100
75
0
BuSO
ANTWERPEN
SBJS ‘13-’14
LIMBURG
aantal scholen per provincie
OOST-VL.
VL.-BR./BRUS.
WEST-VL.
SBJS provincie
1. Resultaten
Het eerste schooljaar van ‘Sport beweegt je school’ was een groot succes. 2.152 scholen of 59 % van de Vlaamse scholen heeft zich geëngageerd om procesmatig met ‘Sport beweegt je school’ aan de slag te gaan. Scholen worden gestimuleerd om progressie te maken, elke school op haar eigen tempo. Doordat de scholen hun gekozen prioriteiten niet noodzakelijk in dat eerste schooljaar moesten afronden, beschikken we nog niet over sluitende procesresultaten. De weergave van resultaten beperkt zich hier tot het aantal inschrijvingen en de gelegde prioriteiten. Bij de vaststelling van de beginsituaties betreffende de werking van de scholen kunnen we afleiden dat vele scholen al over heel wat sterktes in hun sporten bewegingsbeleid beschikken. Er wordt vooral ingezet op het welbevinden van de leerlingen. Men hecht belang aan het ervaren van plezierbeleving en meedoen aan activiteiten op school en zich goed en veilig voelen in een schoolomgeving. Meerdere scholen hebben ook al ruime aandacht voor een netwerk met schoolexterne partners.
Uit de monitoring blijkt dat scholen vooral willen inzetten op volgende prioriteiten: -
TOP 10 PRIORITEITEN BEWEGINGS- EN SPORTBELEID een visie rond bewegings- en sportbeleid uitwerken
620
29
- - - - - - - - -
acties uitwerken om het thema ‘FAIR’ te integreren doelstellingen formuleren rond de focus ‘FAIR’ een werkgroep (directie, leraar LO, leerkrachten) oprichten een bewegings- en/of sportaanbod tijdens de middag aanbieden een geïntegreerde aanpak van beweging/sport gekoppeld aan voeding uitwerken het bewegings- en sportbeleid integreren in het schoolwerkplan tijdens de lessen meer extra beweeg- en sportmomenten creëren een bewegingsstimulerend aanbod uitwerken om de gezondheidsnorm van 60 min. dagelijkse beweging te behalen initiatief nemen om sport- en beweging in de vrije momenten te stimuleren
522 472 469 439
24 22 22 20
scholen %
410 19 392 18,2 387 17,9 385 17,8 375 17,4
JAARVERSLAG SVS 2013-2014
13
l
2. Kansengroepen Praktijkvoorbeelden l
14
Sport voor meisjes met een etnisch-cultureel diverse achtergrond SVS wil scholen ook voldoende inspireren om te verbreden met de focus op ‘fun for all’ door kansengroepen efficiënter te gaan benaderen. Hiertoe heeft SVS geparticipeerd in de Vlaamse werkgroep ‘sport en interculturaliteit’. Afgelopen schooljaar heeft de werkgroep gekozen om initiatieven uit te testen voor sportparticipatie van meisjes met een etnisch-cultureel diverse achtergrond. Het proefproject ging uit van vijf verschillende sportsettings, waarbij SVS een vooraanstaande rol speelde bij de vijfde setting: sport na school binnen een multiculturele wijk. Deze setting werd geconcretiseerd door een interventie in de bestaande SNSactiviteit ‘Hip Hop Dance’ te Borgerhout. De plaatselijke FOLLO-leerkracht en de leerkrachten LO gingen op zoek naar een manier om meer meisjes aan te spreken en te motiveren tot het gebruik van een SNS-pas. Hiertoe werden onder de schooltijd demolessen ‘Hip Hop Dance’ georganiseerd in twee verschillende Borgerhoutse scholen, werd een gratis SNS-proefles aangeboden en werd een ondersteunende brief gemaakt voor de ouders. In totaal speelden 42 meisjes, waarvan 90% geen ouder van Belgische origine had, op het aanbod in. De effecten bleven eerder miniem maar de werkgroep besloot om volgend schooljaar een langer en geleidelijker voortraject op de school op te zetten, met accent op nog meer individueel stimuleren. De inspiratie werd gebundeld in zes praktijkfilmpjes: http://www.schoolsport.be/nieuwsbericht.aspx?site=1&ID=880
JAARVERSLAG SVS 2013-2014
Limburgse INTEGRATIETROPHY SVS organiseerde i.s.m. het Militair Commando Provincie Limburg, Campus Saffraanberg, de Provincie Limburg en KA2 Topsportschool Hasselt opnieuw de ‘Limburgse Integratietrophy’. Deze schoolsportactiviteit kadert in het opzet van SVS om een activiteitenaanbod te voorzien waarbij gestreefd wordt naar integratie tussen leerlingen uit het buitengewoon secundair onderwijs en het secundair onderwijs. Aan de hand van een laagdrempelige sportdag waarbij het accent lag op samenwerkingsopdrachten, werden alle deelnemers aangezet om samen te sporten. Twintig teams van telkens zes personen werkten een achttal proeven af: legervoertuigtrekken, targetcross, granaatwerpen, samenwerkingsparcours, medicinebalwerpen, hindernissenloop, darts en frisbee. Door het verbreden van de verschillende sociale contacten en het leren omgaan met jongeren van andere doelgroepen, werd het wederzijds respect bevorderd wat een positieve invloed heeft op het zelfbeeld van de leerlingen met een beperking. Via de samenwerking leerden de verschillende groepen elkaar ook beter kennen en appreciëren en werd inclusie gefaciliteerd.
l FUN-ATHLON De Fun-athlon te Peer-Wijchmaal is een integratiesportdag georganiseerd door het LO-team van BuSO Sint-Elisabeth Wijchmaal i.s.m. SVS, de Provincie Limburg, de wandelclub van Peer, de secundaire school Agnetendal en de gemeente Peer.
De Fun-athlon is een uniek evenement waarbij de prestatie niet van belang is en de deelnemers (leerlingen SO en BuSO) ongedwongen ‘met’ elkaar sporten. Speciale aandacht ging uit naar personen met een visuele en motorische beperking. De rode draad doorheen heel het gebeuren vormde de wielerpiste, waar constant beweging merkbaar was onder de vorm van ludieke acties zoals verkleed lopen of fietsen, gebruiken van aangepaste verplaatsingsmiddelen zoals rolstoelen, steps, gekke fietsen, bikes, trickes, ….
Daarnaast konden de leerlingen in de diverse sportaccommodaties genieten van sportspelen en een aangepast boszoekspel voor leerlingen uit OV1 en OV2. Dit spel was opgevat als een soort steroriëntatie waarbij de deelnemende groepjes zoekopdrachten meekregen: vb. na het tonen van een prent met een tennisbal zoeken de groepjes in het bos een prent met een tennisracket. Verder op het programma stonden o.a. G-schermen, G-judo, G-tennis, samenwerkingsopdrachten, verschillende dansvormen, ski initiatie en relaxatie. Meer dan 1.200 leerlingen beleefden een onvergetelijke sportdag.
3. Apotheose
Naar aloude traditie organiseerde SVS in 2014 weer een apotheose, maar ditmaal in een extra feestelijk jasje. SVS mocht immers 20 kaarsjes uitblazen. Op 19 juni 2014 werd in de Topsporthal Vlaanderen te Gent van de gelegenheid gebruik gemaakt om de inzet van de scholen te belonen in het kader van het nieuwe actieplan ‘Sport beweegt je school’. Werken met ‘Sport beweegt je school’ was immers een hele uitdaging voor de scholen. Het impliceerde een volledig nieuwe manier van werken. Scholen moesten heel wat inspanning leveren om een gezond en positief beweegklimaat uit te bouwen op school. Om onze appreciatie voor het engagement van de scholen duidelijk te laten blijken, ontvingen de laureaatscholen, mede dankzij de ondersteuning van Bloso, een aantrekkelijk kubb-spel en een laureaatplaat. Aanvullend kon de school in aanmerking komen voor een extra waardering o.b.v. het aantal deelnemers aan interscolaire SVS-activiteiten.
Tijdens het nuttigen van een hapje en een drankje konden de deelnemers tot slot met hun collega’s en de SVS- medewerkers een gezellige babbel doen. Voor de schooldirecties werd dit jaar een beleidscafé gelanceerd, ingeleid door een visionair debat met Patriek Delbaere (algemeen directeur OVSG), Mieke Van Hecke (directeur-generaal VSKO) en Raymonda Verdyck (afgevaardigd bestuurder GO). Het tweede deel van het beleidscafé werd gehouden aan verschillende gesprekstafels. Aan deze tafels konden de aanwezige directieleden samen met experts ervaring en kennis uitwisselen omtrent diverse thema’s. De experts gaven hun visie, reikten ideeën aan, analyseerden valkuilen en zetten deze om in kansen. Heel wat ideeën, initiatieven en meningen kwamen op deze manier aan de oppervlakte.
20 jaar SVS werd gestart in de voormiddag met een academische zitting en een spectaculaire act. In de namiddag werd er voor deze feesteditie geopteerd voor een apart programma voor directieleden en voor leerkrachten. De leerkrachten kregen de kans om deel te nemen aan een gevarieerd aanbod van workshops en praktijksessies en konden ideeën opdoen via de informatiemarkt.
JAARVERSLAG SVS 2013-2014
15
3.3 Kernwerking n
Wat is kernwerking
De kracht van de SVS-kernwerking bestaat uit de lokale samenwerking met diverse partners zodat in de onmiddellijke schoolomgeving invulling kan gegeven worden aan een minimumaanbod van georganiseerde schoolsportactiviteiten. Deze werking wil aan kinderen en jongeren nog meer lokale bewegings- en sportkansen aanbieden. Om dit te realiseren zijn de provincies verdeeld in kernen. De kern omvat een cluster van 10 à 20 scholen per onderwijsniveau. Afhankelijk van de plaatselijke (onderwijs)situatie omvat een kern meerdere scholen van 1 of meerdere gemeentes. Kernwerking werkt in de hand dat er een nauwer contact tussen SVS en de scholen van de kern gecreëerd wordt en dat de doelstellingen van ‘Sport beweegt je school’ beter kunnen behaald worden. De SVS-kernwerkers zijn in eerste instantie verantwoordelijk voor de coördinatie en het in de praktijk brengen van het SVS-aanbod en de uitvoering van activiteiten in overleg met de scholen en de lokale actoren. Wanneer leerkrachten tijdens deze contactmomenten met vragen of knelpunten komen m.b.t. de uitbouw van hun bewegings- en sportbeleid, bvb. rond speelplaatswerking of actieve verplaatsing, dan kunnen de SVS-kernwerkers ondersteuning bieden door het aanreiken van tips en acties. Indien een problematiek diepgaander is, worden deze leerkrachten doorverwezen naar de SVS-schoolondersteuner. De kernwerker vormt in dit geval de schakel tussen de school(leerkracht) en de SVS-schoolondersteuner.
De kernvergaderingen, georganiseerd door de kernwerkers werden inhoudelijk verruimd met ‘intervisiemomenten’ voor leerkrachten i.f.v. ‘Sport beweegt je school’ en schoolondersteuning. Via de ervaringsuitwisselingen wensen we mogelijke vragen of knelpunten van scholen te detecteren. Anderzijds zetten we via dit medium in op de deskundigheidsbevordering van de leerkracht.
n
Deelname op woensdagnamiddag
BaO
JAARVERSLAG SVS 2013-2014
LIMBURG
OOST-VL.
VL.-BR./BRU
WEST-VL.
TOTAAL
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Deeln. sch. < 4 activiteiten
181
28,7
75
23,6
130
25,0
99
20,2
72
16,8
557
23,4
Deeln. sch. = of > 4 activiteiten
294
46,6
187
58,9
299
57,7
124
25,4
323
75,6
1.227
51,5
TOT. deeln. sch.
475
75,3
262
82,6
429
82,8
223
45,6
395
92,5
1.784
74,9
BuBaO
ANTWERPEN
LIMBURG
OOST-VL.
VL.-BR./BRU
WEST-VL.
TOTAAL
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Deeln. sch. < 4 activiteiten
14
30,4
8
27,5
13
28,2
2
6,6
14
21,1
51
26,0
Deeln. sch. = of > 4 activiteiten
1
2,1
8
27,5
6
13,0
1
3,3
19
42,2
35
17,8
TOT. deeln. sch.
15
32,6
16
55,1
19
41,3
3
10
33
73
86
43,8
SO
ANTWERPEN
LIMBURG
OOST-VL.
VL.-BR./BRU
WEST-VL.
TOTAAL
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Deeln. sch. < 4 activiteiten
73
27,9
24
16,7
37
18,8
41
24,5
22
11,8
197
20,6
Deeln. sch. = of > 4 activiteiten
85
32,5
69
48,2
89
45,4
72
43,1
110
59,4
425
44,6
TOT. deeln. sch.
158
60,5
93
65,0
126
64,2
113
67,6
132
71,3
622
65,3
BuSO
16
ANTWERPEN
ANTWERPEN
LIMBURG
OOST-VL.
VL.-BR./BRU
WEST-VL.
TOTAAL
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Deeln. sch. < 4 activiteiten
6
18,7
12
70,5
4
14,2
7
38,8
7
35,0
36
31,3
Deeln. sch. = of > 4 activiteiten
0
0,0
0
0,0
9
32,1
0
0,0
4
20,0
13
11,3
TOT. deeln. sch.
6
18,7
12
70,5
13
46,4
7
38,8
11
55
49
42,6
Praktijkvoorbeelden l
Netbal extra fair in Limburg SVS-netbal is al vele jaren een populaire activiteit voor schoolgaande jongeren van de 3de gr. BaO op woensdagnamiddag.
In de provincie Limburg gaan ze met deze activiteit nog een stapje verder. In het kader van Fair Play en respect wordt aan de leerlingen ook gevraagd om de wedstrijdjes zelf te leiden als scheidsrechter.
Om dit voor deze jongeren beheersbaar te maken, heeft men het aantal spelers per ploegje beperkt tot 3 spelers i.p.v. 6 spelers. Een activiteit waar sportiviteit primeert want de kinderen leren hier samenspelen en samenwerken en mekaars beslissingen respecteren. Na de wedstrijdjes zitten de leerlingen nog even samen om hun ervaringen uit te wisselen.
l
Kern Brakel beweegt zijn leerlingen SO In de kern Brakel nemen alle scholen deel aan bijna alle SVS-activiteiten: zowel KTA Brakel, Viso Cor Mariae Brakel, St-Franciscusinstuut St-Maria-Oudenhove als Instituut Stella Matutina Michelbeke plannen samen met SVS en de gemeentelijke sportdienst hun programma op de kernvergaderingen. En dit al vele schooljaren! De leerkrachten van deze scholen en de lokale sportdienst verdienen zeker een pluim.
l
Dance battle, Mechelen Op woensdagnamiddag 15 januari 2014 vond te Mechelen de ‘Dance Battle’ plaats. Initiatiefneemster Jorien Torfs, leerkracht uit het BerthoutinstituutKlein Seminarie Mechelen zette met ondersteuning van SVS deze activiteit op. Verschillende teams van verschillende secundaire scholen uit de regio Mechelen en Duffel verzamelden in de sporthal van de Nekker en namen het tegen elkaar op in een heuse dance battle.
De lokale sportdienst hanteert zelfs een subsidiëringssysteem a rato van deelnames aan de activiteiten, waarvan de scholen graag genieten. Reken daarbij dat de Brakelse burgemeester in hoogsteigen persoon, zowel in juni 2013 als in juni 2014, de evaluatievergadering van deze kern bijwoonde.
De ploegen, bestaande uit 8 deelnemers hadden de keuze qua invulling van dansstijl: jazz, hiphop, breakdance, ballet, tapdans of een mix ervan. Elk team gaf tijdens zijn eigen creatieve dans performance het beste van zichzelf. Net zoals in het populaire programma ‘So you think you can dance’ beoordeelde een jury elke act: choreografie (danstechnische moeilijkheid, ruimtegebruik,…) originaliteit (kledij, attributen, …) en expressie.
Volgende activiteiten stonden ook afgelopen schooljaar op het programma: badminton, dans, klimmen, tafeltennis, veldloop, zwemmen, basket 3 on 3, minivoetbal meisjes, netbal 3/3, volleybal 3/3, unihockey, voetbal 4/4 en tussen vier vuren. Ook in de piramidale competities laten de Brakelse scholen zich geregeld gelden. Afgelopen schooljaar werd nog deelgenomen aan de SNS-pas en Velocitie. Een gepaste slagzin voor Brakel: Sport beweegt je school, en de kern Brakel beweegt zijn leerlingen.
Aansluitend was er voor de deelnemers nog een gratis workshop ‘hip hop’ onder leiding van de bekende choreograaf Steeve Austin. Ook de toeschouwers vermaakten zich opperbest met het kijken naar de creatieve moves en het horen van de leuke beats.
JAARVERSLAG SVS 2013-2014
17
n Stimuli voor activiteiten in de school l Bewegingstussendoortjes De scholen bewegingsvriendelijk(er) maken, is een belangrijke doelstelling voor SVS. Om dit te kunnen realiseren, moet er voldoende aandacht geschonken worden aan het thema beweging en dit met heel het schoolteam en gedurende de ganse schooldag. Een uitgelezen middel hiervoor is de integratie van bewegingstussendoortjes. Bewegingstussendoortjes zijn veilige, leuke en eenvoudige oefeningen die je in het dagelijkse (school)leven kan gebruiken als ‘break’. Bijvoorbeeld bij een lesonderbreking of overgang naar een nieuw lesonderwerp. De bewegingstussendoortjes zijn leuke fysieke en motorische prikkels die tegemoet komen aan de natuurlijke bewegingsdrang van de jongeren. Bovendien beogen ze een houdingvormend effect en zorgen ze voor een betere concentratie nadien.
l
Om scholen op weg te helpen, bood SVS vormingen ‘bewegingstussendoortjes op school’ aan en dit zowel voor het basisonderwijs als het secundair onderwijs. Vorig jaar vonden negen vormingen plaats. Bijkomend stelde SVS het spel ‘Dip dobbel doe’ ter beschikking aan basisscholen. Het spel bevat 80 kaartjes met bewegingstussendoortjes opgedeeld in vier functionele categorieën: bodydrum en ritme, lichaamsbesef en coördinatie, bewegingsliedjes en taalspelletjes en houdingsoefeningen. ‘Dip dobbel doe’ was een initiatief van VIGeZ en SVS i.s.m. de logo’s Vlaanderen.
In deze bewegingslandschappen wordt een ontwikkelingsprogressie voorzien van grootmotorische naar fijnmotorische vaardigheden. Het accent ligt op beleving en het spelend exploreren van bewegingsvormen. Het opzet van de draaiboekjes is de leerkracht ondersteuning te bieden om deze activiteit te begeleiden, te informeren en variatietips te geven om in de school te gebruiken.
Verder ontwikkelde SVS ook een boeiend gamma over speelplaatswerking. In ‘Spelen op de speelplaats’ ontdekken leerkrachten leuke, bekende en minder bekende speelplaatsspelen. ‘Speelmaatjes op school’ is een concept waarbij kinderen van het 6e leerjaar gestimuleerd worden om actief te spelen met jongere kinderen. De bijbehorende spelfiches geven leerlingen inspiratie en maken het de begeleidende leerkracht makkelijk om het geheel te sturen. Om de speelplaats actiever te maken voorziet SVS ook spelkoffers. De circuskoffer en de te gekke koffer zijn gevuld met leuk sport- en spelmateriaal en kunnen bij de provincies ontleend worden. Afgelopen schooljaar stelde SVS twee nieuwe koffers samen: de springkoffer en de gezellige koffer. Deze worden aangeboden vanaf schooljaar 2014-2015.
Educatieve materialen Om de scholen te ondersteunen, ontwikkelde SVS ook heel wat educatieve materialen. Diverse publicaties en brochures worden ter beschikking gesteld voor scholen. Zo bouwt SVS voor elk leeftijdsjaar van het basisonderwijs een bewegingslandschap uit met bijhorend draaiboek: Hopsakee (1ste kleuterklas), Rollebolle (2de en 3de kleuterklas), Kronkeldiedoe (1ste leerjaar), Megaspelenpaleis (2de leerjaar), Bewegingsjungle (3de leerjaar), Alles met de bal (4de leerjaar), American games en Danone Nations Cup (5de en 6de leerjaar).
18
JAARVERSLAG SVS 2013-2014
SVS besteedt dus veel aandacht aan spelen op de speelplaats, maar we vinden het ook van groot belang dat kinderen op een faire manier leren spelen. Daarom heeft SVS ook fairplaypakketten samengesteld. In dit pakket zitten 5 fairplaytossen, 6 fairplaykapiteinsbanden en 7 affiches omtrent fair play. Op deze manier kan de sfeer positief ondersteund worden.
Om ook de leerkrachten meer te inspireren tot deze fairplaygedachte op de speelplaats, organiseerde SVS vormingen in elke provincie. Tijdens deze vormingen tot fairplaycoach werd de leerkrachten een praktijkgerichte fairplaymethodiek eigen gemaakt. Ten slotte biedt SVS enkele themanummers aan waarin dieper wordt ingegaan op één specifiek thema. Zo is er ‘Als een vis in het water’, waarin een methode van gedifferentieerd zwemonderwijs wordt toegelicht en ‘Loopuithouding voor schoolgaande jeugd’ bedoeld om leerkrachten en leerlingen te helpen met de voorbereiding op veldlopen. Ook is er ‘GIZI kijk ik sport’ (samengesteld i.s.m. GSF) waarin bewegen op een heel aantrekkelijke en toegankelijke manier wordt voorgesteld.
l Middagactiviteiten Net zoals de woensdagnamiddagactiviteiten kan ook middagsport worden ondergebracht in het nieuwe actieplan ‘Sport beweegt je school’ en dit onder de bouwsteen beweging/sport en aanbod, tussen de lessen. De voornaamste doelstellingen van middagsport zijn: - de leerlingen aanmoedigen om ook buiten de lessen LO aan sport te doen - de klassfeer verbeteren door samen te sporten en elkaar aan te moedigen - fair play ontwikkelen - spelvreugde en extra beweging aanbieden aan leerlingen - aanbieden van kansen om leerlingen te betrekken bij de organisatie (klaarmaken en opruimen van de sporthal, het scorebord verzorgen of een wedstrijd leiden). Zo werkt een school ook meteen aan leerlingenparticipatie. SVS tracht de scholen o.a. te helpen voor deze middagactiviteiten door wedstrijdschema’s aan te bieden. Scholen kunnen deze schema’s downloaden van op de website van de ‘Sport beweegt je school’ in de inspiratieboxen. SVS biedt ook allerlei sport- en spelmateriaal aan dat ontleend kan worden in de provinciale uitleendiensten. Daarnaast bieden deze uitleendiensten ook spelkoffers aan.
JAARVERSLAG SVS 2013-2014
19
l Velocitie SVS organiseerde vorig schooljaar voor de vierde keer de fietsactie Velocitie, i.s.m. BMC, de Vlaamse Overheid, KBC en SBS Belgium. Met deze actie wil SVS de secundaire scholen motiveren en ondersteunen om hun schoolbeleid nog fietsvriendelijker te maken. De scholen konden zich inschrijven door achtereenvolgens de checklist fietsmobiliteit, hun actieomschrijving en hun actieplan in te dienen. Scholen werden hierin bijgestaan en ondersteund door verschillende SVS-medewerkers en de speciaal ontworpen Velocitie-inspiratiefiches. 13 Velocitie-inspiratiefiches in 5 verschillende categorieën (fietsveiligheid, fietsinfrastructuur, fietsvaardigheid, fietscampagne, actieve schoolverplaatsing) zijn momenteel beschikbaar en vrij te downloaden op de website www.velocitie.be.
20
De doelstellingen van deze Velocitie-inspiratiefiches zijn om de scholen te inspireren en te ondersteunen bij hun fietsbeleid. Via concrete actieplannen achteraan de inspiratiefiches wordt per thema een ideale werkwijze aan de school voorgesteld. De actie werd ook promotioneel en inhoudelijk ondersteund door SBS Belgium en muziekzender TMF d.m.v. spots en drie miniprogramma’s.
De Velocitie-jury (SVS, BMC, KBC, VSV, Vlaamse Overheid) koos uit de 197 inschrijvingen 15 winnende scholen. Deze scholen werden op twee mei uitgenodigd voor de ‘Velocitie Quiz’ te Bellewaerde in Ieper. De leerlingen namen het in een spannende theoretische en praktische quiz tegen elkaar op, de gastvrouw van dienst was TMF-gezicht Roos Van Acker. In tussentijd konden de geselecteerde leerlingen ook genieten van een stevige lunch en de spectaculaire attracties in Bellewaerde. Tot slot mocht de Vlaamse Minister van Mobiliteit en Openbare Werken Hilde Crevits de hoofdprijs van twintig Oxford-schoolfietsen overhandigen aan winnaar Don Boscocollege uit Zwijnaarde.
In de marge van Velocitie bracht SVS ook bijna 120 specifiek ontworpen schoolfietsen ‘aan de school’ in het proefproject ‘Velo op School’, een initiatief van FietsenWerk vzw en Velo vzw i.s.m. SVS. Op deze manier probeert SVS tegemoet te komen aan het tekort aan (kwaliteitsvolle) schoolfietsen. Gezien het succes krijgt dit proefproject zeker een vervolg tijdens het schooljaar 2014–2015.
JAARVERSLAG SVS 2013-2014
3.4 Piramidale competities SO & internationale schoolsport In de piramidale competities is er een gevarieerd aanbod van ploegsporten en individuele sporten waarbij scholen en leerlingen interscolair tegen elkaar kunnen uitkomen (atletiek, veldlopen & zwemmen / basket-, hand-, voet- en volleybal). De selecties zijn gebaseerd op provinciale voorrondes waarna de respectievelijke winnaars tegen elkaar uitkomen in een Vlaams kampioenschap. Er worden ook diverse open kampioenschappen georganiseerd (atletiek indoor, judo, oriëntatielopen, veldrijden en wielrennen). Hieraan kan iedereen deelnemen zonder dat er vooraf een provinciale selectie heeft plaatsgevonden. Een mooi voorbeeld hiervan is het jaarlijks atletiek indoor open kampioenschap.
l SVS open Kampioenschap Atletiek voor miniemen, i.s.m. Flanders Indoor
Op 29/1/2014 vond in de Topsporthal van Gent het SVS Open Kampioenschap Atletiek Indoor voor miniemen plaats. Met dit open kampioenschap mikt SVS zeker ook op leerlingen die nog niet zijn aangesloten bij een atletiekclub. Vooral voor die leerlingen is het een unieke beleving om in de Topsporthal te mogen deelnemen. Volgende disciplines stonden op het programma: - 60m, 200m, 800m - kogelstoten, verspringen, hoogspringen.
[ Piramidale competities individuele sporten ]
Met 359 deelnemers was de meeting alvast een groot succes. De beste 3 atleten per discipline werden telkens op het SVS-podium gehuldigd. Dankzij de samenwerking met zijn marketingbureau kwam de meerkampatleet Hans Van Alphen als ‘acte de présence’ ter plaatse supporteren voor alle deelnemers. Niet alleen gaf Hans enkele interviews, hij deelde bovendien ook gratis tickets uit voor de Record Bank Flanders Indoor, de grootste indoor atletiekmeeting van België. Daarnaast reikte hij ook medailles uit en deelde hij kwistig handtekeningen uit aan een grote schare enthousiaste fans. Die dag waren niet alleen de individuele prestaties belangrijk. Voor de eerste maal mocht SVS 6 schoolploegen selecteren om deel te nemen aan het voorprogramma van de Record Bank Flanders Indoor. De 6 scholen met de meeste deelnemers kregen hierdoor de kans om een aflossingsploeg samen te stellen. bestaande uit 2 jongens én 2 meisjes uit de 1ste gr. voor de te lopen aflossingswedstrijd van ‘4 x 200m’ op zondag 9 februari: Don-Boscocollege Zwijnaarde, Middenschool Voskenslaan Gent, Prizma Middenschool Izegem, St-Gertrudiscollege Wetteren, O-L-V-College Campus Bevegem, St-Lodewijkscollege Brugge. Na een spannende strijd ging de Middenschool Voskenslaan uit Gent met de bloemen lopen. Een hele belevenis voor deze jongeren want diverse Belgische en internationale atletiektoppers zoals Hans Van Alphen, Eline Berings en Nafi Thiam wa ren present op de Flanders Indoor. Ook in de tribune zat heel wat bekend volk: Tia Hellebaut en topcoaches Jacques Borlée en Wim Vandeven werden gespot.
ANTWERPEN deeln.
LIMBURG
sch. deeln.
OOST-VL.
sch. deeln.
VL.-BR./BRU.
sch. deeln.
WEST-VL.
sch. deeln.
TOTAAL
sch. deeln.
sch.
Atletiek
293
22
146
24
246
20
186
20
332
28
1.203
114
Veldlopen
862
25
355
24
350
30
1.116
30
667
48
3.350
157
Zwemmen
222
20
192
21
166
17
54
12
380
29
1.014
99
Tot. ‘13-’14
1.427
73
727
75
762
67
1.396
69
1.379
105
5.691
389
[ Piramidale competities ploegsporten ] ANTWERPEN ploeg. Basketbal
39
LIMBURG
sch. ploeg. 26
38
OOST-VL.
sch. ploeg. 19
25
VL.-BR./BRU.
sch. ploeg. 16
48
WEST-VL.
sch. ploeg. 22
47
TOTAAL
sch. ploeg . 25
197
sch. 108
Handbal
10
6
19
12
7
4
3
2
19
10
58
34
Voetbal
82
42
79
42
65
32
62
29
49
29
337
174
31
19
42
25
29
16
34
23
49
26
185
109
Zaal./mini-voetb.
Volleybal
111
40
89
32
243
76
144
44
156
64
743
256
Tot. ‘13-’14
276
142
266
124
331
160
285
125
346
168
1.504
719
JAARVERSLAG SVS 2013-2014
21
n
l
22
Internationale schoolsport
De internationale schoolsportfederaties ISF (International Schoolsport Federation) en FISEC (Fédération Internationale Sportive de l’Enseignement Catholique) organiseren sportevenementen waar naast sport ook de intellectuele, morele en sociale ontwikkeling van de leerlingen aandacht krijgt. Deelname aan internationale schoolsport laat jongeren toe om met andere culturen kennis te maken in een pedagogisch kader. De deelnemers verruimen hierdoor hun horizon.
SVS biedt scholen en jongeren de kans om deel te nemen aan deze internationale wedstrijden. Dit aspect betekent voor leerlingen (en leerkrachten) uit het secundair onderwijs een toegevoegde waarde. Getuige hiervan de vele positieve getuigenissen van leerlingen en leerkrachten die aan één van de internationale activiteiten hebben deelgenomen.
ISF-kampioenschap veldlopen (30/3 - 4 /42014) te Israël (Valley of Springs) Doordat er meerdere geïnteresseerde scholen waren, werd een selectieveldloop georganiseerd op het selectieve parcours in het park van Laken waar jaarlijks de Cross Cup plaatsvindt (i.s.m. de Iris Crosscup Lotto Brussel). Zowel de ingeschreven schoolploegen alsook topsportleerlingen namen deel aan deze selectie. De schoolploegen van Don Bosco College Hechtel (meisjes) en Scholengroep Sint-Rembert Torhout (jongens) behaalden de overwinning. De selectieploegen werden samengesteld o.b.v. de behaalde resultaten van leerlingen uit verschillende scholen.
JAARVERSLAG SVS 2013-2014
Gedurende de verdere voorbereiding heerste er toch wat onrust gezien de heersende spanningen in de regio. De escalatie van het conflict bleef echter uit waardoor onze ploegen toch vertrokken. Onze delegatie nam haar intrek in het Leonardo Club Hotel in Tiberias Het programma van zo een ISF-kampioenschap behelst een aantal vaste onderdelen nl. een openings- en sluitingsceremonie, een culturele uitwisselingsavond en de respectievelijke competitie. Na de eerste kennismaking en beperkte acclimatisatie was het tijd voor de parcoursverkenning. De niveauverschillen en de zanderige ondergrond maakten het wedstrijdparcours zeer selectief. Op de wedstrijddag zette onze selectieploeg jongens een uitzonderlijke prestatie neer, ondanks de sterke tegenstanders en de loden hitte. Zij behaalden een 3e plaats, een unicum in de Vlaamse schoolsport. Ook de andere deelnemers toonden zich van hun beste zijde maar de tegenstand uit Australië en Turkije was verpletterend. De nieuwe ervaringen en vriendschappen maakten dat de deelnemers voldaan huiswaarts keerden met een koffer vol sportieve, culturele en emotionele herinneringen.
[ Bewegingslandschappen ] ANTWERPEN
Kleutertuin *
VL.-BR./BRU.
WEST-VL.
TOTAAL
deeln.
sch.
deeln.
sch.
deeln.
sch.
deeln.
sch.
deeln.
sch.
deeln.
sch.
1.334
32
0
0
9.331
197
1.517
32
995
38
13.177
299
Kindertuin **
16.180
299
0
0
9.055
182
2.669
38
7.661
167
35.565
686
10.922
200
11.244
234
10.851
264
11.089
206
14.491
300
58.597
1.204
Kronkeldiedoe
10.815
289
12.372
226
9.668
275
9.129
166
13.221
264
55.205
1.220
Alles met de bal
7.721
244
10.604
221
6.572
209
8.442
168
12.022
264
45.361
1.106
American Games
7.437
247
7.167
192
4.914
159
5.436
121
4.441
143
29.395
862
26
3.417
98
385 240.717
1.740
Danone Nat. Cup
n Bewegingslandschappen SVS organiseert voor elk leeftijdsjaar van het basisonderwijs een bewegings landschap: Hopsakee (1ste kleuterklas), Rollebolle (2de & 3de kleuterklas), Kronkeldiedoe (1ste gr. lager ond.), ’Alles met de bal’ (2de gr. lager ond.) en American Games en Danone Nations Cup (3de gr. lager ond.). Spelcaroussel (2de & 3de kleuterklas), Mega spelenpaleis (1ste gr. lager ond.), Honkietonkie (1ste gr. lager ond.) en Bewegingsjungle (2de gr. lager ond.) zijn provincie- eigen bewegingslandschappen. Het accent in de bewegingslandschappen ligt op beleving en het spelend exploreren van bewegingsvormen. De doelstellingen van de aangeboden bewegingsvaardigheden sluiten aan bij de doelstellingen van de leerplannen bewegingsopvoeding van de verschillende onderwijsnetten. Om de kwaliteit te bewaren en erover te waken dat de materialen voldoende innoverend blijven, worden de bewegingslandschappen jaarlijks geëvalueerd en bijgestuurd. Afgelopen schooljaar werd het project ‘Alles met de bal’ onder de loep genomen en de inhoud ervan werd gescreend en vernieuwd.
OOST-VL.
Rollebolle
Tot. ‘13-’14
3.5 Aanbod tijdens de lesuren
LIMBURG
707
22
779
23
327
10
801
17
803
55.116
398
42.166
284
50.718
382
39.083
291
53.634
* Omvat spelcaroussel ** Verzameling provincie-eigen bewegingslandschappen zoals megaspelenpaleis, honkietonkie, bewegingsjungle,...
Het accent van dit bewegingslandschap ligt op het oefenen en het verwerven van motorische vaardigheden d.m.v. uitdagend, klein materiaal en verschillende soorten ballen. Volgende vaardigheidsdomeinen worden verder geprikkeld: balanceren, rollen en mikken, werpen en vangen, slaan en vangen, trappen en drijven en stampen. Er is ook een plateau ‘ploegspelen’ voorzien, waar de kinderen samen tegen elkaar poull-bal, gouret en tchoukbal spelen. De spelvormen worden aangereikt met eenvoudige spelregels. Ten slotte is er een plateau ‘balspelen’: reflexbal, reuzenbal, ballonvolley en handdribbel.
JAARVERSLAG SVS 2013-2014
23
n
24
Fitte school
‘Fitte school’ en de ‘Fitte schooldag’ zijn voor vele scholen ondertussen bekende begrippen. De methodiek ‘Fitte School’ werd ontwikkeld tijdens het schooljaar 2004-2005 i.s.m. het Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie (VIGeZ) en het voedingsinformatiecentrum (NICE) en heeft als doel de scholen te ondersteunen bij de ontwikkeling van een gezondheidsbeleid. De ‘Fitte schooldag’ werd ontwikkeld als praktijkgerichte ondersteuningsmodule ter uitwerking van dergelijk gezondheidsbeleid in het kader van voeding en beweging. De werkwijze van ‘Fitte school’ is een belangrijke bron van inspiratie geweest bij de voorbereiding van het nieuwe actieplan ‘Sport beweegt je school’’. Het voorbije schooljaar werd ‘Fitte school’, tesamen met de ‘Fitte schooldag’ dan ook geïntegreerd in het actieplan ‘Sport beweegt je school’ onder de focus fit. Deze dag staat in het teken van gezondheid terwijl de reguliere lessen gewoon doorgaan. Een ‘Fitte schooldag’ wordt in de school zelf georganiseerd en de voorbereiding ervan bestaat uit verschillende contactmomenten (een intakegesprek om de actuele situatie en de verwachtingen te bepalen en na te gaan welke materialen zouden kunnen helpen, een organisatiegesprek om het draaiboek vast te leggen en een evalutatiegesprek om de duurzaamheid van het project te plannen) waarbij SVS-medewerkers scholen helpen bij de opzet ervan. 30 scholen kregen dit schooljaar de kans om het traject ‘Fitte Schooldag’ te doorlopen.
JAARVERSLAG SVS 2013-2014
n
Meester op de fiets
In het schooljaar 2004-2005 startte SVS samen met het Belgisch Instituut voor Verkeersveiligheid en Mobiel 21 met het project ‘Meester op de fiets’. Het opzet was de jonge fietser vaardiger te maken en zoveel mogelijk kinderen uit het basisonderwijs de kans te geven op een leuke en veilige manier te leren deelnemen aan het verkeer, eerst in een beschermde omgeving (speelplaats, verkeerspark,…) en nadien in het echte verkeer. Met de steun van het Startbanenproject Verkeersveiligheid van het Departement Onderwijs worden elk schooljaar tien ‘fietsmeesters’ aangeworven die met een uitgebreide materialenset naar de scholen trekken. Deze fietsmeester neemt met de klastitularis de handleiding door en bereidt samen het leerproces voor van de betrokken klas. Sinds het begin van ‘Meester op de fiets’ tot nu werden er al 350.000 kinderen fietsvaardiger. Bijkomend werd vorig schooljaar werk gemaakt om ook de ouders te sensibiliseren. De problematiek van de integratie van een jonge fietser in het verkeer is immers niet enkel een aangelegenheid voor de school. Om ouders hierbij op een verantwoorde wijze op weg te zetten, ontwikkelden de initiatiefnemers een flyer met fietstips voor ouders. De flyer geeft een overzicht met de fietsvaardigheidsoefeningen zoals die ook aan bod kwamen tijdens de fietssessie op school, zodat de ouders zicht hebben op wat er nog verder kan geoefend worden.
Totaal aantal scholen die deelnamen aan Meester op de fiets: ANTW. LIMBURG O.-VL VL.-BR./BRUS W.-VL. 87 108 64 113 76
n NGS Avontuurlijke vrijetijdsbesteding zit reeds geruime tijd in de lift, want steeds meer mensen vinden hun weg naar natuursporten zoals klimmen, mountainbike of kajak. Grensverleggende, avontuurlijke buitensportactiviteiten spreken ook jongeren aan. Een schoolsportdag zonder afvaart van de Lesse of een avonturentocht is haast ondenkbaar geworden want voor menig jongere of klas is een natuursportactiviteit een topactiviteit.
Bij de samenstelling van een pedagogisch verantwoord programma primeert echter niet alleen het fun-gehalte voor de jongere maar ook de educatieve waarde van de activiteit. De NGS-programma’s passen vaak in een vakoverschrijdende projectwerking. Om nog beter op de verwachtingen van scholen in te spelen, kan de school met de provinciale NGS-verantwoordelijke een programma op maat van de school samenstellen.
3 provinciale secretariaten hebben ook een heus hindernis- of hoogtouwenparcours, bestaande uit verschillende klimelementen die variëren in hoogte en moeilijkheidsgraad (Houthalen, Huizingen en Rijmenam).
[ Deelnames natuurgebonden sporten 2013-2014 ] ANTWERPEN
LIMBURG
OOST-VL.
VL.-BR./BRU.
WEST-VL.
TOTAAL
deeln.
sch.
deeln.
sch.
deeln.
sch.
deeln.
sch.
deeln.
sch.
deeln.
sch.
Basisonderwijs
12.894
92
3.760
57
6.617
86
4.138
50
10.186
197
37.595
482
Secundair ond.
24.554
140
5.273
47
7.219
65
7.683
75
3.686
31
48.415
358
*
De deelnames van de leerlingen van het buitengewoon onderwijs zijn inbegrepen.
JAARVERSLAG SVS 2013-2014
25
3.6 Brede school met sportaanbod ‘Brede school met sportaanbod’ was één van de 5 proeftuinen binnen het participatiedecreet. Uit de eindevaluatie van de proeftuin (einde 2013) bleek dat ‘Brede school met sportaanbod’ met zijn 2 voornaamste realisaties nl. Sportsnack voor het basisonderwijs en de SNS-pas voor het secundair onderwijs, onmiskenbare positieve effecten heeft opgeleverd. Daarbinnen is het de bedoeling dat kinderen en jongeren een grote diversiteit aan bewegings- en sportieve ervaringen opdoen. De conclusie was dat beide projecten bijdroegen tot een breed, toegankelijk en vernieuwend naschools sportaanbod voor kinderen en jongeren in hun directe leefomgeving. Op basis van deze bevindingen, besliste minister van Sport P. Muyters om ‘Brede school met sportaanbod’ vanaf 1 januari 2014 te continueren en te verankeren binnen de Bloso-werking. Het Vlaams Bureau Schoolsport (het samenwerkingsverband tussen Bloso en SVS) zorgt al van bij de aanvang voor de inhoudelijke sturing en de praktische opvolging van de werking. Om het project ’Brede school met sportaanbod’ op het terrein te realiseren wordt er beroep gedaan op de inzet en expertise van Follo-medewerkers (Flexibele Opdracht Leerkracht Lichamelijke Opvoeding). Het contingent werd uitgebreid tot 32 follo’s. Nieuw is dat elke Follo een geografische zone toegewezen gekregen heeft. In deze nieuwe zienswijze werd Vlaanderen opgedeeld in 32 zones zodat elke school voortaan een beroep kan doen op een medewerker van ‘Brede school met sportaanbod’. 26
JAARVERSLAG SVS 2013-2014
De Follo’s zijn dus werkzaam in meerdere gemeenten (binnen hun zone) waardoor ook bovenlokale samenwerkingsverbanden mogelijk worden. Op het terrein worden de follo’s bijgestaan door de provinciale SVS-secretariaten, de provinciale Bloso-promotiediensten en de gemeentelijke sportdiensten. In de verschillende zones zal prioriteit gegeven worden aan de verdere uitrol van de 2 geconcipieerde formules: Sportsnack en SNS. Tijdens het schooljaar 2013-2014 werden er 42 SNS-projecten ontwikkeld in diverse steden en gemeenten in Vlaanderen en Brussel. Sportsnack werd aangeboden in verschillende scholen in 44 gemeenten: in 4 gemeenten in Antwerpen, in 16 van 19 Brusselse gemeenten, in 1 Limburgse gemeente, in 17 gemeenten in VlaamsBrabant en in 2 West-Vlaamse gemeenten.
3.7 Activiteiten dankzij samenwerkingsverbanden SVS heeft een netwerk opgebouwd bestaande uit verschillende instanties op diverse beleidsniveaus, die vergelijkbare doelstellingen wensen te realiseren. Dit omvat o.m. sportfederaties, sportclubs, gemeentelijke en provinciale sportdiensten,... Dankzij deze samenwerkingsverbanden worden diverse activiteiten en acties georganiseerd. Voor heel wat initiatieven is Bloso een vaste partner van SVS. n l
l
Activiteiten i.s.m. BLOSO
Doe aan Sport beurzen Ook het voorbije schooljaar werden in alle Vlaamse provincies ‘DOE-AANSPORT’-beurzen georganiseerd. Deze beurzen hebben als doelstelling kinderen op een speelse manier te laten kennismaken met een zo ruim mogelijk aanbod aan sporttakken. Na dit kennismakingsmoment kunnen de jongens en de meisjes zich eventueel verder bekwamen in de betrokken sporttak in een plaatselijke club. Het organisatiecomité wil zo samen met de medewerkende sportfederaties een brug slaan van schoolsport naar clubsport. In totaal namen 32.010 leerlingen deel. Gordel voor scholen De 18e editie van de ‘Gordel voor Scholen’, was een realisatie van Bloso met ondersteuning van diverse partners en SVS. Het park van Tervuren was voor de de laatste keer de uitvalsbasis om jongeren al fietsend of wandelend te laten kennismaken met de Vlaamse rand rond Brussel. In het park vond ook een gevarieerd sport- en randprogramma plaats.
Ook voor jongeren met een beperking was er een aangepast activiteitenaanbod. Deze activiteit biedt een waardig, pedagogisch alternatief voor de klassieke eindejaarsschoolreizen. Deze editie bracht 16.475 leerlingen op de been.
l Sportmix Dit Vlaams multicultureel sportevenement voor jongeren tussen 12 en 16 jaar is een uniek initiatief in de sportsector. Dit jaar vond het evenement plaats in Herentals, in het Bloso-centrum ‘Netepark’. Het programma bestond uit competitieve tornooien en een trophy. Het geeft autochtone en allochtone jongeren de kans om samen te sporten, met de nadruk op fairplay. De organisatoren beogen hierdoor respect voor elkaars cultuur en achtergrond te creëren. Aan deze editie namen 877 leerlingen deel, uit 22 scholen. l Sportprikkels Deze sporthappenings richten zich naar jongeren van de 3e gr. secundair onderwijs en worden georganiseerd i.s.m. hogescholen en/of universiteiten voor lichamelijke opvoeding. Naast diverse sportinitiaties geeft dit jongeren ook de kans om kennis te maken met het hoger onderwijs. De deelnemers krijgen o.a. informatie over de sportmogelijkheden aan de opleidingsinstellingen. Deze editie, gespreid over 13 organisatiedagen gaf 5.477 leerlingen uit 53 scholen een extra kans om te genieten van sport en spel.
JAARVERSLAG SVS 2013-2014
27
l
l
28
Survivaltrophy voor scholen Deze avontuurlijke trophy of ‘de zwaarste 5 km van je leven’ is een spectaculaire uitdaging op maat van leerlingen van het secundair onderwijs, vanaf 15 jaar. Deze 1ste editie werd op 3 locaties, gespreid over de provincies Limburg, OostVlaanderen en Vlaams-Brabant, georganiseerd. Ploegen van telkens 6 leerlingen konden hieraan deelnemen. In totaal namen 262 ploegen of 1.048 leerlingen deel. Vlaamse veldloopweek voor scholen De ‘Vlaamse veldloopweek voor scholen’ geniet nog steeds van de ruimste samenwerking. De voorbije editie van 21 tot en met 29 september 2013 was een jubileumeditie. De opening van de 25-jarige editie vond plaats te Antwerpen, in het kader van ‘Europese Sporthoofdstad 2013’. Peter van het ganse veldloopgebeuren was de succesrijke meerkamper Hans van Alphen. De jubileumeditie werd gekenmerkt door verschillende recorddeelnames. Met 229.982 leerlingen werd het record van 2012 met 10.116 eenheden scherper gesteld. 2.559 scholen (of 71 % van het totaal aantal Vlaamse scholen) namen deel. 293 gemeenten of zowat 90 % van alle Vlaamse gemeenten participeerde aan dit initiatief. Een toonbeeld dat een bundeling van krachten tot prachtige realisaties kan leiden. Het evenement werd logistiek en promotioneel ondersteund door de firma Brantano en het Verbond der Belgische Tuinbouwcoöperaties (VBT) .
JAARVERSLAG SVS 2013-2014
n l
Activiteiten i.s.m. andere partners
Kick op sport Met deze activiteit organiseert SVS een sportieve dag voor jongeren van de eerste 4 jaren van het secundair en het buitengewoon secundair onderwijs. Het programma bestaat uit avontuurlijke sporten gecombineerd met educatieve, informatieve en expressieve activiteiten. Iedere klas krijgt een ‘challenge’ van activiteiten met een zeer gevarieerde inhoud, deels sportief, deels educatief voorgeschoteld. Naast de sportieve beleving willen we de leerlingen ook laten kennismaken met de 3 inrichtingen (GBJ De Zande Ruiselede, het penitentiair centrum en het opvangcentrum van het Rode Kruis) door de activiteiten daar te laten plaatsvinden. Door te voorzien in een correcte beeldvorming t.a.v. de inrichtingen en hun doelpubliek wordt getracht vooroordelen te voorkomen of weg te werken en eveneens de integratie van de bewoners te bevorderen. In een tweede programmaluik wordt er info verspreid over het ‘gebruik van middelen (tabak, alcohol en andere drugs)’. Door een geïntegreerde, hedendaagse aanpak krijgen de jongeren er informatie en duiding, met ruimte voor discussie over deze onderwerpen. Het spreekt voor zich dat de voorbereiding in de school van cruciaal belang is. Er wordt verwacht dat in de voorbereidingsfase elke klas aan de slag gaat met de thema’s. De organisatie is een samenwerking van SVS, de Provincie West-Vlaanderen, GBJ De Zande Ruiselede en Beernem, het Penitentiair Landbouwcentrum Ruiselede en het Opvangcentrum Wingene van het Rode Kruis.
l
Panathlon Stipendium Racisme, geweld, doping,… zijn jammer genoeg zaken die nog steeds teveel aandacht trekken in sommige sporten. Panathlon Vlaanderen tracht door zijn acties de negatieve aspecten van sport voor jongeren te beperken door sportclubs met jeugdwerking te stimuleren tot het nemen van initiatieven die de ethische waarde van de jeugdsport bevorderen. I.s.m. SVS en BVLO werden de Vlaamse scholen gestimuleerd om vakoverschrijdend rond ethiek in de schoolsport te werken. Opnieuw werd een fotowedstrijd uitgeschreven, ditmaal met het thema “FAIR PLAY”. De ingezonden foto’s dienden op een attractieve manier aan te tonen hoe men hier in de school of klas mee omgaat. Tijdens de academische zitting van de SVS-Apotheose ontvingen een aantal scholen een cheque van € 1.000 dankzij de ondersteuning van de Nationale Loterij. Volgende scholen uit het basisonderwijs werden eindlaureaat : Freinetschool ‘De Boomhut’ GO!, GO! BS Kameleon Turnhout, International School Ghent (ISG), VBS De Triangel Maasmechelen, Vrije Lagere School ‘De Mozaïek Blauwput’ Kessel-Lo, Buitenggewoon basisonderwijs St.-Rafaël St.-Job in’t Goor.
l
Paralympisch schoolproject Het Paralympisch schoolproject werd voor het derde opeenvolgende jaar opgezet voor het vijfde en zesde leerjaar basisonderwijs samen met het Belgian Paralympic Committee, Parantee, Ligue Handisport Francophone en de Franstalige schoolsportorganisatie FRSEL. Een nieuw aspect in de voorbije jaargang was ‘Follow an athlete’ waarbij per provincie één school de eer kreeg om een bepaalde paralympische atleet te volgen en ermee te communiceren gedurende een volledig schooljaar. Hiertoe werden mailcontacten, Skypecontacten en Facebook ingezet. Als apotheose kwam deze atleet ook langs op school voor een ervaringsuitwisseling.
Net als tijdens de voorgaande schooljaren konden alle basisscholen (3de gr.) hun eigen project met foto’s uploaden op de website www.paralympic.be/ schoolproject.
Op deze website kunnen scholen, mits registratie, nog steeds gebruik maken van 22 inspirerende activiteitenfiches. Op die manier worden scholen ondersteund in het sensibiliseren van hun leerlingen voor gehandicaptensport.
JAARVERSLAG SVS 2013-2014
29
3.8 Ondersteuning door
opleidingsinstituten De opleidingsinstituten, die toekomstige leerkrachten en/of sportverantwoordelijken opleiden, zijn ook een belangrijke partner voor SVS. Door het geven van toelichtingen leren studenten de werking van SVS kennen en het belang ervan inzien. De studenten werden eveneens geïnformeerd over ‘Sport beweegt je school’ zodat ook zij kennis konden maken met dit nieuwe actieplan. Per instituut zijn er daarnaast samenwerkingverbanden in het kader van de jaarlijkse stages van de studenten. De praktische invulling van deze stages is afhankelijk van de respectievelijke eigenheid van het opleidingsinstituut.
BIJLAGEN n Strategische doelstellingen 2013-2014 - - - - - - -
Scholen stimuleren en ondersteunen teneinde een duurzaam bewegings- en sportbeleid te realiseren. Ontwikkelen en verspreiden van activiteiten en/of producten m.b.t. beweging en sport die aansluiten bij nieuwe visies binnen de onderwijs,- sport- en/of gezondheidssector. De producten en acties op de scheidingslijn tussen het aanbod tijdens de schooluren en daarbuiten verbeteren. Samenwerkingsverbanden optimaliseren op lokaal en bovenlokaal niveau tussen scholen en andere instanties die een levenslange participatie aan bewegings- en sportactiviteiten mee willen realiseren. Aanbieden en organiseren van een brede waaier van activiteiten en projecten tijdens de lesuren die bijdragen tot een bewegings- en sportattitude. Aanbieden en organiseren van een brede waaier van activiteiten en projecten na de lesuren die bijdragen tot een bewegings- en sportattitude. Bijkomende extra drempelverlagende initiatieven binnen het aanbod van SVS uitwerken teneinde de participatie van kansengroepen aan bewegings- en sportactiviteiten te faciliteren en te bevorderen.
n Samenstelling Raad van Bestuur SVS
- Voorzitter: dhr. Urbain Lavigne, coördinerend directeur scholengroep Leuven-TienenLanden GO! - Gedelegeerd bestuurder: dhr. Patriek Delbaere, algemeen directeur OVSG - Ondervoorzitter: dhr. Marc Van den Brande, secretaris-generaal VVKBaO - Ondervoorzitter: dhr. Gaston Hertegonne, directeur Don Bosco Zwijnaarde - Bijkomende stemgerechtigde leden: - Mevr. Sophie Cools, directeur Sport, Vlaamse Sportfederatie - Mevr. Sigrid De Vuyst, adjunct van de directeur - sector BuO, CLB en Gezondheidsbeleid GO! - Mevr. Ilse Hillewaert, directeur Vorming bij OVSG - Dhr. Josse Lambrix, vertegenwoordiger BVLO - Dhr. Stany Meskens, directeur CVO Handelsschool Aalst - GO! - Dhr. Roger Pauwels, pedagogisch begeleider bewegingsopvoeding SO - vicariaat Onderwijs Mechelen-Brussel - Dhr. Bert Smet, pedagogisch Adviseur BuO VSKO - Mevr. Gert Van Damme, lerares LO, St-Andreas Lyceum Brugge - Dhr. Winand Vandelaer, vertegenwoordiger ISB - Mevr. Lieve Van Lancker, pedagogisch begeleider bewegingsopvoeding VVKBaO - Dhr. Patrick Weyn, directeur Provinciaal Onderwijs - Adviserend lid: Dhr. Herman Van Driessche, algemeen directeur SVS.
30
JAARVERSLAG SVS 2013-2014
n Begrippenlijst jaarverslag 2013-2014 l
BaO: het basisonderwijs omvat onderwijs voor kleuters en kinderen van de lagere school (3- tot en met 12-jarigen).
l
Bewegingslandschappen: voor leerlingen uit het basisonderwijs wordt d.m.v. aantrekkelijk en uitnodigend spelmateriaal een ‘bewegingslandschap’ aangeboden. Deze materiële omgeving vormt voor kinderen een prikkel tot bewegen, waardoor ze zich motorisch en cognitief kunnen ontwikkelen. Het accent ligt op een positieve beleving en het spelend kennismaken met bewegen. De methodische (leeftijdgekoppelde) opbouw houdt een progressie in van grove motoriek naar fijne motoriek, om kinderen zo voor te bereiden op een eventuele doorstroming naar een sportspecifieke opleiding.
l
l
l
Bewegingstussendoortjes: dit zijn korte onderbrekingsmomenten tijdens of na een les waarbij men bewust de concentratie van de leerlingen gedurende enkele minuten doorbreekt d.m.v. een bewegingsactiviteit. Deze tussendoortjes hebben een tweeledig doel nl. enerzijds concentratie heraanscherpen en anderzijds zorgen voor een bewegingscompensatie, vanwege de natuurlijke bewegingsdrang van de leerling en vanwege het structureel tekort aan bewegen in het onderwijscurriculum. Bloso: Agentschap voor de Bevordering van de Lichamelijke Ontwikkeling, de Sport en de Openluchtrecreatie is de sportadministratie van de Vlaamse overheid en maakt deel uit van het beleidsdomein Cultuur, Jeugd, Sport en Media (CJSM). www.bloso.be Belgian Paralympic Committee - BPC: het Belgian Paralympic Committee richt zich op sport voor personen met een handicap. Naast sportpromotie en topsport voor deze doelgroep bereidt het BPC ook 4-jaarlijks de Paralympische Spelen voor.
l
BuBaO: Buitengewoon Basis Onderwijs; dit onderwijs richt zich tot kinderen van 6 tot 12 jaar met een handicap of met leerstoornissen.
l
BuSO: Buitengewoon Secundair Onderwijs; dit onderwijs richt zich tot jongeren van 13 tot 21 jaar met een handicap of met leer- of opvoedingsmoeilijkheden.
l
BVLO: Bond voor Lichamelijke Opvoeding is een belangenvereniging voor de leer-
kracht L.O.. Zij verdedigt L.O. als vormingsgebied en als opstap naar sport. Verder is het een federatie die jongeren, adolescenten en volwassenen tot een lifetime sportbeoefening wil aanzetten door het aanbieden van een kwaliteitsvol gamma van recreatieve en competitiegerichte bewegingsactiviteiten met een bijzonder accent op rope-skipping, gymnastiek en omni-sport. www.bvlo.be
l
DOE-AAN-SPORT-BEURS: op deze sportbeurs kunnen erkende sportfederaties hun sport op een attractieve manier voorstellen aan leerlingen van het zesde leerjaar lager onderwijs en het eerste jaar secundair onderwijs. Zo kunnen leerlingen kennismaken met diverse sporten. Dit is een gezamenlijk initiatief van de Stichting Vlaamse Schoolsport, BLOSO en de provincie en wordt in elke provincie georganiseerd. www.doe-aan-sportbeurs.be
l
FISEC: Fédération Internationale Sportive de l’Enseignement Catholique is de internationale schoolsportfederatie van het Katholiek Onderwijs. Zij organiseert jaarlijks een internationale schoolsportontmoeting m.n. de FISEC-spelen. www.fisec.org
l
FOLLO: Flexibele Opdracht Leerkracht Lichamelijke Opvoeding. Hierdoor wil men meer sport op school promoten. De medewerker (FOLLO) ontwikkelt een project i.s.m. het lokale sportgebeuren, behartigt de coördinatie van deze onderwijsgebonden sport en verzorgt de lokale promotie. Zijn opdracht kadert in ‘Brede School met sportaanbod’.
l
G-sportclub: dit is een sportvereniging met een sportief aanbod voor personen met een beperking. Deze club kan exclusief zijn of een reguliere club zijn met een G-afdeling.
l
ISB: Vlaams Instituut voor Sportbeheer en Recreatiebeleid is een ledenvereniging en een koepelorganisatie voor ambtenaren/personeelsleden die actief zijn in de gemeentelijke en provinciale sportsector en sportdiensten, beleidsmandatarissen en verantwoordelijken van sportinfrastructuren, zwembaden en recreatiecentra. www.isbvzw.be
l
ISF: International Schoolsport Federation of de internationale federatie van de officiële schoolsportorganisaties in de verschillende landen ter wereld. ISF organiseert internationale kampioenschappen in verschillende sportdisciplines. www.isfsports.org
l
Kernwerking: is de lokale samenwerking met diverse partners, zodat in de directe schoolomgeving invulling kan gegeven worden aan een minimumaanbod van georganiseerde schoolsportactiviteiten. Een kern is een cluster van 10 à 20 scholen per onderwijsniveau. Deze werking beoogt dat kinderen en jongeren nog (meer) kansen krijgen om te bewegen en te sporten.
l
LOGO: de LOGO’s (Loco-regionaal gezondheidsoverleg en organisatie of kortweg lokaal gezondheidsoverleg) bundelen en coördineren de lokale krachten om de Vlaamse gezondheidsdoelstellingen waar te maken.
l
MOF: met het project ‘Meester op de fiets’ wil SVS de fietsvaardigheid van leerlingen bevorderen in het lager onderwijs. De school kan een ‘fietsmeester’ uitnodigen die samen met een leerkracht praktische fietseducatie geeft in een veilige, gesloten omgeving. Nadien worden vaardigheden ook in het verkeer toegepast. http://www.meesteropdefiets.be
JAARVERSLAG SVS 2013-2014
31
l
NICE: het voedingsinformatiecentrum (Nutrition Information Center) verzamelt en verspreidt onder toezicht van haar wetenschappelijke adviesraad wetenschappelijke en educatieve informatie over voeding en gezondheid. www.nice-info.be
l
NGS: via het programma van natuurgebonden sporten (bvb. klimmen, langlauf, mountainbike, oriëntatielopen…) biedt SVS jongeren een waardevolle sport- of bewegingsactiviteit waar persoonlijke en sociale ontplooiing bewerkstelligd worden in een andere, buitenomgeving.
l
l
- - - - - - - - - -
-
-
32
OBS (Overlegbureau Belgische Schoolsport): dit is een overlegplatform, samengesteld uit de schoolsportfederaties van de respectievelijke gemeenschappen. Deze overlegstructuur bestaat sinds 1984. Onderwijstypes en -vormen voor het Buitengewoon Onderwijs: type 1: voor kinderen met een licht mentale handicap type 2: voor kinderen met een matig of ernstig mentale handicap type 3: voor kinderen met ernstige emotionele en/of gedragsproblemen type 4: voor kinderen met een fysieke (= lichamelijke) handicap type 5: voor kinderen die opgenomen zijn in een ziekenhuis of op medische gronden verblijven in een preventorium type 6: voor kinderen met een visuele handicap type 7: voor kinderen met een auditieve handicap type 8: voor kinderen met ernstige leerstoornissen Opleidingsvorm 1: sociale aanpassing Deze opleidingsvorm geeft een sociale vorming met het oog op integratie in een beschermd leefmilieu; hij kan georganiseerd worden voor de types 2, 3, 4, 6 en 7. Opleidingsvorm 2: sociale aanpassing en arbeidsgeschiktmaking Deze opleidingsvorm geeft een algemene en sociale vorming en een arbeidstraining met het oog op integratie in een beschermd leef- en werkmilieu; hij kan georganiseerd worden voor de types 2, 3, 4, 6 en 7. Opleidingsvorm 3: beroepsonderwijs Deze opleidingsvorm geeft een sociale vorming en een beroepsvorming met het oog op integratie in een gewoon leef- en werkmilieu; hij kan georganiseerd worden voor de types 1, 3, 4, 6 en 7. Binnen opleidingsvorm 3 worden verschillende opleidingen georganiseerd. Opleidingsvorm 4: algemeen, beroeps-, kunst- en technisch onderwijs Deze opleidingsvorm geeft een voorbereiding op een studie in het hoger onderwijs en op de integratie in het actieve leven; hij kan georganiseerd worden voor de types 3, 4, 5, 6 en 7. Binnen opleidingsvorm 4 worden verschillende studierichtingen georganiseerd, die overeenkomen met de studierichtingen uit het gewoon voltijds sec. onderwijs.
JAARVERSLAG SVS 2013-2014
l
Panathlon: Panathlon Vlaanderen vzw wil normen en waarden evenals de fair-play in de sport verdedigen, beschermen en promoten. Panathlon stimuleert sportclubs met een jeugdwerking en scholen tot het nemen van initiatieven die de ethische waarde van sport bevorderen. Er wordt vanuit Panathlon strijd geleverd tegen o.a. racisme, geweld, doping en omkoping in de sport.
l
PARANTEE: de Vlaamse erkende sportfederatie heeft een aanbod voor sporters met een fysieke, zintuiglijke of verstandelijke beperking, van initiatie tot topsport. www.vlg.be
l
Recreas: de Vlaamse recreatieve G-sportfederatie is een erkende sportfederatie met een recreatief sportaanbod voor sporters met een beperking. www.recreas.be
l
Schoolsportgangmaker: een leerkracht (meestal van L.O.) die op vrijwillige basis verantwoordelijk is voor de planning en organisatie van (na)schoolse sport op school.
l
SO: het secundair onderwijs is het leerplichtonderwijs voor 13- tot en met 18-jarigen.
l
Sport beweegt je school: de opvolger van de schoolsportpromotieactie ’10 voor schoolsport’ is ‘sport beweegt je school’. Met deze actie wil SVS, samen met Bloso scholen vraaggestuurd en procesmatig coachen tot een (meer) kwalitatief en geïntegreerd bewegings- en sportbeleid op school.
l
Vlaams Bureau Schoolsport: deze structuur belichaamt het samenwerkingsverband tussen BLOSO en SVS i.f.v. de coördinatie van acties en evenementen rond jeugdsportpromotie voor schoolgaande jeugd.
l
Velocitie: een fietsactie voor leerlingen uit het secundair onderwijs (2e en 3e graad). Met deze actie wil SVS de scholen ondersteunen bij het sensibiliseren van het fietsgebruik en het bevorderen van de fietsveiligheid. www.velocitie.be
l
VGC: de Vlaamse Gemeenschapscommissie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is een ondergeschikt bestuur van de Vlaamse Gemeenschap in Brussel. Deze bestaat uit de Raad van de Vlaamse Gemeenschapscommissie en het College van de Vlaamse Gemeenschapscommissie. De commissie is o.a. bevoegd voor de gemeenschapsmateries Onderwijs, Cultuur, Welzijn en Gezondheid en Sport.
l
VIGeZ: het Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie is een expertisecentrum dat strategieën, advies, methodieken of ondersteuning biedt bij implementatie en opleiding aan gezondheidswerkers en professionals. www.vig.be
l
VSF: de Vlaamse Sportfederatie is de koepelvereniging van Vlaamse sportfederaties. www.vlaamsesportfederatie.be