201 1
Jaarverslag rsg de Borgen
jaarverslag rsg de borgen 2011
Raad van Toezicht Voorwoord 1
Organisatie
1.1
rsg de Borgen
1.2 Organisatie
1.3 Missie en visie
1.4 Strategische beleidsdoelen 1.5 Leerlingenaantallen
2 Kwaliteit 2.1 Onderwijsontwikkelingen 2.2 Passend Onderwijs 2.3 Zorgbeleid
2.4 Onderwijskwaliteit 2.5 Beoordeling
3 Leeromgeving 3.1 Maatschappelijke stage 3.2 Internationalisering
3.3 Arbo & Veiligheidsbeleid 3.4 Huisvesting
3.5 Informatie- en communicatietechnologie
4.1 Onze medewerkers
4.2 Professionalisering personeel 4.3 Functiemix VO
4.4 Gezondheidsmanagement
5 Financiën 5.1 Financiën 2011
5.2 Begroting 2011
5.3 Begroting 2012 5.3 Risicoanalyse 5.4 Treasury
Jaarrekening Bijlagen
2
Inhoud
4 Medewerkers
jaarverslag rsg de borgen 2011
Raad van Toezicht
D
e Raad van Toezicht is belast met het
sterkte. Samen met de invulling van de nieuwe functie
werkgeverschap van én het toezicht op het
van Bestuurssecretaris is het geheel in lijn met de
College van Bestuur (CvB). Daaruit vloeit
nieuwe besturingsfilosofie van de organisatie.
voort dat het CvB verantwoording aflegt aan de Raad
De Wet tot wijziging van boek 2 van het Burgerlijk
van Toezicht. De Raad van Toezicht biedt hierbij het
Wetboek (van 6 juni 2011 / Stb. 275), in combinatie
jaarverslag 2011 van stichting rsg de Borgen aan. De
met het voorstel van Wet vereenvoudiging en flexibi-
jaarrekening is opgesteld door het CvB en gecontro-
lisering bv-recht, geeft de beperkingen aan, aan het
leerd door KPMG Accountants N.V. Na vaststelling door
aantal commissariaten bij grote NV’s, BV’s en stichting.
het CvB en advies van de auditcommissie heeft de
De Raad heeft vastgesteld dat hij voldoet aan de
Raad van Toezicht op grond van de controleverklaring
nieuwe wetgeving, dat de voorzittersrol in 2014 vacant
de jaarrekening vastgesteld.
komt en dat het aanblijven van de huidige voorzitter van de Raad tot die tijd te verantwoorden is.
In 2010 bestond de Raad van Toezicht uit vier leden. In het verslagjaar is een wervings- en sollicitatiepro-
In 2011 is de Raad van Toezicht vier keer in formele zin
cedure gestart voor een nieuw lid van de raad. Het
en drie keer in informele zin (op een schoollocatie)
betreft daarbij een op voordracht van de medezeg-
bijeen geweest en is de auditcommissie twee keer
genschapsorganen te benoemen lid. Selectie en
bijeen geweest, in aanwezigheid van het College van
benoeming volgen naar verwachting in 2012, waarmee
Bestuur. In informele zin heeft de Raad vier keer met
de Raad van Toezicht vijf leden zal kennen. Een en
directeuren en vertegenwoordigers van de medezeg-
ander is conform de statuten van stichtingen rsg de
genschapsorganen gesproken.
Borgen. Vanwege de pensionering van de heer W. van den Bor
Na extern begeleide sessies is een toezichtskader
medio 2011 als lid van het College van Bestuur, is een
op- en vastgesteld, op basis waarvan de Raad toezicht
wervings- en selectietraject gestart voor de invulling
houdt op het bestuur. Om de kwaliteit van het
van de vacature.
toezicht van de Raad te verbeteren heeft de Raad het
In mei 2011 is mevrouw A. Berendsen MBA door de
eigen functioneren aan de hand van een evaluatie-
Raad van Toezicht benoemd als nieuw lid van het
instrument beoordeeld. De conclusies hieruit nemen
College. Sinds haar indiensttreding na de zomerva-
zij mee in de verdere deskundigheidsbevordering
kantie is het College van Bestuur daarmee weer op
waarmee de Raad in 2012 aan de slag wil gaan.
3
jaarverslag rsg de borgen 2011
De actuele ontwikkelingen op de onder druk
Onderwijskwaliteit: door middel van de interne audits
staande bekostiging en de gevolgen ervan voor de
en de zogenaamde stoplichtenrapportages volgt de
resultaten van rsg de Borgen vormden in 2011 een
Raad de ontwikkelingen. Die ontwikkelingen worden
vast agendapunt van de formele vergaderingen van
mede en in sterke mate mede bepaald door de
de raad. Er is daarbij gewezen op de noodzaak om
financiële situatie van de stichting.
de hoge personele kosten in een onderwijsmarkt,
Onder lastige omstandigheden van krimp en krapper
die wordt gekenmerkt door krimp, terug te dringen
wordende financiële middelen toont de stichting zich
en te komen tot creatieve oplossingen wat betreft
een robuuste onderwijsorganisatie.
het onderwijs. Daarnaast geldt vanzelfsprekend de noodzaak om scherpe beleidskeuzes te maken en
De Raad spreekt graag zijn waardering uit voor
alert te blijven op de financiële consequenties van
de wijze waarop het College van Bestuur en de
uiteenlopende besluiten binnen de organisatie.
medewerkers van de stichting rsg de Borgen zich in 2011 hebben ingezet voor de stichting.
Naast bovengenoemde onderwerpen besteedde de Raad van Toezicht aandacht aan de volgende onder-
Namens de Raad van Toezicht,
werpen: - Besturenfusie: de Raad volgt de ontwikkelingen
Erik Kuik
die moeten leiden tot een bestuurlijke fusie van de
voorzitter
stichtingen van Onderwijsgroep Noord (rsg de Borgen, AOC Terra / Dollard College) per 1 januari 2013 op de voet.
4
jaarverslag rsg de borgen 2011
Voorwoord
D
e verhoudingen in de wereld verschuiven
Juist als de uitdagingen om te excelleren groot
en de Nederlandse economische situatie
zijn en de marktomstandigheden ogenschijnlijk
verslechtert in rap tempo. Die ontwik-
niet meewerken, wordt een beroep gedaan op het
kelingen raken ook Onderwijsgroep Noord en haar
ondernemerschap en de expertise van onze scholen.
school- /onderwijsstichtingen (rsg de Borgen,
Met de gebundelde kracht van de stichtingen binnen
AOC Terra en het Dollard College). Voeg daarbij
Onderwijsgroep Noord, die sterk te noemen is, zien
de demografische krimp die met name in onze
wij juist ook heel veel nieuwe kansen voor onze
regio voelbaar wordt en het palet aan uitdagingen
organisatie.
waarvoor wij staan is snel en rijk ingekleurd. Onderwijsgroep Noord is, als we de goede onderwijsOndanks dalende baten (niet geïndexeerde bekos-
resultaten bekijken, met rsg de Borgen, AOC Terra en
tiging vanuit het Rijk), stijgende sociale lasten
het Dollard College een maatschappelijk beeldbepa-
en pensioenpremies hebben wij de opdracht om
lende onderwijsorganisatie in de noordelijke regio’s
kwalitatief hoogwaardig onderwijs aan te bieden,
van Nederland.
onverkort en succesvol uitgevoerd. Wij zijn onze medewerkers dankbaar dat zij met hun inzet en
Wij hebben het vertrouwen dat onze gebundelde
betrokkenheid dit alles mogelijk gemaakt hebben.
kracht, capaciteit, creativiteit en visie binnen Onderwijsgroep Noord het ook in 2012 mogelijk maken om
Gezien de demografische krimp, waarmee wij in
de ambities van onze leerlingen te realiseren.
toenemende mate te maken zullen krijgen, hebben wij met de directeuren de positionering van de onderwijsinstellingen besproken.
Roel Schilt
Die thema’s staan hoog op de agenda vanwege ons
voorzitter College van Bestuur
streven naar behoud van het huidige marktaandeel. Intussen hebben wij ook gewerkt aan optimalisering van onze interne organisatie. De invoering van een netwerkorganisatie waarbij de directeuren van alle stichtingen in netwerkgroepen aan de uitwerking
Astrid Berendsen
van beleidsthema’s werken, bevordert de synergie. De
lid College van Bestuur
stappen die wij in 2011 hebben genomen richting een fusie van de stichtingen brachten ons weer dichter bij een grotere efficiency van onze backoffice per 1 januari 2013.
5
jaarverslag rsg de borgen 2011
1
Organisatie 1.1 rsg de Borgen
betrekking tot de publieke taken in de regio en de
rsg de Borgen biedt voortgezet onderwijs in de
moet worden afgelegd.
kwartier-Noordenveld. Leerlingen en ouders van elke
Bestuurlijke autonomie gaat hand in hand met
zijn vijf vestigingen. In Leek staan de Lindenborg en de
wijsinstellingen moeten daarom voldoen aan de eisen
en in Grootegast staat de Woldborg. Samen bieden de
Het interne toezicht wordt bij rsg de Borgen
en gymnasium aan. Met dit brede aanbod zorgen wij
de instellingen hun ‘corporate governance’ beter in
totaal geven wij aan bijna 2400 leerlingen onderwijs
worden beperkt, zonder ooit geheel te verdwijnen. Er
provincies Groningen en Drenthe, regio Wester-
levensovertuiging zijn bij rsg de Borgen welkom. Er
verantwoording afleggen en toezicht houden. Onder-
Nijeborg. In Roden staan de Esborg en de Ronerborg
van goed bestuur, intern toezicht en verantwoording.
vestigingen praktijkonderwijs, vmbo, havo, atheneum
uitgeoefend door de Raad van Toezicht. Naarmate
ervoor dat ieder kind een passende opleiding krijgt. In
orde hebben, kan het toezicht vanuit de rijksoverheid
en dit doen wij met 270 medewerkers.
moet sprake zijn van een goede balans tussen intern
1.2 Organisatie
In de statuten van rsg de Borgen is rekening gehouden
Governance
toezicht, bestuur, verantwoording en extern toezicht.
met de bepalingen van de ‘Code goed onderwijsbe-
stuur in het voortgezet onderwijs’. In verband hiermee
rsg de Borgen is een organisatie voor Voortgezet
zijn tevens reglementen opgesteld en door de Raad
taken uitvoert met door de rijksoverheid beschikbaar
en het College van Bestuur. Daarnaast is een regeling
met de rijksoverheid heeft rsg de Borgen een grote
misstand (klokkenluiderregeling) vastgesteld.
rijksoverheid is verantwoordelijk voor de kwaliteit,
commissie en een auditcommissie.
wet- en regelgeving, de kaders en randvoorwaarden.
rijkste randvoorwaarden voor het adequaat uitoe-
Onderwijs (VO) en daarmee een instelling die publieke
van Toezicht vastgesteld, voor de Raad van Toezicht
gestelde middelen. In de bestuurlijke verhoudingen
inzake het omgaan met een vermoeden van een
mate van autonomie om deze taken uit te voeren. De
Voorts kent de Raad van Toezicht een remuneratie-
toegankelijkheid en doelmatigheid van het stelsel, de
Daarmee zijn voor de Raad van Toezicht de belang-
rsg de Borgen is als maatschappelijke onderneming
fenen van haar toezichthoudende taak gecreëerd.
verantwoordelijk voor de prestaties met
6
horizontale en verticale verantwoording die daarover
organisatie
RA AD VAN TOEZICHT
COLLEGE VAN BESTUUR
BESTUURSBUREAU
ESBORG
LINDENBORG
NIJEBORG
RONERBORG
WOLDBORG
Figuur 1.1 Organogram
1.3 Missie en visie
stellen we begeleiding van onze leerlingen centraal.
Missie
door het bijbrengen van kennis, vaardigheden en
rsg de Borgen is een organisatie van, voor en door
mensen. We beschouwen het als onze kernopdracht
om jonge mensen onderwijs en opvoeding te bieden
We begeleiden ze in hun persoonlijke ontwikkeling beroepshouding.
en om ze in hun ontwikkeling zo te begeleiden en te
1.4 Strategische beleidsdoelen
en hun plek in de maatschappij kunnen innemen.
De beleidsdoelen voor de komende jaren zijn
Centrale waarden
worden verder uitgewerkt / geconcretiseerd in de
stimuleren dat zij hun talenten kunnen ontwikkelen
Werken in het onderwijs vereist een optimistische levenshouding. Dat hebben we vertaald in drie centrale waarden:
• Kwaliteit; de kwaliteit van ons onderwijs staat
voorop. Kwaliteit kan alleen geleverd worden als er betrokkenheid is.
• Betrokkenheid; de medewerkers voelen zich
betrokken bij hun dagelijks werk, bij de leerlingen,
verwoord in het strategisch beleidsplan. Deze doelen vestigingsjaarplannen. De verbindende schakel hierbij is de kaderbrief van het College van Bestuur. Hierin
staat wat het CvB van de vestiging verwacht en wat
zij zal doen om die verwachtingen te faciliteren. Ook voor 2011-2012 heeft het College van Bestuur in de
kaderbrief prioriteiten aangeven. In overleg met het managementteam is gekozen om deze te beperken tot vijf doelen:
bij elkaar en bij de instelling als geheel. Blijvende
• bewaking, borging en verbetering van het
om zich aan te passen aan nieuwe omstandigheden.
• • • •
betrokkenheid vraagt om een permanente bereidheid
• Ontwikkelingsgerichtheid; de medewerkers
verliezen nooit hun eigen ontwikkeling uit het oog.
Visie
Wij vinden dat een leerling zich breed en maximaal
onderwijsrendement
verbetering van de kwaliteitsindicatoren invoering passend onderwijs
benutting ICT/ELO en digitaal lesmateriaal verbetering relatiemanagement
In het schooljaar 2010-2011 is met name veel aandacht geschonken aan kwaliteitszorg met inbegrip van de
moet kunnen ontwikkelen en leert dat hij een
interne audits. De overige resultaten die zijn behaald
bij te dragen bij het inrichten, het onderhouden en
eerste deel van het schooljaar 2011-2012 zijn te lezen
persoonlijke verantwoordelijkheid heeft te nemen en overdragen van een eerlijke en verdraagzame samenleving. Om deze doelen te kunnen bereiken,
in het tweede deel van schooljaar 2010-2011 en het in dit jaarverslag.
7
jaarverslag rsg de borgen 2011
1.5 Leerlingenaantallen
Prognose
Het aantal ingeschreven leerlingen op de teldatum
in Noord-Nederland, het aantal leerlingen in
Bij rsg de Borgen zal, evenals bij de andere scholen
1 oktober 2011 is 2.364. Ten opzichte van 1 oktober
de komende jaren dalen. Op basis van de eigen
heeft zich voorgedaan bij de vestigingen Lindenborg,
leerlingen in 2011 naar 2.113 leerlingen in 2017. Dit
2010 is sprake van een daling van 14 leerlingen. Groei
Ronerborg en Woldborg. Het aantal leerlingen daalde
is een daling van bijna 11% in zes jaar. Het College
bij de vestigingen Nijeborg en Esborg.
van Bestuur heeft in het strategisch beleidsplan de
Het aantal leerlingen in de basisvorming, inclusief
de Borgen vergroot moet worden.
schooljaar 2010-2011. Dat is een stijging van 3,5%.
Hoewel de demografische krimp gering is, wordt de
en HAVO is nagenoeg gelijk gebleven. Bij het VWO is
Borgen wil minimaal het leerlingenaantal behouden,
opdracht meegegeven dat het marktaandeel van rsg
LWOO, is gestegen met 32 ten opzichte van het
Het aantal leerlingen in het VMBO, inclusief LWOO,
concurrentie van andere VO-scholen gevoeld. rsg de
sprake van een daling van het aantal leerlingen. Deze
maar het liefst verhogen. Alleen hierdoor kunnen we
daling doet zich hoofdzakelijk voor in de bovenbouw
het onderwijsaanbod in de regio blijven aanbieden.
uitstroom aan het einde van schooljaar 2010-2011. Ook
Deze keuze maakt het noodzakelijk dat intensief
en is deels verklaarbaar door de relatief grote
het aantal PRO-leerlingen is in 2011-2012 gedaald. Leerlingenaantallen per opleiding
2010-2011
52
47
869
842
lwoo
48
48
vmbo
612
615
havo
412
407
vwo
290
324
pro
81
95
2.364
2.378
basisvorming avo/vmbo
Totaal Leerlingenaantallen per vestiging
marketing- en communicatiebeleid. Onderwijskwabelangrijk. Maar ‘be good’ alleen is niet voldoende: be good and tell it. Dit doen we op verschillende
manieren vanaf voorlichting op basisscholen tot en met de aanmelding van leerlingen. Sinds oktober
2010 is de nieuwe positionering van rsg de Borgen bekend. Daarna is bekeken hoe deze positionering
kan/moet worden omgezet in de communicatiestra-
tegie. Dit heeft de nodige discussies en tijd gekost. In
september 2011 heeft het MT vastgesteld: We communiceren vanuit een duidelijke gezamenlijke koers en
presenteren tegelijkertijd ook de vestigingen. In het voorlichtingstraject gaan we uit van de overeen-
komsten – wat bindt ons – en niet van de verschillen. Hierdoor profiteren de vestigingen ook van elkaars
sterke punten (1+1=3). In de periode rondom het Open 2011-2012
2010-2011
1.077
1.068
Nijeborg
633
672
Ronerborg
356
340
Woldborg
215
203
Esborg
83
95
Totaal
2.364
2.378
Lindenborg
en creatief wordt nagedacht over het te voeren
liteit en kwaliteit van de medewerkers is daarbij heel 2011-2012
basisvorming lwoo
8
prognoses gaat het om een daling van 2.364
Huis en uiteraard tijdens het Open Huis verschuift dit naar een duidelijke profilering van de vestiging.
Qua planning was het helaas niet mogelijk om de
nieuwe positionering te ondersteunen met een nieuw communicatieconcept- en campagne. Wel hebben
we de gekozen richting verwerkt in de bestaande campagne.
2
kwaliteit
Kwaliteit 2.1 Onderwijsontwikkelingen
en vooral het toeleverend onderwijs. Er zijn al diverse
rsg de Borgen is een regionale scholengemeenschap
pelijk werk op school, een Arbeidstrainingscentrum
Samen bieden de vijf vestigingen praktijkonderwijs,
de politie bijvoorbeeld tijdens Open Dagen, samen-
aanbod zorgen wij ervoor dat ieder kind een passende
bleem en overlast van jongeren, arbeidsoriënterende
ouders van elke levensovertuiging. In totaal geven wij
klassieke talen aan de RuG en samenwerking met het
nieuwe activiteiten door ontstaan: Schoolmaatschap-
met vestigingen in Leek, Roden en Grootegast.
(ATC), maatschappelijke stages, ondersteuning van
vmbo, havo, atheneum en gymnasium. Met dit brede
werking met jongerenwerk m.b.t. het zwerfvuilpro-
opleiding krijgt. Wij staan open voor leerlingen en
stages, culturele projecten, deelname aan colleges
aan bijna 2400 leerlingen onderwijs.
bèta-steunpunt.
Het afgelopen jaar is tijdens bijeenkomsten van rsg
Schoolplan
imago van de school. Dit heeft geleid tot een herposi-
een onderwijsinstelling een schoolplan te hebben. Een
Verderop leest u wat de uitkomsten daarvan zijn
een onderwijsinstelling aangeeft waar ze de komende
verbeterde samenwerking tussen het PO en het VO
publiek document. In het schoolplan zijn de ambities
(ROPO) Westerkwartier-Noordenveld. Belangrijkste
neelsbeleid en kwaliteitsbeleid.
kwalitatief goede doorlopende leer- en zorglijnen
In 2011 is het schoolplan van rsg de Borgen opgesteld.
hiervan te lezen.
beleidsplan dat ook een doorlooptijd van vier jaar
Aan een traject van deskundigheidsbevordering
eenkomst met de directeuren en adjuncten van de
gezamenlijk deelgenomen. Waar mogelijk zijn de
CvB. Het schoolplan is vastgesteld door de MR op 24
de Borgen veelvuldig gesproken over de positie en het
Volgens de Wet Voortgezet Onderwijs (WVO) dient
tionering van het onderwijsaanbod van rsg de Borgen.
schoolplan is een vierjarig beleidsdocument waarin
geweest. Ook zijn vorig jaar bijeenkomsten over een
vier jaar mee aan de slag gaat. Het schoolplan is een
geweest in het Regionaal Overleg Passend Onderwijs
uitgewerkt in onderwijskundige vormgeving, perso-
doel van deze samenwerking was de realisatie van
in de regio. In de volgende alinea zijn voorbeelden
werd door veel medewerkers van zowel PO als VO contacten met de omgeving geïntensiveerd, zoals met
Dit is gebeurd binnen de kaders van het strategisch kent. Het schoolplan is ontwikkeld in een werkbij-
vestigingen van rsg de Borgen, onder leiding van het
januari 2012.
gemeenten, provincie, lokale instanties, bedrijfsleven
9
jaarverslag rsg de borgen 2011
Nijeborg
in 2011 ook meer mogelijkheden geboden. Met een
financiële bijdrage van het Steunfonds rsg de Borgen
De Nijeborg is een school die opleidt tot diploma’s
is de voormalige kleine aula omgebouwd en ingericht
de Borgen is de Nijeborg dé locatie voor de
(deels digitaal) zelfstandig werken.
voor alle leerwegen van het vmbo. Binnen rsg
praktijkgerichte vakken in de bovenbouw; de
sectoren zorg en welzijn, techniek en economie
als open leercentrum. Er kunnen zo’n 40 leerlingen
De profilering van het gymnasium heeft ook dit jaar
worden aangeboden, met daarin diverse afdelingen.
goede resultaten opgeleverd. Er startte opnieuw
Sport, Dienstverlening en Veiligheid (SDV) aan. De
leerjaar door ‘opstroom’ vanuit klas 1 havo/vwo tot
Daarnaast biedt de Nijeborg het programma
theoretische leerweg wordt in nauwe samenwerking met de Lindenborg vormgegeven. Vanaf het
schooljaar 2012-2013 zal het intersectorale programma
Techniek, Vormgeving en Commercie van start gaan. Er heeft een herpositionering van rsg de Borgen
plaatsgevonden, waarbij het instellen van drie havo/
een volle eerste klas gymnasium, terwijl het tweede een maximum van 32 leerlingen uitgroeide. Er werd door bovenbouw-gymnasiasten opnieuw deelge-
nomen aan de landelijke vertaalwedstrijd Latijn in
Amsterdam. Twee leerlingen kwamen succesvol uit
in een internationale vertaalwedstrijd die in Napels gehouden werd.
tl klassen op de Lindenborg en een aparte tl klas op de
In 2011 is vanuit de Lindenborg ook het initiatief
blematiek tussen de Lindenborg en de Nijeborg. Dit is
scholengemeenschappen met een gymnasiumaf-
Nijeborg een oplossing biedt voor de doorstroomprodoor ouders en medewerkers positief ontvangen en
zal in het komende schooljaar richting de bovenbouw verder worden uitgewerkt.
In samenwerking met de gemeente is dit schooljaar
een combinatiefunctionaris sport van start gegaan op
de Nijeborg. De hoofdopdracht voor de combinatie-
functionaris is om inactieve leerlingen te motiveren
om in beweging te komen en hen te ondersteunen als lifestyle coach.
Lindenborg
ontplooid om een regionale vertaalwedstrijd voor deling op te zetten. Dat alle scholen in Groningen,
Friesland en Drenthe die hiervoor uitgenodigd werden (zonder uitzondering!) hieraan deelnemen mag al
een eerste succes genoemd worden. De wedstrijd,
waarvoor 100 leerlingen zich inschreven, vindt plaats op 22 februari 2012.
De Lindenborg heeft zich in 2011 succesvol aangemeld bij de Stichting Platform Beta voor deelname aan
het project Beta Excellent. Met een subsidie van deze
stichting zullen ‘bouwstenen voor excellent onderwijs’ opgeleverd worden.
De Lindenborg is een regionale school voor havo,
Onder de titel ‘Talentklas’ is samen met het basison-
optie van een aanvullende leerlijn: het technasium.
gestart die een bouwsteen voor ‘Beta Excellent’ zal
atheneum en gymnasium, met voor elke opleiding de In het schooljaar 2010-2011 is er voor het eerst (in samenwerking met de Nijeborg) een havo/
tl-instroomoptie aangeboden. De belangstelling voor deze opleiding was zodanig dat er 3 klassen havo/tl
van start gingen.
Van oudsher staat de Lindenborg op de kaart als een
sterke bèta-school. In het schooljaar 2010-2011 hebben de leerlingen gebruik kunnen maken van de mogelijk-
derwijs in het kader van Passend Onderwijs een pilot vormen. Hierbij namen 30 hoogbegaafde leerlingen uit PO-scholen in Westerkwartier en Noordenveld
in november en december deel aan een uitdagend
onderwijsproject in de Lindenborg. De reacties waren zodanig positief dat een extra aanbod al gepland
staat voor maart-april 2012. De stuurgroep van het ROPO Westerkwartier-Noordenveld zet in op structureel jaarlijks aanbieden van dit initiatief.
heden van de opnieuw ingerichte binask-vleugel. Het
Ook de creatieve- en culturele component krijgt in
werkstukken wordt hiermee gestimuleerd.
als muziek zijn examenvak; m.i.v. 2011 kan ook een
zelfstandig werken van leerlingen aan proeven en
10
Voor zelfstandig studeren door leerlingen werden
de Lindenborg weer meer ruimte. Zowel tekenen
leerling met een N-profiel hiervoor kiezen. Afgelopen
kwaliteit
schooljaar werd zowel het schoolorkest als het
kunnen afleggen. Dit is een ontwikkelingsproces dat
leven ingeblazen. Daarbij wordt de Lindenborg
in het onderwijsproces stappen gemaakt kunnen
schoolkoor met veel energie en enthousiasme nieuw ondersteund door de gemeente Leek met een
combinatiefunctionaris. In de onderbouw zijn twee nieuwe vakken geïntroduceerd: het vak drama
(leerjaar 1) en cultuur (leerjaar 2 en 3). Daarin worden leerlingen actief uitgedaagd op het creatieve vlak en in aanraking gebracht met het culturele leven.
Woldborg De Woldborg is een kleine school met een grote aantrekkingskracht in de regio die opleidt tot
diploma’s voor alle leerwegen van het vmbo en een
instroom voor havo heeft. De school is in de regio Westerkwartier bekend vanwege haar kleinscha-
ligheid, het ‘gekend en herkend worden’ en haar eigen pedagogisch didactische aanpak. Zelfstandigheid, verantwoordelijkheid en samenwerken zijn hierin
de kernbegrippen. Deze aanpak is zichtbaar in het werken met weektaken en de mogelijkheid van
leerlingen om één lesuur per dag zelf te kiezen aan welk vak zij willen werken.
constant in beweging is en waarin op elk moment
en dienen te worden. Aan de hand van vernieuwde
daltonidentiteit wordt een vertaalslag gemaakt naar de onderwijspraktijk op de Ronerborg. In april 2011
heeft een interne audit plaatsgevonden. In dit kader
zijn tevredenheidsonderzoeken afgenomen, verwerkt en geanalyseerd.
De Ronerborg is het schooljaar 2010-2011 gestart met
een nieuwe organisatiestructuur. Het gedachtengoed van rsg de Borgen om teamgericht te gaan werken is voor de Ronerborg nader uitgewerkt. Er zijn drie
kernteams gestart. In de onderbouw het BB/KB-team en het TL/havo-team en in de bovenbouw het GL/ TL-team. Verder zijn er per team docenten met
coördinerende taken benoemd, die op operationeel niveau de werkzaamheden op voornamelijk de
resultaatgebieden onderwijs & zorg en organisatie uitvoeren. De docenten met coördinerende taken
worden aangestuurd door de adjunct-directeur. De
adjunct-directeur en de directeur vormen samen de schoolleiding van de Ronerborg en zijn verantwoordelijk voor het tactisch en strategisch niveau.
De Woldborg is gehuisvest in een gebouw uit 1948
De ontwikkelingen op de Ronerborg hebben voorna-
afgelopen schooljaar is bekend geworden dat de
ook wel het primair proces genoemd. Aan alle
dat in 2002 deels uitgebreid en gerenoveerd is. Het gemeente Grootegast geld heeft vrijgemaakt voor de
melijk in het teken van ‘onderwijzen en leren’ gestaan, medewerkers is een taak verstrekt om het pedago-
vervanging van de noodlocatie door een permanente
gisch (klassen)klimaat en het didactisch handelen in
gebouw gerenoveerd. Aan de zuidzijde van de school
wijszorgprofiel. Ook is het HRM-traject gestart en aan
uitbreiding. Inmiddels is de westelijke vleugel van het wordt de school vanaf 1 mei 2012 uitgebreid met vijf nieuwe lokalen en diverse werkruimtes.
Ronerborg De Ronerborg biedt onderwijs volgens de daltonwerkwijze aan voor leerlingen in de onderbouw
kaart te brengen. Daarnaast is gewerkt aan het onderhet eind van het schooljaar hebben alle medewerkers een persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) geschreven en een ontwikkelgesprek gehouden. Daarnaast is gewerkt aan het zorgprofiel van de Ronerborg.
Esborg
van het vmbo en havo. De theoretische leerweg en
De Esborg is de praktijkschool in de regio
worden afgerond op de Ronerborg. De Ronerborg
leerlingen voor op het uitoefenen van functies op de
gemengde leerweg ICT-route van het vmbo kunnen werkt pedagogisch, didactisch en organisatorisch vanuit de drie daltonprincipes: vrijheid in gebon-
denheid (verantwoordelijkheid), zelfstandigheid en
samenwerken. Dit houdt in dat zowel leerlingen als
docenten op basis van wederzijds vertrouwen verantwoordelijkheid kunnen dragen en verantwoording
Noordenveld-Westerkwartier. De Esborg bereidt
arbeidsmarkt of doorstroom naar het mbo. Praktijkonderwijs is voor veel leerlingen eindonderwijs. Samen met de leerling wordt gewerkt aan de persoonlijke
ontwikkeling met behulp van het Individueel OntwikkelingsPlan (IOP). Op de Esborg staat maatwerk voor de leerling centraal.
11
jaarverslag rsg de borgen 2011
In 2011 is het ESF-project ‘Bouwen, werken en
zorgstructuur draagt bij aan een snelle inzet van
is een start gemaakt met een nieuwe organisatie-
problemen worden gesignaleerd.
toepassen op de Esborg’ afgerond. Dit schooljaar
structuur en zijn er docenten met coördinerende taken benoemd.
Net als bij de Ronerborg hebben de ontwikkelingen
Hoewel in iedere vestiging nu al sprake is van een
zorgaanbod, is het de vraag of dat aanbod optimaal is.
Zeker in het licht van de landelijke ontwikkelingen.
op de Esborg voornamelijk in het teken van ‘onder-
De vestigingen van rsg de Borgen hebben de
de Esborg zijn bezig om het pedagogisch (klassen)
nauwlettend gevolgd. In de regio Westerkwartier –
brengen. Daarnaast is gewerkt aan het onderwijs-
samenwerkingsverband en is de intentie uitgesproken
wijzen en leren’ – gestaan. Ook de medewerkers van klimaat en het didactisch handelen in kaart te
zorgprofiel van de Esborg en is de start gemaakt met het HRM-traject, waaronder een persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) voor alle medewerkers.
ontwikkelingen in het kader van Passend Onderwijs Noordenveld wordt actief samengewerkt binnen het om samen verder te gaan. Verder zijn de vestigingen
van rsg de Borgen van start gegaan met het opstellen van zorgprofielen. Voor 1 augustus 2012 moeten de
zorgprofielen klaar zijn. Elke vestiging heeft dan de
Vanaf 1 februari 2011 is de Rebound- en Schakelopvang
basiszorg en de extra zorg verder uitgewerkt.
worden leerlingen die zijn uitgevallen of dreigen
Aan het begin van schooljaar 2011-2012 is binnen
Westerkwartier-Noordenveld opgevangen. Het doel is
onderwijs van start gegaan. De beleidswerkgroep
De Noordwester in Roden van start gegaan. Hier
binnen afzienbare tijd uit de boot te vallen in de regio
Onderwijsgroep Noord een beleidswerkgroep passend
dat zij later weer terugkeren in het regulier onderwijs
wil in het voorjaar van 2012 met (beleids)adviezen
geschakeld.
kunnen helpen passend onderwijs goed in te voeren.
of dat zij naar een andere vorm van onderwijs worden
2.2 Passend Onderwijs Alle leerlingen hebben recht op passend onderwijs,
zodat ook leerlingen die extra ondersteuning nodig
komen die ook de vestigingen van rsg de Borgen
Vestigingen blijven zelf eigenaar van het onderwerp
passend onderwijs omdat het dekkende netwerk van onderwijszorgvoorzieningen in de regio tot stand komt.
hebben de kans krijgen zich optimaal te ontwikkelen,
2.3 Zorgbeleid
Het kabinet wil met ingang van augustus 2012 een
In het schooljaar 2010-2011 is hard gewerkt aan een
(passend onderwijs) invoeren. Het nieuwe systeem zal
in nauwe samenwerking met de zorgcoördinatoren
oftewel: “Alle kinderen succesvol op school.”
nieuw stelsel voor extra onderwijsondersteuning gelden voor het VVE, PO, (V)SO, VO en het MBO.
Iedere school in het VO krijgt een zorgplicht en heeft daarmee de verantwoordelijkheid om een passend onderwijs-zorg-arrangement aan te bieden aan
iedere leerling die bij de school is aangemeld, tenzij
dit een onevenredige belasting vormt voor de school. Als een school een kind zelf geen passend onderwijs kan bieden, heeft de school de taak om binnen het
samenwerkingsverband (swv) het kind een zo goed
mogelijke plek aan te bieden. Daarbij wordt rekening
gehouden met de zorgprofielen van de deelnemende
scholen. Er zijn leerlingen die extra zorg nodig hebben binnen een school om een opleiding succesvol te kunnen afronden. Een goed georganiseerde
12
professionals binnen en buiten de school wanneer er
Borgen-breed zorgplan. Het zorgplan 2012 is opgesteld van de vijf vestigingen, onder leiding van een externe deskundige van Cedin. Dit heeft geleid tot een
zorgplan dat aansluit bij de praktijk. Ook zijn er uit
de bijeenkomsten veranderdoelen ten aanzien van
de zorg naar voren gekomen Zo zullen de vestigingen de verschillende handelingsplannen op elkaar
afstemmen, waarbij zij de ontwikkelingen in het kader van Passend Onderwijs zullen meenemen. Tevens
zal er een meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld worden opgesteld. In het huidige schooljaar wordt gewerkt aan het realiseren van deze veran-
derdoelen. De uitkomsten hiervan zullen verwerkt
worden in het nieuwe zorgplan. Op deze manier kan de zorg steeds worden verbeterd.
kwaliteit
Binnen rsg de Borgen wordt zorg breed opgevat. Elke
rsg de Borgen had voor 2009/2010 als doel: in totaal
Daarnaast zorgt rsg de Borgen bij een overgang naar
19. Een groot deel van deze vsv’ers heeft zich in de
leerling heeft recht op begeleiding en zorg op maat.
een andere school voor een zorgvuldige overdracht en een tijdige afstemming met de externe zorgpartners.
Alle leerlingen zijn in beeld, het proces wordt bewaakt en er wordt regelmatig over de voortgang gerapporteerd.
Verwijsindex
Sinds februari 2010 is de Verwijsindex Risicojongeren ingevoerd in alle gemeenten in Nederland. In 2011 is
het signaleringssysteem Zorg voor Jeugd Groningen
acht voortijdig schoolverlaters. Het resultaat was
maanden na de teldatum toch weer ingeschreven
voor een opleiding, een enkele leerling is bij defensie
aan de slag gegaan en een aantal leerlingen zit in een zorgtraject. De leerlingen van de eerste beide catego-
rieën wordt bij de nieuwe meetsystematiek niet meer meegeteld als vsv’er.
Landelijk gezien doet rsg de Borgen het echter goed: in 2009/2010 waren er waren landelijk gezien 3,0% vsv’ers, bij rsg de Borgen 0,8%.
verder ontwikkeld. De vestigingen van rsg de Borgen
In de provincie Groningen is binnen het VSV conve-
Zorg voor Jeugd Groningen. Dit systeem is bedoeld om
Met ingang van het schooljaar 2011-2012 maken
zijn eveneens aangesloten bij het signaleringssysteem
problemen bij kinderen en jongeren in de leeftijd van
0 - 23 jaar in een vroegtijdig stadium te signaleren en vervolgens de coördinatie van de zorg te organiseren.
Het doel van Zorg voor Jeugd Groningen is dat de hulpverlening beter op elkaar wordt afgestemd.
Door het op tijd signaleren, moet bovendien worden
voorkomen dat problemen bij jongeren uitgroeien tot grote risico’s voor hun ontwikkeling.
Voortijdig schoolverlaten
De problematiek rond voortijdig schoolverlaten (VSV)
nant de software applicatie Integrip ontwikkeld.
alle vestigingen van rsg de Borgen gebruik van deze
tool. Met Intergrip krijgen scholen een beter zicht op voortijdig schoolverlaters: VO-instellingen leveren
examenkandidaten aan in Intergrip (alleen VMBO).
De MBO-instellingen leveren wekelijks een bestand aan met nieuwe inschrijvingen/aanmeldingen. Op
die manier kan de VO-school zien welke (oud)leerling zich nog niet heeft ingeschreven voor een vervolgopleiding.
krijgt veel aandacht. Ook rsg de Borgen doet mee
2.4 Onderwijskwaliteit
terug te dringen. rsg de Borgen participeert in het
In het najaar van 2010 is een nieuw project met
dit convenant voor 2008-2011 is de volgende afspraak
is in 2011 verder uitgebouwd. De hoofdlijnen van
in het landelijke beleid om de uitval van leerlingen convenant van Centraal en Westelijk Groningen. In
gemaakt: Een reductie van 40%, overeenkomend met een gemiddelde jaarlijkse reductie van 10%.
In oktober 2011 zijn de definitieve cijfers VSV
2009-2010 door het Ministerie gepubliceerd. De aantallen van rsg de Borgen zien er als volgt uit:
betrekking tot kwaliteitszorg gestart. Dit project het project zijn het ontwikkelen en invoeren van
kwaliteitsindicatoren, de deelname van de scholen aan Vensters voor Verantwoording coördineren en
ondersteunen en het ontwikkelen van audits binnen Onderwijsgroep Noord.
13
jaarverslag rsg de borgen 2011
Voor het kwaliteitszorgsysteem zijn dertig kwaliteits-
kan maken, aan kan passen en uit kan zetten naar
praktisch hanteerbaar te maken en ze overzichtelijk
bedrijven, en daarna een rapportage kan maken van
indicatoren het uitgangspunt. Om deze indicatoren
op te kunnen nemen in ons handboek kwaliteitszorg, worden ze allemaal beschreven in een vast format.
de uitkomsten.
Ook voor de in te zetten instrumenten is zo’n format
Vensters voor Verantwoording
stelselmatig gevuld worden met al deze beschrij-
vanuit de VO-raad. Alle cijfermatige informatie over
ontworpen. Het handboek zal de komende jaren
vingen. Daarmee wordt het een naslagwerk voor alle medewerkers van Onderwijsgroep Noord die in hun
schoolpraktijk proberen kwaliteitszorg vorm te geven. Van een aantal kwaliteitsindicatoren zijn in 2011
de definities bepaald, instrumenten beschreven en verantwoordelijkheden vastgelegd. Voor het voort-
gezet onderwijs is bijvoorbeeld de kwaliteitsindicator
Vensters voor Verantwoording is ontstaan als project scholen voor voortgezet onderwijs wordt verzameld
in één systeem. Deze informatie, afkomstig van de
overheid, de Onderwijsinspectie en van de scholen
zelf, wordt bewerkt en gevisualiseerd. Vensters biedt scholen hiermee een betrouwbare basis voor de
dialoog met hun belanghebbenden. Met Vensters
voor Verantwoording bieden scholen inzicht in hun resultaten, op basis van twintig indicatoren. In 2011
“Examenresultaten VO ” ontwikkeld; er is vastgelegd
heeft de projectgroep kwaliteitszorg samen met de
en geanalyseerd worden. Ook is vastgelegd welke
besteed aan de invoering van Vensters voor Verant-
dat de examenresultaten jaarlijks geïnventariseerd
stappen er wanneer gedaan worden en door wie. Zo
nodig kan een plan van aanpak komen om verbeteringen door te voeren.
Bij alle kwaliteitsindicatoren geldt natuurlijk dat het
kwaliteitscoördinatoren op de vestigingen veel tijd
woording. Eind 2011 hebben de meeste scholen van
rsg de Borgen zich gepresenteerd op www.schoolvo.
nl. De laatste twee scholen gaan in het voorjaar van 2012 online.
bedenken één ding is, het invoeren en systematisch
Audits
aspect wordt door de projectgroep systematisch
Onderwijsgroep Noord een auditteam gestart. Bij
gebruiken in de school een tweede stap. Aan dit
aandacht besteed. Dit doet zij door kwaliteitsaspecten in de uitwerking en uitvoering door te spreken met de kwaliteitscoördinatoren en directeuren van de
vestigingen. Ook wordt regelmatig over de ontwikkelingen geschreven in het personeelsblad, de
Borgpen. Dit moet allemaal bijdragen aan een cultuur van het werken aan en het borgen van een goede kwaliteitszorg.
Voor het onderzoeken van de tevredenheid van
leerlingen, ouders, bedrijven en personeel kunnen we gebruik maken van een online pakket: de VO/
AOC-spiegel. In het najaar van 2011 hebben we voor alle scholen standaard enquêtes gemaakt waar
scholen zelf nog vragen aan toe kunnen voegen. Hier
is ook een personeelsenquête bij. Deze enquêtes moeten vanaf 2012 in de kwaliteitszorg gebruikt
worden. Scholen kunnen dan onderling een verge-
lijking maken en een beeld krijgen van hun sterke en zwakke punten.
In november 2011 heeft de projectgroep kwaliteitszorg een scholing voor de VO/AOC-spiegel georganiseerd zodat elke school een beheerder heeft die enquêtes
14
bijvoorbeeld collega’s, leerlingen, ouders en/of
Met ingang van schooljaar 2010-2011 is binnen
een audit worden onder andere lessen bezocht en
beoordeeld en tevredenheidsonderzoeken uitgevoerd bij leerlingen, ouders en docenten. Het is een breed
kwaliteitsonderzoek gericht op het onderwijsproces. Het auditproces begint met het aanleveren van
diverse documenten door de school. Deze worden door het auditteam vooraf bestudeerd en doorge-
sproken. De audit zelf duurt 1 dag waarop lesbezoeken worden afgelegd, aanvullend documentenonderzoek wordt gedaan en gesprekken worden gevoerd met docenten, docenten met speciale taken, leerlingen
en de directie. De audits worden zo uitgevoerd dat
de betrokkenen van een vestiging bij de twee andere vestigingen voor praktijkonderwijs van OGN op bezoek gaan.
Eind 2011 hebben in totaal 18 VO vestigingen van OGN een audit ondergaan, waaronder alle vestigingen van rsg de Borgen, behalve de Esborg. Een auditrapport bevat onder meer aanbevelingen voor de vestiging die vervolgens door de vestigingsdirectie worden
opgepakt in de reguliere kwaliteitscyclus. Waar nodig worden verbeterplannen gemaakt en deze maken
onderdeel uit van de nieuwe vestigingsjaarplannen.
kwaliteit
Eind 2011 is gestart met de ontwikkeling van een
voorgelegd aan de LKC. Deze werd gegrond verklaard
om begin 2012 audits uit te voeren op de PRO-vesti-
tevredenheid afgerond. De Medezeggenschapsraad is
specifiek auditinstrument voor het praktijkonderwijs gingen van Onderwijsgroep Noord, waaronder de Esborg. Dit auditinstrument is gebaseerd op het toezichtskader VO, aangevuld met de voor het
en in opvolging van het advies van de LKC alsnog naar van het advies van de LKC op de hoogte gesteld.
praktijkonderwijs geldende criteria.
2.5 Beoordeling
Taal en rekenen
Onderwijstijd
voortgezet onderwijs (VO) heeft de overheid een
het VO zal worden aangepast. De streefdatum voor de
Voor de verbetering van de kwaliteit van het
meerjarige subsidieregeling. rsg de Borgen gebruikt
deze subsidieregeling voor een traject, gericht op de ontwikkeling van taal- en rekenbeleid.
Een belangrijke doelstelling van het taal en
rekenbeleid van het afgelopen jaar is gerealiseerd:
De wetgeving met betrekking tot de onderwijstijd in inwerkintreding is het schooljaar 2012-2013. Vooruit-
lopend op de wetgeving heeft de staatssecretaris van OCW bepaald dat de nieuwe norm voor onderwijstijd geldt vanaf het schooljaar 2009-2010. Dit betekent
dat alle leerlingen in het VO in de onderbouw en de
de ontwikkeling van een strategisch beleidskader
bovenbouw recht hebben op minimaal 1000 uren
voor de aanpak binnen rsg de Borgen en de overige
norm 700 uur.
taal en rekenen voor OGN-breed dat als leidraad
stichtingen gehanteerd kan worden. Met behulp van
onderwijs per schooljaar. In het examenjaar is de
dit beleidskader kan goed worden vastgesteld of de
De vestigingen van rsg de Borgen hebben in alle
referentieniveaus taal en rekenen te kunnen voldoen.
2010/2011 gerealiseerd. Op alle vestigingen wordt
gevolgde aanpak voldoende is om in 2013/2014 aan de Een ander belangrijk doel is om meer verbindingen te leggen tussen de aanpak van de 3 stichtingen om zo het leren van elkaar te versterken.
Bij rsg de Borgen is het afgelopen jaar een goed
begin gemaakt met een gezamenlijke aanpak voor
gevallen voldoende onderwijstijd in het schooljaar dus de minimale norm van 1000 uur gehaald. De registratie van de geplande en de gerealiseerde
onderwijstijd wordt binnen rsg de Borgen nog op verschillende manieren uitgevoerd en is nog niet
overal transparant. Het centraal gebruikte leerling-
registratie en -volgsysteem SOM is vanaf 2012 opera-
de uitvoering van het taal en rekenbeleid. Er is een
tioneel. Hierin kan de onderwijstijd op een adequate,
afspraken binnen rsg de Borgen stroomlijnt en op
gerapporteerd.
taalwerkgroep en een rekenwerkgroep opgestart die elkaar afstemt. Behalve afspraken over de hoeveelheid
effectieve en uniforme wijze worden geregistreerd en
lestijd die er wordt besteed aan taal en rekenen,
Cito volgsysteem
en didactiek. De plannen worden verder ontwikkeld
om op alle vestigingen te gaan werken met het Cito
gaat het dan om zaken als methoden, instaptoetsen en doorgevoerd in aansluiting op het strategisch beleidskader van OGN.
Klachten
De klachtenregeling van rsg de Borgen is erop gericht om klachten in eerste instantie op te lossen zo dicht
mogelijk bij de plek waar ze ontstaan, dat is meestal
In juni 2011 heeft het College van Bestuur besloten
Volgsysteem. Dit is een genormeerd leerlingvolg- en toetssysteem. Met dit volgsysteem worden de
prestaties van leerlingen op kernvaardigheden
(rekenen/wiskunde, Nederlands en Engels) getoetst, vanaf het moment van binnenkomst in de brugklas tot en met het eind van de tweede klas. Hiermee
willen we de kwaliteit van de begeleiding, advisering
de vestiging. Als dit niet lukt kan de klacht bij het
en determinatie verder verbeteren. De resultaten van
bij de externe Landelijke Klachtencommissie (LKC). In
van ons onderwijs in kaart te brengen. Anderzijds
College van Bestuur worden neergelegd en vervolgens 2011 bereikten het College van Bestuur drie klachten. Eén daarvan werd alsnog door de directeur van de
betreffende vestiging naar tevredenheid afgehandeld en één door het CvB. Eén klacht werd uiteindelijk
de toetsen worden enerzijds gebruikt om de kwaliteit gebruiken we de resultaten om de prestaties van elke
individuele leerling te volgen en als ondersteuning bij onderwijskundige beslissingen, zoals de bepaling van het schoolniveau van de leerling.
15
jaarverslag rsg de borgen 2011
Vanuit de wet- en regelgeving gaan er de komende
jaren voorwaarden gesteld worden op het gebied van leerlingvolgsystemen, toetsen en referentieniveaus taal en rekenen. Met het invoeren van het Cito
volgsysteem voldoen we voor een belangrijk deel al
aan deze voorwaarden. Binnen rsg de Borgen is in 2011 nog niet gewerkt met het Cito Volgsysteem. Vanaf het voorjaar 2012 gaan alle scholen wel met dit systeem aan de slag.
Examenresultaten en rendementen
De examenresultaten zijn over het algemeen goed, zowel wat de cijfers als de slagingspercentages
betreft. Bij de Ronerborg en Woldborg zijn zelfs alle
leerlingen geslaagd, bij de Nijeborg zijn 7 leerlingen gezakt en is met name het slagingspercentage van de kaderberoepsgerichte leerweg aan de lage kant. Bij de Lindenborg is het slagingspercentage van
het atheneum en havo niet hoog (86%) t.o.v. het
gymnasium (100%) en het vmbo van rsg de Borgen.
Dit is een reden om deze examenresultaten verder te analyseren en terug te koppelen naar docenten om verbetering te bewerkstellingen.
16
Inspectiezaken en opbrengsten
In 2011 heeft de Inspectie van het Onderwijs geen
bezoek gebracht aan rsg de Borgen. Alle vestigingen hebben een basisarrangement. Het basistoezicht
bestaat uit een jaarlijkse risicoanalyse en is geldig voor één jaar.
In de opbrengstenkaart benoemt de inspectie een aantal kwaliteitsaspecten, met name doorstroomgegevens en examenresultaten. De scores van de
Lindenborg zaten tot en met vorig jaar bij de scores
van de Nijeborg in. Van de Esborg zijn geen gegevens bekend.
kwaliteit
Slagingspercentages 2011 rsg de Borgen Vestigingen
%
Lindenborg
Geslaagd
Aantal
%
Afgewezen
Aantal
- atheneum
85,5
53
14,5
9
- havo
85,8
115
14,2
19
100
27
97,4
75
10
6
- gymnasium
100
Nijeborg
- basisberoepsgerichte leerweg
- kaderberoepsgerichte leerweg
90,0
- theoretische leerweg Ronerborg
- theoretische leerweg
16
55
100
68
- basisberoepsgerichte leerweg
100
34
- theoretische leerweg
100
12
- gemengde leerweg
100
Woldborg
- kaderberoepsgerichte leerweg
100
1,3
1
1
21
De opbrengstenkaart 2011 ziet er als volgt uit: % in leerjaar 3 zonder zittenblijven Basisberoepsgerichte leerweg
Nijeborg
100
Nijeborg
95
Woldborg Kaderberoepsgerichte leerweg
Theoretische Leerweg
Gemiddeld cijfer centraal examen 2010
79
6.7
77
6.3
91
6.4
91
Ronerborg
100
Nijeborg
96
Woldborg (Gemengd)
96
Ronerborg
% van leerjaar 3 naar diploma zonder zittenblijven
100
Ronerborg
100
84 92
6.6
HAVO
Lindenborg
98
67
6.6
VWO
Lindenborg
100
54
6.3
Rendement onderbouw:
Woldborg
Nijeborg
Gemiddeld
Ronerborg
Gemiddeld
Lindenborg Woldborg
Boven het gemiddelde Onder het gemiddelde
97
6.2
17
jaarverslag rsg de borgen 2011
3
Leeromgeving 3.1 Maatschappelijke stage
media. Maar ook doordat we steeds meer leerlingen
Vanaf schooljaar 2011-2012 moeten alle scholieren
turele samenleving is een gegeven. Europa drukt zijn
in het voortgezet onderwijs verplicht minimaal 30
stempel op steeds meer aspecten van het leven, ook in
hun schoolloopbaan. Tijdens deze stage doen zij
samenleving hun grenzen leren verleggen. Dat begint
kennismaken met de samenleving en daaraan een
met mensen uit andere culturen. Internationalisering
uur maatschappelijke stage (MaS) lopen gedurende
onze omgeving. Wij willen dat onze leerlingen in deze
vrijwilligerswerk, zodat zij tijdens hun schooltijd
met een open en respectvolle manier van omgaan
bijdrage leveren.
is daarvoor een uitstekende, aansprekende manier.
Op alle vestigingen van rsg de Borgen hebben
aan internationalisering. Bestaande projecten worden,
schappelijke stage gedaan. De leerlingen hebben
partners worden gezocht bij de ideeën en wensen van
‘de f-jes’ training gegeven, een actie voor het goede
in het curriculum krijgt het een steviger plaats in de
gingstehuis of bij Staatsbosbeheer. Meestal vinden
gebruik van subsidieregelingen van het Europees
Alle vestigingen van rsg de Borgen besteden aandacht
leerlingen in het schooljaar 2010 – 2011 een maat-
waar mogelijk en wenselijk, gecontinueerd en nieuwe
bijvoorbeeld boodschappen voor ouderen gedaan,
de vestigingen. Door internationalisering in te bedden
doel georganiseerd, stage gelopen in een verzor-
organisatie. Vestigingen van rsg de Borgen maken
de leerlingen zelf een stageplek. Eventueel kunnen zij
Platform.
hulp krijgen van de mentor of de stagecoördinator.
De bestaande projecten variëren van internationaal
Op alle vestigingen wordt de MaS gecoördineerd door
debatteren tot uitwisselingen met Italië, Polen,
samen met de stagemakelaar van de gemeente of
Op School) is daarbij een goede ondersteuning; een
een docent. Een aantal vestigingen werkt daarbij
Tsjechië en Spanje. ELOS (Europa als Leeromgeving
met de vrijwilligerscentrale.
vorm van Internationalisering@home. Daar valt
3.2 Internationalisering Binnen rsg de Borgen maken we kennis met andere culturen door reizen, uitwisselingen en de (nieuwe)
18
uit andere culturen in de klas krijgen. De multicul-
ook ‘talendorp’ onder. Onder andere de Ronerborg
organiseerde ‘talendorp’; leerlingen converseren een
aantal dagen in een vreemde taal in het talendorp. In een verzameling van diverse, dagelijks voorkomende
situaties wordt de vreemde taal geoefend. Leerlingen
van klas vier van de Ronerborg voerden voor, tijdens of
leeromgeving
na de werkweek in Londen opdrachten uit die gerela-
duidelijk zichtbaar.
teerd zijn aan het curriculum. De eerste klassen van de
• De Arbo-catalogus (richtlijnen) blijkt onvoldoende
school. De Esborg heeft een themaweek gehouden
• Organiseer voor leerlingen niet alleen werkkleding
van deze week waren een Lesbrief, een bezoek aan
organiseer ook het schoonhouden, opbergen en het
Woldborg draaiden een e-mailproject met een Deense met als thema “Holland meets Ghana”. Onderdelen een expositie met werk van Ghanese en Nederlandse beeldende kunstenaars en workshops op school met
de Ghanese kunstenaar Nana Dankwa. De resultaten van deze geslaagde workshop zijn te vinden in de
school. De voorbereidingen van een uitwisseling met kinderen uit Wit-Rusland zijn in volle gang.
bekend te zijn bij bijv. scheikunde docenten.
en persoonlijke beschermingsmiddelen, maar
praktisch gebruik hiervan. Instructeur, houd toezicht en treed corrigerend op. Geef veiligheid een plek in de les als het doel is om de “werkelijke” praktijkom-
geving te simuleren. Geef als docent hierin het goede voorbeeld.
Op deze manier proberen de vestigingen te bereiken
Om het Arbo- en Veiligheidsbeleid op de vestigingen
contacten hebben met het buitenland, via uitwis-
gemaakt dat elk jaar wordt geactualiseerd.
dat al hun leerlingen in hun schoolloopbaan
seling, stage en/of mailcontacten. Zodat zij, in de
meest brede zin, over hun eigen grenzen heenkijken.
3.3 Arbo & Veiligheidsbeleid In 2011 zijn wij vooruitlopend op de instemming
te borgen wordt er in 2012 een schoolveiligheidsplan
Inkoop
Wij hebben thans meer dan 50% van het totale
volume van aankopen en investeringen duurzaam ingekocht. Uiterlijk in 2015 zal 100% duurzaam worden ingekocht.
van de medezeggenschapsraden gestart met het
Aan deze doelstelling conformeren wij ons en reali-
is erop gericht om de diverse betrokkenen bewust te
In 2011 is geïnventariseerd welke inkoopsegmenten
uitvoeren van het Arbo & Veiligheidsbeleid. Het beleid
maken van Arbo en veiligheid en daar waar mogelijk de betrokkenheid te vergroten.
Van februari 2011 tot juni 2011 zijn op alle vestigingen de risico’s geïnventariseerd door middel van een
risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E). Dit is gedaan met behulp van een digitale arbo-scan die officieel door de branche is erkend. De afdeling huisvesting
en facilitaire zaken van Onderwijsgroep Noord heeft
samen met een medewerker van de vestiging, veelal het hoofd conciërge of hoofd facilitaire dienst, een rondgang door de vestiging(en) gemaakt. Onder
andere is gekeken naar de omgeving van het school-
seren wij door onder andere gezamenlijk in te kopen. de komende jaren Europees worden aanbesteed. Door ons alleen al op deze segmenten te richten realiseren
we de doelstelling van 50 procent. Dit komt doordat in het programma van wensen en eisen duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen als harde eis is opgenomen. Leveranciers dienen zich
hieraan te conformeren en aan te geven hoe zij aan onze doelstelling kunnen bijdragen. In aansluiting hierop worden de kleinere segmenten geïnventa-
riseerd. Door voorkeursleveranciers aan te wijzen
die aan de duurzaamheidscriteria voldoen, moet de doelstelling van 100% kunnen worden bereikt.
gebouw, het werken met gevaarlijke stoffen, machi-
Begin 2011 kochten we voor ruim 90 procent in bij
agressie en geweld. Met de vestigingsdirectie zijn
ons gestelde doelstelling.
neveiligheid, beeldschermwerk bedrijfshulpverlening, de sociale en psychische (arbeids)omstandigheden onderzocht.
Nadat alle RI&E’s zijn uitgevoerd heeft de Arbodienst
onze voorkeursleveranciers en dit is in lijn met de door
3.4 Huisvesting
de RI&E’s op procesniveau getoetst en voorzien van
De gemeente Grootegast heeft €1,2 miljoen
volgende is gezegd:
van de Woldborg. In 2011 is een start gemaakt met de
een aantal aanbevelingen en opmerkingen. Het
• Cultuurverschillen binnen de instellingen hoe
Arbo- en Veiligheidsbeleid wordt uitgevoerd zijn nog
beschikbaar gesteld voor de uitbreiding en renovatie
renovatie van een technieklokaal. In mei 2012 zal een
gedeelte van de systeembouw van de locatie de Brake
19
jaarverslag rsg de borgen 2011
van AOC Terra worden verplaatst naar Grootegast. Deze zal samen met een uitbreiding in de plaats komen van de huidige tijdelijke huisvesting.
3.5 Digitalisering ELO
Digitalisering en het gebruik van de Elektronische
en direct doorlinken naar @VO en e-mail. Vervolgens
is het medewerkersdeel gebouwd en gevuld. Voordat de medewerkersportal online kon, moest eerst de
overgang naar het nieuwe mailprogramma Exchange/ Outlook gerealiseerd zijn. Dit was een van de redenen
waarom het medewerkersdeel nog niet zoals gepland
Leeromgeving (ELO) zijn speerpunten in het Strate-
in 2011 ‘live’ is gegaan.
in de Onderwijsgroep Noord-brede beleidswerkgroep,
Infrastructuur
ontwikkeling op Onderwijs & ICT. Hierbij wordt
de mogelijkheden van ICT.
gisch Beleidsplan 2011-2014. rsg de Borgen participeert
die zich onder meer bezig houdt met de (visie-)
gebruik gemaakt van het 4 in Balans model van
Kennisnet. Dit model gaat uit van 4 randvoorwaarden (onderwijsvisie, deskundigheid, digitaal leermateriaal
Het onderwijs krijgt steeds meer belangstelling voor In de afgelopen jaren lag het accent van de
werkzaamheden van de ICT-afdeling vooral op het
realiseren en het beheer van een goede technische
en ICT-infrastructuur) die een rol spelen bij de
ICT-infrastructuur, zoals de (aanschaf) van PC’s en
randvoorwaarden in balans zijn, komt de meerwaarde
2 nieuwe Computerruimtes. Daarnaast heeft de
invoering van ICT in het onderwijs. Alleen als deze van ICT in het onderwijs tot zijn recht.
In 2011 heeft binnen Onderwijsgroep Noord een
heroverweging plaatsgevonden ten aanzien van de
ELO-aanbieder. Er is gekozen voor een nieuwe ELO, die
in het voorjaar van 2012 geïmplementeerd zal worden en aan het begin van schooljaar 2012-2013 voor
gebruik beschikbaar is. Verder is er bij rsg de Borgen gewerkt aan een betere ontsluiting van digitaal
lesmateriaal. Door problemen bij uitgevers kon de
laptops, het Glasvezelnetwerk, de Server-computers, integratie van de bestaande computernetwerken
veel tijd in beslag genomen. Het resultaat is dat de
ICT-voorzieningen op alle vestigingen van Onderwijsgroep Noord uniform zijn. Dat heeft grote voordelen
voor de gebruikers en voor efficiency van het beheer. In 2011 is ook een nieuw draadloos netwerk op alle vestigingen geïnstalleerd. Daarmee is de infra-
structuur geschikt voor nieuwe ontwikkelingen met laptops, tablets en smartphones.
ontsluiting via de ELO nog niet worden gerealiseerd.
Natuurlijk blijft de ontwikkeling en het beheer van de
een speerpunt zijn.
schooljaar 2010/2011 is extra aandacht gegeven aan
Bij de invoering van de nieuwe ELO zal dit opnieuw
totale ICT-infrastructuur essentieel, maar vanaf het
de efficiënte toepassing van ICT in het onderwijs en
Portal
de bedrijfsvoering. Daarbij wordt gebruik gemaakt
in het strategisch beleidsplan genoemd worden. De
de mogelijkheden van ICT te benutten moeten visie,
Digitalisering is één van de acht ontwikkelingen die portal heeft daarin een belangrijke centrale functie.
De portal- en intranetomgeving biedt via ‘single sign on’ toegang tot informatie en applicaties die voor de gebruikers relevant zijn.
In december 2010 is het leerlingendeel van de portal
van het “Vier in balans”-model van Kennisnet. Om
infrastructuur, deskundigheid en digitaal leermateriaal in ‘balans’ zijn.
In 2011 is bijvoorbeeld besloten om gebruik te maken van Microsoft IT Academy om de ICT-deskundigheid te stimuleren. In de Netwerkgroep Onderwijs en ICT wordt het benodigde beleid voorbereid. ICT
opgeleverd. De leerlingen konden vanaf dat moment
participeert in het ICT-ambassadeurs-programma
Voor de vestiging Ronerborg is een link geplaatst naar
besteed aan de het gebruik van tablets en laptops
direct doorlinken naar hun cijfers, rooster en e-mail. de elektronische leeromgeving. De ouders konden
meekijken met hun kind(eren). Zij hebben in maart
2011 een eigen inlogaccount gekregen, tenzij er een ‘informatiebeperking’ is aangegeven in @VO.
20
De medewerkers konden vanaf dat moment de
informatie op het leerlingen- en ouderdeel bekijken
van Kennisnet, waar bijvoorbeeld aandacht wordt door leerlingen.
Naar verwachting groeien we naar een situatie
waarbij iedere leerling en medewerker beschikt over
leeromgeving
een laptop (of tablet) waarmee hij/zij op school en/of thuis optimaal kan werken met een digitale leer- en
communicatie-omgeving. Op de Groene lycea is men al enkele jaren gestart met deze ontwikkeling.
Na de uitvoering van een volledige integratie van de ICT-netwerken is in 2011 gewerkt aan het optimaliseren van de nieuwe netwerkomgeving. Dat heeft
bijvoorbeeld betrekking op het ‘Identity Management’, het volledig geautomatiseerd aanmaken van
gebruikers vanuit de deelnemersadministratiesys-
temen Magister en @VO en de Personeelssystemen.
Verder is veel aandacht besteed aan de ‘performance’ zodat de apparatuur zo snel mogelijk opgestart kan
worden.
De overgang van drie naar één e-mail-systeem is in
2011 afgerond. Alle leerlingen en medewerkers maken
nu gebruik van Outlook. E-mail is zowel op kantoor als thuis te gebruiken.
ICT voorziet de vestigingen tevens van een modern
telefoniesysteem (Voice-over-IP) en van smartphones. In de afgelopen jaren werd bij nieuwbouw van
scholen al overgestapt op dit nieuwe telefonie-
systeem. Nu wordt geleidelijk in 2011 en 2012 op alle vestigingen de overstap gemaakt.
21
jaarverslag rsg de borgen 2011
4
Medewerkers 4.1 Onze medewerkers Met hoeveel medewerkers verzorgen wij het
Op 31 december 2011 zijn er in totaal 238 medewerkers
leeftijd, functiegroep en geslacht? Schema 4.1 laat
Dit zijn er 11 minder dan op 1 januari 2011. Figuur 4.2
onderwijs en hoe ziet de groep eruit als het gaat om
in dienst.
zien hoeveel medewerkers er per vestiging zijn.
laat het aantal mannen en vrouwen per vestiging zien.
Verdeling man vrouw
Aantal medewerkers
Lindenborg
100
Lindenborg
54 man
46 vrouw 35
Nijeborg
73
Nijeborg
38
Ronerborg
33
Ronerborg
19
Woldborg
25
Woldborg
13
12
Esborg
23
Esborg
12
11
0%
14
20%
40%
60%
80%
100%
Leeftijdsopbouw Lindenborg
5
Nijeborg
2
Ronerborg
3
Woldborg
5
Esborg
3
19 6
7 9
34
22
22
24
7
5 3 3
10
13 3
9
4
1
55-59
60-99
5
8
5 0-24
22
13
25-34
35-44
4 45-54
medewerkers
4.2 Professionalisering personeel
In schooljaar 2011-2012 zullen we de contacten met
de omgeving continueren en zo mogelijk, verder
In het Strategisch Beleidsplan 2010-2014 wordt
intensiveren.
functioneren. Professionaliteit van onze medewerkers
4.3 Functiemix VO
sionaliteit blijvend te garanderen hebben wij in
In het Convenant Leerkracht van Nederland (VO)
docentenacademie opgericht.
Wetenschap en de sociale partners afspraken
haar bekwaamheid op peil te houden. Als werkgever
de salarisschalen LB, LC en LD, de zogenaamde
hiertoe in staat te stellen. rsg de Borgen faciliteert
van de aantrekkelijkheid van het beroep van docent
aangegeven hoe wij als goede werkgever willen
staat daarbij hoog in ons vaandel. Om die profes-
het nabije verleden de leiderschapsacademie en de
hebben de Minister van Onderwijs, Cultuur en
Iedere medewerker heeft de verplichting om zijn/
gemaakt over de verdeling van de docenten over
hebben wij de verplichting om medewerkers
functiemix. Met de functiemix wordt het versterken
medewerkers door:
beoogd. De intentie van de functiemix is dat het
vast dienstverband bij rsg de Borgen);
beloond wordt op elke school groeit. Het percentage
uit persoonlijke ontwikkelingsplannen;
met 5,7% gegroeid ten opzichte van 1 oktober 2010.
basis van de gestelde doelen in de vestigingsjaar-
gedaald met 0,04% ten opzichte van 1 oktober 2010.
• het behalen van een bevoegdheid (vereiste voor
aandeel docenten dat volgens een LC- of LD-schaal
• individuele scholing op basis van scholingswensen
LC docenten op 1 oktober 2011 is binnen rsg de Borgen
• scholing van groepen medewerkers/teams op
Het percentage LD docenten is op 1 oktober 2011
plannen.
De te realiseren waarde van de functiemix in 2011,
In het kalenderjaar 2011 zijn binnen rsg de Borgen acht
echter behaald. Het voornemen om een waarde van
halen. Zes van hen heeft de studie succesvol afgerond;
54,36 behaald.
directeuren hebben op basis van de opbrengsten uit
4.4 Gezondheidsmanagement
oneringsgesprekken en hun vestigingsjaarplannen
Gezondheidsmanagement is een strategisch thema
De ontwikkelingsgerichte gesprekkencyclus zal
een belangrijke factor, zowel de persoonlijke kant van
bewuster omgaan met de ontwikkeling en de inzet
centage is daarbij een belangrijk meetinstrument.
medewerkers gefaciliteerd om een bevoegdheid te
de studie van de anderen verloopt volgens plan. De de persoonlijke ontwikkelingsgesprekken / functi-
zoals vastgesteld in het meerjarenplan functiemix, is 53,14 te behalen en binnen rsg de Borgen is feitelijk
teamscholing georganiseerd.
binnen rsg de Borgen. Verzuim is voor elke werkgever
ervoor zorgen dat medewerkers en leidinggevenden
het verhaal als de financiële. Het ziekteverzuimper-
van hun kennis en vaardigheden.
Keurmerk
Ziekteverzuimpercentage
2010
2011
In 2011 heeft rsg de Borgen het ministerieel keurmerk
ZV 1%
6,78%
5,26%
school; een samenwerkingsverband van scholen
ZMF
1,17
1,10
de regio doen jaarlijks ruim 200 studenten van de
Bij de ziekteverzuimgegevens onderscheidden we een
UOCG (de lerarenopleiding van de Rijksuniversiteit
• ZV1%: ziekteverzuimpercentage 1. Het aantal
scholen voor het voortgezet onderwijs. Zo worden
personeel, gedeeld door de gemiddelde personeels-
bevoegdheid te behalen. Gekoppeld aan een
de rapportageperiode, maal 100%.
ontvangen voor ‘School of Education’, een opleidings-
voor VO en lerarenopleidingen in het HBO en WO. In
NHL (Noordelijke Hogeschool Leeuwarden) en het
ZV 2%
4,59%
4,15%
aantal categorieën:
Groningen) hun praktijkervaring op in de betrokken
gewogen kalenderdagen ziekteverlof van het reguliere
ze in staat gesteld hun eerste- of tweedegraads
sterkte en gedeeld door het aantal kalenderdagen van
lesgevende taak en het opzetten en uitvoeren van
• ZV2%: ziekteverzuimpercentage 2. Idem als ZV1%,
coaching en intervisie in de schoolomgeving geboden.
geduurd hebben.
onderzoek, wordt deze studenten professionele
exclusief ziektegevallen die langer dan een jaar
23
jaarverslag rsg de borgen 2011
• ZMF: ziekmeldingsfrequentie. Aantal ziektegevallen in de rapportage per 100 personeelsleden. Het ziekteverzuim van rsg de Borgen is in 2011
behoorlijk teruggedrongen ten opzichte van 2010. Directeuren en de beleidsadviseur P&O zetten
adequate interventies in om het ziekteverzuimper-
centage daar waar mogelijk terug te dringen. In 2011
heeft de afdeling P&O gestuurd op deze interventies door:
- het scherp formuleren van de hulpvraag door
werknemer/direct leidinggevende alvorens interventie wordt gestart;
- vrijheid in keuze bedrijfsmaatschappelijk werk, arbeidsdeskundige, coach etc.
- getekende offerte met resultaatomschrijving, duur en kosten.
Uiteindelijk is het streefpercentage van maximaal 5% ziekteverzuim niet behaald.
24
5
financiën
Financiën 5.1 Financiën 2011 Resultaat
De personele lasten zijn iets hoger dan was begroot.
Dit wordt veroorzaakt door hogere sociale lasten, met name ZVW, en hogere pensioenlasten, met name
rsg de Borgen heeft het jaar 2011 afgesloten met een
voor ouderdomspensioen. De kosten van lonen en
€ 220.369). Het exploitatieresultaat over 2011 is
inhuur van uitzendkrachten. Wel is sprake van hogere
positief financieel resultaat van € 85.703 (2010:
salarissen vallen iets lager uit evenals de kosten voor
toegevoegd aan de algemene reserve.
kosten voor inhuur van externe dienstverleners.
wel lager dan in 2010. Ondanks het feit dat sprake is
het feit dat in 2011 aanmerkelijk minder onderhoud
Bestuur tevreden. rsg de Borgen is in staat geweest
onderhoudsplan nodig zou zijn. Daarnaast is de
Het resultaat over het boekjaar 2011 is positief maar
De daling bij de huisvestingslasten vloeit voort uit
van een lager resultaat dan in 2010 is het College van
is uitgevoerd dan op grond van het meer jaren
om de forse daling van de baten in 2011 goed op te
bouwkundige aanpassing van de Woldborg vertraagd.
voor het onderwijzend personeel weer enigszins te
door lagere kosten van het boekenfonds.
bezuinigingen verlaagd.
Financiële kengetallen
De baten blijven ruim € 0,5 miljoen achter bij de
financiële kengetallen worden berekend:
vangen en zelfs voor het schooljaar 2011-2012 de ratio verruimen. Deze ratio was in het kader van de eerdere
De overige lasten komen bijna € 0,2 miljoen lager uit
Op basis van de jaarrekening kunnen de volgende
begroting. De normatieve rijksbijdrage valt lager uit maar de overige rijksbijdragen zijn gunstiger
2011
0,15
0,45
2010
dan was begroot. Per saldo is sprake van een daling
Solvabiliteit
De overige overheidsbijdragen en -subsidies vallen
Rentabiliteit
lasten tegenover. Het betreft hier de subsidie van
De solvabiliteit (verhouding eigen vermogen / totaal
Woldborg. De overige baten vallen € 0,3 miljoen hoger
en ligt daarmee net boven de signaalgrens van 0,1.
opbrengsten uit detachering van medewerkers en
de daarin opgenomen bezuinigingen kan worden
van € 0,4 miljoen ten opzichte van de begroting.
fors lager uit maar daar staan in gelijke mate lagere
Liquiditeit
0,09
0,13 0,11
1,12
de Gemeente Grootegast voor uitbreiding van de
vermogen) is in 2011 toegenomen van 0,13 naar 0,15
uit dan begroot. Dit wordt veroorzaakt door hogere
Op basis van de meerjarenbegroting 2012-2017 en
hogere bijdragen uit regionale samenwerkingsver-
verwacht dat de exploitatie op orde is en dat de
banden.
25
jaarverslag rsg de borgen 2011
vermogenspositie in de komende jaren langzaam verder zal verbeteren.
De liquiditeit (vlottende activa / vlottende passiva) is gedaald ten opzichte van 2010. Een waarde van 0,09 wordt als absoluut onvoldoende beschouwd en kan
leiden tot situaties waarbij betalingen van facturen en declaraties moet worden uitgesteld. In de afgelopen jaren zijn door het College van Bestuur maatregelen genomen die moeten leiden tot een herstel van de
liquiditeitspositie. Onder de vlottende passiva zijn ook
vooruit ontvangen investeringssubsidies verantwoord. Met de komst van de nieuwe regels voor jaarverslag-
van deze bezuiniging, en de lichte daling van het aantal
ingeschreven leerlingen, was de formatie in 2011, ten
opzichte van 2010, gedaald van ongeveer 177 naar 173 fte. Ondanks de daling van vier fte’s was, als gevolg
van de gemaakte afspraken in de CAO-VO, sprake van
slechts een lichte daling van de lonen en de sociale- en
pensioenlasten. In de loonkosten zijn de reguliere periodieken opgenomen. Tevens is opgenomen de inkorting van het carrièrepatroon voor onderwijspersoneel per 1 januari 2011. Met de functiemix wordt beoogd om binnen de formatie van de onderwijsgevenden het
aantal LC- en LD-functies te vergroten, ten koste van
geving is de egalisatierekening voor investeringssub-
het aantal LB-functies, teneinde het docentschap
daarbij de mogelijkheid om deze investeringssubsidies
verhoging van de totale personeelskosten voor onder-
sidies niet langer toegestaan. De instellingen hadden
te salderen met de investeringen of te rubriceren onder
aantrekkelijker te maken. Deze maatregel heeft een wijsgevenden tot gevolg. De pensioenpremie voor
de kortlopende schulden (overlopende passiva). rsg de
ouderdomspensioen zal in 2011 stijgen maar daar staan
deze investeringssubsidies buiten beschouwing, dan is
saldo is sprake van een lichte stijging van de premies en
Borgen heeft gekozen voor deze laatste optie. Laten we sprake van een liquiditeit van 0,43 hetgeen nog steeds onvoldoende is, maar wel beduidend beter dan een ratio van 0,09.
De rentabiliteit (resultaat gewone bedrijfsvoering
/ totale baten uit gewone bedrijfsvoering x 100) is
gedaald ten opzichte van 2010 maar wel positief. Op
basis van het resultaat over 2011 kan geconcludeerd worden dat de exploitatie op orde is.
5.2 Begroting 2011 In februari 2009 is door het College van Bestuur een plan van aanpak opgesteld dat moest leiden tot
herstel van de financiële positie. Op basis van dit plan van aanpak is de formatie in evenwicht gebracht met het aantal ingeschreven leerlingen, zijn alle niet-
kernactiviteiten gestaakt en is tot een investeringsstop besloten. Deze maatregelen hebben in 2009 en 2010
tot een besparing geleidt en tot een voorzichtig herstel van de financiële positie.
Voor het schooljaar 2011-2012 werd verwacht dat er
lagere premieverplichtingen voor FPU tegenover. Per daar is in de begroting rekening mee gehouden.
In het Plan van Aanpak, waarin de bezuinigingen zijn uitgewerkt, is de belangrijkste en meest ingrijpende
maatregel de aanpassing van de ratio geweest. In 2011 ontstond ruimte voor het aanpassen van de ratio van
1:20 naar 1:19,5. Het ging daarbij, bij het huidige aantal leerlingen, om ruim 2 fte. Deze verruiming van de
formatie was in de personele lasten van de begroting 2011 meegenomen.
Huisvesting
De begrote huisvestingslasten stijgen. Deze stijging komt geheel voor rekening van de post Onderhoud
omdat hier een bedrag van € 0,6 miljoen was begroot voor uitbreiding van de Woldborg in Grootegast. Voor groot onderhoud van de gebouwen was in 2011 € 0,15 miljoen minder begroot. De daling van het aantal
leerlingen heeft ook gevolgen voor de (meerjaren)
begroting. Met name de kapitaalslasten en de huisvestingskosten gaan verhoudingsgewijs zwaarder op de
begroting drukken. Er zal nadrukkelijk gekeken moeten worden naar de huisvestingssituatie in Leek waar, in het bijzonder bij de Nijeborg, sprake is van een forse
voldoende ruimte was om de formatie weer enigszins
overcapaciteit in de gebouwen.
gehouden.
Investeringen
Personeel
Borgen is in 2009 een investeringsstop afgekondigd.
te verruimen. In de begroting 2011 is daar rekening mee
In de jaren 2009 en 2010 was een forse besparing
gerealiseerd door het aantal fte’s in overeenstemming
26
te brengen met de personele bekostiging. Als gevolg
In verband met de zwakke financiële positie van rsg de Als gevolg hiervan zijn in 2009 en 2010 een aantal
(ver)bouwplannen niet in uitvoering genomen. Ook
financiën
voor 2011 was er geen ruimte om aanpassingen in
om de kwaliteit van het onderwijsproces als van de
vormt de uitbreiding van het schoolgebouw bij
hiervan zal het Bestuursbureau de vestigingen van
de gebouwen te realiseren. Een uitzondering hierop de Woldborg in Grootegast. De gemeente Groot-
egast heeft hiervoor een bedrag van € 1,2 miljoen
beschikbaar gesteld. De realisatie van deze uitbreiding
zal binnen dit beschikbaar gestelde bedrag moeten gebeuren. Feitelijk is bij de uitbreiding van de
Woldborg geen sprake van een investering aangezien de kosten die hiermee zijn gemoeid ten laste van de
exploitatie komen. Dit is het gevolg van het feit dat de
Gemeente Grootegast het economisch eigendom van het gebouw bezit. Tegenover deze investering staat
in gelijke mate subsidie van de gemeente zodat geen sprake is van invloed op het resultaat.
In vervanging en uitbreiding van inventaris was voor 2011 € 0,4 miljoen begroot. Hiervan was bijna € 0,34
miljoen bestemd voor investeringen in ICT-apparatuur. Jaarlijks wordt er geïnvesteerd in vervanging van
Pc’s en laptops. rsg de Borgen hanteert hierbij voor
het gebruik van ICT-apparatuur in het onderwijs een
verantwoording over deze kwaliteit. Bij de realisatie rsg de Borgen ondersteuning bieden. Met ingang
van schooljaar 2010-2011 is een auditteam gestart bestaande uit een aantal vaste en wisselende
deelnemers. De vaste deelnemers zijn bestuursadvi-
seurs van Onderwijs & Kwaliteitszorg. Medewerkers
van de diverse vestigingen maken wisselend deel uit van het auditteam. Het is de bedoeling uiteindelijk
één keer per twee jaren op elke vestiging een audit uit te voeren. Als er aanleiding toe is, bijvoorbeeld naar
aanleiding van indicaties van de Onderwijsinspectie of opbrengsten van eigen onderzoeken, wordt de
audit eens per jaar uitgevoerd en zo nodig vaker op
specifieke onderdelen. Om bovenstaande onderwijs-
kundige vernieuwingen en ontwikkelingen goed vorm te kunnen geven was, naast extra inzet in formatie,
een bedrag van bijna € 0,16 miljoen gereserveerd in de begroting 2011.
ratio van één PC of laptop per tien leerlingen. Een
Resultaat en meerjarenperspectief
ratio van één PC of laptop op vijf leerlingen wordt
€ 0,06 miljoen voor onvoorziene uitgaven. Dat is
uitzondering hierop vormt de Ronerborg waar een
De begroting 2011 was sluitend met een bedrag van
gehanteerd. De Ronerborg is een voorhoede school
bijzonder weinig maar voor onvoorziene uitgaven was
het onderwijsconcept is er op gericht dat leerlingen
ruimte aanwezig.
voor multimedia met een digitale (leer)omgeving en mediawijs de school verlaten.
Voor een optimale ICT-netwerkomgeving en
infrastructuur waren verder middelen begroot voor investeringen in extra dataopslag en server-compu-
tercapaciteit. Zoals bij vrijwel alle organisaties groeit
de dataopslag ook bij rsg de Borgen exponentieel door toenemend ICT-gebruik in combinatie met toepas-
singen die steeds meer data opslaan, bijvoorbeeld pdf en multimediale bestanden.
Onderwijs, kwaliteitszorg en internationalisering
In het Strategische Beleidsplan 2010-2014 staan een
binnen de begroting eenvoudigweg geen financiële In de begroting voor het jaar 2011 was bewust
gekozen voor verruiming van de beschikbare formatie door aanpassing van de ratio. Als gevolg hiervan
konden gewenste aanpassingen aan de gebouwen in 2011 geen of slechts in zeer beperkte mate doorgang vinden. Het College van Bestuur heeft echter
gemeend dat de prioriteit in deze fase moet liggen
bij het primaire onderwijsproces en derhalve bij extra formatieruimte voor het onderwijzend personeel.
Het beleid in 2011 bleef gericht op kostenbeheersing waarbij de inhoud en de kwaliteit van het onderwijs voorop staan.
groot aantal doelen verwoord met betrekking tot de
Vestigingsbudget
zijn onder andere de doorlopende leer- en zorglijnen
voor 2011 aangepast aan de prijsontwikkelingen. Voor
ontwikkeling van het onderwijs. Speerpunten daarin van PO naar VO, het inrichten van een adequate
zorgstructuur en het ontwikkelen van competentiegericht leren.
In het verlengde van het project kwaliteitszorg wordt
op alle vestigingen extra ingezet op bewustwording van kwaliteitszorg en het optimaal gebruiken van
instrumenten en procedures. Het gaat hierbij zowel
Het College van Bestuur heeft de vestigingsbudgetten het verstrekken van lesmaterialen en boeken aan
de leerlingen ontvangen de VMBO-vestigingen een
bedrag gelijk aan de ontvangen bekostiging van het ministerie. Voor het overige zijn de vestigingsbudgetten met 6,8% gestegen ten opzichte van 2010.
Het bedrag voor afschrijvingen van inventaris is gelijk gebleven in verband met de investeringsstop.
27
jaarverslag rsg de borgen 2011
5.3 Begroting 2012
dit niet mogelijk is door middel van uitzendkrachten.
Bij het opstellen van de (meerjaren)begroting
vooruitlopend op de bezuinigingen per 1 augustus
2012-2017 is gebruik gemaakt van de beschikbare
2012 geldt een vacaturestop vanaf 1 januari 2012.
directeuren en coördinerend bestuursadviseurs.
Investeringen in huisvestiging en ICT-apparatuur
Borgen kwalitatief goed onderwijs moet bieden voor
delijke onderbouwing. Daarbij moet worden aange-
informatie en van de aangeleverde gegevens door Daarbij is te allen tijde het uitgangspunt dat rsg de
moeten zijn voorzien van een deugdelijke en inhou-
het budget dat beschikbaar is.
geven wat minimaal noodzakelijk is, wat de extra
Voor het begroten van de normatieve bekostiging
zijn. Tevens moet duidelijk worden gemaakt wat de
investering is en wat daarbij de keuzemogelijkheden
is gebruik gemaakt van de laatst bekende, door de
plannen opleveren.
de indexering voor 2012 onzeker is wordt in de
Verwacht resultaat en meerjarenperspectief
van de bekostiging wordt gebruikt gemaakt van de
zien van ruim € 1,3 miljoen. Dit is enerzijds het
overheid verstrekte, bekostigingsinformatie. Omdat begroting de nullijn aangehouden. Bij het begroten
De eerste conceptbegroting voor 2012 liet een tekort
bekostigde leerlingenaantallen op de van toepassing
gevolg van achterblijvende baten maar zeker ook
wordt gebruik gemaakt van de leerlingenaantallen
afdelingen. Het College van Bestuur heeft duidelijke
zijnde teldatum. Voor de meerjarenbegrotingen
van het grote aantal wensen van de vestigingen en
uit de vastgestelde notitie ‘Marktaandeel en prognose
keuzes moeten maken om dit begrote tekort drastisch
wordt alleen begroot als daarvoor beschikkingen zijn
jaar 2012 een negatieve exploitatie van € 0,2 miljoen.
aantal leerlingen 2011-2018’. Additionele bekostiging
terug te brengen. Na deze keuzes resteert voor het
ontvangen.
Dit tekort blijft in 2012 omdat de bezuinigingen in de
Voor het begroten van de loonkosten is gebruik
in 2012 voor slechts vijf maanden effect hebben.
ultimo september 2011. Verwacht wordt dat de sociale
Het tekort is het gevolg van het feit dat op de
stijgen.
toegepast. Het ministerie heeft aangegeven dat de
financieel dekking is. Formatie waarvoor geen dekking
volledig gecompenseerd zullen worden in de bekos-
uitgevoerd als daarvoor een schriftelijk toegezegde
de personele lasten enerzijds en de daarop betrekking
projecten moeten worden uitgevoerd binnen de
in 2008 afgesloten CAO-VO worden voor slechts 0,8%,
basis van extra middelen, vindt afroming plaats voor
in de normatieve rijksbijdrage gecompenseerd.
plichtingen en vervanging.
wordt 0,29% toegevoegd aan de rijksbijdrage. De
absoluut minimum. Inhuur van externen kan
de korting van 1,05% in verband met de kasschuif van
gemaakt van de personele inzet en formatie per
formatie per 1 augustus 2012 worden doorgevoerd en
lasten met 3% en de pensioenpremie met 1% zullen
normatieve rijksbijdrage geen indexering wordt
Formatie mag uitsluitend worden ingezet als daarvoor
financiële gevolgen van de afgesloten CAO-VO niet
is wordt gestopt. Ook projecten worden uitsluitend
tiging. Als gevolg hiervan is een gat ontstaan tussen
financiële dekking is. De overige activiteiten vanuit
hebbende bekostiging anderzijds. De gevolgen van de
beschikbare formatie. Bij additionele formatie op
van de loonkosten van het onderwijzend personeel,
bijkomende personele kosten zoals wachtgeldver-
Voor compensatie van de gestegen pensioenpremie
De flexibele schil wordt teruggebracht tot een
compensatie wordt echter geheel teniet gedaan door
uitsluitend plaats vinden binnen de beschikbare
2010.
hogere kostenniveau ten opzichte van eigen perso-
het lopende begrotingsjaar met definitieve informatie
Vervanging van personeel in verband met ziekte vindt
bijsturen in het lopende jaar moeilijk is. In het huidige
onderwijstijd in gevaar komt. Vervanging vindt in
verantwoord om vooruit te lopen op een mogelijke
formatie, waarbij rekening wordt gehouden met het
Het ministerie komt doorgaans pas in november van
neelsleden, of binnen het vestigingsbudget.
over de normatieve bekostiging zodat adequaat
uitsluitend plaats indien realisatie van de aangeboden
onzekere economische klimaat is het daarom niet
eerste instantie plaats door tijdelijke uitbreiding van
extra prijsindexering.
de inzet bij de eigen medewerkers en pas als blijkt dat
28
Boventalligheid moet worden teruggebracht en
financiën
Om weer te komen tot een sluitende exploitatie heeft
bekostiging, weer onder druk. Ondanks het feit dat er
in de begroting 2012. Deze bezuinigingen zijn in
het College van Bestuur het verantwoord om voor
het College van Bestuur bezuinigingen opgenomen de begroting verwerkt en daarmee nadrukkelijk
sprake is van een beperkte vermogenspositie, vindt
2012 te werken met een niet sluitende begroting om
taakstellend voor alle betrokkenen. Een deel van
de kwaliteit van het onderwijs te kunnen waarborgen.
deze bezuinigingen kan met onmiddellijke ingang
Ook het nog verder vergroten van de klassen zal de
worden geëffectueerd en een deel zal bij de aanvang
concurrentiepositie van rsg de Borgen in de regio
van het schooljaar 2012-2013 zijn beslag moeten
aantasten. Uiteraard zullen de geplande bezuini-
krijgen. Als gevolg daarvan resteert voor 2012 nog
gingen gerealiseerd moeten worden waarbij de
wel een begroot tekort van € 0,2 miljoen. Het College
kwaliteit van het onderwijs voorop staat. De ontwik-
van Bestuur vindt het niet verantwoord om in het
keling van de rijksbijdrage en de ontwikkeling van het
schooljaar 2012-2013 nog verder te bezuinigen omdat
aantal leerlingen zullen daarbij nauwlettend in de
daarmee de kwaliteit van het onderwijs te zeer onder
gaten worden gehouden.
druk komt te staan.
De daling van het aantal leerlingen heeft gevolgen
Het College van Bestuur heeft zich bij de bezuini-
gingen in eerste instantie gericht op de investeringen, huisvestingslasten en overige materiële lasten. Bezuinigingen op de formatie zijn echter onontkoombaar
voor de (meerjaren)begroting. Met name de
huisvestingslasten en de stijging van de gemiddelde
loonkosten per medewerker gaan verhoudingsgewijs zwaarder op de begroting drukken.
en om die reden zal voor het schooljaar 2012-2013 een
korting van 2% op de formatie noodzakelijk zijn, naast
Ook in de komende jaren zal sprake moeten zijn van
verder terugdringen van de boventalligheid.
biedt geen ruimte voor overschrijdingen. Het beleid in
het beëindigen van extra toegekende formatie en het
een strakke begrotingsdiscipline want de exploitatie 2012 zal dan ook nadrukkelijk gericht zijn op kosten-
Bij rsg de Borgen is jaren geleden een forse bezui-
beheersing waarbij de inhoud en de kwaliteit van het
nigingsoperatie uitgevoerd om een faillissement af
onderwijs voorop blijven staan. Uiteraard spelen de
te wenden. De exploitatie was weer op orde maar
ontwikkeling van de rijksbijdrage en van het aantal
staat nu, als gevolg van het achterblijven van de
leerlingen daarbij een grote rol.
Begroting 2012 (x € 1.000)
Begroot 2012
Begroot 2011
Baten Rijksbijdragen
16.687
17.521
Overige overheidsbijdragen
1.426
928
Overige baten
1.043
1.131
Som der baten
19.156
19.580
Lasten Personele lasten
14.043
14.643
Afschrijvingslasten
861
853
Huisvestingslasten
2.280
1.736
Overige lasten
2.177
2.340
Som der lasten Saldo baten en lasten Saldo financiële baten en lasten Resultaat
19.361
19.572
-205
8
2
-8
-203
0
29
jaarverslag rsg de borgen 2011
5.4 Risicoanalyse
Risico en vermogen
Risicoanalyse en - beheersing
Onderwijsinstellingen, ook wel genoemd Commissie
Het College van Bestuur is verantwoordelijk voor de
Don, haar rapport gepubliceerd. De commissie
beheersing is bedoeld om het risico dat de doelstel-
Wetenschap en de Minister van Financiën opdracht
beperken. Het is niet bedoeld om dit risico geheel uit
financieringsstructuren en de financiële risico’s van
kan redelijke, maar geen absolute bescherming bieden
mogelijkheden tot optimalisatie van de financierings-
interne risicobeheersing van rsg de Borgen. Deze risico-
had van de Minister van Onderwijs, Cultuur en
lingen van de organisatie niet worden gerealiseerd, te
gekregen om onderzoek uit te voeren naar de
te sluiten. Een systeem voor beheersing van risico’s
onderwijsinstellingen en het in kaart brengen van
tegen onjuistheden van materieel belang of verlies.
structuur in relatie tot de aanwezige risico’s en/of tot
rsg de Borgen heeft enige jaren geleden een risico-
een andere verdeling van de risico’s.
inventarisatie gemaakt wat geresulteerd heeft in een
De Commissie Don heeft een beoordelingskader
de continuïteit en/of rentabiliteit van rsg de Borgen
Het beoordelingskader is behalve voor de instelling
de inschatting kans x effect met betrekking tot de
decentrale toezicht als dat van de Inspectie van het
van Bestuur en het management geprioriteerd. Op
kunnen aanleiding zijn voor een nadere analyse van
steld. Hierop zijn, voor zover mogelijk, maatregelen
hanteert in het beoordelingskader kengetallen voor
deze risico’s worden voorkomen of worden beperkt.
gensbeheer gaat het om de kengetallen kapitalisatie-
Het belangrijkste risico is de daling van het
de liquiditeit en de rentabiliteit als indicator worden
lijst met risicoscenario’s die ernstige effecten voor
aangereikt met kengetallen en signaleringsgrenzen.
kunnen hebben. Maatgevend hierbij is geweest
ook ontwikkeld als instrument voor zowel het
benoemde risico’s. Deze risico’s zijn door het College
Onderwijs. Afwijking van de signaleringsgrenzen
basis van de prioritering is een risico top 5 vastge-
de financiële situatie door de inspectie. De commissie
getroffen die er toe moeten leiden dat de effecten van
vermogensbeheer en budgetbeheer. Bij het vermo-
factor en solvabiliteit. Bij het budgetbeheer kunnen
aantal leerlingen. Het College van Bestuur en het
gehanteerd.
is dan de demografische ontwikkelingen in de
De kapitalisatiefactor wordt berekend door van
marktaandeel. Het streven is het leerlingenaantal de
terreinen af te trekken en het dan overblijvende
2011 te houden. Dit kan alleen gerealiseerd worden
baten. De gedachte is dat een bepaalde verhouding
wordt verbeterd. Onderwijskwaliteit is daarbij heel
licht van de risico’s die een instelling loopt, de omvang
management streven naar een teruggang die kleiner regio, met andere woorden voor vergroting van het
het balanstotaal de bedragen voor gebouwen en
komende vier jaar zo dicht mogelijk bij het niveau van
bedrag te delen door het totaal van de jaarlijkse
als de kwaliteit op orde blijft en waar mogelijk nog
tussen deze beide grootheden redelijk is tegen het
belangrijk, evenals de kwaliteit van de medewerkers.
van de liquide middelen die nodig zijn om fluctuaties
Het risico van een lagere bekostiging als gevolg
jaar op te vangen. Naar de mening van het College
geworden. Deze bezuinigingen, in combinatie met de
eveneens worden verstaan de investeringen in
toenemende vraag om verantwoordingen vanuit de
De signaleringsgrens van 35% waarmee de commissie
geving, hebben grote gevolgen voor de organisatie
zou sprake kunnen zijn van te veel kapitaal. Uiteraard
toe en daarmee ook de belasting van de medewerkers.
van een instelling van belang omdat de situatie
keuzes moeten maken om te voorkomen dat de
verschillen.
tussen inkomsten en uitgaven in de loop van het
van bezuinigingen bij de overheid is in 2011 groter
van Bestuur moet onder de gebouwen en terreinen
toenemende vraag om innovatie en vernieuwing, de
gebouwen en terreinen in uitvoering.
overheid en de complexiteit van de wet- en regel-
komt is bedoeld als eerste indicatie. Boven deze grens
en dus ook voor de medewerkers. De werkdruk neemt
blijft de toelichting op de specifieke vermogenspositie
Het College van Bestuur zal dan ook duidelijke
bij de diverse instellingen onderling sterk kunnen
medewerkers, maar ook de kwaliteit van het werk, in het gedrang komen.
30
In 2009 heeft de Commissie Vermogensbeheer
financiën
De commissie komt als volgt aan de genoemde 35%:
met investeringssubsidie, in mindering worden
2. voor investeringen in materiële vaste activa 17,5%;
de liquiditeit heeft deze rubricering wel gevolgen.
1. een risicobuffer van 5%;
3. voor transactieliquiditeit (verschil ontvangsten en
uitgaven gedurende het jaar) van 11,5%.
Met name het percentage van 5% als risicobuffer wordt door het College van Bestuur als te laag
ervaren. Op basis van de demografische ontwik-
kelingen in de regio waarin rsg de Borgen actief is, moet ernstig rekening worden gehouden met een
daling van het aantal leerlingen in de komende jaren. Dit heeft grote gevolgen voor de opbouw van het personeelsbestand en de bezettingsgraad van de gebouwen.
Eind 2011 bedraagt voor rsg de Borgen de kapitalisatiefactor 15,2% (2010: 15,8%). De kapitalisatiefactor
ligt daarmee onder de signaleringsgrens van 35%. De
solvabiliteit bedraagt, ultimo 2011 15,4% (2010: 13,4%), wat laag is en onder de ondergrens van 20% ligt. Wel is de solvabiliteit in 2011 verder verbeterd.
gebracht op het balanstotaal. Bij de berekening van Als de investeringssubsidies worden gesaldeerd
met de materiële vaste activa, zullen de kortlopende
schulden daarmee afnemen en komt de liquiditeit van rsg de Borgen uit op 0,43 (2010: 0,45). De liquiditeit
ligt daarmee voor 2011 net onder de onderste signaleringsgrens. Hiermee wordt aangetoond dat deze
ratio onbedoeld wordt beïnvloed door de keuze van de instelling ten aanzien van de rubricering van de investeringssubsidies in de jaarrekening.
De rentabiliteit bedraagt over 2011 0,45% (2010: 1,12%). De rentabiliteit ligt daarmee voor 2011 tussen de
signaleringsgrenzen van 0% tot 5%. De commissie
Don gaat er bij de signaleringsgrenzen van uit dat de
gemiddelde meerjarige rentabiliteit over een periode van drie tot vijf jaren binnen deze grenzen blijft. Het
blijft daarmee mogelijk voor een instelling om in enig jaar een negatieve rentabiliteit te hebben.
Op basis van de uitgevoerde risicoanalyse en rekening
5.5 Treasury
gelen, zou de berekende vermogensbuffer van rsg
Het treasurybeleid maakt onderdeel uit van het finan-
moeten hebben. Deze vermogensbuffer is daarmee
en de daaraan verbonden instellingen en is op de hele
houdend met de daarop ingerichte beheersmaatrede Borgen een minimale omvang van € 3,3 miljoen
voldoende groot om de benoemde risico’s te kunnen
opvangen en biedt daarmee ook voldoende tijd om bij te sturen. Niet alle financiële gevolgen van de risico’s
kunnen immers binnen één jaar worden gereduceerd naar nihil. Het eigen vermogen bedraagt ultimo 2011
€ 1,7 miljoen zodat sprake is van een vermogensbuffer die onvoldoende groot is. Eind 2011 bedraagt de liquiditeit 0,09 (2010: 0,11) wat
beneden de onderste signaleringsgrens van 0,5 ligt.
Met de komst van de nieuwe regels voor jaarverslaggeving is de egalisatierekening voor investerings-
ciële beleid van de Stichting Onderwijsgroep Noord
groep van toepassing. Het treasurybeleid vindt plaats binnen de kaders van de Regeling van de Minister
van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen van 16
september 2009, met kenmerk FEZ/CC-2009/150185, houdende regels over het beleggen en belenen van
publieke middelen (Regeling beleggen en belenen
door instellingen voor onderwijs en onderzoek 2010). Bij het aantrekken respectievelijk uitzetten van alle
benodigde respectievelijk overtollige liquide middelen wordt gehandeld in overeenstemming met de in deze regeling gestelde verplichtingen.
subsidies niet langer toegestaan. De instellingen
De algemene doelstellingen van het treasurybeleid
subsidies te salderen met de investeringen of te
• het beheren van financiële geldstromen op de
pende passiva). rsg de Borgen heeft gekozen voor deze
de juiste hoeveelheid liquide middelen in rekening-
hadden daarbij de mogelijkheid om deze investeringsrubriceren onder de kortlopende schulden (overlo-
laatste optie. De keuze ten aanzien van de rubricering in de jaarrekening van deze investeringssubsidies
luiden:
korte termijn met als doel op het juiste moment over courant te kunnen beschikken, zonder dat er sprake
is van een overschot of tekort aan liquide middelen
heeft geen gevolgen voor de kapitalisatiefactor. Dit
in rekening-courant. Essentieel voor het bereiken van
de gebouwen en terreinen, al dan niet verminderd
planning. De korte termijn liquiditeitsplanning wordt
is omdat bij de berekening van de kapitalisatiefactor
deze doelstelling is een korte termijn liquiditeits-
31
jaarverslag rsg de borgen 2011
gepland vanaf één week tot één jaar vooruit;
Na de scherpe daling van de geldmarktrente in het
totaal vermogen) dient te allen tijde groter dan 20%
2009 nog verder dalen. Vanaf het derde kwartaal 2010
• de solvabiliteit (verhouding eigen vermogen / te zijn;
• het minimaliseren van de kosten van leningen (kostenminimalisatie) in relatie tot de geld- en
is weer een stijgende lijn te zien. Deze stijging zet zich door tot juli 2011, maar haalt niet meer het niveau van
oktober 2008. De gemiddelde rente in 2011 is ongeveer
kapitaalmarktrente;
0,6% hoger dan in 2010.
overtollige liquide middelen binnen de kaders van het
2011 hoger dan op fixed-deposits, waar rente op basis
het optimaliseren van het rendement van de treasurystatuut (rentemaximalisatie);
• het beheersen en bewaken van financiële risico’s
die aan de financiële posities en geldstromen van de
instelling zijn verbonden (risicominimalisatie).
Het uitgangspunt bij beleggingen van tijdelijk
overtollige liquide middelen is dat nimmer een risico mag worden gelopen ten aanzien van de hoofdsom.
Als gevolg van deze beleidskeuze vinden beleggingen van overtollige liquiditeiten derhalve uitsluitend
De rentevergoeding op spaarrekeningen is ook in
van Euribor wordt berekend. De tijdelijk overtollige
liquide middelen zijn daarom in 2011 weer weggezet
op spaarrekeningen. De rente op de spaarrekeningen is in 2011 met 0,2% gestegen ten opzichte van ultimo
2010. Als gevolg hiervan zijn de rentebaten hoger dan begroot. Voor zowel de fixed-deposits als de spaarre-
keningen geldt dat er geen risico wordt gelopen over de hoofdsom.
plaats door middel van deposito’s of spaarrekeningen
De rating van de huisbankier is in 2011 gelijk gebleven
van interne controle is bij beleggingen sprake van
‘Regeling beleggen en belenen door instellingen voor
bij een Nederlandse bankinstelling. Uit oogpunt
functiescheiding tussen de front-office en back-
office. In 2011 is het treasurystatuut geactualiseerd en vastgesteld door het College van Bestuur. In dit
treasurystatuut wordt het treasurybeleid uiteengezet
en voldoet aan de ratingeisen in artikel 3.3 van de onderwijs en onderzoek 2010’.
De liquiditeitspositie van rsg de Borgen is gedaald van € 85.000 per ultimo 2010 naar € 56.000 per ultimo
en wordt een beschrijving gegeven van de bevoegd-
2011 en blijft dus zorgelijk. Door het bezuinigingsplan,
treasuryfunctie van de instelling. Het treasurystatuut
nagement is het niet nodig geweest gebruik te maken
en risico’s te beperken.
in 2011 iets lager uit dan begroot.
heden en verantwoordelijkheden in het kader van de
heeft tot doel sturing te geven aan de treasuryfunctie De Treasury-commissie rapporteert twee keer per jaar aan het College van Bestuur.
Renteontwikkeling 2010-2011
32
laatste kwartaal van 2008, bleef de geldmarktrente in
een investeringsstop en een effectief cashma-
van een financiering. Hierdoor komen de rentelasten
jaarverslag rsg de borgen 2011
Jaarrekening
33
jaarverslag rsg de borgen 2011
Jaarrekening Balans per 31 december 2011 Staat van baten en lasten over 2011 Kasstroomoverzicht over 2011 Gehanteerde grondslagen bij de opstelling van de jaarrekening Toelichting behorende tot de balans Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen Toelichting behorende tot de staat van baten en lasten Bezoldiging van bestuurders en toezichthouders Overige gegevens Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Bestemming van het exploitatiesaldo Gebeurtenissen na balansdatum
34
jaarverslag rsg de borgen 2011
Balans per 31 december 2011 (na resultaatbestemming) 31-12-2010 €
31-12-2011 €
1.2
Vaste activa Materiële vaste activa
10.488.833
10.989.117 10.488.833
1.4 1.5 1.7
Vlottende activa Voorraden Vorderingen Liquide middelen
Totaal Activa
2.1
Eigen Vermogen
2.3
Voorzieningen
2.4
Langlopende schulden
2.5
Kortlopende schulden
Totaal Passiva
411.672 340.179 56.248
10.989.117
457.694 509.715 85.685 808.099
1.053.094
11.296.932
12.042.211
1.697.839
1.612.136
424.834
438.287
97.876
126.182
9.076.383
9.865.606
11.296.932
12.042.211
35
jaarverslag rsg de borgen 2011
Staat van baten en lasten over 2011
2011 €
3.1 3.2 3.5
Baten Rijksbijdragen Overige overheidsbijdragen en -subsidies Overige baten
17.114.361 441.576 1.467.522
Totaal baten
4.1 4.2 4.3 4.4
Lasten Personeelslasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige lasten Totaal lasten Saldo baten en lasten
5
Financiële baten en lasten Netto resultaat
36
Begroting 2011 €
2010 €
17.521.000 928.000 1.131.000 19.023.459
14.680.209 833.266 1.268.971 2.157.442
17.660.778 296.959 1.716.572 19.580.000
14.643.000 853.000 1.736.000 2.340.000
19.674.309
15.185.526 886.547 1.178.970 2.192.576
18.939.888
19.572.000
19.443.619
83.571
8.000
230.690
2.132
-8.000
-10.321
85.703
0
220.369
jaarverslag rsg de borgen 2011
Kasstroomoverzicht over 2011
2011 €
2010 €
Kasstroom uit operationele activiteiten Resultaat Aanpassingen voor: - afschrijvingen - financieringsbaten - financieringslasten - mutaties voorzieningen
85.703
833.266 -13.228 11.096 -13.453
220.369
886.547 -10.592 20.913 -97.097 817.681
Veranderingen in vlottende middelen: - voorraden - vorderingen - schulden
46.022 169.536 -789.223
Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen interest Betaalde interest
104.053 -109.343 -993.637 -573.665
-998.927
329.719
21.213
13.228 -11.096
Totaal kasstroom uit operationele activiteiten
799.771
10.592 -20.913 2.132
-10.321
331.851
10.892
Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen in materiële vaste activa Desinvesteringen in materiële vaste activa
-462.653 129.671
Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten
-334.064 89.044 -332.982
-245.020
-332.982
-245.020
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Aflossing langlopende schulden
Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie liquide middelen
-28.306
-26.388 -28.306
-26.388
-28.306
-26.388
-29.437
-260.516
37
jaarverslag rsg de borgen 2011
Gehanteerde grondslagen bij de opstelling van de jaarrekening
Algemeen Rechtspersoon, voornaamste activiteiten en relatie met moedermaatschappij rsg de Borgen is een stichting en is gevestigd aan de Hereweg 101 te Groningen. rsg de Borgen is een onderwijsinstelling die praktijkonderwijs, VMBO-, HAVO- en VWO-onderwijs aanbiedt op vijf vestigingen in Leek, Roden en Grootegast. Stichting rsg de Borgen maakt samen met Stichting AOC Terra en Stichting Dollard College deel uit van Onderwijsgroep Noord. Verslaggevingsperiode Deze jaarrekening is opgesteld uitgaande van een verslaggevingsperiode van een kalenderjaar. Toegepaste standaarden De jaarrekening is opgesteld volgens de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek en de 'Regeling Jaarverslaggeving Onderwijs' van 17 december 2007. De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling zijn gebaseerd op historische kosten. Het resultaat over het boekjaar 2011 is reeds in de balans verwerkt conform het voorstel. Continuïteit Deze jaarrekening is opgesteld uitgaande van de continuïteitsveronderstelling. Fiscale eenheid Stichting rsg de Borgen vormt een fiscale eenheid voor de omzetbelasting met Stichting Onderwijsgroep Noord, Stichting AOC Terra en Stichting Dollard College. Grondslagen van waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling Algemeen Voor zover niet anders is vermeld worden de activa en passiva opgenomen tegen de nominale waarde. Een actief wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de toekomstige economische voordelen naar de onderneming zullen toevloeien en de waarde daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. Een verplichting wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de afwikkeling daarvan gepaard zal gaan met een uitstroom van middelen die economische voordelen in zich bergen en de omvang van het bedrag daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. Baten worden in de winst-en-verliesrekening opgenomen wanneer een vermeerdering van het economisch potentieel, samenhangend met een vermeerdering van een actief of een vermindering van een verplichting, heeft plaatsgevonden, waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Lasten worden verwerkt wanneer een vermindering van het economisch potentieel, samenhangend met een vermindering van een actief of een vermeerdering van een verplichting, heeft plaatsgevonden, waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Indien een transactie ertoe leidt dat nagenoeg alle of alle toekomstige economische voordelen en alle of nagenoeg alle risico’s met betrekking tot een actief of verplichting aan een derde zijn overgedragen, wordt het actief of de verplichting niet langer in de balans opgenomen. Verder worden activa en verplichtingen niet meer in de balans opgenomen vanaf het tijdstip waarop niet meer wordt voldaan aan de voorwaarden van waarschijnlijkheid van de toekomstige economische voordelen en/of betrouwbaarheid van de bepaling van de waarde. De baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben. Lasten worden verantwoord als deze voorzienbaar zijn; baten worden verantwoord als deze gerealiseerd zijn. Dit met uitzondering van de bijdragen van leerlingen, welke worden verantwoord in het jaar waarin het schooljaar, een aanvang neemt. Baten en lasten uit voorgaande jaren die in dit boekjaar zijn geconstateerd, worden aan dit boekjaar toegerekend. De jaarrekening wordt gepresenteerd in euro’s, de functionele valuta van de stichting. Alle financiële informatie is afgerond op hele euro's. Gebruik van schattingen De opstelling van de jaarrekening vereist dat het management oordelen vormt en schattingen en veronderstellingen maakt die van invloed zijn op de toepassing van grondslagen en de gerapporteerde waarde van activa en verplichtingen, en van baten en lasten. De daadwerkelijke uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen. De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Herzieningen van schattingen worden opgenomen in de periode waarin de schatting wordt herzien en in toekomstige perioden waarvoor de herziening gevolgen heeft.
38
jaarverslag rsg de borgen 2011
Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden opgenomen voor de verkrijgings- of vervaardigingsprijs c.q. taxatiewaarde bij herwaardering onder aftrek van de afschrijvingen. Activeren vindt plaats voor investeringen met een verkrijgings- of vervaardigingsprijs vanaf € 500. Afschrijvingen vinden plaats volgens de lineaire methode. Voor de toe te passen afschrijvingen geldt dat deze gebaseerd zijn op de voor de betreffende activa geschatte economische levensduur. Deze levensduur wordt voor de onderscheiden activa gesteld op: Gebouwen 30 jaar Semi-permanente gebouwen en verbouwingen/renovatie 10 jaar Apparatuur, machines en installaties 4-10 jaar Schoolmeubilair 15 jaar Kantoormeubilair 10 jaar Hard- en software 3 jaar Op terreinen wordt niet afgeschreven. Voor een deel van de in gebruik zijnde gebouwen berust het economisch eigendom bij de gemeenten. Deze gebouwen zijn om deze reden niet geactiveerd. Investeringssubsidies welke betrekking hebben op de materiële vaste activa worden als schuld gepresenteerd onder de overlopende passiva (vooruitontvangen investeringssubsidies). Voorraden De voorraden betreffen de lesboeken die aan de leerlingen worden verhuurd en zijn gewaardeerd tegen de actuele waarde. Op basis van de verwachte gemiddelde gebruiksduur van de lesboeken vindt een jaarlijkse afwaardering van 25% van de aanschafwaarde plaats. Vorderingen De vorderingen zijn opgenomen tegen de nominale waarde onder aftrek van de noodzakelijk geachte voorzieningen. De vordering op het Ministerie van OCW betreft het bekostigingsbedrag ten behoeve van de personeelskosten 2005 welke door de invoering van de kalenderjaarbekostiging niet is ontvangen. Het Ministerie zal deze vordering verrekenen wanneer rsg de Borgen ophoudt te bestaan. Dit betreft een in de praktijk niet invorderbare vordering, tenzij op een moment de school daadwerkelijk wordt opgeheven. Om die reden is in 2007 besloten de vordering op het ministerie af te boeken en op te nemen als een niet in de balans opgenomen activa. Eigen Vermogen Op basis van de 'Regeling Jaarverslaggeving Onderwijs' wordt de algemene reserve als geheel aangemerkt als publiek vermogen. Onderwijsinstellingen hebben in 2007 de mogelijkheid gehad een, als zodanig aantoonbaar, deel van de algemene reserve als eigen privaat vermogen te rubriceren als bestemmingsreserve. rsg de Borgen heeft op grond hiervan het Stichtingskapitaal als privaat vermogen gerubriceerd. Voorzieningen De personele voorzieningen bestaan uit een voorziening wachtgelden en voorziening ambtsjubilea. De voorziening wachtgelden is voor wachtgeldverplichtingen ten aanzien van voormalig personeel. De omvang van de voorziening is bepaald op basis van de contante waarde van de huidige wachtgeldverplichtingen. Bij het berekenen van de contante waarde wordt een rentepercentage van 2,222% gehanteerd. Dit is het tarief van de 10-jaars kapitaalmarktrente voor Nederland per ultimo 2011. De voorziening ambtsjubilea is voor de verplichting ten aanzien van de toekomstige uitkering bij ambtsjubilea van personeel. De hoogte van de voorziening wordt jaarlijks bepaald op basis van de verwachte verplichtingen voor de komende vijf jaren. Contant maken van deze verplichting leidt niet tot een materiële afwijking ten opzichte van de huidige berekening. Langlopende schulden De langlopende schuld betreft een annuïtenlening van de gemeente Leek met een looptijd van 20 jaar. De lening is afgesloten ter financiering van de nieuwbouw van de Nijeborg in 1996. Kortlopende schulden De kortlopende schulden zijn, tenzij anders is aangegeven, opeisbaar binnen één jaar. Rijksbijdragen, overige overheidsbijdragen en -subsidies Rijksbijdragen, overige overheidsbijdragen en -subsidies uit hoofde van de basisbekostiging worden in het jaar waarop de toekenning betrekking heeft, volledig verwerkt als baten in de staat van baten en lasten. Indien deze opbrengsten betrekking hebben op een specifiek doel, dan worden deze naar rato van de verrichte werkzaamheden als baten verantwoord.
39
jaarverslag rsg de borgen 2011
Personeelslasten Onder personeelslasten is begrepen de in het boekjaar verschuldigde salarissen, sociale lasten, pensioenpremies, inleenkrachten en overige personeelskosten, verminderd met de ontvangen uitkeringen van sociale fondsen. Pensioenen rsg de Borgen heeft voor haar werknemers een toegezegd-pensioenregeling. Hiervoor in aanmerking komende werknemers hebben op de pensioengerechtigde leeftijd recht op een pensioen welke afhankelijk is van leeftijd, salaris en dienstjaren. De regeling is ondergebracht bij het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds. rsg de Borgen heeft geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bedragen in geval van een tekort bij Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds, anders dan het effect van hogere toekomstige premies. rsg de Borgen heeft daarom de pensioenregeling verwerkt als een toegezegde bijdrageregeling en heeft alleen de verschuldigde premies tot en met het einde van het boekjaar in de jaarrekening verantwoord. Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld op basis van de indirecte methode.
40
jaarverslag rsg de borgen 2011
Toelichting behorende tot de balans
1.2
Materiële vaste activa Aanschafprijs
Cumulatieve
Boekwaarde
Investeringen
Desinvesteringen
Afschrijvingen
afschrijvingen
1 januari 2011
2011
2011
2011
Aanschafprijs
Cumulatieve
Boekwaarde 31 december
afschrijvingen 2011
en waarde-
en waarde-
verminderingen
€ 1.2.1 Gebouwen en terreinen 10.372.025 1.2.2 Inventaris en apparatuur 4.784.220 1.2.4 In uitvoering en vooruitbetalingen 122.493 1.2.5 Niet aan het proces dienstbare materiële vaste activa 106.638 Totaal
15.385.376
€
verminderingen
€
€
€
€
€
€
€
1.567.877
8.804.148
0
0
396.680
10.372.025
1.964.557
8.407.468
2.828.382
1.955.838
462.653
7.178
436.586
5.014.761
3.040.034
1.974.727
0
122.493
0
122.493
0
0
0
0
0
106.638
0
0
0
106.638
0
106.638
4.396.259
10.989.117
462.653
129.671
833.266
15.493.424
5.004.591
10.488.833
Het bedrag aan investeringen bij 1.2.2 Inventaris en apparatuur omvat tevens de bij 1.2.4 In uitvoering en vooruitbetalingen vermelde desinvesteringen. De materiële vaste activa is ten opzichte van 2011 gedaald met een bedrag van bijna € 0,50 miljoen. In 2011 is voor een bedrag van € 0,46 miljoen geïnvesteerd in inventaris. De desinvesteringen bedroegen € 0,1 miljoen en de totale afschrijvingslast bedroeg € 0,9 miljoen. Investeringen in inventaris vonden bij alle vestigingen van rsg de Borgen plaats. Er zijn in 2011 geen investeringen in gebouwen en terreinen geweest. De investeringen in inventaris hebben voor meer dan de helft betrekking op ICT-apparatuur. Voor het overige betreft het investeringen in meubilair, machines en apparatuur en installaties.
1.4
Voorraden 2011 €
Stand per 1 januari Inkoop Waardevermindering 1.4.1 Gebruiksgoederen Totaal
2010 €
457.694 175.688 -221.710
561.747 175.326 -279.379 411.672
457.694
411.672
457.694
In 2011 is, evenals in 2010, voor een bedrag van € 0,18 miljoen aan lesboeken aangeschaft. Deze boeken worden gedurende het schooljaar aan de leerlingen in bruikleen gegeven. Op basis van de verwachte gemiddelde gebruiksduur van de lesboeken vindt een jaarlijkse afwaardering van 25% van de aanschafwaarde plaats. Deze afwaardering was in 2011 € 0,22 miljoen, zodat de waarde van de voorraad in 2011 per saldo is afgenomen.
41
jaarverslag rsg de borgen 2011
1.5
Vorderingen 2011 €
1.5.1 1.5.3 1.5.5. 1.5.6.
Debiteuren Groepsmaatschappijen Studenten / deelnemers / cursisten Overige overheden Vooruitbetaalde kosten 1.5.8 Overlopende activa
2010 € 77.796 63.023 228.221 5.016
19.740
1.5.9 Af: Voorzieningen wegens oninbaarheid Totaal
189.611 45.577 305.704 4.680 2.093
19.740
2.093
53.617
37.950
340.179
509.715
2011 €
2010 €
Het verloop van de voorziening wegens oninbaarheid is als volgt:
Stand per 1 januari Onttrekking Dotatie 1.5.9 Stand per 31 december
37.950 8.902 24.569
38.803 5.853 5.000
53.617
37.950
De vorderingen zijn ten opzichte van 2010 gedaald met € 0,17 miljoen. In 2010 was nog sprake van een grote vordering op het regionaal samenwerkingsverband en van latere verzending van de nota’s voor de ouderbijdragen waardoor het saldo ultimo 2010 bovengemiddeld hoog was. Dit geldt niet voor het saldo ultimo 2011. De omvang van de voorziening voor oninbaarheid is ten opzichte van 2010 gestegen. Dit is noodzakelijk in verband met het toegenomen risico van oninbaarheid.
1.7
Liquide middelen
2011 €
2010 €
1.7.1 Kasmiddelen 1.7.2 Tegoeden op bankrekeningen
1.978 54.270
288 85.397
Totaal
56.248
85.685
2.1
Eigen vermogen Saldo
Resultaat
Overige mutaties
Stand per
1 januari 2011
2011
2011
31 december 2011
€
€
€ 2.1.1 Algemene Reserve Algemene Reserve 2.1.3 Bestemmingsreserve (privaat) Stichtingskapitaal
€
1.612.091 45
€
85.703
0
0
0
€
1.697.794 45
45 Totaal vermogen
1.612.136
45 85.703
0
Het totale eigen vermogen komt, na de verdeling van het resultaat, uit op bijna € 1,7 miljoen. Dit eigen vermogen bestaat, op een klein bedrag aan stichtingskapitaal, geheel uit een algemene reserve. Er is geen sprake van bestemmingsreserves en bestemmingsfondsen. Het eigen vermogen is onderverdeeld in publiek en privaat vermogen, waarbij het stichtingskapitaal als privaat vermogen wordt aangemerkt en de algemene reserve als publiek vermogen.
42
1.697.839
jaarverslag rsg de borgen 2011
2.3
Voorzieningen
Recente mutatie Stand per
Dotaties
Onttrekkingen
Vrijval
(bij contante
Stand per
Kortlopende
Langlopende
1 januari 2011
2011
2011
2011
waarde)
31 december 2011
deel < 1 jaar
deel > 1 jaar
€
€
€
€
€
€
€
€
2.3.1 Personeelsvoorzieningen
438.287
173.349
186.802
0
0
424.834
166.318
258.516
Totaal
438.287
173.349
186.802
0
0
424.834
166.318
258.516
De personeelsvoorzieningen bestaan uit een voorziening wachtgelden en een voorziening ambtsjubilea. De Voorziening wachtgelden is voor wachtgeldverplichtingen ten aanzien van voormalig personeel. De omvang van de voorziening is bepaald op basis van de contante waarde van de huidige wachtgeldverplichtingen. De voorziening ambtsjubilea is voor de verplichting ten aanzien van de toekomstige uitkering bij ambtsjubilea van personeel. De hoogte van de voorziening wordt jaarlijks bepaald op basis van de verwachte verplichtingen voor de komende vijf jaren. Contant maken van deze verplichting leidt niet tot een materiële afwijking ten opzichte van de huidige berekening.
2.4
Langlopende schulden Stand per
Aangegane
Aflossingen
1 januari 2011
leningen 2011
2011
€
€
€
Stand per 31 december
Looptijd
Looptijd
Rente
> 1 jaar
> 5 jaar
voet
€
€
€
%
2011
Gemeente Leek 2.4.5 Overige langlopende schulden
126.182 126.182
0 0
28.306 28.306
97.876 97.876
97.876 97.876
0 0
Totaal
126.182
0
28.306
97.876
97.876
0
7,270
De langlopende schuld betreft een annuïtenlening van de gemeente Leek met een looptijd tot en met 2015. De lening is afgesloten ter financiering van de nieuwbouw van de Nijeborg in 1996. De schuld is in 2011 afgenomen conform het aflossingsschema.
2.5
Kortlopende schulden 2011 €
2.5.3 Crediteuren Loonheffing Omzetbelasting 2.5.7 Belastingen en premies sociale verzekeringen 2.5.8 Schulden terzake van pensioenen Overige 2.5.9 Overige kortlopende schulden Vooruitontvangen subsidies OCW/ELI geoormerkt Vooruitontvangen subsidies OCW/ELI niet-geoormerkt Vooruitontvangen investeringssubsidies Vooruitontvangen termijnen Vakantiegeld en -dagen Accountants- en administratiekosten Overige 2.5.10 Overlopende passiva Totaal
2010 € 269.441
543.148 4.334
263.769 584.581 -629
547.482 184.828 28.306
583.952 184.813 26.388
28.306 15.870 76.572 7.182.217 184.804 513.845 10.108 62.910
26.388 11.236 247.477 7.512.650 467.959 511.899 11.380 44.083
8.046.326
8.806.684
9.076.383
9.865.606
43
jaarverslag rsg de borgen 2011
De kortlopende schulden zijn gedaald met bijna € 0,8 miljoen. De vooruit ontvangen subsidies van het Ministerie van OCW zijn in 2011 afgenomen met bijna € 0,17 miljoen. De vooruit ontvangen investeringssubsidies zijn in 2011 afgenomen met een bedrag van € 0,33 miljoen als gevolg van vrijval ten gunste van de exploitatie. De vooruitontvangen termijnen zijn met € 0,28 miljoen gedaald. Dit is het gevolg van het vrijvallen van vooruitontvangen projectsubsidies ten gunste van de exploitatie.
G2
Verantwoording van subsidies met verrekeningsclausule
G2-A Aflopend per ultimo verslagjaar Omschrijving
Kenmerk
Doorontw. PRO
287866-1
Studieverlof
326949-1
Bedrag van
Saldo
Ontvangen
Lasten
Investeringen
Saldo
de toewijzing
2010
in 2011
2011
2011
2011
€
€
€
€
€
€
19.500 16.289
11.236 0
0 16.289
11.236 16.289
0 0
0 0
35.789
11.236
16.289
27.525
0
0
G2-B Doorlopend tot in een volgend verslagjaar Omschrijving
Doorontw. PRO
Totaal
44
Kenmerk
393437-1
Bedrag van
Saldo
Ontvangen
Lasten
Investeringen
Saldo
de toewijzing
2010
in 2011
2011
2011
2011
€
€
€
€
€
€
19.500
0
19.500
3.630
0
15.870
19.500
0
19.500
3.630
0
15.870
55.289
11.236
35.789
31.155
0
15.870
jaarverslag rsg de borgen 2011
Overzicht niet-geoormerkte doelsubsidies OCW en ELI Omschrijving
Inv.gratis lesmat.
185179-2
Lumpsum personeel
300933-2
Lumpsum materieel
300574-1
Verr. Uitk. Kosten
312393-1
Gratis lesmateriaal
364048-1
Visueel gehandicapte leerling
317411-1
LGF VO 2009/2010
BEK-09/71855 M
LGF VO 2010/2011
BEK-10/56083 M
Kwaliteit VO
261735-2
Maatsch Stage
288473-1
Prestatiesubsidie
BEK-10/82245 M
Prestatiesubsidie
BEK-11/54818 M
School of education
275327-1
Kwaliteit VO
361269-1
Maatsch Stage
393010-2
Verr. Uitk. Kosten
ODS-10/92552 M
Verr. Uitk. Kosten
OSD-2011/28788 M
Verr. Uitk. Kosten
OSD-2011/28789 M
Verr. Uitk. Kosten
OSD-2011/28791 M
Verr. Uitk. Kosten
OSD-2011/37919 M
Verr. Uitk. Kosten
OSD-2011/37918 M
Verr. Uitk. Kosten
OSD-2011/37917 M
Verr. Uitk. Kosten
OSD-2011/37916 M
Verr. Uitk. Kosten
OSD-2011/37911 M
Verr. Uitk. Kosten
OSD-2011/37914 M
Verr. Uitk. Kosten
OSD-2011/37913 M
Verr. Uitk. Kosten
OSD-2011/37912 M
Verr. Uitk. Kosten
OSD-2011/37915 M
Totaal *
Kenmerk
Bedrag van
Saldo
Ontvangen
Lasten
Investeringen
Saldo
de toewijzing
2010
in 2011
2011
2011
2011
€
€
€
€
€
€
75.578 13.853.692 1.912.146 -125.140 763.241 6.300 3.206 107.514 157.084 145.590 10.000 12.000 16.000 133.432 124.020 -1.746 -2.084 -2.020 -2.481 -2.485 -2.071 -4.209 -3.677 -1.856 -1.010 -1.517 -3.954 -2.696
71.829 0 0 0 0 0 0 0 95.883 65.515 8.000 0 6.250 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 13.853.692 1.912.146 -125.140 763.241 6.300 3.206 107.514 0 18.927 -6.000 12.000 0 133.432 124.020 -1.746 -2.084 -2.020 -2.481 -2.485 -2.071 -4.209 -3.677 -1.856 -1.010 -1.516 -3.954 -2.696
7.257 13.853.692 1.912.146 -125.140 763.241 6.300 3.206 107.514 95.883 84.442 2.000 0 6.250 133.432 124.020 -1.746 -2.084 -2.020 -2.481 -2.485 -2.071 -4.209 -3.677 -1.856 -1.010 -1.516 -3.954 -2.696
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
64.572 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 12.000 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
17.162.857
247.477
16.771.533
16.942.438
0
76.572
De saldi van de toegekende subsidies welke gemarkeerd zijn met een * worden niet (meer) besteed. Hier is feitelijk geen sprake van vooruitontvangen subsidies maar van een schuld aan het Ministerie van OCW/ELI.
45
jaarverslag rsg de borgen 2011
Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen
Huren Het jaarbedrag van met derden aangegane huur- en leaseverplichtingen bedraagt € 47.000. De verplichtingen hebben een looptijd van één tot twee jaar. Investeringsverplichtingen Terzake van reeds verstrekte opdrachten ultimo 2011 belopen de geldelijke verplichtingen € 1.100.000. Hiervan heeft € 1.000.000 betrekking op investeringen in gebouwen en € 100.000 betrekking op inventaris en apparatuur. Voor de investeringen in de verbouw en uitbreiding van de Woldborg heeft de Gemeente Grootegast, vanuit haar verplichting ten aanzien van de onderwijshuisvesting, een subsidie van € 1.200.000 beschikbaar gesteld. Hoofdelijke aansprakelijkheid Statutair is bepaald dat Stichting rsg de Borgen hoofdelijk aansprakelijk is voor schulden, nu en in de toekomst, van alle tot de Stichting Onderwijsgroep Noord behorende instellingen. Vordering op het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen Stichting rsg de Borgen heeft een vordering van € 1.018.605 op het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. Het betreft de personeelskosten over het jaar 2005 die, door de invoering van de kalenderjaarbekostiging, niet is ontvangen. Het ministerie zal deze vordering verrekenen wanneer Stichting rsg de Borgen ophoudt te bestaan.
46
jaarverslag rsg de borgen 2011
Toelichting behorende tot de staat van baten en lasten
3.1
Rijksbijdragen 2011 €
Rijksbijdrage sector VO 3.1.1 Rijksbijdrage OCW/ELI Geoormerkte OCW/ELI subsidies Niet-geoormerkte OCW/ELI subsidies Toerekening investeringssubsidies OCW 3.1.2 Overige subsidies OCW/ELI
Begroting 2011 €
16.403.938
16.987.000 16.403.938
31.156 570.303 108.964
Totaal
2010 € 16.834.155
16.987.000 28.500 396.500 109.000
16.834.155 79.697 637.962 108.964
710.423
534.000
826.623
17.114.361
17.521.000
17.660.778
De rijksbijdrage is gedaald ten opzichte van 2010. Dat is het gevolg van het gedaalde aantal leerlingen op basis waarvan de rijksbijdrage wordt berekend. Ook de overige subsidies zijn lager dan in 2010. In 2010 was nog sprake van het laatste deel van de subsidie in verband met vereenvoudiging van de bekostiging. In 2011 is deze subsidie niet langer beschikbaar. Daarnaast valt de subsidie voor studieverlof in 2011 aanmerkelijk lager uit dan in 2010. De rijksbijdrage valt ook lager uit dan is begroot. Dit is het gevolg van het uitblijven van prijscompensatie en een lager dan verwachte compensatie van de gestegen pensioenpremie. Ook is in de begroting nog rekening gehouden met het feit dat de bekostiging voor het uitvoeren van de maatschappelijke stage zou worden opgenomen in de normatieve rijksbijdrage. In de tweede helft van 2011 bleek dat het ministerie de bekosting voor maatschappelijke stage alsnog als een aanvullende rijksbijdrage beschikbaar zou stellen en niet zou versleutelen in de lumpsum. Als gevolg van deze verschuiving van de subsidie voor maatschappelijke stage vallen de overige subsidies, met name de niet-geoormerkte, hoger dan dan begroot.
3.2
Overige overheidsbijdragen en -subsidies 2011 €
Overige gemeentelijke bijdragen en subsidies 3.2.1 Gemeentelijke bijdragen en subsidies
Begroting 2011 €
383.784
3.2.2 Overige overheidsbijdragen Totaal
2010 €
928.000
296.959
383.784
928.000
296.959
57.792
0
0
441.576
928.000
296.959
De gemeentelijke bijdragen en subsidies zijn ten opzichte van 2010 gestegen als gevolg van de verbouw en uitbreiding van de Woldborg. Daarnaast is sprake van een hogere bijdrage ter compensatie van de onroerend-zaakbelasting. Hier staan echter ook hogere lasten tegenover. De overige overheidsbijdragen betreft projectsubsidie van het Europees Sociaal Fonds ten behoeve van de Esborg. Ook hier staan in gelijke mate lasten tegenover.
3.5
Overige baten 2011 €
3.5.1 3.5.2 3.5.3 3.5.5 3.5.6
Verhuur Detachering personeel Schenking Ouderbijdragen Overige
Totaal
Begroting 2011 €
27.645 714.047 4.550 389.873 331.407
38.000 530.000 25.000 382.000 156.000 1.467.522
2010 € 35.917 886.520 38.484 388.642 367.009
1.131.000
1.716.572
47
jaarverslag rsg de borgen 2011
De opbrengsten uit verhuur van lokalen is gedaald ten opzichte van 2010 omdat het aantal huurders, en het aantal gehuurde lokalen, is afgenomen. Ook ten opzichte van de begroting valt de verhuur lager uit. De opbrengsten uit detachering zijn gedaald ten opzichte van 2010 in verband met het aflopen van detacheringen en het vertrek van medewerkers in het schooljaar 2010-2011. Ten opzichte van de begroting is wel sprake van meer opbrengsten. Dit wordt veroorzaakt door een toename van het aantal detacheringen in het schooljaar 2011-2012. Ten opzichte van 2010 is sprake van een daling van het bedrag dat is ontvangen aan schenkingen en giften. In 2010 was sprake van een grote eenmalige bijdrage van de ouderraad. Ten opzichte van de begroting is tevens sprake van lagere opbrengsten. Gerekend was op een bijdrage ten behoeve van de renovatie van het schoolplein van de Nijeborg maar deze renovatie wordt vooralsnog niet uitgevoerd. Er kan daarom ook geen bijdrage worden gevraagd. De ouderbijdragen zijn ten opzichte van 2010 nagenoeg onveranderd. Ten opzichte van de begroting is sprake van een kleine meer opbrengst. De overige baten zijn iets lager dan in 2010. Er is sprake van lagere opbrengsten voor onderwijskundige projecten en het wegvallen van de omzet uit de kantine. De bijdragen vanuit regionale samenwerkingsverbanden zijn daarentegen fors toegenomen. Deze bijdragen veroorzaken ook het positieve verschil met de begroting 2011.
4.1
Personele lasten 2011 €
Bruto lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenpremies 4.1.1 Lonen en salarissen
9.402.015 1.164.910 2.199.704
Dotaties personele voorzieningen Personeel niet in loondienst Overige 4.1.2 Overige personele lasten
173.349 1.623.067 179.884
4.1.4 Af: uitkeringen Totaal Gemiddeld aantal personeelsleden (in fte's)
Begroting 2011 € 9.439.000 1.055.000 2.008.000
12.766.629
2010 € 9.661.707 1.201.113 2.183.720
12.502.000 139.000 1.803.000 219.000
13.046.540 101.085 1.886.716 157.006
1.976.300
2.161.000
2.144.807
62.720
20.000
5.821
14.680.209
14.643.000
15.185.526
2011
2010
Onderwijsgevend personeel Directie en Onderwijsondersteunend personeel
155,3 45,9
170,1 33,9
Totaal
201,2
204,0
De personele lasten zijn ten opzichte van 2010 gedaald met € 0,5 miljoen. Ten opzichte van de begroting is sprake van een kleine stijging. De lonen en salarissen van het personeel met een aanstelling bij rsg de Borgen zijn, ten opzichte van 2010, afgenomen. Ten opzichte van de begroting is wel sprake van een stijging. Deze stijging wordt veroorzaakt door een toename van de sociale lasten en de pensioenlasten. De dotaties aan de personele voorzieningen zijn hoger dan in 2010 en tevens hoger dan is begroot. Dit wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door een toename van het aandeel in de collectieve wachtgeldverplichtingen van de VO-sector. De kosten van personeel niet in loondienst vallen lager uit dan in 2010. In 2010 was gedurende een groot deel van het jaar nog sprake van een, extern ingehuurde, interim directeur bij één van de vestigingen. Daarnaast hebben medewerkers, die werden ingehuurd via een uitzendbureau of werden verloond door middel van payrolling, een reguliere aanstelling gekregen. Ook de kosten van vervanging in geval van ziekte met behulp van uitzendkrachten zijn sterk gedaald ten opzichte van 2010. Ten opzichte van de begroting is sprake van lagere kosten voor het inhuren van uitzendkrachten, onder andere voor vervanging. Daarnaast valt de bijdrage aan Onderwijsgroep Noord lager uit. De stijging van de overige personele lasten, ten opzichte van 2010, wordt veroorzaakt door hogere kosten voor scholing van medewerkers. In de begroting was met een grotere stijging van deze kosten rekening gehouden. Ten opzichte van de begroting vallen de overige personele lasten daarom lager uit. De uitkeringen uit sociale fondsen zijn fors hoger, zowel ten opzichte van 2010 als ten opzichte van de begroting. Daar staan echter ook hogere lasten voor vervanging tegenover.
48
jaarverslag rsg de borgen 2011
4.2
Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa 2011 €
4.2.2 Materiële vaste activa
Begroting 2011 €
833.266
Totaal
853.000 833.266
2010 € 886.547
853.000
886.547
De afschrijving op de materiële vaste activa daalt ook in 2011 verder. Ten behoeve van het herstel van de financiële positie is in 2009 een investeringsstop afgekondigd. Deze investeringstop was ook in 2011 het gehele jaar van kracht, uiteraard met uitzondering van investeringen die noodzakelijk zijn voor de continuïteit van het onderwijs. Evenals in voorgaande jaren werd ook in 2011 goed de hand gehouden aan deze investeringsstop hetgeen resulteert in gestaag afnemende afschrijvingslasten. De daling doet zich voor bij de afschrijvingslasten van de inventaris. De afschrijvingslasten van de gebouwen is ten opzichte van 2010 ongewijzigd gebleven. De afschrijvingslasten voor inventaris bedroegen in 2004 nog € 260 per leerling. In 2011 is dit gedaald naar € 185 per leerling. Ook ten opzichte van de begroting vallen de afschrijvingslasten lager uit.
4.3
Huisvestingslasten 2011 €
4.3.1 4.3.2 4.3.3 4.3.4 4.3.5 4.3.6
Huur Verzekeringen Onderhoud Energie en water Schoonmaakkosten Heffingen
Begroting 2011 €
45.080 9.540 413.472 332.960 357.951 109.968
Totaal
45.000 10.000 860.000 376.000 337.000 108.000 1.268.971
2010 € 42.068 9.229 349.312 360.429 328.025 89.907
1.736.000
1.178.970
De kosten voor huur en verzekeringen zijn iets hoger dan in 2010 als gevolg van de prijsontwikkelingen. Ook ten opzichte van de begroting zijn hier geen afwijkingen van betekenis. De kosten van onderhoud zijn in 2011 hoger dan in 2010 omdat sprake is geweest van meer uitgevoerd onderhoud aan de gebouwen. De kosten van onderhoud terreinen, onderhoudsabonnementen en bouwkundige aanpassingen zijn ten opzichte van 2010 iets gedaald. Ten opzichte van de begroting 2011 is aanmerkelijk minder onderhoud uitgevoerd dan op grond van het meerjaren onderhoudsplan nodig zou zijn. Daarnaast is de bouwkundige aanpassing van de Woldborg vertraagd. De daling bij de kosten voor energie en water ten opzichte van 2010 is voornamelijk het gevolg van gedaalde kosten voor electriciteit. Ten opzichte van de begroting vallen met name de kosten voor gas en electriciteit lager uit. De schoonmaakkosten stijgen zowel ten opzchte van 2010 als ten opzichte van de begroting. De stijging bij de kosten van het schoonmaakbedrijf is het gevolg van extra schoonmaakwerkzaamheden die niet in de aanbesteding zijn meegenomen. De kosten van schoonmaakmaterialen zijn, zowel ten opzichte van 2010 als ten opzichte van de begroting 2011, fors gestegen. De kosten van heffingen en belastingen zijn iets hoger dan was begroot. Ten opzichte van 2010 is sprake van een relatief grote stijging maar hier staan tevens hogere gemeentelijke bijdragen tegenover omdat de gemeente de zakelijke lasten moet compenseren.
4.4
Overige lasten 2011 €
4.4.1 4.4.2 4.4.3 4.4.4
Administratie- en beheerslasten Inventaris, apparatuur en leermiddelen Dotatie overige voorzieningen Overige
Totaal
Begroting 2011 €
769.749 1.363.124 24.569 0
763.000 1.548.000 2.000 27.000 2.157.442
2010 € 731.340 1.402.568 5.000 53.668
2.340.000
2.192.576
49
jaarverslag rsg de borgen 2011
De stijging ten opzichte van 2010 bij de administratie- en beheerslasten wordt veroorzaakt door hogere kosten van bij-, heren nascholing van medewerkers. Ten opzichte van de begroting 2011 is sprake van een geringe afwijking. De daling bij de inventaris, apparatuur en leermiddelen wordt, zowel ten opzichte van 2010 als ten opzichte van de begroting, veroorzaakt door een daling van de kosten van het boekenfonds. De dotatie overige voorzieningen betreft de dotatie aan de voorziening wegens oninbaarheid debiteuren. Een hogere dotatie is noodzakelijk in verband met het toegenomen risico van oninbaarheid in combinatie met een stijging van de kosten die voor het invorderen gemaakt moeten worden. De overige lasten zijn in 2011 nihil. Het betreft hier de inkoopkosten van de kantine. In verband met het uitbesteden van de exploitatie van de kantine zijn er in 2011 geen inkoopkosten geweest. Accountant: KPMG Accountants N.V. Honorarium controle jaarrekening en bekostiging Honorarium overige controles Honorarium overige dienstverlening
2011 €
2010 €
11.938 0 0
13.070 2.380 0 11.938
5
Financiële baten en lasten 2011 €
5.1 5.5
15.450
Rentebaten Rentelasten
Totaal
Begroting 2011 €
13.228 -11.096
6.000 -14.000 2.132
2010 € 10.592 -20.913
-8.000
De rentebaten vallen gunstiger uit dan in 2010 en ook gunstiger dan is begroot. Dit is het gevolg van een verbetering van de liquiditeitspositie en van de oplopende geldmarktrente. Het voordeel bij de rentebaten komt geheel voor rekening van het eerste half jaar van 2011 omdat de liquiditeitspositie in de tweede helft van 2011 is verslechterd. De rentelasten zijn gunstiger dan in 2010 en dan is begroot omdat in 2011 uitsluitend sprake is van rentelasten voor de langlopende lening en geen sprake meer is van rente wegens kortlopende kredieten.
50
-10.321
jaarverslag rsg de borgen 2011
Bezoldiging van bestuurders en toezichthouders
2011 €
Begroting 2011 €
2010 €
College van Bestuur R. Schilt mw. A.A. Berendsen MBA (vanaf 01-09-2011) dr.ir. W. van den Bor (tot 01-08-2011)
0 0 0
Totaal College van Bestuur
0 0 0 0
0 0 0 0
0
Raad van Toezicht H. Bleeker (tot 14-10-2010) mw. C.Y.D. Hoeksema-van Orden H. Holman F. Kuik F. Migchelbrink mw. H.P.A.J. Persoon-Klijn (tot 17-12-2010)
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0
Totaal Raad van Toezicht
0
0
0
Totaal bezoldiging bestuurders en toezichthouders
0
0
0
De leden van het College van Bestuur en van de Raad van Toezicht ontvangen hun bezoldiging bij de Stichting Onderwijsgroep Noord. In het jaarverslag van deze stichting wordt de bezoldiging verantwoord.
51
jaarverslag rsg de borgen 2011
Overige gegevens
52
jaarverslag rsg de borgen 2011
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: Het College van Bestuur en de Raad van Toezicht van Stichting rsg de Borgen Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit rapport opgenomen jaarrekening 2011 van Stichting rsg de Borgen te Groningen gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2011 en de staat van baten en lasten over 2011 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van het bevoegd gezag Het bevoegd gezag van de school is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met de Regeling jaarverslaggeving onderwijs. Het bevoegd gezag is tevens verantwoordelijk voor de financiële rechtmatigheid van de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties. Dit houdt in dat deze bedragen in overeenstemming dienen te zijn met de in de relevante wet- en regelgeving opgenomen bepalingen. Het bevoegd gezag is voorts verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening en de naleving van de relevante wet- en regelgeving mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle, als bedoeld in artikel 18, derde lid van het Bekostigingsbesluit W.V.O. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden en het onderwijscontroleprotocol OCW/EL&I 2011. Dit vereist dat wij voldoen aan voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan alsmede in het kader van de financiële rechtmatigheid voor de naleving van die relevante wet- en regelgeving, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de entiteit. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en de gebruikte financiële rechtmatigheidcriteria en van de redelijkheid van de door het bevoegd gezag van de entiteit gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel betreffende de jaarrekening Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Stichting rsg de Borgen per 31 december 2011 en van het resultaat over 2011 in overeenstemming met de Regeling jaarverslaggeving onderwijs. Voorts zijn wij van oordeel dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties over 2011 in alle van materieel belang zijnde aspecten voldoen aan de eisen van financiële rechtmatigheid. Dit houdt in dat deze bedragen in overeenstemming zijn met de in de relevante wet- en regelgeving opgenomen bepalingen, zoals vermeld in paragraaf 2.3.1. Referentiekader van het onderwijscontroleprotocol OCW/EL&I 2011. Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:393 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Zwolle, 7 juni 2012 KPMG ACCOUNTANTS N.V. G.J. Kamerling RA
53
jaarverslag rsg de borgen 2011
Bestemming van het exploitatiesaldo
Het exploitatiesaldo van Stichting rsg de Borgen is, conform het besluit van het College van Bestuur, van 12 maart 2012 verdeeld zoals onderstaand is weergegeven. Deze verdeling is reeds in de balans per 31 december 2011 verwerkt.
2011 € Toevoeging aan de Algemene Reserve
54
2010 €
85.703
220.369
85.703
220.369
jaarverslag rsg de borgen 2011
Gebeurtenissen na balansdatum Er hebben zich na balansdatum geen gebeurtenissen voorgedaan die van invloed zijn op de feitelijke situatie per balansdatum.
55
jaarverslag rsg de borgen 2011
Bijlagen
56
jaarverslag rsg de borgen 2011
Bijlagen Bijlage 1 De onderstaande gegevens zijn gebaseerd op de situatie per 31 december 2011. Instellingsgegevens Naam instelling: Bezoekadres: Postadres: Postcode/Plaats: Telefoon: Fax: Internetsite: Bestuursnummer: Brinnummer: Handelsregister: Contactpersoon: E-mail:
Stichting rsg de Borgen Hereweg 101 Postbus 17 9700 AA Groningen (050) 529 29 29 (050) 529 29 28 www.rsgdeborgen.nl 41143 00DI 02066630 H. Zwiep, controller
[email protected]
College van Bestuur dhr. R. Schilt mw. A. Berendsen MBA
Winsum, voorzitter Bunne
Raad van Toezicht dhr. F. Kuik mw. C.Y.D van Orden dhr. F. Migchelbrink dhr. H. Holman Mw. W.G. Bredewold
Yde, voorzitter Groningen Roden Steenbergen Almere
Vestigingen Esborg praktijkonderwijs Burchtlaan 2 9301 TJ Roden tel. (050) 50158 09 e-mail:
[email protected] Lindenborg havo I atheneum I gymnasium I technasium Waezenburglaan 55 9351 HC Leek tel. (0594) 85 45 30 e-mail:
[email protected] Nijeborg vmbo Waezenburglaan 51 en 51a 9351 HC Leek tel. (0594) 85 45 50 e-mail:
[email protected]
57
jaarverslag rsg de borgen 2011
Ronerborg vmbo I havo Burchtlaan 1 9301 TJ Roden tel. (050) 501 93 18 e-mail:
[email protected] Woldborg vmbo I havo Kersenlaan 16 9861 CR Grootegast tel. (0594) 61 22 61 e-mail:
[email protected] Managementteam (MT) Het managementteam bestaat uit het College van Bestuur en de directeuren. De huidige samenstelling van het managementteam is als volgt: dhr. R. Schilt mw. A. Berendsen dhr. S. van der Wal mw. I. Top dhr. J. Wierenga dhr. G.J. van Dijken
voorzitter College van Bestuur lid College van Bestuur directeur Esborg en Ronerborg rector Lindenborg directeur Nijeborg directeur Woldborg
Medezeggenschapsraad (MR) dhr. G. Hanemaaijer dhr. D. Kruimer mw. E. Egberts Dhr. J. Benjamins dhr. A.W. Oosterhuis mw. K. Koelma
personeelslid personeelslid personeelslid personeelslid ouder ouder
Decentraal Georganiseerd Overleg (DGO) mw. M. de Bree AOB dhr. D. Bruning CNV dhr. G.J. de Wijn CMHF
58
voorzitter secretaris en vicevoorzitter
jaarverslag rsg de borgen 2011
(Neven)functies van bestuurders en toezichthouders per 31 december 2011 College van Bestuur R. Schilt, Winsum, voorzitter voorzitter College van Bestuur Stichting Onderwijsgroep Noord voorzitter College van Bestuur Stichting rsg de Borgen voorzitter College van Bestuur Stichting Dollard College voorzitter College van Bestuur Stichting AOC Terra voorzitter Aequor te Ede bestuurslid Vereniging AOC raad, brancheorganisatie van het AOC-Onderwijs A. Berendsen, Bunne, lid lid College van Bestuur Stichting Onderwijsgroep Noord lid College van Bestuur Stichting rsg de Borgen lid College van Bestuur Stichting Dollard College lid College van Bestuur Stichting AOC Terra lid Vereniging AOC Raad, Brancheorganisatie van het AOC-Onderwijs lid Bestuursadviesraad van de Vereniging AOC Raad, Brancheorganisatie van het AOC-Onderwijs vicevoorzitter Raad van Toezicht Bevolkingsonderzoek Noord Raad van Toezicht F. Kuik, Yde, voorzitter lid Raad van Bestuur Stichting Zorggroep Alliade lid Raad van Bestuur Stichting Zorgcentra Moerborch lid Raad van Bestuur Werkstichting Driever's Dale voorzitter Stichting Maaltijdservice Tjongerborch voorzitter Stichting Venturafriesland voorzitter Stichting Friesland Bedrijven secretaris Stichting ‘Baan Plus’ (Stichting voor trajectbegeleiding arbeidsintegratie gehandicapten) lid bestuur Stichting ‘De Compaen’ lid Raad van Toezicht Stichting Onderwijsgroep Noord lid Raad van Toezicht Stichting rsg de Borgen lid Raad van Toezicht Stichting Dollard College lid Raad van Toezicht Stichting AOC Terra lid G-Beraad Stichting Dienstverlening Gezondheidszorg De Open Ankh lid Directiewerkgroep ’62 Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland lid Adviescommissie voor Arbeidszaken Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland arbiter Scheidsgerecht Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisdirecteuren mw. C.Y.D van Orden, Groningen, lid Beleidsmedewerker stafbureau P&O Stichting Hanzehogeschool Groningen Onderzoeker/lid kenniskring Excellentie in Hoger Onderwijs en Samenleving lid werkveldadviescommissie lectoraat Duurzaam HRM Gastdocent part time MBA, International Business School lid Raad van Toezicht Stichting Onderwijsgroep Noord lid Raad van Toezicht Stichting rsg de Borgen lid Raad van Toezicht Stichting Dollard College lid Raad van Toezicht Stichting AOC Terra lid NVP (Nederlandse Vereniging voor Personeelsmanagement en Organisatieontwikkeling) lid Groepsoudercommissie Praedinius Gymnasium Eigenaar/trainer Zen.nl Groningen H. Holman, Steenbergen, lid Voorzitter European Dairy Farmers Nederland Vice-voorzitter European Dairy Farmers Europa lid klankbordgroep Animal Science Group lid bestuur Waterschap Noorderzijlvest voorzitter voetbalvereniging Oranje Nassau Roden, Roden lid Raad van Toezicht Stichting Onderwijsgroep Noord lid Raad van Toezicht Stichting rsg de Borgen lid Raad van Toezicht Stichting Dollard College lid Raad van Toezicht Stichting AOC Terra F. Migchelbrink, Roden, lid lid RvC Teijin Aramid B.V., Arnhem lid Raad van Advies Alwaysbemobilecompany, Veenendaal voorzitter Stichting KwamUtegen, Bilthoven lid Raad van Commissarissen Sportstad Heerenveen, Heerenveen
59
jaarverslag rsg de borgen 2011
-
60
lid bestuurs Noorderlicht, Roden lid RvA Fooq b.v. Heerenveen lid Raad van Toezicht Stichting Onderwijsgroep Noord lid Raad van Toezicht Stichting rsg de Borgen lid Raad van Toezicht Stichting Dollard College lid Raad van Toezicht Stichting AOC Terra lid RvC LabNoord, Groningen
jaarverslag rsg de borgen 2011
Afkortingenlijst ATC
arbeidstrainingscentrum
ABP BAPO
Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds Bevordering Arbeidsparticipatie Ouderen
bb
basisberoepsgerichte leerweg
CGO
competentiegericht onderwijs
DGO
decentraal georganiseerd overleg
ESF
Europees Steunfonds
ELO
Elektronische Leeromgeving
Elos
Europa als leeromgeving op school
FPU
Flexibele Pensionering en Uittreding
gl
gemengde leerweg
havo
hoger algemeen vormend onderwijs
IVIO
individuele ontwikkeling
kb
kaderberoepsgerichte leerweg
LKC
landelijke klachtencommissie
MaS
maatschappelijke stage
MR
medezeggenschapsraad
MT
managementteam
OCW
ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen
PO
primair onderwijs
pro
praktijkonderwijs
ROPO
regionaal overleg passend onderwijs
RSGNOWG
regionaal samenwerkingsverband Noord-, Oost- en West-Groningen
tl
theoretische leerweg
vmbo
voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs
VO
voortgezet onderwijs
VROM
ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer
vwo
voorbereidend wetenschappelijk onderwijs
wet BIO
Wet op de Beroepen in het onderwijs
61
Jaarverslag rsg de Borgen
