Borgen van specifieke brandveiligheidsniveaus Björn Peters Sr. Adviseur Brandveiligheid & Bouwtechnologie DGMR & Igor Santhagens Projectleider Museuminrichting Het Nieuwe Rijksmuseum
4/23/2013
Het Nieuwe Rijksmuseum
Betrokken partijen
Overheidseisen Brandveiligheid
Bouwbesluit geënt op: – Veilig vluchten aanwezige personen – Beheersbaarheid van brand – beperking schade derden
Overheidseisen brandveiligheid De eisen hebben niet tot doel om: – Het gebouw waarin de brand ontstaat te beschermen – De inhoud van dat gebouw te beschermen
Is dat nu acceptabel?
Voorbeelden van brand in musea Abdulrauf Hasan Khalil museum, Jeddah Saudi-Arabië Januari ’03
Oorzaak: Schade: $,£,€: Beveiliging:
electrisch geheel verloren $ 27.000.000 ?
Voorbeelden van brand in musea Museum Smidt van Gelder, Antwerpen, België Februari ’87
Oorzaak: Schade: $,£,€: Beveiliging:
Kortsluiting Verlies 4 zalen, zware rookschade collectie en gebouw ? géén sprinkler, géén brandmeldinstallatie
Oorzaken van brand in musea
Oorzaak
Branden aantal
percentage
Elektrische bekabeling
22
24.5%
Brandstichting
17
18.6%
Andere apparatuur
10
10.9%
Open vuur, lassen
8
9.1%
Verwarmingstoestellen
7
8.0%
Roken
7
7.5%
Kookapparatuur
6
7.2%
Blootstelling aan naburig vuur
4
4.4%
Natuurlijke oorzaken
4
4.0%
Air-conditioning
3
3.6%
Andere warmte, vlammen of vonken
1
1.4%
Spelende kinderen
1
0.8%
Gemiddelde jaarlijkse waarden voor de VS, 1980 – 1997; uit NFPA 909
Veiligheidsniveau musea elders Prado, Madrid
– – – – – – – – – – –
Verplichte garderobe en screening Waardevolle kunst in aparte BC’s Extra maatregelen bij materialisering Normaal CCTV-systeem Galerijen gesprinklerd Normale en aspiratie rookdetectie Brandweerman in dienst Directe lijn met brandweer, bevestiging via controlekamer Speciale trainingen personeel Speciale bekabeling Evacuatieplan voor kunst aanwezig
Veiligheidsniveau musea elders Museum voor Schone Kunsten Brussel
– – – – – – – – – – –
Geen verplichte garderobe Standaard compartimenten (60min) Geen extra maatregelen bij materialisering Niet bekend of CCTV aanwezig Niet gesprinklerd Rookdetectie met puntmelders Geen brandweerman in dienst Niet bekend of directe lijn aanwezig Geen speciale trainingen personeel Geen speciale bekabeling Personeel heeft tang om kunst “los te knippen”
Gewenst veiligheidsniveau
Gewenst veiligheidsniveau vaststellen met betrokken partijen
COMPROMIS nodig in acceptatie risico’s Op basis van en rekening houdend met: −Gebruiksvisie −Kosten −Prioriteiten −Verschillende belangen −Etc.
Gewenst veiligheidsniveau
Maximale verkleining (rest)risico’s:
Maximaal aanv. veiligheidsniveau
Reële maatregelen (reeds toegepast in andere musea)
Gewenst veiligheidsniveau Verkleining (rest)risico’s met minimale middelen:
Minimaal aanvullend veiligheidsniveau Wettelijk veiligheidsniveau (bestaande bouw?)
Maatregelenpakket Bouwkundige maatregelen
Installatietechnische maatregelen
Organisatorische maatregelen
Sprinkler in het Rijksmuseum?
Historische afwerking & schilderingen moeten behouden blijven
Passeren leidingen → 140 mm NODIG (Ø 80 mm sprinklerleiding + 50 mm kabel) BESCHIKBAAR : 40…50 mm + afwerking + tolerantie
Brandveiligheid gebouw
Binnenhoven – sprinklerinstallatie binnenhoven – aanvullende brandcompartimentering
Brandveiligheid gebouw
Binnenhoven – Rook en Warmte Afvoer (RWA)-installatie
Brandveiligheid gebouw
Galerijen – Kleine compartimenten (250 – 500 m²) – strengere eisen deuren van galerijen (EI) – afgeschermd van functies met hoger risico
ca. 1200 m²
Eregalerij
Eregalerij
– Langere tijd voor ontvluchting beschikbaar i.v.m. hoogte – Toch geen brandscheiding i.v.m. gesmede en getrokken balken
Brandwerendheid deuren
Wettelijke eis voor deuren en ramen EW = Vlamdichtheid en straling • warmtestralingsflux op 1 m afstand < 15 kW/m²
Aanvullende eis voor deuren en ramen galerijen Rijksmuseum EI = Vlamdichtheid en thermische isolatie • gemiddelde temperatuurverhoging oppervlak < 140°C • locale temperatuurverhoging oppervlak < 180°C
Houten Poorten
Brandveilig gebruik
Maximale bezetting
Safety versus Security
Aanwezigheid suppoosten
Extra vluchtrouteaanduidingen
Eisen aan Inrichting
Eisen aan inrichting
Eisen aan inrichting
Organisatorische maatregelen
Brandveilig gebruik
Leerpunten
– 1 partij verantwoordelijk voor brandveiligheid van ontwerp tot gebruiksfase werkt! – Borging integrale brandveiligheid middels verscherpt toezicht brandveiligheid – Regulier overleg met Veiligheidsregio Amsterdam Amstelland en Stadsdeel Oud-Zuid maakt nodige aanpassingen snel mogelijk – Dossiervorming (certificaten/attesten e.d.) is lastig, uitvoerende partijen zijn dit nog onvoldoende gewend en onttrekken zich aan verantwoordelijkheid daarvoor – Aanbesteden in percelen komt integrale brandveiligheid in uitvoering niet ten goede… (wie is er verantwoordelijk voor de aansluiting tussen de percelen?)
Leerpunten
– Communicatie tussen eigenaar gebouw en (toekomstig) gebruiker over geleverde kwaliteit kan beter – Doordat gebruiker van meet of aan betrokken is bij het ontwerpproces, kan beter geanticipeerd worden op het toekomstig gebruik (evenementen) – Bij start ontwerpproces een PVE tot in detail opstellen is voor een gebruiker lastig – Lang proces (2001-2013) werkt vraag om tussentijdse wijzigingen in de hand, dat werkt vertragend – Stop op tussentijdse wijzigingen vraagt om verbouwing meteen na oplevering – Handleiding brandveilig gebruik is een bruikbaar naslagwerk voor het museum
De Rotterdam
4/23/2013
Uitdaging: Plasbrand ø 25 meter
Plasbrand raakt de gevel
Straling 40-45 kW/m2 4/23/2013
Speciale test om plasbrand te simuleren
gevel
Straling
Convectie
Standaard brandwerende gevels
Pre-test: -Mogelijk bij glasleverancier -Echter gereduceerde afmetingen proefstuk Gedrag brandwerend glas in combinatie met constructie!!! Resultaat: 1. 5 min, falen glas ander type glas 2. 26 min, falen constructie 4/23/2013
Standaard gevel brandwerend
Officiële test (Efectis Rijswijk)
Resultaat EI30 4/23/2013
Leerpunten
– De CE markering voor brandwerende vliesgevels en binnenpuien komt er aan, misschien wel sneller dan u denkt. Dat betekent al in het ontwerp rekening houden met haalbaarheid !!!
– Houdt bij het afwijken van standaard oplossingen rekeningen met de kosten van testen. – Wees niet bang van brandproeven in een vroeg stadium. Tegen over de kosten daarvan staat niet alleen het voordeel van zekerheid, maar het biedt ook de mogelijkheid kosten te besparen.
Leerpunten
– Integraal plan brandveiligheid (IPB) opgesteld en afgestemd met binnen- en buitendienst van de brandweer – Vergunningsproces in 12 weken, gebruik makend van workshops – Uitvoering in 2 percelen; raakvlakken geven discussie
– Het IPB geeft zekerheid en voorkomt discussie tijdens de uitvoeringsfase
Ministeries van Justitie en Binnenlandse Zaken (JuBi)
4/23/2013
Brandwerende doorvoeringen
Brandproef combinatie enkelzijdig beplate MS wanden
Brandwerende doorvoeringen
Doorvoeringenboek
Brandwerende doorvoeringen
Alle doorvoeringen genummerd en gefotografeerd
Leerpunten
– Vooraf overeenstemming bereiken over de toe te passen brandwerende doorvoeringen en kleppen, scheelt een hoop gedoe – Doorvoeringenboek heeft bewezen gewerkt en wordt nu op meerdere bouwprojecten gebruikt – Dossiervorming verliep goed nadat alle partijen het nut er van inzagen – Compleet dossier, helpt bij het uitvoeren van onderhoud en beheer
PPS / DBFMO - contracten
Mogelijke valkuilen PPS / DBFMO - contracten
DB / DBF / DBFMO en andere lettercombinaties lijken ideaal omdat het gehele proces bij een partij of combinatie wordt weggezet, maar: – Eindgebruiker zit vaak niet aan tafel, of wordt niet betrokken bij opstellen PVE. Hoe borg je dan kwaliteit voor de gebruiker? – Weinig ervaring bij uitvoerende partijen in de bouw met op voorhand inschatten van benodigde inspanningen in het “maintain” en “operate” gedeelte
Mogelijke valkuilen PPS / DBFMO - contracten
– Gunning project op combinatie van prijs en voldoen aan ontwerpspecificatie. Dat nodigt niet uit tot het realiseren van echte brandveiligheid (Bouwbesluit is in specificatie vaak goed genoeg, en meer doen maakt het project al snel te duur) – “Terugverdientijd” brandveiligheidsvoorzieningen erg lang, tenzij dat bespaart op personele kosten of verzekering (helaas beperkt)
Tot slot
We zijn goed op weg en er zijn legio tools voorhanden om de brandveiligheid te waarborgen voor de totale levensduur van een gebouw en haar gebruikers We moeten er alleen met zijn allen het belang van inzien Vervolgens moeten we het gewoon gaan doen!
