Jaarverslag 2012 De zorg in beeld en cijfers
Colofon
Andreas Vesaliusstraat 47 3000 Leuven www.ocmw-leuven.be T 016 24 80 11
[email protected]
Verantwoordelijke uitgever: Koen Wuyts Hoofd- en eindredactie: Reinhilde Vanderzeijpen Opmaak: Echo Design
Met dank aan de personeelsleden van OCMW Leuven die meewerkten aan de totstandkoming van dit jaaroverzicht.
2
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
Inhoud
4
01 OCMW-beleid
8
02 Sociale Dienst
20
03 Ouderenzorg
36
04 Thuiszorg
46
05 Facilitaire Diensten
50
06 Personeel & Organisatie
60
07 Staf & Beleid
64
08 Financiële gegevens
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
3
OCMW-beleid 4
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
OCMW wordt bestuurd door een Raad voor Maatschappelijk Welzijn.
De Raad voor Maatschappelijk Welzijn OCMW Leuven wordt bestuurd door een Raad voor Maatschappelijk Welzijn of kortweg OCMW-raad. Voor een gemeente met meer dan 50 000 en minder dan 150 000 inwoners (zoals Leuven met ca 98 017) bestaat die uit 13 leden. De OCMW-raad duidt onder zijn leden de voorzitter aan. De OCMW-raadsleden zijn in functie sedert 5 januari 2007. Deze bestuursploeg drukte tot januari 2013 zijn stempel op de verdere uitbouw van de welzijnszorg waarvoor zij dagelijks borg staan. De leden van de OCMW Raad zijn: Erik Vanderheiden (voorzitter), Chris Bex, Veronica Billen, Noël Coninx, Sabine Bovend’aerde, Louis Debruyne, Elisabeth Dyckmans, Thomas Leys, Luc Haine, Liesbet Stevens, Nora Tossyn, Griet Valgaeren, Izzy Van Aelst en Koen Wuyts (secretaris) De Raad voor Maatschappelijk Welzijn vergadert maandelijks. De zitting vindt elke derde donderdag van de maand
plaats in de raadzaal van OCMW Leuven. Om 20 uur start het openbaar gedeelte, waarbij publiek toegelaten wordt. Nadien volgt een besloten zitting zonder publiek. De OCMW-raad draagt als hoogste bestuursorgaan van het OCMW een grote verantwoordelijkheid. Hier worden de belangrijkste beslissingen genomen. De Raad beslist onder meer over de richting die het OCMW wil uitgaan, de oprichting van nieuwe diensten, het vastleggen van steunnormen ... Ook het beheer van de goederen en het patrimonium ligt grotendeels bij de Raad. Deze geeft opdrachten voor de aanneming van werken en de levering van diensten en voor de aankoop en verkoop van onroerende goederen. De Raad keurt jaarlijks het budget en de jaarrekening goed en volgt de financiële situatie van het OCMW op. Meer informatie op www.ocmw-leuven.be.
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
5
01 OCMW-beleid
Vast Bureau Het Vast Bureau is belast met het afhandelen van de zaken van het dagelijks bestuur en komt bijna wekelijks samen. De voorzitter van het OCMW is van rechtswege ook voorzitter van het Vast Bureau. Volgende leden maken er deel van uit: Erik Vanderheiden (voorzitter), Chris Bex (plaatsvervangend voorzitter), Vera Billen, Liesbet Stevens en Koen Wuyts (secretaris).
Bijzondere Comités
BC Booghuys
BC Ter Vlierbeke
BC Ter Putkapelle
BC Serviceflats
BC Lokale Dienstencentra
BC Thuiszorg
Gezamenlijk Comité Instellingen
Raad voor Maatschappelijk Welzijn
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
BC Edouard Remy
X
BC Sociaal Beleid
X
Overlegcomité stad/ OCMW
X
Chris Bex
BC Algemeen Beleid
Erik Vanderheiden
BC Sociale Dienst
Vast Bureau
Naast het Vast Bureau heeft OCMW Leuven verschillende Bijzondere Comités opgericht waaraan welomschreven bevoegdheden werden overgedragen. De lijst van comités en de samenstelling ervan wordt in onderstaande tabel weergegeven.
X
X
X
X
X
X
X
X
2012
Nora Tossyn Veronica Billen
X X
X
X
Thomas Leys
X
Sabine Bovend'aerde
X
X
X
X
Liesbet Stevens
X
X
X
X
X
X
Griet Valgaeren
X
Elisabeth Dyckmans Luc Haine Louis Debruyne
X
Izzy Van Aelst
X
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
X
X
X
X
X
Erik Bucquoye
6
X
X X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X
X X
X
Basisoverlegcomité/Hoger Overlegcomité
Netwerking
Het basisoverlegcomité (BOC) is een overlegorgaan binnen het OCMW dat is samengesteld uit medewerkers die deel uitmaken van het bestuur, de vakbonden, de interne preventiedienst, de externe dienst voor preventie en bescherming op het werk en de arbeidsgeneesheer. Het secretariaat en de verslaggeving voor dit basisoverleg comité wordt door de dienst Personeelszaken uitgevoerd. Het hoger overlegcomité (HOC) vormt het overlegorgaan waaraan zowel stad Leuven als OCMW Leuven deelnemen. In deze organen worden voornamelijk wijzigingen betreffende personeelskaders, statuten, personeelsaangelegenheden, reglementeringen… besproken. De aanwezigheid van de preventiediensten en de arbeidsgeneesheer maken het eveneens mogelijk om items betreffende de veiligheid en de bescherming van de medewerkers te bespreken.
OCMW Leuven is ook vertegenwoordigd in volgende organisaties en maatschappijen via gevolmachtigde afgevaardigden en bestuurders: • Sociale Huisvesting Leuven Dijledal • Sociaal Wonen arrondisement Leuven (SWAL) • Leuvense seniorenraad • Centrum Basiseducatie Hageland, Open School • Stad Leuven – preventiedienst • Vereniging voor Vlaamse Steden en Gemeenten Daarnaast zijn er contacten, overlegorganen en samenwerkingsverbanden met tal van andere partners in het welzijnsveld, waaronder: • Lokaal Advies Comité Energie (LAC E) • Lokaal Advies Comité Water (LAC W) • Fonds ter Reductie Globale Energiekost (FRGE)
In 2012 hebben er 10 BOC- en 10 HOC-overlegmomenten plaatsgevonden:
2010
2011
2012
BOC
6
8
10
HOC
9
9
10
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
7
Sociale Dienst 8
Jaarverslag 2012 2011 - OCMW Leuven
Armoede heeft een invloed op alle aspecten van het leven.
Armoede wordt vaak gekenmerkt door een te klein inkomen, maar is ook meer dan louter geldgebrek. Armoede heeft een invloed op alle aspecten van het leven. Basisbehoeften en basisrechten liggen voor mensen in armoede vaak buiten hun bereik.
In 2012 werd door de Sociale Dienst gewerkt rond inkomen en schuld, werk en activering, wonen, deelname, toegankelijkheid en efficiënte hulpverlening.
Inkomen en schuld Ook in 2012 behoorde de financiële ondersteuning en begeleiding tot de hoofdopdrachten van de Sociale Dienst. We richtten ons vooral op de bevolkingscategorieën met een sterk verhoogd armoederisico, zoals gezinnen zonder inkomen, alleenstaande ouders, personen met een laag opleidingsniveau en allochtone nieuwkomers. In 2012 werd er, onder meer voor hospitalisatiekosten (wet 65) 538 754,17 euro uitgekeerd. Het aantal RMI-gerechtigden stabiliseerde in 2012. Het aantal gerechtigden op leefgeld (wet 65) is licht gedaald. Financiële steun € 4 000 000 € 3 500 000 € 3 000 000 € 2 500 000 € 2 000 000 € 1 500 000 € 1 000 000
2010
€ 500 000
2011 2012
€0 Gewoon leefloon
Persoon niet ingeschreven in het bevolkingsregister*
Leefloon aan dakloze
Leefloon aan student
Installatiepremie
Leefgeld
* EU burgers, erkende vluchtelingen met inschrijving in vreemdelingenregister en personen met F-kaart
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
1000 900
9
€ 500 000 € 40 000 € 120 000 €€ 020 000 € 100 000 Gewoon Persoon niet inge€0 schreven in het € 80 000 leefloon 2010 bevolkingsregister* 2011 € 60 000
Leefloon met integratieproject Geactiveerd loon Leefloon Geactiveerd Installatieleefgeld Leefgeld aan student premie
Leefloon aan dakloze 2012
€ 40 000
Leefloon met integratieproject Geactiveerd loon 2010
Geactiveerd leefgeld
250 2012 200
Leefloon 2011
29%
Leefgeld
1000
200
900
150
150
27%
800
100
100
26%
700
50 250 0 200
50 250 0 200
200 100 0
€ 120 000
100 50
150 100
0
Vrouw jonger dan 25 jaar Man jonger dan 25 jaar Gemiddeld Gemiddeld aantal cliënten aantal cliënten met leefgeld met leefloon per maand per maand * cijfers t.e.m. nov. 2012) Vrouw jonger dan 25 jaar Man jonger dan 25 jaar
Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September Oktober November December
300
150
Leefgeld
50 2010 0 2011 2012
25% 29% 24% 28% 27% 26% 25% 24%
Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September Oktober November December
400
Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September Oktober November December
500
Leefloon
28%
Leefloon / Leefgeld
Leefloon / Leefgeld Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September Oktober November December
€0 250
Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September Oktober November December
Sociale Dienst
€ 20 000
600
2010 2011 2012
Leefloon Leefgeld
Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September Oktober November December
02
€ 1 000 000 € 60 000
Leefloon Leefgeld
Naast financiële ondersteuning werd er in 2012 ook geïnvesteerd in preventie. Door tussenkomst in de woonkosten werd € 100 000 gezorgd dat cliënten hun huur en energiefactuur konden betalen. Door deelname aan de Lokale Adviescommissie er voor €Elektriciteit 80 000 (LAC) konden we voorkomen dat mensen werden afgesloten van gas en elektriciteit. € 60 000
Preventie
€ 40 000 550 000 € 20 €000
Leefloon met integratieproject Geactiveerd loon Geactiveerd leefgeld
€€500 0 000 € 450 000 2010
2011
2012
€ 400 000
28%
150
27%
100
26%
50
25% 2010 24% 2011 2012
0
Tussenkomst in de woonkosten
Tussenkomst in de medische kosten
Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September Oktober November December
€ 150 000
29%
Leefgeld
200
Geldsteun
Tussenkomst in de energiekosten
Leefloon / Leefgeld
Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September Oktober November December
250
Leefloon
Januari Februari Maart April Mei Juni Juli Augustus September Oktober November December
€ 350 000 €250 550 000 € 300 000 €200 500 000 € 250 000 €150 450 000 €100 200 000 € 400 000 € 150 000 50 000 € 350 € 100 000 0 000 € 300 € 50 000 € 250 000 €0 € 200 000
€ 100 000 2010 Leefloon 2011 € 50 000Vrouw jonger dan 25 jaar Leefgeld OCMW Leuven vordert Man jonger dan 25 jaar Er werden€ in 2012 uitgekeerd. 0 2012 voor een totaal aan 66 790,84 euro voorschotten op sociale uitkeringen
deze bedragen rechtstreeks bij de uitbetalinginstelling. Tussenkomst terug Tussenkomst in Geldsteun Tussenkomst € 400 000 in de woonmedische indie de energieOCMW kan hulpvragers ook eendeterugvorderbare steun toestaan de hulpvrager zelf dient terug te betalen. Dit is van nut om kosten kosten € 350 000uitgaven éénmalige te spreidenkosten in de tijd. € 300 000
Terugvorderbare steun € 250 000 € 200 000 € 400 000 € 150 000 € 350 000 € 100 000 € 300 000 € 50 000 € 250 000 € 550 000 € 0 € 200 000 € 500 000 € 150 000 € 450 000 € 100 000 € 400 000 € 50 000 € 350 000 €0 € 300 000 € 250 000
2010 2011 2012 Voorschot kinderbijslag
Voorschot huurwaarborg
Persoonlijk voorschot 2010 2011 2012
Voorschot kinderbijslag
Voorschot huurwaarborg
Persoonlijk voorschot
€ 200 000 € 150 000 € 100 000 10
2010 2011 2012
€Jaarverslag 50 000 2012 - OCMW Leuven €0 Tussenkomst
Tussenkomst in
Geldsteun
Tussenkomst
Tussenkomst in Tussenkomst in
Energie bleef ook in 2012 een belangrijk thema De werking van vzw Pendule werd gecontinueerd Vzw Pendule verstrekt FRGE-leningen aan iedereen die een krediet afsloot en voldoet aan de voorwaarden van het verwarmingsfonds. Het Fonds ter Reductie van de Globale Energiekost (FRGE) heeft als doel goedkope leningen te verstrekken. Deze leningen moeten gebruikt worden voor structurele energiebesparende maatregelen.
In 2012 werden er twaalf renteloze dossiers ingediend bij het Bijzonder Comité voor de Sociale Dienst. In tien dossiers werd een renteloze lening toegekend. Twee dossiers werden afgewezen wegens onvoldoende solvabiliteit. 50% van de dossiers betrof een aanvraag tot het plaatsen van hoogrendementsglas en 25% betrof aanvragen voor het plaatsen van dakisolatie en van een condensatieketel. Alles samen was dit goed voor een geschatte besparing van 77 600 kWh en 17 ton CO2.
Groepswerking en infosessies Demonstratie: ‘budgetvriendelijk koken’ Op 13 december 2012 organiseerde Team Schuldhulpverlening van OCMW Leuven de workshop ‘budgetvriendelijk koken’. Hobbykok Chris Vannoorden en Pascale Naessens demonstreerden hoe je budgetvriendelijke hapjes kan maken. Aan de hand van allerlei tips, recepten, infopanelen en een quiz werden de ‘gasten’ geïnformeerd. De eerste 50 bezoekers werden beloond met het kookboek ‘Lekker en gezond. Meer smaak met minder centen’, (uitgegeven door cebud KH Kempen). Verder ontving elke deelnemer een placemat en handige folders over voeding.
Ik tel mee In november 2012 startte Team Schuldhulpverlening met de derde editie van de groepswerking ‘Ik tel mee’. De nadruk lag vooral op preventie en nazorg en op ondersteuning van de deelnemers op het vlak van budgetbeheer. De deelnemende cliënten werden gerekruteerd uit de drie welzijnsbureaus en uit het eigen team. Bij alle deelnemers werd een huisbezoek afgelegd om de groepswerking toe te lichten en om te peilen naar hun motivatie. Er werden tien cliënten geselecteerd.
Deze activiteit kaderde in de themamaanden waar de Sociale Dienst mee werkt. November en december 2012 stonden in het teken van ‘schulden’. Eerder werden maatschappelijk werkers van verschillende organisaties geïnformeerd over ‘collectieve schuldenregeling’ en ‘deurwaarder aan huis’.
Themamaanden Naast groepswerking organiseerde de Sociale Dienst verschillende themamaanden. Er werden infosessies voor cliënten en hulpverleners georganiseerd rond energie, onderwijs, maatschappelijke participatie, kinderarmoede en schulden.
De groepswerking bestond uit vijf sessies. De werkgroep kwam wekelijks samen. Elke sessie duurde 3 uur. Telkens werd er rond een bepaald thema gewerkt: ‘kennismaking’, ‘orde op zaken stellen’, ‘budgetvriendelijk Le(u)ven’, ‘mijn gedacht’ en ‘de afsluiter’. Bij aanvang kreeg iedere deelnemer een pakket met allerlei materiaal (klasseermap, rekenmachine, post-its, schrijfgerief…) om zelf aan de slag te gaan.
Infosessies schuldhulpverlening Daarnaast vonden er in 2012 elf informatiesessies rond schuldhulpverlening plaats. Er werd in groep aan de nieuw aangemelde cliënten uitleg gegeven rond de begrippen schuldbemiddeling, schuldbeheer, schuldbegeleiding, collectieve schuldenregeling en dergelijke. In 2012 hebben 234 personen zich aangemeld bij Team Schuldhulpverlening. Voor een derde van de aanmeldingen werd een dossier opgestart. Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
11
02 Sociale Dienst
Werk en activering Hoewel duidelijk wordt dat een nieuwe groep van ‘werkende armen’ ontstaat is werk nog steeds een belangrijke bescherming tegen armoede. Werk zorgt voor zingeving en aansluiting bij de samenleving. OCMW Leuven zet al jaren actief in op professionele en sociale activering. Cliënten waarvoor opleiding en/ of tewerkstelling haalbaar is, kunnen terecht in één van de professionele activeringstrajecten. Cliënten waarvoor de afstand tot de arbeidsmarkt (nog) te groot is, krijgen een sociaal activeringstraject aangeboden. OCMW Leuven werkt daarvoor samen met een zeer uitgebreid netwerk aan professionele partners.
In 2012 organiseerde OCMW Leuven eveneens tweemaal de opleiding ‘Huishoudhulp’ in samenwerking met VDAB, vzw Wonen en Werken, Thuiszorg OCMW Leuven en Basiseducatie Open School. Ook hier werd veel ingezet op de Nederlandse taal. Via stages konden de cursisten zichzelf bewijzen bij werkgevers, wat geleid heeft tot tewerkstelling nadien.
Bij professionele activeringstrajecten worden de werkgevers nauw betrokken. Cliënten worden getraind in de technische en sociale vaardigheden die de werkgevers belangrijk vinden.
Steeds meer cliënten hebben te weinig kennis van de Nederlandse taal. Daardoor worden zowel hun integratie op de arbeidsmarkt als hun integratie in het algemeen heel moeilijk. OCMW Leuven zet daarom in op de taal begeleiding via verwijzing naar bestaande taalinitiatieven, via het zelf geven van Nederlandse les en via het intensief inzetten van Nederlandse les bij de opleidings- en tewerkstellingstrajecten.
Voor onze cliënten zoeken we heel resultaatgericht naar een plaats op de arbeidsmarkt. Daarbij houden we rekening met hun verwachtingen en interesses. Bij sociale activering werken we bovendien aan zelfvertrouwen en zelfkennis met als doel de cliënten te integreren in de maatschappij.
Vooropleidingen In 2012 organiseerde OCMW Leuven tweemaal het horeca project ‘10 voor koken’ in samenwerking met VDAB, Horeca Vorming Vlaanderen, SPIT vzw, Volwassenenonderwijs VTI, Basiseducatie Open School en Sodexo. De deelnemers leren tijdens een korte opleiding van vier tot vijf maanden de job van keukenmedewerker aan. Gezien het groot aantal anderstalige deelnemers, besteden we veel aandacht aan de Nederlandse taal. Ook rekenen wordt opgefrist. Na de opleiding maken de sterkste kandidaten kans op een job bij onder meer Sodexo. Ook de andere deelnemers proberen we op de reguliere arbeidsmarkt aan werk te helpen.
12
In 2012 hebben 23 cursisten de opleiding beëindigd: • 7 tewerkgesteld in art. 60§7 • 2 lopende hulp OCMW Leuven • 1 lopende hulp ander OCMW • 10 tewerkgesteld reguliere arbeidsmarkt • 3 geen lopende hulp OCMW Leuven
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
Taaltrajecten
Cijfers taaltrajecten: • 228 personen hebben in 2012 een taaltraject (Nederlands tweede taal) gevolgd bij Team Tewerkstelling. Het ging zowel om individuele lessen en spreekgroepen als om ondersteuning bij hun taaltraject bij de onderwijsinstellingen.
22 deelnemers in 2012, waarvan 11 van wie de opleiding stopte in 2012: • 1 situatie onbekend, geen lopende hulp OCMW Leuven • 1 in begeleiding bij Team Tewerkstelling • 1 in opstart voor tewerkstelling art. 60§7 • 3 tewerkgesteld reguliere arbeidsmarkt • 3 in begeleiding bij het zoeken naar werk bij externe partner • 2 arbeidsongeschikt De vooropleidingen hebben als eerste doel de cursisten op de reguliere arbeidsmarkt aan werk te helpen.
Arbeidsbemiddeling Cliënten die in aanmerking komen voor een professioneel activeringstraject kunnen door de maatschappelijk werkers van de welzijnsbureaus aangemeld worden bij VDAB of bij Team Tewerkstelling van OCMW Leuven. In het kader van de proeftuin VDAB – OCMW zijn er in het verleden afspraken hierover gemaakt. Werkzoekenden met een grote afstand tot de arbeidsmarkt krijgen begeleiding bij Team Tewerkstelling. Werkzoekenden met recente werkervaring en voldoende sollicitatievaardigheden worden doorverwezen naar VDAB. In 2012 werd het infomoment van Team Tewerkstelling, wat het eerste contact met de cliënt betekent, uitgebreid met een sessie over ‘Werken in België’. In deze sessie kregen de cliënten informatie over de arbeidsmarkt, de soorten arbeidscontracten, de gangbare lonen… Na dit infomoment stelde een trajectbegeleider samen met de cliënt een trajectplan op. Dit gebeurde op basis van de opleiding, werkervaring, vaardigheden en competenties waarover de cliënt beschikt. Er werd ook aandacht besteed aan randvoorwaarden zoals de sociale context, kinderopvang, mobiliteit, gezondheid… Zodra dit alles in kaart gebracht is, kan de cliënt een screening volgen. Bij dit assessment wordt via verschillende oefeningen bekeken of en waar de cliënt best tewerkgesteld kan worden. De observaties worden verwerkt in een portfolio die de cliënt en zijn toekomstige opleider of werkgever kan helpen bij het welslagen van het traject. In 2012 organiseerde Team Tewerkstelling deze screening voor het
eerst zelf, nadat de medewerkers een opleiding hadden gevolgd bij Vokans vzw (Vormings- en OpleidingsKANSen). Het trajectplan werd uitgevoerd vanuit een integrale benadering en de doelstelling van het traject is duurzame tewerkstelling. Het plan kan bestaan uit een beroepsgerichte opleiding, reguliere tewerkstelling of sociale tewerkstelling. Aantal mensen in arbeidsbemiddeling: 249 (106 reeds opgestart in 2011 en 143 nieuw opgestart in 2012) Er werden 158 begeleidingen arbeidsbemiddeling stopgezet. Daarvan waren er: • 116 aan het werk • 13 reguliere arbeidsmarkt • 12 gesubsidieerde tewerkstelling (Activa, WEP+ en SINE) • 1 art. 60§7 privé • 90 art. 60§7 • 6 niet bemiddelbaar • 4 niet gemotiveerd, met stopzetting financiële steun • 1 met recht op andere uitkering • 9 die eerst een voortraject volgden • 22 omwille van andere redenen (verhuis, onbekende reden...)
Sociale tewerkstelling Cliënten die nog niet terecht kunnen op de reguliere arbeidsmarkt, kunnen tewerkgesteld worden in het kader van art. 60§7. Bij deze maatregel treedt OCMW Leuven op als werkgever. Hierbij wordt veel aandacht besteed aan attitude, aan technische ondersteuning en aan taalen sollicitatietraining. Zo maakt de cliënt nadien meer kans op een reguliere tewerkstelling. Omdat een tewerkstelling in het kader van art. 60§7, waarbij sociale zekerheidsrechten worden opgebouwd, lang niet altijd leidt tot een reguliere tewerkstelling werd deze maatregel in 2012 kritisch onderzocht. Dit leidde tot een aantal veranderingen. Met vzw Wonen en Werken werden gesprekken opgestart om te onderzoeken of de opleiding ‘De eerste steen’ uit het systeem art. 60§7 kon gehaald worden.
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
13
02 Sociale Dienst
Cijfers tewerkstellingen art. 60§7: 121 tewerkstellingen art. 60§7 gestopt in 2012:
Werk
15
Uitkeringen RVA
81
Terug begeleiding Team Tewerkstelling
4
Ontslag dringende reden
7
Ontslag medische reden
2
Andere reden Totaal
12 121
Het ESF-project ‘afdelingshulpen’, in samenwerking met de woonzorgcentra van OCMW Leuven, werd stopgezet. De contracten art. 60§7 voor de functie van afdelingshulp werden vervangen door duurzame contracten voor de nieuwe functie van technisch assistent (Facilitaire Diensten) OCMW Leuven heeft hier duidelijk de kaart getrokken van duurzame tewerkstelling van kansengroepen. Hierbij wordt veel aandacht besteed aan attitude, technische kennis, taal- en sollicitatietraining zodat de cliënt nadien meer kans maakt op een reguliere tewerkstelling. Zowel bij de selectie van de tewerkstellingsplaatsen als van de deel nemers speelt de mogelijke doorstroming naar een reguliere job een cruciale rol.
14
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
ESF project ‘begeleiders’ Om de kans op doorstroming na een tewerkstelling art. 60§7 optimaal te benutten, tekende OCMW Leuven in 2012 in op het ESF-project ‘begeleiders’. In dit project werden de art. 60§7 medewerkers gedurende maximum drie maanden heel intensief begeleid bij het zoeken naar een job. Deze begeleiding bestond uit een groepsvorming ‘sollicitatietraining’ en uit individuele begeleiding. De art. 60§7 medewerkers die na deze begeleiding niet aan het werk waren, werden toegeleid naar VDAB. Via een infomoment over de werking van VDAB leerden zij hun toekomstige trajectbegeleider bij VDAB kennen.
Sollicitatiebegeleiding RVA geschorsten De werkzoekenden die na een RVA-sanctie een aanvraag doen bij OCMW Leuven, worden verplicht een sollicitatiebegeleiding te volgen. Eénmaal per week werden zij verwacht bij Team Tewerkstelling en konden zij onder begeleiding vacatures zoeken en sollicitatiebrieven schrijven. RVA Leuven valideerde de inspanningen die de werkzoekenden leveren in deze sessies op het moment dat er opnieuw een aanvraag voor werkloosheidsvergoedingen kon gebeuren.
Sociale activering Aangezien werk niet voor iedereen de juiste weg naar integratie is, heeft OCMW Leuven in 2012 ook veel ingezet op sociale activering. Voor de moeilijk bereikbare jongeren werd de samenwerking met Arktos vzw verder gezet. Via een atelierwerking brachten zij deze jongeren samen en stimuleerden hen tot activiteiten. Er werd ingespeeld op engagement, initiatief nemen, verantwoordelijkheid dragen en instaan voor de gevolgen van het eigen gedrag. Voor sommige jongeren was dit de enige vorm van activering, voor anderen gebeurde dit in combinatie met een professionele activering waardoor deze laatste meer kans op slagen kreeg.
Wonen Iedereen heeft recht op menswaardig wonen. Dit recht is echter niet voor iedereen gegarandeerd. Zeker niet voor de meest kwetsbaren van onze doelgroep: mensen zonder sociaal netwerk, daklozen en mensen met een verslavingsproblematiek.
In 2012 werd voor het garanderen van dit basisrecht vooral samengewerkt met stad Leuven, CAW Regio Leuven en andere Leuvense partners in de gezondheidszorg.
Preventieve woonbegeleiding Het project ‘Preventieve woonbegeleiding’, een samenwerking met de Dienst Wonen van stad Leuven en het CAW Regio Leuven, werd verder uitgewerkt. De stad stelde middelen ter beschikking aan het CAW voor de begeleiding van mensen die geen netwerk kunnen inzetten in de zoektocht naar een geschikte woning of die over onvoldoende vaardigheden beschikken om te onderhandelen met huiseigenaars. De begeleiding bestond uit het samen op zoek gaan naar een geschikte huisvesting door contact te leggen en te onderhandelen met eigenaars. Vanuit het OCMW werden er 18 mensen doorverwezen.
Bemoeizorg In september 2012 ging het project ‘Bemoeizorg’ van start. Dit project is een samenwerking tussen de stad, het CAW Regio Leuven, Walden vzw en OCMW Leuven. Het richt zich tot mensen die dak- of thuisloos zijn. Deze groep maakt vaak geen gebruik meer van het bestaande hulpverleningsaanbod en wordt als zorgwekkende zorgmijders beschouwd. Door laagdrempelig en outreachend contact te leggen met de cliënt wordt een inventaris gemaakt van de problemen. Het uiteindelijke doel is de doelgroep naar de gepaste zorg toe te leiden en te motiveren deze te aanvaarden.
Winteropvang voor daklozen In december 2011 werd voor het eerst, in samenwerking met het CAW Regio Leuven, gestart met een kleinschalige winteropvang voor daklozen. Het betrof een laagdrempelige ‘Bed-bad-brood-formule’ waar dagelijks maximum tien daklozen konden overnachten. Tussen december 2011 en maart 2012 verbleven er in het totaal 40 daklozen in deze winteropvang. De winteropvang werd in december 2012 opnieuw georganiseerd.
Deelname Acht op tien cliënten nemen niet deel aan sportieve, recreatieve (jeugdbeweging, ouderenvereniging) of artistieke (muziek, theater, fotografie, tekenen) activiteiten. Mensen in armoede krijgen tijdens culturele activiteiten af te rekenen met verschillende drempels zoals kostprijs, ontoegankelijkheid en onbegrijpelijkheid van informatie, of geen geschikt gezelschap om deel te nemen aan de activiteit.
In 2012 ontving OCMW Leuven van het Fonds voor Maatschappelijke Participatie een subsidie van 53 041 euro om de maatschappelijke en culturele ontplooiing van de doelgroep te stimuleren. Deze subsidie werd gebruikt voor individuele ondersteuning, groepsevenementen en groepswerking.
Ondersteuning individuele aanvragen Cliënten die deelnamen aan sociale, culturele of sportieve activiteiten konden de uitgaven hiervoor terugbetaald krijgen. Per gezinslid werd een tussenkomst van 50 euro
voorzien. Ook werden een heleboel activiteiten gratis aange boden. Zo kon er een individueel bezoek gebracht worden aan Museum M, Cinema Zed, Sportoase, het Provinciaal Domein…
Groepsevenementen Ook in 2012 werden er verschillende gratis groepsevenementen georganiseerd. Aan de jaarlijkse gezinsdag in Oostende namen 235 mensen deel. Het Sinterklaasfeest was qua aantal bezoekers met 367 deelnemers het grootste evenement.
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
15
02 Sociale Dienst
Andere activiteiten waren: • de musical ‘Fiddler on the Roof’ (226 bezoekers) • bezoek Gallo-Romeins Museum te Tongeren (daguitstap) (34 deelnemers) • voetbalwedstrijd OHL – Lierse (40 deelnemers) • afscheidsvoorstelling ‘De Nieuwe Snaar’(20 deelnemers) • theatervoorstelling van ‘Urbanus’ (30 deelnemers) • ‘Fatoumata’ concert (30 bezoekers) • Jeugdfestival ‘De Rode Hond’ van cultuurcentrum 30 CC (278 deelnemers)
Clash OCMW Leuven en toneelschool Jonna vzw sloegen de handen in elkaar om de creatieve talenten van de OCMW-cliënten te stimuleren. In december 2011 startte CLASH op en een jaar later sloot het project af met een groots toonmoment. Hoofdbrok was de theatervoorstelling ‘No Hanky Panky’. Zowel de regie, de muziek als de acteerprestaties waren in handen van de deelnemers. Het ESF-project ‘10 voor koken’ verzorgde een uitgebreide receptie waarop iedereen de kans kreeg om van gedachten te wisselen met de CLASHers. Tijdens de receptie konden de bezoekers genieten van portretfoto’s van de Leuvense stadsfotograaf en van werk van de creatievelingen uit het individuele traject: schilderijen, foto’s en juwelen.
Leuven Fonds Vrijetijdsparticipatie (LFV) Het Leuvens Fonds Vrijetijdsparticipatie wil mensen die in armoede leven meer en meer volwaardig laten participeren aan cultuur, sport en jeugdactiviteiten. Dit kan door bestaande drempels te verlagen en mensen te stimuleren om deel te nemen en hun eigen creativiteit te ontwikkelen. Via een financiële tussenkomst (80/20-regel) werd de deelnameprijs van mensen in armoede aan vrijetijds activiteiten betaalbaar. We werkten voor en met mensen in armoede die lid of cliënt zijn van een private welzijns organisatie of vereniging in Leuven.
16
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
Omdat mensen in armoede heel moeilijk detecteerbaar zijn, werd gekozen om de krachten te bundelen met lokale organisaties die dagelijks met deze mensen werken en met hen een sterke vertrouwensband hebben opgebouwd. Deze organisaties stonden in voor de omkadering en de toeleiding. In 2012 waren 31 Leuvense organisaties lid van het LFV, tegenover 21 in 2010. Door het LFV werd een website ontwikkeld waar de organisaties online aanvragen kunnen ingeven. In 2012 deden deze 31 organisaties 286 aanvragen, zowel voor groepsactiviteiten als voor individuele activiteiten.
Kinderarmoede In Leuven wordt één op vier kinderen geboren in een kansarm gezin. In 2012 lag de focus op het kind en dit door preventief te werken en door ondersteuning te bieden aan organisaties die actief zijn rond het welzijn van kinderen. Leuvens Fonds ter Bestrijding van Kinderarmoede (LFBK) In Leuven werd in 2012 37 372,71 euro via het Leuvens Fonds ter Bestrijding van Kinderarmoede geïnvesteerd in de strijd tegen kinderarmoede. Net zoals in 2011 werd de subsidie van de POD Maatschappelijk Integratie (toegekend bedrag 33 467,00 euro) aangevuld met eigen middelen (3 905,71 euro), verdeeld over vier acties: schoolonkosten, kleuterparticipatie, aankoop pedagogische hulpmiddelen en opvoedingsondersteuning.
Schoolonkosten Ondanks initiatieven als ‘de maximumfactuur’ en ‘brede school’ slagen veel gezinnen er niet in om de school facturen van hun kinderen te betalen. De drempel om er met het schoolbestuur over te praten is voor deze ouders vaak nog te groot. Met het oog op het vergroten van de toegankelijkheid en het sensibiliseren van het onderwijs konden kinderen van wie de ouders in begeleiding waren bij de Sociale Dienst financiële steun aanvragen bij de betaling van schoolkosten. De steun werd beperkt tot maximum 40, 60 en 100 euro per kind in respectievelijk het kleuter-, lager- en secundair onderwijs.
type onderwijs
aanvragen financiële tussenkomst
kleuteronderwijs
39
lager onderwijs
92
secundair onderwijs
91
totaal aanvragen
222
In totaal werden voor 8 836,59 euro aan schoolfacturen ten laste genomen. Het grootste aandeel werd besteed aan het secundair onderwijs: 5 049,64 euro.
Kleuterparticipatie Kleuteronderwijs is erg belangrijk om ontwikkelingsachterstand bij kinderen te voorkomen. Om de participatiegraad van kansarme kinderen aan het kleuteronderwijs te verhogen werden aan ouders met kinderen die in 2012 en 2013 2,5 jaar werden, informatie en ondersteuning gegeven in kader van onderwijs. De maatschappelijk werker bezorgde deze ouders een rugzakje met een basispakket boeken, een drinkbus en brooddoos voor hun kleuter. Tijdens een huisbezoek werden ouders geïnformeerd over het Leuvens schoolaanbod met de bedoeling de toegankelijkheid van onderwijs te faciliteren en de betrokkenheid van ouders met betrekking tot het schoolgebeuren van hun kind te verhogen.
Aankoop pedagogische hulpmiddelen en didactisch speel- en leermateriaal Ook Leuvense organisaties die dagelijks werken met kansarme kinderen tot 18 jaar, konden in 2012 opnieuw beroep doen op het LFBK voor financiële steun bij de aankoop van pedagogische hulpmiddelen en didactisch speel- en leermateriaal. Hiermee werden collectieve acties ondersteund die de sociale integratie van kansarme kinderen bevorderen.
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
17
02 Sociale Dienst
In totaal dienden 31 organisaties 32 aanvragen in voor financiële steun bij de aankoop van spelmateriaal. 30 aanvragen werden goedgekeurd, twee werden ongeldig verklaard. De meerderheid van de aanvragen (69%) kwamen van dertien scholen en acht kinderdagverblijven. De overige aanvragen kwamen van vier kinderwerkingen, drie diensten die gezinsondersteuning aan huis bieden en drie andere organisaties die niet tot eerder vermelde categorieën behoren. In totaal werd er 25 135,08 euro uitbetaald waarbij de scholen op 9 691,44 euro konden rekenen, gevolgd door de kinderdagverblijven t.b.v. 7 171,49 euro. De uitbetaalde steun aan een organisatie varieerde van 430,37 euro tot 1 200 euro met een gemiddelde van 837,84 euro per uitbetaalde actie. Steun werd vooral gevraagd voor acties die de motorische en sociale (taal)- ontwikkeling van de kinderen bevorderen. Het spelmateriaal werd aangewend voor spel-o-theek, bibliotheek, verteltassen, uitleentassen, themapaketten en inrichting van bepaalde ruimtes (binnen en buiten).
Opvoedingsondersteuning Tot slot werden vijf opvoedingsondersteunende activiteiten gefinancierd met 2 274 euro van het LFBK. De bedoeling van deze activiteiten was om mensen te informeren in functie van toeleiding en samenwerking. Er werden twee infoavonden georganiseerd voor ouders en professionelen in samenwerking met stad Leuven, het Huis van het Kind en de Provincie Vlaams-Brabant over echtscheiding en de grenzen van opvoeding, met een opkomst van meer dan 180 deelnemers. Als partner van het Lokaal Overleg Opvoedingsondersteuning (LOOO) voorzag OCMW Leuven in de aankoop van spelmateriaal dat uitgedeeld werd aan elk kind dat in mei 2012 deelnam aan de ‘Wandelingenzoektocht’. Ouders en kinderen konden zo op een creatieve manier kennis maken met het aanbod van opvoedingsondersteuning in Leuven. In het kader van de themamaand ‘Kinderarmoede en opvoedingsondersteuning’ van de Sociale Dienst, werd in mei en november een voorleesworkshop georganiseerd. In mei gebeurde dit in samenwerking met het Inloopteam De Mobil, in november in samenwerking met DOMO. Tien gezinnen kregen aan de hand van de dvd ‘Met een boekje op schoot’ tips over voorlezen. Elk gezin kreeg ook een pakket voorleesboeken.
18
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
Toegankelijkheid In 2012 zijn we verder gegaan met de omvorming van de Sociale Dienst tot een moderne dienst waar de cliënt centraal staat. De behoefte van de cliënt was leidend bij de vormgeving van de dienstverlening. We streefden naar een betere afstemming intern, tussen de verschillende teams, en extern met betrekking tot de samenwerking met andere hulpverleningsorganisaties. Hiervoor namen we deel aan de toegankelijkheidsscan en namen we verschillende initiatieven om de participatiegraad van de hulpvrager te verhogen.
Toegankelijkheidsscan
Participatie
De VVSG ontwikkelde een zelfevaluatie-instrument waarmee lokale besturen de toegankelijkheid van hun diensten kunnen analyseren en hierover verbetervoorstellen kunnen doen.
In 2012 ondernamen we verschillende initiatieven om te luisteren naar de meningen en ervaringen van de doelgroep en om hun participatie als gelijkwaardige partners te bevorderen. In samenwerking met buurtwerking ‘t Lampeke vzw en Casablanca organiseerden we in 2012 drie dialoogmomenten. Via dialoogtafels gaan mensen die ervaring hebben met OCMW-hulpverlening in gesprek met de hulpverlener. Zo beogen we drempels in de hulpverlening te verlagen en het hulpverleningsaanbod beter te laten aansluiten bij de noden van de gebruiker. Er werd gewerkt rond verschillende thema’s: ‘Wat is participatie?’, ‘Wat verwachten hulp vragers van hulpverleners?’ en ‘Is een huisbezoek zinvol?’
Stad Leuven, CAW Regio Leuven en OCMW Leuven beslisten in 2012 om samen met de toegankelijkheidsscan aan de slag te gaan. De Stuurgroep Lokaal Sociaal Beleid gaf het mandaat en stond in voor de opvolging en de uitvoering. In vier werksessies van 3,5 uur werden verschillende vragen met betrekking tot de integrale toegankelijkheid van de dienst- en hulpverlening besproken door zes interne werkgroepen. Voor OCMW Leuven waren er twee werkgroepen: werkgroep Sociale Dienst (Sociale Dienst en onthaal) en werkgroep departement Ouderenzorg samen met departement Thuiszorg. Een overkoepelende evaluatiegroep met leden uit de werkgroepen van stad Leuven, OCMW Leuven en CAW leuven, vergeleek na elke sessie de resultaten. De aandacht ging daarbij naar gemeenschappelijke raakpunten en het onderling afstemmen van gezamenlijk te ondernemen acties. Uiteindelijk werden er 7 prioritaire structurele verbeter acties weerhouden: • Uitwerken online doorverwijssysteem en acties rond externe doorverwijzing; • Nadenken over discriminatie en de toenemende groep illegalen en allochtonen; • Sensibiliseren en signaleren bij de centrale overheden rond ondersteuning en opvang daklozen; • Medewerkers ondersteunen bij een groeiend gevoel van machteloosheid; • Gemeenschappelijke acties opzetten rond moeilijk bereikbare doelgroepen (tachtigplussers, daklozen…); • In kaart brengen welke vragen we voor en over mekaars werking hebben en daarover gezamenlijk overleggen en afstemmen; • Meer dwarsverbindingen creëren door bijvoorbeeld elkaars werking te leren kennen.
Ervaringsdeskundige Begin 2012 startte er een voltijdse ervaringsdeskundige binnen de Sociale Dienst. In het najaar begon een ervaringsdeskundige in opleiding met haar stage van zes maanden. Ervaringsdeskundigen bieden een antwoord op de missing link tussen mensen die in armoede leven en de hulpverlener. Een ervaringsdeskundige vervult een brugen tolkfunctie binnen de hulpverlening.
“Ik heb in de verschillende teams een kijkweek gehad en met teamverantwoordelijken en medewerkers gesproken. Ik ben het gesprek aangegaan met onze partners zoals Dienst Integratie, Verenigingen waar armen het woord nemen, CAW Regio Leuven … Hier ben ik gaan luisteren naar hoe men denkt over “ervaringsdeskundigheid”, hoe men “samenwerken” invult en dergelijke. Door verschillende partijen te horen kan ik verwachtingen op elkaar afstemmen. Ik neem deel aan verscheidene werkgroepen binnen OCMW Leuven, zoals werkgroep Energie, werkgroep Cultuurparticipatie. Indien nodig neem ik ook deel aan teamvergaderingen en coördinatorenoverleg.”
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
19
Ouderenzorg 20
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
In het voorjaar van 2012 startte het woonzorgcentrum Ter Vlierbeke met de implementatie van een elektronisch zorgdossier. Woonzorgcentra Zorgverbetering Implementatie e-zorgdossier In het voorjaar van 2012 startte het woonzorgcentrum Ter Vlierbeke met de implementatie van een elektronisch zorgdossier. Eerst werd het programma op maat van de woonzorgcentra van OCMW Leuven gemaakt en werden toegangen voor functiegroepen bepaald. De medewerkers kregen vorming en ook laptops en laptopkarren om niet allemaal aan één computer op één plaats te moeten noteren in het zorgdossier. De medewerkers brachten de gegevens uit de papieren bewonersdossiers in. In de zomer werd het gebruik van dit e-zorgdossier uitgebreid naar de drie andere woonzorgcentra van OCMW Leuven. De meerwaarde is de eenvormigheid van de gegevens, de vaste structuur en concrete werkwijze, de middelen tot interdisciplinaire communicatie en de mogelijkheid tot samenwerking en rapportering.
Implementatie nieuw facturatiesysteem Samen met het e-zorgdossier werd ook het administratief pakket van hetzelfde systeem ingevoerd omwille van vereenvoudiging en dit meteen in de vier woonzorgcentra van OCMW Leuven. Dit verliep vlot dankzij de vorming, inzet en deskundigheid van de administratieve medewerkers van de woonzorgcentra. Er werd even dubbel gewerkt met het vorige facturatiesysteem. De facturatie bleef vlekkeloos en zelfs met weinig vertraging doorlopen.
Medicatierobot De opstart van het e-zorgdossier bood de mogelijkheid om de medicatie van de bewoners via elektronische weg te bestellen. Dit opende de deur naar het verdelen van de medicatie bij de apotheek via een medicatierobot. De manier van werken en de soorten medicatie werden grondig afgestemd met de apotheker. Op basis van de bestellingen vanuit de afdeling en de medicatiefiches per bewoner zorgt een medicatierobot in de apotheek ervoor dat de medicatie klaargezet wordt in een apart zakje per bewoner en per toedieningsmoment (vier per dag). De apotheek levert de klaargezette medicatie voor een hele week. De medicatie wordt nog wel in het WZC door een verpleegkundige gecontroleerd. Sommige geneesmiddelen (onder andere siropen) kunnen niet via deze medicatierobot klaargezet worden en blijven de bevoegdheid van de verpleegkundigen. Deze manier van werken zorgt vooral voor een verlaagde kans op menselijke fouten bij het klaarzetten van de medicatie. Een bijkomend voordeel is dat de verpleegkundigen minder tijd nodig hebben om de verdeling van de medicatie voor te bereiden. Omdat Ter Vlierbeke als eerste gestart is met het e-zorgdossier, startte dit WZC ook als eerste met de medicatiebedeling via de medicatierobot in september 2012. De andere woonzorgcentra gaan begin 2013 met dit systeem van start.
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
21
03 Ouderenzorg
Proefprojecten aanpassing werkorganisatie Vlak voor de zomer van 2012 werd in WZC Ter Vlierbeke op twee afdelingen onderzocht hoe de inzet van medewerkers nog efficiënter gepland en de werkorganisatie nog beter gestructureerd kon worden. Dit zou immers bijdragen tot de kwaliteit van de zorg, het welbevinden van de medewerkers, het welzijn van de bewoners en de kostenefficiëntie voor de organisatie. Door het beginuur ’s morgens een kwartier te vervroegen kwam er meer tijd vrij voor de verzorging van de bewoners bij het opstaan. Door een extra medewerker in te zetten in de avond, kwam er ook meer ruimte voor de avondverzorging. Door shiften los te koppelen van arbeidsprestatiebreuken en zich strikt te houden aan een vast aantal medewerkers per dagdeel kon de inzet van medewerkers efficiënter gepland worden en moesten minder medewerkers onderbroken diensten doen. Door een kortere overlap tussen avonddienst en nacht, kon de nachtdienst sneller beginnen werken en kon de avonddienst vroeger naar huis. Eind 2012 kwam hieruit een voorstel voor een nieuwe uurregeling die in alle woonzorgcentra van OCMW Leuven zal kunnen worden toegepast in 2013.
Washandjes en handdoeken In het voorjaar 2012 rondde het WZC Ter Putkapelle een proefproject af waarbij het gebruik van plat linnen kritisch in vraag werd gesteld. Medewerkers kwamen in overleg en proefondervindelijk tot de ontdekking dat zij kwalitatief konden werken met een kleiner aantal stuks.
Leven, wonen en zorg Wie is onze bewoner en wat wil zij of hij? Levensverhaal Medewerkers van alle disciplines staan vanaf de eerste dag stil bij vragen zoals wat de bewoner leuk vindt, wat voor de bewoner belangrijk is, wat hij of zij graag doet of vroeger alle maal heeft gedaan, of ‘gekund en gekend heeft’, wat hij of zij belangrijk heeft gevonden… Dit wordt in een gezamenlijk gebruikt document genoteerd dat goed bereikbaar is voor elke betrokken medewerker. Hiermee werken in de omgang en het aanbod naar de bewoners was een aandachtspunt in 2012.
Bewonersoverleg Een zestal weken na de opname van de bewoner zitten de medewerkers van de verschillende betrokken disciplines met de bewoner en zijn of haar familie en de huisarts samen om alle aspecten van het leven en de zorg voor deze bewoner te bespreken en afspraken te maken over zorgaspecten, het leven en wonen in het woonzorgcentrum en het levenseinde. Zo wordt het aanbod meer en meer op maat van elke individuele bewoner afgestemd.
22
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
Proefproject aanpassing werkorganisatie voor het personeel onderhoud Begin mei 2012 werd er in Ter Putkapelle (TP) een project gelanceerd waarbij mensen uit de onderhoudsploeg enkele logistieke taken zouden mee uitvoeren. Vermits er geen logistiek personeel meer aanwezig was op de zorgafdelingen in TP om de afruim en afwas van het ontbijt en middagmaal te verzorgen op de drie afdelingen, werd besloten te proberen dit te laten doen door personeel van de respectievelijke onderhoudsploegen. Uiteindelijk werkten zowel personeel van onderhoud als personeel uit het verpleegtechnisch en zorgkundig team samen om ’s morgens en ’s middags te zorgen dat alles afgeruimd en afgewassen werd. Na veel overleg en uitproberen zijn we op een moment gekomen waarop de integratie en werkverdeling als van zelfsprekend en geordend verloopt. Er kwam een toenadering tussen de personeelsgroepen en het werk verloopt op een correcte, aangename manier. Men leert mekaar ook beter kennen en waarderen. In de loop van 2013 zal deze werkwijze in de andere instellingen worden geïmplementeerd.
Aandachtsbewoners en –medewerkers Sinds 2012 is de reeds bestaande praktijk veralgemeend. Voor elke bewoner wordt nu een medewerker aangeduid die speciale aandacht heeft voor deze bewoner. Het gaat niet over de ‘gewone zorg’ maar over dat ietsje meer zoals tijd uittrekken om te luisteren, vragen hoe het gaat, troosten, speciale aandacht voor kledij, schoenen, orde en inrichting van de kamer, de voorbereiding van de bewonersbespreking, input verzamelen rond het levensverhaal en extra aandacht bij verjaardagen.
ook culinair verwend door een bezoek van de ijskar en het aanbod van andere lekkernijen. Hierdoor konden veel bewoners de zomer beleven zoals vroeger.
Onthaal van nieuwe bewoners Voor een nieuwe bewoner is de dag van opname een mijlpaal in het leven. De manier waarop zij of hij verwelkomd, bejegend en geïntroduceerd wordt, bepaalt sterk hoe de nieuwe bewoner zich in het woonzorgcentrum zal voelen. In 2012 was het een aandachtspunt om hier werk van te maken: al iets persoonlijks van de nieuwe bewoner op zijn kamer zetten, een kleine welkomstattentie, aandacht van een medewerker die niet alleen de formaliteiten in orde brengt maar ook oog heeft voor de gevoelens, voor de familie die erbij is en voor het installeren en op het gemak stellen van de nieuwe bewoner.
Film: ‘Het leven zoals het is in het woonzorg centrum’ In WZC Ter Putkapelle werd een film opgenomen over het leven in het woonzorgcentrum. Met die film kunnen toekomstige bewoners en hun familie, potentiële bewoners en alle geïnteresseerden kennis maken met hoe het er aan toe gaat in een woonzorgcentrum. Medewerkers van alle woonzorgcentra van OCMW Leuven namen deel aan de opnames. Een verkorte versie van de film kan bekeken worden op de website van OCMW Leuven.
Voedingsproject Er werden op een interactieve wijze tips, technieken en hulpmiddelen aangereikt die bijdragen tot een kwaliteitsvolle beleving van het maaltijdgebeuren. Vanuit verschillende casussen, gekoppeld aan bepaalde fysische en/of mentale beperkingen, konden de medewerkers zelf ervaren hoe het voelt om hulp te krijgen tijdens deze belangrijke dagelijkse activiteit. Dit project draagt bij tot een positieve maaltijdbeleving van de bewoners.
Aanpassing wachtlijstregeling in functie van zorgnoden We stellen vast dat de populatie van onze woonzorgcentra steeds zorgafhankelijker wordt. De zorglast en de werkdruk voor de medewerkers neemt dus toe. De mogelijkheden van bewoners met betrekking tot de dagelijkse bezigheden veranderen. Dit vraagt om een aanpassing van het aanbod. De wachtlijstregeling is dan ook bijgestuurd in 2012, in die zin dat in de eerste plaats het profiel van zorgbehoevendheid bepalend is voor het moment van opname. Pas in de tweede plaats spelen de chronologie van inschrijving op de wachtlijst en eventuele voorrangsregels.
Zomerproject Om de bewoners van WZC Edouard Remy een vakantie gevoel te geven, werd een activiteitenprogramma op maat van de bewoners uitgewerkt rond de thema’s ‘Ronde van Frankrijk’ en ‘Olympische Spelen’. De Olympische Spelen werden traditioneel ingezet met een openingsceremonie waarna heel wat sportdisciplines aan bod kwamen: tafeltennis, rolstoelrace, zitvoetbal, darts… Al deze sportieve activiteiten werden afgewisseld met dans, muziek en filmnamiddagen. Tenslotte werden de bewoners
Smaakt het? Naast wat er op het bord van de bewoner komt, hebben we in 2012 speciaal gewerkt aan de sfeer en de gezelligheid bij de maaltijden. Heel verschillende aandachtspunten zijn aan bod gekomen, zoals: mooi gedekte tafels, zachte achtergrondmuziek, geen storende geluiden en een vriendelijke bejegening van de bewoners in de stijl zoals je die in een restaurant zou ervaren.
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
23
03 Ouderenzorg
Bikers4Booghuys We willen dat onze bewoners zo veel mogelijk mobiel zijn. Op zaterdag 30 juni en zondag 1 juli 2012 nam een team van zeven medewerkers van WZC Booghuys samen met
Erik Vanderheiden, voorzitter OCMW Leuven, deel aan de ‘Eneco 24 hours cycling@Zolder’. Zij fietsten in estafettevorm en gedurende 24 uur 703,929 km bij mekaar voor het goede doel. Met de verkoop van pronostiekkaarten zamelden ze 3 750 euro in om twee multipersonenfietsen aan te kopen om samen met de bewoners te gaan fietsen.
Woonzorgcentra waar het goed is om leven Uit onze cijfers blijkt dat de op één na oudste bewoner van België in WZC Ter Putkapelle woont. Zij werd 109 jaar op 27 december 2012. Hoewel zij een eerder bescheiden viering wenste, werd zij toch uitvoerig in de bloemetjes gezet. Op 13 december 2012 mochten wij, samen met het voltallige stadsbestuur, aan de feesttafel zitten voor het zeventigjarig huwelijksjubileum van een echtpaar dat verblijft in WZC Ter Putkapelle.
Zelfevaluatie Tevredenheidsmeting bezoekers Begin 2012 werd een uitgebreide bezoekersbevraging in de woonzorgcentra afgerond. Door middel van een veertigtal vragen kregen de bezoekers de kans om quasi elk aspect van onze werking te beoordelen of hun mening te geven. In het totaal namen 287, voornamelijk vaste bezoekers, deel aan onze bevraging. Gemiddeld kregen onze vier woonzorgcentra een algemene tevredenheidscore van 8,3 op 10. Op de fundamentele vraag of zij dit woonzorgcentrum zouden
aanbevelen bij familie of vrienden, als zij op zoek zijn naar een plek voor hun partner of ouders, haalden we een positieve score van 94%. Heel wat bezoekers maakten bovendien van de gelegenheid gebruik om ons hun opmerkingen en suggesties te bezorgen. Met de resultaten van de bevraging gingen de vier woonzorgcentra vervolgens aan de slag. We citeren als voorbeeld enkele gerealiseerde initiatieven: de introductie van gestuurde praatgroepen in WZC Edouard Remy (blok A) en de verspreiding van een kalender rond het thema ‘Vragen van bewoners en familie’ met een maandelijks aandachtspunt.
Algemeen oordeel van de bezoekers van onze woonzorgcentra Geen antwoord, weet niet
Wel antwoord
Gemiddelde score op 10
In welke mate heeft u vertrouwen in de medewerkers van ons woonzorgcentrum ? totaal alle wzc
6
281
8,4
totaal wzc ER
2
140
8,1
totaal wzc BH
1
29
8,7
totaal wzc TV
3
49
8,7
totaal wzc TP
0
63
8,7
In welke mate bent u tevreden over onze geboden zorg en diensten voor uw familielid (vriend) ? totaal alle wzc
8
279
8,3
totaal wzc ER
3
139
8
totaal wzc BH
1
29
8,6
totaal wzc TV
4
48
8,6
totaal wzc TP
0
63
8,6
Bron: OCMW Leuven, Woonzorgcentra, bezoekersbevraging 2012
24
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
Geen antwoord, weet niet
Wel antwoord
Ja abs
Neen %
abs
%
Ik zou dit woonzorgcentrum bij familie of vrienden aanbevelen als zij op zoek zijn naar een plek voor hun partner of ouders totaal alle wzc
30
257
241
94%
16
6%
totaal wzc ER
17
125
112
88%
13
12%
totaal wzc BH
4
26
26
100%
0
0%
totaal wzc TV
6
46
45
98%
1
2%
totaal wzc TP
3
60
58
97%
2
3%
Bron: OCMW Leuven, Woonzorgcentra, bezoekersbevraging 2012
Lokale dienstencentra en serviceflats Een lokaal dienstencentrum biedt een waaier van activiteiten aan voor iedereen uit de buurt, met bijzondere aandacht voor senioren en thuiszorggebruikers. OCMW Leuven telt 3 lokale diensten centra: in Heverlee, in Kessel-Lo en in Wilsele. Je kan er terecht voor ontspannende, vormende, dienstverlenende en informatieve activiteiten en ontmoeting.
Je kan er tijdens de kantooruren gewoon binnenlopen om de krant te lezen of een babbeltje te slaan. Een lokaal dienstencentrum biedt ook ondersteuning en zorgt voor integratie zodat thuis wonen langer mogelijk blijft. Het aanbod van dienstverlenende activiteiten bestaat onder meer uit: een wassalon, pedicure, manicure, mobiliteitsondersteuning en een dienst dringende boodschappen. Tijdens de week kan je er ook elke middag een warme maaltijd eten aan een democratische prijs. OCMW Leuven heeft ook in elk lokaal dienstencentrum een openbare computerruimte. Op vaste tijdstippen worden er computers gratis ter beschikking gesteld.
Cadeaubon Sinds mei 2012 kan men in de lokale dienstencentra (LDC) ook een cadeaubon aankopen om te schenken aan vrienden, familie… Deze bon kan gebruikt worden om een cursus computer, een infosessie, een massage of een eetfestijn te betalen.
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
25
03 Ouderenzorg
Cultuurbon Het culturele aanbod in Leuven is groot, maar niet iedereen kan er even gemakkelijk gebruik van maken. Veel inwoners ervaren immers nog een financiële of sociale drempel. Om die drempel een stuk te verlagen heeft de stad Leuven sinds 2002 de cultuurbon geïntroduceerd. De cultuurbon maakt het culturele aanbod toegankelijker voor personen met een laag inkomen. Verschillende organisaties waaronder 30cc, Museum-M, de bibliotheek van Leuven, Vormingplus en toneelschool Jonna zijn partner en accepteren de cultuurbons als betaalmiddel. Door het aangaan van een samenwerkingsovereenkomst met de stad Leuven betreffende deze cultuurbonnen hopen de lokale dienstencentra inwoners toe te leiden naar de dienstencentra. Hun doel is heel wat inwoners van Leuven uit hun sociaal isolement te halen en hun sociaal netwerk terug te helpen uitbouwen. LDC TP
Aantal cultuurbonnen 17
RUPA
7
TV
6
De lokale dienstencentra Ruelenspark, Ter Vlierbeke en Ter Putkapelle organiseren zelf heel wat activiteiten van vormende, informatieve, ontspannende en dienstverlenende aard. De aangeboden activiteiten zijn laagdrempelig en ook geschikt voor deze doelgroep.
26
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
Projecten Dienst dringende boodschappen In mei 2012 zijn de LDC’s van start gegaan met een dienst dringende boodschappen. Deze dienstverlening is er voor mensen die een dringende boodschap moeten doen, maar door omstandigheden het huis niet uit kunnen. Er wordt gewerkt met vrijwilligers die de boodschappenlijst thuis ophalen, de boodschappen doen en naar de klant brengen.
Nieuwe buren welkom In 2012 ging het project ‘Welkom, nieuwe buren’ van start. Dit project, dat dankzij subsidies van de Provincie Vlaams-Brabant kon opgestart worden, heeft tot doel om nieuwe inwoners, in het bijzonder de 65-plussers, op het grondgebied Leuven welkom te heten in hun nieuwe omgeving en hen de werking van het dichtst bijgelegen LDC te leren kennen. Ook de nieuwe jonge gezinnen willen we verwelkomen en proberen aan te moedigen om vrijwilliger te worden of om een signaalfunctie op te nemen voor hun oudere buren. Er werden welkomstkaartjes met antwoordkaart ontwikkeld die via referentiepersonen (senioreninspecteur, sociale huisvestingsmaatschappij, buren) aan de nieuwe inwoners bezorgd kunnen worden. Via de antwoordkaart kunnen inwoners te kennen geven of ze meer informatie over het LDC of over de vrijwilligers werking wensen en of ze uitgenodigd willen worden op een onthaaldag of op grote activiteiten. Voor 80-plussers is er de mogelijkheid om een huisbezoek aan te vragen.
Activiteiten, enkele hoogtepunten Gemeenschappelijke activiteiten
Stoelendans
De drie lokale dienstencentra organiseren op regelmatige basis gemeenschappelijke activiteiten. In september 2012 was dit onder andere een infosessie rond ‘waardig sterven’. Deze sessie vond plaats in LDC Ruelenspark met 37 aanwezigen. Gezamenlijke activiteiten maken het mogelijk duurdere sprekers te vragen. We zorgden er voor dat men, indien gewenst, gebruik kon maken van het stadsbusje om op de bestemming te geraken. Verder hebben we ook gezamenlijk een bezoek gebracht aan het seinhuis van de NMBS, aan de universiteitsbibliotheek en aan de stadsschouwburg.
‘Stoelendans’, een project van ‘Leuvenement vzw’ met de steun van de Vlaamse Overheid, doorkruiste de stad en hield halt in zes buurten, waaronder de lokale dienstencentra Ruelenspark, Ter Vlierbeke en Ter Putkapelle. ‘Leuvenement vzw‘ wilde met dit project ongekende verhalen van vroeger bij Leuvense senioren van nu opsporen. De centrumleiders brachten hen in contact met organisator Tuur. Hij ging met hen in gesprek en bundelde al die kleine, fijne, grappige, trieste en romantische verhalen… Hiermee gingen de Leuvense vertellers Schobbejak en Rhiannon aan de slag. Op die manier zullen deze verhalen niet verloren gaan.
De Koekjesroute: onze drie lokale dienstencentra deden mee Van 19 oktober tot 14 november 2012 deden de vijf Vlaamse provincies mee aan een koekjeswedstrijd en dit naar aanleiding van een initiatief van de Week van de Smaak: ‘De Koekjesroute’.
Matinee 30cc schenkt aandacht aan mensen die graag overdag naar een voorstelling willen komen maar die ze via hun kanalen niet bereiken. Samen met de drie lokale dienstencentra doen zij hiervoor extra inspanningen. Zo werd er met de drie lokale dienstencentra een bezoek gebracht aan de Leuvense stadsschouwburg op 25 januari 2012. De deelnemers namen er een kijkje achter de schermen, in de kleedkamers en bekeken de technische installaties. In de Foyer kregen ze koffie en taart.
Op 19 oktober ontving gouverneur Lodewijk de Witte een gevulde koekjestrommel en een receptenschriftje van koekjesbakster Brenda Keirsebilck, één van de boegbeelden van de Week van de Smaak. Het receptenschriftje werd samen met de opnieuw gevulde trommel telkens doorgegeven aan de volgende stopplaats. De drie lokale dienstencentra schreven zich in en bakten die dag koekjes. Door de vele inschrijvingen werd er echter een selectie gemaakt uit de stopplaatsen en één daarvan was het woonzorg- en lokaal dienstencentrum Ter Putkapelle. De kinderen van het lager onderwijs bakten samen met de senioren ‘koekjes’ die zowel een gezonde als een educatieve waarde hadden! De trommel werd gevuld en in het receptenschriftje schreef iedere deelnemer zijn of haar naam en recept.
Op Pad met Ad Op 26 mei 2012 organiseerden de drie lokale diensten centra samen met bezieler en kunstenaar Ad Wouters een activiteit voor de brozere, zwakkere senior. Er werd een gegidste wandeling gedaan door Leuven, met een aantal bezienswaardigheden en een optreden van sopraan Rita Van Dorpel in de Sint-Pieterskerk. Als afsluiter volgde een kaas- en wijnavond. Doelgroep waren de mensen die een dergelijke wandeling niet meer op eigen houtje konden doen. Hoofddoel was de mensen een onvergetelijke dag te bezorgen. Deze activiteit werd gepromoot via diverse thuisdiensten en de mutualiteiten. Er waren 66 enthou siaste deelnemers.
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
27
03 Ouderenzorg Vijfjarig bestaan serviceflatgebouw Ter Putkapelle Op 29 februari 2012 vierden de serviceflatbewoners het vijfjarig bestaan van het serviceflatgebouw. Er werd teruggeblikt op het verleden toen de eerste bewoners hun intrek namen in hun flatje. Er werd ook samen gezeten met de bewoners die verhuisden naar een woonzorgcentrum. Een fotoreportage werd getoond met foto’s van bewonersactivi teiten gedurende 5 jaar waaronder de diamanten bruiloft van een echtpaar. De bewoonster die het langst bij ons woonde werd in de bloemetjes gezet. Nadien werd er een feestmaaltijd aangeboden gevolgd door een fantastisch muzikaal optreden waarbij heel wat gedanst werd. • De eerste bewoner betrok zijn flat op 1 februari 2007; • Er zijn 29 bewoners waarvan 2 koppels; • De gemiddelde verblijfsduur van een bewoner in het flatgebouw is 50 maanden; • Van 1 februari 2007 tot 29 februari 2012 waren er 10 flatwissels; • De gemiddelde leeftijd van de flatbewoners is 80 jaar; • De meeste bewoners zijn afkomstig uit Wilsele of Wijgmaal; • Er wonen 5 niet-Leuvenaars.
28
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
Vijfjarig bestaan serviceflatgebouw en lokaal dienstencentrum Ter Vlierbeke Zowel het lokaal dienstencentrum als het serviceflatgebouw Ter Vlierbeke vierden in mei 2012 hun vijfjarig bestaan. Voor het serviceflatgebouw gebeurde dit op vrijdag 4 mei met een feestelijke brunch voor de bewoners en de medewerkers. Tijdens dit uitgebreide ontbijt werd aan de hand van een fotoreportage teruggeblikt op de afgelopen vijf jaar. Er werden zo heel wat herinneringen opgehaald. Het grote feestgebeuren naar aanleiding van het vijfjarig bestaan van het LDC vond plaats op donderdagnamiddag 10 mei. Het werd een spectaculaire voorstelling door en voor de bewoners, medewerkers, bezoekers, gebruikers, vrijwilligers en sympathisanten. Deze voorstelling van gedichten, verhalen en sketches eindigde met een samenzang ‘De Snijdersbank’. Hierin kwamen anekdotes, geïllustreerd met grappige en levensgrote cartoons, van de voorbije vijf jaar aan bod. Nadien volgde er een receptie. Enkele feiten en cijfers… Op 31 december 2012: • Was de gemiddelde verblijfsduur van een bewoner in het flatgebouw 48 maanden; • Was de gemiddelde leeftijd van de flatbewoners 79 jaar; • Waren er 26 bewoners waarvan 1 koppel; • Waren er 2 bewoners wiens partner in het woonzorg centrum verblijft; • Was 1 bewoner een niet-Leuvenaar.
Ruelenspark: ‘Jong van Geest’ in een kunstwerk gegoten Op vrijdag 25 mei 2012 werd in LDC Ruelenspark een kunstwerk van Ad Wouters officieel ingehuldigd. Naar aanleiding van de vijfentwintigste verjaardag van het serviceflatgebouw Ruelenspark deed Ad Wouters het aanbod een kunstwerk te maken en te schenken. Ad Wouters uit Haasrode betrok de bewoners en bezoekers van het gebouw bij het maken van zijn kunstwerk. Als model voor zijn beeld haalde hij inspiratie uit een aantal foto’s die hij op voorhand nam van de bewoners, bezoekers en vrijwilligers van Ruelenspark.
Kijkdagen Twee kijkdagen in Ruelenspark, Ter Vlierbeke en Ter Putkapelle mochten op heel veel belangstelling rekenen. In juni werden de kandidaten die op de wachtlijst stonden en de vrijwilligers persoonlijk uitgenodigd. In november werd de kijkdag tijdens de seniorenweken gepland en werd er buiten de eigen kanalen publiciteit gemaakt in het programma-aanbod van stad Leuven. Die dag hadden geïnteresseerden de mogelijkheid om kennis te maken met de infrastructuur en werking van het woonzorgcentrum, het lokaal dienstencentrum en het serviceflatgebouw in Ter Vlierbeke en Ter Putkapelle. In Ruelenspark kon men alles te weten komen over de werking van het lokaal dienstencentrum en de serviceflats.
De naam van het beeld is ‘Jong van Geest’, een naam die perfect pas bij de sfeer die heerst bij de bewoners en vrijwilligers van Ruelenspark.
Zelfevaluatie Dienstverlening serviceflats De dagelijks verantwoordelijken van de serviceflatgebouwen Ruelenspark, Ter Vlierbeke en Ter Putkapelle zijn in 2012 begonnen met de zelfevaluatie van de dienstverlening in de serviceflatgebouwen. Hierbij overliepen ze vijf aandachtsgebieden: de planning van de dienstverlening, de processen die verband houden met de klanten, de inkoop, het leveren van diensten en het beheersen van de bewakings- en meetapparatuur. De resultaten van deze evaluaties zullen in 2013 omgezet worden in acties.
Bevraging onthaal Er namen 162 gebruikers, verspreid over de drie lokale dienstencentra, deel aan deze bevraging: 81 in Ruelenspark, 49 in Ter Vlierbeke en 32 in Ter Putkapelle. De bevraging peilde naar de tevredenheid en de bevindingen over de bereikbaarheid, de toegankelijkheid, de openingsuren, het acti-
viteitenaanbod en de bekendmaking hiervan, de houding van en de benadering door medewerkers aan het onthaal, de inschrijvingen, de informatie, de mate van doorverwijzing… De resultaten van deze bevraging werden met de medewerkers geëvalueerd en er werden verbeterpunten uitgewerkt.
Toegankelijkheidsscan Enkele medewerkers van het onthaal van elk LDC, de centrumleiders en de medewerkers van Thuiszorg voerden een toegankelijkheidsscan uit en kwamen zo tot voorstellen voor acties op het niveau van Lokaal Sociaal Beleid (LSB), van OCMW Leuven en van hun eigen werkterrein. De eerste twee werden overgemaakt aan de verantwoordelijken van LSB en de Raad voor Maatschappelijk Welzijn van OCMW Leuven. Met de werkpunten voor het eigen werkterrein gingen ze aan de slag om zo bij te dragen tot een toegankelijkere dienstverlening.
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
29
03 Ouderenzorg
Aandacht voor dementie Nieuwe brochure voor familie en mantelzorgers De werkgroep ‘Omgaan met personen met dementie’ van afdeling De Munt van WZC Booghuys werkte een brochure uit voor familie en mantelzorgers. De brochure is een laagdrempelige handleiding met bruikbare tips voor de dagelijkse omgang met personen met dementie. De brochure zal in de loop van 2013 verdeeld worden in de verschillende woonzorgcentra van OCMW Leuven.
Reminiscentieproject Begin juni 2012 stond WZC Ter Vlierbeke in het teken van de jaren vijftig. Er werd gezongen, gekookt, gegeten en gesport. Er waren optredens, een filmvoorstelling, een miniboerderij, een fototentoonstelling en een reminiscentiemarkt… Dit alles bracht de bewoners en bezoekers helemaal in de sfeer van toen!
30
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
Het dementie-supportteam (DST) van WZC Booghuys zette in september 2012 een reminiscentieproject op poten. Via allerlei kanalen werden er gebruiksvoorwerpen, afbeeldingen, muziek en films uit de jaren ‘50 verzameld. Aan de hand van al dit materiaal maakten ze een tentoonstelling, boden ze de bewoners een quiz en een drive-in filmvoorstelling aan, parkeerden ze een echte oldtimer voor de deur en haalden ze samen met de bewoners naar hartenlust herinneringen op aan de jaren vijftig.
Leuven dementievriendelijke gemeente ‘Vergeten naar buiten te komen?!’ Sinds 2011 is Leuven een dementievriendelijke gemeente. De Koning Boudewijnstichting heeft de projecten van Leuven al twee keer gehonoreerd met subsidies. Het doel van het project ‘Vergeten naar buiten te komen?!’ is dat personen met dementie kunnen participeren aan socioculturele activiteiten. Een maatschappelijk werker gaat aan huis en laat de persoon met dementie een activiteit of uitstap kiezen naargelang zijn of haar interesse en organiseert ook de begeleiding door mantelzorgers of vrijwilligers. Een positief neveneffect is dat de contacten met de personen met dementie en hun zorgomgeving binnen dit project een hart onder de riem kunnen betekenen voor de omgeving. Vanuit het oogpunt dat je de zorgomgeving absoluut niet los kan zien van de persoon met dementie is er een samenwerking opgezet met de Leuvense Theaterfactorij. Dit Leuvens improvisatietheater zet in de voorstelling ‘Oblivium’ de relatie tussen de persoon met dementie en de mantelzorgers centraal. Een dementievriendelijke gemeente wil de persoon met dementie langer en kwaliteitsvol thuis laten wonen, met en door ondersteuning van de omgeving. Het zijn net die mantelzorgers die via Oblivium nauwer betrokken werden. Vanuit het project werd een nabespreking aangeboden na de voorstelling. Het opvolgproject ‘Oblivium’ werd door de koning Boudewijnstichting in oktober 2012 bekroond.
Dementievriendelijke gemeente Leuven wordt ook ondersteund door een bekend gezicht, namelijk acteur Peter Rouffaer. Sinds eind 2012 heeft hij, vanuit zijn persoonlijke ervaring, het peterschap van het project op zich genomen. Eind 2012 werd het project ‘Vergeten naar buiten te komen?!’ uitgeroepen tot eerste laureaat bij de Europese oproep vanuit ELISAN. Er waren ook acties in het kader van Music for Life en het project dementievriendelijke gemeente kreeg ook een toelage vanuit acties van de KULeuven.
Praatcafé dementie Op 27 september 2012 vond er in Ter Putkapelle een ‘Praatcafé dementie’ plaats, met als thema ‘Communicatie met mensen met dementie’. Gastspreker Marieke Verbiest, klinisch neuropsychologe, lichtte deze problematiek uitvoerig toe, zowel op wetenschappelijk als op praktisch vlak. Zij bracht dit moeilijke thema op een rustige, duidelijke en voor iedereen verstaanbare manier. Het aantal aanwezigen overtrof alle verwachtingen. 93 mensen konden vragen kwijt waar ze blijkbaar al geruime tijd geen antwoord op vonden. Hoewel er in de pers veelvuldig sprake is over dementie, blijkt een dergelijk initiatief duidelijk nodig. Het is kleinschalig en vooral zeer bereikbaar voor mensen met nood aan info en antwoorden op hun vele vragen.
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
31
03 Ouderenzorg
Cijfers Serviceflats
Ter Vlierbeke Algemeen
2012
Bezettingsgraad
99%
Aantal wooneenheden
25
Aantal bewoners
26
Profiel
24 alleenstaanden, 1 koppel
Mannen
7
Vrouwen
19
Gemiddelde leeftijd
79
Jongste bewoner
64
Oudste bewoner
93
Wachtlijst (stand op 31.12.2012) Aantal mensen op wachtlijst
158
Actieve wachtlijst Leuvenaars
34
Actieve wachtlijst niet-Leuvenaars
11
Niet-actieve wachtlijst Leuvenaars
103
Niet-actieve wachtlijst niet-Leuvenaars Kostprijs Dagprijs studio Dagprijs éénslaapkamerflat Dagprijs tweeslaapkamerflat
32
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
10 Leuvenaars
Niet-Leuvenaars
-
-
€ 29,73
€ 32,90
-
-
Ruelenspark
Ter Putkapelle
2012
2012
100%
100%
48
27
53
29
43 alleenstaanden, 5 koppels
25 alleenstaanden, 2 koppels
15
6
38
23
80
81
66
70
92
92
150
90
51
41
12
9
75
33
12
7
Leuvenaars
Niet-Leuvenaars
Leuvenaars
Niet-Leuvenaars
€ 16,78
€ 18,64
-
-
€ 17,94
€ 19,93
€ 29,73
€ 32,90
-
-
€ 23,58
€ 36,06
Aanbod lokale dienstencentra’s
Ter Vlierbeke
Ruelenspark
Ter Putkapelle
Ontspannende
162
231
333
Vormende
275
233
235
14
17
21
1 555
2 581
375
Pedicurebehandelingen
281
381
339
Manicurebehandelingen
30
64
51
4 891
1 739
1 609
Activiteiten 2012
Informatieve Dienstverlening Was- of droogbeurten
Maaltijden in het middagrestaurant
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
33
03 Ouderenzorg
Woonzorgcentra en Kortverblijf (CVK)
WZC Ter Vlierbeke 2012
WZC Ter Putkapelle 2012
Aantal bedden rustoord
29
30
Aantal bedden RVT
61
60
Algemeen
Aantal ligdagen
32 849
32 850
Bezettingsgraad
99,72%
99,72%
Aantal nieuwe inwoners
16
23
Aantal overledenen
16
23
0
0
95,56
96,60
87 jaar
87 jaar
< 60
1
0
60 - 69
2
0
70- 79
10
7
80- 89
48
53
90 - 99
26
29
> 100
3
1
Aantal bewoners vrijwillig vertrek Percentage Leuvenaars Aantal bewoners per leeftijdscat. (op 31.12.2012) Gemiddelde leeftijd
Graad zorgbehoevendheid (op 31.12.2012)
Aantal
Percentage
Aantal
Percentage
Licht ( O en A)
22
24,44
21
23,33
Zwaar (B; C)
35
38,89
30
33,33
Personen met dementie (CD)
33
36,67
39
43,34
Totaal
90
90
100,00
Wachtlijst (op 31.12.2012) Gemiddeld aantal lichtzorgbehoevend (O en A - ROB)
179
132
Gemiddeld aantal zwaarzorgbehoevend (B, C, CD - RVT)
103
60
Kostprijs (vanaf 01.04.2012)
Leuvenaars
Niet-Leuvenaars
Leuvenaars
Niet-Leuvenaars
€ 48,04
€ 55,75
€ 48,04
€ 55,75
Dagprijs nieuwe infrastructuur 2 persoons
-
-
-
-
Dagprijs oude infrastructuur
-
-
-
-
Dagprijs oude infrastructuur 2 persoons
-
-
-
-
€ 13,70
€ 13,70
€ 13,70
€ 13,70
Dagprijs nieuwe infrastructuur
Reservatiekorting Betaalwijze (op 31/12/2012) - info afgestemd secretariaat TV / sociale dienst)
Percentage
Percentage
94,50
99,00
Bewoners met betalingsverbintenis OCMW-Leuven
4,40
0,00
Bewoners met betalingsverbintenis ander OCMW
1,10
1,00
Via eigen middelen
34
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
WZC Booghuys 2012
WZC Edouard Remy 2012
CVK De Passerel 2012
10
120
9
63
169
--
26 620
105 662
2.567
99,63%
99,90%
77,93%
24
87
101
22
62
0
2
16
96,00
95,89
96,97
93,34
82 jaar
84 jaar
83 jaar
1
1
0
8
15
0
16
72
0
32
125
3
16
75
0
0
1
0
Aantal
Percentage
Aantal
Percentage
Aantal
Percentage
5
6,85
94
32,53
3
100,00
31
42,47
100
34,60
0
0,00
37
50,68
95
32,87
0
0,00
73
100,00
289
100,00
3
100,00
39
99
0
42
17
0
Leuvenaars
Niet-Leuvenaars
Leuvenaars
Niet-Leuvenaars
Leuvenaars
Niet-Leuvenaars
€ 48,04
€ 55,75
€ 48,04
€ 55,57
€ 48,04
€ 55,75
€ 47,40
€ 55,00
€ 47,40
€ 55,00
-
-
-
-
€ 45,62
€ 52,93
€ 45,62
€ 52,93
-
-
€ 45,01
€ 52,23
-
-
€ 13,70
€ 13,70
€ 13,70
€ 13,70
€ 13,70
€ 13,70
Percentage
Percentage
Percentage
80,82
68,00
100,00
15,07
31,00
0,00
4,11
1,00
0,00
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
35
Thuiszorg 36
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
Ook in 2012 werden belangrijke stappen gezet om de werking van de Dienst Thuiszorg verder te optimaliseren.
Kwaliteitszorg De Dienst Thuiszorg engageert zich voor een kwalitatieve dienstverlening. In die context werd er ook in 2012 heel wat gerealiseerd. Dienstverlening met ‘onregelmatige prestaties’ In het voorjaar van 2012 werd de dienstverlening met ‘onregelmatige prestaties’ opgestart. Bedoeling is om daar waar de nood het hoogst is voor onze cliënten uit de zwakste doelgroep ook buiten de standaard kantooruren hulp te kunnen bieden. Zo willen we de continuïteit van de dienstverlening garanderen. We rekenen hiervoor op verzorgenden die deze extra dienstverlening willen leveren. Na enkele infosessies in alle teams meldden zich 40 kandidaat-vrijwilligers om deze dienstverlening vorm te geven. Na een eerste evaluatie in het najaar 2012, kunnen we blijven rekenen op een 25-tal vrijwillige verzorgenden.
Procesoptimalisatie Structurele tevredenheidsmetingen Om de kwaliteit van de dienstverlening nog beter te kunnen opvolgen en indien nodig bij te sturen werden de structurele tevredenheidsmetingen bij onze cliënten verder gezet. Elke cliënt krijgt voor het jaarlijkse huisbezoek een tevredenheidsmeting toegestuurd. De maatschappelijk werker kan tijdens het huisbezoek deze verkregen informatie gebruiken om eventuele problemen verder uit te klaren en de zorg indien nodig bij te sturen. Nieuwe cliënten kregen drie maanden na de opstart eveneens een tevredenheidsmeting om hun eerste indrukken te kunnen achterhalen. Ook eerstelijnsklachten werden verder in kaart gebracht om kleine klachten en verzuchtingen niet uit het oog te verliezen.
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
37
04 Thuiszorg
De cliënten van de maaltijden aan huis werden bevraagd over diverse aspecten van deze dienstverlening. De resultaten waren in het algemeen heel positief. De cliënten die afhaakten werden gevraagd naar de reden van stopzetting maar uit deze bevraging kon geen algemene trend afgeleid worden.
Procedures in het kwaliteitshandboek De procedures in het kwaliteitshandboek werden in 2012 verder geactualiseerd en geoptimaliseerd. Ook de server structuur werd volledig vernieuwd in functie van de overkoepelende OCMW-structuur. De eerste stappen werden gezet om een aantal processen te vereenvoudigen. Naar aanleiding van de regelgeving in het woonzorgdecreet werd eind 2012 door het Bijzonder Comité Thuiszorg beslist tot een tweejaarlijks (in plaats van jaarlijks) huisbezoek met financiëel en sociaal onderzoek bij cliënten van de reguliere Poetsdienst, de Dienstencheques, de Klusjesdienst en de Dienst Maaltijden aan huis.
38
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
Hierdoor kan nog meer de klemtoon op de kwaliteit van het huisbezoek gelegd worden en kunnen er meer extra aanvullende huisbezoeken gebeuren op scharniermomenten in het leven van de cliënt, bij prioritaire groepen, indien de hulp minder vlot loopt of bij klachten. Voor gezinszorg blijft het een verplichting om minimum jaarlijks op huisbezoek te gaan. Daarnaast werd er beslist om voor cliënten van het dienstenchequebedrijf geen financieel onderzoek meer te voeren. Ook voor maaltijden is dit niet meer noodzakelijk indien duidelijk is dat de cliënt het maximum tarief zal betalen. In 2013 zullen deze wijzigingen in voege treden.
Urencontingent Gezinszorg In 2012 werd een verdere uitbreiding van het urencontingent voor Gezinszorg gevraagd. Die uitbreiding werd uiteindelijk niet toegekend vermits er momenteel voorrang wordt gegeven aan de kleinere diensten om te voldoen aan het noodzakelijk aantal uren om verder te blijven bestaan. In 2012 werd het urencontingent volledig gerealiseerd.
Vervolg ontwikkeling software Om de planning van de dienstverlening te optimaliseren, werd met de softwareleverancier in 2012 verder bekeken hoe de bestaande COT-module van de Sociale Dienst op maat van de Thuiszorg kan gemaakt worden om het prioriteitenbeleid en het wachtlijstbeheer te automatiseren. De Thuiszorg participeerde hiervoor samen met OCMW Halle in een werkgroep. Ook werd aan de softwareleverancier gevraagd om verder na te denken over hoe en wanneer een
degelijk planningssysteem kan ontwikkeld worden. ‘Vesta’ werd uitgebreid naar aanvullende thuiszorg en werd verder volledig voorbereid om op te kunnen starten zodra de nieuwe automatische bijdrageberekening in voege treedt. De coördinatie van de Thuiszorg volgde de opleiding betreffende de Beleids- en Beheerscyclus (BBC) en de opleiding Business Process Management (BPMone), de opvolger van Protos.
Werkgroepen en samenwerkingsverbanden Samenwerkingsverbanden De dienst Thuiszorg heeft een aantal samenwerkings verbanden met verschillende organisaties, zoals met Seniorama wat betreft de Oppas- en Gezelschapsdienst, met Wonen en Werken vzw voor wat betreft hulp met klusjes en met IN-Z vzw voor Oppashulp en Aanvullende Poetshulp. Naast de diverse opleidingen die basismedewerkers kregen betreffende palliatieve zorg hebben de medewerkers ook op de werkvloer nood aan deskundige ondersteuning. In dit kader is Thuiszorg dan ook in het najaar 2012 een samenwerking aangegaan met Panal vzw. Thuiszorg participeerde ook in verschillende werkgroepen, onder andere in een werkgroep rond proactieve evaluatie gebruikersbijdrage (VVSG), over diversiteit, ouderenmis(be) handeling, het OOR (Ouderen Overleg regio Leuven), verschillende doktersvergaderingen, centra van diensten… Daarnaast stelde Thuiszorg haar kennis ten dienste van nieuwe medewerkers binnen de sector, zoals de nieuwe stafmedewerker van de VVSG* en van Social**. Er liepen ook diverse projecten, zowel met interne als externe partners, waaronder dementievriendelijke gemeente, verwenzorg, hygiënische zorg, naadloze zorg en PIOT (Psychotherapeutische interventies voor Ouderen in de Thuiszorg). Ook werd er gezorgd voor informatiedoorstroming betreffende het verrijkende aanbod van de LDC’s naar cliënten van de Thuiszorg, onder andere door de verdeling van het programmaboekje.
Initiatief in de lokale diensteneconomie Thuiszorg heeft een erkenning als ‘Initiatief in de lokale diensteneconomie’. Samen met IN-Z heeft Thuiszorg een erkenning voor 2,34 voltijdse equivalenten (VTE) doelgroepwerknemers, met Wonen en Werken voor 1,5 VTE doelgroepwerknemers en zelf heeft Thuiszorg een erkenning voor 1 VTE doelgroepwerknemer. In augustus 2012 kreeg Thuiszorg een uitbreiding van de erkenning met 1 VTE doelgroepwerknemer die begin september aan de slag ging. Ook in de samenwerking met Wonen en Werken vzw werd de erkenning met 1 extra VTE doelgroepwerk nemer uitgebreid.
* (Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten) ** (Samenwerkingsverband van OCMW’s in het Arrondissement Leuven) Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
39
04 Thuiszorg
Deelname aan onderzoeken en bevragingen
Actieve cliëntendetectie
Vanuit Thuiszorg participeerde men aan de ad hoc stuurgroep en aan de focusgroep voor de voorbereiding van een bevraging betreffende een gepaste omkadering voor de gezinszorg in samenwerking met het HIVA (Onderzoeksinstituut voor Arbeid en Samenleving, verbonden aan de KULeuven). Hierbij zal de werklast en de tijds besteding van maatschappelijk werkers in Thuiszorg in kaart gebracht worden. Dit onderzoek zal van start gaan in februari 2013.
Eind 2012 werd het project betreffende actieve cliënten detectie opgestart. Via een gerichte screening van de wachtlijsten van onze WZC’s zal nagegaan worden of mensen tijdens de periode dat ze op de wachtlijsten staan al nood hebben aan thuiszorg of andere dienstverlening. Ook zullen een aantal risicofactoren in kaart gebracht worden (bijvoorbeeld bepaalde scharniermomenten: een verhuis, het wegvallen van de partner…) en zal er een eenvoudige en laagdrempelige eenzaamheidsschaal afgenomen worden. Daarnaast zal er een discrete be vraging gebeuren waardoor kan afgeleid worden of er sprake is van armoede. Indien blijkt dat er een ernstige wijziging is inzake zorgbehoevendheid en/of er sprake is van sterke vereenzaming en/of er een aantal risico factoren aanwezig zijn, zal de maatschappelijk werker op huisbezoek gaan en de gepaste acties ondernemen. De bedoeling van deze screening is het in kaart brengen van wie juist de mensen zijn die ogenschijnlijk een laag zorgprofiel hebben en toch op de wachtlijst staan van een WZC. Bovendien wordt in kaart gebracht of er in de thuissituatie reeds hulp of omkadering aanwezig is.
Thuiszorg nam ook deel aan het onderzoek betreffende de ‘Psychosociale problematiek binnen de eerste lijn’. Twee maatschappelijk werkers werden in het kader van dit onderzoek geïnterviewd over de hulp binnen de eerste lijn aan mensen met psychosociale problemen. De wijzigende wetgeving binnen de Thuiszorg werd voortdurend opgevolgd en er werd ook in 2012 actief deel genomen aan de stuurgroep Thuiszorg van de VVSG en aan het Regionaal Overlegplatform. Eind 2012 werd een IWT-project (Innovage) ingediend waarbij Thuiszorg zich als partner en als ‘proeftuin’ aanbiedt voor een project betreffende valdetectie en activiteitenmonitoring.
Communicatie Ontmoetingsmomenten voor de cliënten De Dienst Thuiszorg organiseerde, in samenwerking met de lokale dienstencentra, het jaarlijks collectief ontmoetings moment voor de cliënten. De cliënten werden geëntertaind door de mensen van Leuvens Dialect en werden daarbij verwend met een lekker stukje taart en koffie. Het project ‘Lekker Veilig’, in het kader van de project subsidie ‘zinvolle dagbesteding’ met de Provincie VlaamsBrabant en in samenwerking met de LDC’s werd voorbereid. Via dit project beogen we cliënten van Thuiszorg naar de LDC’s toe te leiden door op een aangename en zeer toegankelijke wijze informatie aan te bieden.
40
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
Stageplaatsen In 2012 werden de contacten met scholen verder uitgebouwd en werden verschillende stageplaatsen aangeboden, zowel voor studenten maatschappelijk werk en sociale verpleegkunde, als voor studenten binnen de verzorging. Ook konden we onze samenwerking met de VDAB bestendigen in het aanbieden van stageplaatsen voor administratieve medewerkers. Het Dienstenchequebedrijf kon één plaats als huishoudhulp aanbieden aan een stagiair uit de VDABopleiding (getenderd aan SBS). Er werden ook enkele stage plaatsen aangeboden binnen het dienstenchequebedrijf aan de cursisten huishoudhulp van de opleiding van Wonen en Werken (zie Sociale Dienst). Dit zal ook leiden tot een betere beeldvorming van Thuiszorg en mogelijk tot een grotere instroom van goed opgeleide medewerkers.
Mobiliteit in de Thuiszorg In 2012 werd het eerste deel van het groot mobiliteitsproject geconcretiseerd. De woonplaats van de medewerkers van de Poetsdienst en Dienstencheques werd door de mobiliteitsdeskundige van Traject nv in kaart gebracht, net als de woonplaats van de verschillende cliënten. De cliëntenwissel van maart 2012 werd aangegrepen om niet enkel de medewerkers toe te wijzen aan nieuwe cliënten, maar ook aan een nieuwe zone en dit in functie van een geoptimaliseerd woonwerkverkeer. Door de bestaande deelgemeenten op te splitsen in kleinere zones werden de afstanden van de dienstverplaatsingen tussen de cliënten ingekort. Bij de toewijzing aan de zones werd met verschillende criteria rekening gehouden. De medewerkers mogen niet werken in de zone waarin ze wonen: we willen immers een principiële scheiding tussen werk- en privésituatie. Ook de fietsbereikbaarheid was een belangrijke factor in de toewijzing. Voor wie verder af woont, werd meer gewicht toegekend aan de bereikbaarheid met het openbaar vervoer. Traject nv stelde de nieuwe verdeling op teamvergaderingen voor aan al de medewerkers. Zo kon men op voorhand eventuele argumenten of bezwaren doorgeven om al dan niet in een bepaalde zone te werken. Waar mogelijk werd op basis van deze informatie bijgestuurd en werd de definitieve verdeling gemaakt.
Medewerkers die moeilijkheden ondervonden om de weg naar de nieuwe cliënten te vinden, kregen uitgebreid en gepersonaliseerd reisadvies van Traject nv. De administratieve medewerkers van Thuiszorg werden opgeleid om dit reisadvies ook zelf te kunnen geven. In het najaar van 2012 werd een evaluatie gevraagd aan de medewerkers Poetsdienst en Dienstencheques. 75% van de medewerkers was tevreden over de nieuwe toewijzing. De ontevredenheid (25%) was vooral te wijten aan drukkere trajecten, de nieuwe situatie en parkeerproblemen. Eén derde van de medewerkers nam vaker de fiets of het openbaar vervoer, vijf medewerkers stapten definitief over op de fiets, bus of trein. In het najaar nam de Thuiszorg deel aan de Mobiliteitsbeurs en stelde ze samen met Traject nv haar mobiliteitsproject voor. Met betrekking tot het project van Thuiszorg werd ook een artikel gepubliceerd in twee vaktijdschriften rond mobiliteit. Deze methode zal ook toegepast worden op de medewerkers van Gezinszorg die in april 2013 hun jaarlijkse cliëntenwissel hebben. De voorbereiding hiervan ging reeds van start in 2012. Daarnaast werd ook het fietsproject voorbereid dat in maart en april 2013 zal uitgevoerd worden. Hierbij zullen er gewone en elektrische fietsen getest worden.
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
41
04 Thuiszorg
Medewerkersbeleid Er werd in 2012 verder geïnvesteerd in een eenvormig strategisch VTO-beleid (Vorming – Training – Opleiding). Palliatieve zorg
Opleiding communicatietechnieken
Het traject rond palliatieve zorg voor de verzorgenden en de medewerkers van de Poetsdienst werd verder gezet. Ook werd er gestart met opleidingen palliatieve zorg voor referentiepersonen en kregen de maatschappelijk werkers een meer diepgaande opleiding.
De maatschappelijk werkers en administratieve medewerkers kregen een opleiding communicatietechnieken. Hierbij werd eerst het eigen profiel geanalyseerd zodat iedereen van elkaar wist welke communicatiestijl hij of zij hanteert. Nadien werden technieken aangeleerd om vanuit de eigen stijl met die verschillende communicatie stijlen te communiceren.
Ergonomie In 2012 werden de referentiepersonen ergonomie verder opgeleid. Basis van de opleiding was de agenda met ergonomische tips die men gekregen had tijdens de Dag van de Thuiszorg 2011. De referenten werden getraind om elke maand een ergonomische tip toe te lichten binnen hun eigen team om het thema ergonomie levendig te houden. Er werd een eerste testfase van het ergonomisch poetsmateriaal uitgevoerd. De meeste geteste materialen werden zeer bruikbaar bevonden. Het grootste nadeel was de lengte van de telescopische steel die onvoldoende kon ingekort worden waardoor hij niet op een handige en veilige manier te vervoeren was. Er werd geen alternatief gevonden bij andere bedrijven waardoor er geen tweede testfase volgde en de invoering van het testpakket niet verder kon worden uitgewerkt.
Ook kleinere opleidingen kregen een vervolg of gingen van start in 2012. Loopbaancoaching kon, voor wie hier nood aan had, verder gezet worden. Ook werd voor de verzorgenden, in samenwerking met een kapper van het WZC Edouard Remy, een opleiding haartooi georganiseerd.
Job- en taalcoaching Voor nieuwe medewerkers die nog extra ondersteuning nodig hadden werd de begeleiding door een externe taalen jobcoach via Wonen en Werken verlengd. Samen met de job- en taalcoach en de leidinggevende werd voor iedereen een persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) opgesteld. De medewerkers kregen ook opdrachten die men diende uit te voeren.
Omgaan met psychische/psychiatrische of ouderdomsaandoeningen
Pilootproject ‘Opnieuw of anders aan de slag met een arbeidsbeperking?’
De referentieopleiding ‘Omgaan met cliënten met psychische/psychiatrische of ouderdomsaandoeningen’ werd afgerond. De referentiepersonen brachten in dit kader een bezoek aan het Universitair Psychiatrisch Centrum SintKamillus te Bierbeek.
De Dienst Thuiszorg nam deel aan ‘Opnieuw of anders aan de slag met een arbeidsbeperking? Naar een win-win voor medewerker én bestuur’, het pilootproject van Diverscity (het samenwerkingsverband tussen de VVSG en de drie overheidsvakbonden) en FeGOB (Federatie Gespecialiseerde Opleiding, Begeleiding en Bemiddeling). Met dit project wil men medewerkers met een (verworven) arbeids beperking of (chronische) ziekte op een duurzame wijze terug aan de slag helpen of houden. Zes medewerkers van Thuiszorg werden geselecteerd om deel te nemen. Zij werden begeleid door een externe jobcoach en de arbeidspsychologe van OCMW Leuven. De leidinggevende maatschappelijk werkers werden sterk betrokken in dit project.
Peter- en meterschap Ook het peter- en meterschap werd verder gezet in samenwerking met de arbeidspsychologe van OCMW Leuven. Naar aanleiding van de wijzigingen in het mobiliteitsproject binnen de teams Poetsdienst en Dienstencheques kregen nieuwe peters en meters in deze diensten een basis opleiding. Peters en meters die al enige ervaring hebben, kregen een vervolgopleiding. Daarnaast werd het onthaal beleid verder uitgebreid en werden de onthaalfiches voor nieuwe medewerkers gefinaliseerd.
42
Korte opleidingsprojecten
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
Project ‘Smartstart’ In het project ‘Smartstart’ werden de eerste stappen gezet. Tijdens een brainstorming werd vastgelegd wat een nieuwe medewerker binnen een bepaalde periode moet kunnen en kennen om optimaal te functioneren.
‘Coach on the field’ De nieuwe functie ‘Coach on the field’ werd uitgewerkt en er vonden selecties plaats binnen de teams Gezinszorg en Poetsdienst. Er werden twee medewerkers Dienstencheques en twee verzorgenden geselecteerd, samen goed voor twee halftijdse opdrachten. Deze coaches zijn in het najaar gestart met een opleiding die in het voorjaar 2013 zal afgerond worden. Vanaf dan zullen zij voorbereid zijn om de nieuwe functie op te nemen en kunnen zij de mede werkers op het werkveld ondersteunen in de organisatie en het uitvoeren van taken.
Arbeidskledij Naar aanleiding van de voorbereiding van een nieuw dossier rond arbeidskledij werd een algemene bevraging gedaan bij de medewerkers betreffende de huidige kledij en de verwachtingen voor nieuwe werkkledij. Er werden verschillende firma’s aangeschreven.
Opleidingstraject voor diensten aan personen
Selecties en aanwervingen
In het voorjaar 2012 startte Wonen en Werken met een opleidingstraject voor diensten aan personen (Poetshulp). Dit traject wordt vanaf 2012 ook financieel mee gedragen door de Sociale Dienst van OCMW Leuven. Thuiszorg hoopt uit dit opleidingstraject kandidaten Poetsdienst en/of Dienstencheques te kunnen rekruteren en werkte in functie daarvan mee aan het verfijnen van het inhoudelijke opleidingstraject. Er werden ook enkele stageplaatsen binnen het Dienstenchequebedrijf aan de cursisten aangeboden.
Voor de functies van verzorgende en medewerkers Poetsdienst werden er ook dit jaar geregeld selectiegesprekken georganiseerd. Het wordt meer en meer een uitdaging om voldoende gemotiveerde (en geschoolde) medewerkers te vinden. Beide functies behoren dan ook tot de knelpuntberoepen. Ook vond de selectie plaats van een nieuwe hoofd maatschappelijk werker. Zij komt in dienst begin 2013.
Dag van de thuiszorg Ook dit jaar werd de ‘Dag van de thuiszorg’ gevierd met al de medewerkers van het departement. Na een deugddoende maaltijd kleurde het improvisatietoneel ‘Inspinazie’ de namiddag rond het thema ‘positief denken’.
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
43
04 Thuiszorg
Cijfers 2008
2009
2010
2011
2012
Dienstenchequebedrijf Aantal geholpen cliënten
230
225
215
206
334
Gemiddeld aantal geholpen cliënten per maand
188
194
177
167
235
20 550
21 391
20 470
17 271
26 308
252
424
354
6,7 of 7
7 of 7,5
Aantal gepresteerde uren bij cliënten Aantal uren bijscholing Bijdrage per cliënt per uur Aantal huishoudhulpen (VTE op 31/12)
21,8
17,75
7,5 17,3
736,75
561
7,5
7,5
15,55
22,6
Poetsdienst Aantal geholpen cliënten
637
558
506
482
434
Gemiddeld aantal geholpen cliënten per maand
520
456
415
383
330
51 926,95
44 469,7
41 623,84
38 135,34
34 327,98
946,96
1 421,08
692,42
7,14
7,63
7,89
Aantal gepresteerde uren bij cliënten Aantal uren bijscholing Gemiddelde bijdrage per cliënt per uur Aantal poetshulpen (VTE op 31/12)
659,7 6,32 44,8
1090 6,63 39,5
36,5
35,3
27
Gezinszorg Aantal geholpen cliënten
380
377
364
389
463
Gemiddeld aantal geholpen cliënten per maand
274
289
271
297
336
97 137,16
102 983,43
100 337,01
103 166,67
107 697,38
1 565,78
1 987,7
2 262,52
2 828,28
2 544,74
4,6
4,74
5,12
90,4
94,15
Aantal gepresteerde uren bij cliënten Aantal uren bijscholing Gemiddelde bijdrage per cliënt per uur Aantal verzorgenden (VTE op 31/12)
3,32 93,4
4,09 88
97
Dienst maaltijden aan huis Gemiddeld aantal geholpen cliënten per maand Aantal maaltijden Gemiddelde bijdrage per cliënt per maaltijd
238
250
252
228
204
56 817
59 102
57 983
49 989
42 243
5,98
6,3
6,85
7,38
7,83
Klusjesdienst Gemiddeld aantal geholpen cliënten per maand Aantal gepresteerde uren bij cliënten Aantal gepresteerde uren werk OCMW Gemiddelde bijdrage per cliënt per uur * Aantal klusjesmannen (VTE op 31/12) * (inclusief materiaal)
44
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
27
40
39
41
56
2 043,9
2 746,62
2 124,68
2 258,28
2 509,50
353,76
183,80
377,15
320,47
123,14
10,83
11,75
13,21
14,96
17,01
3
3
3
3
3
Soort klussen bij cliënten Aard van de klus
2008
2008
Aantal Aantal uren klussen
2009
2009
2010
Aantal Aantal uren klussen
2010
Aantal Aantal uren klussen
Schilderen en behangen
400,18
30
802,77
57
519,69
43
Loodgieterij
181,44
50
164,72
63
102,95
47
Electriciteit
32,15
13
17,63
7
30,37
14
Schrijnwerkerij
2011
2011
2012
Aantal Aantal uren klussen 640,4
2012
aantal aantal uren klussen
38
651,16
52
71,92
46
131
81
25,84
14
71,67
35
117,26
29
75,79
26
53,37
21
45,77
11
52,75
28
Tuinwerk
452,77
111
729,17
176
742,01
206
838,18
304
Verhuis en vervoer
780,26
96
686,55
103
413,21
79
351,68
75
103,67
38
Veiligheid en comfort
40,06
16
71,41
38
152,54
44
102,25
39
212,74
77
Opruimen
16,32
3
97,85
19
20,8
3
101,92
9
16,17
5
Allerlei
64,93
21
123,15
18
97,34
21
73,34
28
60,41
18
Totaal
2 043,90 366
2 746,62 502
2 124,68 468
1 145,42 472
2 258,28 581
2 509,50 807
Samenwerkingsverbanden in het kader van lokale diensteneconomie
2008
2009
2010
2011
2012
Wonen en Werken Aantal klussen bij cliënten Aantal gepresteerde uren bij cliënten
19 297,5
64 993,25
55
120
178
1 288,95
2 373,75
3 106,85
8
11
23
Oppashulp i.s.m vzw IN-Z Aantal geholpen cliënten Gemiddeld aantal geholpen cliënten per maand
17 11
7
7
8
2 386,25
1 862,75
2 234,00
1 893,00
6,25
6,25
6,38
6,47
Aantal geholpen cliënten
2
7
Gemiddeld aantal geholpen cliënten per maand
0,25
0,67
Aantal gepresteerde uren bij cliënten Gemiddelde bijdrage per cliënt per uur Aanvullende poetshulp i.s.m vzw IN-Z
Aantal gepresteerde uren bij cliënten
27
57,50
Gemiddelde bijdrage per cliënt per uur
12
10,29
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
45
Facilitaire Diensten 46
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
In 2012 werd begonnen met de vervangingsnieuwbouw Edouard Remy.
Werken aan infrastructuur Voorbereiding en start vervangingsnieuwbouw WZC Edouard Remy In 2012 werd begonnen met de vervangingsnieuwbouw van WZC Edouard Remy. Om plaats te maken voor de nieuwbouw werden meerdere ingrepen gedaan om de werking van het te behouden deel van Edouard Remy te vrijwaren. De woning aan de Andreas Vesaliusstraat 10 werd gesloopt, evenals Blok C, waar eerst alle asbest werd verwijderd. De bestaande riolering diende te worden verplaatst en vernieuwd. De parking achter het Centraal Bestuur werd uitgebreid om het wegvallen van de parking achter het Booghuys op te vangen. De nieuwbouw ging van start op 21 september 2012 met het uitgraven van de bouwput. De ondergrondse parking werd uitgegraven en de fundamenten werden gelegd van een nieuw modern woonzorgcentrum met 90 ruime woongelegenheden.
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
47
05 Facilitaire Diensten 48
Woonzorgcentrum Wijgmaal OCMW Leuven baat op het grondgebied van Leuven en de deelgemeenten momenteel 551 woongelegenheden voor senioren uit, waarvan een gedeelte in verouderde infrastructuur, en wenst 120 van die woongelegenheden te vernieuwen in de vorm van een woonzorgcentrum te Wijgmaal. Er werd een procedure gestart om te komen tot een woonzorgcentrum in Wijgmaal via een publiek-private samenwerking. De onderhandelingen mondden uit in een akkoord tussen OCMW Leuven en de private partner, die nu nog financiering moet krijgen voor zijn project.
Wifi-uitrusting WZC’s Om het elektronisch zorgdossier mogelijk te maken werden de vier woonzorgcentra uitgerust met een WIFI-systeem. Verspreid over de gebouwen werden antennes geplaatst die een draadloos netwerk tot stand brengen.
Preventieve aanpassingen legionella
Fietsenstallingen
In alle woonzorgcentra werd op de sanitaire installaties een grondige audit uitgevoerd en werden de installaties aangepast om mogelijke besmettingen met de legionellabacterie te voorkomen.
In Ter Vlierbeke en Ter Putkapelle werden afgesloten fietsen stallingen gerealiseerd. Deze bieden zowel de bewoners als de personeelsleden een veilige plaats om fietsen op te bergen.
Ter Putkapelle
Noodwoningen
Om het gebruiksgemak en de leefbaarheid voor onze bewoners in de dagzalen te verbeteren werd de verlichting grondig herbekeken en aangepast. Ook werd de akoestiek in het gebouw verbeterd door op verschillende locaties akoestische panelen tegen de plafonds aan te brengen.
Om een maximale bezetting in onze noodwoningen te bereiken werden in de Kade noodladders geplaatst.
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
Er werd een dossier opgestart om in de noodwoning in de Penitentienenstraat de bestaande bouwgebreken weg te werken.
Aanschaf milieuvriendelijke dienstwagens Met het ontwerp van ‘Leuven Klimaatneutraal 2030’ zette stad Leuven een nieuwe stap in het beperken van onze ecologische voetafdruk. Na meerdere ingrepen in onze gebouwen volgden we deze trend ook in ons wagenpark. Het eerste volledig elektrisch aangedreven voertuig werd in 2012 aangekocht.
Patrimonium Het resultaat van de verkoop van patrimonium van OCMW Leuven viel in 2012 lager uit dan de voorgaande jaren. Er werd in totaal slechts voor ongeveer 1 000 000 euro vervreemd, uitsluitend landbouwgrond. Er werd 463 171 m2 verkocht voor een totale verkoopprijs van 1 004 732,72 euro, 420 462 euro meer dan de schattingsprijs. Enkele verkavelingdossiers geraakten, in tegenstelling tot wat er was gepland, niet verkoopsklaar in 2012.
Afsluiten van een onderhoudscontract voor de stookplaatsen van alle gebouwen Voor het technisch onderhoud van de stookplaatsen werd besloten een beroep te doen op een gespecialiseerde firma door middel van een meerjarig raamcontract. Het contract betreft een controle- en keuringscontract voor jaarlijks of tweejaarlijks onderhoud en nazicht: een jaarlijks nazicht van de installaties in de woonzorgcentra en serviceflats, en een tweejaarlijks nazicht voor onze woningen en kantoren. Het wettelijk verplicht onderhoud en nazicht van de stookplaatsen voor de centrale verwarming van gebouwen en/of voor de aanmaak van sanitair warm water gebeurt volgens het besluit van de Vlaamse regering van 8 december 2006. Ook opgenomen in dit contract is een servicecontract voor het verhelpen van storingen of defecten met een wachtdienst die 7 dagen op 7 en 24 uur op 24 telefonisch bereikbaar is.
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
49
Personeel & Organisatie 50
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
Het departement P&O concentreerde zich in 2012 op vier kerndoelstellingen.
Het aantrekken van nieuwe medewerkers die beschikken over de juiste competenties Rekruteringscommunicatie Elke dag werken meer dan 1000 mensen samen aan een kwalitatief en slagkrachtig OCMW Leuven. Daarmee zijn we één van de grootste werkgevers in Vlaams-Brabant. Het is voor ons dan ook heel belangrijk om de juiste werknemers aan te trekken en onze bestaande medewerkers de kans te geven om zich te ontwikkelen tot ambassadeurs van de waarden waar we voor staan. Via een overheidsopdracht zijn we in 2011 met een ‘employer branding’-traject van start gegaan. Samen met onze externe partner RCA gaven we de aanzet voor een gerichte rekruteringscommunicatie en imagobuilding naar de arbeidsmarkt. Het doel van dit project is het karakter van OCMW Leuven als werkgever te analyseren en een passende strategie te formuleren voor het correct vertalen van dit imago naar de buitenwereld toe. We willen hiermee zowel de instroom van kandidaten vergroten als een éénvormige communicatie uitsturen. Daarbij willen we OCMW Leuven als een sterk merk profileren. Dit zal bijdragen tot een verbetering van ons imago als werkgever en ook het aantal (en het niveau) van onze kandidaat-werknemers doen toenemen. Via deelname aan jobbeurzen, het aanbieden van stageplaatsen en het begeleiden van studenten, willen we de organisatie op een andere manier bekend maken bij een breder publiek.
In 2012 hebben we het ‘employer branding’-traject volledig doorlopen. Voor de analyse deden we een beroep op twee focusgroepen. Elke groep bestond uit een heterogene mix van medewerkers met onder meer verschillende functies en leeftijden. De deelnemers definieerden vanuit hun eigen invalshoek de troeven van OCMW Leuven als werkgever. Dit resultaat werd vervolgens teruggekoppeld naar het management. Uit de analyse bleek in de eerste plaats dat OCMW Leuven moet werken aan de ‘brand building’. Onze medewerkers moeten een beeld krijgen van de grote, positieve veranderingen binnen onze organisatie. Daarnaast kregen we het advies om onze differentiatie, meer bepaald de veelheid aan jobs, de variatie in het werk en het gelijke kansen beleid, als troef uit te spelen. Tot slot moet de interne communicatie uitgediept worden zodat we onze eigen medewerkers kunnen inzetten als ambassadeurs voor onze organisatie. Op basis van deze conclusies werden de eerste voorstellen gedaan voor een aangepaste rekruteringscommunicatie, waaronder nieuwe vacatureteksten en –beelden. Deze zullen gelanceerd worden in 2013.
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
51
06 Personeel & Organisatie
Aanwerven van medewerkers met een arbeidshandicap In het personeelsbeleid ligt een sterke focus op het bieden van gelijke kansen aan alle personen die voor onze organisatie werken of willen deelnemen aan een van onze selecties. We streven naar een gelijkwaardige behandeling van alle medewerkers en kandidaten, ongeacht hun achtergrond, geslacht of eventuele beperkingen. Het voorbije jaar werd extra ingezet op het aantrekken van medewerkers met een arbeidshandicap. We hebben een selectie voor de functie ‘administratief medewerker’ specifiek voorbehouden voor deze doelgroep. Deze selectie
kende een groot succes. In het totaal namen 25 kandidaten deel, wat resulteerde in een wervingsreserve van vijf personen. De vacatures werden beurtelings ingevuld vanuit de algemene reserve die we al in het verleden hadden opgebouwd en vanuit de wervingsreserve voor personen met een arbeidshandicap. Bij elke aanstelling uit deze laatste reserve, hielden we rekening met de aard van de beperking en de verenigbaarheid met het takenpakket en de plaats van tewerkstelling. Ondertussen zijn twee personen uit deze reserve aan het werk in de departementen Thuiszorg en Personeel & Organisatie.
Het bieden van maximale ontplooiingsmogelijkheden voor alle medewerkers Onthaalbeleid Het is voor alle partijen belangrijk dat onze medewerkers voldoende betrokken zijn en blijven bij de werking van OCMW Leuven. Via een vernieuwde onthaaldag en onthaalmap informeren we nieuwe medewerkers over de doelstellingen, de interne werking en de externe profilering van de organisatie.
Deontologische code In het laatste kwartaal van 2011 werd met hetzelfde doel een deontologische code gedefinieerd, die vanaf begin 2012 werd ontwikkeld en geïntroduceerd. Het doel van de code is de medewerkers een leidraad te bieden wanneer ze geconfronteerd worden met moeilijke vragen of situaties binnen de uitoefening van hun functie. De code maakt duidelijk voor welke waarden OCMW Leuven precies staat. Ook hier werd geopteerd voor toelichting via een praktische benadering en concrete voorbeelden. De code zal bijdragen tot de professionele en persoonlijke ontwikkeling van onze medewerkers.
Interne communicatie en participatie Eind 2011 werden alle medewerkers uitgenodigd om deel te nemen aan de eerste medewerkersbevraging van OCMW Leuven. Het doel van deze bevraging was te peilen naar de mening van de medewerkers over thema’s als ‘Welzijn en gezondheid’ en ‘De (samen)werking binnen het team’. De bevraging kende een grote respons: in totaal vulden 631 medewerkers de vragenlijst in. De resultaten toonden aan dat de meeste medewerkers (96%) hun werk met plezier doen en (heel) tevreden zijn over OCMW Leuven als werkgever (92%). De meesten (89%) zijn er trots op dat ze voor onze organisatie werken en zouden (79%) hun vrienden aanraden om ook de stap naar OCMW Leuven te zetten. De resultaten van de bevraging werden het afgelopen jaar naar alle medewerkers gecommuniceerd en waar nodig verder onderzocht. We hebben een aantal heel concrete acties uitgewerkt, waaronder:
52
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
• Een ‘start to’-programma rond bewegen, gezonde voeding en stress, waarbij aansluitend op de werkdag gratis lessenreeksen werden aangeboden. De lessenreeksen werden gespreid over de verschillende sites zodat alle medewerkers de kans kregen om dicht bij hun werkplek deel te nemen. In 2012 zijn we van start gegaan met de eerste sessies, namelijk ‘Start to eatsmart’, ‘Start to relax’ en ‘Start to run’. De deelnemers hebben deze sessies positief geëvalueerd, waardoor we beslist hebben om ze in 2013, opnieuw op afwisselende locaties, te herhalen. • Uit de bevraging bleek ook dat het departement P&O onvoldoende toegankelijk was. Vooral de medewerkers van Ouderenzorg en Thuiszorg hadden interesse in een info- en vraagmoment op de werkvloer. Op basis van deze informatie werd in 2012 gestart met het initiatief ‘P&O komt naar je toe’. Ieder kwartaal gaan een aantal P&O-medewerkers langs op de verschillende locaties van Ouderenzorg en Thuiszorg zodat op een laagdrempelige manier vragen gesteld kunnen worden. • De feedback op ‘OCMWeetjes’ (het personeelsblad voor het personeel) werd door de redactie opgenomen en
verwerkt in het nieuwe concept van ‘OCMWeetjes’ en de nieuwsbrieven (zie Communicatie). • Als reactie op de vraag naar personeelsactiviteiten buiten de werkuren, werd het attentiebeleid aangepast en is er vanaf nu de mogelijkheid om tweejaarlijks een activiteit op het niveau van de verschillende sites van Ouderenzorg te organiseren zodat de medewerkers elkaar ook op een meer informele manier kunnen leren kennen.
een samenwerking met Joblink en De Kiem uitgebouwd. Deze organisaties begeleiden zes medewerkers van OCMW Leuven door onder andere actief mee op de werkvloer te staan en concrete tips (van ergonomie tot stress) te geven aan zowel de medewerker als de leidinggevende (zie Thuiszorg). We hopen alvast om op basis van hun bevindingen en de ervaringen van andere deelnemende organisaties een nog beter antwoord te kunnen bieden op vragen in verband met loopbaanbegeleiding.
Op 50 naar een betere baan zonder op pensioen te gaan
Loopbaanbegeleiding en Diverscity In tegenstelling tot vroeger, bestaat er vandaag veel aandacht voor ergonomisch werken. We merken dat het voor medewerkers die al jaren een fysiek zware job uitoefenen, niet altijd evident is dit tot het einde van de loopbaan vol te houden. We krijgen dan ook geregeld de vraag naar een aangepaste en fysiek minder zware functie. In 2012 werden initiatieven rond aangepast werk verder onderzocht. Het algemeen aanwezigheidsbeleid dat reeds hervormd werd in 2010, werd verder verfijnd en knelpunten werden bijgestuurd. Het aanwezigheidsbeleid werd geoptimaliseerd, vooral wat betreft rapportering (jaarlijkse verzuimanalyse, Bradfordlijsten, attestenbeheer, thuiscontrole, verzuimgesprekken) en opvolging, waarbij automatisering enerzijds en koppeling van verschillende softwaremodules anderzijds hebben geleid tot een snellere en meer gedetailleerde analyse van de gegevens. Dit houdt ook in dat er nieuwe afspraken en procedures uitgewerkt werden met de dienst Controlegeneeskunde. Hiervoor werd ook ICT- vorming op maat van de medewerkers van Personeel & Organisatie voorzien. De verdere ontwikkeling en bijsturing resulteerde in een nieuw structureel overleg tussen de arbeidspsychologe en de verschillende departementen, waarbij cijfers en moeilijkheden besproken en nieuwe acties gedefinieerd worden. Het sociaal-medisch team werd in die zin ook uitgebreid: departementshoofden werden uitgenodigd deel te nemen of gaven zelf aan welke aspecten vanuit de werkvloer zij wensten te bespreken met arbeidsgeneesheren en P&O. Beleidsmatig levert dit nieuwe denkpistes op en bevordert dit ook de interactie tussen een zieke medewerker en de werkvloer. Vanuit deze achtergrond waren we snel overtuigd om deel te nemen aan het pilootproject ‘Opnieuw of anders aan de slag met een arbeidsbeperking’, dat gedragen wordt vanuit Diverscity en FeGOB. Dankzij dit project hebben we
Het afgelopen jaar namen we een aantal stappen naar een leeftijdsbewust personeelsbeleid. Om onze oudere werknemers langer aan het werk te houden op een manier die zowel voor hen als voor de organisatie rendabel is, onderzoeken we een landingstraject dat de verworven kennis en competenties van deze medewerkers zo goed mogelijk overdraagt binnen de organisatie. Het betreft een tijdsschema voor de werknemers van wie de pensioendatum vastligt om op een gestructureerde manier hun kennen en kunnen door te geven aan hun collega’s. Deze initiatieven worden mee ontwikkeld door onze arbeidspsychologe, die in het kader van ‘Er wel-zijn’ ook het welbevinden van onze oudere werknemers bewaakt en dit verder zal uitwerken. Het toekomstperspectief is de voorbije jaren veranderd: we zullen langer moeten werken en voor een organisatie die heel wat oudere werknemers telt (38% van onze werk nemers is ouder dan 50), is het een belangrijke uitdaging om medewerkers zo gelukkig en productief mogelijk aan de slag te houden. In 2012 gingen we van start met een analyse van hoe mede werkers langer kunnen blijven werken op een manier die zowel voor hen als voor de organisatie past en een meerwaarde genereert. Een denkpiste die hierbij naar boven kwam is de organisatie van 55+ workshops rond langer gemotiveerd aan de slag blijven. Een nieuwe naam werd geboren: ‘POOT’ (Persoonlijk Ontwikkelingsplan voor de Oudere Tewerkgestelde). We willen de betrokken medewerkers een persoonlijk ontwikkelingsplan laten invullen om op die manier een inspirerend perspectief te ontwikkelen. Dit plan kan worden gezien als een check-up van de loopbaan situatie waarbij de medewerkers een antwoord krijgen op vragen als ‘Wat wil ik?’, ‘Waar wil ik mezelf over een jaar mee kunnen feliciteren?’ en ‘Welke carrièrestappen kan en wil ik zetten?’. Het project zal concreter vorm krijgen in 2013.
Begeleiding van medewerkers artikel 60§7 Eind 2012 werd het P&O-team versterkt met een maatschappelijk werker. Het doel van deze aanwerving is een betere dienstverlening te bieden aan onze medewerkers die tewerkgesteld zijn in het kader van artikel 60§7 en een schakelfunctie te zijn tussen de medewerkers, de maatschappelijk werkers die hen vanuit de Sociale Dienst begeleiden en de tewerkstellingsplaatsen. Dit moet zorgen voor een optimalisatie van de communicatielijnen en een eenvormige behandeling van alle dossiers in het kader van artikel 60§7 vanuit de dienst P&O.
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
53
06 Personeel & Organisatie
Vorming en Opleiding Medewerkers vormen, trainen en opleiden is een strategisch vraagstuk binnen iedere organisatie en één van de belangrijke pijlers van het personeelsbeleid van OCMW Leuven. Een goed strategisch opleidingsbeleid benut en ontwikkelt het talent van medewerkers maximaal. Door goed overleg met de departementen wordt jaarlijks aan behoeftedetectie gedaan. Wij bieden aan onze medewerkers alle kansen om zich te ontwikkelen, zowel op het vlak van het behalen van de organisatiedoelstellingen als functiegericht of het ont wikkelen van persoonlijke competenties.
7% 10% 43% 13%
Onze cijfers spreken voor zich: in 2012 werden er in totaal 18.971 uren geregistreerd voor 249 verschillende vormingen, met een opleidingsbudget van 178.074 euro. Meer dan 92% van onze medewerkers nam deel aan een opleiding of training, met een gemiddelde kost van 178 euro per medewerker, gespreid over 19 uren. Voor 2012 werd een opleidingsprogramma uitgewerkt dat beantwoordt aan de specifieke noden van zowel de werknemers als van de organisatie zelf. Dit programma omvat individuele training, collectieve opleiding per dienst, departement of woonzorgcentrum, of overkoepelende vorming voor het OCMW. Wanneer we kijken naar de verschillende departementen, merken we dat het opleidingsaanbod heel divers was. Voor Thuiszorg stond praktische training inzake basisvaardigheden zoals koken als basisopleiding op het programma. De vorming van referentiepersonen in vakgebieden zoals palliatieve, psychische en psychiatrische zorg, maar ook algemeen rond ergonomie, werd verder gezet. In de Sociale Dienst werd in 2012 gefocust op diversiteit en kennisbeheer. Er werden ook een aantal ‘LSB-lunches’ (Lokaal Sociaal Beleid) georganiseerd voor vorming en netwerking met het brede werkveld. Binnen het departement Ouderenzorg zorgde het implemen teren van het elektronisch zorgdossier en de ingebruikname van een nieuw tijdsregistratiesysteem met plannings module voor een hoeveelheid aan vorming. Er werd ook een opleiding rond het voeren van Vroegtijdige Zorgplangesprekken voorzien. Het verder afronden van de opleiding tot het behalen van een bijzondere beroepstitel of beroepsbekwaamheid in de geriatrie is eveneens van grote invloed op het aantal vormingsuren in de Ouderenzorg. Een kwart van onze verpleegkundigen behaalde in 2012 deze titel.
54
Verdeling van het aantal uren vorming over de departementen
26%
FCD CB SD TZ WZC/LDC
komend ondersteunen van de evaluatoren en het opzetten van kwalitatieve vervolgtrajecten (vorming, verbeter traject…).
Smartstart Om de doeltreffendheid van een opleidingstraject te verhogen, wordt er gestreefd naar praktijkgerichte vorming, die dan ook geëvalueerd wordt op inhoud, vorm en resultaat. Een nieuwe focus komt te liggen op pas aangeworven werknemers om een snelle integratie op de werkplek te verzekeren. In de aanloop naar een volledig uitgewerkt onthaaltraject voor nieuwe medewerkers zijn we in 2012 van start gegaan met een oplijsting per functie van alle basisopleidingen die een nieuwe medewerker binnen een bepaalde termijn dient te volgen om optimaal te functioneren in zijn nieuwe functie. Dit project kreeg de naam Smartstart.
Project Vorming 600
De Financiële Dienst, de Dienst Budgetten en de budget houders kregen een opleiding ter voorbereiding van de nieuwe Beleids- en Beheerscyclus.
Carrièrebegeleiding wint aan belang binnen de dienst Vorming. Loopbaanbegeleiding leidt niet zelden tot aangepaste vorming en heeft vaak baat bij een ondersteunende coach. Dit uit zich specifiek tijdens langere opleidings trajecten, zoals bijvoorbeeld brug- en kaderopleidingen voor verpleegkundigen. Een van de grootste trajecten is het project ‘Vorming 600’. Het biedt werknemers uit de federale gezondheidssector al verschillende jaren de mogelijkheid om, met behoud van loon, een opleiding te volgen van maximum drie schooljaren tot bachelor in de verpleegkunde of gegradueerd verpleegkundige.
Overkoepelend werd voor alle OCMW-leidinggevenden een opleiding ‘tijdsregistratie’ gegeven. Eind 2012 werd een nieuwe tweejaarlijkse evaluatiecyclus afgesloten. Het evaluatiebeleid werd verder geoptimaliseerd door het bij-
Voor het schooljaar 2011-2012 werden acht medewerkers van OCMW Leuven geselecteerd om te starten met hun opleiding tot verpleegkundige. In 2012 behaalden drie mede werkers hun diploma.
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
Het optimaliseren van de interne werking binnen P&O Informatisering Er werden belangrijke stappen gezet die gericht zijn op de optimalisatie van de interne werking van het departement. Zo namen we een aantal initiatieven op het vlak van administratieve vereenvoudiging en informatisering: • Uitbreiding van de expertise voor wat betreft onze rapporteringstool; • Het updaten van de functiebenamingen; • Implementatie van een nieuwe module voor de hospitalisatieverzekering; • Het uniform overzicht van onze personeelsformatie voor de berekening van kader en bezetting per departement; • Verdere digitalisering, uniforme documenten, opstellen en verbeteren van bestaande procedures; • Afspraken en planning van de dienst Arbeidsgeneeskunde. In 2012 werd ook een nieuw plannings- en tijdsregistratie systeem ingevoerd. Het voorbije jaar werd intensief gewerkt aan de implementatie hiervan. Er werd gestart met een aantal testgroepen. Dit aantal werd gaandeweg uitgebreid. Op die manier zijn we er in juni 2012 in geslaagd om alle medewerkers uit de verschillende functiegroepen in te schakelen in het nieuwe systeem. Sindsdien kunnen alle werknemers hun vakantiesaldo opvolgen, vrije dagen aanvragen of hun wensen kenbaar maken in verband met de planning via een webmodule. Via dezelfde module kunnen de diensthoofden deze aanvragen behandelen. Door de nieuwe planningsmodule zal de opmaak van de dienstregelingen in het departement Ouderenzorg eenvoudiger en efficiënter verlopen. Via dit systeem worden de verschillende uurroosters ingepland zodat continu gestreefd kan worden naar een optimale bezetting. In 2013 zal dit systeem gekoppeld worden aan de loonverwerking, wat een automatische berekening mogelijk maakt van maaltijdcheques, onregelmatige prestaties (zoals nacht- en weekendwerk), fietsvergoedingen en dergelijke.
Om een maximale benutting van de beschikbare tewerkstellingsmaatregelen en bestaande subsidiekanalen te garanderen, werden de bestaande procedures midden 2011 geanalyseerd. Hierover werd een interne opleiding georganiseerd en ontstonden nieuwe afspraken tussen de departementen. De bestaande processen werden bijgestuurd en kregen extra aandacht in 2012. Zo werd bijvoorbeeld, samen met het departement Ouderenzorg, voor de betrokken P&O-medewerkers een infosessie georganiseerd over de RIZIV-financiering. Bovendien ontwikkelden de diensten Personeelszaken en Loonadministratie een nauwe samenwerking bij iedere aanwerving om een duidelijk beeld te krijgen van de tewerkstellingsmaatregelen die op de nieuwe medewerker van toepassing kunnen zijn.
De weg van personeelsadministratie naar een HR-beleid Het departement Personeel & Organisatie groeit van een klassieke personeelsadministratie naar een volwaardige HR-partner voor de andere departementen, met de nodige aandacht voor personeelsbeleid. Om deze evolutie een wetenschappelijk draagvlak te bieden, hebben we in 2012 een beroep gedaan op de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten en de door hen ontwikkelde HR-scan. Deze zelfevaluatietool laat lokale besturen toe om hun vooruitgang in hun ontwikkeling tot een volwaardige HR-partner te meten. Aan de hand van 70 vragen belicht het model verschillende domeinen: het management, de beschikbare middelen, de dienst verlening, de aanwezigheid van continu meten en verbeteren en het kwaliteitsmanagementsysteem. Per onderdeel wordt gedetailleerd gescreend op positieve punten, verbeterpunten en verbeteracties. Aan het einde van de oefening zal duidelijk worden welke weg reeds werd afgelegd en wat de grote uitdagingen voor de toekomst zijn. In 2012 heeft het coördinatieteam van P&O deelgenomen aan drie opleidingsdagen die binnen dit kader door VVSG werden georganiseerd. Tegelijk werd de zelfevaluatie van het departement opgestart. Hierbij werd een gestructureerde methodiek gevolgd en werd nauw samengewerkt met de andere departementen binnen de organisatie. Elk departementshoofd bereidde samen met een kleine en heterogeen samengestelde groep van medewerkers de evaluatie van de verschillende domeinen voor. Deze voorbereidingen werden door de projectverantwoordelijke en de verslaggever verwerkt tot een gemeenschappelijk discussiekader, dat vervolgens in alle openheid werd besproken in een interdepartementale werkgroep, met name de HR-evaluatiegroep. Cruciaal in deze werkwijze is dat niet alleen het departement P&O zijn schouders onder dit project zette maar dat het gedragen wordt over de verschillende departementen heen.
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
55
06 Personeel & Organisatie
Deze analyse zal worden afgerond in 2013, waarna ze als basis zal dienen voor het actieplan. Het doel van dit actieplan is de ontwikkeling van een geïntegreerd HR-beleid en de verdere evolutie in de richting van een volwaardige HR-partner te ondersteunen.
Frontdesk In 2012 hebben de diensten Loonadministratie en Personeels zaken het ‘Frontdesk’-project opgestart. Het doel hiervan was enerzijds de interne klanten beter en sneller te kunnen helpen, en anderzijds de efficiëntie van de interne werking te verhogen. De Frontdesk werd oorspronkelijk
Personeel en Organisatie in cijfers Secretariaat & Notulenbeheersysteem Het secretariaat bereidde 175 vergaderingen voor in 2012. Hiervoor werd het digitaal notulenbeheersysteem Cobra geïmplementeerd en geüpdatet voor de vergaderingen van de Raad voor Maatschappelijk Welzijn en van het Vast Bureau. Via deze gebruiksvriendelijke webtoepassing kunnen agenda punten geregistreerd, interne adviezen en visa aangevraagd, aanwezigheden, stemresultaten en beslissingen geregistreerd en agenda’s, notulen en uittreksels aan gemaakt worden. De opleiding notulenbeheer met Cobra eindigde eind 2011 zodat voor het Vast Bureau en de Raad gestart kon worden op 1 januari 2012. De Bijzondere Comités volgen begin 2013. Omwille van de efficiëntie, ecologische redenen en in navolging van de nieuwe bepalingen in het OCMW-decreet, werd beslist om de dossiers in de toekomst elektronisch ter beschikking te stellen van de raadsleden. Daarom werd in het najaar van 2012 de implementatie van Cobra@home ingepland. De module Cobra@home, een eenvoudige webtoepassing, laat raadsleden toe in de toekomst alle documenten (agenda, verslagen, notulen…) elektronisch te bekijken en de zitting voor te bereiden. Ook kunnen raadsleden de dossiers raadplegen, notities maken bij agendapunten en deze delen met collega’s raadsleden.
56
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
afwisselend bemand door personeelsleden van de diensten Loonadministratie en Personeelszaken. Intussen werd ervoor gekozen om de Frontdesk te laten beheren door één vaste medewerker, die de interne klanten zelf kan verder helpen bij algemene vragen en die meer specifieke vragen doorgeeft aan de juiste medewerkers. Deze nieuwe manier van werken werd alvast positief geëvalueerd. We merken duidelijk een positief effect op onze interne werking en op de klantgerichtheid die we nastreven. Dit project zal verder uitgewerkt worden in 2013.
Het Personeelsbestand van OCMW Leuven in cijfers Aantal medewerkers OCMW Leuven had in 2012 in totaal 991 personeelsleden in dienst, waaronder 369 statutairen (37%) en 622 contractuelen (63%). Het personeelsbestand bestond eind 2012 uit 195 mannen en 796 vrouwen. De gemiddelde leeftijd bedroeg 43,79 jaar. Onderstaande tabel geeft een overzicht van het aantal medewerkers per departement:
Departement
Statutair
Contractueel
Totaal
123
60
183
Sociale Dienst
40
53
93
Ouderenzorg
165
210
375
41
195
236
0
104
104
369
622
991
Ondersteunende Diensten
Thuiszorg Sociale tewerkstelling Totaal
41%
123%
165% 40%
Ondersteunende Diensten Sociale Dienst Ouderenzorg Thuiszorg
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
57
06 Personeel & Organisatie
Voltijdse equivalenten Het totale personeelsbestand telde 809,23 VTE, waarvan 295,35 statutair en 513,88 contractueel ingevuld waren. Onderstaande tabel geeft een overzicht van het aantal voltijdse equivalenten per departement:
Departement
Statutair
Contractueel
Totaal
103,25
54,1
157,35
Sociale Dienst
31,1
44,3
75,4
Ouderenzorg
133,6
171,98
305,58
27,4
141,5
168,9
0
102
102
295,35
513,88
809,23
Ondersteunende Diensten
Thuiszorg Sociale tewerkstelling Totaal
27,4%
103,25%
133,6% 31,1%
Ondersteunende Diensten Sociale Dienst Ouderenzorg Thuiszorg
In en uit dienst
Type tewerkstelling
Aantal nieuwe medewerkers
Contract bepaalde duur - statutair op proef benoemd
20
Contract onbepaalde duur
70
Vervangingsovereenkomst
11
In de drie kerndepartementen werden in 2012 tijdens de vakantieperiode meer jobstudenten ingezet dan in 2011. OCMW Leuven stelde het voorbije jaar 22 jobstudenten te werk.
58
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
In 2012 werden 81 arbeidsovereenkomsten beëindigd. Onderstaande tabel geeft een overzicht van de redenen van uitdiensttreding:
Reden uitdiensttreding
Aantal medewerkers
Einde contract bepaalde duur
5
Medische overmacht
4
Beëindiging arbeidsovereenkomst in wederzijdse toestemming
3
Ontslag door werkgever
14
Vrijwillig vertrek
27
Overlijden
2
Pensionering op wettelijke leeftijd
4
Vervroegd pensioen
20
Vervroegd pensioen wegens ziekte
1
Einde vervangingsovereenkomst
1
Loonkost personeel 2012 In 2012 werd een totale loonkost van 38.740.738,72 euro geregistreerd. Dit bedrag ligt 1 598 028,14 euro hoger dan de loonkost van 2011. Dit komt overeen met een stijging van 4,1%.
Balans tussen werk en privéleven Binnen onze organisatie bestaan er verschillende mogelijkheden om een goede balans te creëren tussen het professionele en het privéleven. Onderstaande tabel geeft een overzicht van de verschillende vormen van verloven en loopbaanvermindering die in 2012 benut werden en het aantal medewerkers (37,24%) dat van deze stelsels gebruik heeft gemaakt:
Loopbaanverminderingen
2011
2012
Deeltijdse prestaties + verlenging
41
100
Vrijwillige vierdagenweek + verlenging
14
0
1
0
39
30
204
203
Halftijdse vervroegde uittreding Onbetaald verlof van lange duur (max. 2 jaar) + verlenging Volledige of gedeeltelijke loopbaanonderbreking + verlenging
Onderstaande tabel geeft een overzicht van het aantal medewerkers dat in 2012 gebruik heeft gemaakt van een maatregel in het kader van arbeidsduurvermindering en eindeloopbaan.
Maatregel
Aantal medewerkers
45 jaar (fase 1) premie 5,26 of vermindering arbeidsprestaties
69
50 jaar (fase 2) premie 5,26 of vermindering arbeidsprestaties
84
55 jaar (fase 3) premie 5,26 of vermindering arbeidsprestaties
61
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
59
Staf & Beleid 60
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
Je kan niet niet communiceren. (Watzlawick)
Staf en Beleid bestaat uit de secretaris, de adjunct-secretaris, een kabinetsmedewerker, een directiemedewerker, een kwaliteitscoördinator, een archivaris-paleograaf, een communicatiedeskundige, een coördinator en administratief medewerker budgetten en een jurist.
Dienst Communicatie In een organisatie zoals OCMW Leuven moet je voort durend de vraag stellen wat je wil communiceren en aan wie. De wijze en de manier waarop je communiceert worden hierdoor bepaald. Er moet voortdurend een keuze gemaakt worden in de veelheid van communicatie kanalen: flyers, affiches, folders, website… Ook nieuwe communicatiekanalen werden afgetoetst in functie van de boodschap en het doelpubliek. Vanuit de dienst Communicatie werd er ook in 2012 op toegezien dat het gebruik van de huisstijl in alle interne en externe communicatie correct werd toegepast. Er werden zelf uitnodigingen en flyers ontwikkeld. Bestaande uitgaven werden, samen met de betrokken redactieleden, herwerkt naar leesbaarheid en éénvormigheid toe.
Deelname aan projecten en evenementen In 2012 werd de aanzet gegeven voor de nieuwbouw van het woonzorgcentrum Edouard Remy. Om de officiële start luister bij te zetten, werd er een evenement geor-
ganiseerd. Samen met medewerkers uit Ouderenzorg en Facilitaire Diensten, de archivaris en de teamcoördinator Tewerkstelling organiseerden we een tentoonstelling ‘Het OCMW doorheen de tijd’, een receptie en een spectaculair klank- en lichtspel: een architecturale projectie op de muur van het af te breken gebouw. Film: er werd een film gemaakt over het leven in een woonzorgcentrum van OCMW Leuven. Er werd een verkorte versie op de website geplaatst; Zuiddag: studenten werken één dag binnen de organisatie en staan hun loon af aan een jongerenproject in het Zuiden; Meiboomplanting: de stoet wordt jaarlijks samengesteld ter hoogte van WZC Edouard Remy waar er ook optredens van fanfare, vendelzwaaiers en volksdansgroepen voor de bewoners zijn. De paarden worden klaargemaakt op de parking en OCMW Leuven zorgt voor de traditionele ‘boterham met kop en mosterd’ tijdens de receptie.
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
61
07 Staf & Beleid Partycipation Week: een organisatie van stad Leuven, KU Leuven, OCMW Leuven, KHLeuven, Groep T, LOKO, politie Leuven, provincie Vlaams-Brabant en de Leuvense onderwijsinstellingen. De week draaide rond diversiteit en onderwijs en wilde zoveel mogelijk mensen kennis laten maken met het thema ‘toegankelijkheid’. OCMW Leuven trok mee de werkgroep rond de communicatie van het gebeuren en organiseerde, in samenwerking met ‘Via Educatie’, info momenten voor studenten.
Het informeren van de medewerkers
Fototheek
OCMW Leuven is een grote organisatie met verschillende werkingen en doelgroepen. Door over mekaars werking te communiceren wordt de eigen werking ondersteund en gekaderd. Intranet en mail zijn instrumenten die in 2012 vaak in dit kader gebruikt werden. Er werd gewerkt rond de hervorming van het personeelsblad.
Onder het motto ‘Beelden zeggen vaak meer dan woorden’ werd in 2012 extra aandacht besteed aan het nemen van foto’s tijdens gebeurtenissen en activiteiten. Deze foto’s kunnen gebruikt worden in allerlei uitgaven en op de website van OCMW Leuven. Belangrijke eenmalige gebeurtenissen werden ook gefilmd, zoals de afbraak van het gebouw blok C van WZC Edouard Remy, de architecturale projectie op 21 april 2012 en het slotevenement van Clash (Sociale Dienst).
Het is belangrijk dat OCMW Leuven zijn evenementen en beleid kenbaar maakt aan de Leuvense bevolking en dit via verschillende kanalen. Het schrijven en verspreiden van persartikelen en het organiseren van persmomenten was ook in 2012 een belangrijke taak van de communicatiedeskundige. Ook het beheren van de website speelt meer en meer een rol in de verspreiding van informatie naar het doelpubliek. Er werd een aanzet gedaan naar het herwerken van de huidige website. In overleg met stad Leuven werden er stappen gezet voor een nieuwe website. Er werd onder meer opgelijst welke behoeften de verschillende departementen hieromtrent hebben. Op 22 november kwam een groep leerlingen luisteren naar de werking van OCMW Leuven. Er werd een PowerPointpresentatie opgemaakt over de brede werking en de verschillende diensten. Een medewerker van Thuiszorg legde hun werking uit. De leerlingen van het 5e jaar Personenzorg kregen na de uitleg in het lokaal dienstencentrum een rondleiding in WZC Ter Putkapelle.
62
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
Informatie- en dialoogsessies van voorzitter en secretaris: tijdens deze rondes wordt aan al de medewerkers de kans gegeven om te komen luisteren naar de stand van zaken en de ontwikkelingen op gebied van beleid, werking, infrastructuur… De voorzitter en secretaris beantwoorden al hun vragen hieromtrent.
Dienst Informatica (IT) Achter elke geoliede organisatie staat een efficiënt ITteam. Zo ook bij OCMW Leuven. Dit team bestaat momenteel uit drie medewerkers. De teamcoördinator werd eind 2012 vervangen. Het computerpark bestond in 2012 uit 375 werkstations, 80 laptops en 24 servers. In 2012 ging de upgrade en uitbreiding van het computerpark verder. Er werden 71 werkstations vervangen en drie nieuwe servers en 54 laptops aangekocht. Om de dienstverlening en de integriteit van ons serverpark te garanderen, werd een nieuwe UPS (noodstroomvoeding) geïnstalleerd. Die kan de servers tijdens een stroompanne gedurende vier uur voeden. Een van de grootste projecten van het jaar 2012 was het e-zorgdossier (Ouderenzorg). In deze context werden 45 laptopkarren met hygiënische toetsenborden en muizen aangekocht en zijn alle rustoorden van een Wifi-netwerk voorzien. Het softwarepakket werd in een virtuele omgeving uitgerold. De IT-dienst was in alle fases van de implementatie sterk betrokken. Er werden nieuwe prikklokken geïnstalleerd en een nieuw tijdregistratiesysteem geïmplementeerd (X-Tremis). In het kader van de samenwerking met stad Leuven werden een paar diensten zoals spamfilter en firewall door de stad geïmplementeerd. Een aantal opdrachten, taken,... werden naar andere departementen overgebracht. Zo worden telefonie, camera bewaking en toegangscontrole nu door de Technische Dienst verder ondersteund. De medewerkers van de Dienst Informatica werken ondersteunend op het vlak van alle informatica waar de mede werkers van OCMW Leuven mee werken. De helpdesk neemt een groot deel van het takenpakket van de dienst op zich. Via Track-IT (aanmeldingsysteem voor vragen en problemen) werden 2.552 werkorders aangevraagd. In samenwerking met de Centrale Aankoopdienst (CAD) werd het dossier voor de vernieuwing van de software voor facility management, aankoop en magazijnbeheer opgestart. Er werd een uitvoerig onderzoek gedaan naar software voor een nieuw Facility Management Systeem. De ingebruikname is voorzien in de loop van 2013.
Juridische Dienst Op de Juridische Dienst werken twee juristen die de mede werkers ondersteunen op juridisch vlak. Er is een juriste stafmedewerker en een juriste Sociale Dienst. Deze ondersteunt voornamelijk het Team Schuldhulpverlening. De juriste stafmedewerker spitst zich vooral toe op beleidsondersteuning en biedt eerstelijns juridisch advies aan de verschillende diensten. Zoals in andere sectoren van het welzijnswerk zijn de gevolgen van de juridisering van de maatschappij sterk voelbaar. De vraag naar juridische ondersteuning stijgt. Die vraag kan betrekking hebben op heel uiteenlopende juridische materies: maatschappelijke dienstverlening, onderhoudsplicht, wanbetaling door cliënten, conflicten in de woonzorgcentra, voorlopig bewind, gunning en uitvoering van overheidsopdrachten, huur, pacht, verzekeringen, onroerende voorheffing, openbaarheid van bestuur, tucht… OCMW Leuven verstrekt hulp in de meest aangepaste vorm en kent een leefloon toe indien voldaan is aan de wettelijke voorwaarden. De aanvrager van een leefloon of van financiële hulp die toch niet akkoord gaat met de beslissing van het Bijzonder Comité van de Sociale Dienst, kan beroep instellen bij de Arbeidsrechtbank. In 2012 gingen 21 cliënten in beroep. In dertien dossiers sprak de Arbeidsrechtbank een vonnis uit. In twaalf van deze dossiers volgde de Arbeidsrechtbank de beslissing van het Bijzonder Comité van de Sociale Dienst. In 2012 moesten een aantal aanpassingen in de OCMWorganisatie worden doorgevoerd. De Vlaamse Overheid stuurde via een decreetwijziging de modernisering bij die in 2008 werd ingezet. Verschillende maatschappelijke ontwikkelingen hebben daartoe bijgedragen. Zo wil de Vlaamse Regering groeien naar maximale autonomie voor de gemeenten en OCMW’s, met enkel een ondersteunende, kaderstellende rol voor de Vlaamse overheid. Concrete maatregelen kregen hun vertaling in een aanpassing van het OCMW-decreet. Tenslotte is er de afgelopen jaren een belangrijke tendens tot nauwere samenwerking tussen gemeente en OCMW. In het OCMW-decreet werden de juridische belemmeringen voor een verdere samenwerking van de lokale besturen maximaal weggewerkt.
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
63
Financiële gegevens 64
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
De gemeente kwam in 2012 voor € 15 381 059 tussen in de kosten van het OCMW.
Zoals u reeds kon lezen in het jaarverslag werd de dienstverlening van en door OCMW Leuven uitgebreid,verbeterd en geïntensifieerd.
Boekjaar
Gem bijdrage
Om deze dienstverlening te verwezenlijken is er geld nodig
2001
€ 12 525 176,23
Overzicht van de gemeentelijke bijdrage Verschil vorig boekjaar
2002
€ 13 675 035,82
€ 1 149 859,59
2003
€ 12 543 545,34
€ - 1 131 490,48
2004
€ 12 002 828,90
€ - 540 716,44
2005
€ 10 450 152,44
€ - 1 552 676,46
2006
€ 13 080 741,56
€ 2 630 589,12
2007
€ 13 754 442,04
€ 673 700,48
2008
€ 12 960 956,50
€ - 793 485,54
2009
€ 13 714 922,84
€ 753 966,34
2010
€ 14 612 496,00
€ 897 573,16
2011
€ 13 991 596,00
€ - 620 900,00
2012
€ 15 381 059,00
€ 1 389 463,00
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
65
08 Gemeentelijke bijdrage per inwoner
156,92 156,92
149,33 143,81
165,11 152,25
161,82 145,45
155,37 139,75
170,99
174,57 149,61
116,06
144,08
140,42
165,97
196,73
176,04
133,64
100,00
139,11
150,00
153,32
200,00
184,00
300,00
141,43
Financiële gegevens
De gemeente kwam in 2012 voor € 15 381 059 tussen in de kosten van OCMW Leuven. Dat is € 1 389 463 meer dan het jaar voordien. Desondanks bedraagt de gemeentelijke bijdrage per inwoner € 156,92, wat de 4de laagste bijdrage is van de laatste 12 jaar op basis van cijfers die werden aangepast aan de huidige muntwaarde.
Gemeentelijke bijdrage geïndexeerd per inwoner Gemeentelijke bijdrage per inwoner
50,00 0,00 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
73,02%
74,19%
73,31%
73,79%
71,97%
70,62%
73,64%
75,70%
71,39%
67,57%
69,65%
50%
68,70%
De tussenkomst van de gemeente is maar een gedeelte van de inkomsten van OCMW Leuven. OCMW Leuven krijgt nog 100% subsidies van andere overheden en genereert ook zelf inkomsten: opbrengsten van bedeelde maaltijden, de belangrijke ligdaggelden van bewoners van een Woonzorgcentrum, facturen van de Poets- en Klusjesdienst... Wanneer we de inkomsten en de uitgaven van OCMW Leuven tegenover elkaar afwegen, dan bekomen we het ‘Resultaat van het boekjaar’. In 2012 bedroeg dit cijfer € -16 768 245. Dat is € 1 231 021 minder goed dan vorig jaar. Op basis van de aan de huidige 0% muntwaarde aangepaste cijfers is het verschil met vorig jaar € 634 391. Op 69 miljoen uitgaven en 44 miljoen ontvangsten 2001 per jaar is dit geen groot verschil. 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Resultaat van het boekjaar Boekjaar
Resultaat
2001
€ -13 119 972
300,00
Verschil vorig boekjaar
Geactualiseerd
Verschil vorig boekjaar
€ -17 069 084
2002 250,00
€ -14 021 456
€ -901 484
€ -17 990 930
€ -921 847
2003
263 € -13 495 433
€ 526 023
€ -17 078 470
€ 912 460
€ -13 916 231 767
€ -421 335
€ -17 283 234
€ -204 764
€ -10 318 130
€ 3 598 637
€ -12 483 906
€ 4 799 328
€ -1 756 504
€ -14 330 175
€ -1 846 270
119€ -14 344 006
€ -13 831
200,00 2004
2005
193
211
150,00
170
2006
€ -12 074 634
159
147
2007
€ -12 293 458
135
2008
€ -14 779 738
€ -2 486 280
€ -16 432 113
€ -2 088 106
50,00 2009
€ -14 669 320
€ 110 418
€ -16 319 618
€ 112 495
2010
€ -12 530 341
€ 2 138 979
€ -13 589 155
€ 2 730 463
€ -15 537 225
€ -3 006 884
€ -16 133 854
€ -2 544 699
€ -16 768 245
€ -1 231 021
€ -16 768 245
€ -634 391
100,00
0,00
2011
130 € -218 824129
114
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
2012
Wanneer we de invloed van de verkopen van het patrimonium van OCMW Leuven neutraliseren, dan blijft het resultaat op basis van geïndexeerde cijfers de laatste 5 jaar quasi constant. 1 600 000,00 €
1
1
727 206,99
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
1 000 000,00 €
83
1 200 000,00 €
5
66
749 165,36
1 400 000,00 €
0,00 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
1 600 000,00 € 1 400 000,00 €
€ -16 768 245
1 000 000,00 €
Meerwaarden
€ 657 464
€ 1 089 058
€ 4 461 382
€ 1 848 819
€ 439 920
800 000,00 €
Minderwaarden
€ 300 174
€ 244 931
€ 273 870
€ 931 719
€ 13 559
zonder meer- en 600 000,00 Resultaat €
€ -15 137 028
€ -15 513 447
€ -16 717 853
€ -16 454 324
€ -17 194 607
€ -16 829 348
€ -17 258 709
€ -18 130 512
€ -17 086 170
€ -17 194 607
Resultaat zonder meer- en
minderwaarden geactualiseerd 200 000,00 €
€ 428 370,83
€ 1 444 840,41
€ 1 342 705,15
400 000,00 €
minderwaarden
€ 189 065,00
2012
€ -15 537 225
€ 134 752,17
2011
€ -12 530 341
€ 385 308,31
2010
€ -14 669 320
€ 727 206,99
2009
€ -14 779 738
€ 749 165,36
2008 Resultaat boekjaar
1 200 000,00 €
0,00 €
Bovenstaande2005 tabel laat niet vermoeden dat OCMW Leuven2010 in 2012 2011 met belangrijke 2006 2007 2008 2009 2012 extra uitgaven werd geconfronteerd. Extra uitgaven die het gevolg zijn van beslissingen die niet door OCMW Leuven werden genomen. We denken hierbij bijvoorbeeld aan de responsabiliseringsbijdrage en de hogere patronale lasten die werden opgelegd. Beide maatregelen zijn verantwoordelijk voor een meeruitgave van € 2 745 778. Daarnaast is de stijging van de index verantwoordelijk voor een meeruitgave op de loonmassa van € 979 353. Dat mag u niet verwonderen: de dienstverlening van OCMW Leuven is zeer arbeidsintensief (Thuiszorg, woonzorgcentra). 62,31% van alle werkingskosten zijn bijgevolg personeelskosten.
Aandeel personeelskost in de werkingskost (%) 64% 63% 62% 61% 60% 59%
61,43%
57,58%
63,47%
63,39%
63,50%
62,18%
62,21%
61,22%
59,76%
59,94%
62,31%
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
55%
2002
56%
60,31%
57%
2001
58%
54%
€ 6 000 000,00 € 5 000 000,00 € 4 000 000,00 € 3 000 000,00 € 2 000 000,00 € 1 000 000,00 € 0,00 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
67
08
64% 63% 62% 60%
59,94%
62,31%
2011
2012
59,76%
61,22%
62,21%
62,18%
63,50%
63,39%
63,47%
57,58%
61,43%
60,31%
Ook de gebouwen kosten geld. Er werd hersteld en verbouwd en er werd ook zo veel mogelijk gezorgd dat het cliënteel (en personeel) in59% een aangepaste, moderne infrastructuur wordt gehuisvest of ontvangen. Het patrimonium, nodig voor de 58%werd niet alleen vernieuwd, maar wordt ook over de jaren heen afgeschreven. Die afschrijvingen zijn goed dienstverlening 57%de werkingskosten. Ook de leningen die werden afgesloten om die projecten te financieren moeten worden voor 5,56% van terugbetaald.56% Zo betaalde OCMW Leuven in 2012 € 1 239 046 aan intresten en werden er geen nieuwe leningen opgenomen. Toch werd er55% voor € 2 360 045 geïnvesteerd. Die nieuwe infrastructuur werd geprefinancierd met de opbrengsten uit de verkopen van patrimonium uit het verleden. 2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
54%
2001
Financiële gegevens
61%
In 2012 werd er voor € 1 004 732 aan patrimonium verkocht, wat 4 keer minder is dan het jaar voordien.
Opbrengsten verkoop € 6 000 000,00 € 5 000 000,00 € 4 000 000,00 € 3 000 000,00 € 2 000 000,00
165,11
174,57
170,99
176,04
156,92
149,33
161,82
155,37
140,42
Gemeentelijke bijdrage 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011geïndexeerd 2012 per inwoner 165,97
200,00 € 0,00
196,73
184,00
300,00 € 1 000 000,00
156,92
143,81
152,25
145,45
139,75
149,61
144,08
116,06
133,64
139,11
153,32
141,43
Gemeentelijke bijdrage Om150,00 diensten te kunnen verlenen aan de bevolking zijn producten nodig zoals voedingsmiddelen, computers, incontinentie per inwoner lonen berekend, materiaal, gas en elektriciteit… Ook moeten er mensen worden aangeworven, examens georganiseerd, facturen 100,00opgemaakt en ingevorderd. Deze uitgaven nemen 11,76% van de werkingsuitgaven voor hun rekening.
OCMW Leuven heeft niet alleen uitgaven. Voor de geleverde dienstverlening wordt vaak een vergoeding gevraagd. De mate 50,00 waarin OCMW Leuven zijn uitgaven kan dekken met inkomsten heet de kostendekkingsgraad. In 2012 was er een kosten dekkingsratio van 73,02%. Dit betekent dat 73,02% van alle uitgaven worden gedekt door de ontvangsten in allerlei vormen: subsidies, 0,00 uitgaande facturen… Wat niet wordt gedekt door de kostendekkingsgraad wordt gedekt door de gemeentelijke bijdrage. 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Algemene kostendekkingsratio %
73,02%
74,19%
73,31%
73,79%
71,97%
70,62%
73,64%
75,70%
71,39%
67,57%
69,65%
50%
68,70%
100%
0% 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
300,00 250,00 263 200,00 193
211
150,00 68
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
100,00
231 170
159
147
135
130
129
114
119
0,00 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
73,02%
74,19%
73,31%
73,79%
71,97%
70,62%
73,64%
75,70%
71,39%
100%
67,57%
69,65%
50%
68,70%
100%
0% 73,02%
74,19%
73,31%
73,79%
71,97%
70,62%
73,64%
75,70%
71,39%
67,57%
69,65%
68,70%
2002 de 2003 2004 2005 2006geïnd 2007wordt 2008gemeten 2009 2010 2012van de inningstermijn. Deze termijn is licht De snelheid2001 waarmee inkomsten worden aan 2011 de hand 50% toegenomen in 2012, maar is nog steeds lager dan alle andere voorgaande jaren. 0%
Inningstermijn (in2001 dagen) 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 300,00 250,00 200,00 150,00 100,00 50,00 0,00
263
300,00
193 250,00
231
211
263 170 200,00 193
159
147
135
231
211
150,00
170
159
147
130
135
100,00
129
114
130
129
119
114
119
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 50,00 0,00 2001 2002 2003geïnd. 2004 Soms 2005 worden 2006 2007 2009 2010 omwille 2011 2012 Niet alle facturen kunnen worden deze2008 oninvorderbaar van de meest diverse redenen (zoals bijvoorbeeld het overlijden van de betaalplichtige). In 2012 werd er voor € 189 065 afgeboekt als oninvorderbaar, als on1 600waarde 000,00 dus. €
2011
200 000,00 € 0,00 €
2005
2006
2007
2008
2009
2010
€ 189 065,00 2012
2011
€ 189 065,00
2010
€ 134 752,17
2009
€ 385 308,31 € 134 752,17
2008
€ 727 206,99 € 385 308,31
€ 727 206,99
€ 749 165,36 € 428 370,83
2007
€ 428 370,83
2006
€ 1 444 840,41
€ 1 342 705,15 € 1 444 840,41
€ 1 342 705,15
1 200 000,00 € 1 600 000,00 € 1 000 000,00 € 1 400 000,00 € 800 000,00 € 1 200 000,00 € 600 000,00 € 1 000 000,00 € 400 000,00 € 800 000,00 € 200 000,00 € 600 000,00 € 0,00 € 400 000,00 € 2005
€ 749 165,36
1 400 Evolutie 000,00 € onwaarden
2012
64% 63% 62%
62,31%
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
62,31%
2012 59,94%
59,94% 2011 59,76%
59,76% 2010 61,22%
61,22% 2009 62,21%
62,18%
63,50%
63,39%
62,21% 2008 62,18%
55%
2007 63,50%
56%
2006 63,39%
57%
63,47%
58%
2005 63,47%
54%
59%
2004 57,58%
55%
60%
57,58%
56%
61%
2003 61,43%
57%
62%
61,43%
58%
63%
2002 60,31%
59%
64%
60,31%
60%
2001
61%
69
08 Financiële gegevens 70
OCMW Leuven is nog niet ingestapt in de BBC, de nieuwe Beleids en BeheersCyclus. Deze ingrijpende overstap (boekhoudkundig, softwarematig, beleidsmatig) wordt adequaat voorbereid en dit in overleg met de stad Leuven, waar de BBC op hetzelfde ogenblik, 1 januari 2014, zal worden ingevoerd. Naast het voorbereiden van deze grote vernieuwing was de Financiële Dienst in 2012 ook druk bezig met de verdere uitwerking en implementatie van de vernieuwde invorderingsprocedure, het testen van systemen voor het invoeren van elektronische inkomende facturatie en het zoeken naar mogelijkheden voor het optimaal digitaliseren van documenten binnen de bestaande softwaretoepassingen.
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
Jaarverslag 2012 - OCMW Leuven
71